Geloof Samenleving
Hindoes herdenken voorouders
'Strategische alliantie nodig
tussen moslims en christenen
Ontkerkelijking zet door
Biologische bewijzen voor reïncarnatie
DONDERDAG 28 SEPTEMBER 2000
VANDAAG
I Vandaag 410 jaar geleden, op 28 september
1590, werd paus Urbanus VII begraven in de
Santa Maria Sopra Minerva in Rome. Zijn
plotselinge dood ten gevolge van de malaria,
maakte zijn ambtstermijn de kortste in de geschiedenis van
de heilige stoel. Urbanus VII heette eigenlijk Giovanni Battis-
ta Castagna en was een neef van de invloedrijke kardinaal
Verallo. Zijn carrière in de kerk was aanzienlijk: hij was ach
tereenvolgens pauselijk legaat in Frankrijk, ambtenaar van
de Curie, aartsbisschop, gouverneur van de Kerkelijke Staat,
nuntius van Spanje, gouverneur van Bologna, raadsheer en
inquisiteur-generaal van het Heilige Officie en kardinaal-
-priester van San Marcello al Corso. Van de kroon op zijn
carrière, het pausschap, kon hij echter maar twaalf dagen
genieten. Na zijn dood bleek hij een aanzienlijk geldbedrag
te hebben nagelaten voor 'de zorg aan verarmde meisjes'.
Eén van de heiligen die op 28 september wordt vereerd is
Lioba van Tauberbischofsheim (710-782): een nicht van
missionaris Sint Bonifatius die bij Tauberbischofsheim als
abdis de scepter zwaaide in een klooster. Onder leiding van
Bonifatius heeft Lioba een belangrijke rol gespeeld bij de
kerstening van Duitsland.
'Stiltecentrum is een prachtoplossing'
den haag Staatssecretaris Adelmund (Onderwijs) noemt het
een prachtoplossing als openbare scholen een ruimte inrichten
waar gelovige leerlingen kunnen bidden. Eerder gaf Adelmund
aan dat scholen in feite zelf mogen beslissen of ze een lokaal
beschikbaar stellen voor islamitische of christelijke scholieren
die willen bidden. Eind vorig jaar ontstond ophef nadat islami
tische leerlingen op het Amsterdamse Calandlyceum een 'bid-
verbod' kregen. Ze mochten niet in lege lokalen hun dagelijkse
gebeden doen. Adelmund deed haar uitlatingen in de Tweede
Kamer waar zij met de parlementariërs sprak over de school
plannen die voor de periode 2001-2003 zijn ingediend.
Nieuwe pastoor in Alphen
alphen aan den run» De rooms-katholieke gemeenschap in Al
phen aan den Rijn heeft met ingang van het nieuwe jaar een
nieuwe pastoor. F. Somerwil wordt pastoor en leider van het
pastorale team van de parochies H. Pius X, Heilige Geest en St.
Bonifacius. Somerwil werd in 1938 in Den Haag geboren. Hij
volgde achtereenvolgens de priesteropleidingen in Heemstede
en Warmond. Daarna was hij kapelaan in Rotterdam, Sassen-
heim en Wassenaar. In die laatste plaats werd hij in 1982 pas
toor. Diezelfde functie bekleedde hij in Voorburg, en op dit mo
ment is Somerwil pastoor van de parochie van het Allerheiligst
Sacrament in Den Haag.
BEROEPINGSWERK
Haarlemse islamoloog Qörüz, op CDA-bijeenkomst in Oegstgei
bombay Indiase hindoe-gelovigen nemen een bad in het heilige water van het Banganga bassin, nadat ze
hun hoofd hebben kaalgeschoren. Dit oude ritueel, ter nagedachtenis aan de voorouders, vond gisteren
plaats in Bombay en werd door duizenden gelovigen uitgevoerd. foto »ap» sherwin crasto
OEGSTGEEST AFKE VAN DER TOOLEN
Twee stapeltjes bijbels houden
de groene CDA-vlag op z'n
plaats. Een koran ligt er niet bij.
Toch gaat het vanavond juist
over die betrekkelijke nieuwko
mer in godsdienstig Nederland:
de islam. Geïmporteerd door
honderdduizenden allochto
nen. Die dan misschien in 'het
blanke getto Oegstgeest' - aldus
de plaatselijke voorzitter van de
christendemocraten - het
straatbeeld nog niet bepalen,
maar een eindje daarbuiten
meer en meer. Een factor dus
om rekening mee te houden,
vindt het CDA.
De Haarlemse islamoloog,
moslim én CDA-prominent
Coskun £örüz staat achter de
katheder, de belichaming wel
haast van een geslaagde inte
gratie van twee werelden. Qö-
rüz is samen met landelijk
voorzitter Marnix van Rij van
het CDA oprichter van het Cen
trum voor Politiek, Religie en
Zingeving. Dat beoogt mensen
van verschillende religieuze
achtergronden bijeen te bren
gen om over grote maatschap
pelijke kwesties na te denken.
Het gaat om een initiatief dat
vorig jaar nogal wat stof deed
opwaaien: betekende dit nou
dat de 'C' zou worden ingeruild
voor de 'R' van religie in het al
gemeen? Nee, zo omzeilt Qörüz
het porcelein in de kast nog
maar eens: „Het centrum is een
platform niet in het hart, maar
in de periferie van het CDA."
Het is een verhaal van geven
en nemen dat £örüz zijn wei-
De Haarlemse islamoloog, mos
lim én CDA-prominent Coskun
£ÖrÜZ. archieffoto united pho
tos de boer
willende gehoor voorhoudt.
Moslims en christenen dienen
op zoek te gaan naar wat ze ge
meenschappelijk hebben. Dan
kunnen ze in de politiek 'strate
gische allianties' vormen tegen
de heersende seculieren als het
bijvoorbeeld gaat om het ar
moedevraagstuk of medisch-
ethische kwesties. Geen utopie,
volgens hem, want: „Ik deel het
pessimisme niet van lieden die
zeggen dat er een multicultu
reel drama is."
Dan moet wel eerst een hoop
wantrouwen tussen de twee
groepen worden weggenomen,
weet hij. En hij draagt alvast
zijn steentje bij: zaken als vrou
wenbesnijdenis en uithuwelij-
NEDERLANDSE HERVORMDE
KERK
Beroepen: te Wezep (wijk 3),
M.A. Kuyt te Veen; te Zeist (Tho
masgemeente), dr. J. Dubbinkte
Breukelen.
CHRISTELIJK GEREFORMEERDE
KERKEN
Beroepen: te Nieuwkoop, B. de
Romph te Noordeloos.
GEREFEFORMEERDE GEMEEN
TEN
Bedankt: voor Rijssen-Zuid', JJ.
Taniste Middelburg-Centrum
BOEKBESPREKING
Ondanks toename geloof in leven na de dood
den haag anp
Buitenkerkelijkheid is in de ja
ren '90 opnieuw toegenomen.
Tegelijkertijd steeg het geloof in
een leven na de dood, de hemel
en wonderen. Ook etnische
minderheden hebben te maken
met kerkverlating.
Dit zijn de belangrijkste con
clusies uit het rapport Seculari
satie in de jaren negentig van
het Sociaal Cultureel Planbu
reau. In 1999 beschouwde 63
procent van de Nederlanders
zich als buitenkerkelijk tegen
over 57 procent in 1991 en vijf
tig procent in 1980. Van de
kerkleden bezocht in 1999
slechts 23 procent wekelijks een
kerk: in 1991 en 1980 waren de
ze percentages respectievelijk
31 en 40.
Buitenkerkelijkheid is het
grootst in de generatie Neder
landers die na 1960 is geboren.
Bijna driekwart van deze groep
noemt zich buitenkerkelijk. Van
de generatie geboren voor 1930
beschouwt ruim de helft zich
buitenkerkelijk.
Geloof in een leven na de
dood, de hemel en religieuze
wonderen steeg ten opzichte
van 1991 met respectievelijk ze
ven, zes en acht procent naar
60, 55 en 40 procent. Tegelijker
tijd werd de moraal van Neder
landers strenger. Meer Neder
landers dan in 1991 keurden
een buitenechtelijke relatie en
belastingfraude af. De moraal
van de generatie geboren na
1960 lijkt veel op die van haar
grootouders, geboren voor
1930.
Secularisatie doet zich ook
voor onder etnische minderhe
den in Nederland. Vooral jonge
Antillianen en Surinamers ke
ren de kerk de rug toe; 59 pro
cent van de tweede generatie
Antillianen noemt zich buiten
kerkelijk tegenover 22 procent
van de eerste generatie. Bij de
Surinamers zijn deze percenta
ges respectievelijk 42 en 19.
Naar schatting zal ongeveer 10
procent van de Turkse en Ma
rokkaanse jongeren in Neder
land de islam verlaten als de
druk van het milieu wegvalt.
Eenderde tot de helft van de
Het rapport vormt een vervolg
op het in 1994 verschenen rap
port Secularisatie in Nederland
1966-1991.
De Amerikaanse parapsycholoog Ian
Stevenson is een begrip in de wereld
van het réïncarnatieonderzoek. Hij ver
zamelt al sinds de jaren vijftig bewijzen
voor 'het terugkeren van de dode zielen
in nieuwe lichamen'. En was daarmee
één van de eerste westerse wetenschap
pers die reïncarnatie aanvaardde als hy
pothese. Stevenson werkte in die begin
tijd samen met de Indiase wetenschap
per Banerjee. Later zette hij die aan de
kant omwille van zijn 'niet geheel zorg
vuldige aanpak'. Zo kreeg Stevenson
het in de loop van zijn carrière wel va
ker aan de stok met collega-onderzoe
kers. De Nederlandse parapsycholoog
Rivas schreef onlangs in zijn boek over
reïncarnatie dat hij de waarde van Ste
vensons werk hoog schatte, maar dat
hij geen grote fan is van de man gezien
de arrogante wijze waarop hij eenmaal
door hem werd behandeld.
Stevenson onderzocht meer dan twee
duizend gevallen, publiceerde talloze
boeken en artikelen en wordt daarom
gezien als dé autoriteit op het gebied
van reïncarnatie. In 1997 verscheen van
zijn hand een lijvig wetenschappelijk
werk onder de titel 'Reincarnation and
i Biology', waarvan nu de populair- we-
j tenschappelijke samenvatting 'Bewij-
zen voor reïncarnatie' is verschenen.
Stevenson beschrijft hierin mensen,
l vooral jonge kinderen, met moeder-
vlekken, littekens en geboorteafwijkin
gen als bewijs voor een vorig leven.
Bijvoorbeeld de in 1961 met een flinke
moedervlek op zijn linkerarm geboren
Cemal Kurt uit Turkije. Een oom van
hem had al voor zijn geboorte een x
droom gehad waarin de wedergeboorte
van een verre verwant, ene Cemal Ka-
racan, werd aange
kondigd. Vader Kurt
noemde zijn zoon
daarom ook Cemal.
Twee jaar oud begon
het kind te praten
over een wijngaard
die van hem zou zijn.
En hij deed allerlei
uitspraken die ty
pisch waren voor de
overleden Cemal Ka-
racan, eigenaar van
een wijngaard. De
kinderen van Ka-
racan accepteerden
daarom de jonge Ce
mal Kurt als de reïn
carnatie van hun va
der en noemden hem
'pappa'. Het jongetje
dat amper vijfjaar
was ontwikkelde
daarbij ook nog een hevige liefde voor
Karacans weduwe. Een van de meest
frappante 'bewijzen' was echter de gro
te moedervlek op de linker onderarm
van Cemal. Cemal Karacan had precies
dezelfde vlek op dezelfde plaats gehad.
Stevenson beschrijft zo talloze opmer
kelijke gevallen. Een van de meer over
tuigende was dat van de in 1973 in Bir
ma geboren Ma Htwe Win. Haar moe
der, liep een keer langs de plaats waar
een vermoorde man, ene U Nga Than,
werd opgegraven door
de politie. Vervolgens
droomde ze van een
man die haar achter
volgde op zijn knieën.
Ze herkende die man
niet als U Nga Than
omdat ze die amper
gezien had. Than was
maanden daarvoor
vermoord door zijn
vrouw en drie man
nen. Ze hadden hem in
zijn linkerborst gesto
ken, vingers afgesne
den en op zijn hoofd
geslagen. Vervolgens
ontdeden ze zich van
het lijk door het zo
compact mogelijk in
een te drukken, de on
derbenen met touw
aan de dijen vast te
binden, in een jute zak te proppen en in
een bron te dumpen. Door loslippig
heid van de vrouw kwam de politie de
moordenaars uiteindelijk toch nog op
het spoor. Ma Htwe Win zou de reïn
carnatie van de vermoorde Than zijn
omdat ze geboren werd moedervlekken
op haar borstkas en hoofd (precies op
de plekken waar Than gestoken en ge
slagen werd). Verder ontbrak bij haar
een pink en waren er duidelijk insnoe
ringen op haar enkels en dijen te zien,
alsof haar onderbenen aan haar dijen
waren vastgebonden met touw. Buiten
dat alles bleek Ma HtweWin later als
kind ook nog levendige herinneringen
te hebben aan het leven van- en de
moord op U Nga Than. De foto's in het
boek laten weinig aan de verbeelding
over. De beentjes van Ma Htwa Win
zien er inderdaad uit alsof een snoer
diep in haar vlees gesneden heeft. Me
disch is dit volgens de onderzoeker niet
te verklaren.
Met alle gevallen die zo in 'Bewijzen
van reïncarnatie' beschreven staan zal
Ian Stevenson er beslist in slagen weer
enkele lezers over de streep te trekken
ten gunste van het geloof in reïncarna-
ONNO VAN 't KLOOSTER
Titel: Bewijzen van reïncarnatie
Auteur: Ian Stevenson
Uitgeverij: Ankh Hermes
Prijs: 49,50 gulden
king hebben echt niks e
mandal met de islam als
nig te maken. En: „Perso
word ik nogal boos dat ik
Nederland verantwoo
moet voelen als elders m
de christenen het leven
maken. Ik spreek u toe
niet aan op het feit dat kat
ken en protestanten elkaij
koppie kleiner makeis
Noord-Ierland?"
Iemand uit het publiet
tuigt plechtig zijn erken r
heid voor de moeite die
zich getroost om het 'mi
beeld van de moslims'
de Nederlanders ovei
weg te nemen. „Want
vrees ik een van de hinde
voor uw hooggestemde
rie. De werkelijkheid is
man in de straat niet zo s
een allochtoon afstapt."
Voor die harde werkeli
wil Qörüz zijn ogen zek(
sluiten. Er zal heel wat
moeten worden verzet, va
de kanten. Werkelijke int<
van de allochtonen, dat
langetennijn-verhaal,
de tussentijd - hij legt ziji,(
tieke kaarten nog maar ei
tafel - zouden de chris j
mocraten hun voordeel n
doen met de aanwezighe»
zoveel moslims. „Op het
van euthanasie, klonen,
mohuwelijk kunnen de c
nen betere zaken doet
moslims dan met niet-gij
Nederlanders." Wie
wordt de CDA-vlag dan
dag door een stapeltje
én een stapeltje korans
plaats gehouden.
Opnieuw prot
van China teg
heiligverklarit
PEKING ANP/RTR/AFP/DPA
China heeft opnieuw fel
testeerd tegen de heilig]/
ring van 120 martelarei
paus Johannes Paulus II.
hen is de Nederlandse
Dierkx, die in 1900 tijdf
Bokseropstand in China
leven kwam. De paus ve
zondag 87 Chinezen en
China werkzame missii|(
sen heilig.
Een woordvoerder v«
Chinese ministerie van h,
tenlandse zaken zei eergE
dat de martelaren hun
verdiend hebben. „De n
werden geëxecuteerd on
de wet overtreden hebb
dens de invasie van Chir
heiligen stierven tijde
Bokseropstand, een gev
dige campagne van een
sche beweging in Noord
tegen buitenlanders en
nen. Het huidige Chind-(
wind beschouwt de opst
een patriottische strijd.
Kaatje Dierkx, geboi
1866 in Ossendrecht, r
26-jarige leeftijd bij de
franciscanessen-mission
van Maria in. In 1899 vei
naar China. Een jaar late
ze aangehouden en onth
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht HWS
Geldig tot en met vrijdag.
Noorwegen.-
In het noorden flinke perioden
met zon en droog. In het midden
en zuiden bewolkt en perioden
met regen. Soms veel wind.
Maxima 11 tot 18 graderr.
Zweden:
Eerst zonnige perioden, vooral in
het noorden en oosten. Van het
zuidwesten uit meer bewolking
en een toenemende kans op re
gen. Geleidelijk meer wind.
Maxima van een graad of 10 in
het noorden tot bijna 20 in het
zuidoosten.
Finland:
Geregeld zon, maar ook kans op
mist. Vrijwel overal droog. Mid-
dagtemperatuur tussen 10 en 15
graden.
Denemarken:
Donderdag wisselende bewolkt
en enkele stevige buien. Vrijdag
vooral in het westen regen. In het
oosten meer zon en met een ste
vige zuidenwind maxima daar
oplopend tot 20 graden.
Engeland, Schotland, Wales, Ier
land:
Wisselend bewolkt en van tijd tot
tijd regen of buien. In Schotland
wat droger. Vooral donderdag
nogal onstuimig, vooral in het
zuidwesten. Maxima tussen 15
en 19 graden.
België en Luxemburg:
Meest bewolkt en van tijd tot tijd
flink regen, misschien ook on
weer Donderdag in het oosten
misschien nog eerst zon. Mid-
dagtemperatuur ongeveer 20
graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Half tot zwaar bewolkt en perio
den met regen of buien, ook kans
op onweer. Maxima varirend van
19 graden in het westen tot 23
in het oosten.
Zuid-Frankrijk:
Wisselend bewolkt en van het
westen uit een fors toenemende
kans op regen- en onweersbuien,
lokaal met zeer veel neerslag.
Donderdag met uitzondering van
de Atlantische Kust nog maxima
rond 25 graden, vrijdag rond 21
Spanje:
Van het noordwesten uit een toe
nemende kans op buien, ook met
onweer. Donderdag in het oosten
en zuiden nog vrij zonnig en
droog. Minder warm, vrijdag
maxima van 18 graden in het
noordwesten tot rond 25 aan de
Costa del Sol.
Portugal:
Van het noordwesten uit meer
bewolking en perioden met re
gen, misschien ook onweer. In
de Algarve ook nog wat zon. Ver
der een aanwakkerende wind en
lagere maxima, vrijdag van 15
graden ten noorden van Porto tot
24 in de Algarve.
Mallorca, Ibiza, Menorca:
Zonnige perioden en een toene
mende kans op regen- en on
weersbuien. Daling van tempera
tuur, op vrijdag rond 24 graden.
Marokko:
Westkust: donderdag nog flink
wat zon en droog. Daarna meer
bewolking en een toenemende
kans op buien.
Tunesië:
Zonnige perioden en kans op een
regen- of onweersbui. Middag-
temperatuur van 28 tot 34 gra
den.
Madeira:
Perioden met zon. Vrijdag kans
op een bui. Maxima rond 23 gra
den.
Canarische Eilanden:
Zonnige perioden en droog. Ge
leidelijk meer wind uit het noor
den en een lichte daling van
temperatuur, vrijdag maxima
rond 25 graden.
Duitsland:
Flinke zonnige perioden en vrij
wel overal droog. In het westen
op beide dagen bewolkt en enke
le buien, soms met onweer.
Maxima tussen 20 en 24 graden.
Oostenrijk:
Vrij zonnig, maar wel een kleine
kans op een bui. Middagtempe-
ratuur rond 22 graden.
Zwitserland:
Zonnige perioden en meest
droog. Vrijdag vanuit het westen
kans op zware buien met onweer.
Middagtemperatuur tussen 19
en 25 graden.
Hongarije:
Perioden met zon en waarschijn
lijk droog. Maxima rond 22 gra
den.
Italië:
Donderdag nog flink wat zon en
bijna overal droog. Vrijdag van
het westen uit een toenemende
kans op flinke regen- en on
weersbuien. Maxima rond 25
graden.
Corsica en Sardinië:
Flink wat zon en droog. Vrijdag
meer bewolking en enkele regen-
of onweersbuien. Maxima van
ongeveer 26 graden.
Griekenland en Kreta:
Flink wat zon en waarschijnlijk
droog. Maxima rond 25 graden.
Malta:
Flinke zonnige perioden. Vrijdag
later op de dag meer wolken en
mogelijk een bui. Maxima van
ongeveer 26 graden.
Turkije en Cyprus:
Zonnige perioden en vooral don
derdag kleine kans op een regen-
of onweersbui. Maxima op Cy
prus en in het zuiden van Turkije
26 graden, elders 20 graden.
Weerrapporten 28/09, 08.00 uur:
VRIJDAG 29 SEPTEMBER 2000
Zon- en maanstanden
Zon op 07.39 Zon onder 19.21
Maan op 09.14 Maan onder20.30
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 05.17 17.41 04.50 «17.14
Laag 00.44 15.21 00.25 15.02
O L O F
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 7 maart 1860)
cMi,
bewolkt
onweer
W warmtefront
tlüffr
regen
<£mis> sneeuw
V koufront
ash
opklaringen
ha8el
lagedruk
mist
windrichting
hogedruk
zonnig
19 temperatuur
mnn— 'uchtdruk in,
1000 hecto pascal
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071 -5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voornabezorging
Ma. t/m/vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-5128 030
DIRECTIE
B M. Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel, (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
W. F
REDACTIE
A. Maandag, chef eindredactie algemeen
T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
D.C. van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie kunst
W. Spierdijk, chef sportredactie
E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin- en Bollenstreek
W.F. Wegman, chef redactie Leiden
TELEFAX
Advertenties: 071-5323 508
Familieberichten: 023- 5317 337^
023- 5320 216
Redactie: 071-5321 921
Hoofdredactie 071- 5315 921
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8,30 tot
071-5356 230
RUBRIEKSADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 to1
071-5143 545
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per halfjaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging vei
het automatisch afschrijven van het
abonnements- geld, ontvangen 1,-
betahng. VERZEND|NGpERp0ST
worden verzonden geldt een toeslag
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETT
Voor mensen die moeilijk lezen, slee
hebben of blind zijn (of een andere
leeshandicap hebben), is een samen
van het regionale nieuws uit het Lei
Dagblad op geluidscassette beschik
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken Lectuur,
16 0.0
10 5.0
15 1.0
10 0.0
15 0.0
11 0.0
12 0.0
Buenos Aires o
Casablanca li
Johannesburg o
Los Angeles z
New Orleans o
New York o
K
N H U I
11 5 0.0 Toronto
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St Elisabeth. 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonderd
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111.
