VS voorzien
raketaanval
Irak op Israël
Zwart Zuid-Afrika sluit twee blanken in de armen
Suu Kyi strijdt met engelengeduld
Buitenland
Franse boeren boos
Drie illegale immigranten
gewond in Kanaaltunnel
Korea's besluiten
tot militaire dialoog
Startbaan verongelukte
Concorde niet geveegd
iTERDAG 2 SEPTEMBER 2000
pastro wil naar VN-top New York
frvANADe Cubaanse leider Castro wil komende week de Mil-
jnniumtop van de Verenigde Naties in New York bezoeken,
(avana heeft inmiddels in de Verenigde Staten een visum aan-
pvraagd voor Castro en een aantal andere functionarissen, zo
kaeldde gisteren het Cubaanse ministerie van buitenlandse za-
le. Eerder deze week weigerde Washington de Cubaanse parle
mentsvoorzitter Alarcon de toegang. Op grond van een VN-
Foorschrift moeten de VS Castro echter toelaten, tenzij de na-
--jonale veiligheid zich daartegen verzet.
lore tien procent voor op Bush
De Democratische kandidaat voor de Amerikaan-
presidentsverkiezingen, Gore, heeft voor de eerste keer een
lidelijke voorsprong op zijn Republikeinse rivaal Bush. In de
-ekelijkse opiniepeiling van het Amerikaanse tijdschrift News-
>ek staat Gore op 49 procent, tegen 39 procent voor Bush. Een
jks in leek geleden kwam Gore niet verder dan vier procent voor-
Diïl uwpr011?- Maandag begint de officiële verkiezingscampagne,
te felio
[apan wil digitale inhaalslag
bKYQ» Japan wil zijn achterstand op de digitale snelweg inlo-
len en heeft daarom een ambitieus vijfjarenplan opgesteld.
-Joor grote investeringen in supersnelle digitale infrastructuur
"*'"Tn door het stimuleren van e-commerce, de handel via het web,
poet Japan het Westen binnen enkele jaren voorbijstreven. On-
uur. janks de in ruime mate aanwezige technologische kennis heb-
I om 1jen vooral de hoge kosten en de strenge wetgeving ervoor ge-
jwwwsiDrgd dat de intemetrevolutie tot nu toe aan Japan grotendeels
'r 1 Moorbij is gegaan.
2, Lei
k istrap in Rijn blijkt succes
tentiej°BLENZ grootste Europese vistrap, in de Rijn bij Iffezheim,
DA blijkt een succes. De internationale Commissie ter Bescherming
kn de Rijn meldde gisteren uitstekende resultaten. Sinds de
tewaking met videocamera's vanaf 6 juni dit jaar passeerden 43
ilmen en 220 zeeforellen de trap op weg tiaar paaigebieden.
Iet aantal palingen dat de trap gebruikt, is ontelbaar. In totaal
erden achttien vissoorten geregistreerd. Via de driehonderd
ïeter lange trap bij de stuw van Iffezheim kunnen vissen een
loogteverschil van elf meter overbruggen. Ze moeten dan 37
er in een hoger gelegen bak springen.
\bu Sayyaf eist geld voor Amerikaan
jamboangaDe Filipijnse rebellenbeweging Abu Sayyaf eist tien
piljoen dollar voor de vrijlating van de Amerikaan Jeffrey Schil
ing, die eerder deze week werd gegijzeld. Dit hebben onder
handelaars gisteren bekend gemaakt. Het Amerikaanse ministe
rie van buitenlandse zaken heeft de betaling van losgeld of het
lluiten van overeenkomsten uitgesloten en heeft verklaard dat
|e onderhandelingen de verantwoordelijkheid zijn van de Fili-
iijnse regering. Abu Sayyaf houdt op het zuidelijke eiland Jolo
l zes andere buitenlanders en twaalf Filipijnen vast.
itomium wordt opgeknapt
"(russel De Belgische ministerraad heeft gisteren besloten 40
fciljoen frank (twee miljoen gulden) uit te trekken om het Ato-
■ïium in Brussel op te knappen. Dit pronkstuk van de wereld
tentoonstelling van 1958 staat al geruime tijd weg te roesten.
Doordat er delen naar beneden dreigen te vallen, vormt de toe
ristische attractie zelfs een gevaar voor de omgeving.
Turkije pakt Koerden hard aan
De Turkse politie is gisteren hard opgetreden tegen
loerden die zich in de stad Diyarbakir in zuidoost-Turkije had-
ien verzameld om stil te staan bij Wereldvredesdag. Zestien
koerden liepen verwondingen op, aldus een woordvoerder van
je pro-Koerdische partij Hadep. Ook elders in het land kwam
pet tot confrontaties tussen Koerden en politieagenten. In totaal
(verden tachtig betogers opgepakt.
/it-Russen opgepakt in Tsjernobyl
kiEvDe politie van Oekraïne heeft in het rampgebied rond de
-jn 1986 ontplofte kernreactor van Tsjernobyl zes Wit-Russen ge
arresteerd die ervan worden verdacht radioactief materiaal te
(lebben willen stelen. De zes werden volgens persbureau Inter-
x aangehouden toen zq bij het dorp Benivka, binnen de 'ver
boden zone' rond de nucleaire installatie, een vrachtwagen met
pen ton aan niet-ijzerhoudend metaal bestuurden.
)ost-Duitsers tevredener
De mensen in het oosten van Duitsland zijn tevredener
net hun leven dan tien jaar geleden, zo blijkt uit onderzoek
Boor de Duitse Hans-Böcklerstichting. Van 1.362 ondervraag
den in de oostelijke deelstaten en Oost-Berlijn zei 59 procent
content te zijn met zijn of haar leefsituatie. In 1990, toen de
twee Duitslanden werden herenigd, was dat 33 procent. Vooral
tie jongvolwassenen, tussen de 18 en de 24, zijn erg tevreden.
Toch zijn de inwoners van de vroegere DDR weinig hoopvol
javer hun economische toekomst. Slechts 20 procent van de on
dervraagden denkt zich vooï 2005 financieel te verbeteren.
Avignon Net als gedupeerde ondernemers elders in Europa zijn de Franse boeren boos over de hoogte van de brandstofprijzen. Gisteren kwa
men de boeren in actie. Op een brug in het zuidelijke Noves, bij Avignon, stortten ze een lading van tien ton appelen op de weg.
FOTO AP» CLAUDE PARIS
Patriot-eenheid klaar voor actie
De Verenigde Staten vrezen dat Irak mogelijk een aanval
met Scud-raketten lanceert op Israël. De aanval zou
plaatsvinden tijdens de Amerikaanse presidentsverkie
zingen in november dit jaar.
WASHINGTON ANP-DPA-AFP
lij verband met de gevreesde
aanval is een in Duitsland gele
gerde Amerikaanse eenheid
met Patriot-raketten in hoogste
staat van paraatheid gebracht
voor een mogelijke inzet in Is
raël. Dat heeft een functionaris
van het Amerikaanse ministerie
van defensie gisteren meege
deeld.
De functionaris, die anoniem
wilde blijven, sprak van een
voorzorgsmaatregel. Concrete
aanwijzingen voor een aanval
door Irak zijn er niet, maar de
leider van dat land, Saddam
Hussein, heeft 'twee tot drie
weken geleden dreigementen
geuit', zo zei hij.
Een woordvoerder van het
ministerie wilde de maatregel
niet bevestigen. „Wij geven
geen commentaar op de maat
regelen die erin bestaan eenhe
den in de hoogste staat van pa
raatheid te brengen", aldus de
woordvoerder.
De Verenigde Staten hebben
al eerder luchtafweerraketten
uit Duitsland naar Israël ge
bracht. Dit gebeurde voor het
laatst in december 1998 tijdens
Amerikaanse en Britse lucht
aanvallen op Irak. Volgens de
krant The Washington Post is de
eenheid in Duitsland afgelopen
dinsdag in staat van paraatheid
gebracht. De Israëlische pre
mier, Barak, heeft gisteren in
een reactie verklaard dat er
geen enkele reden is voor onge
rustheid. ,,lk kan u verzekeren
dat wij op alles zijn voorbereid.
Ik ben er in het geheel niet ze
ker van dat er nu redenen zijn
voor ongerustheid en ik weet
niet of het nodig zal zijn de ra
keteenheid naar Israël over te
brengen", zei de premier.
Israël beschikt sinds de Golf
oorlog van 1991 zelf over twee
batterijen Patriot-raketten. Irak
vuurde destijds 39 Scud-raket
ten op Israël af en de Patriots
waren slechts in beperkte mate
in staat deze te onderscheppen.
PRETORIA EELCO VAN DER LINDEN
CORRESPONDENT
Zuid-Affika heeft het echtpaar Stry-
dom na vier maanden gijzeling op het
Filippijnse eilandje Jolo in de armen
gesloten. Twee blanke Afrikaners met
dezelfde naam als een van de architec
ten van de apartheid worden omarmd
en gekust door zwarte onderhande
laars, zwarte ministers en de zwarte
president Mbeki. En dat op het mo
ment dat de discussie over voortdu
rend blank racisme naar een gevaarlij
ke climax raast.
In Zuid-Afrika gaat het al wekenlang
eigenlijk maar over twee dingen: het
lot van Callie en Monique Strydom en
het lot van de 'regenboognatie'. Zes
jaar na de 'omwenteling' is racisme
het woord dat vrijwel elke discussie
tussen de zwarte regering en de blanke
oppositie beheerst. Bevlogen rege
ringscommissies doen onderzoek naar
- en vinden - racisme in de media, en
organiseren grote conferenties over
wat president Mbeki 'de racistische
demon' noemde.
Mbeki en andere hooggeplaatste leden
van de voormalige bevrijdingsbewe
ging en nu almachtige regeringspartij
ANC zijn geïrriteerd. Ze signaleren dat
blanken racisme beschouwen als een
probleem van de zwarte meerderheid
en dat die ook maar een oplossing
moeten vinden. Er is een tendens dat
veel blanken racisme en de geïnstitu
tionaliseerde vorm ervan, apartheid,
zien als een gepasseerd station. „De
houding is te vergelijken met die van
veel Duitsers na de Tweede Wereld
oorlog ten aanzien van de holocaust",
zei oud-minister Pallo Jordan deze
week.
Jordan wond zich ook op over de blan
ken die nu stellen dat ze tegen apart
heid waren. „Iedereen die in dit land
woonde en zijn of haar stem uitbracht,
draagt verantwoordelijkheid voor het
systeem. Iedere blanke heeft geprofi
teerd van de politiek van gescheiden
economische en sociale ontwikkeling.
Daarom zijn er nu corrigerende maat
regelen nodig, zoals positieve discri
minatie bij sollicitaties."
Dat er in het Zuid-Afrika van vandaag
racisme is, staat buiten kijf. Zeker op
het platteland. Toen alle kranten pagi
na groot berichtten over de vrijlating
van Monique Strydom, publiceerde
het grootste en enige landelijke zwarte
dagblad, The Sowetan, een heel ander
bericht groot op zijn voorpagina. Een
blanke boer had na een drinkpartij een
van zijn knechten achter zijn 'bakkie'
vastgemaakt en hem vijf kilometer
voortgesleept. De man is moord ten
laste gelegd, maar hij is verbaasd en
noemt zichzelf geen racist. Een paar
dagen eerder werd een 14-jarig zwart
meisje wit geschilderd nadat ze in een
dorpswinkel een panty had gestolen.
Het zijn excessen die, aangevuld met
verwijten over subtielere vormen van
racisme in de media, de rechtspraak
en het zakenleven, het wantrouwen
tussen zwart en blank verder voeden.
De blanke oppositie redeneert dat het
ANC haar bestaan dankt aan het racis
me en nu de strijd ertegen 'heront
dekt' om de eenheid binnen de hete
rogene club te bewaren. Dit alles met
het oog op de later in het jaar te hou
den lokale verkiezingen.
Maar Mbeki, die veel meer dan zijn
voorganger Mandela het zwarte belang
centraal stelt, toonde zich deze week
een bruggenbouwer. „De uitdaging
die voor ons ligt, is dat we de angsten
van de blanken en de verwachtingen
van de zwarten moeten verenigen", al
dus de president. Hij voegde eraan toe
dat zwarte dominantie net zo erg is als
blanke.
De speech viel bij het blanke establish
ment in goede aarde, maar de meeste
hulp kreeg Mbeki van Monique en
Callie Strydom. De blanke tv-kijker
moet zich achter de oren hebben ge
krabd bij het zien van de beelden van
de ontmoetingen tussen de ex-gijze
laars en Zuid-Afrikaanse functionaris
sen. De ambassadeur op de Filippij
nen, de minister van buitenlandse za
ken en tot slot president Mbeki - ieder
een etaleerde volgen The Sowetan 'die
typisch Afrikaanse warmte', met veel
omhelzingen en zoenen. Zelfs Mbeki,
die bekend staat als gereserveerd, liet
zich volop gaan.
The Sowetan schreef dat getoond werd
wat 'Ubuntu' is, de Afrikaanse filosofie
volgens welke het individu bestaat
dankzij de anderen. Het is de basis van
het collectivisme en de sterke onder
linge solidariteit die de oorspronkelijke
Afrikaanse gemeenschappen zo ken
merken. De boodschap aan de blan
ken was duidelijk: wij geven het goede
voorbeeld, laat het jullie inspireren tot
hetzelfde en help zo mee de nieuwe
natie tot een succes te maken.
Mbeki heeft benadrukt dat de aanwe
zigheid van Afrikaanse gijzelaars voor
de Libische leider Khadaffi mede aan
leiding was te interveniëren in de gij
zelingscrisis. En zo kon het gebeuren
dat twee blanke Afrikaners met de
naam Strydom en hun vier miljoen
blanke fans zich misschien voor het
eerst echt realiseerden Afrikaan te zijn.
De ex-gijzelaars zijn in elk geval blij
om. „We danken de regering voor alles
wat ze voor ons heeft gedaan. Het is
een overwinning voor Zuid-Afrika", al
dus een enthousiaste Monique Stry
dom. Haar echtgenoot, die al vele har
ten had gestolen door de Zuid-Afri
kaanse bodem te kussen bij thuis
komst, zei: „Wij zijn er erg trots op
Zuid-Afrikaan te zijn." Woorden die
misschien meer effect sorteren dan
een conferentie over racisme.
haag hans jacobsjLk^^ÊÊÊÊÊÊKÊÊÊ^KÊÊÊÊ^' voor Democratie (NLD),
I «ioedig en eigenzinnig, zonder
^Jeel acht te slaan op haar eigen
,n sta(ëzondheid en met een opmer-
te£'offelijke opofferingsgezindheid
«Jrijdt Aung San Suu Kyi al
^^dieer dan tien jaar voor vrijheid
R|n democratie in Birma (de
j lieuwe naam Myanmar ge-
statijruikt ze niet).
18 icht dagen kampeert ze nu
^^ven buiten de hoofdstad Yang-
(n (voorheen Rangoon) in een
uto langs de kant van de weg.
■"■■ie Birmese oppositieleider wil
iraten met haar volgelingen in
iet land. Militairen beletten de
Joorreis. Het is veel te gevaar-
Ijk voor haar, beweren de
nachthebbers.
,'wee jaar geleden deed Suu Kyi
55) ook twee vergeefse pogin
gen de stad te verlaten. De
s tveede keer duurde het kat-en-
huisspel met de militairen der-
ien dagen. Op aandringen van
ursirtsen keerde Suu Kyi, wier ge-
londheid in de hitte ziender
ogen verzwakte, toen naar huis
erug. De missie was niet ge
daagd, maar het lukte wel om
Ie internationale aandacht te
)laa(est'gen °P het Zuidoost-Aziati-
[che land. Gisteren beschuldig
de de junta Suu Kyi ervan dat
en pe aanstuurt op arrestatie, met
Ms doel het land in chaos te
■■Itorten en buitenlandse inter-
SiSentie uit te lokken. De Birmese
^Staatsmedia negeren haar ove-
^Bgens en het grootste deel van
^Be bevolking van het door in-
^Serne strijd verscheurde land, is
Aung San Suu Kyi op een uit 1999 stammende foto.
FOTO REUTERS APICHART WEERAWONG
daardoor onkundig van haar
actie. Aung San Suu Kyi vraagt
om internationale druk op het
militaire regime, dat het land al
sinds de jaren zestig regeert.
Ook wil ze dat toeristen Myan
mar boycotten, maar een mili
tair ingrijpen van buiten is niet
aan de orde. Het frustreert haar
aanhangers juist dat Suu Kyi
blijft kiezen voor de weg van
overleg en ongewapend verzet.
De democratie is daardoor de
afgelopen twaalf jaar geen stap
dichterbij gekomen, al is het
bewind wel verder geïsoleerd.
In augustus 1988 kwam de Bir
mese bevolking in opstand te
gen de machthebbers. Het ver
zet werd bloedig neergeslagen,
maar de junta schreef in 1990
wel verkiezingen uit. De uitslag,
een overweldigende overwin
ning voor Suu Kyi's Nationale
a voor Democratie (NLD),
werd genegeerd.
Suu Kyi, dochter van Birma's
onafhankelijkheidsstrijder en
nationale held Aung San, ver
zeilde min of meer bij toeval in
de politiek. Ze woonde het
grootste deel van haar leven in
het buitenland, het laatst in het
Engelse Oxford. Ze was in Bir
ma om haar zieke moeder te
verzorgen toen de opstand uit
brak. Suu Kyi schaarde zich
achter de oppositie en werd bij
na vanzelfsprekend het boeg
beeld. De junta greep snel in en
plaatste haar zes jaar lang on
der huisarrest.
De bewegingsvrijheid van Suu
Kyi, die in 1991 de Nobelprijs
voor de Vrede kreeg, is sinds
1995 alleen op papier vergroot.
De oppositieleider weet dat ze
Birma niet meer inkomt, wan
neer ze naar het buitenland
reist. Ze was er vorig jaar dan
ook niet bij toen haar man, de
wetenschapper Michael Aris, in
Engeland aan kanker overleed.
Aris had zijn vrouw de jaren
daarvoor nauwelijks meer ge
zien. „Dat is de prijs die we
moeten betalep voor de vrij
heidsstrijd", zegt Suu Kyi, die
ook haar zoons Alexander en
Kim moet missen.
Ze vertrouwt erop dat de strijd
uiteindelijk wordt gewonnen.
„Ongeacht de kracht van de
junta, ze kunnen het volk en de
vrijheid niet tegenhouden. On
ze tijd komt", aldus de geduldi
ge Suu Kyi. Maar voorlopig ver
keert de junta nog lang niet in
ademnood.
Teneinde spanning te verminderen
LONDEN DPA-Rtr-AFP
Drie illegalen zijn gisteren aan
het Britse einde van de Kanaal
tunnel gewond geraakt nadat ze
van een goederentrein waren
gesprongen. Ze probeerden
Groot-Brittannië binnen te ko
men. De vluchtelingen komen
vermoedelijk uit Bangladesh.
Een illegaal is met ernstig
hoofdletsel in een ziekenhuis
opgenomen. De beide anderen
liepen gebroken ledematen op.
De slachtoffers maakten deel
uit van een groep van dertien il
legalen. De overige tien werden
lopend aangetroffen.
Door het incident bij de ter
minal van het Britse Folkestone
moest een deel van het trein
verkeer in de tunnel enkele
uren worden stilgelegd. Euro
tunnel, de exploitant van de
tunnel, sprak aanvaneklijk in
een verklaring over het stilleg
gen van het verkeer voor een
'routinecontrole'. Mensen die
in de tunnel met een trein vast
zaten, hadden eerder te horen
gekregen dat er een dode op
het spoor was gevonden.
In juni vonden 58 Chinezen
de dood toen ze probeerden il
legaal Groot-Brittannië binnen
te komen. Hun lichamen wer
den in Dover in een Nederland
se vrachtwagen aangetroffen.
seoul ap
Noord- en Zuid-Korea hebben
gisteren afgesproken dat ze een
militaire dialoog beginnen om
de spanning op het Koreaanse
schiereiland te verminderen.
Na vier dagen van gesprekken
tussen topambtenaren van bei
de landen in de Noord-Kore-
aanse hoofdstad Pyongyang
bleek verder dat Noord-Korea
heeft erkend met ernstige voed
seltekorten te kampen en dat
Zuid-Korea zich bereid heeft
getoond om de communisti
sche noorderburen graan te le
nen.
Een vijfkoppige Zuid-Kore-
aanse delegatie, vergezeld door
twintig assistenten en tien ver
slaggevers, reisde dinsdag naar
Pyongyang voor gesprekken die
eigenlijk maar drie dagen zou
den duren. Beide partijen be
sloten het overleg een dag te
verlengen nadat ze er donder
dag niet in waren geslaagd een
brede overeenkomst over mili
taire samenwerking te sluiten.
„Het zuiden en noorden zul
len inspanningen leveren om
de spanning te verminderen en
de vrede te garanderen. In ver
band hiermee zullen voor mili
taire autoriteiten van beide zij
den conferenties worden ge
houden om zo snel mogelijk
een dialoog te openen", aldus
een gezamenlijke verklaring. De
volgende ronde van besprekin
gen zal van 27 tot en met 30
september in Zuid-Korea wor
den gehouden.
LE BOURGET AP
ten van gebeurtenissen in gang
heeft gezet waardoor het super
sonische vliegtuig kort na het
opstijgen neerstortte. Bij het
ongeluk kwamen alle 109 inzit
tenden, voornamelijk Duitse
toeristen, en vier mensen op de
grond om het leven.
De klapband is volgens de
onderzoekers veroorzaakt door
een metalen strip op de start
baan. Het stuk metaal kan vol
gens de onderzoekers van een
ander vliegtuig afkomstig zijn,
maar niet van de Concorde.
Door een brandoefening was
de gebruikelijke inspectie van
de startbaan die de verongeluk
te Franse Concorde zou gebrui
ken geschrapt. Dal betekent dat
de baan de twaalf uur vooraf
gaand aan de fatale vlucht op
25 juli niet is geveegd. Dat heb
ben Franse onderzoekers giste
ren gezegd.
Voorlopig onderzoek naar de
ramp heeft bevestigd dat een
klapband waarschijnlijk de ke-
