Chirac raakt in opspraak
door oude fraudezaak
Gore en Bush storten zich op hoge olieprijs
Buitenland
Afdankertje
Spanning Joegoslavië
loopt steeds verder op
Kyi uit
geweerd
Geheime dienst 'betrapt'
op achterhouden bewijs
Opnieuw tegenslag voor
vredesproces N-Ierland
Certificaat moet handel in
'bloeddiamant' stoppen
Gijzeling in Rusland
eindigt zonder geweld
AG 22 SEPTEMBER 2000
r
straf voor computerkraker
ijqton Een rechtbank in de Amerikaanse stad Miami
een 16-jarige jongen veroordeeld tot zes maanden gevan-
straf wegens het inbreken in de computersystemen van
linisterie van defensie en het Amerikaanse ruimtevaartbu-
JASA. De tiener wist vorig jaar door te dringen tot het Pen-
ien kraakte enkele tientallen toegangscodes. Al eerder
je hij enkele computers bij de NASA, waardoor een deel
et systeem daar drie weken plat lag. Het is niet bekend hoe
;e hacker is achterhaald.
jen licht voor haven Gaza
ijMIsraël stemt definitief in met de aanleg van een ha-
ide Gazastrook. Over de laatste 'technische details' is nu
ivereenstemming bereikt met de Palestijnse Autoriteit. Het
inder meer over milieukwesties en veiligheidscontroles,
lebben onderhandelaars namens Israël en de Palestijnen
ren bekendgemaakt. De haven wordt met Nederlandse
igebouwd. Onder meer Ballast Nedam is bij de aanleg be
en.
ider straf Iraanse joden
in» Het hof van beroep in de Iraanse stad Shiraz heeft de
n van tien wegens spionage veroordeelde Iraanse joden
>n verminderd. De tien waren in juli samen met twee isla-
■he Iraniërs wegens spionage voor Israël veroordeeld tot
affen variërend van twee tot veertien jaar. Het beroepshof
nu verlaagd met twee tot zes jaar.
itste Concorde veilig geland
Een Concorde van Air France is gisteren veilig geland op
haven Charles de Gaulle bij Parijs. Het was mogelijk de
e vlucht met een Concorde. Het supersonische vliegtuig
|de afgelopen maanden geparkeerd op de Newyorkse
haven J.F.Kennedy. Voor de thuisvlucht van de Concorde
peciale toestemming verleend. De Franse Concordes kre-
:n vliegverbod na de ramp bij Parijs op 25 juli. Toen stort-
Concorde vlak na de start neer, met 113 doden als gevolg.
irgië zucht onder voedseltekort
Langdurige droogte in Georgië heeft tot enorme voedsel-
;ti geleid. Dit hebben de Verenigde Naties gisteren laten
i, Er is dringend hulp nodig uit het buitenland, aldus de
dvoedselorganisatie (FAO) in Rome. Ruim 700.000 Geor-
ijden onder het voedseltekort.
ak Erika blijft op zeebodem
Het wrak van de Maltese olietanker Erika, die vorig jaar
iber voor de kust van Bretagne verging, wordt niet gehor
te Franse minister van transport, Gayssot, heeft besloten
[twee delen van het schip blijven waar ze zijn. Andere op-
igen, zoals lichten, in de zeebodem begraven en slopen,
olgens de minister niet aan de orde omdat die grote risi-
oor mens en milieu zouden betekenen. Eerder deze week
specialisten al het advies de Erika maar te laten liggen.
islag MI6 lijkt werk van IRA
lu De politie van Londen heeft gistermiddag een onder
bonden van een granaatwerper. Vermoedelijk is daarmee
sdagavond een lichte raket afgevuurd die het hoofdkan-
an de Britse inlichtingendienst MI6 trof. De Britse autori-
vermoeden dat de aanslag het werk is van IRA-dissiden-
tegen het Noord-Ierse staakt-het-vuren zijn.
njaarden betogen tegen ETA
ona» In verscheidene Spaanse steden zijn gisteravond
nden mensen de straat op gegaan om te protesteren tegen
reurgolf van de Baskische afscheidingsbeweging ETA. De
ding voor de betogingen was de moord, gisterochtend, op
meenteraadslid van de conservatieve Volkspartij. De 42-
José Luis Ruiz Casado werd beschoten toen hij zijn wo-
ïSant Adria del Besos bij Barcelona verliet. Niemand
log de verantwoordelijkheid opgeëist voof de moord,
le politie gaat ervan uit dat de ETA er achter zit.
'President wis i van illegale geldstroom
President Chirac van Frankrijk is in opspraak gekomen
door een artikel iilfi het invloedrijke dagblad Le Monde.
Hij zou hebben ge weten van fraude met gemeenschaps
geld in de jaren t achtig, toen hij premier was. Chirac is
furieus over de aa ntijging.
parus henk glimmerve e n
correspondent
Le Monde publiceei de gisteren
de tekst van een ^deotesta-
ment van een vorig j aar overle
den hoge functionaris van de
Chiracs gaullistischepartij RPR.
Jean-Claude Méry e.rkent daar
in dat hij zeven jaar l.ang illegaal
verkregen gelden vaun bouwop
drachten heeft doorgesluisd
naar politieke partijin.
Op de videoband laat Méry
weten dat hij zijn activiteiten
ontwikkelde 'in opiidracht van
Jacques Chirac' en dat hij 'uit
sluitend in opdracht van Jac
ques Chirac' werkte. In het tes
tament. wordt onder meer een
bijeenkomst beschreven die op
5 oktober 1986 plaatsvond in
het kontoor van Chiracs kabi
netschef. Méry overhandigde
toen een bedrag van vijf mil
joen franc (ruim anderhalf mil
joen gulden). Chirac was daar
bij cianwezig, zo luidt de be
schuldiging.
Be president is woedend over
het artikel. Voor de televisie
noomde hij de publicatie
'schandelijk' en 'leugenachtig'.
Hij zei het geen toeval te vinden
dat Le Monde drie dagen voor
het referendum over het inkor
ten van de presidentiële ambts
termijn - van zeven naar vijf
jaar - komt met 'een gebeurte
nis van veertien jaar geleden'
en een verklaring die 'vier jaar
geleden is afgelegd door een
man die een jaar geleden is ge
storven'. Chirac vermoedt 'een
regie'.
Méry is halverwege de jaren
negentig al eens door èen on
derzoeksrechter aan de tand
gevoeld vanwege geruchten
over dubieuze praktijken van
politieke partijen met gemeen
schapsgeld. Er is nooit bewijs
tegen de man gevonden. Vol
gens Le Monde heeft Méry in
1996 echter op videoband een
mand mag
■>.r sterven in
ns dorpje
Gmeim m MImeu -
BELGRADO DPA-Rtr-AFP-AP
dorpje Le Lavandou aan
ise Rivièra is het sinds
verboden om te ster-
Burgemeester Bernardi
een gemeentelijk be
en vastleggen dat alleen
oners die al een stukje
bezitten op de begraaf-
i? lun laatste adem mogen
n.
rordening is absurd, er-
lemardi. „Maar het is
elachelijk dat Le Lavan-
en nieuwe begraafplaats
luwen", vindt hij. Een
'leeft de aanleg van een
dodenakker verboden
lat in strijd zou zijn met
tor natuurbescherming.
;n de bestaande be-
lats vol ligt, heeft Le
iu nu geen ruimte meer
len te begraven. Het
a is extra nijpend om-
iderde van de 5.500-kop-
volking van Le Lavan
ier is dan 65 jaar.
van de sociaal-democratische
oppositiepartij gis t eren tegen
Met nog twee dagen te gaan - de Britse omroep EïBC. Daarom
voor de verkiezingen loopt de
spanning in Joegoslavië steeds
hoger op. De aanhang van pre
sident Milosevic slinkt blijkens
opiniepeilingen met de dag.
Maai- de oppositie vreest dat hij
zondag direct na de sluiting van
de stembureaus zijn overwin
ning bekend zal maken, wat het
resultaat ook mag zijn.
Gisteren zei premier Bulato-
vic dat Milosevic, ook als hij de
verkiezingen verliest, zeker tot
juni volgend jaar blijft zitten.
Volgens de grondwet loopt pas
dan zijn ambtstermijn af. De
uitlating van Bulatovic, gedaan
voor de Montenegrijnse televi
sie, is de sterkste aanwijzing tot
nog toe dat Milosevic hoe dan
ook aan de macht zal vasthou
den.
Ook komen er steeds meer
aanwijzingen dat Milosevic van
plan is geweld te gaan gebrui
ken. Dat zei voorzitter Korac
hebben de oppositiepartijen de
kiezers gevraagd de uitslag op
straat bij hun stembureau af te
wachten. „Als er miljoenen
mensen zwijgend op straat
staan, wordt Milosevic wellicht
gedwongen zich nog eens ach
ter het oor te krabben voor hij
geweld gaat gebruiken."
De BBC zegt te beschikken
over bewijzen dat Servische cri
minelen worden g.eworven eni
getraind voor een offensief in
Montenegro. De regering var
de deelrepubliek vreest da t
Milosevic daar een bloedig e.»
burgeroorlog zal ontketenen a' Is
hij zondag verliest. Ook le
NAVO 'vreest het ergste', zo z ei
secretaris-generaal Robertsc m
gisteren voor een Duitse tele1 ri-
siezender.
Een rechtbank in Belgra do
heeft de Amerikaanse preside >nt
Clinton en dertien andere 1 lei
ders van NAVO-landen giste ren
bij verstek veroordeeld tot twin
tig jaar cel wegens oorlogsmis
daden gepleegd tijdens de Kos-
ovo-oorlog. Het hof vaardigde
direct arrestatiebevelen uit.
Waarnemers beschouwen het
washington john wanders
itaire machthebbers in
iar (Birma) hebben op-
- eidster Aung San Suu
teren opnieuw belet de
adYangon (Rangoon) te
Ze wilde een trein ne
ar de stad Mandalay om
«rtij genoten te spreken,
oriteiten beletten haar
egang tot beide trei-
gisteren naar Mandelay
ten. Beweerd werd dat
k rtjes waren uitverkocht.
ipositieleidster weigerde
est het station te verla-
J Qdaag zijn 'zij en haar
I 'ten met harde hand
U trd, zo meldde het Ja-
nf, tersbureay Kyodo.
■j. gen van Suu Kyi om
j6i auto of de trein de
U ad te verlaten, worden
-* in de kiem gesmoord.
Wij won in 1990 de ver-
sn maar ze heeft nooit
regeren.
CORRESPONDENT
Na de Europeanen merken ook steeds meer Amerika
nen dat de hoge olieprijzen doortikken in hun vaste
lasten. De Democratische presidentskandidaat Al Gore
sprak gisteren zelfs van een 'nationale crisis'. Met de
verkiezingen voor de deur tracht Gore een voor hem
potentieel riskante economische ontwikkeling in een
voordeel om te buigen.
Als vice-president heeft Gore in elk geval één groot
voordeel: het gaat al acht jaar lang crescendo met de
Amerikaanse economie. Die voorspoed is Gore's sterk
ste wapen. Het geheugen van de meeste kiezers be
strijkt echter een kortere periode dan acht jaar. Als ze
plotseling de indruk krijgen dat hun portemonnee
minder goed gevuld is, kan Gore hiervoor de rekening
gepresenteerd krijgen. De vice-president vertegen
woordigt immers de zittende macht.
Het is niet aannemelijk dat de Amerikanen uit onvrede
over de gestegen kosten van benzine en stookolie mas
saal zullen overlopen naar Bush. Maar zelfs als een be
perkte groep kiezers hiertoe mocht besluiten, kan dit al
fataal zijn voor Gore's kansen op het presidentschap.
De strijd tussen hem en Bush is ongewoon spannend.
Elke gewonnen of verloren stem weegt dit jaar extra
zwaar, lijkt het. De nek aan nek race doet denken aan
de campagne van 1960. Toen won de Democraat John
Kern ,i edy met een neuslengte verschil van zijn Republi
kein s e opponent Richard Nixon. Volgens de laatste
peil' i'ngen kan Gore nu rekenen op 45 procent van de
ster nmen en ligt Bush nog maar vier procent achter.
Me t de winter voor de deur zijn het de inwoners van de
no ordelijke staten die de meeste hinder ondervinden
va n de gestegen olieprijzen. Zij wonen in de koudste
ge .bieden en hebben de hoogste energierekening. Het
m aordoosten van de VS is overwegend Democratisch.
G /ore moet daar op 7 november als winnaar uit de bus
k linnen komen. In Wisconsin, Michigan en Minnesota,
i ri het middenwesten, is zijn positie echter onzeker. En
1 net is alleszins denkbaar dat juist de stemmen in deze
staten de doorslag zullen geven.
'Gore deed gisteren via de nationale mpdia een klem
mend beroep op zijn makker Bill Clinton om de strate
gische olievoorraden van de VS aan te spreken. Bush
reageerde luttele uren later als door een wesp gesto
ken: „Dit is slecht beleid. De strategische olievoorra
den zijn bedoeld voor tijden van oorlog of grote econo
mische crisis. Daarvan is geen sprake."
Gore's werkelijke bedoelingen zijn uitermate doorzich
tig, meent Bush. „Mijn tegenstander wil met deze
maatregel kort voor de verkiezingen de olieprijzen om
laag duwen."
De prijs van ruwe olie zakte na Gore's oproep een paar
dubbeltjes per vat, al was het gisteren nog onzeker of
Clinton het advies van zijn vice-president zou opvol
gen. Gore beloofde overigens dat hij - als hij wordt ge
kozen - 400 miljoen dollar zal vrijmaken voor nood
hulp aan de laagste inkomensgroepen in de zwaarst
getroffen gebieden. Ook denkt hij aan een tijdelijke be
lastingverlichting (ter grootte van 600 miljoen dollar)
voor distributeurs van olie. Deze maatregel zou onder
nemers moeten aansporen tot de aanleg van ruimere
olievoorraden.
Gore presenteert zichzelf andermaal als man van het
volk. Als een koene ridder die de strijd aanbindt met de
machtige oliemaatschappijen. Hij maakt dankbaar ge
bruik van het feit dat Bush en diens rechterhand, Dick
Cheney, alletwee voortkomen uit de Texaanse olie-in
dustrie. Cheney, die vice-president hoopt te worden,
kreeg deze zomer een stevige gouden handdruk van de
oliemaatschappij waaraan hij tot voor kort leiding gaf.
„Ik beloof u als uw president te zullen vechten tegen
de grote oliemaatschappijen en hun oneerlijke politiek
van winstmaximalisatie", zei Gore. „We leven in een
tijd van ongekende voorspoed. Maar ik ben niet tevre
den als stookolie een luxe-artikel wordt. Ik ben niet te
vreden als u aan de benzinepomp het gevoel heeft dat
u een grote uitgave doet. Als de olieprijzen de pan uit
rijzen, moeten de grote oliemaatschappijen stoppen
met het najagen van overdreven winsten. Want die
gaan ten koste van hard werkende Amerikaanse gezin
nen."
CIA komt met nieuwe documenten Lockerbie
SOESTERBERG MARJOLUN DE COCQ
De Amerikaanse inlichtingen
dienst CIA heeft opnieuw ge
heime documenten overgedra
gen aan het speciale Schotse
gerechtshof in Kamp Zeist.
Daar wordt sinds 3 mei het
Lockerbie-proces wordt ge
voerd. De Schotse hoofdaanlda-
ger Boyd roemde gisteren de
'ongeëvenaarde medewerking'
van de dienst. Maar volgens de
advocaten van de twee Libiërs
die worden verdacht van de
aanslag op vlucht PanAm 103
boven het Schotse Lockerbie in
december 1988, blijkt uit 36
nieuwe documenten dat de CIA
'essentieel bewijs' achterhoudt.
„De CIA is betrapt", aldus ad
vocaat Taylor.
De drie Schotse rechters had
den geen oren naar de harde
beschuldiging. De advocaten
moeten genoegen nemen met
de dossiers die CIA-agenten de
ze en vorige week op speciaal
verzoek van Boyd naar Kamp
Zeist hebben gebracht. Het gaat
om weerslagen in telexvorm
van gesprekken en onderhan
delingen met de Libische over
loper Abdul Majid Giaka, die
komende dinsdag als kroonge
tuige wordt gehoord. De CIA
had de stukken geheim gehou
den en 25 eerdere documenten
zwaar gecensureerd omdat de
informatie 'irrelevant' zou zijn
of Amerikaanse veiligheidsbe
langen kon schaden.
Toen vorige maand bleek dat
aanvankelijk onleesbaar ge
maakte passages wel degelijk
het Lockerbie-proces raaiden,
moest de CIA met de billen
bloot. Het ging de advocaten
met name om informatie van
Giaka over de Palestijnse terro
rist Abu Talb en twee Palestijn
se terreurorganisaties. Zij zijn
volgens de verdedigers de wer
kelijke daders van de Locker-
bie-aanslag. De advocaten den
ken dat de Amerikanen over
nog meer materiaal beschikken
dat de zaak tegen de twee Li
biërs zou ondermijnen. „Het is
duidelijk dat degenen die be
paalden wat relevant was fatale
inschattingsfouten hebben ge
maakt", zei raadsman Taylor
gisteren. Hij noemde het alar
merend dat de CIA als 'derde
partij' kan bepalen wat voor be
wijs in de Lockerbie-zaak wordt
opgevoerd.
bombay Per handkar v v erd gisteren een stokoude auto afgevoerd in de Indiase stad Bombay. Oude, vervuilende automobielen raken er steeds
meer uit de gratie. 4 foto ap sherwin crasto
bekentenis afgelegd over zijn
handel en wandel. Tegen de
maker had hij verklaard dat
'mocht er iets met hem gebeu
ren', de video moest worden
vrijgegeven.
Juridisch valt Chirac voorlo
pig niet aan te pakken. De Con
stitutionele Raad bepaalde vo
rig jaar dat de zittende presi
dent niet kan worden vervolgd.
Over twee jaar stelt Chirac zich
zelf herkiesbaar.
Op de videoband zegt Méry
dat niet alleen Chiracs RPR
maar ook de socialistische en
communistische partijen ille
gaal geld hebben aangepakt. De
toenmalige eerste secretaris van
de socialisten is de huidige pre
mier Jospin, merkt Le Monde in
een commentaar fijntjes op.
londen harm harkema
correspondent
De Ulster Unionistische Partij
van de Noord-Ierse premier
Trimble heeft een gevoelige ne
derlaag geleden in deelverkie-
zingen voor een zetel in het
Britse Lagerhuis. De zetel voor
het Noord-Ierse kiesdistrict
South Antrim ging met een ver
schil van nog geen honderd
stemmen naar de Democrati
sche Unionistische Partij van
dominee Paisley. Die is fel te
gen het vredesproces.
South Antrim was decennia
lang in handen van de UUP, die
het vredesproces in meerder
heid ondersteunt. De verkiezing
van een kandidaat van de DUP
wordt gezien als een belangrijke
aanwijzing dat de steun voor
het vredesproces onder de pro
testantse gemeenschap ernstig
afbrokkelt. Verwacht wordt dat
partijgenoten van Trimble die
tegen het vredesproces zijn, nu
opnieuw zullen proberen hun
leider van zijn voetstuk te sto
ten.
Ook in Trimbles partij groeit
namelijk de onvrede over het
vredesproces. Toen het vredes
akkoord in 1998 werd gesloten,
steunde 71 procent van de par
tij Trimble daarin. Toen op een
UUP-congres in mei van dit
jaar opnieuw werd gestemd
vergaarde Trimble nog maar 53
procent.
Veel Unionisten hebben het
gevoel dat zij in het vredespro
ces veel te veel water bij de wijn
hebben moeten doen. Met na
me het feit dat hun partij nu sa
men regeert met Sinn Fein zit
hen dwars. Sinn Fein is de poli
tieke tak van het verboden,
door Unionisten intens gehate
Ierse Republikeinse Leger (IRA).
PRETORIA AP
Vertegenwoordigers van landen
die diamanten exporteren, ver
werken en importeren zijn het
gisteren eens geworden over de
bestrijding van de handel in
'bloeddiamanten', edelstenen
waarmee rebellen in Sierra Leo
ne, Angola en Congo hun strijd
financieren. Alle diamanten die
op de wereldmarkt worden ver
handeld, moeten straks verge
zeld gaan van een certificaat
dat de herkomst vermeldt.
Het akkoord werd gesloten
na een bijeenkomst in het Zuid-
Afrikaanse Pretoria. Daar verga
derden afgevaardigden uit
twintig landen, waaronder de
Verenigde Staten, Rusland, Ca
nada en Groot-Brittannië. Deze
landen beloofden een ontwerp
resolutie op te stellen die voor
december zal worden voorge
legd aan de Verenigde Naties.
De deelnemende landen hopen
dat er volgend jaar een wereld
wijd verbod op de handel in
bloeddiamanten komt. Van de
totaal 15,5 miljard gulden die
jaarlijks in de diamanthandel
wordt omgezet, gaat naar
schatting tussen de 4 tot 15
procent naar rebellen.
illustratie tom janssen
showproces als poging van
Milosevic om aanhang te wer
ven.
moskou frank hendrickx
correspondent
Het gijzelingsdrama in de Rus
sische badplaats Lazarevskoje
aan de Zwarte Zee is vanoch
tend geweldloos afgelopen. De
gijzelaars zijn volgens de eerste
berichten ongedeerd. De vijf
zwaar bewapende gijzelnemers,
onder wie twee broers, gaven
zich over. De mannen hadden
de vrijlating geëist van alle ge
vangen Tsjetsjeense 'broeders'
in Rusland, dertig miljoen dol
lar losgeld en een gesprek met
president Poetin.
De gijzelnemers verschansten
zich sinds gisteren in een nog
niet afgebouwd, klein hotel. De
situatie veranderde volgens de
geheime dienst FSB 'drastisch'
door langdurige onderhande
lingen. Vanochtend vroeg werd
één gijzelaar vrijgelaten, enkele
uren later kwam ook een vrouw
vrij. Mogelijk was zij een mede
plichtige. Uiteindelijk gaven de
mannen zich over en kwamen
ook de overige gijzelaars vrij.
Voor zover bekend waren er
aanvankelijk vijf mensen gegij
zeld, maar officieel is dat nog
niet bevestigd.
De gijzelnemers vroegen van
ochtend eerst nog om een heli
kopter en wapens. De eis van
30 miljoen dollar en de vrijla
ting van alle in Rusland gevan
gen gezette Tsjetsjenen hadden
ze toen waarschijnlijk al laten
vallen.
De politie hield gisteren en vandaag nieuwsgierigen op een afstand.
Rechts het nog niet geheel afgebouwde hotel waar de gijzeling zich af
speelde. foto reuters olec kotuarenko
