Duitsland deelt tikken uit aan neonazi's
Formidabel militair werd geen president maar dissident
itse tol voor vrachtauto's,
t voor personenwagens
Buitenland
Veel zuigen op fopspeen
bevordert oorontsteking
Bouterse vraagt justitie om
studie decembermoorden
Qussay 'kroonprins' van
zieke Saddam Hussein
Partijtje met Poetin
Nasution bedacht strategie die Nederland fataal werd
kjSDAG 6 SEPTEMBER 2000
i Duitsers gedood bij branden
fd-gotha Bij branden in woonhuizen in Duitsland zijn
lensen omgekomen, zo hebben de autoriteiten bekendge-
jt. Bij een brand in een woning in Neuwied bij Koblenz
ien maandagavond een 32-jarige moeder en haar kinderen
en en drie jaar om. Gisteren lieten drie mensen het leven
Thiiringse Gotha, waar in het centrum van de stad een
Hg op de derde verdieping van een pand uitbrandde. In
gevallen is de oorzaak van de brand nog onbekend.
iams Blok blijft taboe
sSamenwerking met het extreem-rechtse Vlaams Blok
voor de andere Vlaamse politieke partijen. Een
[id voor de gemeenteraadsverkiezingen in België hebben de
voorzitters van CVP, VLD, SP, Agalev en Volksunie/ID
tig beloofd het zogenoemde cordon sanitaire na 8 oktober
l^adhaven. Op geen enkel bestuursniveau willen de partijen
doen met het Blok. Wie de afspraak aan zijn laars lapt,
automatisch uit de partij gezet, zo staat in een Charter
Democratie dat de partijleiders hebben ondertekend.
ord-Korea mijdt Millennium Top
urt-new york Noord-Korea is niet aanwezig op de Mil-
ïm Top van de Verenigde Naties die vandaag in New York
De Noord-Koreaanse delegatie onder aanvoering van
ictionaris Kim Yong-nam is zo boos over de behandeling
gisteren ten deel viel op de luchthaven van Frankfurt, dat
>orslags naar huis is teruggekeerd. Kim Yong-nam wilde
t Duitse vliegveld aan boord gaan van een toestel van
ican Airlines met bestemming New York. Hij zou zijn 'be-
als een crimineel' toen hij van top tot teen werd ge-
:erd door Amerikaanse veiligheidsbeambten.
;ts nieuws op film Estonia'
i in_» Onderzoekers naar de ramp met de veerboot Estonia,
*yÏ994 met 852 passagiers in de Oostzee zonk, zeggen dat
I lm die een Amerikaans team van het wrak maakte geen
Itye gegevens bevat en dat een nieuw onderzoek overbodig
zijn geen nieuwe feiten die een nieuw onderzoek verei-
fiets", zei Kari Lehtola, een Fins lid van de internationale
ïissie die de grootste Europese scheepsramp sinds de
ie Wereldoorlog onderzocht. Het Amerikaanse team
:e de onderwaterfilm vorige week.
[■bod Engelse varkens versoepeld
Het uitvoerverbod voor Engelse varkens wordt verder
ipeld. Per 15 september mogen weer varkens uit het graaf-
Essex het land uit. De beperkingen voor Suffolk en Nor-
Ie andere twee gebieden waar de gevreesde varkenspest
;omer uitbrak, blijven van kracht. Experts uit de Europese
[verenigd in het Permanent Veterinair Comité, waren het
n unaniem eens over die aanbeveling. De Europese
nissie moet die nog goedkeuren, maar dat is volgens een
ftvoerster een formaliteit. Ze verwacht een besluit binnen
ih en Gore komen bij Oprah
ioDe Amerikaanse presidentskandidaten George W.
en Al Gore maken deze maand afzonderlijkwan elkaar hun
chting in de populaire televisietalkshow van Oprah Win-
let is voor het eerst dat kandidaten voor het Amerikaanse
lentschap met Oprah willen praten tijdens een campagne,
trekt wekelijks zo'n 22 miljoen kijkers. Gore is op 11 sep-
r te zien, zijn rivaal Bush op 19 september.
tanker Erika is leeg
Schoonmaakteams hebben alle olie weggepompt uit de
Erika, die vorig jaar voor de Franse noordwestkust is ge
in. Het Franse ministerie van verkeer heeft dit gisteren be-
'emaakt. Volgens het ministerie vormt de tanker niet lan-
n risico voor het milieu. De Erika brak in december vorig
tweeen voor de Bretonse kust. Er liepen miljoenen liters
zee, waardoor grote gedeelten van de kust vervuild raak-
ter Klimmt (verkeer)wordt de
rders van personenwa- particuliere automobilist al
ïllen voorlopig geen tol zwaar getroffen door de hoge
en te betalen op de benzineprijs en de weigering
autowegen. De Duitse van de regeringeen nieuwe mi
s' maakte dit gisteren be- lieubelasting op brandstof in te
Vrachtwagenchauffeurs trekken. „Ik denk dat de last
echter wel een bijdrage maximaal is", zei Klimmt.
leveren voor de aanleg Het goederenvervoer over de
onderhoud van wegen. Autobahn zal wel zo snel moge
regering verwerpt een lijk met tolheffingen te makén
tot rekeningrijden van krijgen. Klimmt noemde de
rig jaar benoemde ad- suggestie van 25 pfennig (ruim
nmissie. Volgens minis- 28 cent) per kilometer 'redelijk'.
ronald frisart
staatshoofd van Indo-
jjj unnen worden. Maar
''naris Nasution werd
nt, geen president. In
Hti 1945-'50 was hij de
abelste militair die te-
r derland in het strijd-
s ad. Vandaag is hij ge-
i, 81 jaar oud.
pn - Pak Nas voor velen -
de tot Angkatan 45, de
jtie die Indonesië zijn
1 gaf. Daaraan ontleende
f>t gezag, zoals een episo-
illustreert. Dat jaar
Sj als minister van defen-
felagen. Nasution zag ver-
3 hoe het onderlinge
uwen binnen de strijd
en steeds gevaarlijker
aannam. Rivaliserende
flen bezetten posities in
1 Jakarta.
toen de leiders van le-
htmacht en marine bij
pepen. Op dié bank za-
nensen van het leger, op
k de top van de lucht-
?Ze vertrouwden elkaar
en cent", vertelde Nasu-
hs in zijn woonkamer in
pl-Jakarta. „Ik accepteer
i ik, dat jullie elkaar in
zitten. En ik wil dat
oepen zich in de kazer-
pgtrekken. Het overleg
I tot vier uur 's ochtends,
jie morgen heb ik een
punten in de stad be-
9e militairen waren ver
dwenen."
Pak Nas was geen Javaan maar
Batak. Op 3 december 1918
werd hij als boerenzoon gebo
ren in Huta Pungkut (Sumatra).
Het nationalisme kreeg hij met
de paplepel ingegoten. Na de
lagere school bezocht hij in
Fort de Koek de kweekschool.
Hij las er veel, vooral over de
Tachtigjarige Oorlog en Napo
leons veldtochten. Later ging
'hij naar de kweekschool in Ban
dung. Samen met zijn kamerge-
noot concludeerde hij dat, wil
den de Indonesiërs ooit vrij
worden, ze militaire zaken seri
eus moesten nemen. Nasution
voegde de daad hij het woord.
Van. 1940 tot begin 1942 be
zocht hij in Bandung de militai
re academie.
Dat jaar bestormden de Japan
ners Indië. Nasution werd inge
zet voor de hopeloze landsver
dediging. „Toen heb ik ge
leerd", zei hij later, „dat een
soldaat die niet wordt gesteund
door het volk, bij voorbaat heeft
verloren." Toen krijgsgevan
genschap dreigde, trok hij bur
gerkleren aan en begon aan een
reis over Java. Dorpelingen ver
telden hem dat ze op het platte
land geen Nederlandse of Ja
panse eenheden hadden ge
zien. Dat zette hem aan het
denken; het was het zaad dat
later uitgroeide tot het guerril
laconcept.
In de Japanse tijd trainde Nasu
tion jeugdgroepen en werkte hij
aan een ondergronds netwerk.
Nasution in 1962, toen hij minis
ter van defensie was.
ARCHIEFFOTO ANEFO
Na Japans capitulatie (15 au
gustus 1945) en de proclamatie
van de Indonesische republiek
(17 augustus) zette hij zich aan
de opbouw van Indonesische
strijdkrachten.
In 1946 werd Nasution gekozen
tot commandant van de Si-
liwangi-divisie. Tevens werd hij
plaatsvervanger van legercom
mandant Sudirman. Tijdens de
eerste politionele actie waren
de Indonesiërs geen partij voor
de Nederlandse troepen. Indo
nesië moest zijn kracht in de
guerrilla zoeken, vond Nasu
tion. Met die guerrilla wisten de
Nederlanders niet goed raad. Er
ontstond een militaire patstel
ling, diplomaten maakten het
karwei af en eind 1949 werd de
Nederlandse vlag in Jakarta ge
streken.
Bij dat drama speelde een grote
rol dat de Amerikanen meer en
meer de zijde van de republiek
kozen. Dat de Siliwangi-divisie
in 1948 de communistische op
stand in Madiun bedwong,
woog daarbij zwaar. Zulke klus
sen zouden onder Nasutions
leiding vaker worden geklaard.
Eind jaren vijftig onderdrukte
hij opstanden op Sumatra en
Sulawesi.
Volgens de eertijds prominente
politicus Anak Agung had
Nasution als beloning kunnen
eisen, dat Soekarno afstand
nam van de door het leger ver
afschuwde communistische
partij. Nasution liet dat echter
na - volgens Anak Agung omdat
hij vond dat het leger op dat
moment genoeg invloed had.
Nasution zag overeenkomsten
tussen zijn eigen optreden te
gen regionale opstanden en de
veldtochten van generaal Van
Heutz. „Als er geen Neder-
lands-Indië was geweest, als
deze grote geo-politieke ruimte
niet door mensen als Van
Heutz was verenigd", meende
Nasution, „was er nooit een In
donesië geweest".
In 1952 veroorzaakten de ge
plande inkrimping en moderni
sering van het leger grote span
ningen. Toen Nasution die
plannen wilde afdwingen door
Soekarno en het parlement te
intimideren met tanks, trok hij
aan het kortste eind. De presi
dent ontsloeg hem als stafchef.
In 1955 werd Pak Nas echter
weer in genade aangenomen en
drie jaar later formuleerde hij
zijn Middenweg-concept: het
leger was niet zomaar een in
strument van de regering, maar
moest ook politieke invloed
hebben.
Het jaar 1965, waarin Soekar-
no's bewind zich ten einde
spoedde en Soeharto's Nieuwe
Orde op stapel werd gezet, was
het meest tragische in Nasu
tions leven. Tijdens de couppo
ging in dat jaar bracht hij het er
- anders dan zes andere gene
raals - levend af door te vluch
ten terwijl de coupplegers al in
zijn huis stonden. Zijn 5-jarige
dochtertje Ade Irma Suryani
kreeg drie kogels in haar rug en
stierf vijf dagen later.
De weken na Irma's dood was
Nasution geheel van slag. Vol
gens sommigen liet hij toen de
kans glippen om president te
worden. Zelfheeft hij altijd ge
zegd dat hij het presidentschap
niet ambieerde. In elk geval
kreeg generaal Soeharto de
kans het initiatief naar zich toe
te trekken.
Aanvankelijk steunde Nasution
Soeharto bij het bloedig her
stellen van rust en orde. In fe
bruari 1966 werd hij niettemin
ontslagen als minister van de
fensie. Wel werd Nasution later
dat jaar voorzitter van het voor
lopige parlement, MPRS. In die
functie hielp hij Soeharto op
het presidentiële fluweel. Er is
wel gezegd dat Nasution dat
deed omdat hij dacht dat hij
Soeharto in de hand kon hou
den. Dat bleek een misreke
ning.
In de eerste jaren van Soehar-
to'S Nieuwe Orde spande Nasu
tion zich in om een handvest
over de mensenrechten aange
nomen te krijgen. In 1968 leed
zijn poging schipbreuk. Met le
de ogen zag hij aan hoe de
strijdkrachten hun greep op de
maatschappij versterkten. Uit
eindelijk schaarde hij zich in
1980 bij de ondertekenaars van
Petisi 50. Deze groep kritiseerde
het autoritaire en corrupte Soe-
harto-bewind.
Voor straf mochten de onderte
kenaars jarenlang Indonesië
niet verlaten. Nasution zelf
werd al sinds 1966 geïsoleerd.
„21 jaar hebben ze me geïso
leerd gehouden. Nu komen
sommige hoge omes hier wel
weer over de vloer", vertelde hij
in 1995. Van een serieus ge
sprek met Soeharto kwam het
echter nooit. Op gezette tijden
bleef Pak Nas pleiten voor een
rechtvaardiger Indonesië. Met
respect werd daarnaar geluis
terd. Niet in de laatste plaats
omdat hij de laatste overleven-
Generaal Nasution werd vanochtend opgebaard in de woonkamer van
zijn huis. Vice-president Megawati Soekarnoputri (rechts) kwam hem
de laatste eer bewijzen. Naast Megawati haar man Taufiq Kiemas.
FOTO APDIT A ALANGKARA
de was van de kopstukken die de' aan Nederland hadden ont-
'het prachtige rijk van Insulin- worsteld.
Extreem-rechts schandaal in Bundeswehr
De Duitse autoriteiten hebben de neonazi's in hun land
gisteren enkele slagen toegebracht. Tegelijk kwam een
extreem-rechts schandaal in het leger aan het licht.
magdeburg-berlun dpa-ap-gpd
In het oosten van Duitsland
heeft de politie gisteren ruim
6.400 neonazistische cd's on
derschept. De partij werd in de
plaatsen Halle en Weimar ge
vonden. Ook is een adressenbe
stand van klanten in beslag ge
nomen. De autoriteiten lieten
weten dat dit de grootste slag
van het jaar is tegen het groei
ende neonazisme in het land.
De minister van binnenland
se zaken van de deelstaat Sach-
sen-Anhalt, Püchel, zei dat veel
jongeren worden beïnvloed
door de muziek op de cd's.
„Jongeren hebben vaak racisti
sche acties ondernomen, nadat
ze dit hadden gehoord." Som
mige cd-hoesjes vertoonden
het gezicht van Adolf Hitler of
racistische tekens.
De autoriteiten in de Noord-
Duitse stad Neumünster heb
ben hun dreigement waarge
maakt en een restaurant laten
sluiten dat op het internet werd
aangeprezen als een ontmoe
tingsplaats van neonazi's. Bur
gemeester Unterlehburg zei gis
teren dat was vastgesteld dat de
eigenaar zich schuldig maakte
aan onwettige activiteiten en
dat zijn vergunning was inge
trokken. Ongeveer vierhonderd
neonazi's demonstreerden af
gelopen zaterdag tegen de
voorgenomen sluiting van Club
88. Neonazi's gebruiken de 8 als
vervanging voor de H, de acht
ste letter van het alfabet. HH (of
88) betekent Heil Hitier.
Een 25-jarige onderofficier
van het Duitse leger zal wegens
racistische uitspraken voor de
krijgsraad worden gesleept. Hij
wordt er van beschuldigd
dienstplichtigen van Turkse af
komst te hebben bedreigd en
geïntimideerd.
De militair van het 740ste
Feldjagerbataljon uit Mainz,
had vorige maand op de gsm-
mailbox van een andere militair
een tekst ingesproken die vol
gens zijn superieuren alle per
ken te buiten ging: „Als Ali aan
de Eik bungelt, Mehmet dooi
de gaskamer tuimelt en men
met Hakan onze straten teert,
dan is Duitsland weer een land
om in te leven."
Het incident heeft opnieuw
de aandacht gevestigd op de
rechts-extremistische sympa
thieën binnen de Bundeswehr.
De afgelopen jaren werden sol
daten regelmatig bestraft we
gens het brengen van de Hitler
groet, het zingen van nazi-lie
deren en racistische uitlatin
gen. De ombudsman voor het
leger, Wilfried Penner, heeft
verklaard dat 'het leger voor
veel rechtse extremisten bijzop:
der aantrekkelijk is', maar dat
de meeste soldaten er niet ont
vankelijk voor zijn.
Tokyo» De onderhandelingen tussen de Russische president Poetin en zijn Japanse gastheren over de Koerilen-eilanden hebben niets opge
leverd. In het Kodokan-judocentrum in Tokyo viel gisteren meer aardigheid te beleven. Poetin, drager van de zwarte band, nodigde de tienja
rige Japanse Natsumi Gomi uit haar krachten met hem te meten. Het resultaat bracht Natsumi zichtbaar in verlegenheid.
FOTO'S AP-REUTERS-EPA
Intensief gebruik van een fop
speen kan bij kinderen leiden
tot oorontsteking. Dat staat in
een Finse studie waarvan de re
sultaten gisteren zijn gepubli
ceerd in het maandblad van de
Amerikaanse Academy of Pe
diatrics. Het gaat om spenen
die worden gebruikt door kin
deren van ouder dan zes maan
den. Het zuigen beïnvloedt de
druk in het oor waardoor het
schoonmaken ervan wordt be
moeilijkt.
De Finse wetenschappers
hebben vierhonderd baby's on
derzocht. De kinderen die niet
voortdurend een speen gebrui
ken, hebben ruim dertig pro
cent minder kans op oorontste
king dan kinderen die gewend
zijn lange tijd op een speentje
zuigen.
De onderzoekers vermoeden
dat door het zuigen de druk in
het middenoor wordt opge
voerd en de buis van Eustachi-
us wordt geblokkeerd. De buis
van Eustachius ligt tussen het
middenoor en de neus. Als de
buis wordt geblokkeerd, kan er
vuil in blijven zitten. Dat kan
weer tot een infectie leiden.
Oorontsteking is een veel
voorkomende infectie bij kin
deren en artsen gebruiken vaak
antibiotica om de aandoening
te behandelen.
Bouterse herinnert er in zijn
brief aan dat er sinds de terug
keer van een democratisch be
wind in 1987 nimmer een po
ging is ondernomen de decem
bermoorden te onderzoeken. In
1982 werden tijdens het militai
re bewind van Bouterse vijftien
critici vermoord. Bouterse heeft
vaker gezegd dat hij verant
woordelijk is voor deze 'zwarte
bladzijde' in de geschiedenis
van Suriname.
In een huishoudelijke verga
dering van het parlement wer
dén Vorige week ernstige be
zwaren geuit tegen het toetre
den van Bouterse tot de com
missies voor mensenrechten,
buitenlandse zaken en defen
sie. De coalitiepartijen vinden,-
dat er over deze kwestie een
stemming moet worden gehou
den. Parlementsvoorzitter
Lachmon heeft de vergadering
over de kwestie verdaagd.
De voormalige Surinaamse le
gerleider Bouterse heeft de
waarnemend procureur-gene
raal in Paramaribo per brief ge
vraagd een onderzoek te beve
len naar de decembermoorden
van 1982. Aan dit justitieel on
derzoek moet volgens hem
eventueel vervolging worden
gekoppeld. Een afschrift van de
brief heeft Bouterse doen toe
komen aan het Hof van Justitie.
Bouterse wil een einde ma
ken aan het 'politieke rhióbruik'
dat volgens hern wordt gemaakt
van het leed van de nabestaan
den van vijftien in december
1982 vermoorde tegenstanders
van het bewind-Bouterse. Het
moet, schrijft de gewezen leger
leider, tot de gemeenschap
doordringen dat hij wettelijk en
democratisch lid is van het par
lement.
Saddams familieraad bestaat
uit diens drie broers, twee zo- i
nen en zijn privésecretaris.
Qussay is de jongste zoon van
Saddams eerste vrouw.
De haakse president lijdt
naar verluidt aan een vorm van
kanker die het immuunsysteem i
aantast en zou ongeneeslijk
ziek zijn. I-lij wordt behandeld
door drie Franse, een Duitse en
een Zweedse arts.
Als president Saddam Hussein
van Irak door ziekte of overlij
den niet meer kan werken, zal
zijn zoon Qussay diens taken
overnemen. De familieraad van
de 63-jarige Iraakse leider, die
aan kanker zou lijden, heeft
daartoe besloten. Dat heeft de
in Londen verschijnende Arabi
sche krant Middle East gemeld.
