Geloof Samenleving Ware mannenbroeder gaat weg Rechtvaardige rechters maken het leven mogelijk ZATERDAG 2 SEPTEMBER 2000 VANDAAG Vandaag 241 jaar geleden, op 2 september 1759, werden de leden van de 'Societas Jesu', beter bekend als jezuïeten, uit Portugal verdre ven. De jezuïetenorde vergaarde veel invloed door de missie, wetenschappelijk werk en het onderwijs dat zij gaven. Ze leggen de gelofte van armoede, kuisheid en ge hoorzaamheid af en gaan daar heen waar de paus ze heen zendt. Daarom worden ze ook wel de hulptroepen van de paus genoemd. Juist door hun groeiende machtspositie rie pen ze ook veel weerstand op. Sinds haar oprichting in 1534 werd de jezuïetenorde meerdere malen in verscheidene lan den verboden. Paus Clemens XIV hief de orde in 1773 zelfs in zijn geheel op. Zijn opvolger Pius VI herstelde de jezu- ieten weer in ere. Van 2 tot 5 september herdenken de jezuïeten de katholieke geestelijken die de dood vonden als gevolg van de Franse re volutie (1789). Op 2 september 1792 werden ongeveer 150 gevangengenomen priesters en bisschoppen vermoord om dat zij weigerden een eed van trouw aan de nieuwe Franse grondwet af te leggen. Vandaag 1510 jaar geleden, op 3 september 590, begon het pontificaat van paus Gregorius I, bijgenaamd ae Grote. Hij begeleidde de kerk I JJ in zijn overgangsfase van Oude kerk naar de Middeleeuwen. Maar zijn populariteit verdiende hij met het organiseren van hulpverlening voor het door pest, hongers noden en oorlogen geteisterde Italië van de zesde eeuw. Gregorius stond bekend als milddadig en sympathiek. Zijn vriendschap met de Frankische vorstin Brunhilde stelde hem in staat missionarissen onder leiding van Augustinus van Canterbury naar Engeland te zenden. Hij had ook vrien den onder de Germanen, Visigoten en Longobarden. De macht van het Romeinse rijk was gebroken en de diploma tieke paus Gregorius 1 kon het ontstane machtsvacuüm op vullen. Dat heeft de basis gelegd voor de macht van pausen en de katholieke kerk nog eeuwen daarna. De 3de septem ber is dan ook de heiligenfeestdag van Gregorius de Grote. Willibrordparochie Oegstgeest oegstgeest De jaarlijkse startdag van de Willibrordparochie in Oegstgeest is op zondag 3 september. Om half elf vindt een eu charistieviering plaats, om twaalf uur volgen twee lezingen over de kruiswegstaties. Restaurateur Kreutzman spreekt over zijn recente werk aan de staties in de Willibrordkerk, en pastoor Van Vliet vertelt iets over de bijbelse achtergronden ervan. De start dag eindigt om kwart voor een met het heffen van een glaasje op het nieuwe parochieseizoen. Gebedsgenezing in Leiderdorp leiderdorp In de Levensstroom Gemeente te Leidefdorp wordt zondagavond 3 september een reddings- en genezingsdienst gehouden. Evangelist Jan Zijlstra gaat hierin voor. Volgens hem zijn al vele mensen tijdens dergelijke diensten van ziektes en depressiviteit genezen. Verschillende personen leggen daar op 3 september een getuigenis van af. De dienst begint om 19.00 uur. De Levensstroom huist aan de Touwbaan 3. Koorzang in Hartebrugkerk leiden Het Leidse Hartebrugkoor zingt zondag 3 september de Missa Responsorialevan Gelineau. Het Hartebrugkoor is het ge mengd koor van de rooms-katholieke parochie van Onze Lieve Vrouw Ontvangen, beter bekend als de Hartebrugkerk, Haar lemmerstraat 110 in Leiden. De zondag daarop, 10 september, zingt de Scola Cantorum de vierde Gregoriaanse Mis en het vierde Credo. De organist op beide dagen is Folkert Grondsma, de dirigent René Verhoef. Armeense schatten in Duitsland halle De Armeens-Ortho- doxe bisschop Dirayr Panos- sian uit het Libanese Ante lias toont een 19de-eeuwse mijter die sinds gisteren op een expositie in de Staatliche Galerie Moritzburg het Duit se Halle is te zien. De ten toonstelling met de titel 'Schatten der Armeniërs' is daarmee voor het eerst in Europa te bezichtigen. foto epa BEROEPINGSWERK Dominee wilde hij nooit wor den. De roeping daarvoor ont brak op het beslissende mo ment bij hem, maar in het nog steeds groeiende orthodoxe smaldeel van de Hervormde Kerk is hij veruit het bekendste gezicht en de meest geciteerde spreker. Sinds het begin van de jaren zeventig fulmineert ir. Jan van der Graaf met zijn vaste ar tikel in het weekblad van de Ge reformeerde Bond, De Waar heidsvriend, tegen kwalijke ont wikkelingen in de maatschap pij. Zeker de laatste tien jaar richtte hij zijn pijlen echter vooral op het zich moeizaam voortslepende eenwordings proces tussen de drie grootste protestantse kerken. Met zijn opvattingen moesten de kerk bestuurders terdege rekening houden, want de Gereformeer de Bond is met vierhonderdvijf tig goed geëquipeerde gemeen ten in den lande veruit het meest vitale deel van de Her vormde Kerk. Niet dat dr. ir. Van der Graaf (63) er bijzondere theologische opvattingen op na zou houden. Verre van dat. Van der Graaf mag een kerkpoliticus heten, maar theoloog is hij niet. Hij is scheikundig ingenieur, voegt er volledigheidshalve aan toe dat hij ook eredoctor is van een Hongaarse universiteit. Voordat hij secretaris van de orthodoxe bond werd, was hij leraar in het middelbaar onderwijs. Uitein delijk kroop het bloed waar het niet gaan kon en werd hij secre taris van de Gereformeerde Bond. Deze week nam hij afscheid van de bond tijdens een sym posium in St. Janskerk in Gou da, waarvoor de in het deftig zwart geklede mannenbroeders massaal waren komen opda gen. Als betaman zegt hij veel nagedacht te hebben over de i der Graaf: „De waarheid is een strijd waard." verhouding tussen geloof en wetenschap. Maar zijn geloof is er nooit door aan het wankelen gebracht. De Gereformeerde Bond ziet zich als de hoeder van de va derlandse kerk, die met de Re formatie in de zestiende eeuw een feit werd. Het Samen op Weg-proces, de officiële bena ming van het fusieproces van de voornaamste protestantse kerken, heeft hij met lede ogen aangezien. Want in de nieuwe kerk werden de belijdenisge schriften van de drie samenge voegde kerkén op een hoop ge veegd. Van der Graaf betreurt de verdeeldheid -tussen de kerken, maar hij billijkt haar tot op ze kere hoogte, want ze is ingege ven door het zoeken naar de waarheid. Het woord 'heilig' wil hij er niet voor reserveren, maar de belijdenisgeschriften van de Hervormde Kerk betekenen voor hem een onwrikbaar fun dament. Nu de lutheranen zullen toe treden tot de nieuwe protes tantse kerk zit hij met een pro bleem. Want de belijdenisge schriften van de lutheranen zijn op bepaalde punten in strijd met die van de Hervormde Kerk. Uiteindelijk heeft Van der Graaf zijn verzet tegen de nieu- PAUL VREEKER we kerk toch opgegeven, maar echt van harte is dat niet ge beurd. De bijbel is voor hem de ultieme waarheid. Uiteindelijk blijkt ook in dit conflict de tra ditie het laatste woord te heb ben. „Wij hebben ons altijd verzet tegen scheuringen in de Kerk, zodra de eerste in de vorige eeuw opkwamen. Wij blijven zolang het oorspronkelijk gere formeerd belijden in de Her vormde Kerk mogelijk is. De waarheid is een strijd waard, hoe zeer het ook te betreuren valt dat verdeeldheid in de Kerk daarvan het gevolg is." L e i d s De Leidse kerken zijn op zoek naar nieuwe heili gen. Alle Leidenaars mo gen hun eigen idool voor dragen. Een jury onder leiding van burgemeester Postma maakt op Aller heiligen de tien uitverko renen bekend. In het Leidsch Dagblad geeft een aantal Leidenaars al vast een voorzet. Vandaag pastoor Vreebrug van de Lodewijkkerk. Ik wil graag de oude pastoor van de Petrus- kerk, Theo Beukers, onder het stof vandaan halen. Hij werd pas toor in 1922 en is afgetreden in 1954. Hij heeft mijn ouders getrouwd én mijn eerste mis nog meegemaakt. Beukers heeft een stempel op mijn le ven gedrukt. Onder het stof vandaan halen, eigenlijk hoeft dat niet. Want de mensen in de parochie hebben het nog vaak over hem; hij is nog niet vergeten. Beukers heeft ontzettend veel voor de parochie en voor de stad betekend. Hij zat achter de oprichting van de nieuwe hbs. Hij heeft Caluna opge richt, een opvang voor gehan dicapte kinderen, en onder steunde de stichting Cunera. Hij heeft kortom veel bete kend voor het onderwijs en de sociale opvang vanuit de kerk. En voor mij persoonlijk: hij was een door-en-door priester én een bijzonder fijn mens. Hij gaf enorm goed leiding aan jonge mensen, darin was hij zijn tijd ver vooruit. In die tijd gaven ouders bijvoorbeeld geen seksuele voorlichting aan de kinderen. Daar zorgde hij wel voor. Hij heeft mij ook voorlichting gegeven, dat deed hij op een zeer pedagogische manier. Ik wilde als jongen eigenlijl medicijnen gaan studeren,! Leiden was geen rooms-kaj tholiek gymnasium, dus wj den mijn ouders me naar I Haag laten gaan. Kwam hijj hoge poten aan: „Dat word helemaal niks, dat gereis ni al die treinen en bussen. St) 'm maar naar het stedelijk gymnasium. Ik hou het we! de gaten." En dat deed hij I ook. Beukers fietste niet, hij liep Hij gaf les in Warmond aar het seminarie in het Gregoj aans. Daar liep hij naartoej zijn tachtigste liep hij nog tijd. „Ja maar mijn voeten getraind', zei hij met zo'n heel fijn stemmetje als je di iets van zei. Beukers viel bij jong en ouj de smaak. Van school liepe altijd de kinderen met hen mee, hij was echt een kindi vriend. Wat toen jong was leeft nog. Ik hoor zijn naan dan ook nog regelmatig no men: hij leeft nog voor een hoop mensen. Ook voor iï persoonlijk is Theo Beukei nog steeds levend. Inzendingen naar: De Bakkerij Oude Rijn 44 b/c 2312 HG Leiden Mary en Jodie worden van elkaar losgemaakt. Ze zitten met hun buik aan elkaar vast. Jodie heeft een hart en longen, Mary niet. Samen zullen ze sterven. Los van elkaar zal Jodie overleven, Mary niet. Zij zal sterven door de chirurgische ingreep. Het Parool bracht het bericht. De Oost-Europese moeder beviel in Manchester. Zij en haar man, vrome ka tholieken, verzetten zich tegen de schei- ding van de meisjes. Iedereen heeft recht op leven, dus waarom zouden wij een van onze dochters doden, opdat de an- der in leven kan blijven? Dat is hun argu- Zmentatie. Ze willen liever dat God be schikt over hun leven, ook als dat bete- III kent dat beide meisjes sterven. De artsen riepen de rechter erbij en die bepaalde OQ dat de chirurgen de meisjes moeten scheiden. Xln het Rotterdamse Saftlevenkwartier mogen 24 uur per dag videocameras de handel en wandel van bewoners en be zoekers gadeslaan. De privacy van de drugshandelaar die dankzij video-opna- men vervolgd kon worden is onderge- schikt aan de noodzaak de openbare or de te handhaven. (De privacy van de be- woners en bezoekers van de wijk is niet in het geding; de wijk heeft met de video- bewaking ingestemd en daarmee is de privacy van deniet-criminelen ver dampt). Ook in deze zaak is de rechter om een oordeel gevraagd en die bepaal de dat de videobewaking mag. Na maanden van onderzoek is Bram Peper aan geklaagd. De Rotterdamse oud-burgemeester en oud-minister van binnenlandse zaken wordt er van verdacht het niet zo nauw te hebben genomen met gemeen schapsgelden. Peper heeft steeds volgehouden dat hem niets te verwijten valt. De rechter moet bepalen of Peper daarin gelijk heeft. Drie totaal verschillende zaken. Het gaat mij niet om de (toekom stige) vonnissen. Wel dat we het vanzelfsprekend vinden dat er een onafhankelijke rechterlijke macht is, waarvan de uitspraken bindend zijn. Amerikaanse eco nomen hebben erop gewezen dat een land zonder instituties als rechterlijke macht, infrastruc tuur, betrouwbare ambtenarij et cetera economisch niet kan draaien. Landen zonder een on afhankelijke rechterlijke macht doen het economisch slecht. Het bijbelstuk van deze week, Deuteronomium 16:18-21:9, heet Sjoftiem, naar het eerste zelf standig naamwoord in de openingszin ervan: Sjoftiem, rechters. „Rechters en beambten zul je aanstellen in al uw poorten en zij zullen het volk berechten met een rechtvaardige recht spraak. (16:18)". Een paar verzen later staat er juridische rechtvaardigheid moet wor den nagejaagd. „Opdat je zult leven." De econo men hadden er alleen maar Sjoftiem op hoeven naslaan om te weten dat rechtvaardige rechters leven in de breedste zin van het woord mogelijk maken. De rechter in Manchester kan zich ook laten leiden door Deuterono mium 16:18, immers hij moet een keuze maken tussen het leven van Jodie, dat alleen kan bestaan als hij Mary van haar los laat knippen, en de dood van Jodie als hij de meis jes aan elkaar laat zitten, zoals de ouders wensen. Die ouders maken trouwens een onderscheid tussen het vonnis dat de Engelse rechter uitspreekt en het vonnis van God Zelf. Zij gaan ervan uit dat God al leen Zijn wens over de toekomst van de tweeling kan laten blijken als de chirurgen niet ingrijpen, maar waarom zou Zijn invloed niet ook zichtbaar zijn in de chirurgi sche technologie? Er staat nog meer behartenswaardigs in deze hoofdstukken van Deuteronomium. (16:19). „Je zult geen aanziens des persoons erkennen." In Exodus 23:3 („Ook zul je de aanzienlijke niet voortrekken in zijn rechtsgeding") en Leviticus 19:15 („Je zult de arme niet begunstigen en de aanzienlijke niet voortrekken.") is dit al ter spra ke gekomen. De rijke en de arme moeten gelijk worden berecht. Het gaat in tegen het huidij rechtsgevoel, waarbij we geneigd zijn juist oog te hebben voor de omstandigheden van Maar de Tora is daartegen. De commentato onder wie Nechama Leibowitz, vragen zich waarom in Deuteronomium nogmaals wort zegd dat de rechter geen aanzien des persoc (mag) erkennen. Zij haalt de middeleeuwse percommentator Rasji aan, die stelt dat de 2 snede niet gaat over hoe de handelwijze van rechter, maar van degene die de rechters aai stelt. Die moet niet denken: Die ziet er gedis geerd uit, hem stel ik aan als rechter; die is e moedig man, hem stel ik aan als rechter; die milie van mij, hem stel ik aan als rechter; die heeft mij geld geleend, hem stel ik aan als re ter. Het kan tot gevolg hebben dat hij de schuld vrijlaat en de onschuldige veroordeelt, niet dat de rechter een slecht mens is, maar om< onbedreven is. Dat zijn aanstellingen met aa zien des persoons. Niet doen, zegt Deuteron um. Rechtvaardige rechtspraak begint bij wi wordt aangesteld. In Nederland vinden die a stellingen meestal plaats in stilte, in de Verei Staten staat de aanstelling van een hoge reel veel meer in de publieke belangstelling. Ove aanstelling van burgemeesters is in ons land te doen. Terwijl met de aanstelling van rechl waarschijnlijk veel meer in het geding is. WEEROVERZICHT BUITENLAND Weersvooruitzicht HWS Geldig tot en metz Noorwegen: Overwegend bewolkt en van tijd tot tijd buien, in de bergen in het noorden mogelijk al met sneeuw. Zondag in het zuiden droog en af en toe zon. Maxima in het noor den dalend tot 7 graden, elders tussen 10 en 15 graden. Zweden: Wisselend bewolkt en plaatselijk enkele buien. Maxima van 11 graden in het noorden tot 17 in het zuiden. Finland: Wolkenvelden en maar een kleine kans op een bui. Middagtempera- tuur van 12 graden in het noor den tot 17 in het zuiden. Denemarken: Veel bewolking en perioden met regen. Middagtemperatuur rond 17 graden. Engeland, Schotland, Wales, Ier land: Zaterdag in het oosten nog enkele buien. Verder geleidelijk droog en meer zon. Maxima van 14 graden in Schotland tot 19 in de buurt van Londen. België en Luxemburg: Tamelijk veel bewolking en gere geld buien, mogelijk met onweer. Zondag wat meer zon en iets min der buien. Maxima ongeveer 17 graden. Noord- en Midden-Frankrijk: Wisselend bewolkt en van tijd tot tijd een enkele bui. Middagtem peratuur rond 20 graden, langs Het Kanaal wat koeler. Zuid-Frankrijk: Perioden met zon en kleine kans op een bui, maar langs de Mid dellandse Zee droog. In het Rhne-dal waait de Mistral. Maxi ma tussen 21 en 26 graden. Spanje: Veel zon, alleen in het noorden soms een paar wolkenvelden en kleine kans op een lichte bui. Maxima van 23 graden in het noorden tot 30 a 35 in het mid den en zuiden. Portugal: Overwegend zonnig en droog. Maxima van 24 graden bij Porto tot ruim 30 landinwaarts in het zuiden. Mallorca, Ibiza, Menorca: Veel zon en droog. Middagtempe ratuur omstreeks 30 graden. Marokko: Perioden met zon en droog. Maxi ma tussen 22 en 28 graden. Tunesië: Droog en zonnig. Middagtempe ratuur tussen 33 en 40 graden. Madeira: Perioden met zon en droog. Maxi ma rond 25 graden. Canarische Eilanden: Droog en perioden met zon. Mid dagtemperatuur ongeveer 28 gra den. Duitsland: Overwegend veel bewolking en geregeld buien, soms met on weer. Maxima tussen 16 en 20 graden. Oostenrijk: Half tot zwaar bewolkt en soms een stevige bui. Maxima rond 20 graden. Zwitserland: Vrij veel bewolking en van tijd tot tijd een enkele bui. In het zuiden misschien droog en af en toe wat zon. Middagtemperatuur van 18 graden in het noorden tot 23 in het zuiden. Polen: Tamelijk veel bewolking en perio den met regen, zondag vooral pit tige buien. Maxima ongeveer 19 graden. Tsjechië en Slowakije: Half tot zwaar bewolkt en van tijd tot tijd een bui. Maxima dalend naar 19 graden. Hongarije: Overwegend bewolkt en geregeld buien, soms met onweer en lo kaal veel neerslag. Middagtempe ratuur zaterdag rond 24 graden, zondag maar 21 graden. Italië: Flink wat zon en op de meeste plaatsen droog. Middagtempera tuur van 25 graden in het noor den tot 30 in het midden en zui den. Corsica en Sardinië: Flinke perioden met zon en droog. Vooral op Corsica wel een stevige noordelijke wind. Maxima tussen 25 en 30 graden. Griekenland en Kreta: Vrij zonnig en op de meeste plaatsen droog. Middagtempera tuur aan zee rond 29 graden, landinwaarts warmer. Malta: Veel zon en droog. Middagtempe ratuur ongeveer 32 graden. Turkije en Cyprus: Vrij veel zon, maar landinwaarts kans op een stevige onweersbui. Aan zee maxima van een graad of 26 in het noordwesten tot ruim 30 in het zuiden en op Cyprus. ZONDAG 3 SEPTEMBER 2000 Zon- en maanstanden Zon op 06.56 Zon onder 20.21 Maan op 12.50 Maan onder22.53 Waterstand IJmuiden Katwijk Hoog 07.46 20.09 07.19 19.42 Laag 03.55 16.04 03.36 15.45 MAANDAG 4 SEPTEMBER 2000 Zon- en maanstanden Zon op 06.58 Zon onder 20.19 Maan op 14.00 Maan onder23.19 Waterstand IJmuiden Katwijk Hoog 08.29 20.56 08.02 20.29 Laag 04.46 16.44 04.27 16.25 LEIDSCH DAGBLAD (Opgericht 1 maart 1860) Weerrapporten 010917 u Amsterdam licht be 20 14 0.0 20 11 Q.O 21 11 0.0 20 10 0.0 22 11 0.0 19 14 0.2 21 14 2.6 20 9 0.0 bewolkt -eer V warmtefront regen koufront opklaringen 4^ hasel lagedruk mist windrichting hogedruk zonnig 19 temperatuur -«■.«ft luchtdruk in 1000 hecto pascal KANTOOR :82 071-5356 356 Postadres: Postbus 54, 2300 AB Leiden ABONNEESERVICE Abonnementen 071-5128030 Geen krant ontvangen? Bel voor nabezorging: Ma. t/m/ vr. 18.00-19.30 uur en Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-5128 030 DIRECTIE B.M. Essenberg, W.M.J. Bouterse (adjunct) J. Kiel (adjunct) HOOFDREDACTIE J.G. Majoor, T. van Brussel (adjunct) L.F. Klein Schiphorst (adjunct) ir de Koning, chef redactie Rijn- en chef eindredactie regio chef redactie kunst chef sportredactie chef redactie Regio Leiden TELEFAX 071- 5323 508 023- 5317 337 023- 5320 216 Redactie: 071-5321 921 Hoofdredactie: 071- 5315921 ADVERTENTIES Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 1 15 13 38 Genève 29 22 0.0 Helsinki 25 19 0.0 Innsbruck 18 11 1.2 Istanbul 23 16 0.2 Klagenfurt 23 14 0.6 Kopenhagen 21 14 00 Las Palmas 32 22 0.0 Lissabon 20 12 2.0 Locarno 22 13 0.0 Londen 17 12 20.1 28 20 0.0 23 15 01 14 8 0.0 26 21 0.0 26 17 0.0 18 11 350 23 13 2.0 Wenen licht b Zünch licht b Bangkok zwaar Buenos Aires half be Casablanca licht b Johannesburg onbew Los Angeles zwaar 071- 5356 230 RUBRIEKSADVERTENTIES Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 1 1 071-5143 545 ABONNEMENTEN bij vooruitbetaling: per maand (acceptgiro) per kwartaal (acceptgiro) per half jaar (acceptgiro) per jaar (acceptgiro) Abonnees die ons een machtiging verstrei het automatisch afschrijven van het abonnements- geld, ontvangen 1,- kort betaling. VERZENDING PER POST Voor abonnementen die per post (binnen! worden verzonden geldt een toeslag v; aan portokosten per verschijndag. LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETTEB' Voor mensen die moeilijk lezen, slechtl hebben of blind zijn (of een andere leeshandicap hebben), is een samenva! van het regionale nieuws uit het Leid* Dagblad op geluidscassette beschikbar informatie 0486-486486 (Centrum voor Gesproken Lectuur, Gra N H U I 23 18 0.0 36 23 0.0 29 24 0.0 31 23 0.0 32 26 2.0 30 20 0.0 42 26 0.0 19 10 0.0 Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonderd feestdagen). Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag. Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst. INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN Diaconessenhuis: tel. 071-5178178. Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545. Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord. tel. 0172-463131. Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2000 | | pagina 14