Horecabond wil tafelen over toeslag
De laatste echte imker draagt geen pak
Economie
:rwijderingsbijdrage auto's
n omlaag tot 100 gulden
Onderzoek naar ex-topman Duits VN-commissie: WTO nachtmerrie
bouwconcern Philipp Holzmann voor veel ontwikkelingslanden
Alleenrecht Volvo Gent
op nieuwste model S60
KLM stoot vrachtdochter af
Carnaval Victory in New York
AG 15 AUGUSTUS 2000
v*n Holland is de laatste beroepsimker van Nederland. Bescher-
Idraagt hij niet, wel heeft hij steeds een sigaar in zijn mond. Dat
de bijen, zegt hij. foto anp phil nijhuis
De grafstenenmaker, de
oiifantenverzorger, de
pianostemmer en de koster.
Nederland telt honderden
beroepen met slechts een
handjevol werknemers. Een
serie verhalen over hun
arbeidsvoorwaarden. Vandaag
deel 4: de imker.
RHENEN JANNEKE WILLEMSE
Cees van Holland (53) is bijen
boer. De laatste beroepsimker
van Nederland. Hij houdt van
zijn '250.000 stuks vee', die zoe
mend naar de 500 korven ach
ter zijn huls vliegen. Maar soms
knijpt hij even nonchalant als
vakkundig een bij dood. „Zag je
dat? Die wilde me steken."
Eigenlijk zegt Van Holland al
tijd: „Ze steken niet. Want als
een bij steekt, gaat-ie dood. Dat
weet-ie zelf ook."
Maar in het uur dat hij zijn
bijenvolk laat zien, wordt hij al
vier keer gestoken. Daar heeft
hij een verklaring voor: „Je
moet niet. in hun vlucht gaan
staan. Hoe zou jij het vinden als
je thuis kwam met twee zware
boodschappentassen en er
staat een kerel voor je deur?"
Bescherming draagt hij niet.
Alleen zijn sigaar is onmisbaar.
Zonder stompje tabak gaat hij
niet naar de bijen. De rook ver
suft de bijen een beetje en
houdt ze uit zijn buurt. „Maar
ik vind het ook lekker hoor."
Van Holland is al zo vaak ge
stoken dat hij er nauwelijks nog
een bult van krijgt. Als hij aller
gisch voor ze wordt, is dat le
vensgevaarlijk. „Een vrouwtje
dat haar hele leven al met bijen
werkte, werd bij mij geprikt en
moest direct naar het zieken
huis."
Als hij met een paar bijenvol
ken in de auto stapt, neemt hij
wel altijd een beschermend pak
mee. Niet voor hemzelf, maar
voor de hulpverleners. „Stel je
voor dat ik een ongeluk krijg.
Niemand durft naar binnen als
daar een zootje woedende bijen
zit."
Van Holland rijdt af en toe
naar een bijenmarkt om ho
ning, kaarsen en soms bijen te
verkopen. Dat levert weinig
geld op. „Een losse zwerm met
kast is 25 gulden. Tja, je beurt
nooit meer wat het gekost
heeft. De korf, de kilo's suiker
aan voer, het is veel meer
waard. Maar als je honderd gul
den vraagt, lopen ze hard weg."
Soms brengt hij een paar kor
ven naar een plek waar goede
bloemen staan met veel stuif
meel. Dan kunnen de bijen zich
te goed doen. Soms levert het
ook nog goede honing op. Per
jaar 'slingert' Van Holland ge
middeld 25 kilo honing per
kast. Hij verkoopt de zoetigheid
vanaf zes gulden per potje. Dat
is geen vetpot. Te weinig om
van rond te komen.
Bestuiving van groenten en
fruit is zijn belangrijkste inkom
stenbron. Hij laat zijn bijen
vliegen tussen aardbeien, au
gurken, bloemkolen, rode bes
sen, wortel, radijs en fruit. De
insecten brengen stuifmeel van
bloem naar bloem en zorgen er
zo voor dat een vrucht kan ont
staan. Alle imkers in Nederland
- er zijn bijna 8.000 hobby-im
kers - zorgen met het bestuiven
voor een omzet van 1,6 miljard
gulden in de land- en tuin
bouw.
Per bijenvolk dat hij bij fruit
in de buurt zet, vangt hij zestig
gulden voor drie weken. Dat is
vastgesteld door de Land- en
Tuinbouworganisatie. Zaadteelt
betaalt honderd gulden per korf
en gewas in kassen levert 55
gulden per week op. „Dan zijn
ze ook erg verzwakt. Een kas'is
onnatuurlijk, dat doet ze geen
goed."
Het hoofd van Van Holland
zit vol details van de gewassen
die hij bestuift. Elk pitje van een
aardbei moet worden aange
raakt, anders groeit er een
deukje. „Dan is het tweede
klas."
Voor een perfecte bestuiving
moeten er vijf korven staan op
een hectare kool, bij problemen
meer. Augurken zijn maar een
kwartier te bestuiven. Kom
kommers moeten juist niet be
stoven worden.
Ook weet hij alles van de bij
envolken die hij kweekt. Pas
nog liet hij een rode koningin
uit Nieuw-Zeeland overvliegen.
Daarmee kweekte hij een hele
nieuwe, rode bijenkolonie. „Ze
zijn veel rustiger dan de gewo
ne zwarte bijen. Kijk maar, ze
lopen ook niet over je hand als
je de raat eruit tilt."
Van Holland is al dertig jaar
imker, en de laatste in Neder
land die het voor de kost doet.
Hij ziet de toekomst voor de be
roepsgroep somber in. Er is te
weinig bloeiende natuur over.
„Je kan geen bij meer kwijt."
En onder jongeren is er wei
nig belangstelling voor het vak.
Korven moeten altijd heel vroeg
in de ochtend of juist heel laat
worden weggebracht, voordat
de bijen wakker zijn. „Werk bij
nacht en ontij. Wie wil dat nou
nog? Ze willen tegenwoordig al
lemaal achter de computer."
Ongenoegen bij FNV over schrappen extra beloning voor zondagen
De Horecabond FNV wil komende zondag aan tafel met
de werkgeversvoorzitter uit de branche. De bond heeft
voorzitter Geenemans van Koninklijk Horeca Nederland
uitgenodigd om in zijn eigen restaurant te komen praten
over de afschaffing van de zondagtoeslag. De werkgevers
weten nog niet of ze de uitnodiging aannemen.
Gasten die zondag gaan eten in
het restaurant van Geenemans,
een Nijmeegs filiaal van de res
taurantketen Gauchos, worden
getrakteerd op een bezoekje
van de horecabond. Hiermee
wil de bond zijn ongenoegen
duidelijk maken over het voor
stel van de werkgevers om de
zondagtoeslag af te schaffen.
Werknemers die veelvuldig
op zondag werken, lopen door
dit plan jaarlijks bijna zeven
procent salaris mis. De onder
handelingen voor een nieuwe
CAO liepen door het werkge-
versvoorstel tot twee keer toe
vast.
Geenemans weet nog niet of
hij in zijn eigen restaurant met
de bond komt praten. „De di
rectie beraadt zich op de uitno
diging", aldus een woordvoer
ster. Volgens haar horen de on
derhandelingen in principe
plaats te vinden aan een onder
handelingstafel en niet in een
restaurant.
Eventuele gesprekken zullen
niet zorgen voor een nieuwe
CAO, want de voorzitter maakt
geen deel uit van de CAO-dele-
gatie. Het maakt de vakbond
niet uit of hij wel of niet komt.
„Het gaat om de actie."
Bij Gauchos weten de werk
nemers dat de vakbond zondag
langskomt. „We venvachten
weinig hinder", aldus een van
de werknemers. Hij zal niet aan
de actie mee doen, 'maar ik ben
wel een warm voorstander van
de zondagtoeslag'.
De afgelopen zondagen voer
den de bonden in verschillende
gelegenheden acties. Ondanks
de zomerperiode zeggen de
werkgevers geen last te hebben
van de acties in de horeca. „Het
bezorgt ons geen rampen. We
merken er eigenlijk weinig
van", aldus de woordvoerder
van de werkgevers. Klachten
van horecabazen zijn bij de ver
eniging nog niet binnen geko
men.
Voor de vakbonden is het
moeilijk om in de zomermaan
den duizenden werknemers in
de horecasector te mobiliseren.
„Door de krappe arbeidsmarkt
en de vakanties heeft iedereen
het erg druk. Dan lukt het ge
woon niet om zoveel werkne
mers op de been te krijgen, zo
als bij de ambtenaren", aldus
een woordvoerder van de Hore
cabond FNV.
Veel werkgevers staan vol
gens haar ook niet te springen
om een afschaffing van de zon
dagtoeslag. „Ze vragen zich af
hoe ze in vredesnaam aan men
sen moeten komen zonder die
toeslag."
En dan gaat het niet alleen
om de kleine werkgevers die
vaak meer moeite hebben om
personeel te vinden. „Ook bij
het Hilton Hotel in Rotterdam
kunnen ze zonder de toeslag
voor de zondagen geen mensen
krijgen." In de horeca werken
zo'n 280.000 mensen.
Het openbaar ministerie in
Duitsland is een onderzoek be
gonnen naar de handelwijze
van voormalig president-com
missaris C. von Boehm-Bezing
van het Duitse bouwconcern
Philipp Holzmann. Het week
blad Der Spiegel schrijft dat hij
bij de redding van het op een
na grootste bouwconcern van
Duitsland een verkeerde voor
stelling van zaken heeft gege
ven.
Bij de onderhandelingen over
de redding van de vorig jaar in
problemen geraakte onderne
ming zou Boehm-Bezing niet
aannemeljk hebben kunnen
maken dat er plotseling een
verlies van omgerekend 2,7 mil
jard gulden was ontstaan. Bo
vendien verzweeg hij nieuwe
verliezen en fouten van mana
gers, aldus Der Spiegel.
Het blad beroept zich op uit
latingen van jurist B. Schneider,
die de voormalige directievoor
zitter L. Mayer vertegenwoor
digde bij de procedures rond
om het bouwbedrijf. Deutsche
Bank, waar Boehm-Bezing in
de directie zit, heeft laten weten
dat haar directielid niets te ver
wijten valt. Deutsche Bank nam
eind vorig jaar voor 1,7 miljard
gulden deel aan de reddings
operatie voor Holzmann. Die
operatie vergde het bedrag van
in totaal 4,8 miljard.
De redding van het Holz-
mann-concern kwam bonds
kanselier Schroder op stevige
kritiek te staan. Door zijn per
soonlijke ingrijpen kwamen de
banken over de brug. Schröder
werd verweten te hebben inge
grepen in de werking van de
vrijemarkt-economie. Het fail
lissement van Holzmann zou
hebben geleid tot het verlies
van duizenden banen in de
Duitse bouwsector.
genêve ap
De Wereldhandelsorganisatie
(WTO) is een 'nachtmerrie'
voor ontwikkelingslanden. Dat
schrijven medewerkers van de
VN-Subcommissie voor de
Mensenrechten in een rapport.
Volgens de rapportage houdt
de WTO geen rekening met de
behoeften van de armen in de
wereld en streven rijke landen
die mensenrechten willen be
trekken bij handelsoverleg ei
gen doeleinden na.
„Voor zekere delen van de
mensheid - vooral in ontwikke
lingslanden in het Zuiden - is
de WTO een nachtmerrie", zeg
gen J. Oloka-Onyango en D.
Udagama, deskundigen van de
commissie op het gebied van
globalisering van de handel en
opstellers van het veertig pagi
na's tellende rapport.
De twee noemen de veron
derstellingen waarop de regels
van de WTO zijn gebaseerd 'ui
terst oneerlijk en zelfs vooringe
nomen'. Volgens Oloka-Onyan
go en Udagama zijn alleen gro
te multinationals gediend met
deze regels. Volgens de opstel
lers van het rapport moet de eis
van rijke landen dat mensen
rechten en arbeidsomstandig
heden in ontwikkelingslanden
bij handelskwesties worden be
trokken, met argwaan worden
bezien. Het rijke Noorden han
teert in de omgang met het ar
me Zuiden immers 'talloze
dubbele normen', aldus Oloka-
Onyango en Udagama.
De WTO, een organisatie die
ijvert voor een vrijere wereld
handel, heeft nog niet gerea
geerd op het rapport. Direc
teur-generaal M. Moore stelt
dat een vrijere wereldhandel
juist ontwikkelingslanden ten
goede komt. De meeste van de
137 lidstaten van de WTO zijn
ontwikkelihgslanden.
enkweek steeds omvangrijker
In Nederland worden op 958 hectare (on-
eiland Schiermonnikoog) in kassen rozen gekweekt,
met tien hectare ten opzichte van vorig jaar is een re-
het CBS. Rozen zijn al jarenlang de belangrijkste
in de glassierteelt. Ze beslaan een kwart van het to-
gemiddelde oppervlakte verdubbelde sinds 1980 bijna
hectare. De schaalvergroting leidde er toe dat van de
in 1980 er nu nog een kleine 800 over zijn.
chrysanten steeg één procent tot 821 hectare. De
sinds 1981 terrein. Dit jaar zakte het areaal terug
procent tot 94 hectare. Het totale areaal kassnijbloemen
met 2,7 procent gestegen tot 3.850"hectare. Op de fo-
rozenkweker in Aalsmeer.
foto anp koen suyk
umts-veiling overtreft Britse
Het totaalbedrag dat is geboden op de frequenties voor
telefonie in Duitsland heeft dat van de veiling in
overtroffen. De zes bieders bleken gisteren, na
bij elkaar 87,9 miljard gulden over te hebben voor
iquenties. De Britse veiling was goed voor 85 miljard. Die
iderland bleef steken op een verhoudingsgewijs schamele
iljard. Omdat de bedragen zo snel stijgen, hebben de orga-
oren van de veiling de regels gewijzigd. Vanaf vandaag
een bod minimaal 5 procent hoger liggen dan een vorig
Tot maandag was dat minimum tien procent.
wdel op internet nekt Toys 'R' Us
fork» De Amerikaanse keten van speelgoedzaken Toys 'R'
eeft in het tweede kwartaal zijn nettowinst fors zien dalen,
!9 tot ruim zeven miljoen gulden. Oorzaak van de winstda-
lijn de tegenvallende activiteiten op internet. De omzet
ongeveer negen procent tot 4,9 miljard gulden. Toys 'R'
oot onlangs een alliantie met webwinkel Amazon.com om
lgoed via internet gezamenlijk te verkopen.
•s meer winst voor WPP Group
EN_t De Britse WPP Group, 's werelds grootste reclamebu-
heeft in het eerste halfjaar een winst voor belastingen ge-
t van 504 miljoen gulden. Vorig jaar was dat in dezelfde pe-
:405 miljoen. De omzet steeg met negentien procent tot
liljard gulden. WPP werd in mei 's werelds grootste recla-
wreau door de overname van het Amerikaanse Young Ru-
eresse KPN voor umts-veiling Italië
iaag De kans bestaat dat KPN indirect gaat meebieden op
Biling van umts-licenties in Italië, nu partner Hutchison
mpoa een belang van 51 procent in het consortium Andala
[genomen. Andala (onder meer internetbedrijf Tiscali en
nversteringvehicel CIR) gaat proberen een licentie in de
it te slepen. „Mogelijk sluiten wij ons op een later tijdstip
lutchison aan en komen we tot een pan-Europese samen-
ang", aldus een KPN-woordvoerder. De veiling in Italië be-
in het najaar. KPN en haar partners Hutchison (Hong
g) en NTT Docomo (Japan) maakten eerder al bekend sa-
i te werken bij het verkrijgen van umts-licenties in België,
ïkrijk en Duitsland. Internetbedrijf Tiscali is in onderhande
niet het Nederlandse World Online over een eventuele sa-
werking of fusie. Dan is het mogelijk dat KPN en World On-
partners worden. In Nederland concurreert het duo op in-
ettoegang.
Miljard voor nieuwe fabriek
De vestiging van Volvo Cars in
Gent krijgt het alleenrecht voor
de assemblage van de Volvo
S60, de opvolger van het popu
laire model S80. De laatste keer
dat Volvo in Gent een model
exclusief voor zichzelf kreeg,
was in 1991. Van dat jaar af
werd daar enige tijd de Volvo
850 geassembleerd.
Volvo's nieuwste model werd
afgelopen zaterdag in Stock
holm aan de media gepresen
teerd. Medewerkers van Volvo
Cars Gent waren al vanaf 1997
betrokken bij het ontwerpen
van de S60. Volvo Cars Gent in
vesteert in de komende jaren
bijna een miljard gulden in de
bouw van een nieuwe fabriek
voor personenwagens in de
Gentse haven. De uitbreiding
van de vestiging in Gent hangt
samen met de beëindiging van
de Volvo-activiteiten bij Nedcar
in het Limburgse Born.
Volvo begon in 1965 met de
assemblage van personenwa
gens in Gent. Sindsdien zijn er
ongeveer twee miljoen auto's
gemaakt. In de afgelopen vier
jaar investeerde Volvo al voor
een miljard gulden in de
Vlaamse vestiging. Begin dit
jaar nog werd voor 350 miljoen
gulden een nieuwe lasfabriek in
gebruik genomen.
Op dit ogenblik worden in
Gent de S70 en V70 gemaakt en
werken er ruim 3.700 werkne
mers. In de komende jaren
komt naast de bestaande ge
bouwen een nieuwe fabriek
met een oppervlakte van vijftig
duizend vierkante meter en een
uitbreiding van technische in
stallaties met lasrobotten,
spuitrobotten, ovens en nieuwe
productielijnen. Door de inves
tering verdubbelt de Volvo-pro-
ductie in Gent van 160.000 naar
325.000 auto's in 2004. Daarbij
is er plaats voor een kleine
tweeduizend nieuwe banen.
Maatschappij zoekt partner voor CSC
AMSTELVEEN PIETER VAN HOVE
KLM wil haar vrachtdochter
CSC (Cargo Service Center) af
stoten. De luchtvaartmaat
schappij is hierover onlangs ge
sprekken begonnen met poten
tiële gegadigden.
CSC, voor honderd procent
eigendom van KLM, handelt
wereldwijd luchtvracht af voor
ongeveer honderd maatschap
pijen. De vrachtpoot heeft ves
tigingen in zeventig landen en
beschikt over 3.100 werkne
mers, waarvan 415 op Schiphol
werkzaam zijn. Vorig jaar werd
1,5 miljoen ton luchtvracht af
gehandeld.
Het opgaan van de KLM-
dochter in een groter verband
moet leiden tot uitbreiding van
haar activiteiten en het opzet
ten van nieuwe diensten. Bin
nen de luchtvaart is momenteel
sprake van schaalvergroting en
specialisatie. De vrachtafhan
deling heeft hier ook mee te
maken. Ook de internationale
concurrentie heeft een rol ge
speeld in het KLM-besluit tot
verkoop van de dochter.
Volgens een KLM-woord
voerder wordt in eerste instan
tie gezocht naar een strategi
sche partner voor CSC, maar
verkoop behoort 'zeer zeker tot
de mogelijkheden'. De zegsman
stelt dat het afstoten los staat
van de afslankoperatie 'Baseli
ne'.
De ondernemingsraad (OR)
van KLM is gisteren op de
hoogte gebracht van het voor
nemen. Eind volgende maand
brengt de OR een advies uit.
Voor die tijd wil de raad niet op
de plannen reageren.
new York Het nieuwe cruiseschip van Carnival Cruise Lines, de Carnaval Victory, voer gisteren de haven van New York binnen. Het vijftiende
schip van Carnival Cruise Lines meet ruim 270 meter en is vanaf het wateroppervlak ruim 41 meter hoog. Het kolossale gevaarte heeft accommo
datie voor 2.758 passagiers en heeft net zijn eerste reis achter de rug. De boot is op een Italiaanse werf gebouwd. foto epa andynewman
rsatel samen met provider in YS
erdam TelecombedrijfVersatel en het internetbedrijf
xion Corporation in de VS gaan samenwerken. Versatel ver-
1 pt de internetdochter SpeedPort aan Conxion. De Amerika-
mogen in ruil daarvoor gebruik maken van het Europese
verk van Versatel. Versatel, dat zich vooral richt op telefoon-
lataverkeer voor bedrijven, gaat aan Conxion infrastructure-
lernetdiensten leveren. SpeedPort is onder meer gespeciali-
d in hosting, dienstverlening die ervoor zorgt dat bedrijven
internet op kunnen. De Versatel-dochter heeft wereldwijd
rijven uit de hoek van de nieuwe media als klant. Conxion
de Europese datacentra van SpeedPort integreren.
ken op een voor het milieu ver
antwoorde manier te herge
bruiken. Sinds dat jaar zijn vol
gens RAI en ARN ruim 1,2 mil
joen wrakken gerecycled. Ten
minste 86 procent van het ge
wicht aan automaterialen
wordt inmiddels hergebruikt.
De autobranche wil dit percen
tage voor 2015 verhogen tot 95
procent.
RAI en ARN hebben de verla
ging van de verwijderingsbij
drage voorgesteld aan het mi
nisterie van volksgezondheid,
ruimtelijke ordening en milieu.
erwijderingsbijdrage voor
kan volgend jaar omlaag
ngeveer honderd gulden,
ns de Rijwiel en Automo-
ndustrie (RAI) en Auto Re-
Nederland (ARN) is het
neer nodig 150 gulden te
van mensen die een eer-
aanvragen,
gelopen drie jaar
meer' nieuwe au-
dan verwacht.
is in
ivoerd om autowrak-