Drijven op sentiment
BNN op de bres voor
nieuwslezeres Henny Stoel
Gesprek van de Dag
Baan en bijstand
H
Productie 'tijgerfabriek' Blijdorp hervat
DONDERDAG 31 AUGUSTUS 2000
152
V^ommpnlaar
Bedrijven komen steeds moeilijker aan mensen. De helft
van de kleine(re) bedrijven heeft momenteel een of meer
vacatures waarvoor ze al maanden vergeefs naar liefheb
bers zoeken, maakte MKB-Nederland gisteren bekend.
Voorzitter De Boer, nooit verlegen om een stevige uit
spraak, greep de presentatie aan voor een opmerkelijke
uitspraak: van elke drie werkzoekenden die via het ar
beidsbureau solliciteren, komt er één niet eens opdagen
bij het sollicitatiegesprek. Het gaat, zo voegde De Boer
daaraan toe, vooral om allochtonen.
Die uitspraak komt namens een groep ondernemers die
diezelfde allochtonen een paar jaar geleden nog welhaast
stelselsmatig passeerde als het ging om het vervullen van
de (toen nog) schaarse vacatures. Maar dat is op zich
geen reden om de uitspraak niet serieus te nemen, en in
elk geval niet om hem niet te onderzoeken op zijn meri
tes.
Met de economische voorspoed is de werkloosheid in
Nederland afgenomen tot een niveau waarbij bijna ieder
een die graag wil werken, ook daadwerkelijk een baan
kan vinden. De harde kern van de werklozen is bereikt, zo
heet het bij de Arbeidsbureaus en de sociale diensten.
Die harde kem bestaat voor een aanzienlijk deel uit men
sen met sociale problemen (zoals verslaving aan drank of
drugs, of een totaal gebrek aan vermogen om het eigen
bestaan te organiseren), maar voor een deel ook uit men
sen die gewoon geen zin (meer) hebben om te werken.
Het was een respectabel standpunt om (ook) deze laatste
groep met rust te laten zolang er nog zoveel mensen wa
ren die met de handen in het haar thuis zaten omdat ze
geen betaalde baan hadden. Maar in de huidige arbeids
markt geldt dat Nederland iedereen die kén werken, hard
nodig heeft. Als iemand niet wil werken, dan hoeft hij of
zij dat natuurlijk niet te doen. Maar de consequenties ho
ren dan ook voor eigen rekening te zijn.
Artikel 2 van de Algemene Bijstandswet luidt: De bijstand
wordt afgestemd op omstandigheden en mogelijkheden
van persoon en gezin, alsmede op het betoonde besef
van verantwoordelijkheid voor de voorziening in het be
staan. Hij is erop gericht de persoon zoveel mogelijk in
staat te stellen in zijn bestaan te voorzien.
Met een beroep op de arbeidsmarkt stond de afgelopen
twintig jaar de zinsnede centraal dat de bijstand mensen
in staat moest stellen 'in zijn bestaan te voorzien'. Maar
als MKB-voorman De Boer gelijk heeft, dan wordt het
hoog tijd om 'het betoonde besef van verantwoordelijk
heid voor de voorziening in het bestaan' echt als leidraad
te gaan hanteren. Wie niet wenst te werken, moet dat
maar voelen in zijn portemonnee.
televisie
Keihard en meedogenloos
Als je vroeger bij de groentenboer een bloemkool vroeg
en je kreeg een bos radijsjes, en als je dan spinazie wilde
hebben en je kreeg een tros bananen, dan was het van
tweeën een: de groentenboer was aan het dementeren ge
slagen of er zat een camera verstopt in een kist uien en
even later vroeg iemand onnozel of je het programma
Poets misschien kende. En dan werd er door omstanders
hartelijk gelachen. „Haha, u bent op de televisie en wij
hebben u bij de neus genomen. Gefopt!"
Als je nu een kast opendoet en er rolt een lijk uit, of ie
mand trekt op straat een juten zak over je hoofd, sleept
je in een auto en dumpt je na een wilde rit in een donker
bos, dan hoefje niet meteen het ergste te denken. Want
je zou best eens slachtoffer kunnen zijn van het Veroni-
ca-programma Booby Trap. En de makers van dat pro
gramma zeggen niet 'gefopt', die zeggen: „Zo, rotzak, jij
hebt je lesje geleerd!"
Want de tijden en de zeden zijn veranderd. En bij Vero
nica is fatsoen een schaars goed.
Presentator van het uiterst moderne programma met de
verborgen camera is Gijs Staverman. Een jongen die
zichzelf graag presenteert als een brutale aap. Grote
mond heeft 'ie ook. „Dit is Booby Trap, het programma
waarin pestkoppen en treiteraars hard en meedogenloos
worden aangepakt", dat soort dingen zegt 'ie. En dan
draait hij twee pirouetjes op het podium, kijkt olijk in
de camera en zegt: „Dit is Kees, en die moet eens een lesje
leren. Want Kees is een grappenmaker.Tsja.
Kees wordt dan in een restaurant onthaald op een gratis
diner. Krijgt garnalen die een paar dagen in de azijn
hebben gelegen en een scholfilet waar de kok een zout
vaatje op heeft geleegd. Lachen hoor!
Albert moet ook 'genadeloos en keihard' worden aange
pakt. Dus die wordt, als hij een stukje grond gaat kopen,
geconfronteerd met een bejaarde dame in een rolstoel,
die halverwege het gesprek zogenaamd dood blijft in een
hoestbui. Lachen hoor!
't Is allemaal 'genadeloos' en 'meedogenloos'.
'Smakeloos', dat woord gebruikte Staverman niet.
Ten onrechte.
Tien jaar hebben ze er in Diergaarde Blijdorp op moeten wachten: een tijgerjong. Maar hier is ze dan: baby
Kim. Moeder Musi heeft enkele weken geleden dochter Kim geworpen. Een grote bijzonderheid, want Kim,
moeder Musi en vader Hermes behoren tot een zeer bedreigde ondersoort van de Sumatraanse tijger. Moe
der en dochter laten zich sinds een paar dagen regelmatig in het buitenverblijf van de tijgers zien. De Rotter
damse dierentuin had vroeger jaren de naam een 'tijgerfabriek' te zijn. In de jaren '60 en '70 zijn er in Blij
dorp talloze Sumatraanse en Siberische tijgers geboren. De jongen zijn naar dierentuinen over de hele wereld
verhuisd.
FOTO GPD
Ziedend is Ruud de Wild, pre
sentator van het BNN-radio-
programma ruuddewild.nl. Op
weekblad Privé, want daarin
verscheen vorige week - promi
nent aangekondigd op de voor
pagina - het bericht dat NOS
Journaal-nieuwslezer Henny
Stoel de lelijkste presentatrice is
van Europa. „Een weerloze
vrouw zo oneerlijk en hard aan
pakken. Dat kan gewoon niet."
En dus bedacht de radioman
samen met zijn rechterhand Je
roen Kijk in de Vegte en produ
cer Sander de Heer de actie
'Henny Stoel is cool'. Op de
tekst van Boney M's Daddy
Cool werd de tekst Henny Cool
bedacht, een email-actie werd
op touw gezet en er werden
speciale mokken gemaakt met
de tekst 'Henny Stoel is lekker
cool'. „Er zijn honderden
emails binnengekomen op on
ze oproep", wijst Jeroen Kijk in
de Vegte naar de vijf centimeter
dikke ordner. „We hebben de
luisteraars gevraagd een kopie
door te sturen naar Privé. Dus
die hebben inmiddels ook een
lange lijst binnengekregen. De
inzenders zijn vooral veront
waardigd: 'Hoe kan Privé nou
zoiets doen?'."
Henny Stoel is op de hoogte ge
bracht van de BNN-actie en
was gistermiddag wat graag
aanwezig in de Radio 3FM-stu-
dio. Zij is zichtbaar geraakt
door de berichtgeving van het
roddelblad en de tegenactie van
het jongerenstation. „Het is
ronduit kwetsend. In de mid
dag dat het blad uitkwam,
moest ik bij de hoofdredactie
van het Journaal komen. Of ik
Privé al had gezien. Nee, dus.
Vervolgens ben ik voorbereid
op het artikel. 'Er staat iets in
wat je kwetst'. Ik heb de hele
week niet naar het schap geke
ken waar het blad ligt, als ik 's
morgens wakker werd dacht ik:
'er is wat'. Meteen schoot Privé
in m'n hoofd. Ik heb dagen
rondgelopen met een knoop in
mijn maag", bekent de door
gaans nuchtere Stoel met een
brok in haar keel.
„Waar haalt Privé het gore lef
vandaan om zoiets te stellen"
briest De Wild nadat hij live o
de radio het interview met de
geplaagde 'anchorwoman' va
het 8 Uur Journaal heeft geha
Mede-presentator Jeroen Kijk
in de Vegte heeft zelfs de tran
in de ogen van Stoel gezien.
Stoel na afloop: „Het kwetst ji
diep, zulke berichten. Het is
kwaadaardig. Het gevoel van
onmacht overheerst, omdat ji
er niets tegen kunt doen." Na
dit interview zet ze een punt
achter de affaire. „Ik ga op va
kantie en daarna hoop ik dat
les achter de rug is. Deze actii
van BNN is een kentering in
mijn gevoel over het hele voo
val. Het doet me goed dat de
jongere luisteraars van BBN
achter mij staan", besluit de f
jarige nieuwslezer.
Privé was gistermiddag niet
voor commentaar bereikbaar
TIMOTHY BELDMAN
Radiomakers voor twee dagen weer op zee
Monique, Caroline en Veronica. Achter deze vrouwennamen gingen vroeger illustere radiopiraten schuil die vanaf een schip op de
Noordzee programma's uitzonden. Miljoenen mensen leefden mee met het wel en wee van de radiomakers op zee als Bul Verwey,
Joost 'den Draaier' en Eddy Becker. Radio Monique hield gisteren en vandaag een reünie tussen de pieren van IJmuiden.
Marieke wacht geduldig. Zij is geen
oude zendpiraat, maar het bootje dat
de groep belangstellenden en dj's van
af jachthaven Seaport Marina naar het
zeekadettenschip Willem Beukelsz
brengt. In twee dagen tijd moeten naar
schatting duizend bezoekers heen en
weer gevaren worden.
Op de heenreis wordt al druk gepraat
over oude spoelbanden, legendarische
radioshows en zolderkamers vol oude
opnamen. Want dat is vooral het ge
voel dat het radiomaken op een boot
oproept: nostalgie. De hang naar vroe
ger.
„Jingles. Waar zijn die?", zegt een ze
nuwachtige stem achter de microfoon
in studio Beukelsz. „Die worden nu
gemaakt, achter", klinkt het antwoord.
Radiomaker Eddy Becker heeft net
plaats genomen achter het mengpa
neel. Een vliegenierszonnebril met
paarse glazen hangt ogenschijnlijk
nonchalant in zijn witte blouse. 'Gou
we ouwe' gaat Becker draaien van
twaalf tot twee uur. Pijn in zijn hoofd
en buik had hij ervan toen in 1975 'zijn
Veronicaschip' aan de ketting moest.
„Het deed gewoon zeer om te zien dat
iets wat ik had helpen opbouwen, in
eens verloren was."
Aan boord van de 'Beukelsz' ruikt het
naar hamburgers en bier. De boot
deint zachtjes op en neer. Een schril
contrast met vroeger tijden toen met
storm en wind het zendschip met
masten van negentig meter hoog, mij
lenver uit de kust speelbal was van de
elementen. De Beukelsz wordt deze
twee dagen omarmt door de Zuidpier
die de hoge golven ver uit de buurt
houdt.
Vijf weken op een schip zitten was
heel normaal. „We hebben wel eens
het water uit de verwarmingsleiding
moeten halen om soep van te koken",
zegt oud Monique-coryfee -tegen
woordig Sky Radioman- Walter Si
mons. „Of koffie, gezet van zeewater.
Een dj test de radioapparatuur op het schip Willem Beukelsz.
FOTO UNITED PHOTOS DE BOER TOMA TUDOR
Niet te zuipen", vult Erik Beekman,
een van de organisatoren van de reü
nie, aan. „Het was echt de derde we
reld op zee, af en toe", gaat Simons
verder.Als het slecht weer was, kwam
het bevoorradingsschip gewoon niet
langs. De bedoeling was 'twee weken
op, twee weken af. Vaak ging dat niet
door. Zat je weken langer vast. Elke
dag douchen was er niet bij. We vin
gen water op in een regenton en goten
dat over ons heen. En je was vieren
twintig uur per dag met radio bezig.
Formats bespreken, die plaat niet, die
wel, dat soort dingen."
Radiomaken op zee is 'charme', het
gevoel van vrijheid. „En dat is terug te
horen in de programma's. Ze zijn
spontaner en creatiever", is de stellij
mening van Martin Franken, prograi
mamaker van de zender Simone die
uitzendt in Groningen en Drenthe.
Want 'Muziek op Zee', zoals de reürii
heet, is niet alleen een feestje van M»
nique.
Uit heel het land komen presentator!
naar de Willem Beukelsz en wordend
programma's via een aantal lokale si
tions doorgegeven. Via de internetpa
gina www.okayfm.nl is de 32 uur du
rende marathonuitzending wereldvri
te bekijken.
De eerste bezoekers zijn inmiddels a
boord geklommen. Hele busladinga
worden er verwacht. Uit alle delen vi
Nederland, zelfs uit België. Want nie
alleen de makers hebben de hang na
vroeger. Ook de luisteraars willen nil
liever dan zich onderdompelen in hl
verleden. Al is de reünie op het zeeki
dettenschip een fletse afspiegeling \u
die oude glorietijd. „Ik was toen al e
grote fan van piratenzenders", zegti
koffiejuffrouw die de gasten van een
vers bakkie voorziet. „Ik ken al die
stemmen. Ik had Eddy Becker aan zi
gezicht niet herkend. Maar op het m
ment dat hij in de microfoon praatte
hoorde ik dat hij het was."
Franken, presentator van zijn eigen
programma Frank(en) vrij, heeft wel
een idee waarom het zendschip in
IJmuiden bijna een bedevaartsoord
wordt. „Natuurlijk de nostalgie. Idee
die toen zijn gelanceerd, worden nu
nog steeds gebruikt. Lichtend voor
beeld is de Top 40, verzoekplaten
draaien en het zomaar opbellen vaji
mensen." Simons weet het in zes
woorden samen te vatten: „Dit is e
drijven op sentiment."
Een huis in Italië
onselijk
met het bekijken van huizen: oude pastorieën, prestigi
euze appartementencomplexen, herdershuisjes in de
bergen, kwijnende villa's aan het meer.
We kunnen beter af en toe een huis in Italië huren', be
sloten we. Totdat we op die ene dag besloten eens wat
meer naar het noorden van het Comomeer te rijden
waar we nog nooit waren geweest. Heel in de verte ont
waarden we vervolgens in de zon de contouren van een
groot, oud kasteel geflankeerd door cipressen met schil
derachtige huisjes als een ceintuur er om heen. Dichter
bij bleek hetgeen visioen maar werd het dorpje zowel
tastbaarder als verleidelijker: volkomen Middeleeuws,
slechts toegankelijk via een smalle weg met eenrichting
verkeer. Hier vonden we het Italië van de jaren vijftig te
rug, met smalle, alleen voor voetgangers toegankelijke
straatjes, die stuk voor stuk naar idyllische baaitjes aan
het meer leidden. Het dorpje is één groot openluchtmu
seum. En het kasteel behoorde aan een familie die zelfs
een paus heeft voorgebracht.
En nu verblijven we in het huis dat we er gekocht heb
ben. Het bestond uiteen klein benedenhuis uitgehou
wen in een rots, en een nieuw, onafgebouwd bovenhuis
dat de afgelopen maanden voltooid is. Met een tuin
waarin in februari mimosa bloeit en nu vijgen en olij
ven rijpen. Met een uitzicht over het Comomeer en de
bergen aan de overkant. Voor het eerst houden we nu
echt vakantie hier, met kinderen en kleinkind. Daar is
nooit tijd voor geweest in al die verschillende weekjes
dat we hier waren om poolshoogte te nemen, materia
len uit te zoeken, aankopen te doen en bouwplannen
door te nemen. Een huis kopen en laten afbouwen in
een ander land is een heel avontuur. Maar het is alle
maal zonder grote problemen verlopen, dankzij de
steun van onze Italiaanse vrienden, het feit dat mijn
man de taal beheerst, en de betrouwbaarheid van de
makelaar die ook een bouwkundig bureau heeft en
aannemer is. Én niet te vergeten: de Italiaanse bouw
vakkers, duivelskunstenaars die zich met veel plezieren
vakmanschap van hun taak kwijten, tussen de middag
in het plaatselijke café een uurtje warm gaan eten, en
vervolgens weer met frisse moed doorwerken. Zonder
transistorradio, aan een stuk door met elkaar pratend.
Wil je ter plekke iets anders, een boogje bijvoorbeeld bo
ven de ingang van de keuken? Dat kan. Een uurtje later
word je geroepen en heeft een van hen een malletje ge
maakt, houdt dat bevallig omhoog en vraagt trots: Zo
ongeveer? In Italië wemelt het nog van de bedrijfjes
waar heel ambachtelijk, grotendeels met de hand wordt
gemerkt. Waar men het zich tot een eer rekent dat ene,
heel speciale ontwerp te maken of voor de oplossing van
een ingewikkeld probleem te zorgen.
De smid, de timmerman, de loodgieter: ze voelen zich
artiesten en zijn dat ook. Ook 'onze' elektriciën: hij doet
mij denken aan de androgyne Jezus van Leonardo da
Vinci. Half geloken ogen, golvend donker haar tot op
zijn schouders. Als een balletdanser schiet hij door het
huis, met sierlijke gebaren zijn schroevendraaier hante
rend en nieuwe leidingen aanleggend. Al dat manvolk
is nu verdwenen, ze zijn met vakantie. In augustus ligt
heel Italië plat. En wij ook, voor het eerst aan een
strandje dat op een steenworp afstand ligt van ons eigen
huis. Casa degli Olandesi, noemen ze het in het dorp.
Het huis van de Hollanders.
ANNETTE VAN TRIGT pre
senteert niet langer Studio
Sport. Ze is gestopt wegens
een verschil van inzicht over
het beleid van het sportpro
gramma. Dat heeft de NOS
gisteren bekendgemaakt.
Zowel de NOS als Van Trigt
wil inhoudelijk niet op het
geschil ingaan. „We hebben
dat onderling afgesproken.
Wat ik nu ga doen, weet ik
nog niet. Ik beraad me op
mijn toekomst", zegt Van
Trigt in een reactie. Ze pre
senteerde vanaf 1989 Stu
dio Sport. Het sportprogram
ma komt door het vertrek van de ervaren pre
sentator niet in de problemen voor de ko
mende marathonuitzendingen tijdens de
Olympische Spelen, zegt een woordvoerder.
,,We hebben veel presentatoren. Mart
Smeets en Jack van Gelder reizen af naar
Sydney, de rest presenteert de uitzendingen
vanuit Hilversum."
Het kwam niet vaak voor, maa
deze keer wist de Amerikaans
F-16 piloot STEVE SIMONS z
ker dat hij tijdens een solovlu
over het dorp Tul ia (Texas) zo
komen, dus lichtte hij zijn da
wonende schoonouders en en
Ie vrienden in. Dezen kregen
echter de schrik van hun leve
toen ze zich maandagavond b
ten hadden verzameld. Ze za|
de F-16 plotseling hoogte vei
zen toen Simons om wilde ke
om een tweede maal voorbij t
vliegen. Enkele seconden lata
stortte het toestel neer. De 41
jarige vader van twee kindere
overleefde de crash niet. ,,Mi
vrouw en ik stonden voor het
huis toen hij het vliegtuig pro
beerde af te wenden om onse
onze woning niet te raken. Hij
heeft zijn leven voor ons g
ven", aldus schoonvader Cle
Dobbs.
Voor zijn roman over de treinkaping in Wijster heeft auteur J. VAN DER KOOI
Odoorn officiële politiedossiers gebruikt. Hij heeft de dossiers geërfd van zijn
der, een agent die in 1975 betrokken was bij de treinkaping in Wijster. De po1
in Drenthe stelt een onderzoek in naar het gebruik van processen-verbaal in
boek, getiteld 'Martin, 2-14 december 1975'. „Een ongebruikelijke zaak", n -
geert een woordvoerder van de politie. „Het gebeurt wel dat agenten thuis we f
zaamheden verrichten. Maar het is niet de bedoeling dat een agent zelf een a'
chief gaat aanleggen, waardoor het materiaal later alsnog op straat komt.
'Ze kochten een huis in de Provence, in de Dordogne, in
Toscane. Een eeuwenoud huis met een geschiedenis,
soms vol achtergelaten herinneringen van de vorige be
woners. Het was liefde op het eerste gezicht tijdens een
vakantie. Ze werden gekust door de streek, gestreeld
door de lichtval, omarmd door het huis dat daar opeens
stond. Ze vonden het bij toeval: ze waren verdwaald, ze
deden zomaar een dorpje aan of hebben net zo lang ge
zocht tot werkelijkheid en droombeeld over elkaar heen
schoven in die ene villa, landhuis of boerderij'.
Dit schreef ik vorig jaar augustus, na een
bezoek aan vrienden die definitief zijn
gaan wonen in de Dordogne. De vrien
den staan model vooral die mensen
om ons heen die dromen van een an
der bestaan of die droom inmiddels
al hebben verwezenlijkt. Ik voorzag
toen ook dat in 2010 de helft van
de babyboomgeneratie, dankzij
een goede pensioenregeling en de
gestegen waarde van het eigen
huis, Nederland vaarwel heeft ge
zegd en in Italië, Frankrijk of Por
tugal woont.
Maar ik voorzag toen niet dat wij
deze vakantie in ons eigen huis
zouden doorbrengen in Italië. We
hadden dat hele idee opgegeven
toen we bij onze vrienden in Frank
rijk waren. Moe en murw als we
waren van alle korte vakanties die
we inmiddels doorgebracht hadden
