r
'Prinses Chelsea'
komt uit cocon
Fujimori gaat en blijft
Gesprek van de Dag
NOS scoort goud in Sydney
School vestij
wereldrecoi
minizitten
M.
Micro-cyclaam
ZATERDAG 23 SEPTEMBER 2000
M-Zommentaar
Toen president Alberto Fujimori een week geleden
aankondigde dat hij nieuwe verkiezingen gaat uit
schrijven en daarbij zelf geen kandidaat zal zijn, was de
verleiding groot om te hopen dat Peru een nieuwe
kans krijgt zich in democratische richting te ontwikke
len. Zulk optimisme is echter geheel misplaatst.
Een slecht voorteken was om te beginnen het dagen
lange zwijgen van de strijdkrachten na Fujimori's aan
kondiging. Donderdag kwamen de hoogste bevelheb
bers, na een spannende nacht waarin de bevolking het
ergste vreesde, eindelijk met een verklaring van loyali
teit aan de zittende president. Daaruit kan de conclusie
worden getrokken dat het leger op dit moment geen
voornemens heeft een staatsgreep te plegen, maar veel
meer ook niet.
In de tien jaar dat hij nu staatshoofd is, heeft Fujimori
een op geweld en chantage gebaseerd machtssysteem
opgebouwd. De belangrijkste spelers daarin zijn de
president zelf, de strijdkrachten en de veiligheidsdienst
SIN, die wordt geleid door Vladimiro Montesinos, die
niet voor niets wel wordt aangeduid als de Raspoetin
van de Andesrepubliek.
Het machtsevenwicht tussen die drie is verstoord ge
raakt, toen Fujimori eerder dit jaar zijn toevlucht tot
verkiezingsfraude moest nemen om zijn derde ambts
termijn zeker te stellen. De president kon in zijn paleis
blijven, maar zijn positie was wel verzwakt. Meer dan
ooit was hij afhankelijk geworden van Montesinos om
via allerhande machinaties voldoende steun voor het
regime te organiseren. Het was dan ook niet onlogisch
dat Fujimori zijn partner in het kwaad aan de dijk zet
te, nadat de hele wereld videobeelden had kunnen
aanschouwen waarop te zien is hoe Montesinos een
oppositioneel parlementariër omkocht om zich bij het
regeringskamp te voegen.
Welke positie de strijdkrachten precies innemen, is in
tussen nauwelijks duidelijk. Terwijl de hoogste militai
ren donderdag hun loyaliteit aan de president beleden,
werd bekend dat één van hen, generaal Luis Cubas
Portal, zijn zwager Montesinos onder zijn hoede heeft
genomen.
Fujimori zelfheeft al aangegeven dat hij over vijfjaar
misschien weer een gooi naar het presidentschap zal
doen. Terecht verdenken Peruaanse commentatoren
hem ervan dat hij het komende halfjaar wil gebruiken
om zo te manoeuvreren dat een stroman de presiden
tiële taken gedurende één ambtstermijn kan gaan
waarnemen. 'Ik ga, maar ik blijf, kopte de krant La Re-
publica in dat verband. Dat de oppositie verdeeld is en
weinig overtuigend opereert, speelt Fujimori daarbij
alleen maar in de kaart.
fMa'hh visit'
Vitamine-verspilling
„Neem nog een appeltje jongen", zei een bezorgde ma
ma Buys vroeger regelmatig. Denk aan je vita-
mientjes.En was Wil ziek dan perste ze sinaasappels
uit.
Dat hoeft niet meer. Kijk maar naar de Ster-reclames. Je
hebt melk en yoghurt met toegevoegde vitamines, limo
nades barsten de fles uit van de toegevoegde gezonde en
opwekkende stoffen en zelfs in snoepjes zit tegenwoor
dig A, BI, B6 en C. Ouderen wordt aangeraden zich vol
te gieten met bruisende multi-vitaminepreparaten. Te
gen het verouderingsproces. Want wij willen wel oud
worden, maar niet slijten.
Erg kostbaar kunnen al die vitamines niet zijn, want
sinds een paar jaar voegen fabrikanten ze ook al toe
aan hun shampoo. Sta je onder de douche godbetert vi
tamines en pro-vitamines in je haar te smeren. Wat een
verspilling. Al die producten worden ontiuikkeld in
duistere laboratoria door wetenschappers die geen fat
soenlijke baan konden vinden.
De laatste ontwikkeling in deze vitamine-gekte is anti-
rimpelcrème die 'verrijkt' is met vitamine A en C. Dat
heeft de meest bespottelijke televisiereclame van het eer
ste decennium van deze eeuw opgeleverd.
De reclame belooft'54 procent minder rimpeldiepte'.
Wil zou weieens willen weten hoe ze dat gemeten heb
ben. Daar moet je wel een piepklein meetlatje voor heb
ben. Een meetnaaldje, waarschijnlijk.
„Kijk, deze rimpel was 1,5 millimeter diep en na drie
weken smeren is 'ie nog maar 0,81 millimeter.Da's
prachtig, maar het blijft een rimpel, denkt Wil dan. En
als je nog een paar weken doorsmeert en hij wordt weer
54 procent minder diep, dan is het nóg een rimpel.
De tweede belofte die de fabrikant doet is zo mogelijk
nog gekker: een 61 procent stralender huid. Hoe meet je
dat dan weer? Door de reflectie van een zaklampje op
de huid of zoiets?
Echt, de Ster kan Wil bij tijd en wijle volledig in de war
brengen. En het feit dat mensen het allemaal veel te
graag geloven nog meer. Wat moeten die jongens bij het
reclamebureau gelachen hebben toen ze dit verzonnen.
wil buys»
De NOS is tevreden over de tot
nu toe behaalde kijkcijfers voor
de Olympische Spelen. Vooral
Leontien Zijlaard, Pieter van
den Hoogenband en Inge de
Bruin trokken veel publiek.
Sydney 2000 lijkt ook voor de
NOS af te koersen op een gou
den jaar.
,,Pas na de Spelen kunnen we
echt afwegen hoe groot de pu
blieke belangstelling was, maar
tot op heden loopt het niet on
aardig", aldus NOS-woordvoer-
der De Vries. „Die gouden races
van Tinus en Pieter werden bij
voorbeeld door 1,32 miljoen kij
kers gevolgd; bijna dertig pro
cent van het marktaandeel. Niet
kinderachtig. Maar aan het ein
de van Sydney 2000 volgen de
finales van hockey en volleybal
met wellicht Nederlandse in
breng. Dan zie je de cijfers fors
omhoog schieten; voor zoiets
blijft het publiek gerust langer
op. Zo ging het tenminste vier
jaar terug in Atlanta wel."
Vanwege het tijdsverschil tus
sen Australië en Nederland ver
zorgt de NOS ook 's nachts uit
zendingen. Momenteel zijn die
geen publiekstrekkers: tussen
1.00 en 6.00 uur wordt door ge
middeld zo'n huishoudens
40.000 gekeken.
De Vries: „Natuurlijk kijken
er dan minder mensen. Wie
overdag werkt, blijft 's nachts
niet voor de buis zitten. Maar
zij die willen kijken, moeten de
mogelijkheid hebben. Een pak
ket met live-uitzendingen kost
een flinke som extra, maar de
NOS is een journalistieke om
roep. Zij ziet het als een plicht
om het Nederlandse publiek
dergelijke informatie te ver
schaffen."
De NOS-zegsman stelt ver
der, dat achter de marathonuit
zendingen 'geen angst voor de
commerciële zenders' schuilt.
„Tot 2008 bezitten wij de rech
ten. De commerciëlen kunnen
tot dan geen beelden voor onze
neus wegkapen. Na 2008 wordt
het een ander verhaal. Dan ligt
de markt weer volledig open."
menno middelkoop
twello Cyclamenveredelaar Patty Schoneveld uit Twello heeft er vijf jaar aan gewerkt. Maar eindelijk is het
hem gelukt een zeer compact groeiende micro-cyclaam te ontwikkelen. Het uitbundig bloeiende plantje
wordt slechts 15 centimeter groot en doet het zowel binnen als buiten zeer goed. Schoneveld verwacht een
gouden toekomst voor het plantje. Met name Japan heeft grote interesse.
FOTO ANP MARTIN HOLLERING
Leerlingen van het Gronim
Rölingcollege hebben een^
reldrecord minizitten geves
door met negentien person
plaats te nemen in de kleine
to. Het vorige record stondi
zeventien mensen en s
uit 1994.
De recordpoging van de lea
gen was een ludiek initiatief
het Vervoer Coördinatie Cq
trum (VCC) Noord-Nederla
om het carpoolen in de noo
lijke provincies te stimulere
Tijdens de recordpoging mi
aan een aantal regels worde
voldaan. Zo moeten de deel
mers zestien jaar of ouderz
en een normaal postuur hel
ben. De Mini mag helemaal
leeg zijn, dus banken en an<
inventaris mogen eruit won
gehaald. De ramen mogeni
stukje openstaan voor v
tie, maar er mogen besli
lichaamsdelen naar buiten"
ken.
Presidentsdochter Chelsea vermaakt zich uitstekend op de tribune van de C
Als twaalfjarig meis
je maakte ze haar
entree in het Witte
Huis. Ze kreeg er haar eigen
slaapkamer. Haar beroemde
ouders maanden de persmus
kieten die permanent rond de
woning zoemden, het kind met
rust te laten. De media gaven
gehoor aan die oproep en gun
den het olijke meisje met de
krullen een min of meer onge
stoorde jeugd. Inmiddels is ze
een jonge vrouw van twintig
jaar. Na bijna acht jaar in de
luwte treedt ze op de valreep
zelfverzekerd in de schijnwer
pers. Chelsea Clinton is uit haar
cocon gekropen. Het was haar
eigen keus.
Op de Olympische Spelen in
Sydney fungeert ze als een on
bezoldigd ambassadeur van de
VS. „De Amerikaanse belasting
betalers draaien op voor haar
reis- en verblijfkosten en ze be
talen het salaris van haar per
soonlijk medewerker", mop
perde The Washington Post. In
dat licht bezien zou Chelsea wel
eens iets mogen zeggen tegen
de media, oordeelde het dag
blad. „Ze kan uitstekend pose
ren voor de camera's. En ze kan
lachen. En wuiven. Maar de
'First Daughter' van de Verenig
de Staten praat niet. Drie jaar
gestudeerd aan de Universiteit
van Stanford. Straks mogelijk
een vervolgstudie aan de Uni
versiteit van Oxford. Maai' heeft
ze wel een tong?"
Het is klip en ldaar dat Chelse
a's rol in Sydney vooral een ce
remoniële is. En ze geniet, zo te
zien. Welke twintigjarige sport -
fan zou het niet fantastisch vin
den om in een Olympische
zwemhal van nabij te mogen
aanschouwen hoe het ene na
het andere wereldrecord sneu-
First Daughter van VS geniet van Olympische Spel
Begin dit jaar kwam plotseling het besef dat het bijna voorbij is. Dat
nog maar enkele maanden in een unieke positie verkeert. Dat ze da
mee haar voordeel moet doen. Na twee termijnen als president van
Verenigde Staten, nadert voor haar beroemde vader de dag waarop
plaats moet maken voor een opvolger. Zijn afscheid van het Witte H
zal ook haar leven veranderen. Wellicht heeft ze te lang in de couliss
gestaan, bedacht ze zich. Chelsea Clinton wil daarom nog graag evt
aan de macht ruiken. En ervan genieten. Zolang het nog kan.
velt? Minister Donna Shalala
van volksgëzondheid beant
woordt intussen met een aan
fanatisme grenzende verbeten
heid vragen die journalisten op
Chelsea afvuren. Komt een ver
slaggever iets te dicht in de
buurt wanneer Amerika's 'prin
ses' met topatleten of willekeu
rige sportfans babbelt, dan
springt de gedrongen gestalte
van Shalala tussenbeide, indien
nodig met gebruikmaking van
de ellebogen.
Al op zesjarige leeftijd werd
Chelsea Clinton klaargestoomd
voor de confrontatie met de
spijkerharde werkelijkheid van
politiek Amerika. Haar ouders
oefenden keer óp keer een rol
lenspel met hun dochter, een
spel dat het meisje aanvankelijk
in huilen deed uitbarsten. Bill
en Hillary Clinton kenden de
politieke mores in hun land en
wisten dat de kleine Chelsea in
de nabije toekomst buitenge
woon nare dingen te horen zou
krijgen over haar vader. Hun
dochter diende eelt op de ziel te
krijgen. En zenuwen van staal.
Die training, thuis aan de keu
kentafel, maakte Chelsea Clin
ton klaar voor het echte werk.
Eén van de meest pakkende op
names uit het 'Lewinsky-jaar'
1998 is het beeld van Bill, Chel
sea en Hillary Clinton die in de
tuin van het Witte Huis hand in
hand naar een gereedstaande
helikopter lopen, Chelsea in het
midden. Het was het hoogte
punt van de persoonlijke en po
litieke crisis rond Bill Clinton.
Hillary en Chelsea hadden
slechts'kdrt eïVöof kennis mo
gen nemen van het feit dat de
president, in tegenstelling tot
zijn eerdere verklaringen, wel
degelijk een seksuele relatie had
gehad met stagiare Monica Le
winsky. Een aangeslagen 'First
Family' vertrok onder het oog
van de camera's naar het va
kantie-eiland Martha's Vinyard.
Chelsea was de bruggenbouwer
die Bill en Hillary bijeenhield.
Op de Universiteit van Stanford
ging Chelsea's belangstelling
aanvankelijk uit naar genees
kunde. Maar geleidelijk is haar
aandacht verschoven naar ge
schiedenis, bestuurskunde en
politiek. Mogelijk gaat ze na
haar eindexamen een vervolg
studie doen aan de universiteit
van het Britse Oxford, net als
haar vader deed. Ze heeft het
huidige semester vrijaf geno
men. Om.campagne te kunnen
voeren voor haar moeder, die
senator hoopt te worden voor
de staat New York. En om als
nog zoveel mogelijk getuige te
kunnen zijn van haar vaders
verrichtingen. Tijdens de on
derhandelingen tussen Israël en
de PLO, eerder dit jaar op het
presidentiële buitenverblijf
Camp David in de staat Mary
land, zat Chelsea met de neus
vooraan.
Bij de welkomstceremonie voor
de koning van Marokko, in juni,
nam ze gewillig de rol van First
Lady op zich. Haar moeder kon
niet aanwezig zijn bij die plech
tigheid, omdat een campagne
voor de senaatszetel vanN
York nu eenmaal zwaarder
weegt dan de koning van
rokko. Hillary Clinton voer
haar dochter graag op in dl
verkiezingscampagne. Che
heeft ontegenzeglijk eenm
waarde voor die campagne
geeft de First Lady - die in
ogen van veel kiezers eenk
en afstandelijke profession
- een menselijker gezicht.!
Chelsea op het podium, is
lary ineens een moeder zo
alle andere. Een beroep op
soort sentimenten doet he
tijd goed in de VS.
Chelsea Clinton is bovendil
het levende bewijs van een
slaagde opvoeding. Ook dal
succes straalt af op Bill en
lary Clinton. Ondanks het j
ma van de Lewinsky-affaiil
alle overige gruwelverhaleil
over haar vader en moedej
ronde deden, lijkt de dochl
van Amerika's 42ste presidj
prima in haar vel te zitten,j
mijn visie zit het hoofd van
Chelsea Clinton in veel opj
ten net iets beter op het lij
schroefd dan bij haar oudö
het geval is", liet Clintons]
malige woordvoerder Mike
Curry zich anderhalf jaar (j
den ontvallen. In de Amen,
kaanse media klinken ind
dels de eerste speculaties j
Chelsea's potentie als verki
zingskandidaat. Ach, zeisl
maar twintig.
john wanders J
Mooie herinneringen
onselijh
Waarom niet gedacht aan die eerste keer - ik
was zes jaar - dat ik een wielerpeloton voorbij
zag zoeven? Waarna ik voorgoed verslaafd was
aan deze sport.
Waarom niet al die heerlijke logeerpartijtjes bij
mijn tante Jes in herinnering gebracht? Of die
eerste keer dat ik een declamatiewedstrijd won?
En nu ik toch de oude doos aan het leeghalen
ben: heb ik u ooit verteld van die voetbalwed
strijd bij de junioren? We stonden 4-1 achter bij
de rust. Drie kwartier later was het 4-4, dank zij
een hattrick van uw dienaar.
Is er iets mis met de herinnering aan mijn eerste
verliefdheid? Op een meisje in Weert. Of met de
eerste kus? Van datzelfde meisje. Of de eerste
liefdesnacht? Nou ja, nacht. Vijftien minuten,
tijdens carnaval, onder een brug in 's Hertogen
bosch. Met een meisje uit Tilburg.
Waarom niet verteld van die middag, zo lang
verwacht, dat ik mijn einddiploma van het
gymnasium kreeg uitgereikt? Nadat ik vele ma
len was blijven zitten. Of van die brief van de
Amsterdamse Toneelschool met de mededeling
dat ik aangenomen was als leerling. Of mijn
eerste rapport van die school waarop Ank van
der Moer had geschreven dat ik kon uitgroeien
tot 'een bruikbaar acteur'? Of mijn debuut, vier
jaar later, bij Wim Sonneveld? Of mijn eerste
hoofdrol, een jaar daarna?
Heb ik niet geweldige herinneringen aan die
keer dat mijn collega Siem Vroom mij voorstel
de, in café 'De Favoriet', aan de vrouw met wie
ik nu al ruim 27 jaar getrouwd ben? Of aan on
ze trouwdag? Of onze huwelijksnacht. Nou ja,
laat ik die even overslaan want toén hadden we
bonje.
Waarom sprak ik niet over mijn televisiedoor-
braak in 'De Stratenmakeropzeeshow'? Of over
die prachtige momenten dat ik onze kinderen
voor het eerst zag? Ach wat had ik allemaal niet
kunnen ophalen in dat interview.
In plaats daarvan vertelde ik weemoedig over
koning Nicotine, koning Alcohol en het oppik
ken van meisjes in cafés. Hoe vaak is me dat
trouwens gelukt? Vier keer, vijf keer? Dan heb je
het helemaal gehad.
Welke conclusie moet ik uit dit alles trekken?
Dat het kwade sterker is dan het goede? Dat lij
felijk genot je beter bijblijft dan moreel hoog
staande zaken? Of gewoon dat ik een platvloers
kereltje ben? Ik vrees beste mensen dat ik die
laatste vraag bevestigend moet beantwoorden.
Zangeres en actrice
JENNIFER LOPEZ
speelt de rol van Fri
da Kahlo in de film
die regisseur LUIS
VALDEZ over de ge
handicapte Mexi
caanse schilderes
gaat maken. De op
names beginnen in
december of januari,
heeft zij in Parijs
meegedeeld. Zange
res en filmster-MA-
DONNA hacLeerder
te kennen gegeven
graag de rol van de
schilderes té spelen.
I Lopez is in Parijs
voor de promotie van
praPrl I de film The cell,
wlPl 1 iW* waarin_het onderbe
wustzijn van een se
riemoordenaar wordt verkend. De 30-jarige
Lopez is de bestbetaalde Spaanssprekende
actrice in Hollywood. Frida Kahlo leefde van
1907 tot 1954. Zij werd op jonge leeftijd in
valide door polio en een ernstig busongeluk.
Landmijnen komen er nog net niet aan te
pas, maar wie het lef heeft na sluitingstijd
clandestien de sigarenzaak van de Groij
ondernemer HUISJES te betreden, kom
niet meer ongeschonden uit. Na zessen
ziet hij zijn winkel van een even bizar al
fectief netwerk van boobytraps om ongc
wenste gasten buiten de deur te houdel
twee gewone alarminstallaties bleken ij
effectief genoeg: in nog geen twee wek*
werd de winkel twee keer leeggeroofd,!
schade bedroeg 10.000 gulden. Eén
boobytraps bestaat uit een plank mets|
kers en schroeven. Posters waarschuwe
ven voor het letsel dat hen te wachtens
De politie stimuleert het initiatief niet,
kan wettelijk weinig tegen de beveiligd
doen.
Relatief weinig BRAZILIANEN beleven
lukkige momenten in bed. In de kerk is
echter wel dikke pret. Een peiling ondö
zend Brazilianen wees uit dat ze veel lij
de mis bijwonen dan dat ze vrijen. ErW
gevraagd drie momenten te noemend
gevoelens van geluk worden ondervond
Van de ondervraagden noemde 38 proc
het bijwonen van een kerkdienst en slel
19 procent het bedrijven van de liefde.!
rigenswaseen meerderheid, 51 procei
nog een ander moment het gelukkigstij
kantie.
Onlangs ben ik geïnterviewd voor
het personeelsblad van de NPS.
Eén van de vragen was:
„Watzou u in uw leven
nog ooit willen doen Ik
had geantwoord dat ik
geen nieuwe dingen wil
de doen. Maar wel zou
ik graag oude dingen
opnieuw willen beleven
zoals: 'Roken zonder
angst voor de gezond
heid, drinken zonder
angst voor een kater en de
kroeg inlopen met in het
achterhoofd: zou hier iets
te versieren zijn vanavond?
Want al deze zaken heeft
het leven mij ergens onder
weg afgepakt'. Tot zover
mijn antwoord.
Een vreemd antwoord ei
genlijk. Dat ik oude zaken
wil herbeleven kan ik begrij
pen. Maar heb ik geen mooiere
herinneringen dan de sigaret en
het glas bier?