Handelsoorlog dreigt tussen VS en EU Denen lezen Europa de les met 'Nej' tegen euro Buitenland - i,Aanslag op redactie Israel in greep van geweld bezet gebied van spaanse krant Herfkens naar Suriname Japanse regering lijdt onder seksschandalen Oppositie Servië breidt acties tegen Milosevic uit TERDAG 30 SEP"! EMBER 2000 5 ►oden bij geweld in Burundi dumbura» Gevechten tussen Hutu-rebellen en soldaten in de urundese hoofdstad Bujumbura hebben aan achttien burgers vijf rebellen het leven gekost. Honderden burgers zijn voor bt geweld op de vlucht geslagen, zo meldden gisteren de urundese autoriteiten. Later op de dag keerden ze weer terug, et geweld hield de hele nacht aan. De Tanzaniaanse krant The Viardian meldde gisteren dat de twee grootste Hutu-rebellen- roepen opnieuw het akkoord hebben verworpen dat de meeste j de burgeroorlog in Burundi betrokken partijen eind augus- s in Tanzania hebben ondertekend en dat voorziet in machts- ,y, ?ling tussen Hutu's en Tutsi's, maar niet in een staakt-het-vu- 3ld d n Jiegtuig Jemen landt in Bagdad ndenEen Jemenitisch vliegtuig met hulpgoederen aan )ord is gisteren in de Iraakse hoofdstad Bagdad geland. Aan jord waren ook verscheidene politici, onder wie de vice-pre- r van Jemen, Bajammal. De vlucht vond plaats in weerwil de VN-sancties tegen Irak, die steeds meer onder druk ko- te staan. Bajammal wil met de vlucht onderstrepen dat zijn nd solidair is met het volk van Irak. Hij zei te hopen dat de in- rnationale strafmaatregelen tegen Bagdad spoedig worden ►geheven. De sancties werden tien jaar geleden ingesteld na- Irak Koeweit was binnengevallen. Mifant maakt vliegveld onveilig iUHATI Een olifant is gisteren door omheiningen gebroken en ;t vliegveld van de Indiase stad Gauhati opgelopen. Het dier mielde een hek waarachter bagagekarretjes stonden en ver- nderde de landing van een toestel van Indian Airlines. De oli- nt ging niet naar de landingsbaan, maar de verkeersleiding ilde geen risico nemen en liet geen toestel landen voordat het ►est met vuurpijlen was weggejaagd. Het vliegtuig van Indian rlines heeft twee rondjes boven de stad moeten vliegen. In de •elstaat Assam, waarvan Gauhati de hoofdstad is, leven zo'n isduizend wilde olifanten. Ze duiken steeds vaker op in de ste in en dorpen, omdat hun leefgebied verkleint door de groei- ïde bevolking. ichte straffen na zweefspoorongeluk uppertal Bijna anderhalf jaar na een ongeluk met de zweef- in in het Duitse Wuppertal, waarbij vijf mensen omkwamen 45 gewond raakten, zijn twee van de acht r ingeklaagd wegens het ongeluk veroordeeld tot voorwaardelij- gevangenisstraffen van twintig en acht maanden. Vijf aange- aagden werden vrijgesproken. Een bouwopzichter kreeg een )ete van 14.400 mark opgelegd. Bij het ongeluk raakte de trein van de geleider en stortte hij in de tien meter lager stromen- Wupper. Het was voor het eerst in de bijna honderd jaar dat zweeftrein in gebruik was dat bij een ongeluk doden vielen. familie Elian klaagt Reno aan fRAlAMi De Amerikaanse familie van de Cubaanse jongen Elian POFpnzalez heeft een proces aangespannen tegen minister van stitie Reno. De familieleden menen dat de minister hun bur- rrechten heeft geschonden. Elian kwam vorig jaar november j zijn familie in Miami terecht, nadat hij een dramatische 'ertocht vanuit Cuba had overleefd. Zijn moeder en tien ande- n verdronken onderweg. De familie weigerde de jongen uit inden te geven omdat ze voor hem een betere toekomst in nerika zag. Reno stuurde uiteindelijk een speciale politie-een- het huis waar Elian verbleef en liet hem daar wegha- 99,K tomeinse scheepswrakken gevonden vaniBiABij de haven van Olbia aan de noordwestkust van Sardi- HISTle zijn de resten gevonden van tien schepen uit de laat-Ro- leinse tijd. Volgens de archeoloog Rubens d'Oriano zijn de bereihepen waarschijnlijk verbrand door de Vandalen toen die in )ore-j vijfde eeuw Olbia plunderden. De ontdekking kan nieuwe ^gevens opleveren over de plundering van Olbia en over de 0 Iheepsbouw in de Romeinse tijd. Er zijn inmiddels onder meer elijke botten, olielampen, munten en een beeld van de tische god Osiris uit de wrakken opgedoken. jitinc koorddansende caravan issELDORFAuto-acrobaat Johann Traber rijdt met een cara- n-combinatie over het slappe koord. Hij deed dat gisteren bij officiële opening van de Internationale Caravan Salon in üsseldorf. Die grote beurs duurt tot en met het volgende eekeinde. foto ap edcar r. schoepal 'urkse journaliste vrijgesproken 'anbul De Turkse journaliste Nadire Mater is vrijdag vrijge- iroken van belediging van het leger. De aanklacht was gedaan aanleiding van Maters boek Het boek van Mehmet. In dit >ek beschrijft ze de verschrikkingen en de frustraties die jonge irkse rekruten in de strijd tegen de Koerdische rebellen door aken. Het opvallende aan het boek was dat militairen openlijk tkwamen kritiek hadden op de oorlog die al 37.000 levens eft gekost. Het boek kwam in apijl vorig jaar uit, en werd twee aanden na verschijnen verboden. Als Mater was veroordeeld, id ze maximaal twaalf jaar celstraf kunnen krijgen. >uits Kinderpornonetwerk opgerold iMBURG De Duitse politie heeft een groot aantal mensen aan houden die via internet kinderporno zouden hebben ver- ireid. Bij huiszoekingen zijn grote hoeveelheden bewijsmateri- beslag genomen. Het nieuws over de politieactie werd steren naar buiten gebracht door de Mitteldeutschen Zeitung. s krant wist te melden dat duizenden mensen voor de rechter oeten komen. De Duitse autoriteiten wilden dit cijfer niet be- istigen. Wel bevestigden ze dat tegen dertien mensen van 20 145 jaar een strafrechtelijk onderzoek loopt. Het zwaartepunt n de politieactie lag in de deelstaat Saksen-Anhalt. De politie im twintig computers, duizenden floppies, honderden video inden en tijdschriften in beslag. Vatersnood in Vietnam De Vietnamese autoriteiten hebben de evacuatie van achtoffers van de overstromingen in het zuiden van het land ►gevoerd. Het dodental als gevolg van het natuurgeweld is ge- egen tot 187, zeiden de autoriteiten gisteren. Onder de doden 154 kinderen. Niet alleen Zuid-Vietnam, maar ook delen Cambodja en Thailand zijn getroffen door het buiten hun ars treden van de rivier de Mekong en zijrivieren. In de hele gio lijden meer dan 6,5 miljoen mensen onder de overstro- ingen. In Vietnam zijn honderdduizenden mensen van huis haard verdreven. Miljardensancties als belastingwetgeving niet wordt aangepast De Verenigde Staten en de Europese Unie stevenen op nieuw af op een stevige handelsoorlog. Als de VS hun belastingwetgeving niet voor morgen zouden hebben aangepast/mag Europa miljarden aan sancties gaan hef fen op Amerikaanse producten. Ook voor het Neder landse bedrijfsleven heeft de ruzie dan grote gevolgen. genéve anprekening te verminderen door winsten buiten de thuismarkt Het nieuwe conflict draait om via brievenbusondernemingen het Foreign Sales Corporations onder te brengen in belasting- (FSC)-programma, dat zijn oor- paradijzen. De belastingmaat- sprong heeft in 1971. Het FSC regel moest zorgen voor meer staat Amerikaanse onderne- export om zo het Amerikaanse mingen toe om hun belasting- handelstekort weg te werken. Dat is niet gelukt. Het han delstekort breekt nog immer re cord na record. Maar het be drijfsleven plukt wel de vruch ten van de belastingverlichtin gen. Dit tot groot ongenoegen van de Europese Unie. Brussel vindt dat er sprake is van on eerlijke concurrentie en van verkapte exportsubsidies. De Europese Commissie schakelde daarom de Wereldhandelsorga nisatie (WTO) in om een einde te maken aan de praktijken. De WTO besloot in februari al dat de VS met het FSC moet stop pen en voor oktober met nieu we wetgeving moet komen. De wetgeving ligt er nu wel, maar de Amerikaanse Senaat heeft zich er nog niet over ge bogen. De nieuwe wetgeving voorziet echter nog steeds in belastingverlichtingen van en kele miljarden guldens per jaar, en nog steeds voor dezelfde be drijven. Dit is de EU opnieuw in het verkeerde keelgat gescho ten. Voor Brussel is het han delsconflict zoete wraak, na verloren zaken over het Euro pese importregime voor bana nen en hormoonvlees. Het Eu ropese bedrijfsleven ondervindt daarvan nog immer grote hin der, omdat de WTO de VS toe stemming heeft gegeven om voor 300 miljoen dollar per jaar hogere invoerrechten op pro ducten uit Europa te heffen. De EU is nu ook uit op straf sancties tegen de VS, maar dan voor rond de 4 miljard dollar. Het is nog maar de vraag of Eu ropa het zover laat komen. De VS hopen eigenlijk de strafsanc ties tegen elkaar weg te kunnen strepen. Voor Nederland staan grote belangen op het spel. Naar aanleiding van het han delsconflict heeft de Ameri kaanse onderminister van fi nanciën, Stuart Eizenstat, al ge dreigd de pijlen te richten op Nederlandse belastingwetge ving. Nederlandse bedrijven hoeven namelijk geen belasting te betalen over inkomsten uit deelnemingen van 5 procent of meer. Ook andere EU-lidstaten kennen diverse belastingvrij stellingen. Doden bij onlusten Oost-Jeruzalem barcelona- henk v Leden van de Spaanse terreur groep Grapo hebben gisteren in Barcelona het redactielokaal van de regeringsgezinde krant El Mundo opgeblazen. Daarbij raakten vier politiemannen en een voorbijganger licht ge wond. De daders drongen ge maskerd het gebouw binnen. Nadat ze hadden gezegd dat ze tot de 'Antifascistische terreur groep 1 oktober' (Grapo) be hoorden, dwongen ze iedereen het pand te verlaten. Daarna lieten ze een bom achter die tien minuten later ontplofte. Het is de vierde aanslag deze week door de Grapo. Elk jaar opnieuw 'herdenkt' de terreurgroep met geweld dat inmiddels 25 jaar geleden vijf leden van een verzetsgroep te gen dictator Franco na een schijnproces werden gefusil leerd. In heel Europa werd toen gedemonstreerd om de execu ties tegen te gaan. Franco, des tijds al ernstig ziek, trok zich niets aan van de protesten. Hij zou 54 dagen later overlijden, waarmee een einde kwam aan veertig jaar bloedige dictatuur. De aanslag door de Grapo werd gisteren door de Spaanse media vrijwel doodgezwegen. Op de meeste journaals werd het nieuws niet uitgezonden. Spanje weet niet goed hoe het moet reageren op dit soort her denkingen. Politici verklaarden zich solidair met El Mundo, maar deden de acties van de terreurgroep af met 'aandacht- trekkerij'. In haar 25-jarige be staan heeft de Grapo 80 doden en 89 gewonden op haar gewe- correspondent Premier Ehud Barak heeft giste ren het Israëlische kabinet in spoedzitting bijeengeroepen in verband met de toenemende onrust in de bezette gebieden. Bij rellen in Oost-Jeruzalem zouden gisteren zeven doden en meer dan 200 gewonden zijn gevallen. Ook elders op de Wes telijke Jordaanoever kwam het tot botsingen. Israëlische troe pen schoten mét kogels met een rubber laagje op de de monstranten. Het geweld is de nasleep van een omstreden bezoek van Li- kud-leider Ariel Sharon, afgelo pen donderdag, aan de Tem pelberg. Volgens de politie hadden Pa lestijnse jongeren in de buurt van de plaatselijke moskeeën grote hoeveelheden stenen op geslagen, die eigenlijk waren bedoeld voor gebruik tijdens Sharons bezoek. Maar terwijl op donderdag de omstreden berg grotendeels was afgeslo ten, hadden zich er gisteren volgens schattingen 22.000 Pa- lestijnen verzameld voor de we kelijkse gebedsdiensten. Op de Haram a-Sharif, zoals de Ara bieren het plateau aanduiden, staan de Aksa- en de Rotskoe- pelmoskee. Palestijnse ziekenhuizen in Jeruzalem meldden gisteravond dat negentig mensen zich na de rellen op de Tempelberg had den aangemeld voor behande ling of opname. Ook een aantal Israëlische politiemensen raak te gewond. Onder hen was de Jeruzalemse districtscomman dant, Jair Jitschaki, die een steen tegen zijn hoofd kreeg. Meteen nadat de rellen uitbra ken, sloot de politie de hele ou de binnenstad af. Pas tegen de avond, toen de rust was weer- gingen de poorten open. Dat betekende dat de joodse diensten bij de Klaag muur konden worden hervat. Israël viert dit weekeinde het begin van het nieuwe joodse jaar. Vertegenwoordigers van de regering-Barak tonen zich zeer geïrriteerd door het gedrag van Likud-Ieider Sharon. Diens be zoek aan de Tempelberg wordt door de Palestijnen gezien als een regelrechte provocatie, nu in het vredesoverleg de toe komst van dit gebied centraal staat. Knessetlid Ofir Pines-Paz, fractievoorzitter van Baraks Ar beiderspartij, zei gisteren dat Sharon 'het zaad voor het ge weld' heeft gestrooid. Het kabinet boog zich giste ren op zijn spoedzitting ook over recente aanvallen op Israë lische kolonisten en militairen in de bezette gebieden. In de Gazastrook kwam eerder deze week een 19-jarige soldaat om het leven bij een bomaanslag op een konvooi kolonisten van de geïsoleerde nederzetting Netzarim. De kolonisten wor den onder militaire begeleiding van en naar hun enclave ver voerd. Het Israëlische leger ver denkt de Palestijnse politie van bemoeienis met de onrust in de buurt van Netzarim en wil niet uitsluiten dat de bom was ge plaatst door extremistische ele menten binnen het Palestijnse politie-apparaat. Minister Herfkens van Ontwik kelingssamenwerking gaat op 13 oktober naar Paramaribo overleg met haar Suri- collega Stanley Rag- hoebarsingh. Dat is gisteren in diplomatieke kringen in Para maribo vernomen. Het bezoek werd enkele weken geleden uit gesteld wegens ziekte van de bewindsvrouw. Nederland en Suriname willen de ontwikke lingssamenwerking na twee jaar herstellen. Daarvoor moet be leidsoverleg worden gepleegd. De aanzet hiertoe zal door Herfkens en Raghoebarsingh worden gegeven. Tegen het eind van oktober reist minister Van Aartsen naar Suriname. Bij de herdenking van 25 jaar onaf hankelijkheid van Suriname op 25 november zal Nederland vertegenwoordigd zijn door een delegatie onder leiding van vi ce-premier Borst. boedapest hans gertsen De Japanse premier Yoshiro Mori heeft zich gisteren verde digd tegen beschuldigingen dat hij op zijn twintigste is gearres teerd in een bordeel. Het schandaal werd eerder dit jaar rod- werd aangezwengeld door delblad. De kabinetssecretaris daarnaast deze week in een weekblad beschuldigd van een affaire met een barmeisje, met wie hij stimulerende middelen zou hebben gebruikt. Mori is volgens het roddel blad Uwasa no Shinso (De waarheid achter het gerucht) in 1958 gearresteerd in de rosse buurt van Tokyo bij een politie- campagne tegen prostitutie. Tijdens een vergadering van de begrotingscommissie van het hogerhuis stelden parlements leden van de oppositie daar vrijdag vragen over. Mori ont stak in woede en onderbrak een van de parlementariërs. ,,Is dit zo'n belangrijke kwestie? Kunt u niet geloven wat ik zeg? Zo niet, waarom doen jullie dan niet zelf mee aan het onderzoek van dat belachelijke tijdschrift? zei hij. ,,Er zijn allerlei verha len over mij gepubliceerd en u weet niet hoe mijn gezin zich daardoor voelt. Mijn reputatie is geschaad." Mori heeft in mei via de rech ter een schadevergoeding geëist van het roddelblad. De premier eist een openbare verontschul diging en 10 miljoen yen (232.000 gulden). In augustus heeft de rechtbank de politie gevraagd om het dossier van Mori, maar de politie heeft ge weigerd dat ter inzage te geven. In Japan kan de rechter de poli tie niet dwingen om informatie af te staan. Dinsdag staat de volgende hoorzitting in de zaak gepland. Eerste kabinetssecretaris Hi- denao Nakagawa werd afgelo pen maandag in verlegenheid gebracht door de publicatie van foto's van hem met een voor malige barmedewerkster, die gemaakt zijn in de jaren '90. Nakagawa ontkent drugs ge bruikt te hebben met de vrouw, maar hij weigert 'persoonlijke zaken' in het parlement te be spreken. Mori werd gisteren in het ho gerhuis ook beschuldigd van het aannemen van 3 miljoen yen (69.600 gulden) aan illegale donaties. De premier zei dat hij al het geld heeft teruggegeven. dagavond al voor het opvoeren van de druk op Milosevic via de straat. Tegelijkertijd wil ze via juridische weg de officiële uit slag van de verkiezingen aan vechten. Volgens die uitslag heeft oppositiekandidaat Vojisl- av Kostunica afgelopen zondag de absolute meerderheid nipt gemist en is daarom een twee de ronde tussen hem en de zit tende president Milosevic no dig. De oppositie is er echter van overtuigd dat Kostunica zondag al de absolute meerder heid heeft gehaald. De Servi sche oppositie blijft bij haar weigering om deel te nemen aan de tweede ronde van de presidentsverkiezingen zolang geen openbare hertelling heeft plaatsgehad. Terwijl de oppositie de druk op Milosevic en zijn regime met alle mogelijke middelen op voert, wordt er ook op diploma tiek niveau naar oplossingen voor de crisis in Servië gezocht. Een sleutelrol is daarbij moge lijk weggelegd voor Rusland, een traditionele bondgenoot van Servië. Rusland heeft de af gelopen maanden voorzichtig afstand genomen van het Milo sevic-regime. correspondent De Servische oppositie wil Ser- volgende week helemaal pl- Slobodan Milose- tot aftreden te dwingen. Via een vijfdaagse campagne van burgerlijke ongehoorzaamheid, die maandag begint, wil de op positie bereiken dat Milosevic zijn nederlaag bij de Joegoslavi sche presidentsverkiezingen van afgelopen zondag alsnog toegeeft. De actiebereidheid onder de Servische bevolking lijkt groot. Gisteren gingen in diverse ste den opnieuw tienduizenden mensen de straat op om te pro testeren tegen de verkiezings fraude die het Milosevic-regime heeft gepleegd. Gistermiddag vonden her en der in het land spontaan al acties plaats. In Nis, de derde stad van het land, gingen duizenden scholieren in staking, elders sloten winkeliers hun deuren en in het noorden staakten technici de uitzendin gen van de staatstelevisie. Die werden later ongecensureerd hervat, ook door de stadszen der van Belgrado, Studio B. De oppositie koos donder- corrspondent Krap vijf miljoen Denen zijn er, bij el kaar maken ze nog geen 1,5 procent uit van de Europese Unie. Hun econo misch aandeel in diezelfde EU is niet veel groter, maar het 'nee' dat de De nen uitspraken tegen de euro weegt ondraaglijk zwaar. 'Europa: stop!', is de boodschap die de Denen de EU-lei- ders voorhouden. Kok en zijn collega's kunnen het beter in hun oren knopen. Ze stonden in de rij gisteren, met hun bezwerende verklaringen. Minister Zalm (financiën), zijn Franse collega Fabius, Duisenberg namens de Europe se Centrale Bank en Prodi voor de Eu ropese Commissie, allemaal riepen ze op rustig te blijven. Natuurlijk was er 'treurnis' over het feit dat 53 procent van de Denen de euro afwijst, maar daar heeft Denemarken vooral zichzelf mee. De eenheidsmunt loopt geen ge vaar, een bewering die vooralsnog - ge luk bij een ongeluk - door de financiële markten wordt bevestigd. Zalm en Dui senberg hebben helemaal gelijk als zij zeggen dat het Deense referendum niet over de euro ging. Het 'Ja'- maar bo venal het 'Nej'-kamp schilderde de komst van eenheidsmunt af als het ein de van de nationale identiteit, macht en cultuur, als een stap op weg naar nog meer Brusselse dictaten. Terecht of niet, 53 procent van de Denen deelt die mening en wil kennelijk niet méér Eu ropese Unie. En daar zouden Zalm en zijn collega's zich juist zorgen over moeten maken. De uitslag van het Deense euro-referen dum weerspiegelt een veel groter Euro pees probleem: het gebrek aan uitleg. Keer op keer neemt de politieke elite in de EU vergaande besluiten, zonder de burger daarbij te betrekken en te infor meren. Negen jaar na het besluit over de euro en nog maar vijftien maanden voor de daadwerkelijke invoering ervan, is slechts 58 procent van de EU-bevol- king blij met de komst van de eenheids munt. Idee voor een referendum? Of neem de uitbreiding van de EU met twaalf nieuwe landen uit midden- en oost-Europa. Minder dan de helft van de EU-burgers (43 procent) ziet deze megaklus überhaupt zitten, terwijl maar 27 procent vindt dat het haast heeft. De EU-leiders zijn ondertussen ziende blind en horende doof, want zij steggelen vooral over de vraag of 2004 of 2005 de beste datum is om de eerste nieuwkomers te verwelkomen. Toen de verantwoordelijke eurocom missaris Verheugen onlangs voorzichtig opperde dat een referendum over de uitbreiding van de EU niet zo'n gek idee was, werd hij bijkans gelyncht door de EU-ministers van buitenlandse zaken. "Veel te risicovol, de bevolking zou wel eens tegen kunnen stemmen. Stel je voor, zeg", luidde de reacties. Het is natuurlijk verleidelijk om net als Europees parlementsvoorzitster Fontai ne het Deens 'nee' te verklaren uit „ir rationele angsten". Maar zonder uitleg blijven die angsten bestaan. En vormen ze een uitstekende voedingsbodem voor extreem-rechtse figuren die heel goed kunnen verklaren waarom uitbrei ding van de EU tot goedkope arbeiders op onze banen, huizen en pensioenstelsels leidt. Eind '97 besloten de EU-leiders de on derhandelingen met zes kandidaatlid staten te starten. Twee jaar later moch ten er nog eens zes bij en werd Turkije in de wachtkamer gezet. Halverwege vorig jaar kwam het Nederlandse ant woord: de halve kabinetsploeg toerde gezellig een dagje per 'uitbreidingstrein' door het land. Een referendum, vooraf gegaan door een echt debat, lijkt toch overtuigender. En waarom geen uit spraak van kiezers over een Europees asielbeleid? Het Europese voedselveilig- heidsagentschap? EU-belastingen? „Eu ropese besluitvorming is als de 'zwarte doos' in een vliegtuig", laat een Brus selse diplomaat weten. „Alles wordt wel geregistreerd maar de burger mag het niet weten." Het Deense referendum laat zien waartoe dit kan leiden. In plaats van de Denen hoogmoedig een herkansing aan te bieden, kunnen de EU-leiders beter deemoedig hun kans grijpen: de straat op en uitleggen. Australië wil Konrad Kalejs uitleveren canberra/riga ap Australië zal medewerking ver lenen als Letland om de uitleve ring vraagt van de 86-jarige Konrad Kalejs, die donderdag door openbare aanklagers in Riga formeel is beschuldigd van oorlogsmisdaden. Dat heeft premier John Howard gisteren in Canberra gezegd. De Letse aanklagers stelden Kalejs na een negen maanden durend onderzoek in staat van beschul diging wegens zijn aandeel in de poging tot uitroeiing van Letse joden tijdens de Tweede Wereldoorlog. Kalejs zou de eerste nazi zijn die in de voor malige sovjetrepubliek vervolgd wordt. De volgende stap is dat een rechter een arrestatiebevel uitvaardigt, waarna de aankla gers een uitleveringsverzoek in dienen bij Australië. Dat laat echter nog op zich wachten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2000 | | pagina 5