5PORT
Bram Marbus is 'toch
aardig ver gekomen'
Mountainbiker Bart Brentjens wil herkansing in Sydney
mêêèHÊMSê
ITERDAG 19 AUGUSTUS 2000
'Een spits moet tegenwoordig meer doen dan scoren
Bram Marbus begon gisteren met een 2-2 gelijkspel tegen Roda JC aan nieuw seizoen in de eredivisie.
De spits van Sparta voelt zich op zijn plek en heeft geen pretenties. De Noordwijker weet dat hij zich
over een 'droomtransfer' geen illusies hoeft te maken. Daar is het hem ook niet om te doen. „Ik vind dat
ik het met mijn capaciteiten toch nog niet zo slecht heb gedaan."
door PIET OCKS
Het grote geld is voor hem niet wegge
legd, beseft Sparta's Bram Marbus.
„Daarvoor ben ik te laat in de eredivi
sie gekomen. Ik ben 28 jaar. Welke club
is dan nog in je geïnteresseerd voor die
paar jaar? Nee, ik ben al dolblij dat ik
de eredivisie nog heb gehaald. En ik
heb het niet slecht."
De Noordwijker had het hoogste ni
veau na zeven jaar eerste divisie eigen
lijk al uit zijn hoofd gezet. „Ik ben
nooit uitgenodigd voor een vertegen
woordigend elftal, zelfs niet voor het
Leidse. Dat zal wel te maken hebben
gehad met mijn jeugd, waarin ik altijd
als laatste man heb gespeeld. Pas op
mijn zestiende kwam ik bij toeval in de
spits terecht. Dat ging aardig, maar een
echte goalgetter ben ik nooit gewor
den. Als ik dan terugkijk op jongens,
die wel werden geselecteerd, dan vind
ik dat ik het met mijn capaciteiten nog
niet eens zo slecht heb gedaan. Ik ben
toch nog aardig ver gekomen."
Misschien, zegt hij, is hij te lang in
de eerste divisie blijven hangen. In zijn
periode bij Excelsior was er sprake van
belangstelling van Heerenveen en FC
Groningen. „Maar ik kwam bij Cam-
buur terecht. En later bij Go Ahead
Eagles. En als je dan zo lang in de eer
ste divisie hebt gespeeld, reken je ei
genlijk nergens meer op. Zeker niet op
de absolute top. Ik hoef ook niet meer
weg bij Sparta. Ik zit hier goed. Ik heb
het prima naar mijn zin. Ik hou van de
tradities van de club. Die zijn wel
apart. Er is een ontspannen sfeer, vrij
gemoedelijk en niet zo formeel. Boven
dien vind ik Rotterdam een leuke stad,
veel beter dan Deventer. Die mensen
daar vind ik een beetje stug."
Zijn eerste seizoen op het hoogste
niveau is hem meegevallen. „Ik werd
als een eerstedivisiespits getypeerd, net
als Erik Tammer. Vreemd trouwens,
dat hij het niet heeft gered in de eredi
visie. Hij is snel, hij heeft een goede
techniek. Ik denk dat hij verkeerd is ge
bruikt. Hij is geen spits, die in de lucht
moet worden aangespeeld. Dat was de
fout, die Sparta maakte in dat moeilijke
seizoen. Daarom ben ik gehaald, want
in hoge ballen schuilt juist mijn
kracht."
„Overal waar ik heb gespeeld, werd
de lange bal toegepast. Misschien,"
zegt de 1.94 meter lange spits, „maak
ten we er vorig seizoen wel eens te
vaak gebruik van. Je hoorde tegenstan
ders ook wel eens zeggen: het lijkt ner
gens op. Maar toch zie je een tendens.
Steeds meer clubs verkiezen een lange,
kopsterke spits. In de eredivisie spelen
wel zo'n tien ploegen op die manier en
kijk naar Noorwegen met Carew en
Tsjechië met Koller. Vitesse blijft niet
achter; het wilde Erik Meijer als opvol
ger van Pierre van Hooijdonk vanwege
zijn kracht in de lucht. En toen dat niet
lukte heeft het z'n zinnen op Bob Pee-
ters gezet. PSV speelde eerder met Re-
né Eijkelkamp al hetzelfde."
„Het systeem heeft z'n voordelen. Je
kan met een trap zeventig meter over
bruggen, terwijl je alle spelers achter
de bal houdt. Het risico op een counter
is veel minder dan bij de opbouw van
achteruit, waarin je meer kans loopt op
balverlies. En", zegt hij ook, „het pu
bliek vindt-het prachtig. Hel hoort ook
bij Sparta, dat altijd heeft geneigd naar
de 'English style'."
Hij voelt dat hij sterker is geworden
in Sparta's strijdwijze, mede dankzij de
trainingen van de voortijdig ontslagen
Jan Everse. „Vroeger had ik de neiging
te blijven staan. Ik bewoog een paar
meter naar links of naar rechts. Everse
heeft me geleerd de diagonaal te lopen,
weg van de voorstopper, waardoor je
ook een beter overzicht krijgt. Je kan
zien waar een medespeler staat. Daar
heb ik echt baat bij gehad."
„Maar het systeem van de lange bal
heeft ook z'n nadelen. AZ speelde daar
bijvoorbeeld goed op in. En tegen Ro
da JC met Regillio Vrede als voorstop
per krijg je het ook al moeilijker. Ik
vind net als trainer Dolf Roks, dat we
meer moeten variëren. Daar zijn we
mee bezig op de trainingen. En dat kan
met aanvallers als Boukhari en Elkhat-
tabi. Zij kunnen ook een bal vasthou
den en ze hebben allebei een individu
ele actie."
Of de spits zich nog verder kan ont
wikkelen? Marbus: „Op mijn leeftijd?
Vroeger werd een spits beoordeeld op
zijn doelpunten, tegenwoordig moet je
veel completer zijn. Hij moet veel meer
brengen dan alleen die doelpunten.
Een ballenafwachter, zoals Inzaghi bij
Italië is, wordt niet meer geaccep
teerd."
,,Als vrije verdediger," beseft hij ook,
„had ik dit niveau nooit gehaald. Ik
miste een goede pass en tegenwoordig
moet je als vrije verdediger ook in de
mandekking kunnen spelen. Dat zou
voor mij een ramp geweest zijn. Een
hele wedstrijd achter een vent aanlo
pen zou ik niet kunnen opbrengen. Ik
denk wel eens als ik tegen een voor
stopper speel: ik ben blij dat ik niet in
jouw schoenen sta."
„Veel niveauverschil, zoals wel eens
wordt beweerd, met de eerste divisie
heb ik amper kunnen ontdekken. De
spelhervattingen worden slimmer ge
nomen, de handelingssnelheid is wat
hoger en het voetbal is leper, maar het
tempo op zich vind ik niet veel hoger
dan in de eerste divisie, waar het spel
negentig minuten lang veel meer op en
neer golft en waar over het hele veld
één tegen één wordt gespeeld. Alleen
dat douwen en trekken aan je shirt -
daar word ik wel eens gek van. Zelfs als
de bal niet in de buurt is. Maar ik doe 't
tegenwoordig zelf ook, min of meer uit
zelfbescherming.
Eindigt Sparta hoger dan de dertien
de plaats, zoals Dolf Roks, de trainer,
beweert? Marbus: „Dat hoor ik wel
meer mensen roepen, maar laten we
eerst maar eens proberen van de on
derste plaatsen weg te blijven. Als dat
lukt, kunnen we altijd nog omhoog
gaan kijken."
Bart Brentjens heeft alle grote wedstrijden op zijn
erelijst staan. Vier jaar geleden veroverde de
Limburger in Atlanta de eerste olympische titel. In
1994 won hij het eindklassement van de wereldbe
ker. Een jaar later werd hij in Kirchzarten wereld
kampioen. In 1995 en 1996 zegevierde hij in de Ron
de van Frankrijk voor mountainbikers.
Overzicht van zijn belangrijkste resultaten:
1994: winnaar wereldbekerwedstrijd in Cairns en
eindklassement wereldbeker; derde bij WK, tweede
bij NK.
1995: wereldkampioen in Kirchzarten; winnaar
Ronde van Frankrijk mountainbikers; nationaal
kampioen.
1996: olympisch kampioen in Atlanta; nationaal
kampioen; winnaar Ronde van Frankrijk mountain
bikers; wereldbekerwedstrijd in Frankrijk; topcom-
petitiewedstrijd Groesbeek.
1997: winnaar wedstrijd Benelux Cup in Groesbeek;
eindklassement Cactus Cup in Scottsdale.
1998: winnaar topcompetitie Nijverdal en Berg-
schenhoek; eindklassement Cactus Cup in Scotts
dale; tweede bij NK.
1999: winnaar topcompetitie Bergschenhoek en
Norg; nationale wedstrijd Berlicum; tweede bij NK;
derde bij wereldbekerwedstrijd Madrid.
2000: nationaal kampioen; derde bij WK in Sierra
Nevada; winnaar topcompetitie Oss en Groesbeek;
tweede in eindstand Sea Otter Classic.
Schaatscoach Peter Mueller staat titelverdediger bij op Olympische Spelen
Achteraf heeft hij te weinig van zijn gou
den medaille genoten. In zijn drang zich
als olympisch kampioen te bewijzen, stond
Bart Brentjens nauwelijks stil bij zijn presta
tie in Atlanta. In Sydney hoopt de 31-jarige
Limburger op een herkansing. „Als ik in Au
stralië opnieuw goud pak, ga ik het allemaal
anders aanpakken."
Brentjens heeft de afgelopen vier jaar veel
geleerd. De olympische titel bracht hem aan
de top, maar ook in een diep dal. „Terug in
Nederland sloeg ik alle aandacht en uitnodi
gingen af. Ik nam nauwelijks tijd om te fees
ten. Ik wilde alleen maar fietsen om te laten
zien dat ik die medaille waard was." In de
periode vlak na de Spelen zette Brentjens
nog wel goede resultaten neer. Mede door
fysieke problemen werd het steeds minder.
Zeker in 1998 boekte hij nauwelijks succes.
Bas van Dooren eiste steeds meer aandacht
op en Brentjens twijfelde of hij ooit zijn ou
de niveau terug zou krijgen.
„Iedereen wil de olympisch kampioen ver
slaan. Maar door dat goud alleen ging ik
echt niet harder fietsen. In het eerste sei
zoen was ik er eigenlijk niet klaar voor.
Daarbij kreeg ik pech en raakte geblesseerd.
Plotseling mocht ik niet meer van de eerste
rij starten. Mensen die je vrienden wilden
zijn na het goud, lieten me nu zakken. Het is
hard, maar leerzaam. Uiteindelijk hebben
de prestaties van Van Dooren mij wakker
geschud en geïnspireerd om verder te gaan.
Ik wilde bewijzen dat ik zeker nog niet ben
afgeschreven."
Brentjens liet zich opereren aan een ver
nauwd bloedvat in de lies, een euvel dat
hem al jaren hinderde. Ook brak hij met zijn
trainer en zwager Gert-Jan Theunisse. De
magie tussen de twee was uitgewerkt.
Brentjens probeerde het een seizoen alleen.
Het werd een constant jaar, maar zonder
uitschieters. Hij miste een coach en ging op
zoek. Hoewel Brentjens hem alleen van tele
visie kende, bleek schaatscoach Peter Muel
ler de juiste kandidaat. Hij belde de Ameri
kaan en ontmoette hem tijdens de IJsselcup
in Deventer.
Het klikt tussen de twee, al hebben ze door
de drukke werkzaamheden van Mueller
vooral telefonisch contact. „In het begin
spraken we elkaar te weinig. Nu bellen we
dagelijks en hebben dan vooral veel lol. Tus
sen zijn grappen door weet hij mij met de
juiste opmerkingen op scherp te zetten. Dat
is zijn kracht. Mentaal maakt hij me ijzer-
sterk."
Mueller zal er straks in Sydney bij zijn. Joop
Alberda, chef van Team de Mission, beloof
de de mountainbiker dat het NOCNSF de
reis voor zijn trainer te betalen als hij bij de
eerste drie bij een groot toernooi zou eindi
gen. Bij de wereldtitelstrijd in juni pakte
Brentjens de bronzen medaille. „Mueller
moet om mee te mogen lid worden van de
KNWU (wielerbond), maar dat heeft hij er
wel voor over. Ik wil hem er hoe dan ook bij
hebben."
In de voorbereiding op Sydney kiest
Brentjens binnen de olympische ploeg ge
dwongen zijn eigen weg. Tot de teleurstel
ling van de Limburger is er nauwelijks sa
menwerking met de andere olympiërs Van
Dooren, Patrick Tolhoek en Corine Dorland.
De drie hebben volgens Brentjens geen .zin
om met hem te trainen. Hij ging nu met zijn
vrouw Petra op hoogtestage in Zwitserland.
„In de winter hebben we nog wel samen ge
reden, maar dat werd steeds minder. We
zouden gezamenlijk hoogtestages gaan
doen, maar plotseling haakten ze af. Na
tuurlijk heeft het er mee te maken dat zij al
ledrie voor hetzelfde team (Be One) rijden.
Bondscoach Van Zeeland vindt dat iedereen
zijn eigen plan moet kunnen trekken. Toch
is het vreemd. Ze moeten mij straks niet
kwalijk nemen dat ik me in Sydney niet bij
ze aansluit."
Na de Europese titelstrijd, dit weekeinde in
Rhenen, en de wereldbekerfinale in Lausan
ne reist Brentjens naar Australië. Hij kent
het olympische parkoers. Een wereldbeker
wedstrijd leerde hem vorig jaar dat het tra
ject hem goed ligt. „Het is een snel parcours
met veel draaien en keren. In het tweede ge
deelte zit een beklimming. Die kan ik goed
aan. Hij is niet te steil, anders had ik met
mijn gewicht in nadeel geweest ten opzichte
van lichte mannen als Van Dooren en de
Australiër Evans."
In Atlanta reed Brentjens onbevangen naar
het eerste olympische goud op de moun
tainbike. De Limburger beseft dat, als olym
pische titelverdediger, de ogen in Sydney op
hem gericht zullen zijn. Als hij straks op zijn
speciaal geprepareerde fiets aan de start
staat, wil Brentjens de medaille van vier jaar
geleden vergeten. „Titelverdediger vind ik
een negatief woord. Ik noem het een nieuwe
kans. Ik ga liever in de aanval dan dat ik
mijn medaille moet verdedigen."
Een gouden plak zou zijn positie op de
markt verbeteren. Zijn contract bij de Ame
rikaanse formatie Specialized loopt na vier
jaar af. Hij heeft geen nieuwe verbintenis
aangeboden gekregen. Brentjens hoopt met
sponsors een eigen ploeg op te zetten. Hij
wil in ieder geval nog twee jaar doorgaan en
sluit ook een deelname over vier jaar bij de
Spelen in Athene niet uit. „Als ik me goed
voel, zou dat een mooie afsluiting kunnen
zijn. Maar eerst moet het in Sydney gebeu
ren. Ik hoop dat ik een herkansing krijg om
toch volop van een gouden medaille te ge
nieten."
GROESBEEK CYLIA VAN DER KOOY
S
Bart Brentjens over zijn coach Peter Mueller „In het begin spraken we elkaar te weinig. Nu bellen we dagelijks en hebben dan vooral veel lol. Tussen zijn grappen door weet hij
mij met de juiste opmerkingen op scherp te zetten. Dat is zijn kracht. Mentaal maakt hij me ijzersterk." archieffoto united photos de boer/marisa beretta
Bram Marbus: „Ik ben 28 jaar. Welke dub is dan nog in je geïnteresseerd voor die paar jaar?'
archieffoto kees van hoocdalem
