Indonesië akkoord met
missie naar West-Timor
Economische sabotage doet inspanning Wahid teniet
Mugabe draait oppositie duimschroeven aan
Hij heeft wel
Ees voorletters.
Hebtu
daar iets aan?"
Buitenland
Israëlische volk milder
over status Jeruzalem
Aanslag is antwoord
ETA op arrestatiegolf
Myanmar geeft Suu Kyi
meer bewegingsruimte
Bush en Gore gaan toch op tv in debat
Kostunica bekogeld in Kosovo
)AG 15 SEPTEMBER 2000
Hid vonnis Barnabei voltrokken
yri De wegens verkrachting en moord veroordeelde Derek
iabei (33) is gisteravond in de gevangenis van Jarratt in de
irikaanse staat Virginia geëxecuteerd. Barnabei is van Itali-
;e afkomst, maar oproepen van regering en parlement in
ie en van de paus aan de gouverneur van Virginia om van
xecutie af te zien had geen effect. Het Amerikaanse hoogge-
itshof weigerde gisteren de executie uit te stellen. Barnabei
ter dood veroordeeld wegens de verkrachting van en
ird op een zeventienjarig meisje in 1993. Maandag bleek dat
Uan bloed op de vingernagels van de vermoorde Sarah
nosky overeenkomt met DNA van Barnabei. Gouverneur
Gilmore van Virginia sloot op grond daarvan gratie uit. Bar-
eis advocaten hebben aangevoerd dat is geknoeid met het
i-materiaal dat wees op de schuld van hun cliënt.
atersnood dreigt in Mekong-delta
ji.pHNQM penh Het Rode Kruis en premier Hun Sen van
ibodja hebben gisteren alarm geslagen wegens de overstro-
g van de Mekong-rivier in Vietnam, Laos en Cambodja. In
Irie landen zijn al 600.000 mensen dakloos geraakt. Ook hun
wland is verloren gegaan. Er zijn inmiddels bijna honderd
isen verdronken. Vietnam kreeg bovendien zondag ook nog
ropische storm Wukong te verwerken. Die maakte in één
100.000 mensen dakloos. Oorzaak van de ongebruikelijk
re overstromingen zijn de dit jaar uitzonderlijk vroeg be
nen en ongewoon zware moessonregens. Het is de zwaarste
stromingsramp van de afgelopen veertig jaar. Het peil van
fekong stijgt nog steeds. Verwacht wordt dat de rivier tegen
»ind van de maand het peil van het rampjaar 1961 bereikt.
lina executeert ex-parlementariër
NG' In China is gisteren de voormalige vice-voorzitter van
parlement, Cheng Kejie, geëxecuteerd. Kejie werd op 22 au-
tus in hoger beroep ter dood veroordeeld wegens het aanne-
ivan ruim tien miljoen gulden aan steekpenningen. Hij is
loogste Chinese regeringsfunctionaris die tot dusver wegens
uptie is veroordeeld. De veroordeling vloeit voort uit de an-
irruptiecampagne van Peking. Het persbureau Xinhua
dde niet hoe Kejie werd geëxecuteerd. De meeste doodstraf-
China worden uitgevoerd met een kogel door het achter -
fd. Volgens Xinhua is het openbaar ministerie in China
begin dit jaar meer 23.000 onderzoeken begonnen naar
jelijke corruptie. In totaal zou het gaan om een bedrag van
half miljard gulden.
ak schendt luchtruim Saudi-Arabië'
york» Voor het eerst in meer dan tien jaar heeft een Iraaks
■chtsvliegtuig boven Saudi-Arabië gevlogen. Het Amerikaan-
ïinisterie van defensie heeft dat gisteren gezegd. Volgens
zegsman wilde Irak de Verenigde Staten uitdagen met de
oden vlucht. Ook hebben zeker twee Iraakse vliegtuigen op
ptember boven het zuiden van Irak gevlogen, aldus Penta-
woordvoerder Craig Quigley. De Amerikaanse en Britse
[tuigen die toezicht houden op het vliegverbod dat Irak in
tuiden en het noorden van het land is opgelegd, waren toen
in de lucht. Quigley wilde niet speculeren over de mogelijke
ieven van Bagdad om toestellen de verboden zone in te stu-
in zei dat het aan Riyad is om verder uitleg te geven over de
nding van het Saudische luchtruim.
ell moet toch voor rechter VS komen
Een rechtbank in de VS heeft gisteren een rechtszaak
ihandeling genomen tegen oliemaatschappij Shell wegens
lanzetten tot marteling en moord in Nigeria. De aanklacht
;ediend door activisten van het Nigeriaanse Ogoni-volk, dat
:en campagne voert tegen de plaatselijke oliewinning door
Shell zou de Nigeriaanse autoriteiten hebben aangezet tot
inderdrukken van het protest van de Ogoni. De Brits-Ne-
andse oliemaatschappij zou ook actief hebben bijgedragen
de door velen bekritiseerde bewijslast tegen twee Ogoni-lei-
Ken Saro-Wiwa en John Kpuinen. Zij werden in 1995 op-
ingen door de Nigeriaanse autoriteiten. De aanklacht tegen
werd in 1996 in New York ingediend. De rechter gaf Shell
er gelijk in een verzoek om de zaak door te verwijzen naar
herenigd Koninkrijk, waar de betrokken Shell-dochter staat
ichreven. Dat besluit is nu in hoger beroep teruggedraaid.
if I
De Zoekservice
van KPN Telecom.
Bij 0900-8008 wordt echt voor u gezocht. Met soms
minimale gegevens kunt u wel zes nummers per
keer opvragen. Dagelijks op ieder moment. En niet
alleen telefoonnummers, maar ook postcodes, fax
en mobiele nummers. Deze service
kost f2,-per gesprek.
u naam, woonplaats cn adres? Bel dan 118 (f 0,90 per gesprek).
JAKARTA THEO HAERKENS
CORRESPONDENT
De Indonesische regering heeft
de bomaanslag van woensdag
in de effectenbeurs van Jakarta
gisteren onomwonden betiteld
als 'economische sabotage'. Bij
de zware explosie in de onder
grondse parkeergarage van de
beurs kwamen vijftien mensen
om en raakten 27 anderen ge
wond, van wie een aantal ern
stig. President Wahid gaf op
dracht de verantwoordelijken
op te pakken, ongeacht hun po
sitie of status, getuige het van
daag uitgevaardigde arrestatie
bevel tegen Tommy Soeharto:
„Want er zijn in dit land geen
heilige koeien."
Nationaal politiechef generaal
Rusdihardjo bood zijn veront
schuldigingen aan omdat hij er
niet in was geslaagd de aanslag
op het hart van het Indonesi
sche zakenleven te voorkomen.
De explosie maakte een einde
aan de illusie dat op betrekke
lijk korte termijn economisch
herstel voor Indonesië mogelijk
is. De inspanningen van de re
gering om de Indonesische
economie nieuw leven in te
blazen, zijn volkomen teniet ge
daan. De rupiah maakte giste
ren een duikeling van bijna tien
procent.
De explosie heeft buitenlandse
investeerders duidelijk gemaakt
dat de strijd om de macht in In
donesië ruim een jaar na de de
mocratische verkiezingen nog
niet is uitgewoed. De rust die
nodig is om Indonesië voor de
zakenwereld aantrekkelijk te
maken, zal voorlopig niet weer
keren. Temeer omdat er van
eerdere aanslagen nog niet één
is opgelost. Indonesië blijkt niet
in staat de veiligheid in eigen
huis te garanderen. Niet in ver
re buitengewesten als Ambon
en Timor, maar evenmin in de
hoofdstad zelf.
Coördinerend minister van
economische zaken Ramli
bracht de desastreuze explosie
meteen al rechtstreeks in ver
band met de tweede zitting van
de rechtbank in de zaak-Soe-
harto, gisterochtend. Hij meent
dat de aanhang van de oud
president, die na drie beroertes
aan hersenbeschadiging zou lij
den, achter deze en eerdere
aanslagen zit. Wahid gaat daar
in een eind mee, gezien het ar
restatiebevel tegen Soeharto ju
nior.
Anderen beschuldigen conser
vatieve elementen in het Indo
nesische leger van de aanslag.
Het was procureur-generaal
Marzuki Darusman opgevallen
dat onderzoeken altijd stuklo
pen zodra er in die richting
wordt gezocht. Om die reden
heeft Wahid verordonneerd dat
de legerleiding zelf moet wor
den betrokken bij het onder
zoek naar de daders. Gisteren
werd bekend dat de bom is ge
maakt met materiaal dat ook
het Indonesische leger ge
bruikt. De bom is identiek aan
het explosief dat de Filippijnse
ambassadeur in Indonesië in
augustus bijna fataal werd.
Veiligheidsraad ziet weinig in voorstel Wahid
Indonesië nodigt de am
bassadeurs van de landen
die lid zijn van de VN-Vei-
ligheidsraad uit om pools
hoogte te nemen in West-
Timor. Dat heeft een
woordvoerder van presi
dent Wahid gisteren ge
zegd. Indonesië stuurt dit
weekeinde een speciale
delegatie onder leiding
van' superminister' voor
veiligheids- en politieke
zaken Yudhoyono naar
New York. Daar informeert
hij de Veiligheidsraad over
de situatie in het gebied.
JAKARTA-NEW YORK ANP
De Veiligheidsraad vroeg Jakar
ta eerder deze week een VN-
missie van buiten Indonesië toe
te laten. Daar reageerde Jakarta
direct negatief op. Minister Van
Aartsen (buitenlandse zaken)
deed toen een beroep op zijn
collega Shihab om de VN-mis-
sie wel toe te staan.
Indonesië lijkt bereid te zijn
tot een compromis door met de
optie te komen van een missie
van ambassadeurs die in Jakar
ta zijn gestationeerd uit landen
uit de Veiligheidsraad. Of de
Veiligheidsraad daar mee in
stemt, moet in het gesprek met
Yudhoyono blijken. Een bron in
de Veiligheidsraad schatte de
kans daarop gisteren klein in.
Omdat Nederland momenteel
lid is van de Veiligheidsraad, is
ook de Nederlandse ambassa
deur in Jakarta Uitgenodigd.
Vorige week werden drie me
dewerkers van de VN-vluchte
lingenorganisatie Unhcr in
Atambua gedood, een plaatsje
in West-Timor op de grens met
het oostelijk deel van het ei
land. Aangenomen wordt dat
pro-Indonesische milities hun
kantoor hebben aangevallen
om de dood van een van hun
leiders te wreken. De Unhcr
heeft alle activiteiten in West-
Timor gestaakt, en zijn mede
werkers uit het gebied geëvacu
eerd. De Veiligheidsraad ver
oordeelde de moorden, en
drong aan op de ontbinding
van de milities.
In de Indonesische hoofdstad
Jakarta kwam het gisteren tot
een treffen tussen politie en de
monstranten die protesteerden
tegen de afwezigheid van oud
president Soeharto bij het pro
ces tegen hem. De rechtszaak
werd donderdag tot 28 septem
ber verdaagd, omdat rechters
een nieuw medisch onderzoek
naar de gezondheidstoestand
tel aviv ad bloemendaal
correspondent
Het mislukken van de topcon
ferentie van Camp David over
vrede in het Midden-Oosten is
niet zonder gevolgen gebleven.
Volgens een recent opinie-on
derzoek onder de Israëlische
bevolking is nu 55 procent er
van overtuigd dat een regeling
van het Israëlisch-Palestijnse
conflict niet mogelijk is zonder
een compromis over de status
van Jeruzalem.
Meer dan een kwart van de
ondervraagden bleek zelfs be
reid verder te gaan dan premier
Barak, en wil de soevereiniteit
over de Tempelberg, een heilige
plaats voor zowel moslims als
joden, volledig in handen geven
van de Palestij nen. Israëlische
regeringen zijn er tot nu toe al
tijd voetstoots vanuit gegaan
dat het Israëlische volk ten kos
te van alles zou willen vasthou
den aan het dogma van 'heel
Jeruzalem als eeuwige en on
deelbare hoofdstad van Israël'.
De enquête is vorige week
uitgevoerd door het onafhanke
lijke onderzoeksbureau Smith
onder 501 joodse Israëliërs.
Volgens de uitslag is zelfs 73
procent van de Israëliërs die
vorig jaar op Barak hebben ge
stemd, bereid tot vergaande
concessies voor wat betreft de
nieuwere Arabische buurten
van Jeruzalem. Toch nog 59
procent wil ook veel opgeven in
de oude binnenstad. Een groot
deel van het publiek heeft geen
moeite met Palestijnse soeve
reiniteit over de Tempelberg,
sinds 600 jaar de plaats is van
het Aksa-moskeeëncomplex.
De besprekingen tussen Isra
el en de Palestijnen zijn giste
ren weer voorzichtig hervat in
New York.
barcelona henk van den boom
correspondent
De Baskische afscheidingsbe
weging ETA heeft gisteravond
met een moordaanslag gerea
geerd op de golf van arrestaties
van de afgelopen weken. In to
taal werden 36 Basken gearres
teerd op verdenking van sa
menwerking met de ETA.
Slachtoffer van de jongste
aanslag is de voormalige minis
ter van justitie en onderwijs van
Baskenland, de socialist José
Ramon Rekalde. Hij werd gis
teravond in zijn woonplaats
San Sebastian in het hoofd ge
schoten, toen hij dicht bij zijn
huis uit de auto stapte. De aan
slag werd gepleegd door een
gemaskerde man. Rekalde werd
ernstig gewond naar het zie
kenhuis gebracht. Gisteravond
laat verklaarden de doktoren
dat hij buiten levensgevaar was.
De nieuwe aanslag wordt in
Spanje gezien als een reactie
van de terreurorganisatie op
het harde optreden van politie
en justitie in de afgelopen we
ken. Woensdagnacht werden
twintig mensen opgepakt, die
ervan worden verdacht dat zij
met de ETA samenwerken. Vo
rige week werden zestien ETA-
sympathisanten gearresteerd.
Terwijl het in het grensgebied met het westelijke deel onrustig blijft, keert in Oost-Timor het gewone leven
steeds meer terug. Een jongetje kijkt op het strand bij de hoofdstad Dili naar de aankomst van vier Ameri
kaanse marineschepen, die soldaten komen brengen voor het verlenen van humanitaire hulp.
FOTO AP JOEL RUBIN
van de vroegere leider hebben ben weggesluisd naar familie
gelast. De 79-jarige Soeharto en vrienden. Volgens zijn advo-
wordt beschuldigd van corrup- eaten is hij te ziek om terecht te
tie. Hij zou overheidsgeld heb- staan. Hij kan volgens hen een
nieuwe beroerte krijgen van de
spanning die zijn verschijning
voor de rechtbank bij hem te
weeg zal brengen.
yangon Rtr-AFP weken zijn deuren openen.
De extra beperkingen voor de
oppositie werden twee weken
geleden ingesteld, nadat Suu
Kyi in een auto de stad was uit
gegaan voor een ontmoeting
met partijgenoten. Zij werd te
gengehouden door de politie en
bleef toen negen dagen langs
de kant van de weg staan. De
NLD-top heeft geen officeel
'stadsarrest', maar wordt con
sequent bij de gemeentegrens
tegenhouden. De oppositieleid
ster is al vaker op militaire blok
kades gestuit. Haar partij won
in 1990 de verkiezingen, maar
heeft nooit mogen regeren. In
1991 kreeg Suu Kyi voor haar
vreedzaam protest de Nobel
prijs voor de Vrede toegekend.
Het militaire bewind van Myan
mar (voorheen Birma) heeft
gisteren het huisarrest en be-
zoekverbod van oppositieleid
ster Aung San Suu Kyi na twee
weken opgeheven. De Verenig
de Staten en de Verenigde Na
ties reageerden opgetogen op
de veroepeling van de controle
op de oppositieleidster.
Diplomaten bezochten direct
het huis van de 55-jarige Suu
Kyi. Volgens een van hen is de
politica in goede gezondheid.
Ook andere leden van haar par
tij NLD mogen zich volgens een
persbericht van de junta weer
vrij door de hoofdstad Yangon
bewegen. Het partijkantoor
mocht voor het eerst in twee
WASHINGTON Rtr-AFP
Na weken touwtrekken hebben
de Amerikaanse presidentskan
didaten Bush en Gore gisteren
overeenstemming bereikt over
hun verkiezingsdebatten, die
rechtstreeks op de televisie
worden uitgezonden. Het eer
ste debat is op 3 oktober. Twee
dagen later betreden de vice-
presidentskandidaten Cheney
en Lieberman de ring. Op 11 en
17 oktober debatteren Bush en
Gore verder. Wie de debatten
zal voorzitten en welke vorm zij
krijgen, moet nog worden be
paald. CNN zal minimaal één
uitzending verzorgen, maar on
duidelijk is nog welke. De uit
komst betekent een kleine over
winning voor Gore, omdat de
kemphanen terugkeren naar
een principe-akkoord uit au
gustus. Bush drong er de laatste
weken sterk op aan de debatten
te vervroegen.
EELCO VAN DER LINDEN
Intimidatie is nu wéér het wapen. MDC-leider Chimhi-
ni was er gisteren de hele dag druk mee. „In alle vroeg
te kwamen rechercheurs en agenten van de veilig
heidsdienst de kantorerf binnen. Buiten bleven eenhe
den van de oproerpolitie op wacht staan. Op het huis
zoekingsbevel stond dat gezocht werd naar 'zwaar wa
pentuig'. Waanzin. Ik heb kunnen voorkomen dat ze in
de computers doken, maar morgenochtend komen ze
terug met een nieuw huiszoekingsbevel dat hen daar
wel de bevoegdheid toe geeft."
Ironie is er genoeg. Eerder deze week ontplofte 's
avonds een handgranaat in hetzelfde hoofdkantoor
van de MDC. „We waren weg, maar twee bewakers zijn
aan de dood ontsnapt", zegt Chimhini. Volgens hem is
het duidelijk dat beide gebeurtenissen geregisseerd
worden door dezelfde personen. „Mugabe is wanhopig
en probeert de stedelingen angst aan te jagen."
In de steden is het verzet tegen Mugabe het grootst en
de steun voor de MDC vrijwel totaal. Het zijn verder de
Voor het belangrijkste deel is die toe te schrijven aan
de wijdverbreide corruptie en het mismanagement van
het chronisch vermoeide regime. De bezettingen van
'blanke' boerderijen en een verward programma van
landherverdeling hebben de chaos totaal gemaakt.
De crisis is dusdanig dat er in een land met een rijke
agrarische sector over een paar maanden een voedsel
tekort is. Voeg er de schaarse en voor een gemiddelde
Zimbabwaan niet meer te betalen brandstoffen en an
dere eerste levensbehoeften aan toe, en je hebt een ex
plosieve situatie.
De MDC is massabetogingen aan het plannen. Daar
heeft volgens Chimhini het politieonderzoek alles mee
te maken. „Ze willen weten wat er gaat gebeuren. Zijn
bang voor de woede van het volk." Volgens de MDC-
voorman doen 'ze' precies de verkeerde dingen. „In de
hoofdstad Harare en andere steden wordt de waar van
straatverkopers in beslag genomep, omdat ze geen ver
gunning hebben. Nou, dan hebben weer een aantal fa-
KOSOVSKA MiTROViCADeJoego-
slavische presidentskandidaat
Vojislav Kostunica (midden)
weert rot fruit af, dat in de Koso-
gegooid. Later volgden ook nog
stenen, waarvan er één Kostunica
raakte. Hij liep een^nee onder
zijn oog op. De oppositiekandi-
maar de laatste is onder de Ser
viërs in het door de VN bestuurde
Kosovo weer veel populairder.
FOTO EPA SASA STANKOVIC
