Een zalige Johnnie Walker met flaporen
Geloof Samenleving
'De grenzen van onze lichtlichamen vervagen'
Oud-katholieken tegen
zaligverklaring Pius D
DONDERDAG 31 AUGUSTUS 2000
VANDAAG
I Vandaag 31 jaar geleden, op 31 augustus 1959,
31 vroeg de godkoning' van de Tibetaanse boed-
AUGUSTUS dhisten> de Dalai Lama, de Verenigde Naties steun
aan de internationale gemeenschap voor zijn
strijd tegen de Chinese overheersing van Tibet. In maart van
1959 had de Dalai Lama zijn land moeten ontvluchten. Het lij
den van de Tibetanen was volgens hem 'onbeschrijflijk'. Maar
in de jaren die volgden zou het streven naar onafhankelijk
heid naar schatting aan nog zo'n 100.000 landgenoten het le
ven kosten. De VN hebben nooit een vuist tegen de Chinezen
kunnen maken. China is permanent lid van de Veiligheids
raad en heeft daardoor vetorecht. De Dalai Lama leeft nog
steeds in ballingschap.
Vandaag is het ook de feestdag van de heilige Raymundus
Nonnatus: een ordeleider die zichzelf als losgeld aanbood om
andere christenen uit de slavernij in Noord-Afrika te bevrij
den. Hij kreeg van zijn beulen letterlijk een slot op de mond
om te verhinderen dat hij zou preken. Raymundus bezweek
vlak na zijn vrijlating aan zijn verwondingen, op 31 augustus
1240.
Paus: Stop 'absurde' oorlog Burundi
Vaticaanstad Paus Johannes Paulus II heeft de strijdende par
tijen in de al zeven jaar durende 'absurde' burgeroorlog in
Burundi gisteren gevraagd zich in te zetten voor een blijvende
vrede. De katholieke kerkvader stond stil bij de ondertekening,
afgelopen maandag, van het 'eerste gedeeltelijke vredesak
koord'. De paus vroeg de pelgrims die zich hadden verzameld
bij zijn vakantieverblijf buiten Rome te bidden voor verzoening
in Burundi, zodat er snel een stabiele vrede kan worden bereikt
in het Grote-Merengebied. Onder grote internationale druk zet
te de Burundese president Pierre Buyoya maandag zijn handte
kening onder het vredesverdrag, dat is opgesteld door de Zuid-
Afrikaanse oud-president Nelson Mandela. De Hutu-rebellen
en vier van de tien Tutsi-partijen zijn echter niet akkoord ge
gaan met de machtsdeling die Mandela heeft voorgesteld.
Preken voor andermans parochie
Rotterdam Voorgangers van verschillende godsdiensten in
Rotterdam gaan volgend jaar letterlijk preken voor andermans
parochie. Gedurende 52 weken zal in 52 kerken, moskeeën en
tempels tijdens de dienst worden gepreekt door een gastspreker
van een andere religieuze gemeenschap. Het project is een van
de vele activiteiten tijdens het jaar 2001, wanneer Rotterdam de
culturele hoofdstad van Europa is. De preken moeten in het te
ken staan van de omgang met de ander, gebaseerd op de religi
euze bronnen en traditie van de gastspreker. Na de dienst gaan
de voorganger en de leden van de betrokken religieuze gemeen
schap met elkaar in gesprek.
Zegen voor Russische olympiërs
moskou De Russische sporters die komende maand meedoen
aan de Olympische Spelen in Sydney, kregen gisteren in een
Moskouse kerk de zegen van een priester.
foto epa
Moderne huwelijksregels heilsoldaten
londen Het Leger des Heils gaat een serie radicale veranderin
gen doorvoeren in de huwelijksregels, die het heilsoldaten voor
het eerst in het 135-jarige bestaan van de liefdadigheidsbewe
ging zullen toestaan om iemand van buiten de organisatie te
trouwen. De veranderingen die onder leiding van de in juli aan
getreden generaal John Gowans worden doorgevoerd, vormen
een poging om meer nieuwe medewerkers binnen te halen. Be
halve dat er buiten de organisatie mag worden getrouwd, hoe-
ven de huwelijken niet meer door het in Londen gevestigde
j hoofdkwartier te worden goedgekeurd. Het Leger des Heils
I heeft meer dan een miljoen medewerkers en is in 107 landen
werkzaam. De afzonderlijke afdelingen in de diverse landen
j mogen zelf beslissen of ze de nieuwe maatregelen doorvoeren.
Johannes XIII, ook wel
utrecht afke van der toolen
„Hier sta ik dan, ingepakt, klaar om afgele
verd te worden!" Daar stond hij dan, de
nieuwe paus Johannes XXIII: inderdaad in
gepakt in de grootste soutane die men be
schikbaar had. Want hij was weliswaar
klein, maar ook ronduit dik. De goede
paus, Johnnie Walker, onder zulke koos
naampjes ging hij de geschie
denisboekjes in. Zondag
wordt hij zalig verklaard. Gis
teren werd in Utrecht een
boek over hem gepresen
teerd, vol liefdesverklaringen
van mensen die hem hebben
gekend of zich simpelweg
door hem hebben laten inspi-
Een grieperige kardinaal Si-
monis heeft zich speciaal
voor de gelegenheid uit zijn
ziekbed gehesen. En toont
zich niet erg ingenomen met
het schrille contrast tussen
het enthousiasme over deze
zaligverklaring en de negatie
ve reacties op de gelijktijdige
zaligverklaring van Pius EX.
Waar Johannes als vernieu
wer te boek staat, was Pius de
man die een rigide kerkelijke
hiërarchie introduceerde.
Trouwens, stelt Simonis een
beetje zuur: „Johannes XXIII
geldt nu wel als de grote patroon van alles
wat nieuw is, maar dat was hij op geen en
kele wijze. Hij was eerder een soort even
wichtskunstenaar.
Of dat nu waar is of niet: hele volksstam
men hebben deze Giovanni in hun hart ge
sloten als de man die het stof van eeuwen
uit de soutane wilde slaan. Hij begon het
tweede Vaticaans Concilie om 'de kerk bij
de tijd te brengen', zoals hij het zelf noem
de. En zette daarmee iets in gang dat tot op
de dag van vandaag doorwerkt. Ook al is
men daar in Rome lang niet meer zo van
gecharmeerd als velen in de lagere geledin
gen van het rooms-katholicisme.
Johannes XXIII. Eenvoudig en nederig,
een zalig man, zo luidt de titel van het
boek. Geschreven door de Belg Gunnar
Riebs, die zestien getuigenissen verzamelde
waarin die karakterisering bladzij na bladzij
terugkeert: eenvoudig en nederig, en al za
lig - zelfs heilig - voordat de Vaticaanse ma
chinerieën op gang kwamen om hem dat
f Ja maar, voor jto's? hoge/>ost j
Y Aen bso/uut onffescA/At.
ook officieel te maken.
Bisschop Muskens van Breda is één van
die getuigen. Voor hem is het klip en klaar:
Johannes XXIII is wel degelijk de 'belicha
ming van de geest van het concilie'. Mus
kens: „Meer nog in daden dan in woorden
liet hij zien wat de vernieuwing inhield. Zo
nodigde hij ook niet-katholieke waarne
mers uit. Voor hem waren niet-katholieke
christenen geen schismatieken maar broe
ders in het geloof."
Verderop in het boek staat over deze
houding nog een aardige anekdote van kar
dinaal Poulard. „Ik ga jullie iets toevertrou
wen, een klein geheimpje", zei de paus
de ontvangst van de aartsbisschop v
Canterbury. „Sinds het een maand geled
beslist werd dat ik de leider van de anj
caanse kerk zou ontvangen, zei ik tot n
zelf: Giovanni, wat ga je hem zeggen en v
ga je doen, eh? Je hebt wel mooi sprek
als paus, maar je kan het Credo toch n
veranderen om niet-katholiek
een plezier te doen..."
wat deed hij, toen zijn g;
binnenkwam? „Wat kon
doen? Ik heb mijn arm
geopend voor hem en
hebben elkaar omheli
want voor we gescheid
werden, waren we in
eerste plaats broeders in
zus Christus."
Naast dit soort ideolo
sche anekdotes staat 1
boek vol verhalen over i
hannes XXIII als schal
goedmoedig, en grap]
mens. Simonis voegde
gisteren bij de presenta
nog eentje aan toe: die oi
die paar religieuzes, die
hannes tegenkomen en
gen elkaar fluisteren: v
heeft ie een grote ori
„Waarop hij zich omdra
de en zei: ja dames, e
conclaaf is géén schot
heidswedstrijd!"
Al met al kan dit boek moeiteloos wi
den bijgezet in de traditie der hagiografie
(beschrijvingen van heiligenlevens). Z(
het onontbeerlijke mirakel ontbreekt ni
zuster Caterina Capitani genas volgens
gen zeggen met behulp van een stukje 1
nen. Niet zomaar een lapje, maar dat wa
op de paus met de grote oren z'n laat
adem had uitgeblazen.
Johannes XXIII. Eenvoudig e
zalig man, door Gunnar Riebs, uitgegev
door The Publishing Company. Te ko
in de boekhandel en op internet.
BOEKBESPREKING
De jonge Nederlandse psychotherapeute Elleke verliest tijdens
een vakantie in Jamaica haar relatief nieuwe Noorse vriend Her-
mod. Hij wordt door een veel te hard rijdende auto geschept en
dertig meter meegesleurd. Het paar had net drie idyllische weken
achter de rug op Jamaica, en hun liefde was heftig. De klap van
het verlies kwam dus hard aan.
Elleke reageert aanvankelijk zoals de meeste
mensen, maar ervaart vervolgens hoe haar over
leden vriend Hermod contact met haar op
neemt vanuit een 'realiteit die voorbij leven en
dood gaat'. In die realiteit kunnen Elleke en
Hermod elkaar vanaf dan ontmoetten. Elleke
leert daarbij hoe mens en kosmos in elkaar zit-
Omdat deze autobiografische roman is uitge
bracht bij de esoterische uitgeverij Ankh Her
mes, hoeft het geen verrassing te zijn dat Elle-
ke's denk- en wereldbeelden overeenkomen
met dat wat bekend staat als new age. In dit ge
val wil dat ongeveer zeggen: er is leven na de
dood, er is de wet van karma (oorzaak en ge
volg), alles is energie en het ego houdt ons weg
van onze ware bestemming: hereniging van de
ziel met het allesomvattende licht en de liefde
van het goddelijke. De roman die Elleke van
Kraalingen hierover schreef is op haar eigen,
ware verhaal gebaseerd. In het eerste deel van
het boek beschrijft ze haar eigen leven, met haar drie kinderen er
een huwelijk dat om niet nader genoemde redenen stuk liep. Uit
haar beschrijvingen krijgt de lezer de indruk dat Elleke zelf het
initiatief genomen heeft haar eerste huwelijk te ontbinden. Ze
ontmoette gedurende dat proces de Noorse arts Hermod en
wordt verliefd op hem.
Tachtig procent van het boek is eigenlijk één grote lyrische lief
desverklaring. Vooral als Hermod komt te overlijden, beschrijft zi
op alle mogelijke manieren haar liefde voor hem en zijn liefde
voor haar. „Hij omhelst me en ik voel zijn liefde in mijn wezen
doordringen. Onze harten raken elkaar. Ik geef mij over aan mijn
liefde voor hem. We voelen elkaar. De grenzen van onze lichtli
chamen vervagen, we expanderen tot twee gouden velden van
licht en smelten samen. We zijn één. Er is niets anders dan wij
één. Het is een extase zonder orgasme. Het is seks in zijn meest
subtiele vorm. In onze meest intieme momen
ten toen we beiden nog een fysiek lichaam had
den, hebben we hiervan geproefd. Nu is het on-
gelimiteerder, wezenlijker..."
Wellicht vinden sommige lezers het wat lang
dradig worden als de schrijfster dergelijke be
schrijvingen, op vrijwel alle 182 bladzijden die
het boek telt, herhaalt. Telkens zo dezelfde
boodschap overbrengen toont dat haar verdriet
immens was, en misschien nog is. Maar het
doet tegelijkertijd de twijfel toenemen omtrent
het waarheidsgehalte van haar stelling dat het
contact met Hermod ook na zijn dood door
ging. Is die gedachte niet geboren uit wanhoop
over haar plotselinge verlies? Is het reëel of
slechts verbeelding?
Die twijfel heeft de schrijfster zelf ook 'vaker
dan vaak'. Toch schrijft ze: „Wij creëren samen
een realiteit mét onze verbeelding en dat is
echt." Maar ondanks dat ze ook probeert aan
het eind van haar boek een soort wetenschap
pelijke verklaring te geven voor haar belevenis
sen in de andere dimensie, blijft het duidelijk een kwestie van ge
loven.
onno van t klooster
Elleke van Kraalingen
Titel: Beyond. Over de grens van leven e
Auteur: Elleke van Kraalingen
Uitgeverij: Ankh Hermes
Prijs: 29,75
amersfoort anp
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht HWS
Geldig tot en met vrijdag.
Noorwegen:
Wolkenvelden, maar ook zon.
Vrijwel overal droog. Middagtem-
peratuur tussen 13 en 18 graden.
Zweden:
Half tot zwaar bewolkt en buien
met kans op onweer. Vrijdag in
het zuiden droog en geregeld zon.
Maxima van 14 tot 19 graden.
Finland:
Donderdag in het oosten droog.
Verder half tot zwaar bewolkt en
enkele regen- of onweersbuien.
Middagtemperatuur tussen 15 en
20 graden.
Denemarken:
Donderdagochtend kans op mist,
verder perioden met zon en vrij
wel overal droog. Vrijdag meer
wolken en in de middag van tijd
tot tijd regen. Middagtempera
tuur ongeveer 18 graden.
Engeland, Schotland, Wales, Ier
land:
Meer bewolking en van tijd tot
tijd regen. In Zuidoost-Engeland
donderdag eerst nog droog. Vrij
dag in Ierland, Cornwal en Wales
soms veel wind. Maxima tussen
15 en 21 graden.
België en Luxemburg:
Donderdag geregeld zon en
droog, in de vroege ochtend kans
op mist. Vrijdag veel bewolking
en van tijd tot tijd regen. Maxima
21 graden. Vrijdag frisser.
Noord- en Midden-Frankrijk:
In het noorden zonnige en droog.
In het midden kans op enkele re
gen- en onweersbuien. Vrijdag
meer bewolking en in alle regio's
buien. Middagtemperatuur om
streeks 23 graden. Vrijdag lager.
Zuid-Frankrijk:
Wisselend bewolkt en forse re-
gen- en onweersbuien, vooral in
het zuidwesten met lokaal veel
neerslag. Vrijdag perioden met
zon en vrijwel overal droog. Maxi
ma van 21 graden bij Bordeaux
tot 28 in Nice.
Spanje:
Zonnige perioden en vrijwel over
al droog. Maxima van 21 graden
in het noordwesten tot plaatselijk
37 in het Andalucia.
Portugal:
Overwegend zonnig en droog.
Maxima meest tussen 23 en 29
graden,
Mallorca, Ibiza, Menorca:
Vrij zonnig, maar donderdag nog
wel kans op een onweersbui.
Middagtemperatuur omstreeks
30 graden.
Marokko:
Perioden met zon alleen donder
dag nog kleine kans op een on
weersbui. Maxima tussen 22 en
28 graden.
Tunesië:
Vrij zonnig. Vrijdag kleine kans op
een onweersbui. Middagtempera
tuur tussen 33 en 40 graden.
Madeira:
Perioden met zon en droog. Maxi
ma rond 25 graden.
Canarische Eilanden:
Droog en perioden met zon. Mid
dagtemperatuur ongeveer 29 gra
den.
Duitsland:
Zonnig en bijna overal droog. Vrij
dag van het westen uit meer be
wolking gevolgd door regen.
Maxima ongeveer 23 graden.
Oostenrijk:
Van het westen uit meer bewol
king gevolgd door enkele regen
en onweersbuien. Maxima onge
veer 24 graden.
Zwitserland:
Overwegend veel bewolking en
enkele regen- of onweersbuien.
Vrijdag in het westen opklaringen
en droog. Middagtemperatuur
omstreeks 24 graden.
Polen:
Afwisselend zon, wolken en soms
enkele buien, mogelijk met on
weer. Maxima ongeveer 21 gra
den.
Tsjechië en Slowakije:
Perioden met zon maar ook enke
le pittige regen- en onweersbui
en. Maxima tussen 21 en 27 gra
den.
Hongarije:
Eerst zonnig. Donderdag later op
de dag en ook vrijdag enkele ste
vige regen- en onweersbuien.
Middagtemperatuur omstreeks
27 graden, vrijdag lager.
Italië:
Donderdag in het noorden en
midden meer bewolking en enke
le regen- of onweersbuien, vrijdag
juist in het zuiden. Middagtem
peratuur tussen 25 en 30 graden.
Corsica en Sardinië:
Flinke perioden met zon, maar
ook kans op een onweersbui.
Maxima tussen 26 en 32 graden.
Griekenland en Kreta:
Vrij zonnig en droog. Vrijdag later
op de dag in het noorden kans op
onweer. Aan zee rond 28 graden,
landinwaarts warmer.
Malta:
Veel zon, alleen vrijdag kleine
kans op onweer. Middagtempera
tuur ongeveer 33 graden.
Turkije en Cyprus:
Zonnig. In het noorden ook sta
pelwolken en mogelijk een bui.
Aan zee maxima van een graad of
26 in het noordwesten tot ruim
30 in het zuiden en op Cyprus.
VRIJDAG 1 SEPTEMBER 2000
Zon- en maanstanden
Zon op 06.53 Zon onder 20.26
Maan op 10.22 Maan onder22.08
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 06.17 18.45 05.50 18.18
Laag 02.06 16.23 01.47 16.04
Weerrapporten 310808 u
Den Helder
Rotterdam
Brussel
Cyprus
Klagenfurt
Kopenhagen
Las Palmas
Madrid
Malaga
Mallorca
26 18 10.0
18 14 0.0
28 17 0.0
21 14 0.0
21 9 0.0
30 22 0.0
19 14 0.0
21 14 0.0
19 16 37 0
16 13 0.0
24 13 9.0
26 18 0.0
26 14 0.8
14 9 1.6
27 22 0.0
26 17 0.0
20 16 16.0
22 10 0.0
22 12 0.0
30 15 0.0
30 22 0.0
32 22 0.0
32 25 0.0
opklaringen
hagel
windrichting
W warmtefront
y koufront
lagedruk
H hogedruk
zonnig
19 temperatuur
luchtdruk in
-1000- hect0 pascal
Moskou zwaar bew. no 1
24
13
0.0
Bangkok
zwaar be
w3 32
25
0.3
München zwaar bew o2
20
14
0.5
Buenos Aires
regen
w5 15
9
0.1
Nice zwaar bew. nw3
22
19
0.6
Casablanca
zwaar be
no 1 25
20
0.0
Oslo zwaar bew. wl
18
12
8.0
Johannesburg
w3 23
7
0.0
Parijs licht bew. n2
21
13
0.0
Los Angeles
zwaar be
w 2 21
18
0.0
Praag zwaar bew w.s.O
24
12
0.0
New Orleans
half bew
zo3 32
26
0.0
Rome half bew o2
29
19
0.0
New York
zwaar be
o2 24
18
2.3
Split half bew. n 1
29
18
0.0
Tel Aviv
licht bew
zo2 32
23
0.0
Stockholm half bew. z3
18
14
0.0
Tokyo
regenbu
w3 34
27
00
Warschau licht bew. ver. 1
18
9
0.0
Toronto
onbewol
w.s.0 28
21
0.0
Wenen zwaar bew. ver. 1
26
16
0.0
Tunis
licht bew
zw2 35
26
0.0
Zürich zwaar bew. w.s. 0
12
2.2
Vancouver
halt bew
nw3 20
11
0.0
Het bestuur van de Oud-1
tholieke Kerk betreurt het i
de rk-kerk deze ontwikkeling
met de zaligverklaring van Pi
IX lijkt goed te keuren. Ook r
nen de oud-katholieken
Pius IX tendensen heeft begl
stigd die de vrijheid van den)
en geweten wilden beknott
Bovendien plaatsen ze vraag
kens bij de omstreden houd
van de paus tegenover de
den.
Pius IX kan 122 jaar na i
dood nog altijd rekenen op I
tiek uit progressieve hoek.
gens de critici kenmerkte 2
pontificaat zich door zware
litieke en theologische cris
en probeerde de paus zich
verzetten tegen alle veran
ringsgezinde stromingen
denken en cultuur. „Ik ben
kerk. Ik ben de traditie",
een uitdrukking die Pius
vaak gebruikte om het gesp
over vernieuwing af te brek
Hij verzette zich vastbeslo
tegen religieuze tolerantie,
publiceerde in 1864 een 1
van tachtig eigentijdse dwa
gen om het modernisme te
strijden.
Pius IX verzette zich ook 1
tig tegen de Italiaanse eenvt
ding. Hij wierf onder meer
Nederland zogeheten zoea
(infanteriesoldaten) om v
het behoud van de Vaticaa
staat te strijden.
F O
De Oud-Katholieke Kerk in Ne
derland betreurt het dat paus
Johannes Paulus II zondag zijn
voorganger Pius IX zaligver-
klaart. De dialoog met de plaat
selijke kerken, maai' ook de oe
cumenische openheid in het al
gemeen zal daaronder lijden,
voorspelt het bestuur van het
kerkgenootschap.
Volgens de oud-katholieken
heeft Pius IX (1846-1878) een
absolutistisch kerksysteem uit
gebouwd, waarin van bisschop
pelijke collegialiteit geen sprake
was. De rechten van plaatselijke
kerken werden bovendien
grondig ingeperkt. Het Romein
se centralisme vond een droe
vig hoogtepunt in het gefor
ceerde dogma van de pauselijke
onfeilbaarheid, aldus de oud
katholieken.
De Oud-Katholieke Kerk in
Nederland ontstond als reactie
op de concentratie van de
macht bij de paus in Rome. Met
de verkiezing van een eigen bis
schop door het kapittel van
Utrecht in 1723 werd de breuk
met Rome definitief. Nadat het
Eerste Vaticaans Concilie in
1870 de onfeilbaarheid van de
paus had afgekondigd, vonden
de oud-katholieken en gelijkge
zinde groepen in andere landen
elkaar in 1889 in de Unie van
Utrecht.
C O
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
DIRECTIE
B.M. Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
TELEFAX
Advertenties: 071-5323 508
Familieberichten: 023- 5317 337
023- 5320 216
Redactie: 071- 5321 921
Hoofdredactie: 071- 5315 921
ADVERTENTIES
iandag
D.C. van der Plas,
W. Spierdijk.
Veenstreek
chef eindredactie regio
chef redactie kunst
chef sportredactie
e Regio Leiden
Duin- ei
chef re
071- 5356 230
RUBRIEKSADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17
071-5143 545
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro) J
per kwartaal (acceptgiro)
per half jaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro) j
Abonnees die ons een machtiging verstrekk
het automatisch afschrijven van het
abonnements- geld, ontvangen 1,- kortin
betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenlar
worden verzonden geldt een toeslag
aan portokosten per verschijndag.
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETTEBAI
Voor mensen die moeilijk lezen, slechte
hebben of blind zijn (of een andere
leeshandicap hebben), is een samenvz
van het regionale nieuws uit het Leid*
Dagblad op geluidscassette beschikbaar.
(Centrum voor Gesproken Lectuui
N H U I Z E
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonderd
feestdagen).
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: teJ. 071-5269111.
