Pleidooi voor bootjesvrije Witte Singel
Een dak, een bed, een klok en de liefde
Zomer 2000
tfERDAG 19 AUGUSTUS 2000
id
P rf met de muis naar www.water-
2 id.net en de liefhebber van water
mt aan zijn trekken. De internetpa-
lavan Rijkswaterstaat verschaft een
se brok informatie. Wie iets wil we-
over recreatie, offshore, zee, visse-
binnenvaart, waterbouw, drinkwa-
vvaterbodem, grondwater en eco-
er ;ie verbindt zijn computer met in-
net en de waterwereld opent zich.
pagina is hoogst actueel. Gevaarlij-
zwemplekken worden direct weer-
l^i geven. In de Leidse regio kan er on-
:ommerd worden gezwommen,
lar duik niet in het Kraaienest bij De
irin het water. Dan krijg je last van
de vlekken en bultjes,
ie in de kranten niet heeft gelezen
t de waddeneilanden hun eigen
'erbericht op internet gaan doorge-
(er worden op elk eiland webcams
rgezet), komt dat viawaterland.net
de weet.
swaterstaat verdient een compli
ant met waterland.net. De site is
idelijk en informatief en ook nog
ns prachtig vormgegeven. De over-
id wil met deze pagina communice-
,jU|met burgers en bedrijfsleven. De
J doeling is ook dat er kennis wordt
igewisseld.
'e boot is heel gebleven en slechts
én redacteur viel in het water. Vijf
'eken lang trokken verslaggevers
'tografen van het Leidsch Dag
met een jacht over de meren,
ivieren en kanalen in de omgeving,
lm te berichten over het wel en
'ee van recreanten en beroeps-
aarders en alles wat op plas en oe-
de aandacht trok. Gisteren werd
et schip voor de laatste keer afge
teerd in jachthaven Ouwehand in
'armond, maandag begint het 'ge-
'one' leven weer.
De hoeveelheid boten die de Leidse wa
teren bevaren is de afgelopen jaren fors
toegenomen. En straks - als alle Leidse
plannen met het op hoogte brengen van
de bruggen zijn uitgevoerd - wordt het
nog drukker. Prachtig, die pogingen om
het watertoerisme te bevorderen, vin
den de mensen die van het water leven.
Maar zorgen zijn er ook. „Er wordt geen
enkele rem op gezet", zegt bijvoorbeeld
schipper K. Parmentier, die dag in dag
uit zijn klanten langs het stadsschoon
vaart. Hij stoort zich aan de wrakke en
minder wrakke bootjes die langzaamaan
de walkanten langs de Witte Singel dicht
doen slibben.
Parmentier is van plan om de kwestie bij
de gemeente aan te kaarten. Langs bij
zonder mooie stukken Leids water moet
volgens hem een afmeerverbod komen.
„Wat ik in de Witte Singel zie gebeuren,
vind ik een bedroevende ontwikkeling",
zegt Parmentier.
„Ik ken de Witte Singel nog uit de perio
de dat die onaangetast was. Nu liggen er
ineens her en der bootjes. Je ziet het ook
gebeuren bij het Plantsoen, een prachtig
landschapspark. En langs het Rapen
burg en de Vliet. De mensen maken
zelfs eigenhandig steigertjes om hun
boot aan vast te leggen. Jammer, de stad
is juist zo aantrekkelijk omdat er van die
Oude, roestige bootjes in de Leidse singels zijn Parmentier en Veringa een doom in het
oog.
foto hielco kuipers
hele mooie monumentale stukken tus
sen zitten. Maar in Leiden mag je overal,
écht overal je boot neerleggen. En dat is
een slechte zaak."
Slechts één dag heeft hij dit jaar wat dat
betreft met volle teugen kunnen genie
ten. Dat was toen koningin Beatrix op 29
april de stad aandeed. Uit veiligheids
overwegingen was de Witte Singel boot-
vrij gemaakt. „Het zag er allemaal gelijk annet van aarsen
een stuk aantrekkelijker uit", aldus Par
mentier.
De schipper staat niet alleen. Ook een
andere bekende Leidse waterliefhebber,
S. Veringa van rederij de Oude Rijn en
van de Waterlijn, kan zich enorm erge
ren aan de situatie die nu dreigt te ont
staan. „Ik heb het al een aantal keren bij
de markt- en havendienst aangekaart: er
is in Leiden geen beleid. Op de mooiste
plekjes liggen de grootste wrakken. Wat
wil het gemeentebestuur nou? Van Lei
den één groot havengebied maken?"
Veel verstandiger is het volgens hem om
slechts bepaalde delen van het water
aan te wijzen als 'afmeergebied'. „Als we
zo doorgaan, zijn er straks grote proble
men. Dan liggen die boten er al jaren en
beroepen de eigenaren zich op gewoon
terecht."
In Amsterdam is het al verschrikkelijk
uit de klauwen gelopen, zegt Veringa.
Daar probeert het gemeentebestuur nu
uit alle macht orde op zaken te stellen.
Maar moeilijk blijft het om iets aan de
situatie te veranderen. „Na Amsterdam
hebben wij in Leiden het meeste water.
Daar moeten we zuinig op zijn. Maar als
we niet uitkijken, staat ons ook te wach
ten wat daar is gebeurd."
'Ome Cor' (80) komt tot rust in Leiderdorpse Doeshaven
In de oorlogsjaren werkte hij in
Duitsland, in de bruinkoolmij-
nen. Daar werd hij in gevan
genschap afgebeuld voor een
halve liter koolsoep per dag. „Ik
heb het bombardement van
Keulen meegemaakt en met ei
gen ogen gezien hoe Ameri
kaanse parachutisten als dolle
honden werden afgemaakt."
Nachtmerries kan hij er nu nog
van krijgen. „Als een vliegtuig
laag overkomt, schrik ik daar
nog steeds van." Maar in de
Leiderdorpse Doeshaven heeft
Hagenaar Cor van Sint Anne-
land (80), samen met zijn echt
genote Jenny (76) rust gevon
den: „Zo gauw ik hier binnen
de hekken kom, valt alle stress
van me af."
Het is een wat merkwaardig
vaartuigje, de groengeverfde
Wesüander met withouten op
bouw. Een meter of vijftien,
langer is het drijvende stulpje
niet. Met een minuscuul halle
tje voor de jassen, een knibbel-
knabbel-knuisjekajuit met een
aandoenlijk rood-wit geblokt
Jkleedje op tafel, en een piep
klein slaapkamertje in het voor
onder, waar de matrassen ge
woon op de grond liggen.
Al sinds 1980 slijt het echtpaar
Van Sint Anneland de helft van
hun dagen in deze drijvende
houten kist op het plasje water
tussen de A4 en de Does. Stee
vast op 1 april keren zij hun
flatje in Den Haag de rug toe en
koersen zij aan op Leiderdorp,
om daar pas weer weg te gaan
als de havenmeester aan het
einde van het seizo.en de water
leiding afsluit.
De pezige trambestuurder in
ruste wordt op het jachthaven
terrein liefkozend 'ome Cor' ge
noemd. Hij staat bekend als een
man die altijd voor iedereen
klaar staat. De sociaal werker
van de Doeshaven, wordt hij
ook wel genoemd. „Laatst klop
te hier een vrouw met een poe-
deltje aan. Dat beestje had een
teek. Of ik hem maar even wilde
Mensen wonen, werken of vieren vakantie aan het
water. In de rubriek Passanten aandacht voor
personen die een bijzondere band hebben met water.
Naam: Sam en Peter
Woonplaats: Leiderdorp en Oud Ade
Leeftijd: 46 en 32
Beroep: productiemedewerker bij Ginjaar
Kleiwarenfabriek, Leiderdorp
Gezien: langs de waterkant bij De Does
Wat zitten jullie daar te doen? Moet er niet ge
werkt worden?
Sam: „Nee, we hebben lunchpauze. Van tivaalfuur
tot kwart voor één. Bij mooi weer doen we altijd de
deur van de fabriek open en eten langs de water
kant. Nee, niet omdat er zo veel te zien is. Want
juist op dit tijdstip zijn er weinig boten op het wa
ter. Gewoon, om even frisse lucht te krijgen."
Wat voor werk doen jullie eigenlijk?
Peter: „Wij zijn productiemedewerkers. We maken
dakpannen, muurafdekkingen en schoorsteenpot-
ten. Dat gebeurt allemaal machinaal. Als de potten
klaar zijn worden ze geglazuurd en gaan ze de
oven in. Daarna nogmaals de oven in en dan zijn
ze klaar voor de verkoop.
Zeker knap heet, met die loeiende ovens?
Sam: „Soms wel ja, maar je went eraan."
Peter: „De temperatuur kan best wel eens tot vijftig
graden of nog meer oplopen. Dat is vooral bij mooi
weer, als er veel wind staat. Dan mag de deur na
melijk niet open, want dan gaat het tochten. Nee,
mijn t-shirt houd ik altijd aan, ook als het zo
warm is. Anders schrikken mijn collega's van mijn
buik, en dat wil ik niet op mijn geweten hebben.
Ik kan me voorstellen dat jullie nooit naar een
warm land op vakantie gaan, maar naar IJsland
of zo. Of vergis ik me?
Peter: „Nou, ik wel hoor. Gewoon bakken in de
zon. Vorig jaar ben ik nog naar Spanje geweest. Ik
hoef niet zo nodig af te koelen.
Scherven brengen geluk, zeggen ze. Geldt dat bij
jullie ook?
Peter: „Tja, er breekt hier natuurlijk wel eens wat.
Vlak voor de vakantie kwam er nog een hele zooi
schoorsteenpotten naar beneden. Die stonden ver
keerd gestapeld. Een stuk of tien lagen eraan bar
rels. En die dingen kosten toch al gauw negen gul
den per stuk. Maar kwaad worden ze hier gelukkig
niet als er iets breekt. Maar dat scherven geluk
brengen, dat heb ik ook nog nooit meegemaakt.
opereren." Cor draait er zijn
hand niet voor om: „Dit is heel
wat beter dan achter de gerani
ums anoniem op een flatje zit
ten. Ik zie het aan mijn zoon in
Den Helder. Toen er laatst een
kelderbrand onder zijn flat uit
brak, moest hij zich aan zijn
buren gaan voorstellen."
Ook de Leiderdorpse haven
meester Dirk van der Rest is in
middels op de hoogte van de
reputatie van ome Cor. Hij doet
regelmatig een beroep op hem.
Om het gras te maaien, of om,
zoals laatst, een 'spookbootje'
zonder eigenaar veilig de haven
in te loodsen. „Ik ben nog kern
gezond en werk tegen een vent
van 18 op", pocht hij. „En ik
ben niet het type om te klagen
dat ik ergens pijn heb. Zo min
mogelijk naar de dokter, zo veel
mogelijk naar de bakker, zeg ik
altijd maar."
De Hagenaars zijn toevallig in
Leiderdorp terechtgekomen.
Cor: „Een bejaard echtpaar wil
de van deze boot af. Ik heb hem
gekocht, uitgebouwd en opge
knapt." Daarna werd de zomer
woning omgedoopt tot 'De
Ponderosa', naar de ranch uit
de populaire wildwestserie Bo
nanza. In de Leiderdorpse
jachthaven, aan de Doeswalzij-
de, 'liggen' Cor en Jenny al
twintig jaar met veel plezier.
„Leiderdorp is nog zo'n ge
meenschap waar de politie met
pijl en boog over straat gaat en
waar de burgemeester de zon
met een touw de lucht in trekt",
grijnst Cor.
Toch is de tijd van Swiebertje
ook in de Doeshaven definitief
voorbij, weet hij: „Vroeger was
alles hier nog open. Nu staan er
overal hekken. En niet voor
niets, want motoren van ple
ziervaartuigen liggen goed in de
markt. En nu benzine zo duur
is, kan een rooftochtje over het
jachthaventerrein lucratief
zijn."
Die hoge benzineprijs is met
een ook de verklaring waarom
het 'jachtige' een beetje ver
dwenen is uit het dagelijkse
beeld van de Leiderdorpse jacht
haven. Cor: „Tegenwoordig ligt
negentig procent van de boten
gewoon te liggen. Logisch. Je
betaalt twee gulden voor een li
ter diesel. Dan ga je toch het
water niet meer op?" Maar er is
meer aan de hand. „Varen is al
lang geen pretje meer", be
zweert de 80-jarige. „Het is veel
te druk geworden. Je kan bijna
nergens afmeren. En bij de slui
zen vechten ze elkaar dood om
Jenny en Cor van
Sint Anneland
hebben in 56
jaar huwelijk
nog nooit ruzie
gehad, foto
wim dijkman
voorrang te krijgen."
Zelf is ome Cor niet meer van
plan om nog te verkassen: „Ik
blijf hier, zolang mijn gezond
heid dat toelaat. Jenny heeft
ook geen zin meer in iets
nieuws. En wat zij wil is heel
belangrijk voor me. Ik ben na
melijk al 56 jaar getrouwd en
we hebben nog nooit ruzie ge
had."
Hoe dat kan, dat wil hij op de
valreep ook nog wel kwijt: „Er
zijn vier dingen die je moet ont
houden in het leven: dat de he
mel je dak is, de aarde je bed, je
maag een klok en je vrouw de
liefde. Als je dat kan, dan gaat
de rest vanzelf. Ook in de liefde.
En ik kan het weten. Want ik
spreek uit ervaring."
tekst eric went
foto: WIM DIJKMAN tekst: DICK VAN DER PLAS
iurf voor water
aar waterland
