Zo heerlijk rustig
Gesprek van de Dag
Diamanten mobieltje te koop
België begint nu
ook met Big Brother
VRIJDAG 1 SEPTEMBER 2000
Het spel en de regels
De kater was al groot na de veiling van umts-frequen-
ties voor mobiele telefonie. Na de onthulling deze
week dat KPN, als deelnemer aan de veiling, een dikke
vinger in de pap heeft gehad bij het vaststellen van de
regels voor de verkoping, is hij oorverdovend.
Het voormalige staatsbedrijf kreeg op tenminste twee
essentiële punten zijn zin. Het verzette zich tegen het
verdelen van de frequenties over zes gelijke kavels. Het
moesten er vijf worden: drie kleinere en twee grotere.
KPN en Libertel gingen uiteindelijk met de hoofdprij
zen naar huis.
Die gang van zaken moet op het ministerie van verkeer
en waterstaat toch op zijn minst tot nadenken stem
men. Dat bood in het Overlegorgaan Post en Telecom
municatie het bedrijf niet alleen de ruimte om zijn
wensen op tafel te leggen, maar willigde ze ook nog in.
Zo kreeg een deelnemer aan een spel met een hoge in
zet de gelegenheid om de regels naar zijn hand te zet
ten.
Al eerder zijn in de Kamer vragen gesteld over de vei
ling. De veel lagere opbrengst dan verwacht, het
machtsspel tussen de zes deelnemers, waarvan er uit
eindelijk één werd gewipt. Het gaf de veiling een nare
bijsmaak. Nu dringt de Kamer terecht aan op een on
derzoek naar de gang van zaken. Het kabinet zal van
daag met een heel heldere verklaring moeten komen,
wil die vraag van tafel gaan. In ieder geval zal voor de
toekomst duidelijkheid moeten worden geschapen.
De overheid moet nog meer afstand nemen van voor
malige staatsbedrijven als KPN die opereren in een
markt die doelbewust is geliberaliseerd. Verkoop bij
opbod lijkt een heldere manier om licenties te verde
len. Maar dat werkt alleen als de veilingmeester een
onafhankelijke positie inneemt én de regels helder
vaststelt zonder de bieders een plekje aan de onder
handelingstafel te gunnen.
Topsport in een rolstoel
Het is toch wat. Nederland heeft in Sydney veel meer
kandidaten voor medailles dan tot nu toe door de sport-
liefhebbers voor mogelijk werd gehouden. Althans, dat
meldde de EO in het programma Op weg naar Sydney.
De namen? Frits Wiegman, Mario Oosterbos, Frank de
Goede, Koen Jansens, Mustafa Jabari, Gert-Jan van der
Linden, Anton de Rooy en Sander Marcus.
Voor alle duidelijkheid: het Sydney waar deze omroep
het over heeft is het Sydney van de Paralympics, de
Olympische Spelen voor gehandicapten die half oktober
worden gehouden. Wiegman en consorten zijn rolstoel
basketballers. Best aardig van de EO om daar aandacht
aan te besteden. Menig gehandicapte atleet doet ook
aan topsport. Waarom die atleten dan niet in het zon
netje gezet.
De verslaggever van de EO volgden de basketballers tij
dens een toernooi in de Verenigde Staten. Dat leverde
spectaculaire beelden op. Rolstoelbasketbal is beslist
geen sport voor doetjes. De heren smakten zo hier en
daar hun tegenstanders met stoel en al tegen de grond,
rukten aan armen en vingers, en reden als het echt niet
anders kon hun opponent het publiek in. En nog be
langrijker, ze demonstreerden een geweldige techniek.
Met de bal én met de rolstoel. En dat alles in een zeer
hoog tempo. Kortom, petje af voor deze atleten.
Vond de EO ook, die niet naliet de hele ploeg uitvoerig
te prijzen. En dat was nou het grote minpunt van het
programma, waarin de omroep zelf beslist geen grootse
vorm liet zien. Zo vaak is rolstoelbasketbal niet op tele
visie. Een beetje liefhebber zou bij het zien van de spec
taculaire beelden wel willen weten hoe basketballers
trainen op die techniek, wat de ideale rolstoel is, of ze
vaak blessures oplopen, welke krachttraining ze volgen.
Helaas, dat soort vragen stelde de verslaggever niet.
Het bleef allemaal oppervlakkig. Met bijvoorbeeld een
kort stukje over Koen Jansens, de rolstoelbasketballer
die sinds een tijdje in Australië woont. „Hij ging er een
jaar geleden naartoe en trouwde er zijn Donna. "Opdat
soort informatie zit de kijker nou net niet te wachten.
En op de laatste kreet van de commentaarstem op de
achtergrond ook niet. „Succes mannen", bromde hij tij
dens de aftiteling.
Journalistiek gezien geen beste beurt dus, van de EO.
Piranha's overleven
Poolse winter
Minstens twee piranha's hebben de Poolse winter
overleefd. Vissers op een Noord-Pools meer vingen gis
teren twee van de vraatzuchtige vissen, die van nature
alleen in Zuid-Amerika voorkomen. De piranha's wa
ren vorig jaar in het meer terecht gekomen. Een film
team had een aquarium met talrijke exemplaren per
ongeluk in het water laten vallen. Slechts twee exem
plaren konden meteen worden gevangen. De autoritei
ten maakten zich niet druk over eventuele gevaren
voor watersporters. Zij sloten uit dat de exotische die
ren tegen de koude Poolse winter konden.
De duurste mobiele telefoontjes ter wereld zijn
bij juwelier Martens in Maastricht voor respec
tievelijk 51.000 en 58.000 gulden te koop. De
Zwitserse producent van sieraden De Grisogono
legde twee soorten mobieltjes van het merk
Motorola in met tientallen diamanten. „Noem
ze maar de Bentley en de Rolls Royce onder de
telefoons," zegt Marie-Louise Martens. De Lim
burgse juwelier is de enige zaak in Nederland
waar de telefoons worden verkocht. Martens
heeft de toestellen niet op voorraad, de met de
hand gemaakte sieraden worden slechts op be
stelling geleverd. „Er zeker een markt voor,"
verzekert Martens. „Er zijn altijd mensen die
geld over hebben voor dit soort dingen, zeker
nu het zo goed gaat met de economie."
foto gpd michel crolle
Fladderak dreigt uit
slijterij te verdwijnen
De authentieke Groningse ci
troenjenever Fladderak dreigt
na ruim honderd jaar voorgoed
uit de slijterij te verdwijnen.
Een driejaar geleden gestarte
promotiecampagne van dran
kenfabrikant Hooghoudt heeft
de tanende verkoop van hon
derd flessen per maand tijdelijk
weten op te krikken naar vijf
duizend. Inmiddels is de ver
koop echter weer teruggevallen
naar het schrijnende oude aan
tal van enkele tientallen flessen.
Het zoete citroen-kaneeldrank-
je is één van de typisch Gro
ningse drankjes die Hooghoudt
in het assortiment voert. „Zake
lijk gezien kan het eigenlijk niet
uit, maar mijn Groninger hart
zorgt ervoor dat we dit soort
dranken niet een-twee-drie op
geven," aldus directeur B.
Hooghoudt.
Rond de eeuwwisseling in 1900
was Fladderak goed voor een
afzet van 10.000 liter per jaar.
Een kwart eeuw geleden was de
afzet nog 6000 liter.
In 1997 dreigde de productie
van Fladderak ook al te verdwij
nen. In die periode gingen er
maandelijks slechts dertien
flessen over de toonbank.
Hooghoudt dreigde de produc
tie te stoppen als de afzet niet
zou stijgen. Dat gebeurde even.
Maar met honderd flessen per
maand redt de distilleerder het
nu echt niet meer.
De bewoners worden letter
lijk op water, brood en rijst
gezet. Groenten moeten uit
de tuin komen en iets ex
tra's kan worden gekocht
met het daggeld van 150
frank (acht gulden) per dag.
De zondag 3 september be
ginnende Vlaamse 'Big Bro
ther' belooft spartaanser te
worden dan de eerdere, zo
succesvolle Nederlandse va
riant. Presentator Walter
Grootaers geeft dat grif toe.
„We gaan het harder spelen
dan in Nederland. Elke luxe
wordt uitgebannen", zegt
hij.
De tien kandidaten zijn be
kend, maar nog niet aan het
publiek gepresenteerd. Lief
hebbers waren er ook in
Vlaanderen genoeg. Maar
liefst 7.500 mensen melden
zich om vrijwillig honderd
dagen te worden opgesloten
in het Big Brotherhuis bij
Vilvoorde, onder de rook
van Brussel. Eén van de tien
'gelukkigen' blijft overigens
slechts een week in het huis.
Op 6 september is al de eer
ste 'nominatie' - de bewo
ners maken dan duidelijk
wie volgens hen moet op
rotten. Het publiek kiest uit
eindelijk en op 10 septem
ber vertrekt de eerste. De fi
nale is op 17 december,
wanneer de winnaar 5 mil
joen frank (275.000 gulden)
opstrijkt.
De Vlaamse commerciële
zender VTM, die het pro
gramma op haar zender Ka
naal 2 vertoont, heeft lang
moeten vechten om een
bouwvergunning voor het
huis te krijgen. Maar vol
gens commercieel directeur
Peter Quagebuer waren er
meer problemen. „We kon
den geen minicamera's krij
gen. Uiteindelijk hebben we
er zestien gevonden in een
Duits ziekenhuis."
Big Brother begint binnen
kort ook in Zwitserland en
Italië. Het gluurprogramma
loopt nog in de Verenigde
Staten en in Groot-Brittan-
nië, waar het voor Channel
4 alle kijkrecords breekt.
Nederland krijgt dit najaar
een tweede versie voorge
schoteld.
HANS JACOBS
Luxe camping verdrongen door kamperen bij de boer
Kamperen bij de boer is 'in'. 'Pretparkcampings', met allerlei luxe voorzieningen als een zwem
bad en elke avond disco zijn vooral in trek bij jongeren. De andere kampeerders zetten liever hun
tentje neer bij de boer. Het is bijna de helft goedkoper. „En het is hier zo heerlijk rustig."
Tussen de appel- en perenbo
men van Wim van den Berg
staan bungalowtenten op rui
me afstand van elkaar. Bij vla
gen is een sterke mestlucht te
ruiken. In de verte lopen de
roodbonte koeien van de boer
in de wei. Wie kampeert op
boerencamping De Victorie in
Meerkerk in het Groene Hart,
wordt 's morgens gewekt door
een haan. Verder is er geen ge
luid.
Dertig jaar geleden zette Van
den Berg een advertentie in de
krant. Wie dat wilde, kon gratis
bij hem op de boerderij kampe
ren. Van den Berg veroorzaakte
een hele rel. Wild kamperen
was verboden. De campinggas-
ten die bij hem op bezoek wa
ren, werden 's morgens vroeg
door de politie het terrein af ge
knuppeld.
Van den Berg richtte destijds de
Stichting Vrije Recreatie op. In
middels heeft de SVR 1200 aan
gesloten campings en 110.000
donateurs en is na een strijd
van vele jaren het kamperen bij
de boer gelegaliseerd. Iedere
boer of particulier mag, als hij
de minimale sanitaire voorzie
ningen heeft, een minicamping
beginnen. Een minicamping
heeft maximaal vijftien plaat
sen.
Zoon Kees Van den Berg runt
de boerderij, die nog altijd in
bedrijf is. Campinggasten kun
nen proeven van het echte boe
renleven. Ze mogen helpen bij
het melken van de koeien, de
paarden en veulens borstelen
en hun eigen fruit plukken.
Melk is te koop voor een gulden
per liter en wie vlees wil, kan
dat bestellen. Met de opbreng
sten houdt Van den Berg de
boerderij draaiende. „Het geld
dat we 's zomers overhouden,
"wordt in de winter door de
koeien opgevreten", zegt de
campingboer.
Boerencampings worden steeds
populairder in Nederland. In
het hoogseizoen rinkelt de tele
foon bij de SVR wel duizend
keer per dag. Toeristen willen
horen waar ze nog rustig kun
nen kamperen. Het succes van
de kleine, rustige en goedkope
kampeerterreinen gaat ten kos
te van de reguliere campings.
Het aantal kampeerders neemt
volgens het Centraal Bureau
voor de Statistiek nauwelijks
toe, terwijl het aantal plaatsen
bij minicampings blijft groeien.
Minicampings hebben op dit
moment ongeveer plek voor
25.000 tenten of caravans.
Boeren gaan door de malaise in
de landbouw steeds vaker iets
naast hun normale boerenwerk
doen. Het akkerbouw- of vee
teeltbedrijf is vaak te kleinscha
lig en de verkoopprijzen te laag
om rond te kunnen komen.
Verreweg de meeste boeren
proberen met een kleine cam
ping op een gedeelte van hun
land wat bij te verdienen.
Boer Klompe op Noord-Beve
land is ook campingbaas. Naast
zijn erf ligt een veldje van een
hectare met tenten en caravans.
De ruime plaatsen zijn afge
scheiden door heggen. Het land
van Klompe loopt tot aan de
duinen van de Noordzee. Door
die gunstige ligging en de zes
boxen waarin bezoekers hun
meegebrachte paard kunnen
stallen, zijn Klompes camping
en zomerhuis bijna altijd volge
boekt.
Veel investeringen heeft Klom
pe niet hoeven doen. In een ou
de wagenschuur heeft hij toilet
ten, douches en een kantoortje
aangebracht. Met de camping
en het zomerhuis verdient hij
net zoveel als aan de rest van
zijn nog draaiende akkerbouw
bedrijf. Daar verbouwt hij on
der andere aardappelen en sui
kerbieten. „Zonder de camping
zou mijn boerderij niet kunnen
bestaan", verzucht Klompe.
Middenin de bossen onder de
rook van Apeldoorn, ligt cam
ping De Veldekster. Achter de
slagbomen van een riante oprij
laan, ligt het terrein dat ooit bij
een wasserij hoorde. Het biedt
ruimte aan 300 caravans en
tenten, een riant verwarmd
openlucht zwembad, een speel-
tuintje, kantine, wasserette,
snackbar en een sportveld.
Toch is het rustig op zijn cam
ping. Aan het raam van de re
ceptie hangt een briefje: cam
pingbaas Herman Geurts stopt
ermee per 1 januari 2001.
Geurts kapt ermee omdat hij de
concurrentie met de boeren
campings niet aan kan. Volgens
Geurts kiezen steeds meer
mensen eerder voor een luxe
bungalow die van alle gemak
ken is voorzien, dan voor een
tent of een caravan. Tot over-
maat van ramp trekken dege!
nen die nog wel willen kampj
ren naar boerencampings om
dat het daar goedkoper is.
Oneerlijke concurrentie, vina'
Geurts. „Wij moeten hoge in
vesteringen doen om mensen
hier naartoe te krijgen. Die bi
ren schrapen een beetje stroij
van een weiland en het is een
camping." Een leugenachtige
bewering, vindt boer Van den
Berg. „Wij moeten ook aan ei
sen voldoen. Ons sanitair is
waarschijnlijk schoner dan d«
van hem." Volgens hem vuile
de boeren- en reguliere cam
pings elkaar juist aan. „Wij j
trekken heel andere mensen
dan de campings waar de kra
ten tienhoog opgestapeld stai
Jongeren gaan wel naar die
pretparkachtige disco-bingo
campings. Er is dus voor elk
wat wils."
Toch is ook de Recron, de sti<
ting van recreatieondememe:
in Nederland, bang voor one<
lijke concurrentie. Een woord
voerster: „Er is kennelijk be
hoefte aan minicampings. M;
de overheid moet wel dezelfd
voorwaarden stellen als bij ee
reguliere camping. Kijk bijvot
beeld naar 'de stankcirkelpro
blematiek'. Een gewone cam
ping mag niet te dicht bij een
veehouderij zitten. Maar als e
veeboer op zijn terrein een
camping wil beginnen, mag d
opeens wel. Wij willen gelijke!
monniken, gelijke kappen."
De kampeerders van De Victd
rie in het Groene Hart waarde
ren juist de romantiek van de
mestlucht. Alie de Boer (82)
kampeert al dertig jaar in die
geur. „Ik hou het zo lang moj2_
üjk vol. Het is hier zo heerlijk
rustig."
JANNEKE WILLEMSE»
Onze eigen Poetin
Zou er een kans op zijn dat onze eigen vrouwelij
ke Poetin premier wordt? Ik denk van wel. Eerder
al hebben wij mogen aanschouwen hoe een suk
kel die zich met hinkstapsprongen van de ene
politieke blunder naar de andere haastte, in een
moeite door minister-president werd. Van Agt
kwam uit de oorschelp van de Heer en zette met
Wiegel in de Bistroquet in een handomdraai een
nieuwe regering in elkaar. De gevolgen zijn nog
steeds merkbaar.
Blaast Netelenbos hoog van de toren, dan is
rampspoed geboren. Alle Nederlandse middelba
re scholieren zuchten smartelijk onder 'het stu
diehuis, een constructie van Netelenbos toen ze
nog staatssecretaris op onderwijs was. Bij mijn
broer, die vier tieners heeft, kan ik voortdurend
aanschouwen wat een bittere ellende die 'tweede
fase' heeft veroorzaakt.
Nu is Netelenbos dan Minister van verkeer en
waterstaat. De CBR-maffia heeft ze nog steeds
niet aangepakt. Grotere zaken houden haar be
zig. Het verbijsterende boerenbedrog van de Be-
tuwe-lijn heeft ze verdedigd alsof er niets aan de
hand was. Het vliegtuiglawaai is erger dan ooit.
Behendig heeft ze haar plannen voor de aanpak
der files door de kamer geloodst. Rekening rijden,
tolpoorten - het zijn van die constructies die mil
jarden verslinden en chaos opleveren. In het file
pakket zit ook de Light Rail voor de Randstad.
Maar onder Netelenbos rijden zelfs de bestaande
treinen niet meer op tijd. En wordt ons nu ook
verteld dat we niet meer op een zitplaats kunnen
rekenen. En pakt de Betuwelijn door het nieuwe
belastingstelsel nog weer 10 procent duurder uit.
Toen ik een poosje wakker had gelegen en tot rust
was gekomen, sliep ik weer in. M'n droom ging
gewoon verder. Weer bleek ik met Netelenbos ge
huwd. "Waarom sta je er toch altijd zo verkrampt
bij', zei ik tegen haar, 'als je in de kamer je plan
nen toelicht?'Ze antwoordde niet. Ik greep naar
grover geschut, ik zei: 'Kijk nou eens hoe leuk je
op foto's oogde voor je staatssecretaris werd. Aan
schouw hoe je politieke loopbaan je gesloopt
heeft. Het lijkt vaak of je in één week een maand
ouder geworden bent. Tegen de tijd dat je inder
daad premier bent, zie je eruit als Ien Dales'.
'Kan me niks schelenzei ze bits, 'als ik maar mi
nister-president wordt'.
Enkele honderden personen hebben
gisteren in Londen de dood van de
Britse prinses DIANA herdacht. Zij
legden bloemen voor het paleis Ken
sington, waar de prinses van Wales
woonde. De bescheiden belangstel
ling staat in schril contrast met de
enorme menigte die begin september
1997 de straten vulden voor de be
grafenis. Diana kwam in de nacht van
30 op 31 augustus 1997 op 36-jari-
ge leeftijd om het leven bij een auto
ongeluk in een tunnel in Parijs.
OSCAR GARSCHAGEN wordt de
nieuwe hoofdredacteur van het Alg
meen Dagblad. Op het moment is
Garschagen nog hoofdredacteur va
het weekblad Vrij Nederland. Hij tf
daar ruim twee jaar geleden aan. B
het Algemeen Dagblad volgt hij P.
van Dijk op. Van Dijk heeft de leid
gekregen over de internetactiviteit
van uitgever PCM.
Radio 3-dj ROB STENDERS stopt
1 januari met zijn werkzaamheden
de ochtend. Volgens een woordvo*
ster van de NOS heeft de 35-jarig<
Stenders erg veel moeite met het
vroege opstaan. Zijn programma
Stenders Vroeg wordt doordeweek#
iedere ochtend uitgezonden tussei
06.00 uur en 09.00 uur. Stenders
was in april de opvolger van de doo
Radio 538 weggekochte Edwin
Evers. De afgelopen tijd verloor Raf
3 veel luisteraars. De popzender
bleef wel marktleider.
Boer van den Berg loopt met zijn paarden over de minicamping. Kampeerders kunnen hier nog heerlijk rustig tussen de fruitbomen
zitten. foto cpd iris loonen
Laatst had ik een vreselijke nachtmerrie. Ik
droomde dat ik met Tineke Netelenbos getrouwd
was. Met bonzend hart werd ik wakker. Zelfs
toen ik alweer aardig bij m'n positieven was,
kreunde ik nog: 'Ik wil scheiden'. Pas na een
minuut of vijf besefte ik dat dat goddank he
lemaal niet hoefde. Toen begreep ik ook wat
de oorzaak was van die boze droom. In het
blad Opzij had ik de dagdaawoor een in
terview met Tineke Netelenbos gelezen.
Daarin komt de uitspraak aan de orde
die zij eerder gedaan had, namelijk dat
Nederland in politiek opzicht nog niet
toe is aan een vrouwelijke minister-presi
dent.
Uit die uitspraak kunnen wij opmaken
wat de geheime ambitie is van Tineke Ne
telenbos. Zij wil premier worden. Haar
man, zo blijkt uit het Opzij-interview, acht
haar daarvoor zeer geschikt. Allicht, ben ik
geneigd te denken. Die echtgenoot denkt
stiekem: als Tineke premier is, wordt zij dag
en nacht door staatszaken in beslag geno
men, overnacht zij zelfs in het torentje, en
heb ik dus helemaal geen last meer van haar.
