Duitse neonazi's tonen geen berouw na moord Lockerbie-advocaten eisen inzage in CIA-documenten Buitenland Soeharto toch voor de rechter wegens corruptie Bevolking heeft genoeg van Ruslands zelfbedrog Gebrek aan tolken hindert relatie Indonesië-China fOENSDAG 23 AUGUSTUS 2000 Storm eist levens Taiwan en Vietnam •jpei-hanoi De orkaan Bilis heeft vandaag op Taiwan ten min- je drie levens geëist. Zo'n twintig mensen zijn vermist, terwijl iuim 400.000 huishoudens zonder stroom kwamen te zitten. Het is de zwaarste storm dit jaar in Azië, aldus het Amerikaanse jtormcentrum, dat stormen in de hele wereld volgt. In Vietnam seeft een tropische storm gisteren zeker zes mensen het leven gekost. Onder de doden zijn twee toeristen uit India. ündersekstoerisme in Azië groeit ijNGKOKSteeds meer toeristen reizen naar Azië om seks te lebben met minderjarigen. Tot die conclusie kwamen experts jsteren op een congres in de Thaise hoofdstad Bangkok. Door |e economische problemen verkopen steeds meer kinderen iun lichaam en dalen de prijzen voor seksuele contacten. Daar- laast wordt justitie en politie verweten nauwelijks op te treden agen seks met minderjarigen. Corruptie is daarvan een van de lorzaken. 3pnieuw slechte oogst Noord-Korea jKiNG Nieuwe droogte zal de oogst deze herfst opnieuw lager ioen uitvallen in Noord-Korea. De ernstige voedselcrises van de jgelopen jaren zijn echter achter de rug. Dat heeft directeur- eneraal Matsuura van de Unesco gisteren gezegd. Experts van Ie Verenigde Naties voorspellen dat de droogte de rijst- en raanoogst zo zal treffen dat het land voor het zesde achtereen- olgende jaar van buitenlandse voedselhulp afhankelijk zal zijn. Veer gijzelaar Jolo vrij PLO» Filipijnse moslimrebellen hebben vandaag een al maan- !en gegijzelde landgenoot vrijgelaten op het eiland Jolo. De gij- elnemers, leden van de extremistische groep Abu Sayyaf, hou- en nog altijd 27 mensen vast, onder wie twaalf westerse toeris- En. Voor de jongste vrijgelaten man zou geen losgeld zijn be- ïald. In kringen rond de Libiërs die bemiddelen in de gijze- ngskwestie is vernomen dat Libië bereid is dertig miljoen gul len te betalen voor de vrijlating van de twaalf buitenlandse gij elaars. kortsluiting werd TWA-Boeing fataal iashington De ramp met de TWA-Boeing in 1996 is niet v orzaakt door een aanslag. Onderzoekers zeggen dat een elek- rische storing de meest waarschijnlijke oorzaak is geweest. Het nderzoeksteam maakte dit gisteren bekend aan het begin van en hoorzitting over de toedracht van het ongeluk. De Boeing 17 stortte voor de Amerikaanse kust neer nadat hij in New ork was opgestegen voor een vlucht naar Parijs. Alle 230 inzit- inden kwamen om. Rond de ramp deden tal van geruchten de inde over sabotage of een aanslag. luikers inspecteren wrak Estonia ISBADO De Servische justitie is een strafrechtelijke procedure gonnen tegen het hoofd van de VN-missie in Kosovo, Ber- td Kouchner. De Fransman heeft volgens de Servische autori ten talrijke misdrijven tegen de Serviërs in Kosovo aange- oedigd of toegestaan. Daarom vinden ze dat hij uit zijn ambt )et worden gezet. De woordvoerster van de VN-missie in Kos- noemde de vervolging van Kouchner 'belachelijk'. Proces in Halle over doodschoppen zwarte man Geen enkel berouw toonden gisteren de drie Oost-Duit se skinheads die terecht staan voor het doodschoppen van een man uit Mozambique. Op de eerste dag van het proces in Halle zeiden de drie neonazi's dat vreemdelig- nenhaat hun motief is geweest. Glimlachend hoorden ze de aanklacht aan. halle-kaiserslautern dpa-ap Twee aangeklaagde skinheads zijn zestien jaar, de derde is 24. Wanneer de rechter de twee minderjarigen schuldig acht aan moord kunnen ze maxi maal tien jaar gevangenisstraf krijgen. De 24-jarige neonazi hangt in dat geval levenslang boven het hoofd. Het vonnis wordt in de loop van volgende week verwacht. De drie neonazi's mishandel den de 39-jarige Alberto Adria- no in de nacht van 10 op 11 ju ni in een park in Dessau. De Mozambikaan, die al twaalf jaar in Duitsland woont en aan een universiteit doceert, raakte le vensgevaarlijk gewond, onder meer door schoppen tegen zijn hoofd. Hij overleed drie dagen later aan zijn verwondingen. Adriano was getrouwd met een Duitse, met wie hij drie kinde ren had. In Bochum, in het westen van Duitsland, eindigde giste ren een rechtszaak tegen negen rechts-extremisten uit kringen van de omstreden partij NPD. Ze kregen straffen tot tien maanden cel omdat ze eind de cember vorig jaar de allochtone bestuurder en de inzittenden van een lijnbus hadden geterro riseerd onder het schreeuwen van nazi-leuzen en kreten als 'asielzoekers moeten branden'. „Ze hebben een sfeer van angst en verschrikking teweeg gebracht", aldus de president van de rechtbank. Onder de verdachten bevonden zich twee soldaten van de Bundeswehr. Zij kregen, net als een van hun mededaders, onvoorwaardelij ke celstraf. De anderen kregen alternatieve straffen. In Kaiserslautern, eveneens in het westen van het land, heeft de politie gisteren twee jonge neonazi's opgepakt we gens het vernielen van stenen op joodse begraafplaatsen. De twee, 19 en 22 jaar oud, hebben verklaard dat ze 'uit verveling' hebben gehandeld. Het duo bespoot op 6 augus tus grafstenen van joodse be graafplaatsen in de plaatsen Rockenhausen en Dielkirchen met verf. Ze voorzagen grafste nen van swastika's, SS-symbo- len en andere aanstootgevende graffiti. onder huisarrest. Voor het pro ces tegen hem wordt een speci ale ruimte ingericht in het mi nisterie van landbouw in Jakar ta. Volgens de aanklagers zullen zeker 130 getuigen worden op geroepen. Hun verhaal moet duidelijkheid scheppen over de vraag of Soeharto zich schuldig heeft gemaakt aan het verduis teren van 1,4 miljard gulden. De oud-president en zijn fa milie hebben de beschuldigin gen altijd tegengesproken. Ze zeggen dat ze geen geheime bankrekeningen in het buiten land hebben en dat hun zakelij ke activiteiten altijd volstrekt le gaal zijn geweest. Als Soeharto schuldig wordt bevonden, kan hij levenslang krijgen. Maar president Wahtd heeft gezegd dat hij tot gratie bereid is als de Soeharto's het grootste deel teruggeven aan de staat. Wahid zei eerder te ver moeden dat Soeharto in het be zit is van 45 miljard dollar. Na maanden juridisch getouw trek is de kogel door de kerk. Oud-president Soeharto van In donesië moet eind deze maand voor de rechtbank verschijnen in verband met aanklachten wegens corruptie. Pogingen om een rechtszaak te voorkomen door te wijzen op Soeharto's slechte gezondheid zijn op niets uitgelopen. Toch geven de advocaten zich nog niet gewonnen. Nog voordat de datum van de rechtszaak officieel was bekend gemaakt, lieten de raadslieden weten dat het maar de waag is of Soeharto naar de rechtbank zal komen. „Hij is niet in staat vragen te begrijpen." De oud-president werd eer der dit jaar medisch onderzocht in opdracht van procureur-ge neraal Darusman. Daaruit bleek dat hij fit genoeg is. De in 1998 afgetreden Soe harto staat sinds drie maanden moermansk frank hendrickx correspondent De tragedie met de Russische atoomonderzeeër Koersk heeft op genadeloze wijze Ruslands zwaktes blootgelegd. De illusie dat het grootste land ter wereld nog steeds de pretenties van een wereldmacht kan hooghou den, is verdronken in de Ba- rentsz Zee. De bemanning van de Koersk heeft de tol betaald voor jarenlang Russisch zelfbe- diog. Ruim vier jaar geleden deed de gepensioneerde marinekapitein Aleksandr Nikitin in een lijvig rapport uit de doeken hoe rond de havenstad Moermansk een 'Tsjernobil in slow motion' dreigt. Het onderhoud van de atoomonderzeeërs is onverant woord slecht en nucleair afval wordt in zee gedumpt, zo ont hulde Nikitin. De autoriteiten lieten die burgermoed niet over hun kant gaan. Geheime agen ten hebben hem nooit meer met rust gelaten en in de rechtszaal werd hij beschuldigd van spionage en verraad. Het enige wat Nikitin verried, was het waanbeeld van Rusland als wereldmacht. De Russische admiraals hebben de afgelopen week wederom aangetoond dat de waarheid een onhandelbaar instrument voor ze is. Een zware explosie deed op zaterdag 12 augustus de Koersk als een steen naar de bodem van de Barentsz Zee zakken. Een no£zwaardere ex plosie beschadigde de onder zeeër vervolgens onherstelbaar. Voor de admiraals was dat ech ter ondenkbaar: het hypermo derne vaartuig was onzinkbaar. Dus zeiden ze vorige week maandag dat de bemanning de Koersk op de zeebodem had 'geparkeerd' in verband met technische problemen. De eer ste leugen was daarmee over de lippen en er zouden er nog vele volgen. De admiraals hebben de fami lieleden van de bemanning en de Russische bevolking een week lang hoop gegeven, terwijl er geen hoop was. Het meelij wekkende is dat de admiraals eenvoudigweg niet in staat lij ken de waarheid onder ogen te zien. Onder het communisme was het zelfbedrog geïnstitutionali seerd en bij de Russische strijd krachten is sindsdien weinig veranderd. Als de feiten niet overeenkomen met de theorie, zullen de feiten wel niet klop- De Russische president Poetin sprak gisteren op de marinebasis Vidjajevo met nabestaanden van de verdronken Koersk-bemanning. In het mid den Irina Ljasjin, de weduwe van de kapitein van de vergane kemonderzeeër. foto reuters pen. De Koersk is onzinkbaar, dus kan hij niet zwaar bescha digd op de zeebodem liggen. Het is onmogelijk dat Rusland niet de middelen heeft om haar eigen mensen te redden, dus is buitenlandse hulp niet nodig. De lijst met aanpassingen van de feiten is bijna onuitputtelijk. De Russische strijdkrachten hebben door deze houding een schrijnend gebrek aan zelfkri tiek. „Er zijn geen grote fouten ge maakt", zei minister van defen sie Sergejev eergisteren. Het zal een hele geruststelling zijn voor de nabestaanden. Zij hielden acht dagen lang hoop, terwijl het merendeel van de beman ningsleden al dood was. De houding van Sergejev belooft ook het een en ander voor het onderzoek naar de oorzaak van de ramp. Een mysterieuze bui tenlandse onderzeeër lijkt voor alsnog het beste te passen in de theorie dat de Noordelijke Vloot 'de beste vloot ter wereld' is. President Poetin heeft zich voor de ramp met de Koersk nooit schuldig gemaakt aan zelfbe drog. Hij vertelde wat het me rendeel van de bevolking al lang wist: Rusland kampt met enorme problemen en dreigt af te zakken naar het niveau van een Derde-Wereldland. Tijdens de catastrofe met de Koersk heeft hij echter hopeloos ge faald. „Ik wilde de specialisten niet voor de voeten lopen", was de bureaucratische verklaring voor zijn afstandelijke houding. De Russische bevolking kon de zogenoemde 'specialisten' ook niet helpen, maar leefde wel een week lang mee met de be manningsleden en hun familie. Poetin heeft zijn kiezers bele digd door zich niet als een pre sident te gedragen, maar als technocraat. De teleurstelling is des te groter, omdat veel Rus sen in deze president juist een man zagen die geeft om Rus land en haar bevolking. Het is moeilijk een lichtpuntje te zien in de catastrofe, maar de houding van de Russische sa menleving geeft toch enige hoop. De bevolking heeft een niet mis te verstaan signaal af gegeven dat het niet langer wil worden bedrogen. Een televi siestation zond maandag al een onthullend interviewtje uit met een Russische soldaat. Anders dan zijn bazen koesterde hij geen enkele hoop over de red dingsacties: „Ja, ja, we zijn de grootste, we zijn de beste. En daarom moeten we toekijken hoe onze mensen verdrinken." Het is slechts een illustratie van de algemene verontwaardiging. Kranten schreeuwden dagelijks om de waarheid en burgers bel den de informatielijn van de marine plat om hun beklag te doen over de leugens en de desinformatie. Het idee van Rusland als nucle aire macht is aan revisie toe. Er moeten minder soldaten ko men, die beter worden betaald en opgeleid. Hetzelfde geldt in feite voor het ambtenarenappa raat, waar corruptie en ineffici ëntie bijna afgedwongen wor den door de lage lonen. Poetin zal snel moeten handelen, wil hij iets van zijn verloren krediet terugverdienen. „De ramp met de Koersk heeft aangetoond dat het niet alleen kwaadaardig, maar ook misda dig is illusies hoog te houden over de capaciteiten van Rus lands leger", schreef het dag blad Nezavisimaja Gazeta deze week. De samenleving veiwacht van Poetin dat hij een einde maakt aan Ruslands zelfbedrog. jakarta theo haerkens correspondent Als gevolg van een culturele boycot die tientallen jaren duurde, heeft Indonesië op dit moment geen eigen tolken Mandarijn-Chinees. Dit hindert de verbetering van de betrek kingen met China, veruit het grootste land in de regio. De ernst van het probleem kwam aan het licht toen president Wahid kort na zijn benoeming China bezocht. Een docent van de Universi- tas Indonesia heeft dat op een symposium naar buiten ge bracht. De Indonesische dele gatie bediende zich in China van vertalers uit eigen land die normaal gesproken toeristen en zakenlui rondleiden. Maar hun vaardigheden schoten zodanig tekort, dat Chinezen moesten worden ingeschakeld die Indo nesisch spreken. De Indonesische ban op al wat Chinees is, heeft ruim der tig jaar geduurd. Ex-president Soeharto kondigde het verbod op onderwijs in Chinese taal en cultuur af in 1967. Naar zijn zeggen had China een rol ge speeld bij de zogenaamde com munistische couppoging van 1965 tegen toenmalig president .Soekarno. Na deze nog steeds door vele raadselen omgeven 'couppoging' trok Soeharto de macht naar zich toe. President Wahid heeft het verbod op culturele uitingen van de Chinezen beëindigd. In februari van dit jaar konden de Chinezen in Indonesië voor het eerst weer ongestoord Chinees Nieuwjaar vieren en de leeu- wendans uitvoeren. Er zijn ook weer Chinese kranten en tijd schriften te koop, maar het te kort aan hoogopgeleide tolken en vertalers laat zich niet zo snel aanvullen. 'Gebruiker van Duitse snelweg moet betalen' haarlem ronald frisart Automobilisten die gebruik ma ken van de Duitse autosnelwe gen moeten daarvoor in te toe komst gaan betalen. Dat staat in de nog geheime aanbeveling van een zware commissie die de Duitse regering vorig jaar heeft ingesteld, zo meldt deze week het blad Der Spiegel. De commissie denkt aan een heffing per kilometer in de orde van grootte van veertig Pfennig voor zware vrachtwagens, elf Pfennig voor lichte vrachtwa gens en vijf Pfennig voor perso nenauto's. Vanaf 2003 zouden zware vrachtwagens moeten gaan betalen, daarna stapsge wijs de andere types gemotori seerd verkeer. Volgens de com missie is er momenteel jaarlijks, zeker zeven miljard mark te weinig beschikbaar om het Duitse wegennet op peil te houden. Der Spiegel wijst erop dat het zeker niet gaat om een advies van fanatieke milieubescher-- mers. Lid van de commissie zijn onder anderen Volkswa gen-topman fischetsrieder en directeur Schönwasser van bouwconcern Walter Group In ternational. 'Exportverbod Engelse varkens versoepelen' brussel anp De veterinaire experts van de, Europese Unie vinden dat het uitvoerverbod van Engelse var kens moet worden beperkt tot de drie gebieden waar de var kenspest daadwerkelijk is uitge- broken. Het gaat om de graaf schappen Essex, Suffolk en' Norfolk. De experts, verenigd in het Permanent Veterinair Comité, hebben dat gisteren in Brussel: eenstemmig- besloten. Volgens het ministerie van landbouw in Den Haag ligt het voor de hand: dat Nederland het besluit volgt. Het is nu aan de Europese Commissie om een beslissing te nemen over het advies van de deskundigen. De Europese Commissie stal de op 14 augustus een export verbod in voor alle varkens in, Engeland. Het veterinair comité heeft vastgesteld dat er geen. nieuwe gevallen van varkens pest in Engeland meer zijn ge meld sinds 12 augustus. In hek gebied waar de ziekte is uitge broken, zijn inmiddels méér, dan 10.000 varkens afgemaakt. Een Duits instituut dal voox de EU onderzoek vericht, gaat ervan uit dat het in Engeland opgedoken virus van buiten Eu ropa komt. Dat betekent dat het- niet hetzelfde is als het virus dat; twee jaar geleden zorgde voor het uitbreken van de varkens pest in Nederland, België en'. Duitsland. soesterberg marjolun de cocq De advocaten van de twee Libische verdachten van de bomaanslag op vlucht PanAm 103 boven het Schotse Lockerbie hebben gisteren volledige inzage geëist in 25 documenten van de Amerikaanse inlichtingendienst CIA. Daarmee brengen ze het speciale Schotse gerechtshof op de voormalige luchtmachtbasis Kamp Zeist in een lastig parket. De drie Schotse rechters kunnen de CIA onmogelijk bevelen ge voelig materiaal prijs te geven. Als noodoplossing kreeg hoofdaan klager Boyd het verzoek 'zijn uiterste best' te doen om de Amerikanen over te halen zo snel en zo veel mogelijk van het materiaal te openbaren. Het gaat om weerslagen in telegramvorm van informatie die de Libische overlo per en kroongetuige Giaka van augus tus 1988 tot augustus 1989 aan de CIA heeft doorgespeeld. Forse stukken tekst zijn onleesbaar gemaakt, omdat de informatie niet relevant zou zijn voor de Lockerbie-zaak, of omdat de Amerikaanse nationale veiligheid in het geding zou zijn. De advocaten redeneren dat ze zelf moeten kunnen bepalen of de zwart gemaakte gedeelten inderdaad niets met de Lockerbie-zaak te maken heb ben. Ze noemden het alarmerend dat ze uitsluitend op het oordeel van de aanklagers moeten afgaan. Een summiere uitleg van de aankla gers over de zwartgemaakte stukken tekst heeft volgens advocaat Taylor 'niet veel licht gebracht in mijn duis ternis'. Volgens de advocaten is een eerlijk proces voor de Libiërs in het ge ding, omdat de aanklagers op 1 juni wel de hele tekst hebben mogen in zien. Verbolgen onderstreepten ze dat de aanklagers dit tot deze week heb ben verzwegen. Nog bozer waren de advocaten over de voorgesprekken die ze hebben ge had met de drie CLA-agenten die de te legrammen hebben opgesteld. De raadslieden schetsten dë verhoren als een vrijwel nutteloze exercitie, die werd gekenmerkt door langdurige stil tes en antwoorden als: „Ik weet het niet meer." De rechters vonden het 'niet onmid dellijk duidelijk' dat de zwartgemaakte tekst niets relevants bevat. Bepaalde gegevens zouden voor de advocaten wel degelijk van belang kunnen zijn om de geloofwaardigheid van kroon getuige Giaka aan te vechten. Te den ken valt aan passages over de geldbe dragen die hij vroeg of aangeboden kreeg. Maar de rechters hadden er be grip voor dat de CIA informatie ge heim houdt die mensenlevens in ge vaar kan brengen of veiligheidsbelan gen schaadt. Giaka was eind jaren tachtig assis tent-manager van Arabian Airlines op Malta, volgens de aanklagers een dek mantel voor zijn werk als agent van de Libische geheime dienst ESO. De twee Lockerbie-verdachten Abdelbaset Ali al-Megrahi en Lamen Khalifah Fhimah 1 zouden, eveneens als ESO-agenten, op 21 december 1988 de Lockerbie-bom op zijn dodelijke traject hebben ge- j stuurd vanaf het vliegveld van Malta. Vanaf augustus 1988 werkte Giaka op eigen initiatief als informant voor de CIA. Tien jaar geleden werd hij op genomen in een Amerikaans program ma ter bescherming van getuigen. Voor zijn komst naar Nederland zou den extra veiligheidsmaatregelen zijn getroffen. elsinki Nauwlettend gadegeslagen door de Finse en Zweedse ustwacht is een Amerikaans duikteam gisteren in de Oostzee egonnen aan de inspectie van het wrak van de ii\.1994 gezon- en veerboot Estonia. De duikers hopen de oorzaak te achter- alven van de scheepsramp die 852 opvarenden het leven kost- De Zweedse en Finse autoriteiten zijn fel tegen de zoektocht, e vinden dat het zeemansgraf van de slachtoffers niet moet orden geschonden. Maar omdat het schip in internationale ate ren ligt, kunnen ze niets doen om het Amerikaanse team tgen te houden. nbdallah bezoekt Barak en Arafat jtiAviv De Jordaanse koning Abdullah heeft gisteren een wei- Pjig opzienbarend bezoek aan Israël gebracht. Eerst sprak hij op [Ie Westelijke Jordaanoever met de Palestijnse leider Arafat, ver- Wolgens ontmoette hij de Israëlische premier Barak in Tel Aviv. pt een ontmoeting met president Katsav kwam het niet. Deze ilde de koning alleen in Jeruzalem ontvangen en tot een ge- irek in die omstreden stad was Abdallah niet bereid. lilieuclubs klagen Rusland aan qskouEnkele van de belangrijkste milieubewegingen in Rus- nd hebben de Russische staat aangeklaagd vanwege de af- thaffing van een staatscomité voor milieutoezicht. Dit heeft et Russische advocatenkantoor Ecojuris gisteren bekend ge laakt. Volgens de klagers zal de beslissing van president Poetin m het Staatscomité voor Milieu af te schaffen de toch al mini- lale milieubescherming in Rusland geheel doen verdwijnen. wee ETA-leden gearresteerd tadridDe politie in Spanje heeft gisteren een succes geboekt nde klopjacht op aanhangers van de Baskische afscheidings- eweging ETA. Volgens radioberichten werden twee ETA-leden ipgepakt. Een woordvoerder van de politie in Baskenland wilde liet reageren op het bericht van de nationale radio. De autori- eiten handhaven een strikt informatieverbod gedurende de iperatie. Maandag werd echter wel bekend dat toen al vijf ETA- anhangers waren aangehouden. Mad Dog' Adair weer de cel in IFAst Op last van de Britse minister voor Noord-Ierland, landelson, heeft de Noord-Ierse-politie gisteren de protestant- paramilitaire leider Johnny 'Mad Dog' Adair teruggestuurd iar de gevangenis in Belfast. De 36-jarige Adair was elf maan- ïn geleden in het kader van het uit 1998 daterende vredesak- wrd voor Noord-Ierland voorwaardelijk vrijgelaten. Zijn arres- tie komt een dag nadat twee protestantse militanten waren fergeschoten in een vete waarbij Adair was betrokken. Op de to daagt een militante protestant een politieman uit in Belfast. foto ap ïeesteszieke niet op elektrische stoel IANta De internationaal bekritiseerde voltrekking van de lodstraf van een geesteszieke gevangene in de Amerikaanse lat Georgia is op last van de rechter voor onbepaalde tijd uit- steld. Alexander Williams zou eigenlijk morgen op de elektri- he stoel belanden. De nu 32-jarige man is veroordeeld voor imoord op een tienermeisje toen hij zeventien was. Zijn ad- icaten wezen er bij de rechtbank op dat Williams schizofreen tijdens zijn daad minderjarig was en tijdens het proces on- ildoende juridische bijstand kreeg. Williams kleedt zich vol os mediaberichten als de fictieve cowboyheid Lone Ranger en jpraat in zijn cel met onzichtbare kikkers. - r vië klaagt Kouchner aan

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2000 | | pagina 5