'Iedereen was al jaren aan het weggaan'
«-rJUv f^. li
"ft* ^USIUM. ^^*1
v~Xwn {J-T-r^. <^t^X b-AA X*4>~
,U^~ v. T~
f*y h*i H~,f^.: "pt
#l/VN/lfc^„ fw TLI Uf-uU Vi
IJj^tlL, y* *3*~
ZATERDAG 30 SEPTEMBER 2000
Persverklaring van Paul McCartney: The Beat
les komen niet meer bijeen, 1970.
vile Row zaten en zeiden: 'Dat was het dan.'
We bleven bij elkaar vanwege Abbey Road.
Maar toen was het er al niet meer, weet je.
En toen was het inderdaad een kwestie dat je
het nog niet kon bevatten hoewel het afgelo
pen was. Lichamelijk was je nog dat leven
aan het leiden, en daarna begon je met je ei
gen dingen.
JOHN vertelt in dit hoofdstuk dat hij de band
begon en hem ontbond. Hij zag zijn leven als
een herhalingsoefening. Toen hij eindelijk de
moed had het de anderen te vertellen, besef
te hij dat zij begrepen dat het serieus was - in
tegenstelling tot de eerdere dreigementen
van Ringo en George om op te stappen. Hij
kreeg last van een schuldgevoel, zelfs zoda
nig dat hij McCartney de credits gaf als
co-writer op zijn eerste eigen single ('Give
Peace A Chance') in plaats van Yoko, die ei
genlijk aan het nummer had meegeschreven.
GEORGE: Mijn idee was om, toen onze we
gen zich scheidden, te gaan genieten van de
vrijheid die ik daardoor kreeg, de vrijheid om
in mijn eigen tempo te denken en muzikan
ten in de studio uit te nodigen die me bege
leidden op mijn nummers. Het klinkt mis
schien vreemd, omdat de meeste mensen bij
The Beatles zouden willen zitten, in die tijd
leek het zo iets geweldigs om bij te horen. En
dat was het ook. Maar het was ook fantas
tisch om eruit te stappen - net alsof je vol
wassen wordt en van huis weggaat en je ei
gen leven gaat leiden.
PAUL: Ik bracht veel tijd door in Schotland,
waar ik een boerderij heb. Normaal gespro
ken ga ik daar heen in de vakanties, maar ik
begon aan wat een heel jaar daar zou wor
den, alleen maar met nadenken over wat ik
wilde gaan doen, en waarschijnlijk was het
in die tijd het ergst. Ik kreeg echt het gevoel
dat ik overbodig was. Het is niet zoals als een
mijnwerker die tijdelijk geen werk heeft.
Maar voor mij was het wel zo. Ik kreeg op
eens het gevoel dat ik zonder The Beatles
niks waard was.
Het was een heel aardig baantje dat ik
kwijt was - The Beatles. Sinds mijn zeven
tiende had mijn hele leven erom gedraaid,
dus het was een hele schok. Ik ging in bed
liggen, nam niet eens de moeite me te sche
ren, en dronk heel veel: 'Wat maakt het alle
maal uit?' Je kent dat wel. Je hoort veel over
lui die ontslagen zijn en dat doen. Veel bin
nen zitten, geen zin hebben om naar buiten
te gaan, geen contact willen. Dus toen was ik
even de draad kwijt - een jaar ongeveer -
maar gelukkig is Linda heel gevoèlig en ze
zei: 'Luister, het is allemaal niet erg. Het is al
leen de schok vanwege The Beatles en alles
eromheen.' Ik dacht: 'Zal ik ooit nog muziek
kunnen schrijven en zingen? Wat moet je
met een uitgerangeerde bassist?'
Copyright Apple/Nijgh Van Ditmar
In dit uittreksel van het laatste hoofdstuk
van The Anthology schetsen George Harri
son, Apple-directeur Neil Aspinall, Ringo
Starr, George Harrison, Paul McCartney en
John Lennon hoe The Beatles in 1969 en
1970 naar hun einde verlangden. De uitspra
ken van Lennon zijn om auteursrechtelijke
redenen samengevat. Het album Abbey
Road was in alle opzichten een toegift.
75c- fj,
IrJ* Ur aM rt<
L.f.<; 0.-J. Cfj
f\|pyk Vo K>*V b«o WfFHU-vtf "7
af We-7
u* a WHer h> W i. Vt. WM
-f»»r Vit o- "AippV
- u» t tows m.4 uUv
TW Wl»s u*.
oJr o<. A,*.,-;
U»'« li oJr (tfe*
-ift nurkwj
'~ajl
(j-
hz
<k l)«-j kÓJ-r
(W lA4w*y/
Onenigheid tussen de bandleden. George en
John schrijven Paul dat zijn solodebuut wordt
opgehouden omdat er anders teveel 'grote al
bums' vrijwel gelijktijdig bij Apple uitkomen.
GEORGE: Ik kan me niet herinneren dat
John aankondigde dat hij uit The Beatles wil
de stappen. Ik kan me niet meer herinneren
waar ik het hoorde. Iedereen wilde opstap
pen, dus het was niets nieuws. Iedereen was
al jaren aan het weggaan.
The Beatles waren aanvankelijk iets waarin
we zoveel kwijt konden toen we jong waren,
maar het had nu een punt bereikt waar het
ons verstikte. Het was te beperkend. Het
moest zichzelf opheffen, en ik was niet ont
daan wanneer iemand zei dat hij wilde op
stappen, omdat ik dat zelf ook wilde. Ik zag
een veel mooiere toekomst voor me wanneer
ik alleen was, weg van de groep.
NEIL ASPINALL: De breuk was een langzaam
proces. Om te beginnen, het feit dat Paul het
contract van Klein niet meer tekende, bete
kende nog niet dat The Beatles uit elkaar wa
ren want daarna maakten ze nog Abbey
Road. En John werkte meer en meer met Yo
ko dan met The Beatles, maar hij maakte
toch nog Abbey Road met de anderen. Dus
er was niet één beslissend moment; het ging
geleidelijk, en toen waren ze na Abbey Road
opeens niet meer bij elkaar - ik zag niet dat
ze nog samen de studio in zouden gaan.
RINGO: Er was dat verhaal dat ik vertelde
over het opstappen tijdens The 'White' Al
bum omdat ik dacht dat zij zo'n hechte band
hadden en zij dat ook over de andere drie
dachten. Toen George wegging, wisten we
niet wat er ging gebeuren. Maar ik geloof dat
het pas afgelopen was op het moment dat
het zover was, toen we in het kantoor op Sa-
atsieportret. Onderdeel van de laatste fotosessie in Tittenhurst Park, Johns huis in Ascot, 1970.
ILLUSTRATIES THE ANTHOLOGY (APPLE/NIJGH VAN DITMAR).
)erek Taylor, jarenlang persvoorlichter
i The Beatles, overleed in 1997 op een
ment dat hij er als enige in geslaagd was
drie overgebleven bandleden alsmede
inons weduwe Yoko Ono te interesseren
ir een afrondend project dat veel bron
materiaal bijeen zou brengen. Op dat
ment was "Hie Anthology, een project
iraan hij met een team van vier journalis-
sinds 1991 had gewerkt, grotendeels ge
el. Het resultaat was voor Taylors overlij-
gelukkig geaccordeerd door Paul, Geor-
Ringo en Yoko - een tricky affaire gezien
ivankele verstandhouding tussen McCart-
en Harrison, McCartney en Ono.
he Beatles Anthology is een fabuleus
:k geworden in die zin dat het veel per-
inlijke herinneringen, voor .zover mogelijk
erifieerd, bijeen brengt. Zelfs voor die-
el Beatles-fans bevat het 386 pagina's dik-
boek snippertjes nieuwe informatie (zo
gt het achtergrondkoortje in Girl: 'Tits,
tits'), kostelijke anecdotes (Phil Spector,
incident op de Philipijnen), veel onbe-
ide foto's en ongelofelijke parafernalia.
:e 'Bijbel' zal echter vooral aanleiding ge-
tot verdere speculaties en tot nieuwe
icriefe publicaties. Om te beginnen is er
ar mondjesmaat gebruik gemaakt van de
teksten die Lennon toevertrouwde aan Play
boy en Rolling Stone en heeft McCartney in
1992 al zijn eigen, veel analytischer verhaal
verteld aan Barry Miles, die drie'jaar terug
met het mooie boek Many Years From Now
op de markt kwam.
De waarheid is dat de waarheid niet ver
teld kón worden - de betrokkenen, met uit
zondering van producer George Martin zijn
te zeer gestijfd in hun eigen rolbeleving om
ruimte te gunnen aan waar het bij dit soort
studies om gaat: voldoende scepsis en een
ruime scope. Wat dat laatste betreft: de auto
biografie stopt tamelijk abrupt na het uiteen
vallen van de band in 1970, terwijl er alle re
den is om aan te nemen dat de historie van
The Beatles daarmee juist niet eindigt.
Wat het eerste betreft: op een aantal cruci
ale vragen wordt niet voldoende antwoord
gegeven. Resultaat van scherp doorvragen
ontbreekt vrijwel steeds. Was eerste drum
mer Pete Best echt zo minnetjes dat hij
moest wijken voor Ringo Starr? Waarom ging
George Martin dan niet akkoord met Starr
als slagwerker voor de single Love Me Do?
Was de sessiekracht Alan White al geboekt
omdat Martin niks zag in Pete Best, zoals
Ringo beweert?
Het boek is op andere momenten wel
openhartig: de goede noch de slechte kanten
van de vroeg overleden manager Brian
Epstein worden verbloemd. De zakelijke
chaos waarin de band verzeild was geraakt in
1967 - hun meest creatieve periode - wordt
deels uit de doeken gedaan. Deels, want de
formule (slechts zeven mensen worden geci
teerd) voorkomt dat getuigen a décharge hier
worden gehoord. Wat vinden managers als
Robert Stigwood en Allen Klein zelf van de
beweringen dat zij de band onder controle
probeerden te brengen?
Het boek is op zijn sterkst waar het oogge-
tuigeverslag iets toevoegt aan al bekende si
tuaties: de eerste ervaringen met marihuana
en lsd, het inzicht dat je overal ter wereld
wordt gezien als de band die het medium
opnamestudio vernieuwt, de beslissing om
met live shows te stoppen in 1966, de moei
zame sessies in de Twickenham Studios in
januari 1969 die het einde zouden inluiden.
Een document humain tegen wil en dank.
JOHN OOMKES
The Beatles Anthology wordt in het Neder
lands uitgegeven door Nijgh Van Ditmar
Amsterdam. Het boek ligt op 5 oktober in de
boekhandel en kost 149 gulden.
Laatste gezamenlijke foto van the Beatles, in het huis van John Lennon, 1970.
1969/1970: Mislukte plannen voor tour. Rooftop-concert. Ab
bey Road. Einde.
1968: Maharishi en India. Start van Apple-label. The
White Album. Yoko Ono
