Expositie over DDR
in verbouwde gargage
Erkenning Brongersma
Gesprek van de Dag
Heerlijk helder hergebruik
Hardwerkende vrouw
schaadt gezondheid man
M
MAANDAG 21 AUGUSTUS 2000
Sommentuar
Het Tweede-Kamerlid Marleen Barth (PvdA) heeft
voorgesteld de unieke collectie erotica van wijlen Ed
ward Brongersma onder te brengen bij een weten
schappelijk instituut. Dat is om meer dan één reden
een prijzenswaardig plan. Het doet recht aan het histo
rische belang van de collectie, die gedurende vijftig
jaar is opgebouwd. Het voorstel erkent bovendien dat
iets wat maatschappelijk onaanvaardbaar is, niet per se
voor de wetenschap taboe is. En ten slotte sluit het
voorstel aan bij de intenties van Brongersma zelf.
Bij zijn dood in 1998 liet de oud-PvdA-senator uit
Overveen behalve een grote financiële erfenis, een
unieke collectie verzameling na van voornamelijke kin
derporno. Justitie nam de documenten, foto's en vi
deo's vorig jaar augustus in beslag. De toekomst van de
erotische collectie is sindsdien onduidelijk. Het bezit
van kinderporno is in Nederland is verboden, tenzij
het wetenschappelijke doelen dient. Barth wil de wet
aanpassen omdat deze pedofielen een alibi zou ver
schaffen om onder het mom van wetenschap kinder
porno te verzamelen. Tegelijkertijd wil zij de Overveen-
se collectie veilig stellen. Brongersma bepleitte in zijn
testament dat met zijn miljoenen wetenschappelijk
onderzoek zou worden gedaan naar seksuele relaties
tussen minderjarigen en volwassenen.
De eerlijkheid gebiedt er op te wijzen, dat het voorstel
van Barth niet nieuw is. De eerste die voorstelde de
collectie onder te brengen bij een wetenschappelijk in
stituut, was de executeur-testamentair van Brongers
ma, de Utrechtse klinisch-psycholoog Van Naerssen.
Na de dood van Brongersma begon hij direct met het
catalogiseren van de collectie en ging op zoek naar een
wetenschappelijk instituut dat de verzameling wilde
overnemen. Daarmee haalde hij zich de woede op de
hals van zijn medebestuursleden in de Dr. Edward
Brongersmastichting, de belangrijkste erfgenaam van
de oud-senator. De meerderheid van het bestuur was
bang voor gerechtelijke stappen en wilde een deel van
de collectie vernietigen. Via de Haarlemse rechter
slaagden zij erin Van Naerssen op een zijspoor te zet
ten.
In het voorjaar van 1998 stapte Brongersma uit het le
ven, omdat hij niet langer bestand was tegen de maat
schappelijke agitatie tegen pedoseksuelen naar aanlei
ding van de Dutroux-affaire. Het huidige PvdA-voorstel
voorkomt dat de Brongersmacollectie om dezelfde re
den in de papierversnipperaar terecht komt.
Vibrators zorgen voor
opwinding in kazerne
Een postpakketje met vibrators heeft in een Ameri
kaanse kazerne in de Duitse plaats Niederwerrn voor
nogal wat opwinding gezorgd.
Bij het sorteren van de post hoorde een kazernemede
werker een vreemd gesnor uit een pakketje komen en
zag dat de post bovendien flink trilde. Volgens de poli
tie verliet hij hierop als een speer de sorteerruimte en
bracht de marechaussee van de kazerne op de hoogte.
Deze ging omzichtig te werk, aangezien niemand uit
kon sluiten dat het om een explosief zou gaan.
De soldaat aan wie het pakketje was gericht werd opge
beld en deze nam daarop contact op met de afzender
in de VS: zijn echtgenote. Zij verklaarde dat er vijf vi
brators in het pakketje zaten. De soldaat nam de zen
ding daarop in ontvangst, maar weigerde te vertellen
wat de beweegredenen van zijn vrouw waren.
Een op drie Japanse mannen
gebukt onder erectiestoornis
Een op de drie Japanse mannen gaat gebukt onder
erectiestoornissen. Dat is een van de uitkomsten van
een nationaal onderzoek onder ruim 5500 mannen en
4800 vrouwen. De resultaten daarvan werden gepre
senteerd op het Aziatische Congres voor de Seksualiteit
in het Japanse Kobe.
Uit het onderzoek blijkt ook dat Japanners niet snel
met hun problemen naar de huisarts gaan. Nog geen 5
procent van de ondervraagden gaf aan de arts om raad
te hebben gevraagd. Dat zou onder meer te wijten zijn
aan de artsen, die spaarzaam zijn met het geven van
voorlichting en informatie over erectiestoornissen.
Van de ondervraagde Japanse vrouwen met een part
ner zonder erectiestoorsnissen, zegt zo n 60 procent
'zeer tevreden' of 'redelijk tevreden' te zijn over hun
seksleven. Bij vrouwen die een partner met erectie
stoornissen hebben, ligt dat percentage op ruim 23.
Proef met 'recycle-vaasje' op Uitmarkt
Iedereen kent wel de beelden na afloop van een grootscha
lig evenement of mega-concert: het podium dat wordt afge
broken met op de voorgrond een lege, troosteloze vlakte
waar even tevoren nog een deinende mensenmassa heeft
gestaan. En tienduizenden vertrapte plastic bierglazen die
als een deken het feestterrein bedekken.
Wat bierbrouwer Heineken betreft zijn die taferelen vanaf
nu verleden tijd door invoering van statiegeld per glas. Tij
dens de Amsterdamse Uitmarkt introduceert de biergigant
het zogeheten 'recycle-vaasje', dat bij moet dragen tot een
vermindering van de afvalberg. De beker is gemaakt van
duurzaam, milieuvriendelijk kunststof en is voorzien van
het Uitmarkt-logo. Heineken is de hoofdsponsor van de
culturele trekpleister in Amsterdam.
De bierdrinker betaalt 1,50 gulden statiegeld per glas, maar
krijgt dit bedrag weer terug bij inlevering van het 'vaasje',
het populairste bierglas. Bij wijze van experiment wordt de
milieubeker, die in een oplage van tienduizenden exempla
ren is gemaakt, gebruikt bij vier bierpompen op de Nieuw-
markt. De kans bestaat echter dat Uitmarkt-bezoekers geen
zin hebben om een daalder per glas extra aan statiegeld te
betalen en daarom uitwijken naar tappunten elders. Ook
lijkt het weinig aantrekkelijk om weer in de rij te staan bij
het terugbrengen van het glaswerk.
Volgens een Heineken-woordvoerster zal dit in de praktijk
wel meevallen. ,,We zullen de proef evalueren. Dan kijken
we of we de bekers ook op andere grote evenementen kun
nen inzetten." Uiteraard bij festiviteiten met Heineken als
grote financier. „Maar andere bedrijven kunnen ons con
cept overnemen."
PIETER VAN HOVE
Het nieuwe 'Heineken-vaasje', dat bij wijze van experi
ment op de Uitmarkt wordt geïntroduceerd.
FOTO HANS VAN WEEL
Als vrouwen meer dan veertig uur
buitenshuis werken is dat slecht voor
de gezondheid van hun echtgenoten.
Dit blijkt uit een studie verricht aan
de Universiteit van Chicago. Dat een
vrouw werkt is niet slecht voor een
man, maar wel als ze overwerkt. Om
gekeerd werd er in de gezondheid
van vrouwen geen achteruitgang ge
constateerd.
Uit het onderzoek blijkt dat de ge
zondheid van de mannelijke proef
personen over een periode van drie
jaar met 25 procent achteruitging in
dien hun vrouwen in verband met
werk meer dan veertig uur niet thuis
waren. Tot veertig uur zijn er geen
negatieve effecten, maar daarna wor
den ze aanzienlijk.
Professor Stolzenburg van het cen
trum voor studies van werkende fa
milies en hun kinderen in Chicago
zoekt de reden voor dit verschil in de
mate waarin mannen afhankelijk zijn
van hun vrouwen voor de bewaking
van hun gezondheid, meldt het pers
bureau Kyodo. „Een van de slechtste
dingen die een man kan doen, is
scheiden."
„Al vroeg in hun leven zijn vrouwen
gesocialiseerd en getraind in de tradi
tionele taken van bewaken van de ge
zondheid, emotioneel management
en organisatie van sociale conta
ten", zei Stolzenberg op een hiK
komst van de Amerikaanse Soci
sche Associatie. Mannen daaren
zijn getraind „om gevaar af tew
den en hun eigen gezondheid, s
en veiligheid te negeren". Het ori
breekt mannen aan deze vaai
den.
Vooral die - meestal door de vroi
georganiseerde - sociale contact
schijnen een effectieven manier
zijn om van stress af te komen.,
verliezen van sociale contacten
kent dat de gezondheid van een
achteruit gaat, en nogal snel oo
In een eerder onderzoek vondS
zenberg dat het al dan niet heb
van werk niet van invloed waso
gezondheid van vrouwen. Maar
vreemd genoeg gaat de gezondh
van zowel mannen dis vrouweni
achteruit als de man werkloos wi
„Al langer is bekend dat het niet
ken zeer slecht is voor de gezoni
van de man".
De gezondheid van beide echteb
verbetert als de man minstens a
uur per week werkt. En de gezot
heid van de man gaat er niet op
teruit als hij zelf overwerkt.
Oud-gedeputeerde opent in Monnickendam museum
In Monnickendam wordt op zaterdag 2 september het eerste en enige museum in Nederland over de DDR ge
opend. Het alleen op afspraak toegankelijke museum is ondergebracht in de verbouwde garage van de eigenaars
en initiatiefnemers: de Noord-Hollandse oud-gedeputeerde Friso de Zeeuw (PvdA) en zijn vrouw Thea.
De voormalige provinciebe
stuurder noemt het een hobby.
„En zoals het hoort liep die uit
de hand." In het kleine muse
um staat in twaalf vitrines een
verzameling sober DDR-mate-
riaal uitgestald, die in de afgelo
pen tien jaar is opgebouwd. Fri
so de Zeeuw: „Toen in 1989 de
muur viel, ben ik gaan verza
melen." Zijn echtgenote Thea:
„Je kijkt er naar en denkt: dit is
geschiedenis. Dit moet be
waard blijven."
De collectie bestaat uit zeer uit
eenlopende artikelen. Van oor
kondes tot serviesgoed en van
handleidingen tot stukjes Ber-
lijnse Muur. Alleen een heuse
Trabant ontbreekt. „Maar waar
laat je zo'n ding?", zegt De
Zeeuw. „Nog afgezien van het
feit dat ze tegenwoordig onbe
taalbaar zijn geworden."
Het echtpaar was al vele jaren
geïnteresseerd in „het
land achter het
IJzeren Gordijn
en toch zo
dichtbij",
vooral uit
nieuwsgierig
heid naar de
mensen daar. Hoe
zij zich door het leven
sloegen in een land met
een star communistisch regi
me, met pruttelende Trabants,
kleurloze straten, de bruinkool-
geur en de voor westerse lan
den ouderwets aandoende pro
ducten.
„Helemaal eenduidig is het
beeld van de DDR niet", aldus
De Zeeuw. „Aan de ene kant
was er de Stasi, de geheime
dienst die iedereen in het land
bespioneerde. Heel kwalijk.
Maar anderzijds moet je niet
vergeten dat het land na de
oorlog geen Marshallhulp kreeg
en geheel op eigen kracht over
eind is gekrabbeld. Het was het
meest welvarende Oostblok
land. De mooiste barak uit het
kamp, zeggen ze wel eens."
In een van de vitrines is een do
cument te zien uit de archieven
van de Stasi. Anoniem gemaakt,
zoals het van het internet te ha
len is. „Daar moet nog eens een
echte voor in de plaats komen",
aldus de Zeeuw.
Berucht waren ook de grens
troepen van de DDR. Er zijn
nog steeds rechtszaken gaande
over het neerschieten van men
sen die de communistische
heilstaat wilden ontvluchten. In
het Monnickendamse museum
ligt een schietinstructie. „Die
valt nog wel mee als je dat zo
leest", zegt De Zeeuw. „De in
structie schrijft voor
dat er pas gescho
ten mag wor
den als alle an
dere middelen
hebben gefaald."
In de DRR werd
veel energie ge
stoken in het on
derscheiden van bur
gers. Topstukken in dat
verband zijn twee doublé hor
loges, een heren- en een da
mesmodel in cassette, uitge
reikt als waardering voor een
dertigjarig dienstverband. Maar
ook voor minder werden de
meest fraaie medailles en oor
kondes verstrekt. Prachtig voor
beeld is een oorkonde uit 1971
die door Friso en Thea uit een
afvalcontainer werd gered. Het
was een onderscheiding voor
Friso de Zeeuw in zijn tot museum omgebouwde garage.
FOTO CPD BART Hi
een bontwinkel in het kader
van een etalagewedstrijd. Een
plaatje van de betreffende eta
lage staat er naast: de stijl zou
in 1950 niet hebben misstaan.
„Dat maakt de DDR in mijn
ogen ook wel weer grappig",
zegt De Zeeuw. „Dat volstrekte
gebrek aan humor. De manier
waarop werkelijk alles serieus
werd genomen."
Bezichtiging van het museum is
GERT VAN DER MATEN
Naaktslak met straatvrees
Of ik niet een beetje aan de late
kant ben, wil de, op een praatje
beluste willekeurige passante we
ten. Ze knikt naar de vlag aan de
gevel, met aan het uiteinde
van de stok een schooltas.
Het kleine gebaar laat de
kurk springen van een bin
nenste met maandenlang op
gekropte gevoelens. ,.U moest
>ns weten, mevrouw, hoe blij we
i", begin ik. „De laatste maan
den gingen we door een hel. Geen
land was er met hem te bezeilen. Hij
wilde 's morgens zijn bed niet uit, en
als hij er uiteindelijk uit was lag hij
hele ochtenden languit op de grond.
Als een naaktslak met straatvrees. Ver
diept in zijn eigen wereld. En als hij al
naar buiten ging was het om te han
gen. Hangen op het kruispunt. Kijken
naar het verkeer. Zijn vrienden waren
■taal allang onder de pannen. Maar hij hing
hier maar te hangen.
De willekeurige passante hoort het met deernis aan.
Daardoor gesterkt vervolg ik: „Het is zo triest als je
ziet dat iemand zijn eigen leefivereld ontgroeit. Als
je iemand ouder ziet worden en de aansluiting ziet
verliezen met jongere generaties. Hij werd ruw in de
omgang. Hield geen rekening meer met anderen, die
jonger en veel kleiner waren dan hij. Bij de geringste
onenigheid sloeg hij erop. Vooral van meiden moest
hij niets hebben. Dat baarde mij als vader nog de
meeste zorgen. Je wilt toch dat zo'n jongen zich
maatschappelijk aanvaardbaar gedraagt.
Voor de willekeurige passante is er geen ontkomen
meer aan. „En als je bedenkt hoeveel energie we
hebben gestoken in de voorbereidingen. Maar hij
wil geen pen vasthouden. Niks komt er uitz'n han
den. Intellectueel niet, maar ook creatief niet. Zijn
zus maakte altijd de prachtigste dingen. Mappen
vol, kan ik u laten zien. Ze was leergierig. Kende het
alfabet al toen ze nog drie was. Spelde mee met Lin
go. Maar hij? Als hij al een keer iets op papier kreeg
leek het op een weerslag van de aanval op Nagasa
ki. Of op een uitbraak van varkenspest in Bakel. We
weten nog niet eens of hij links of rechts schrijft. Ge
oefend bij het leven hebben we, maar het heeft niks
geholpen. Hij houdt nog steeds zijn pen vast zoals
Conan de Barbarian zijn knots. Én zo hanteert hij
ook zijn vork, als hij zit te eten.
„Je hoopt altijd dat je kinderen het beter krijgen
dan jij. En dan voel je je zo machteloos als je het als
ouder uit je vingers ziet glippen. Vooral voor zijn
moeder was het erg. Die zat de hele dag met hem
opgescheept. Probeerde hem nog te stimuleren en te
motiveren. Ga wat doen! Pak eens een boek! Stop je
niet de hele dag vol met zoetigheid! Kom voor die te
levisie vandaan! En ik? Ik vluchtte. Naar en in m'n
werk.
„Maar uiteindelijk is het toch nog allemaal goed ge
komen", stelt de willekeurige passante vast. Ze knikt
weer in de richting van de vlaggenstok met de
schooltas.Hoewel ik me nog steeds afvraag waar
om li zo laat bent, met het uitsteken van die vlag."
„Te laat?", zeg ik.We zijn eigenlijk nog een dag te
vroeg. Ons zoontje gaat pas morgen voor het eerst
naar groep één van de basisschool.
De voormalige voorzitter van het Amerikaan
se Huis van Afgevaardigden NEWT GING
RICH is vrijdag tijdens een besloten ceremo
nie in het huwelijk getreden met de 34-jari-
vnselijk
ge Callista Bisek. Bisek was vroeger
zaam als administratief medewerkster
Congres. Voor de 57-jarige Gingrich is oi
zijn derde huwelijk; voor Bisek haaree
Het lot van de bemanning van de Russ ti
duikboot Koersk heeft de Duitser HEM 'ii
HANKE niet afgeschrikt om zonder zuu 'e
apparaat naar 112 meter diepte te durt >r
De 38-jarige man vestigde zaterdag in w
Zwitsers meer een wereldrecord in het
heten no-lipiitduiken. Hanke was vera
met 25 kilogram. Op 112 meter aange P
men vulde de duiker een ballon met lu
die hem terug naar het wateroppervlak k
bracht. Hij bleef vier minuten en 22sl
den onder water.
De RealityRun in Berlijn, de eerste viri je
premiejacht waaraan iedereen via intfl ut
kan deelnemen, gaat door. Even dreigd la
voortijdige beëindiging van het spel of>
de Amsterdamse sportleraar 'ROGER'
als prooi fungeert, zich niet aan de spe
gels heeft gehouden. Via www.reality" lu
.com hebben de deelnemers echter b« 'a
dat Roger niet gediskwalificeerd moet pi
den en mag blijven 'doorrennen'.
De Amerikaanse
zangeres WHITNEY
HOUSTON werpt
zich op als voor
vechtster van de
zwarte gemeenschap
in haar land. Met
een verwacht budget
van liefst een mil
jard dollar wil ze de
komende tien jaar
films produceren die
de 'volwassen kant'
van zwarte acteerta
lenten moeten to
nen. Het Britse
showbizzpersbureau
WENN meldt dat
Houston genoeg
heeft van films die
'zwarte entertainers presenteren als clowns
om een blank publiek te vermaken met onbe
schaafde kinderachtige grapjes'.
