'Sancties vaak zinloos, soms zelfs onwettig' Drama met kemonderzeeër Koersk geen verrassing ok Britse Concordes )orlopig aan de grond Zigeuners in Europa jn ideale zondebok' Buitenland Democraten presenteren zich als 'The Real Thing' Los Angeles beleeft avondje Kennedy's Koreaanse hereniging vol emoties iden door ongevallen in Alpen ■THAMQNixOngelukken en lawines in de Alpen hebben gis- n aan zeker negen mensen het leven gekost. Op de Mont ic kwamen drie Duitsers en een Fransman om door een la- e van ijs en sneeuw. Twee Franse klimmers gleden uit bij de ding van de Aiguille Verte en vielen in een afgrond van vijf- derd meter. Een 23-jarige klimmer verloor het leven door soortgelijk ongeluk op de Zwitserse berg Clariden. Twee ichermvliegers kwamen in de Zwitserse Alpen om bij de lan- j. Gidsen in het alpengebied waarschuwen voor lawines. Er veel sneeuw en door de hoge temperaturen gaat die gemak- k schuiven. fvanda wil geadopteerde wezen terug ai Rwanda heeft de Verenigde Naties verzocht te helpen bij is opsporen en repatriëren van zo'n 30.000 wezen die ten tijde il de genocide van 1994 door Europeanen zijn geadopteerd. er; heeft de Rwandese staatsradio gisteren gemeld. Het verzoek ;ch in de VN overgebracht door Janet Kagame, de echtgenote :hi de Rwandese president. Volgens haar hadden de kinderen ;ct buiten Rwanda mogen worden geadopteerd zonder toe- !Wi liming van familieleden en de regering. De kinderen wonen >e, ral in België, Frankrijk en Italië, uj (luister terug in Slowakije De Slowaakse president Schuster is gisteren na een lang- ig verblijf in een Oostenrijks ziekenhuis naar zijn land terug- ;erd. De behandelend arts noemde de president 'een beetje ik, maar in goede conditie'. Schuster werd in juni naar Inns- :k overgebracht. Eerder had hij na behandeling voor een nperforatie in een Slowaaks ziekenhuis levensbedreigende ïplicaties opgelopen. De 66-jarige president is in Innsbruck en kunstmatig coma gehouden om te herstellen. ejaanse politie vindt autobom fCADe politie in Spanje heeft gisteren een autobom van derd kilo ontdekt en onschadelijk gemaakt door de auto op lazen. De bom was vermoedelijk achtergelaten door de Bas- he terreurorganisatie ETA. De auto met de bom stond langs afgelegen weg in het noorden van Spanje. De politie ver- :dt dat de eigenaren de auto wegens pech hebben achterge- „Met deze auto des doods wilde de ETA ergens in Spanje slachting aanrichten", stelde de voorzitter van de Baskische iling van de in Madrid regerende Volkspartij. braltar wil atoomduikboot niet altar Meer dan 1.500 mensen hebben gisteren in Gibraltar rotesteerd tegen de reparatie van de lekkende Britse kernon- :eeër HMS Tireless. De inwoners van de Britse kolonie vre- dat er tijdens de werkzaamheden radioactiviteit vrijkomt en ben de Britse autoriteiten gevraagd de onderzeeër over te ïgen naar Groot-Brittannië, omdat de haven van Gibraltar goed zou zijn uitgerust voor de reparatie. De duikboot heeft klein lek in het voortstuwingssysteem. eer man vrij na DNA-test roe» De 35-jarige Amerikaan Roy Wayne Cririer, die in is tien jaar vastzat wegens verkrachting, is gisteren vrijgela- Dat gebeurde nadat uit DNA-onderzoek was gebleken dat nmogelijk de dader kon zijn. Vorige week overkwam een ere gevangen zittende Amerikaan hetzelfde. Hij had zeven jaar achter tralies doorgebracht. ote marihuanavangst Brazilië 'EJANEiRO De Brazilaanse politie heeft gisteren twintig ku- e meter marihuana onderschept die was verstopt in een htwagen met hout die vanuit Paraguay was gekomen. De iriteiten spreken van de grootste marihuanavangst die ooit razilië is gedaan. op Bosnië betrokken bij corruptie' york De Nederlandse ambassadeur bij de Verenigde Na- Van Walsum, heeft gisteravond in de Veiligheidsraad de uptie in Bosnië aan de kaak gesteld. Dat daar elk jaar weer miljoen dollar (1,2 miljard gulden) aan overheidsgeld ver- nt door verduistering en smokkel, impliceert dat er hoge re- ngsleden bij zijn betrokken, aldus Van Walsum. Namen mde hij niet. PIETER VAN HOVE France heeft ook British ys (BA) gisteren besloten zeven Concordes voor on- tlde tijd aan de grond te en. De Britse luchtvaart- ichappij heeft dit gedaan druk van de Britse en 1 u chto nge vallenraden en BEA. Die doen onder- naar mogelijke manke len aan de supersonische F srdes. Er wordt gespecu- I dat het Concorde-tijdperk I lens met rasse schreden |inde zou kunnen naderen, onderzoek vindt plaats aanleiding van het onge- ïet een Franse Concorde j juli bij Parijs. Daarbij m 114 mensen de dood. iderzoekers stellen in een itijds rapport dat waar- ilijk een kapotte vliegtuig- de oorzaak is geweest van ngeluk. De kettingreactie larop volgde, leidde tot de iners zijn in Europa nog s het slachtoffer van wijd- eide discriminatie en hun enrechten worden voort- 'd geschonden. De Roma n nogal eens als 'ideale ibok' als er economische slag is of bij conflicten, taat in een rapport dat de Koreaanse jurist Yeung 'en heeft opgesteld voor renigde Naties, 't de eeuwen heen is er elijks vooruitgang ge- aldus het rapport. „De zijn in heel Europa over gemeen nog steeds arm, Haag opgeleid en ze wor- P vrijwel alle terreinen ge dineerd." De afgelopen ijn de zigeuners primair dt in de opleving van ra- li geweld, aldus Yeung. Hij stelt dat 'met name chauvi nistische politici' daarin ook een rol hebben gespeeld door haatdragende taal uit te slaan. In Midden- en Oost-Europa wonen naar schatting tien mil joen zigeuners. Mensenrechtenorganisatie Amnesty International hekelde vanochtend het geweld van de Bulgaarse politie tegen jeugdige Roma. In een rapport geeft Am nesty twee voorbeelden. In de stad Sliwen schoot een politie man op 10 mei een 14-jarige zi geuner in het hoofd toen hij be zig was brandhout te stelen. De agent liet de jongen bewuste loos achter. In Widin liep een 16-jarige brandwonden op ter wijl hij in handen van de politie was. De jongen zou het vuur zelf hebben aangestoken, maar alles wees erop dat hij met brandstof was overgoten. LOS ANGELES JOHN WANDERS CORRESPONDENT Tussen de Amerikaanse Democraten en Republikeinen is.een reclameoorlog ont brand die doet denken aan de strijd tussen Coca-Cola en Pepsi. De onderliggende vraag luidt: welke van de twee partijen biedt de beste afspiegeling van de multicul turele samenleving? Ofwel, wie behartigt het beste de belangen van etnische min derheden. Op haar conventie in Philadelphia, twee weken geleden, trachtten de Republikeinen van presidentskandidaat Bush een beeld op te hangen van hun partij dat nauwelijks strookt met de werkelijkheid. Zwarte zan gers en zangeressen zongen de sterren van de hemel. Bush liet zich toejuichen onder de klanken van salsa en merengue. Tussen de bedrijven door gingen Republikeinse Congresleden onwennig op werkbezoek in de zwarte sloppenwijken van Philadelphia. De Republikeinen leken plotseling oog te hebben voor minderheden. Dat is tamelijk nieuw, maar vanzelfsprekend niet toevallig. Etnische minderheden vormen een snel groeiend deel van het electoraat. Wellicht gaat het stemgedrag van Latino's dit jaar voor het eerst het verkiezingsresultaat in de belangrijke staat Californië bepalen. Op de openingsavond van hun conventie in Los Angeles deden de Democraten hun best de televisiekijkers ervan te overtuigen dat de Republikeinse boodschap in Phila delphia pure nep was. „Wij weten hier in Los Angeles het een en ander af van show business", zei gouverneur Gray Davis van Californië. „Maar we hebben geen adver tenties nodig om te tonen dat wij een partij zijn van en voor alle Amerikanen. Wij zijn The Real Thing." Anders dan de Republikeinen kunnen de Democraten pronken met talrijke bestuur ders die afkomstig zijn uit het niet-blanke deel van de Amerikaanse samenleving. Ook vrouwen zijn aanzienlijk beter af met een Democratische president, klonk het in Los Angeles. Die boodschap werd fraai vorm gegeven door de Democratische senatoren Barbara Boxer, Dianne Feinstein, Mary Landrieu, Blanche Lincoln, Barbara Mi- kulski en Patty Murray. En natuurlijk door hun sister-Democrat Hillary Rodham Clin ton, die vanaf januari het vrouwelijke smal deel in de Senaat hoopt te versterken. De Republikeinen hebben slechts drie vrouwe lijke senatoren, al telt hun Senaatsfractie acht leden meer dan de Democratische. Gezien de leeftijd van de leden van het Amerikaanse Hooggerechtshof zal de vol gende president waarschijnlijk diverse nieuwe opperrechters mogen benoemen. Dat kan van beslissende invloed zijn op het abortusdebat in de VS. Bush zal rechters willen benoemen die voorstander zijn van een wettelijk verbod op abortus. De Demo craat Gore daarentegen zal met benoemin gen van rechters proberen het recht van de vrouw te waarborgen om over haar eigen lichaam te beslissen. Vandaar dat een groep Democratische vrouwen dezer dagen in Los Angeles but tons uitdeelt met het opschrift 'Het gaat om het Hooggerechtshof, suffie'. Het is een variant op Clintons succesvolle verkie zingsleus uit 1992 ('Het gaat om de econo mie, suffie'). Gore heeft de steun van de vrouwelijke kiezers hard nodig. Zoals dat ook gold voor zijn voorganger. Want als het uitsluitend aan de mannelijke kiezers had gelegen, dan was Clinton in 1996 verslagen door zijn Republikeinse uitdager Dole. fatale brand. Een op de start baan liggend stuk metaal zou de band hebben vernield. Het Britse AA1B en zijn Fran se tegenhanger BEA lieten gis teren aan BA weten dat ze de Britse luchtvaartautoriteiten zouden adviseren het lucht- waardigheidsbewijs van de Concordes in te trekken. Daar op schrapte BA de eerstvolgen de Concorde-vlucht van Lon den naar New York. De passa giers zijn met een ander vlieg tuig vervoerd. De vijf overgebleven Con cordes van Air France kregen direct na de ramp op 25 juli bij Parijs al een vliegverbod. De su personische toestellen van de Britse maatschappij kregen een dag na het vliegtuigongeluk weer toestemming het lucht ruim te kiezen. Een aantal Con cordes van British Airways bleek echter de afgelopen we ken met de nodige technische problemen te kampen. TOKYO HESTER VAN NUNEN CORRESPONDENT Honderd Zuid-Koreanen en evenveel Noord-Kore&nen heb ben gisteren voor het eerst in vijftig jaar hun familie terugge zien. In de hoofdsteden van het verdeelde schiereiland liepen de emoties hoog op. Tranen werden in stromen geplengd. Hoogbejaarde ouders sloten hun inmiddels grijzende kinde ren in de armen. Broers en zus sen vielen elkaar om de hals. Mannen omhelsden de vrou wen met wie ze ruim een halve eeuw geleden huwden. Ambu lances stonden paraat. Ge vreesd werd voor de gezond heid van de deelnemers op veelal hoge leeftijd. In de Zuid- koreaanse hoofdstad Seoul kwamen hulpverleners in actie toen het weerzien 'met haar zoon een 95-jarige vrouw teveel werd. Nog geen maand geleden wisten veel reünisten niet of hun naaste familieleden nog leefden. In de chaos van de Ko reaanse oorlog ('50-'53) waren ze elkaar kwijtgeraakt. Daarna was elke vorm van contact tus sen het communistische noor den en het pro-westerse zuiden uitgesloten. Zelfs de uitwisse ling van brieven was verboden. Nu mogen de Noord- en Zuid-Koreanen vier dagen lang met hun familieleden praten. Gisteren deden ze dat in groepsverband, vandaag en morgen gebeurt het privé. De herenigingen in Seoul en Py ongyang zijn het tastbare resul taat van de historische ontmoe ting, half juni, tussen de twee Koreaanse leiders. Daarbij spra ken ze af te zullen werken aan verzoening. De uitwisselingen zijn zowel in Seoul als Pyongyang streng geregisseerd. Deelnemers mo gen de plekken waar ze zijn ge boren en de huizen van familie niet bezoeken. De relatief wel varende Zuid-Koreanen heb ben het dringende advies ge kregen aan hun noordelijke verwanten geen boeken cadeau te doen waarin negatieve uitla tingen over het noorden staan. De nationale vlag of kleding met Engelstalige opdruk werd eveneens afgeraden. Populaire presentjes waren gisteren hor loges, geld en medicijnen. De afgevaardigden uit het zuiden zijn winnaars van een loterij. Ruim 75.000 van de 1,2 miljoen Zuid-Koreanen met fa milieleden in de eerste graad in het noorden hadden zich aan gemeld voor het herenigings programma. Een computer se lecteerde vierhonderd namen. Rode-Kruismedewerkers brach ten dat aantal terug tot hon derd. De oudsten kregen voor rang. Een medische test moest uitwijzen of ze de confrontatie fysiek zou aankunnen. De meeste Noord-Koreaanse LOS ANGELES JOHN WANDERS CORRESPONDENT Veertig jaar geleden accep teerde John F. Kennedy in Los Angeles de presidentskandi datuur van de Democratische Partij. Vannacht stonden de Kennedy's wederom in de schijnwerpers. En opnieuw gebeurde dat in Los Angeles, de stad die JFK richting on sterfelijkheid lanceerde. De stad ook waar JFK's broer Ro bert, tijdens diens race naar het Witte Huis, werd ver moord. Op het podium van de 43ste Democratische Nationale Conventie verscheen Caroline Kennedy, JFK's enige dochter en de laatste overlevende van het opmerkelijke gezin. „Ik bedank alle Amerikanen voor de steun die John en ik moch ten ontvangen, in goede en in zware tijden", sprak Caroline, die vorig jaar haar broer John junior verloor bij een vlieg tuigongeluk. Caroline's oom Teddy - se nator Edward Kennedy uit de staat Massachusetts - brak vervolgens op zijn bekende, emotionele manier een lans voor de presidentskandida tuur van Al Gore en diens plannen voor hervorming van de Amerikaanse gezondheids zorg. „Slechts drie keer eerder in mijn leven heb ik een presi dentiële kandidaat zo vroegtij dig en enthousiast gesteund als ik nu doe met Al Gore. En twee van die drie kandidaten waren mijn broers. Ik zeg te gen alle Amerikanen, onge acht hun partijpolitieke voor keur: vecht voor Al Gore, want Al Gore vecht voor u." Terwijl Caroline en haar oom Teddy op het podium de toejuichingen van het Demo cratische publiek in ontvangst namen, bevolkte een reeks an dere telgen van de uitgebreide Kennedy-clan de studio's van de grote Amerikaanse televi sieomroepen. Uiteraard om de recente gebeurtenissen op de conventie van een per soonlijk commentaar te voor zien. Buiten, op de muur van een oud flatgebouw, pal te genover het Staples Center waar de Democraten deze week bijeen zijn, keek Robert Kennedy vanaf een reusachti ge muurschildering naar de lucht boven Los Angeles. Met fonkelende ogen vol optimis- Belgische jurist maakt rapport voor VN Economische sancties tegen 'schurkenstaten' schieten hun doel voorbij en zijn soms zelfs in strijd met het vol kenrecht. Dat concludeert de Belgische rechtsgeleerde Marc Bossuyt in een rapport aan de Subcommissie voor de Mensenrechten van de Verenigde Naties, die momen teel in Genève vergadert. Tot de vele met emotie beladen herenigingen behoorde gisteren die tussen een Noord-Koreaanse man en zijn nicht uit Zuid-Korea. Ze omhelsden elkaar in Seoul. foto afp eugene hoshiko reünisten zijn volgens kranten in Zuid-Korea 'overlopers'. Ze hebben zich tijdens de Kore aanse oorlog uit ideologische overwegingen bij het noorden aangesloten. Enkele bekende artiesten, kunstenaars en we tenschappers zijn met de groep meegereisd. In Zuid-Korea wordt vurig ge hoopt dat de familieherenigin gen een vervolg krijgen. De Noord-Koreaanse leider Kim Jong-il verklaarde het afgelopen weekeinde tegenover directeu ren van Zuid-Koreaanse media organisaties dat meer reünies de komende twee maanden zullen volgen. De reünies waren niet het enige verzoeningsgebaar. Voor het eerst vierden de Korea's ook samen Nationale Bevrijdings dag. Gisteren 55 jaar geleden kwam er een eind aan de kolo niale heerschappij van Japan. GENEVE BOB KROON CORRESPONDENT Professor Bossuyts deed zijn rapportage in opdracht van de Verenigde Naties, maar volgens een VN-woord voerder moeten de gevolgtrekkingen niet als een officiële stellingname van de Verenigde Naties worden ge zien. Economische en politieke sancties worden opgelegd om bepaalde regimes tot koersver andering te dwingen. „Maar deze strategie is praktisch en juridisch failliet", aldus het rap port. Volgens Bossuyt heeft de ervaring in landen als Joegosla vië en vooral Irak geleerd, dat de burgerbevolking het gelag betaalt, terwijl de machtheb bers buiten schot blijven en 'al leen maar extremistischer wor den, de media onder druk zet ten en het volk achter zich ver enigen met een beroep op na tionale solidariteit tegen het vij andige buitenland'. In Irak hebben de door het Westen opgelegde sancties ge leid tot 'een van de ernstigste humanitaire rampen van de laatste tien jaar', terwijl Saddam Hussein nog steeds in het zadel zit. Bossuyt heeft ook felle kri tiek op de nu al veertig jaar du rende Amerikaanse blokkade tegen Cuba. De VS hebben het volste recht hun eigen handels betrekkingen met Cuba te be vriezen, meent Bossuyt, maar niet om deze sancties te verhef fen tot een internationaal dwangmiddel. Als de internationale ge meenschap toch tot sancties besluit, dan moeten die aan een tijdslimiet zijn gebonden, vindt de Belgische jurist. Bovendien moeten sancties de machtheb bers en de regerende klasse treffen en de burgerbevolking ontzien. Dit kan worden bereikt door het blokkeren van buiten landse banktegoeden en bezit tingen van machthebbers, de regerende elite en militairen en de import van specifieke goede ren, zoals luxe artikelen, af te snijden. Westerse diplomaten in Ge nève zijn het niet in alle opzich ten eens met Bossuyt. Zo heb ben volgens hen de sancties te gen het Zuid-Afrikaanse apart heidsregime wel degelijk hun doel bereikt. Een Amerikaanse diplomaat wees erop, dat de Veiligheidsraad Irak heeft toe gestaan een deel -van zijn olie- uitvoer te hervatten. „Maar de opbrengsten gaan grotendeels naar Saddam Hussein en con sorten en de bevolking komt te kort." MOSKOU FRANK HENDRICKX CORRESPONDENT De Noordelijk Vloot symboli seert de teloorgang van Rusland als wereldmacht. Peperdure schepen verroesten aan de ket ting, salarissen worden niet of te laat betaald, geld voor oefe ningen is er niet. Het ongeluk met de Koersk toont aan dat zelfs de modernste onderzeeër niet meer zeewaardig is. „Het verval van de Noordelijke Vloot is met deze tragedie compleet", zegt Thomas Nilsen van de Noorse milieuorganisatie Bello- na. In 1989 was de roemruchte Noordelijke Vloot nog op het toppunt van haar macht. Meer dan 130 atoomonderzeeërs, honderden patrouilleschepen en vliegdekschepen lagen ge vechtslaar in hun havens. De duizenden marineofficieren in Ruslands noorden werden bo- venmodaal betaald en genoten talloze privileges. Het einde van de Koude Oorlog bleek echter ook het einde voor een van haar machtigste symbolen. „Het drama met de Koersk is geen verrassing voor mensen die de ontwikkeling van de Noordelijke Vloot de afgelopen tien jaar hebben gevolgd", zegt de Noorse onderzoeker Nilsen. Het verval heeft zich in een ra zend tempo voltrokken. Het aantal patrouilleschepen is sinds 1989 met ongeveer dui zend verminderd. De rest roest weg in de ijsvrije havens van het schiereiland Kola. Het aan tal patrouilles is de laatste jaren met meer dan tachtig procent verminderd. Slechts enkele schepen zijn daadwerkelijk ge- vechtsklaar. Het pronkstuk van de vloot, het vliegdekschip Admiraal Koez- netsov, is volgens een recent rapport zo weinig op zee dat de bemanningsleden nauwelijks weten wat ze op dek moeten doen. De gevechtspiloten van de marine maken uit geldge brek slechts veertig vlieguren per jaar. Bij de drie kleinere Russische vloten - de Zwarte Zee Vloot, de Baltische Vloot en de Stille Zuidzee Vloot - is de si tuatie niet veel beter. Van de 130 atoomonderzeeërs waarover de Noordelijke Vloot in 1989 beschikte, zijn er rhin- der dan veertig over. Dat aantal is echter nog veel te groot om te verhapstukken, zo blijkt uit het aantal ongelukken van de laat ste jaren en de huidige tragedie met de Koersk. Een rapport van de Noorse mi lieuorganisatie Bellona spreekt verder van ernstige milieuver ontreiniging als gevolg van ach terstallig onderhoud en het dumpen van radioactief afval en nucleaire brandstof in zee. In 1995 bevestigde de toenmali ge Russische marinecomman- ln dienst: sinds 1995 Water verpl.: 18.000 ton (ondergedoken) Aandrijving: 2 kernreactoren Bemanning: 116 (maximaal 130) anp sgn dant, Oleg Jerofejev, de dreiging van een 'ecologische ramp' als de overheid niet met geld en maatregelen zou komen. „De economische en technische neergang is sindsdien alleen maar verder gegaan", aldus Nil- Om geld bij te verdienen, ver huurde de Noordelijke Vloot een aantal jaar geleden zelfs een atoomonderzeeër voor het transport van aardappelen naar Siberië. In 1996 probeerde de marine de voltooiing van een aantal half afgebouwde sche pen te financieren door van be drijven geld te vragen in ruil voor vermelding van hun naam op de vaartuigen. Zulke initiatieven brengen ech ter geen verlichting. Een kern onderzeeër dreigde het in 1995 te begeven, omdat het energie bedrijf Kolenergo de elektrici teit had afgesloten. De Noorde lijke Vloot bleek nooit rekenin gen te betalen en 4,5 miljoen dollar schuld te hebben. De elektriciteit werd pas weer aan gesloten toen gewapende mari niers het kantoor van Kolener go bestormden. De lonen van de Russische ma trozen worden stelselmatig te laat betaald. Het moreel van de troepen is tot een dieptepunt gedaald. Recent doken op een zwarte markt bijvoorbeeld ka bels van een kernreactor op. Om wat bij te verdienen had een matroos ze gestolen uit een atoomonderzeeër. In 1998 dreigde een gefrustreerde 19-ja- rige matroos een nucleaire duikboot op te blazen. Hij werd pas overmeesterd nadat hij acht andere matrozen had neerge schoten. „Het ongeluk met de Koersk lijkt ook een combinatie van slecht onderhoud en matig op geleid personeel", zegt Nilsen. „Zoals het er nu uit ziet heeft de onderzeeër water gemaakt bij de opslagruimtes voor tor pedo's. Normaal gesproken is het dan mogelijk weer naar de oppervlakte te komen. Maar als de bemanning niet voorbereid is op crisissituaties wordt het zeer moeilijk. Het is te hopen dat de Russische regering con clusies trekt uit dit ongeluk. Ik heb echter weinig hoop."

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2000 | | pagina 5