ritiek ouderen op
orten welzijnswerk
Fryske Krite: het Friese gevoel in Leiderdorp
1 |A)-
Actiegroep tegen
bebouwing van
De Bloemerd
'Met rondweg loopt alles vanzelf
Regio
barmond: beperkte stijging
in onroerend zaakbelasting
Gehandicapten roeien dankzij tillift
peelgoed
;in 'Tante
Leen'
IDERDAG 21 SEPTEMBER 2000
j jen huis brandweer en gemeente
[üdorp Brandweer en gemeente in Leiderdorp houden za-
[ag 23 september open huis. De brandweer opent de deuren
de kazerne aan de Simon Smitweg van 11.00 tot 16.00 uur
[diverse demonstraties. Omstreeks half vier geven brand-
dieden met medewerkers van de politie, de eerste hulp-
isten de gemeente een grote hulpverleningsdemonstratie,
jeren mogen zelf even de brandweerspuit gebruiken en een
n een brandweerwagen maken. Verder zijn medewerkers
rezig van de Brandweerwinkel en de Brandwondenstich-
Het gemeentehuis is open van 10.00 tot 14.30 uur. Leider-
iers kunnen hier onder meer een informatiemarkt van ver-
ogingen bezoeken.
ji Beek directeur Wijckerslooth
[tgeest Verpleeghuis Van Wijckerslooth in Oegstgeest heeft
\v nieuwe algemeen-directeur. E. van Beek (53) volgt per 1 ok-
roi interim-directeur J. Wagenaar op. Als algemeen directeur
als ft hij ook de leiding over de Leidse 'zuster' van Van Wijcker-
lh: St. Elisabeth Gasthuishof. Van Beek komt van het Lage
l-ziekenhuis in Zoetermeer, waar hij algemeen-directeur
bi Begin dit jaar slaagde de raad van toezicht er niet in om
algemeen directeur te vinden, als opvolger van J. de Soeten,
met de vut ging. Wagenaar kwam tijdelijk in dienst. De Soe-
'k bleef daarnaast part-time actief. Hij hield zich de afgelopen
fji inden nog bezig met nieuwbouw- en samenwerkingsplan-
De Soeten draagt die taken nu over aan Van Beek.
leiderdorp jiska van de wetering
„Mijn dochter heeft weieens gezegd, toen zij in
Friesland ging zeilen: als ik over de Afsluitdijk rij,
dan gebeurt er wat met me'. Dat is gewoon een
gevoel", vertelt.Froukje Sloos uit Dokkum. Om
dat speciale gevoel gaat het op de bijeenkomsten
van de Fryske Krite in Leiderdorp. De leden de
len wat misschien het best omschreven kan wor
den als een nostalgisch verlangen naar vroeger.
Een keer per maand komen de Friezen samen
en genieten van toneel, muziek, cabaret of boek
besprekingen. Natuurlijk in het Fries. „Het leukst
vind ik de toneelstukken in het Fries, die spreken
mij heel erg aan.", vertelt voorzitter Jan van der
Beek (57). In het dagelijks leven is hij werktuig
bouwkundige. „Die speciale Friese humor daar
bij geeft me steeds een warm gevoel." Uitleggen
wat zo speciaal aan de Friese humor is, kan Van
der Beek niet. „Daar moet je mee opgegroeid
zijn."
Voor een buitenstaander is het moeilijk te be
grijpen wat de leden nu zo aanspreekt in de Frie
se club. „Mensen hebben een band met die Frie
se taal, en daardoor ook met de cultuur. Maar die
taal, dat is het bindingsmiddel", legt Ekke Atsma,
schrijver van het clubblaadje, uit. Zichtbaar in
hun element heten de leden elkaar in het Fries
hartelijk welkom in het kleine zaaltje in de
Scheppingskerk in Leiderdorp. Dat de journaliste
van de Leidsch Dagblad de meeste opmerkingen,
hoewel in het Fries, toch wel verstaat, geeft aan
leiding tot vrolijk gelach.
Twintig leden zijn deze keer gekomen om Jan
Jongsma aan te horen. Aangekondigd als een
spreker met een smoute, wat zoveel betekent als
een smakelijke verteltrant, bespreekt hij een boek
van D. Tamminga, 'De boumaster fan de Alde-
hou'. Aan het gelach en het instemmend ge
mompel is te merken dat de presentatie in de
smaak valt. Aan de niet-Fries gaat de humor ge
heel voorbij.
De Fryske Krite van Leiderdorp is al een eeuw
oud. De Krite werd opgericht rond 1900. Na een
ruzie onstond enkele jaren later een tweede ver
eniging. Na vele jaren van concurrentie - „die
twee gunden elkaar het licht in de ogen niet",
lacht Ekke Atsma - zijn de twee weer samengeko
men. Nu heeft de vereniging 150 leden, afkom
stig uit Leiden en omgeving.
De meeste leden zijn geboren in Friesland en
zijn naar de Randstad gekomen voor werk. Door
de machinalisering in de jaren vijftig was in de
landbouw en veeteelt weinig werk. Veel Friezen
verruilden de 'rust en ruimte' van het Friese plat
teland voor de drukke Randstad. In deze vreem
de en nieuwe omgeving zochten zij elkaar op.
Overal in de Randstad onstonden Fryske Krites,
oftewel Friese Kringen, waar de Friese taal en
cultuur centraal stonden.
Desalniettemin zijn de Friezen wel geheel inge
burgerd in de Hollandse samenleving. Zelfs thuis
wordt bij veel leden gewoon Nederlands gespro
ken, omdat zij met een Hollandse partner zijn
getrouwd. De Fryske Krite is dan ook beslist geen
nationalistische vereniging, benadrukt Van der
Beek. Maai' dat de 'roots' voor veel Friezen wel
heel belangrijk zijn, bleek afgelopen zomer wel
tijdens Simmer 2000 (Zomer 2000). Friezen van
over de hele wereld kwamen naar deze grote reü
nie. Ook leden van de Fryske Krite waren bij het
evenement, dat eens in de vijf jaar plaatsvindt,
aanwezig. De 72-jarige Froukje Sloos vertelt hoe
zij ondanks een slechte gezondheid toch bij de
'gaude swiep'-paardenrennen aanwezig wilde
zijn. „Ik heb al in maanden niet zelf in de auto
gereden. Maar ik heb mezelf helemaal opgefokt,
en ben dat hele eind naar Friesland gereden."
Sinds enkele jaren bloeien de verschillende
Fryske Krites weer op. Veel belangstelling is er
vooral van 50-plussers. De jeugd is minder actief.
„Er zijn wel jongeren, maar die zijn toch veel be
zig met hun werk. Die carrière gaat vaak toch
voor", aldus Van der Beek.
De vergrijzing in de vereniging is overduidelijk.
Het aantal actieve leden van de Fiyske Krite is
klein. Veel oudere leden komen niet meer mak
kelijk hun huis uit, of gaan 's avonds liever niet
meer over straat. De Fryske Krite blijft dan ook
enthousiast leden werven. Froukje lacht: „Als Ek
ke eenmaal de klauwen in je heeft, ben je nog
niet los."
Irie grote ouderenbonden in Oegstgeest zijn 'diep
ïokt' dat de Stichting Welzijn Oegstgeest (SWOO)
nd jaar minder subsidie krijgt van de gemeente
d» [geest. Dat schrijven de ANBO, unie KBO en PCOB
menlijk in een brief aan welzijnswethouder De Ruij-
geest suzanne barbier
Jzijnswethouder heeft de
voor volgend jaar een
"1 gvan 530.000 gulden toe-
'j? d terwijl de ouderenorga-
?had gevraagd om bijna
10 gulden meer. De SWOO
volgens plan ruim 30.000
nminder dan dit jaar.
belangenorganisaties pro-
en tegen deze korting om-
lardoor 'een gat geslagen
in het voorzieningenni-
voor ouderen in Oegst-
Als de gemeenteraad in-
met het collegevoorstel,
de SWOO op met de
ijdvoorziening aan huis
tje Dek Je), de sociale
ering en het kwartaalblad
ikt'. De bonden vinden
lil itverantwoord.
izitter R. Zecha van de
voorziet dat vele oude-
it een minimuminkomen
in de problemen raken als de
SWOO Tafeltje Dek je afschaft.
Ruim vijftig Oegstgeestenaren
maken gebruik van de dagelijk
se maaltijdvoorziening aan
huis. „Dit is een discussie tus
sen rijke en arme mensen in
Oegstgeest. Vooral veel alleen
staande vrouwen gaat dit tref
fen."
SWOO-directeur Q. Groen
veld liet zich al eerder veront
waardigd uit over de verlaging
van de subsidie voor ouderen
werk. Het betekent dat de maal
tijdvoorziening alleen kan blij
ven bestaan als Oegstgeestena
ren daarvoor het dubbele willen
betalen. Dat komt neer op bijna
twintig gulden per maaltijd.
„Van Eisen heeft geopperd om
dat wel te doen: de kosten voor
maaltijden inkomensafhanke
lijk te maken. Wij voelen daar
helemaal niets voor."
Ook Zecha voelt niks voor de
ze suggestie. „Ook Oegstgeeste
naren die meer kunnen betalen
voor hun maaltijd maken ge
bruik van de SWOO, maar dat is
een minderheid. Als de stich
ting ouderen vooraf naar hun
inkomen gaat vragen, komen ze
niet meer. Oudere mensen wil
len niet weten dat ze het finan
cieel moeilijk hebben. Dat is
precies de reden waarom de ge
meente zoveel overhoudt aan
bijzondere bijstand."
De ouderenbonden hebben
bovendien geen begrip voor de
korting omdat Oegstgeest de af
gelopen jaren al niets extra
kreeg, terwijl het aantal oude
ren toeneemt. Dat de SWOO
ondanks de jaarlijkse bezuini
gingen evenveel voor ouderen
heeft weten te doen, vinden ze
een hele prestatie.
In het voorlopige welzijns-
programma schrijft wethouder
De Ruijter dat de SWOO met
minder toe kan omdat 'andere
aanbieders' in Oegstgeest acti
viteiten zoals de maaltijdvoor
ziening kan overnemen. De
Ruijter weigert commentaar te
geven op de kritiek van de bon
den voordat de gemeenteraad
het programma heeft beoor
deeld.
bf wd «judy nihof
ijging van de onroerend
lasting (OZB) blijft vol-
nt aar beperkt in Warmond.
ildoende geld te hebben
ïieuw beleid wil de ge-
deze belasting met vier
verhogen, zo blijkt uit
voor 2001. Het be-
vc leste voornemen betreft
b antal aanpassingen aan
ra|al De Geest. Zo is het no-
douches te verbeteren,
ai nera's te plaatsen in de
iel al. Ook wil de gemeente
ndoorzichtige glaswand
vii igen door een doorzichti-
de activiteiten te vol-
in vanuit de kantine. De
ka singen kosten 90.000
-H
nd wel Warmond er dankzij
en 'gere uitkering uit het ge-
ni efonds goed voorstaat,
gemeente een belasting-
ing niet doorschuiven
toekomst. Dat heeft te
met een aantal flinke in
vesteringen die eraan zitten te
komen. Zo is het al langer dui
delijk dat de brandweer een an
dere kazerne nodig heeft. De
huidige voldoet niet meer aan
de eisen. Noodzakelijke ruim
ten zoals een leslokaal, kantine,
kleedruimte, magazijn, werk
plaats en goede sanitaire ruim
ten zijn er niet of nauwelijks.
Ook is veel geld nodig voor
het maken van een nieuw be
stemmingsplan voor de be
bouwde kom. Het bestem
mingsplan voor het buitenge
bied is onlangs herzien en ligt
ter goedkeuring bij de provin
cie. Nu is de bebouwde kom
aan de beurt.
Hoewel een combinatie van
grondstort en zandwinning in 't
Joppe Warmond veel geld op
kan leveren, durft de gemeente
hierop nog niet te rekenen.
Eerst moet onderzoek uitwijzen
of het storten van overtollige
grond en het winnen van zand
zonder problemen mogelijk
zijn. Dit onderzoek is inmiddels
begonnen. Uit de begroting
blijkt verder dat de huizen in
Warmond 124 procent in waar
de zijn gestegen ten opzichte
van de vorige gemeentelijke
taxatie in 1992.
De waardestijging ligt hoger
dan het landelijk gemiddelde
en ook in de Leidse regio vormt
Warmond een uitzondering.
Ter vergelijking: in Leiderdorp
is de waarde gestegen met 107
procent. De gemeente wil de
waardestijging niet doorbere
ken via de OZB. Door het zoge
heten normtarief voor de OZB
laag te houden, wil de gemeen
te de negatieve gevolgen van de
waardestijging voor de inwo
ners opvangen. Dat heeft wel
gevolgen voor de gemeente.
Hoe lager het normtarief, hoe
meer Warmond wordt gekort
op de algemene uitkering van
het rijk. Daar staat tegenover
dat de uitkering uit het ge
meentefonds sterk is gestegen,
nu het rijk de ene meevaller na
de andere heeft.
leidschendam Ook mindervaliden moeten op een
veilige manier aan de roeisport kunnen deelnemen.
Dat is het standpunt van de Leidschendamse roei
vereniging Rijnland, die zich al langere tijd inspant
voor speciale voorzieningen voor gehandicapte
roeiers. Een tillift heeft Rijnland al. Daarmee kun
nen roeiers vanuit de rolstoel op het roeibankje
plaats nemen. Gistermiddag bewees de tillift weer
eens zijn nut, toen de vereniging een aantal gehan
dicapte roeiers van de Rotterdamse stichting Roei-
validatie op bezoek kreeg. Zij maakten een tochtje
over het Rijn-Schiekanaal en het meer in recreatie
gebied Vlietland.
Roeivalidatie is een roeibond voor mindervali
den. „Zij zijn 25 jaar geleden al begonnen met het
gehandicaptenroeien. Ze zijn onze voorbeelden,
onze leermeesters. Van hen krijgen we advies en
ondersteuning", aldus G. van Leeuwe van Rijn
land.
In de toekomst wil Rijnland het aantal voorzie
ningen voor gehandicapten verder uitbreiden. Zo
zijn ook aanpassingen nodig aan het clubgebouw
aan de Oostvlietweg in recreatiegebied Vlietland,
ter hoogte van Voorschoten. „Voor mensen met
een zwaardere handicap zullen bijvoorbeeld de toi
letten moeten worden aangepast. Het staat op de
rol, maar daar is geld voor nodig."
FOTO HENK BOUWMAN
Posteractie om politiek onder druk te zetten
leiderdorp eric went
Leiderdorp een eenheid, de A4
in een verlengde korte bak en
handen af van De Bloemerd.
Dat zijn de drie eisen van een
nieuwe Leiderdorpse actie
groep, die bestaat uit veront
ruste bewoners van de Leyhof,
de Voorhof en de Binnenhof.
Zaterdag beginnen zij een pos
ter- en een handtekeningenac
tie om de Leiderdorpse politiek
onder druk te zetten. „Laat de
gemeente eerst maar eens ver
schrikkelijk veel moeite doen
voor een alternatieve financie
ring van de tunnelbak", stelt
woordvoerder M. Lesuis.
De nieuwe actiegroep in wor
ding stamt af van de vereniging
'Houdt Leiderdorp Groen'
(HLG). Deze club werd in 1994
opgericht om het open karakter
van het dorp te bewaren, maar
heeft de afgelopen jaren weinig
van zich laten horen. Binnen
kort houdt HLG een ledenver
gadering, en wordt bepaald of
de vereniging in ruste de eisen
van de verontruste Leiderdor
pers overneemt. „De kans dat
dit gebeurt is erg groot", ver
wacht Lesuis.
De verontruste buurtbewo
ners vinden dat het college wel
erg gemakkelijk De Bloemerd
inzet voor financiering van de
verlengde tunnelbak. „De wijze
waarop dat besloten is, heeft
voor heel veel mensen een
luchtje", stelt Lesuis. „Als het
echt zo is dat Pronk bepaald
heeft dat de Munnikenpolder
niet bebouwd kan worden, dan
moet Leiderdorp simpelweg
zeggen: Dan hebben we nu een
groot probleem." Lesuis sluit
niet uit dat Leiderdorp zelfs be
wust op bebouwing van De
Bloemerd aanstuurt. „Dat ge
nereert namelijk veel meer geld
dan bebouwing van de Munni
kenpolder."
Met een handtekeningenactie
wil de actiegroep druk uitoefe
nen op het Leiderdorpse ge
meentebestuur. „Het wordt tijd
dat de relatie tussen bebouwing
van de Bloemerd en de verleng
de tunnelbak verbroken wordt.
Laat Leiderdorp eerst maar
eens naar andere middelen
zoeken. Bij de provincie bij
voorbeeld. En mocht de Bloe
merd uiteindelijk alsnog in de
picture komen, doe dat dan op
basis van een open afweging
van argumenten. Want nu is die
discussie niet goed gevoerd. Ie
dereen voelt zich overvallen."
Lesuis is een warm voorstan
der van de verlengde korte bak,
maar vindt dat Leiderdorp daar
met bebouwing van het sport
park een hoge prijs voor moet
betalen. „De Bloemerd is niet
zomaar een sportveldencom
plex, een natuurgebied of een
recreatiepark: het is alles in één.
Worden de plannen voor be
bouwing doorgezet, dan voor
zie ik een nieuwe tweedeling in
de gemeente. Behalve de tegen
stelling tussen het oude en het
nieuwe dorp, komt er dan een
emotionele tweedeling bij: tus
sen mensen die veel plezier be
leven aan De Bloemerd, en
mensen die dat allemaal wat
minder kan schelen."
BANG 6. OLUFSEN
KATWIJK
Electro World Peursum,
Voorstraat 31b-33.
LEIDEN
Van Cleef, Botermarkt 25.
LEIDERDORP
Swaak Beeld Geluid, Winkelhof 81
LISSE
Johan van Stijn, Kanaalstraat 32.
NOORDWIJK
Expert De Lange, Molenstraat 49.
OEGSTGEEST
BANG OLUFSEN Roest Lange Voort 11A.
VOORSCHOTEN
W. de Ru en Zn„ Voorstraat 25.
OOIT KIEST U VOOR MOOIST
sferen een speel-o-theek.
h® n tot 12 jaar kunnen aan
'^Jgaardenlaan terecht voor
ïvan speelgoed, bij 'Tan-
De uitleen is een initia
tie bibliotheek, de Centra-
i'opvang, de Stichting
leelzaal, het consultatie-
en de Leidse Welzijns Or-
e(LWO). Het lenen van
ed is mogelijk vanaf za-
•3 september.
FOTO HENK BOUWMAN
Leiderdorpse ondernemers tegen beperking autoverkeer
Zorg voor een sluitende ring
weg om Leiderdorp, maar blijf
af van de Persant Snoepweg en
de Engelendaal. Dat is volgens
de Leiderdorpse Ondernemers
Vereniging (LOV), de Kamer
van Koophandel, de Baanderij-
ondernemers en de stichting
Winkelhof dé oplossing voor de
verkeersproblemen in Leider
dorp. „Met zo'n rondweg loopt
alles vanzelf, en hoef je dat
waanzinnige idee om verkeer
tussen wijken onderling te be
moeilijken niet eens uit te voe
ren", verwacht LOV-voorzitter
E. Rob.
Volgens de Leiderdorpse on
dernemers moet Leiderdorp sa
men met buurgemeente Leiden
een oplossing bedenken voor
het doorgaande verkeer dat nu
voor zoveel overlast zorgt. Het
oude plan van het Delftse ver
keersbureau Diepens en Okke- keersplan uit te werken. Behal-
ma, om de rondweg om Leider- ve de initiatiefnemers worden
dorp via een doorsteek op Leids daarvoor ook het Meubelplein,
grondgebied 'sluitend' te krij- de Santhorstwinkeliers, de
gen, wordt
door hen dan
ook van harte
ondersteund.
„Als op de Ka-
naalweg een
brug over de
Rijn komt rich
ting De Waard
en je maakt
vervolgens een
schuine over
steek naar de
Zijldijk, dan is
het kringetje
rond", rede
neert W. Re
geer van De
Baanderij,
'De tijd is
rijp om het
dejinitief
te regelen
Leidse Ver
eniging voor
Industrie
(LVI) en het
Midden- en
Kleinbedrijf
(MKB) uitge
nodigd. „De
tijd is rijp om
het definitief
goed te rege
len, zonder
dat we alleen
naar onze ei
gen gemeen
tegrenzen
kijken", blikt
Regeer op
die bijeenkomst vooruit.
Op 10 oktober komen de Lei- Is die rondweg eenmaal com-
derdorpse ondernemers bij el- pleet, dan is het misschien niet
kaar om een gezamenlijk stand- eens meer nodig om nog aan
punt over het Leiderdorpse ver- vullende verkeersmaatregelen
in de kern van het dorp te ne
men, menen de ondernemers
voorts.
„Ik heb een beetje het idee
dat ons een probleem wordt
aangepraat", vindt Regeer.
„Dan wordt er gezegd dat de
Engelendaal het dorp in tweeën
snijdt, maar waar gebeurt dat
niet? Is het dan wel zo nodig
om dit soort beperkende maat
regelen te nemen? Of is het zo
dat een aantal bewoners hard
op de trom slaat, en dat de rest
van de bevolking vervolgens ge
dwongen wordt om vele kilo
meters extra te maken?"
Ook de Winkelhofwinkeliers
zitten absoluut niet op zo'n be
perking van het autoverkeer te
wachten: „Die ringweg is pri
ma, maar je moet wel vanuit el
ke wijk in de Winkelhof kunnen
komen. Alles moet onderling
goed met elkaar verbonden blij
ven. Anders gaat dat ten koste
van onze bereikbaarheid."
