God op het Web
Monasterio de San José
Geloof Samenleving
Russische tsaar Nicolaas II hei
Botsing over kermisdienst Werversho
Kloostermoppen mee naar Rome
DINSDAG 15 AUGUSTUS 2000
VANDAAG
Vandaag 139 jaar geleden, op 15 augustus
1861, stierf de christenvervolgster koningin
Ranavalo van Madagaskar. De dynastie van
Ranavalo heerste over het eiland sinds het
begin van de negentiende eeuw en werd pas ten tijde van
Ranavalo III in 1896 door het Franse kolonialisme ten val
gebracht. De dood van koningin Ranavalo, die zelf de in
heemse animistische (Van Dale: opvatting die aan alle
dingen een ziel toekent) religie aanhing, werd bejubeld in
christelijk Europa. Zij had dertig jaar lang de christenen
op wrede wijze vervolgd. Vanuit Engeland werden direct
nieuwe zendelingen naar Madagaskar gestuurd. Tegen
woordig is 45 procent van de bevolking op het eiland
voor de Afrikaanse kust christen.
De 15de augustus is ook de officiële datum voor de vie
ring dat de koningin aller heiligen en engelen, Maria en
moeder Gods, ten hemel werd opgenomen. In 1950 ver
klaarde paus Pius XII de Tenhemelopneming van Maria
tot dogma.
Goenka naar VN voor wereldvrede
new york Meditatiegoeroe Satya Narayan Goenka (76) van de
Vipassana-organisatie spreekt op de Millennium World Peace
Summit van 28 tot en met 30 augustus in New York de Verenig
de Naties toe. Tijdens deze topconferentie voor wereldvrede
hebben religieuze en spirituele leiders de intentie de VN te hel
pen met de zoektocht naar wereldwijd wederzijds begrip.
Goenka spreekt niet namens een godsdienst. Wel is hij leider
van een beweging, die in 75 landen gratis tiendaagse meditatie
cursussen aanbiedt waar jaarlijks zo'n honderdduizend cursis
ten bij betrokken zijn. Goenka is van oorsprong een rijke zaken
man uit Myanmar, het vroegere Birma, maar heeft in 1969 het
roer omgegooid en houdt zich nu alweer alweer 31 jaar bezig
met het verspreiden van de Vipassana-techniek. Deze wijze van
mediteren zou grondoorzaken van stress, en ontevredenheid
wegnemen en non-sektarisch zijn.
Derde Reiki Festival in hotel Vianen
vianen In hotel Vianen in de gelijknamige plaats wordt 30 sep
tember het landelijke Reiki Magazine Festival gehouden. Het is
het derde in zijn soort. Reiki is een oude Japanse therapie,
waarin de handoplegging centraal staat. Beoefenaars claimen
dat de methode teruggaat naar de wijze waarop Jezus van Naza
reth en Boeddha mensen genazen. Hoofdgast van het Reikifes-
tival is een Amerikaanse Reiki-master uit de VS, die de relatie
I tussen Reiki en de krijgskunst Aikido zal belichten. Verder
wordt er muziek gemaakt en volop gedanst, gegeten en gefeest.
De dag meemaken kost 149 gulden; een folder met informatie is
verkrijgbaar via het Reiki Magazine 020-4193755.
Nonnen winnen prijzen met website
M.M. Carmelitas Descalzas
Medina de Rioseco
(Valladolid)
madrid Een groep Spaanse nonnen heeft aangetoond dat reli
gie en de elektronische snelweg goed samen kunnen gaan. De
zusters van de Ongeschoeide Karmelieten in de regio Valladolid
hebben al meerdere prijzen in de wacht gesleept met hun web
site www.terra.es/personal/carmelit. Wie de site van het San Jo-
seklooster bezoekt kan onder het genot van religieuze muziek
onder andere albasten engeltjes kopen en gebeden aanvragen.
Interculturele theologie in Nijmegen
numecen Aan de Katholieke Universiteit in Nijmegen start bin
nenkort een nieuwe Engelstalige opleiding in interculturele the
ologie. Om het internationale karakter van opleiding te bena
drukken is aartsbisschop A. Mayala van het Tanzaniaanse bis
dom Mwanza uitgenodigd om 's middags tijdens de openings
ceremonie in de Grote Studentenkerk aan de Weliestraat te
spreken. De bijeenkomst luidt meteen de opening van het aca
demisch jaar in voor de Faculteit Theologie.
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht HWS
Geldig tot en met woensdag.
Noorwegen:
Half tot zwaar bewolkt en (zware)
buien met onweer, eerst vooral in
het zuiden en later meer in het
noorden. Tussendoor soms wat
zon. Maxima tussen 15 en 22
graden.
Zweden:
Nu en dan zon, maar ook enkele
regen- en onweersbuien. Middag-
temperatuur tussen 16 en 22
graden, in het noorden lokaal iets
lager.
Finland:
Wisselend bewolkt en een aantal
stevige buien, ook met onweer.
Woensdag later op de dag weer
wat zon. Maxima van 15 graden
in het noorden tot 22 in het zui
den.
Denemarken:
Van tijd tot tijd zon, maar ook en
kele buien soms met onweer.
Maxima tussen 20 en 25 graden.
Engeland, Schotland, Wales, Ier
land:
Wisselvallig weer met af en toe
wat zon, maar ook geregeld buien
en kans op onweer. Vooral in Ier
land en Schotland kan lokaal veel
neerslag vallen. Maxima uiteenlo
pend van 16 graden in het noord
westen tot 23 in het zuiden.
België en Luxemburg:
Perioden met zon en vooral dins
dag nog kans op een regen- of on
weersbui. Maxima van 22 graden
aan zee tot 28 in Luxemburg.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Flink wat zon, maar ook enkele
wolkenvelden en in het noord
westen eerst nog kans op een en
kele regen- of onweersbui. Maxi
ma van 20 graden langs de Ka-
naalkust tot 30 in het zuidoosten.
Zuid-Frankrijk:
Droog en vooral in het zuidoosten
veel zon en heet. Maxima tussen
30 en 35 graden.
Spanje:
Zonnig en heet bij maxima van
32 gaden aan zee tot 40 in het
binnenland. In het noordwesten
nu en dan wolkenvelden en
woensdag kans op een onweers
bui en iets minder warm.
Portugal:
Alleen langs de noordwestkust
eerst nog kans op wolkenvelden,
verder veel zon en droog met
maxima uiteenlopend van 24 gra
den langs de noordwestkust tot
tegen de 40 graden zuidoosten.
Mallorca, Ibiza, Menorca:
Zonnig en heet bij maxima van
33 graden.
Tunesië:
Zonnig, in het noorden ook een
paar wolken. Aan zee maxima
tussen 30 en 34 graden.
Madeira:
Afwisselend zon en wolkenvel
den. Droog bij maxima van onge
veer 28 graden.
Canarische Eilanden:
Aan de noordzijde van de eilan
den naast zon ook wolkenvelden,
in het zuiden meer zon. Stevige
noordenwind. Middagtempera-
tuur rond of iets boven de 30 gra
den.
Duitsland:
Vooral in het zuiden droog en veel
zon, maar in het noorden en
noordwesten ook nu en dan wol
kenvelden en vooral dinsdag kans
op een regen- of onweersbui.
Maxima uiteenlopend van 22 gra
den in het noorden tot 32 in het
zuidoosten.
Oostenrijk:
Zonnig, droog en warm zomer
weer. Middagtemperatuur rond
30 graden.
Zwitserland:
Zonnig bij maxima van 31 gra
den. Woensdag later op de dag
vanuit het westen meer wolken,
maar droog.
Tsjechië en Slowakije:
Zonnig, maar eerst in Slowakije
nog lokaal onweer. Maxima rond
30 graden.
Hongarije:
Zonnig, maar eerst nog kans op
een lokale onweersbui. Maxima
rond 31 graden.
Italië:
Veel zon en warm. Alleen in het
zuiden eerst lokaal nog een re
gen- of onweersbui. Verder droog
met maxima rond 32 graden.
Corsica en Sardinië:
Zonnig en droog met maxima van
ongeveer 32 graden.
Griekenland en Kreta:
Zonnig, in het noorden ook enke
le stapelwolken, maar vrijwel
overal droog. Maxima rond 34
graden. Op de Egesche Zee houdt
een stevige noordenwind de
maxima iets lager.
Malta:
Zonnig bij maxima van 33 gra
den.
Turkije en Cyprus:
Zonnig, landinwaarts ook enkele
stapelwolken, maar vrijwel overal
droog. Langs de Turkse westkust
veel wind. Maxima tussen 30 en
36 graden.
WOENSDAG 16 AUGUSTUS 2000
Zon- en maanstanden
Zon op 06 27 Zon onder 21.00
Maan op 21.54 Maan onder07.23
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 05.25 17.49 04 58 17.22
Laag 01.09 13.24 00.50 13.05
O L O F O
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 7 maart 1860)
S3&
bewolkt
onweer
V warmtefront
üfl*
regen
sneeuw
koufront
opklaringen
hagel
L lagedruk
mist
windrichting
H hogedruk
zonnig
19
temperatuur
luchtdruk in
1000 hecto pascal
Bangkok zwaar bew.
Buenos Aires zwaar bew.
Casablanca onbewolkt
Johannesburg onbewolkt
Los Angeles zwaar bew.
26 17 0.0 New Orleans
29 16 0.0 New York
29 14 0.0 TelAviv
35 26 1.2 Tokyo
13 10 0.0 Toronto
27 22 0.0 Tunis
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma t/mvr.18 00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12 00 uur 071-512
DIRECTIE
B.M: Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
REDACTIE
A. Maandag, chef eindredactie algemeen
T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D C. van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie kunst
W. Spierdijk, chef sportredactie
E Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin- en Bollenstreek
W.F Wegman, chef redactie Leiden
TELEFAX
Advertenties: 071- 5323 508
Familieberichten: 023-5317 337
023- 5320216
Redactie: 071-5321 921
Hoofdredactie: 071- 5315 921
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot I
071-5356 230
RUBRIEKSADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8 30 totl
071-5143 545
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per halfjaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging verst
het automatisch afschrijven va
abonnements- geld, ontvangen 1,-b
betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (bini*
worden verzonden geldt een toeslag
aan portokosten per verschijndag.
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETTE
Voor mensen die moeilijk lezen, sled
hebben of blind zijn (of een andere
leeshandicap hebben), is een samem
van het regionale nieuws uit het Leid
Dagblad op geluidscassette beschikt
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken Lectuur, 6
K
N H U I
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17 00 u. (uitgezonderd
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111.
De heiligverklaring van tsaar
Nicolaas II en zijn familie wijst
op een groeiend heimwee naar
de 'goede oude tijd' waarin
Rusland sterk en machtig was.
Door de laatste Russische tsaar
als martelaar voor het geloof te
eren, stelt de Russisch-Ortho-
doxe Kerk haar nationalistische
aanhang en financiers tevre
den.
Dat zegt de Nijmeegse Rus-
land-kenner dr. B. Groen over
de heiligverklaring van Nicolaas
II, waartoe de Russisch-Ortho-
doxe bisschoppensynode giste
ren unaniem heeft besloten.
Een compromisvoorstel heeft
een einde gemaakt aan de grote
verdeeldheid in de kerk, zegt
Groen, verbonden aan de Ka
tholieke Universiteit Nijmegen.
De keizerlijke familie werd in de
nacht van 16 op 17 juli 1918
vermoord.
De commissie stelt dat de le
venswandel en de politieke en
kerkelijke activiteiten van Nico
laas II geen heiligverklaring
rechtvaardigen. De christelijke
wijze waarop zij na hun
tie in 1918 hun lijden
gedragen, maakt de i
zijn zes familieleden t
martelaren omwille var
loof. Door die formulei
dervangt de Russiscl
doxe Kerk volgens Groi
genwerping dat de
Nicolaas II geen heili
ring verdient vanwege 2
ding tegenover demoi
vernieuwingen verzen
heeft zich daartegen i
weid verzet en Rusland
loze oorlogen heeft gestt
„Een schande", noemt kerk
voogd M. Zwart van de her
vormde gemeente in Wervers-
hoof het initiatief om komende
zondagmiddag een RK kerk
dienst te houden in de botsau
totent van de plaatselijke ker
mis. „Botsauto's zijn het ken
merk van zinloos op je mede
mens inrijden. En kermis zie ik
als het toppunt van zinloos ver
maak. Zoiets moet je niet be
vorderen met een kerkdienst
uitgerekend op die plek."
Met een kerkdienst tussen de
botsauto's wil de Werverhoofse
pastor S. de Boer wijzen op het
historische verband tussen de
kermis en een kerkmis. De vie
ring krijgt begeleiding van twee
koren en vormt de afsluiting
van een inzamelingsactie voor
Braziliaanse straatkinderen. Se
nioren die de dienst willen bij
wonen, kunnen plaatsnemen in
de botswagentjes. Na afloop is
er een gezamenlijke kermisbor-
rel.
In het dorpsblad van Wer-
vershoof trekt de hervormde
kerkvoogd fel van leer tegen het
initiatief van zijn katholieke
plaatsgenoten. „Kermis vieren
is al een verkeerde uitdruk
king", reageert hij desgevraagd.
„Kermis zie ik als zinloos ge-
zuip dat je hooguit ondergaat.
Het is respectloze ontheiliging
om juist daar een eredienst te
houden. Deze dienst zie ik als
een concessie aan dronken
mensen. Hooguit een stunt om
publiek te trekken."
Zwart doet geen poging om
bij het bisdom of bij de ge
meente een verbod te eisen.
„Dat gaat me te ver. Ma
uit een historisch perspe
met het oog op de zoni
hoor ik te waarschuw!
dit soort uitwassen."
Pastor De Boer h;
schouders op over de
van zijn hervormde
noot. „We hebben met
langhebbenden
vooroverleg gevoerd. 1
gers en sponsors zijn i
enthousiast. Het breng
sen bij elkaar. Maar als 1
Zwart niet van de kermis
dan komt hij maar niet
beurt niks onwaardigs. F
op de aankleding van t
autokraam wat al te luc
klede dames zijn ge
zullen we die met
groot altaarkleed afdekki
Z ombies in New Orleans, broeierige katoen
plantages, kaarsen die flakkeren in de Zuid-
Amerikaanse nacht, een monotone drum, een
priester die zich buigt over een strooien pop
petje. Wie aan voodoo denkt, voelt bij wijze
van spreken de rituele naalden al in zijn ach
terste prikken.
Voodoo is de verzamelnaam voor een samen
klontering van Afrikaanse en rooms-katholieke
tradities. Voodoo (eigenlijk Fodun) heeft vooral
volgelingen in Haïti, en plaatsen waar veel Haï-
tiaanse ballingen leven, zoals New Orleans.
Onbewust importeerden de slavenhandelaren
in de zeventiende eeuw behalve het zwarte
goud ook de Afrikaanse godsdienst naar Ame
rika. Aangekomen in de Nieuwe Wereld maak
ten de slaven -meestal onvrijwillig - kennis
met het rooms-katholieke geloof. Nadat ze ge
doopt waren bleven veel van hen de Afrikaanse
gebruiken trouw. Geen probleem; het legioen
aan katholieke heiligen werd gewoon ingelijfd.
Zo ontstond een merkwaardige mengelmoes
van culturen, met een wildgroei aan goden,
halfgoden, christelijke heiligen en geesten.
Sommigen daarvan goedaardig, anderen min
der. Tijdens rituelen leggen de
fodun-beoefenaren contact met deze geesten
wereld, waarbij het de bedoeling is dat een
geest of heilige bezit neemt van een van de
aanwezigen.
Alles moest tot voor kort achter de mg van de
priester en de pastoor om; die waren niet ge
diend van Afrikaans bijgeloof. Sterker nog, op
voodoo stond de strop.Het griezelige imago
heeft voodoo te danken aan een sensatiebelust
boek uit 1884. Dat stond vol met enge vervloe
kingen, slechtgehumeurde ondoden, rituelen
en kannibalisme. Dit alles ontleend aan beken
tenissen die voodoo-beoefenaren na enig aan
dringen, zeg maar gerust onder foltering had
den afgelegd.
Boeken en films hebben dankbaar gebruik ge
maakt van de angst voor bezetenheid, lodderig
uit de dode ogen kijkende zombies en voo-
doo-poppetjes vol naalden.
Aanhangers van voodoo zijn bijna zelf gaan ge
loven in het beeld dat Hollywood-films schie-
Deze site wordt gerund door een paar echte
voodoo-priesters, die ook hun diensten aan
bieden. Tegen betaling zijn zij bereid de maj
sche kastanjes voor je uit het vuur te halen.
Neem Charles M. Gandolfo. Die 'kan elke sit
atie aan' en maakt magische kruidenzakjes,
genaamde gris-gris-bags, die soelaas biedei
bij vruchtbaarheidsstoornissen, huwelijken 1
rechtszaken.
Charles M. Gandolfo organiseert ook wandel
routes door de naargeestige achterafstraatje
van New Orleans. Online kan je tickets beste
len. Langs spookhuizen gaat het, via verdad
kerkjes naar bemoste kerkhoven. Je kan echi
voodoopriesters ontmoeten en een vampier-
-vleermuis. Goed beschermd door een gris-
-gris-zakje woon je een authentiek voodoo-
tueel bij.
Onduidelijk is ofVoodoomuseum.com nog
veel te maken heeft met de oorspronkelijke!
dun-religie van de Afrikaanse slaven. Het sp
taculaire imago uit de films wordt eerder ver
sterkt dan genuanceerd. Eerder lijkt het een
handig initiatief van het verkeersburo van Ni
Orleans dat een slaatje slaat uit het sinistere
verleden. Maar dat maakt de website niet mi
der boeiend.
Wie bijvoorbeeld te lui is om zelf met altaren
en kaarsen in de weer te gaan en de hobbyka
mer te moeten ontruimen, kan op deze webs
te een ritueel online uitvoeren. Het herstellei
van een verloren liefde is op deze manier
slechts een kwestie van een paar muiski ikket
op het juiste moment.
Ook het voodoo-winkeltje heeft de mogelijk
heden van de e-business ontdekt. Voor tien
dollar ben je in het bezit van een fles lief
despoeder. Voodoo-poppetjes gaan voor pii
zen tussen twintig en veertig dollar over de v
tuele toonbank.
En een creditcardnummer voldoet om in hel
bezit te komen van de gevaarlijke recepten u
het voodoo-kookboek (zes dollar). Weet wel
dat ingrediënten als schedelgruis van zwane
kat niet bij elke buurtsuper voorradig zijn.
SILVAN SCHOONHOVEN j
Vandaag begin van Wereldjongerendagen
'God' is een van de meest voorkomende woorden op X
het internet Het zoekprogramma Altavista geeft zes en
een half miljoen verwijzingen naar pagina's waar je je
licht kan opsteken over religieuze zaken. Zowel kerke
lijke organisaties als obscure religieuze groeperingen
hebben pagina's waar ze zich presenteren. Van de
Evangelische beweging tot de Taliban, van voodoo tot
Vatieaan. Deze aflevering de magie rond voodoo.
http://www.VoodooMuseum.com
pen. Kom maar eens kijken in het VoodooMu-
seum.com, daar kom je alles te weten over een
religie die vandaag de dag voor velen vooral
een trendy subcultuur en een underground le
vensstijl lijkt. Als voodoo ergens hip is, is het
wel in het broeierige New Orleans, waar ook
ooit de jazz ontstond.
Op VoodooMuseum.com lees je bijvoorbeeld
alles over Marie Leveau, de machtige pausin
van de voodoo in het negentiende-eeuwse
New Orleans. En over de macabere Baron Sa-
medi, die als een grijnzend skelet met hoge
hoed, sigaar en pandjesjas waakt over het graf
der voorvaderen.
Deelnemers aan de Wereldjon
gerendagen hebben de afgelo
pen dagen vijfhonderd kloos
termoppen mee naar Rome ge
nomen. De stenen krijgen een
plaats in de Kerk van de Friezen
in Rome.
Het idee van de actie is afge
keken van de heilige Titus
Brandsma. Deze priester verza
melde in de jaren dertig oude
kloostermoppen voor een
openluchtkruisweg in het pro
cessiepark van Dokkum.
Lodewijk Damsma uit Joure
kwam op het idee om stenen
uit kerken, kapellen en kloos
ters over te brengen naar de
Kerk van de Friezen in Vati
caanstad. Het doel is de band
tussen de kerk in de lage landen
en het centrum van de wereld
kerk zichtbaar te maken.
Damsma verzamelde onge
veer tweeduizend stenen uit re
ligieuze bouwwerken tussen de
Schelde en de Elbe. Vijfhonderd
daarvan zijn meegenomen naar
Rome, waar de Wereldjonge
rendagen worden gehouden.
Vandaag, de dag van de ope
ning van de jongerendagen, le
veren de jongeren de stenen af
bij de kerk van de Friezen. Kar
dinaal Simonis zal de eerste
steen afleveren, die hij zelf met
de auto uit Nederland heeft
meegenomen. Met de vijfhon
derd stenen wordt een monu
ment gebouwd in de kapel
ruimte bij de Heilige Trap.
Enkele nonnen op het Sint Pieterplein houden een hand voor de ogen
vanwege de sterke zonnestralen. Op de achtergrond de vlaggen waar
mee het Vatieaan de honderdduizenden jongeren verwelkomt, die deze
week de Wereldjongerendagen bezoeken.
FOTO REUTERS PAUL HANNA