Milosevic riskeert arrestatie
tijdens bezoek aan Kosovo
Milosevic zou zijn leermeester hebben ontvoerd
Buitenland
Ongeluk
met hoogste
achtbaan
Latijns-Amerika zoekt
nauwere samenwerking
Generaals op lijst van verdachten Oost-Timor
'Bemanning Concorde
had geen schijn van kans'
Israëlische commandant
weg na dood soldaten
Parlementariër proefkonijn aidsvaccin
londen Een Britse parlementariër heeft gisteren als eerste
deelgenomen aan een test met een mogelijk vaccin tegen HIV,
het virus dat aids kan veroorzaken. De liberaal-democratische
dokter Harris wil aantonen dat het middel veilig is. Britse en Ke-
nyaanse onderzoekers ontwikkelden het vaccin op basis van
een spectaculaire ontdekking bij een aantal prostituees in Ke
nya, die immuun bleken voor HIV. Hun immuunsysteem be
schikt over cellen die het virus vernietigen. Het vaccin moet bij
proefpersonen tot de aanmaak van deze cellen leiden. Ook als
de test slaagt, is een vaccin tegen aids niet op korte termijn te
verwachten. De cellen werken alleen tegen een variant van HIV
die vooral in Afrika voorkomt. Bovendien zal het circa tien jaar
kosten om een op grote schaal bruikbaar vaccin te ontwikkelen.
Verongelukte metro Parijs reed te snel
parijs Het ongeluk met een metrotrein bij het Parijse station
Notre Dame de Lorette is hoogstwaarschijnlijk veroorzaakt door
een te hoge snelheid. Dat hebben eerste onderzoeken uitgewe
zen, zo meldt het Franse ministerie. Bij het ongeluk raakten 24
passagiers licht gewond. De bestuurder van de trein was zeer
ervaren, maar hij nam evenwel met te hoge snelheid de bocht.
De trein vloog honderd meter voor het station uit de rails, gleed
op de zijkant verder en kwam een meter voor een metro uit de
tegenovergestelde richting tot stilstand. Het was volgens de ver
voersmaatschappij RATP de eerste keer in het 100-jarig bestaan
van de Parijse metro dat een treinstel omsloeg.
Britten gaan DNA-bank aanleggen
londen De Britse regering gaat extra geld uittrekken om een
DNA-bank aan te leggen met de gegevens van meer dan drie
miljoen criminelen. Dat zei premier Tony Blair gisteren in een
toespraak voor politiefunctionarissen over een voorgenomen
revisie van het strafrechtstelsel. De Britse politie is nu al be
voegd om bij verdachten DNA-materiaal af te nemen, maar
vanwege de hoge kosten wordt dat alleen bij de zwaarste mis
drijven gedaan. Met de 109 miljoen pond die Blair extra wil uit
trekken, kan de politie standaard DNA-monsters gaan nemen,
zodat een databank mèt de gegevens van vrijwel de hele crimi
nele gemeenschap van Groot-Brittannië kan worden opgezet.
Op dit moment bezit de overheid erfelijk materiaal van onge
veer 940.000 personen. Blair zei dat dat er in 2004 meer dan drie
miljoen kunnen worden. Voorvechters van de burgerrechten
zijn niet blij met het besluit. Volgens hen kan iemand niet wor
den verplicht DNA-materiaal af te staan zonder dat het onder
zoek in zijn zaak daarmee gediend is.
Mysterieuze ziekte treft Oekraïeners
kiev» De Oekraïense president Koetsjma heeft gisteren vier dor
pen in het zuiden van het land tot ecologisch rampgebied uitge
roepen. Ongeveer 400 inwoners zijn getroffen door een geheim
zinnige ziekte, die gepaard gaat met acute vergiftigingsver
schijnselen en aandoeningen aan de lever en de alvleesklier. Uit
onderzoek is gebleken dat 57 procent van het leidingwater, 98
procent van het water uit bronnen en één op de tien voedsel
producten hoge concentraties nitraat bevatten. Het ministerie
van volksgezondheid heeft echter ook gezegd dat de bodem en
het water in het gebied stoffen bevatten die gewoonlijk vrijko
men bij de ontbinding van raketbrandstof. In het getroffen ge
bied staat een basis voor kernraketten, die volgend jaar ont
manteld moeten worden.
'Uitlaatgassen doden tienduizenden'
londen Uitlaatgassen in het verkeer kosten jaarlijks tiendui
zenden mensen het leven. Dat blijkt uit een onderzoek waarvan
de resultaten in het medische tijdschrift The Lancet zijn gepu
bliceerd. Het cijfer is gebaseerd op onderzoek in Oostenrijk,
Zwitserland en Frankrijk. Daaruit blijkt dat jaarlijks 6 procent
van de sterfgevallen een gevolg is van luchtverontreiniging. De
helft daarvan wordt in verband gebracht met de uitlaatgassen.
Dat komt neer op 20.000 doden. De onderzoekers melden ver
der dat tienduizenden mensen ziekten als bronchitis en astma
oplopen doordat ze uitlaatgassen binnenkrijgen.
VS wijzen bemiddeling door Libië af
Washington De Verenigde Staten willen niet dat Libië bemid
delt voor de vrijlating van een Amerikaan die op de Filipijnen
door rebellen wordt vastgehouden. Het ministerie van buiten
landse zaken in Washington zei gisteren dat het 'geen belang
stelling heeft voor inmenging door derden'. Het ministerie eiste
dat de man om humanitaire redenen wordt vrijgelaten. De 24-
jarige Jeffrey Criag Schilling heeft problemen met zijn gezond
heid en gebruikt regelmatig medicijnen, aldus een woordvoer
der. Schilling werd maandag in gijzeling genomen door leden
van de rebellenbeweging Abu Sayyaf, die al eerder westerlingen
ontvoerde. Zij eisen dat Washington drie Arabische terroristen
die in de VS vastzitten vrijlaat. Ze dreigen hun Amerikaanse gij
zelaar anders om het leven te zullen brengen.
Rebellen Sierra Leone stellen eisen
Freetown De rebelse militie 'West Side Boys' in Sierra Leone
eist herziening van het Lomé-vredesakkoord, opname in het
overheidsleger en vrijlating van sympathisanten voordat zij zes
gegijzelde Britse militairen laat gaan. Woensdag werden vijf van
de elf gijzelaars vrijgelaten. De elf Britse militairen van de Royal
Irish Rangers werden vorige week ontvoerd, omdat zij zich op
verboden terrein zouden bevinden, verklaarde een rebellen-
woordvoerder. Het is onbekend of het Britse leger of de regering
van Sierra Leone in ruil voor de vrijlating concessies hebben ge
daan aan de rebellen. Het leger ontkent dat.
Gijzeling na drie moorden voorbij
hamburg Een gijzeling die gisteren volgde op een drievoudige
moord in Hamburg, is vanmorgen bloedig geëindigd. De ver
dachte van de moord, die gisteren een 36-jarige Poolse ex-
vriendin en haar dochters van 14 en 15 jaar neerschoot, is daar
bij zwaargewond geraakt. De dodelijke schoten zouden te ma
ken hebben gehad met relatieproblemen. Volgens getuigen is
de 32-jarige verdachte 's middags de woning binnengedrongen,
en heeft hij de moeder en haar drie kinderen opgewacht. Toen
zij thuiskwamen, ontstond een felle ruzie, waarop een 11-jarige
dochter naar de buren wist te ontkomen. Daarop loste de man
de dodelijke schoten. Op zijn vlucht verschanste de man zich in
een huis waarin zich een man, een vrouw en twee kinderen be
vonden. Toen de gijzelnemer de man naar een café stuurde,
greep de politie de kans om de kinderen uit het huis te redden.
Kort na middernacht ontstond een schotenwisseling. Daarbij
raakt de gijzelnemer levensgevaarlijk gewond.
lOlöe commandant van de Israëli
sche strijdkrachten op de he
rment zette Westelijke Jordaanoever,
vs "^brigade-generaal Oren, is giste-
brochurren afgetreden wegens de dood
mdivijvan drie militairen van een eli-
iw.kkciite-eenheid. Zij werden zater
dagnacht op de Westelijke Jor
daanoever gedood door mede
soldaten bij een actie tegen een
leider van de islamitische Ha-
nias-beweging.
I De commandant nam met
zijn ontslag de verantwoorde:
Hjkheid op zich voor de falie
kant mislukte operatie. De staf
chef van het Israëlische leger,
generaal Mofas, zei gisteren dat
het mislukken van de actie het
londen Bij een ongeluk met de
hoogste achtbaan ter wereld, The
Big One, in een attractiepark in
het Britse Blackpool, zijn gister
avond 23 personen gewond ge
raakt. Twee gondels botsten te
gen elkaar, meldt de BBC. Vier
mensen raakten bekneld in de
wagentjes. Zij zijn door brand
weermannen bevrijd. Volgens een
hulpverlener zijn circa zestien
mensen naar het ziekenhuis ver
voerd. Volgens het management
van attractiepark Blackpool Plea
sure Beach gebeurde het ongeluk
toen een trein die voor het 'sta
tion' voor de rit stond te wachten,
werd aangereden door een twee
de, langzaam rijdende trein. De
attractie werd meteen gesloten.
De achtbaan werd enkele jaren
geleden geopend en kostte ruim
40 miljoen gulden.
foto epa john giles
Internationale troepenmacht KFOR wacht op Joegoslavische president
BRASILIA ANP-Rtr-AFP
BELGRADO-PRISTINA AP
De Joegoslavische president Slobodan Milosevic is van
plan de Servische provincie Kosovo te bezoeken. Dat
heeft een woordvoerder van Milosevic' partij SPS giste
ren gezegd. Hij wilde niet zeggen wanneer het bezoek
zou moeten plaatsvinden. Milosevic, die is aangeklaagd
door het Joegoslavië-tribunaal in Den Haag, riskeert een
arrestatie in Kosovo.
parlement. Vermoedelijk is de
aankondiging van Milosevic'
partij een politieke zet met het
oog op de parlements- en pre
sidentsverkiezingen die op 24
september in Joegoslavië wor
den gehouden. Milosevic heeft
zich opnieuw kandidaat gesteld
voor het presidentschap. Oppo
sitiekandidaat Vojisldv Kostuni
ca gaat in de opiniepeilingen
echter aan de leiding.
Een woordvoerster van de VN
in Kosovo zei dat de Joegoslavi
sche leider snel gearresteerd
zou worden door de internatio
nale troepenmacht KFOR in
Kosovo. De laatste keer dat
Milosevic Kosovo bezocht was
in 1997, enkele weken voor zijn
verkiezing als president van
Joegoslavië door het federale
Woensdag zei de SPS dat de
verkiezingen waar mogelijk ook
in Servische enclaves in het
door de VN bestuurde Kosovo
gehouderi zullen worden. Naar
aanleiding van deze aankondi
ging voerde de hoogste VN-be-
stuurder in Kosovo, Bernhard
Kouchner, gisteren overleg met
westerse diplomaten. De Ver
enigde Staten lieten direct we
ten er niets voor te voelen Ser
viërs in Kosovo in de gelegen
heid te stellen aan de verkiezin
gen deel te nemen, maar de Eu
ropese Unie is minder afwij
zend.
Javier Solana, coördinator
voor het buitenlandse- en vei
ligheidsbeleid van de EU, zei
gisteren dat er in principe ver
kiezingen gehouden kunnen
worden, maar uitte wel zijn zor
gen over de veiligheid. ,,Het
principe van verkiezingen is
een principe dat wij verdedi
gen", zei Solana in de Koso-
vaarse hoofdstad Pristina. „Ie
dereen heeft het recht om te
stemmen, en natuurlijk gaan
we het niemand verhinderen
om te stemmen."
Kouchner noemde het
woensdag wel uitgesloten dat
alleen de Serviërs in Kosovo,
dat officieel nog altijd bij Joego
slavië hoort, aan de verkiezin
gen mogen deelnemen. Dat
stemrecht zou dan ook voor de
Albanese Kosovaren moeten
gelden.
De staatshoofden van twaalf
Latijns-Amerikaanse landen
zijn gisteren bijeengekomen
voor een bijzondere topont
moeting. Ze willen hun econo
mische banden verder aanha
len en de democratie in hun re
gio versterken. Het is voor het
eerst dat de Latijns-Amerikaan
se presidenten een dergelijke
topontmoeting beleggen.
In de Braziliaanse hoofdstad
Brasilia nemen ze een verkla
ring aan waarin ze streven naar
één vrijhandelszone. Die moet
in de plaats komen van de twee
belangrijke handelsblokken die
er nu in de regio zijn: Mercosur
en het Andes Pact. President
Cardoso van Brazilië zei bij de
opening van de bijeenkomst
dat Zuid-Amerika ernstig te lij
den heeft van het protectionis
me van rijkere landen. „Het is
belangrijk om de krachten te
bundelen en dat we een grotere
rol gaan spelen in de globalise
ring."
De twaalf leiders zullen ook be
loven de democratische begin
selen te eerbiedigen. In ver
scheidene Latijns-Amerikaanse
landen is de afgelopen tijd
sprake geweest van politieke
onrust. Die werd onder meer
veroorzaakt door een aantal
staatsgrepen en oneerlijk verlo
pen verkiezingen, zoals in Peru.
Verwacht wordt dat de leiders
een groot deel van de bijeen
komst besteden aan de Ameri-
kaanse inmenging in Colombia»
dat miljarden heeft uitgetrok-
ken om drugsbendes en rebel- J
len te lijf te gaan. Met name de
buurlanden Brazilië, Ecuador,
Peru en Venezuela zijn bang
dat het geweld in dat land esca:
leert. De angst werd verwoord
door de Venezolaanse presi
dent Chavez, één van de meest
uitgesproken voorstanders van i
een sterker en onafhankelijker 5
Zuid-Amerika. Tegenover ver-
slaggevers zei hij bang te zijn
dat het geweld in Colombia kaq
overslaan naar andere landen.
Colombia kreeg woensdag be-
zoek van president Clinton, die;
het land met 1,3 miljard dollar
helpt de drugsbendes te bestrijd
den. Tijdens het bezoek zei
Clinton dat de Colombianen
niet bang hoeven te zijn voor
een tweede Vietnam, en dat
Amerika niet van plan is op alle
fronten zijn wil op te leggen.
President Pastrana van Colom
bia noemde het bezoek van
Clinton 'historisch' en zei dat
Colombia kan rekenen op steurt
van de hele internationale ge
meenschap.
De Zuid-Amerikaanse leiders
zien de VS overigens als een be-i
langrijke handelspartner en
slechts enkelen van hen duiven.
Washington openlijk aan te val
len. Waarnemers menen dan
ook dat de grote meningsver-
schillen tijdens de top onzicht
baar zullen blijven.
Eerste rapport Franse onderzoekers:
Kruisen markeren de graven van Oost-Timorezen die door milities zijn gedood. Een jaar geleden hield het geweld de voormalige Indonesische
provincie stevig in zijn greep. foto ap charles dharapak
JAKARTA ANP-Rtr
Het Indonesische openbaar mi
nisterie zal negentien mensen
aanklagen wegens de gewelds
uitbarsting die zich vorig jaar
op Oost-Timor heeft voorge
daan. Op de lijst van verdach
ten staan onder anderen drie
generaals en leiders van pro-In
donesische milities. Maar de
voormalige opperbevelhebber
van de Indonesische strijd
krachten, generaal Wiranto, is
daar niet bij, zo is vandaag in
Jakarta bekendgemaakt.
De geweldsuitbarsting op
Oost-Timor deed zich voor na
het referendum waarin een
meerderheid van de bevolking
zich uitsprak voor onafhanke
lijkheid. Pro-Jakarta milities
zaaiden terreur onder mensen
die zich van Indonesië wilden
afscheiden. De milities kregen
steun van Indonesische militai
ren.
Velen menen dat legerofficie
ren' betrokken waren bij de or
ganisatie van het geweld, dat
zeshonderd mensen het leven
kostte en honderdduizenden
op de vlucht dreef. Wiranto, die
vaak genoemd wordt als ver
antwoordelijke voor het geweld,
heeft zijn betrokkenheid altijd
ontkend. Hij werd begin dit jaar
door president Wahid ge
schorst.
Op zijn berechting is door het
buitenland meermalen aange
drongen. De Indonesische mi
nister van justitie Ihza zei giste
ren dat de internationale ge
meenschap moet stoppen met
het opvoeren van de druk op
Indonesië inzake Oost-Timor.
Anders zou Indonesië ook wel
eens compensatie kunnen vra
gen aan Nederland en Japan
voor de misdaden begaan in de
koloniale tijd en tijdens de
Tweede Wereldoorlog. De mi
nister zei dit tegen bezoekende
europarlementariërs.
PARUS HENK GLIMMERVEEN
correspondent
De bemanning van de Concor
de die op 25 juli bij Parijs neer
stortte, had geen schijn van
kans. Dat is de conclusie van
het Franse onderzoeksbureau
voor ongevallen (BEA) dat gis
teravond een eerste samenvat
tend rapport van de ramp heeft
gepubliceerd. Het ongeluk met
de Concorde kostte aan 113
mensen het leven; 109 in het
vliegtuig, vier op de grond.
In het rapport wordt beves
tigd dat een klapband van een
van de achterwielen de onmid
dellijke oorzaak van de ramp is
geweest. De band raakte op de
startbaan bij volle snelheid een
metalen voorwerp van 43 centi
meter. Het toestel had op dat
moment zo'n vaart dat de start
niet meer kon worden afgebro
ken.
Door de klapband zijn 'grote
stukken' van een van de wielen
van het landingsgestel tegen
het vliegtuig geslagen. De stuk
ken rubber zijn terechtgeko
men in een brandstoftank. Er
ontstond onmiddellijk een gro;
te brand en twee motoren raak}
ten defect. Het enige dat de on»
derzoekers over het metalen
voorwerp op de startbaan wel
ten te vertellen is dat het geen
onderdeel vormde v&n de Com
corde.
De commissie verklaart een
chronologische volgorde van de
gebeurtenissen te hebben wil»
len schetsen. De schuldvraag;
zo wordt gezegd, is in het rap;
port mét opzet niet aan de ord?
gesteld. Daarover dienen ande»
re instanties zich uit te spreker*
Niettemin doet de BEA de aan}
beveling om het vliegverbod
van de Concorde voorlopig te
handhaven.
Volgende week vindt in Parijs
op hoog niveau een vergade;
ring plaats waar vertegenwoor»
digers van de Franse en Britse
regeringen, van onderzoeksin
stituten en van British Airways
en Air France knopen zullen
doorhakken over de toekomst
van het supersonische toestel;
Het definitieve rapport van dè
onderzoekers wordt pas over
een jaar verwacht.
r ÜflJERUZALEM AFP-DPA
BOEDAPEST HANS GERTSEN
gevolg was van 'grote tekortko
mingen', maar hij zei niet wat
die tekortkomingen waren.
Volgens berichten in de Isra
ëlische media zouden de gedo
de militairen een bevel hebben
genegeerd. Ze zouden op het
dak van het pand zijn geklom
men waar Hamas-leider Abu
Hanoud zich schuilhield.
Scherpschutters van de elite
eenheid, die op een ander dak
waren geposteerd, schoten ver
volgens de soldaten neer.
Na de schietpartij vluchtte de
gewonde Abu Hanoud. Hij gaf
zich over aan de Palestijnse po
litie. De extremist wordt ver
dacht van betrokkenheid bij
twee aanslagen.
CORRESPONDENT
Wie heeft Ivan Stambolic ontvoerd? Die vraag
geeft in Servië nu al zes dagen lang voeding aan
wilde geruchten en speculaties. Volgens de op
positie zit het regime van Slobodan Milosevic
achter de mysterieuze verdwijning van de 64-ja-
rige vroegere president van Servië, terwijl de
staatsmedia suggereren dat hij ontvoerd is door
de maffia.
Stambolic verdween vorige week vrijdag spoor
loos na zijn dagelijkse jogging-ronde in een bos
rijke buitenwijk van Belgrado. Rond tien uur 's
morgens werd hij voor het laatst gezien door de
bewaker van een restaurant, rustend op een
bankje. Na de passage van een wit bestelbusje,
dat in de buurt even stopte, was Stambolic ver
dwenen. Sindsdien ontbreekt elk spoor van de
vroegere boezemvriend van Milosevic.
Stambolic stond begin jaren tachtig aan de wieg
van Milosevic' politieke carrière, en gold als
diens politieke peetvader. Aan de vriendschap
kwam een abrupt einde toen Milosevic in 1987
de macht greep in de Servische Communistische
Partij, en vervolgens Stambolic dwong het presi
dentschap van Servië, de belangrijkste deelrepu
bliek van het toen nog grote Joegoslavië, op te
geven. Vanaf dat moment was Milosevic de ster
ke man van Servië en Joegoslavië.
Tussen de twee kwam het daarna nooit meer
goed. Stambolic keerde de politiek de rug toe, en
werd bankier en zakenman. Maar vooral de laat
ste jaren maakte de vroegere mentor van Milose
vic geen geheim van zijn afkeer van vroegere pu
pil en diens regime. In interviews bekritiseerde
hij de autoritaire regeerstijl van Milosevic en het
internationale isolement waarin die zijn land
heeft gevoerd. Enkele weken geleden zei Stambo
lic in een interview met Radio Free Europe het
'zeer te betreuren' dat hij Milosevic aan de macht
heeft geholpen.
De speculaties rond de verdwijning van Stambo
lic worden gevoed door het feit dat de politie nog
altijd geen enkele officiële verklaring over de
stand van het onderzoek heeft afgegeven. Nog
merkwaardiger is dat de staatsmedia, die geheel
door Milosevic worden beheerst, dagenlang in
alle talen zwegen over de zaak. Terwijl onafhan
kelijke media en de oppositie vorig weekend al
suggereerden dat de verdwijning van Stambolic
een politiek karakter heeft, meldde het dagblad
Politika, algemeen gezien als de officiële spreek
buis van het regime, pas woensdag voor het eerst
iets over de zaak.
Gisteren wist de krant te melden dat Stambolic
waarschijnlijk het slachtoffer is geworden van
'een ontvoering in pure maffiastijl'. Hij zou door
een man met getrokken pistool gedwongen zijn
in een witte bestelbus te stappen. Het dagblad
'meldde verder dat Stambolic de afgelopen jaren
betrokken was bij 'onduidelijke en dubieuze
transacties' met grote hoeveelheden buitenland
se deviezen. Politika haalde tegelijkertijd fel uit
naar de onafhankelijke media en de oppositie.
Suggesties dat het de autoriteiten achter de ver
dwijning zitten, zijn volgens Politika 'kwaadaar
dige insinuaties'.
De advocaat van Stambolic, Nikola Barovic, be
weerde gisteren opnieuw dat de verdwijning van
zijn cliënt een politieke achtergrond heeft. „De
autoriteiten zwijgen nu al vele dagen in alle talen.
Dat bewijst dat het om een politieke zaak gaat",
aldus Barovic. Hij zei er van overtuigd te zijn dat
Stambolic nog in leven is.
Volgens sommige speculaties zou Stambolic ont
voerd zijn door een speciale eenheid van de ge
heime dienst. Die zou hem een bekentenis willen
afdwingen over een groot internationaal complot
tegen Servië, waarbij diverse vooraanstaande op
positieleiders betrokken zouden zijn. Hen derge
lijke sensationele 'onthulling' zou Milosevic pri
ma van pas komen in de aanloop naar de presi
dentsverkiezingen van 24 september. Volgens de
laatste peilingen ligt Milosevic duidelijk achter
op Vojislav Kostunica, de gezamenlijke kandidaat
van op één na alle Servische oppositiepartijen.