OPEC waarschuwt
voor nieuwe oliecrisis
U
fiê
90
Hoogte dieselprijs probleem voor transporteurs en vissers
Binnenland
'Netelenbos
gooit olie
op het vuur'
cties slaan over naar
verse andere landen
'Als ze ons niet serieus nemen, staat er 900 kilometer'
)AG 12 SEPTEMBER 2000
FOTO REUTERS
DEN HAAG
VERVOLG VAN VOORPAGINA
Transport en Logistiek Neder
land constateert dat 'de pot de
ketel weer verwijt dat ie zwart
ziet'. Woordvoerder Clarisse
Buma: ,,De overheid wijst naai
de oliemaatschappij en Shell
ageert in een paginagrote ad
vertentie op de hoge belastin
gen op brandstof. Maai" ze lo
pen beide momenteel gigan
tisch binnen. De overheid eens
te meer omdat de aardgasbaten
gekoppeld zijn aan die van ben
zine en diesel. Natuurlijk is er
ruimte om de transportsector te
compenseren."
Klaas de Waardt, voorzitter
van de VERN, erkent dat zijn
bond in de knel zit nu vrije rij
ders het voortouw hebben ge
nomen bij de wegblokkades.
„Het zat de mensen al tot de
haargrens. Nu Netelenbos olie
op het vuur heeft gegooid en
het ministerie van financien
niks doet, groeit de actiebereid
heid. Onze achterban voelt dat
ze wordt genegeerd. Langduri
ger blokkades zijn waarschijn
lijk." De VERN probeert met de
andere brancheorganisaties op
een lijn te blijven.
Ook binnenvaart
lijdt onder hoge
brandstofprijzen
ROTTERDAM ANP
Het inkomen van meer dan
duizend Nederlandse binnen
vaartschippers gaat door de ho
ge brandstofpijzen aanzienlijk
achteruit. Met name op de zo
genoemde spotmarkt, waar
brandstofprijzen niet aan de
klant kunnen worden doorbe
rekend, leveren de schippers
soms per reis meer dan 5.000
gulden in.
De problemen in de binnen
vaart met de hoge branstofprij-
zen zijn minder groot dan in
het wegtransport. „Wij hoeven
net als in de luchtvaart geen ac
cijnzen aan de overheid te beta
len", aldus I. de Vries van Kan
toor Binnenvaart. Daarbij slui
ten de meeste schippers lang
durige contracten, waarin prijs-
schommelingen voor de brand
stof aan de opdrachtgevers
worden doorberekend.
Ongeveer duizend schippers
die opereren op de spotmarkt,
waai' elke keer weer een aparte
overeenkomst met de verlader
wordt getekend, merken de ge
stegen vervoerskosten wel in de
portemonnee. Hier dicteert de
verhouding tussen vraag en
aanbod het vrachtprijsniveau
en blijft doorberekening van de
brandstofprijzen doorgaans
achterwege. Volgens De Vries
zijn de kosten om een gemid
deld schip naar Basel tc bren
gen al gauw met 5.000 gulden
gestegen. Kantoor Binnenvaart
vindt dat de afnemers hun ver
antwoording moeten nemen en
de schippers moeten compen-
Buiten de schippers op de
spotmarkt is er nog een ldeine
groep ondernemers die ver
zuimd heeft bij het sluiten van
langdurige contracten een clau
sule over de brandstofprijzen
op te nemen. Kantoor Binnen
vaart adviseert hen dit alsnog te
doen. De Vries verwacht dal de
verladers niet ongevoelig zijn
voor de argumenten. „Zij heb
ben ook geen belang bij faillis
sementen."
Acties van de binnenvaart
schippers worden vooralsnog
niet verwacht. Hoewel De Vries
de situatie als ernstig bestem
pelt, wil hij deze niet ook niet
dramatiseren. „Binnenvaart
schippers zijn taaie rakkers.
Echte ondernemers die komen
niet zo snel in de financiële
problemen."
Vrijdag protestmars naar Den Haag
iWe willen geen Franse toestanden, maar
le situatie is nu zo ernstig geworden, dat
we niet langer kunnen toezien dat Neder
landse transporteurs nog verder in de
problemen komen", zegt woordvoerder
Buma van Transport en Logistiek Neder
land (TLN). TLN heeft uit protest tegen de
hoge dieselprijs een mars naar Den Haag
georganiseerd, die vrijdag wordt gehou
den. De organisatie wijst erop dat diesel
sinds 1 januari vorig jaar 69 cent duurder
's geworden naar 2,04 gulden, inclusief
BTW. De BTW krijgen de transporteurs
weer terug, maar moet wel eerst worden
betaald. Een groot deel van de dieselprijs
komt voor rekening van de accijnzen.
„In Europa is afgesproken, dat die mini
maal 54 cent bedraagt, maar de transpor
teurs in Nederland betalen 14,3 cent
meer. Wij vinden dat de opslag boven het
minimum er vanaf moet", zegt Buma.
Brandstof maakt voor binnenlands ver
voer 15 procent uit van de bedrijfskosten,
voor buitenlands vervoer 23 procent. De
dure diesel heeft het buitenlands vervoer
volgens TLN verliesgevend gemaakt. „Be
drijven kunnen de prijsverhogingen niet
helemaal doorberekenen aan de klant.
Dat komt door het grote aantal kleine be
drijven, maar ook doordat de prijzen zo
vaak veranderen. Je kunt niet drie keer
per week met je klanten gaan onderhan
delen over de prijs van langlopende op
drachten. Daarom zouden prijsverhogin
gen van diesel ook maar eens per maand
moeten worden doorgevoerd."
Ook voor de vissers komt de hoge diesel
prijs hard aan. Volgens vice-voorzitter
Tuip van de Nederlandse Vissersbond be
gint de situatie aan de onderkant al nij
pend te worden. Probleem is dat de geste
gen brandstofprijzen en afgeleide kosten
volledig voor rekening van schipper en
meevarenden komen. Tuip: „De prijs van
rode diesel is dit jaar gestegen van 30-35
naar 65 cent nu. In de visserij wordt de
opbrengst van de vis, na aftrek van kos
ten, 50-50 of 60-40 verdeeld onder de
schipper en de meevarenden. De hogere
kosten kunnen we niet goedmaken door
meer te vangen, want we hebben een
quotum waar we niet boven mogen. De
prijs wordt bepaald op de afslag door de
kopers. Daar heeft de visser zelf part noch
deel aan. Daarom komt de duurdere die
sel volledig uit de zak van de visser. Voor
een meevarende scheelt dat nu al gauw
350 gulden bruto per week."
Sommige vissers staat hel water reeds aan
de lippen, vertelt Tuip. „Afgelopen don
derdag zijn wij bij staatssecretaris Faber
geweest om over de situatie te praten. Wij
willen net als de Fransen compensatie
voor de hoge dieselprijs, maar Faber wil
eerst onderzoeken of dit juridisch wel
kan. Donderdagmiddag praten we ver
der."
merk
g}] [WB: Motorrijtuigenbelasting weg
jAACj De ANWB wil dat het Rijk de motorrijtuigenbelasting
pt, fjanuari afschaft. Na de accijnsverhogingen in het verleden
J t het kabinet daar voldoende financiële armslag voor, con
cert de organisatie. Ze wil hiermee een eerste stap zetten
'variabilisatie van autolasten'. De ANWB wil dat mensen
neer rijden, ook meer betalen. „Nu de begroting van de
heid op orde is, de energie- en aardgasprijzen stijgen en
lastenverlichting in het vooruitzicht wordt gesteld, pleit de
(fB voor een lastenverlichting van de weggebruiker", aldus
verklaring. „Minister Zalm stapelt meevaller op meevaller,
noet makkelijk op te vangen zijn door de staatskas", licht
woordvoerder toe.
esel door twee-guldengrens
iaag; De prijs van een liter diesel doorbreekt alsnog de
svan 2 gulden. Automobilisten betalen vanaf morgen voor
liter diesel 2,03 gulden. Dat heeft marktleider Shell gisteren
■ndgemaakt. Vorige week zag Shell nog af van een prijsver-
ng uit begrip voor de hoge nood in de transportsector. De
naatschappij noemt de verhoging met vier cent nu onont-
De prijs van benzine gaat morgen met twee cent
tag. Euro ongelood komt uit op 2,67 gulden. Super plus
aan de pomp 2,81 en super met loodvervanger kost dan
xi's voeren actie bij Amsterdam
irdam Niet alleen de vrachtwagechauffeurs voeren actie
n de hoge benzine prijzen, ook de taxi's hebben vandaag
lorge otesteerd. Een nog onbekend aantal taxi's is vanmorgen
af ongeveer elf uur een langzaamaanactie begonnen op de
iveg rond Amsterdam. Het verkeer ondervindt hiervan hin-
tussen de knooppunten Amstel en Nieuwe Meer. Het is nog
bekend hoe lang de actie gaat duren.
01,
n en n
Sorry
©ut of
use
of
j I
,rifc it
meer benzinepompen in Groot-Brittannië moeten hun klanten
verkopen. Door de blokkades raakt de benzine bij de pompen op.
FOTO REUTERS IAN HODGSON
ten stammen uit een wet uit de
jaren zeventig, de tijd van de
twee grote oliecrises.
Belgische vrachtwagenchauf
feurs blokkeerden gisteren de
grootste olieraffinaderij van het
land en belangrijke verkeers
aders in Brussel. Vertegenwoor
digers van de chauffeurs had
den 'gisteren een onderhoud
met de Belgische minister van
verkeer Isabelle Durant. Het
overleg werd afgebroken zon
der dat een akkoord werd be
reikt over een accijnsverlaging.
De blokkades werden voortge
zet.
Minister van financien Didier
Reynders liet zondag al weten
dat een accijnsverlaging uitge
sloten is. Een van de. chauf
feursbonden dreigde het ver
keer in het hele land stil te leg
gen als de regering niet toegeeft
aan de éisen van de actievoer
ders.
Ook Duitse vrachtwagenchauf
feurs hebben uitbreiding van
hun acties aangekondigd en
voor het eerst hebben ook boe
ren met wegblokkades ge
dreigd. Een woordvoerder van
de bond van transportonderne
mers in Berlijn en Brandenburg
kondigde in de Berliner Zeitung
een protestrit van duizenden
vrachtwagens naar Berlijn aan.
In Saarland houden vrachtwa
gen-, taxi- en buschauffeurs
gisteren een demonstratieve
optocht van de Frans-Duitse
grens naar het deelstaatparle
ment in Saarbriicken.
Organisaties van het wegver
voer in Polen overwegen tevens
de toegangswegen tot olieraffi
naderijen te blokkeren. Zij ko
men morgen bijeen om zich
over acties te beraden. Volgens
een woordvoerster is de actie
bereidheid groot. Polen is voor
zijn energievoorziening vrijwel
geheel van import afhankelijk.
van hun Franse
a's hebben vrachtwagen-
I ïeuts in Groot-Brittannië,
Eiland en België gisteren
de toegangen tot raf-
irijen geblokkeerd om een
;ing van de brandstofac-
afte dwingen.
h Britse premier Tony Blair
Duitse minister van ver-
Reinhard Klimmt zeiden
dat ze het voorbeeld van
anse regering niet zouden
i. De Franse regering zeg-
actievoerders afgelopen
rinde een subsidie op
foe. Ondanks deze
tssie werden de protestac-
n enkele Franse steden
^ezet.
enige juiste manier om
:obleem aan te pakken is
PEC onder druk te zetten",
31air. De Organisatie van
Producerende Landen
A igde in het weekeinde aan
le olieproductie zou ver
met 800.000 vaten per
in een poging de prijs te
:en. Deze aankondiging
:te geen indruk op de ac-
irders, maar leidde op de
ense oliebeurs wel tot een
t d ging van de olieprijs. Voor-
het noorden van Groot-
innië was het verkeer ont
dooi' de blokkadeacties.
Britse regering heeft in-
els noodwetten uit de tijd
de oliecrises nieuw leven
azen om de distributie
brandstof te controleren,
blokkades van oliedepots
protest tegen de hoge
Istofprijzen staan veel
'stations leeg.
•teren claimde de overheid
'cht brandstof te distribue-
M gezondheidszorg, scho-
ha: n openbaar vervoer draai-
te houden. De volmach-
OPEC-voorzitter Ali Rodriguez heeft gisteren gewaar
schuwd voor een mogelijke oliecrisis. De Venezolaan
verklaarde dat de lidstaten van de Organisatie van Olie-
Exporterende Landen de limiet van hun productiecapa
citeit naderen. De crisis kan in zijn ogen een 'grote om
vang' bereiken.
De wereld wordt geconfron
teerd met een beperkte toevoer
en met nog hogere olieprijzen
als de productiecapaciteit niet
wordt uitgebreid en de raffina
derijen niet de hoeveelheid ver
fijnde olieproducten op de
markt brengen, zo verklaarde
de OPEC-topman in Wenen.
„De wereld gaat mogelijk een
energiecrisis tegemoet. De OP
EC zal alles doen om de stijgen
de prijzen omlaag te brengen,
maar alleen heeft de OPEC sim
pelweg niet de macht om een
en ander in de hand te hou
den." Daarbij liet de OPEC-
voorzitter weten dat het aanbod
slechts een van de factoren is
die de prijs bepalen.
Ook speculatie op de grond-
stoffentermijnmarkt drijft de
olieprijs op. Verder spelen knel
punten in het vervoer en de dis
tributie van ruwe olie en de raf
finage van de grondstof tot
eindproducten een duidelijke
rol. Rodigruez beklemtoonde
dat de OPEC dit jaar inmiddels
drie keer de productie heeft op
geschroefd, maar dat zijn orga
nisatie niets kan doen aan de
toenemende vraag naar geraffi
neerde producten als benzine,
diesel, kerosine, huisbrandolie
en stookolie.
Voor de komende tijd ver
wacht de OPEC-voorman wei
nig risico's. Maar de prijs per
vat kan oplopen naar 40 dollar
(nog vijf dollar duurder als de
huidige recordprijs, 35 dollar)
als de industielanden geteisterd
worden door een strenge win
ter.
Rodriguez onderstreepte in
Wenen dat Saudi-Arabië, de
grootste olieproducent, een van
de weinige landen binnen het
kartel is dat nog over enige re
servecapaciteit beschikt. Voor
Riyad ziet hij dan ook een lei
dende rol weggelegd. Hij voeg
de daaraan wel toe dat deze ex
tra ruimte 2 miljoen vaten per
dag van een bepaalde zware
oliesoort betreft waaraan de
markt weinig behoefte heeft.
OPEC-voorzitter Ali Rodriguez.
Met veel gevoel voor theater
staat hij op de vluchtstrook van
de Al5 te gebaren naai" de stil
staande truckers. Hij zweept ze
op om weer gaan rijden. Eerst
de vrachtwagens die het stuk
snelweg richting Europoort
blokkeren, dan die op de weg
helft richting Ridderkerk. Er
wordt luid getoeterd, want ken
nen doen ze Klaas de Waardt
allemaal. „Dit doet je wel wat",
zegt hij.
Rond zeven uur gisteravond
vindt de voorzitter van de Ver
eniging Eigen Rijders Neder
land (VERN) het welletjes. Op
ring ten zuiden van Rotterdam
staat het verkeer in beide rich
tingen in een uur tijd muurvast.
Elf kilometer richting Ridder
kerk, ruim drie de andere kant
op. Zuchtend aanvaarden auto
mobilisten hun lot. Ze hebben
begrip voor de wilde actie,
maar leuk vinden ze de file niet.
Zeker niet rond etenstijd.
Alleen de bestuurders die ter
hoogte van een Shell-pomp stil
komen te staan, hebben geluk.
Want extreem hoge brandstof
prijzen of niet, een hongerige
maag moet worden gestild en
dus waagt menigeen een wan
delingetje over de snelweg naar
de snackshop van de marktlei
der, die juist gisteren een prijs
verhoging aankondigde van
vier cent per liter diesel.
Een ambulance die er niet door
kon, was voor De Waardt echter
de druppel. Ook belden chauf
feurs het VERN-kantoor in Rot
terdam met de mededeling dat
ze van plan waren om Shell
Pernis af te sluiten. „Dit kan
niet langer", dacht hij. Bn dus
laat De Waardt zich door de po
litie over de vluchtstrook van de
Al5 escorteren naar de blokka
de, waar bermtoeristen zich
hebben geposteerd om goed
zicht op de bomvolle snelweg te
hebben.
„Moeten we al die mensen de
hele nacht vastzetten?" vraagt
De Waardt. „Dat werkt niet. We
hebben de aandacht op ons
weten te vestigen. Het is nu ge
noeg geweest." Bovendien wil
hij voorkomen dat de acties
overleg met de overheid kun
nen verstoren. Als de overheid
tenminste bereid is tot overleg.
Tot dusver is dat ondanks een
toezegging anderhalve week ge
leden nog niet gebeurd: Niet
dat De Waardt de spontane ac
ties afkeurt. Integendeel. „Ze
hebben ook heel wat over zich
heen gekregen. Tel maar op: in-
haalverboden, snelheidsbe
grenzers, verplicht Eurovignet,
schonere motoren en nu ook
nög extreem dure diesel. De
sector is in de kou gezet."
„De dieselprijzen zijn niet meer
op te brengen. Dit gaat mensen
de kop kosten. Zowel kleine als
grote ondernemingen", ver
wacht De Waardt, die duizend
van de drieduizend 'eigen rij
ders' vertegenwoordigt. De ac
tiebereidheid onder hen is
groot: zij lopen immers per
soonlijk risico bij faillissement.
En daar mogen wat de VERN-
voozitter betreft best harde ac
ties tegen gevoerd worden.
„Vorig jaar tankten ze gemid-
Kilometers lange file op de A15 richting Ridderkerk. Vrachtwagenchauffeurs blokkeerden gisteren de weg uit
deld voor duizend gulden per
week. Nu voor tweeduizend.
Wat denk je hoe dat doorwerkt
in het ondernemersloon?"
Maai' de acties moeten wel ge
structureerd, vindt hij. „Bij
blokkades van snelwegen moet
een baan vrij blijven voor luxe
wagens. En ambulances."
De Waardt waarschuwt dat de
vijf blokkades die gisteren en
vandaag spontaan werden op
geworpen niet de laatste acties
zullen zijn. Zeker niet als het
kabinet niets doet. „We willen
onvrede met de hoge dieselprijzen.
FOTO ANP JASPER JUINEN
nou wel eens serieus genomen
worden. Zo niet, dan volgen
meer blokkades. Dan staat er
900 kilometer file."
