Barak wil weer met
Palestijnen praten
Rechtbank wast blazoen Lech Walesa schoon
Gore moet uit Clintons schaduw treden
Buitenland
Leger Indonesië wil
in parlement blijven
Buchanan kiest zwarte
vrouw als running mate
'Nixon saboteerde vrede Vietnam'
kG 12 AUGUSTUS 2000
p-veiling boven 60 miljard mark
opbrengst van de veiling van UMTS-licenties voor
.jet via de mobiele telefoons in Duitsland loopt flink
■ren werd de grens van 60 miljard mark gepasseerd. Dat
eer zoveel als het bedrag waarop de regering had ge-
ïmiddels is een debat losgebroken over wie straks pro-
m de opbrengst. Nu de teller de laatste dagen snel op-
;en de Duitse deelstaten hun portie op.
I wakkert branden VS aan
Even zag het er naar uit dat koeler weer en regen de
>er zouden helpen verwoestende bosbranden in de
e staten van de VS onder controle te krijgen, maar gis-
agwerd duidelijk dat het bij een enkele regendruppel
^rén en dat harde wind en bliksem juist weer voor nieu-
dhaarden zorgden. Tot nu toe is al 1,7 miljoen hectare
in e as gelegd,
mil
«pondsleiders Cuba weer vrij
De Cubaanse politie heeft de zeven leiders van de on-
ïijke vakcentrale CUTC vrijgelaten. Dit heeft de Neder-
akcentrale CNV, die contacten onderhoudt met de
jisteren in Utrecht bekendgemaakt. De bestuurders, on-
voorzitter Pedro Pablo Alvarez Ramos, waren eerder de
mi vastgezet omdat ze weigerden te zwichten voor druk
eiligheidsdienst. Die verbood hen dinsdag een vergade-
leleggen ter voorbereiding van een congres.
n doden bij ongeluk Italië
n het zuiden van Italië zijn gisteren negen mensen om-
n toen een vrachtwagen midden op de weg omsloeg,
e slachtoffers zijn vier kinderen. Ook de vrachtwagen-
11 *s gedood. Drie passagiersauto's en een busje reden
urt van de plaats Benevento met grote snelheid op de
ide vrachtwagen in.
Oud-vakbondsleider was geen spion voor communisten
CORRESPONDENT
Lech Walesa, de legendarische oprich
ter van de Poolse vrije vakbond Solida
riteit, heeft nooit voor de communisti
sche geheime dienst gewerkt. Docu
menten die suggereren dat Walesa in
de jaren zeventig onder de schuilnaam
Bolek als informant werkte, zijn door
de vroegere geheime dienst zelf gefa
briceerd. Het doel was om Walesa in
diskrediet te brengen. Een speciale
rechtbank in Warschau heeft dat giste
ren als zijn oordeel uitgesproken.
Walesa hoorde de uitspraak van de
rechtbank gistermiddag met een glim
lach aan. Hij had de kwestie eerder af
gedaan als 'een lachwekkende politie
ke vendetta' van zijn vroegere commu
nistische vijanden. De speciale recht
bank concludeerde dat Walesa, die de
verdachtmakingen altijd heeft ont
kend, niet gelogen heeft.
De uitspraak betekent dat de 59-jarige
Poolse ex-president in oktober op
nieuw een gooi kan doen naar 's lands
hoogte ambt.
De kans dat Walesa wordt gekozen,
is overigens vrijwel nihil. Volgens pei
lingen kan hij op hooguit vier procent
van de stemmen rekenen. De grote fa
voriet is de zittende president, Alek-
sander Kwasniewski. Deze vroegere
communist zou minimaal 54 procent
van de stemmen krijgen.
Kwasniewski kreeg donderdag het
groene licht van dezelfde speciale
rechtbank die gisteren zijn opponent
vrijsprak. Kwasniewski zou onder de
schuilnaam Elek als informant voor de
geheime dienst hebben gewerkt, maar
ook die aantijging verwees de recht
bank naar het rijk der fabelen.
In het geval van Walesa was er niet
alleen sprake van geruchten, maar ook
van 'documenten' uit de archieven
van de geheime dienst. Die stukken
zijn al vaker gebruikt om Walesa zwart
te maken. In 1992 gaf hij zelf voeding
aan geruchten door de regering van
premier Olszewski ten val te brengen.
Die regering stond op dat moment op
het punt een lijst met namen van com
munistische spionnen en informanten
te onthullen.
Niet alleen Walesa's naam kwam op
die lijst voor, maar ook die van tal van
prominente intellectuelen uit het Soli-
dariteitskamp, zoals Adam Michnik.
Inmiddels is duidelijk dat die nooit ge
publiceerde lijst was samengesteld
door een aantal politieke vijanden van
Walesa uit het eigen, toen al hopeloos
versplinterde Solidariteitskamp. De ar
chieven van de vroegere geheime
dienst vormden de basis voor de lijst.
Tijdens de zitting van de speciale
rechtbank die het verleden van presi
dentskandidaten moet doorlichten,
werd deze week duidelijk waar de be
schuldigingen aan het adres van Wale
sa vandaan komen: uit de koker van de
geheime dienst zelf. Die dienst vormde
begin jaren tachtig een speciaal team
om de toen nog razend populaire Wa
lesa in diskrediet brengen.
Walesa mag dan gisteren van alle
blaam gezuiverd zijn, de discussie over
de vraag hoe er met het verleden moet
worden omgegaan, is in Polen nog niet
ten einde. Met name intellectuelen die
vroeger lid waren van Solidariteit zijn
fel tegen wetten die moeten tegengaan
dat voormalige spionnen en agenten
op hoge posten belanden. Hun voor
naamste argument is dat de archieven
van de vroegere communistische ge
heime dienst een ongelooflijke slan
genkuil vormen.
Shas-leider verwerpt concessies
JAKARTA THEO HAERKENS
CORRESPONDENT
Het Indonesische leger pro
beert via een omweg zijn plek
in de volksvertegenwoordiging
alsnog veilig te stellen. Dat
blijkt uit een voorstel tot wijzi
ging van de grondwet. Eerder
was afgesproken dat de unifor
men in 2004 uit het parlement
zouden verdwijnen.
Militairen en politie hebben
sinds jaar en dag in Indonesië
veel invloed op de politiek, de
economie en het sociale leven.
Hun aanwezigheid in het parle
ment is vorig jaar al terugge
bracht van 75 naar 38 zetels.
Volgens afspraak moeten ze
hun bestuursfuncties opgeven
en in de toekomst helemaal
verdwijnen uit vertegenwoordi
gende organen.
Nu proberen de strijdkrach
ten de komende grondswets-
wijziging echter aan te grijpen
om alsnog te blijven. Voorge
steld is 'groepen in de maat
schappij, die niet hun stem
kunnen uitbrengen' toch zitting
te laten nemen in de vertegen
woordigende organen. De eni
gen die geen stemrecht hebben,
zijn militairen en politiemensen
in actieve dienst.
Volgens Smita Notosusanto
van het Centrum voor Hervor
ming van de Verkiezingen heb
ben de mannen en vrouwen in
uniform groot gelijk dat ze wil
len meedoen aan het politieke
proces. „Maar geef ze dan ge
woon stemrecht, net als ieder
een."
De strijdkrachten zijn daar
echter als de dood voor. Als mi
litairen en politiemensen ge
woon stemrecht krijgen, kun
nen onderlinge meningsver
schillen aan het licht treden. In
het uiterste geval zou dat kun
nen leiden tot gewapende con
flicten. Volgens Notosusanto
beschouwt de militaire top dit
als een serieuze bedreiging.
WASHINGTON JOHN WANDERS
De radicaal-conservatieve Ame
rikaanse presidentskandidaat
Pat Buchanan heeft gisteren de
onbekende zwarte lerares Ezola
Foster uit Los Angeles naar vo-
ren geschoven als kandidaat
voor het vice-presidentschap.
Buchanan deed dat op de con
ventie van zijn partij in Long
Beach (Californië).
Buchanan, die drie maal ver
geefs probeerde de kandidatuur
van de Republikeinse Partij in
de wacht te slepen, fungeert dit
jaar als presidentskandidaat
van de Reform Party (Partij
voor Hervorming). De voorma
lige commentator van CNN is
niet de enige in die rol. Na een
maandenlange interne strijd is
de Partij voor Hervorming deze
week in Long Beach in twee
stukken uiteengevallen. Bucha
nan wordt nu in de strijd om de
nominatie dwars gezeten door
zijn partijgenoot John Hagelin,
een voormalig docent aan de
op transcendente meditatie ge
richte Maharishi Universiteit in
de staat Iowa.
Hagelin beweert dat de extre
mistische Buchanan de door
zakenman Ross Perot opgerich
te Partij voor Hervorming heeft
'gestolen'. Buchanan op zijn
beurt verkondigt dat hij de eni
ge rechtmatige presidentskan
didaat is van de in naam derde
politieke partij van de VS.
Buchanan heeft nu de beste pa
pieren, maar de rechter zal
moeten uitmaken wie van de
twee gelijk heeft. Het weinig
verheffende gevecht in eigen
kring draait vooral om de fede
rale verkiezingspot van 12,6
miljoen dollar waarop de presi
dentskandidaat van de Partij
voor Hervorming recht heeft.
Buchanan en Hagelin maken
geen enkele kans op het presi
dentschap. Dat hun partij in
wanorde ten onder dreigt te
gaan, is gunstig voor de Repu
blikeinse presidentskandidaat
Bush, die zich nu meester kan
maken van de aanhang van de
Partij voor Hervorming.
i-botsing in luchtruim Hong Kong
n(Lï Twee luchtverkeersleiders in Hong Kong zijn ge-
na een bijna-botsing tussen twee passagiersvliegtuigen
le luchthaven Chek Lap Kok. Dat hebben de autoriteiten
meegedeeld. Een Boeing en een Airbus naderden el-
sdagavond tot minder dan 200 meter. Doordat het
luwingssysteem in beide cockpits goed werkten, konden
en een botsing vermijden. In de 22 maanden dat het
vliegveld van Hong Kong nu in gebruik is, hebben zich
en bijna-botsingen voorgedaan.
S levolking groeit licht
Het aantal inwoners van de Europese Unie is vorig jaar
i.200 personen toegenomen tot 375.967.700. De toena
il voor meer dan 70 procent veroorzaakt door migratie
0 personen). De natuurlijke bevolkingsgroei (het aantal
H en min het aantal sterfgevallen) bedroeg slechts 277.700
_J In Nederland nam het aantal inwoners vorig jaar toe
(60.200 tot 15.864.000. Dat blijkt uit cijfers van Eurostat,
bureau voor de statistiek.
trother voor dikkerds
Op de Duitse televisie wordt het komende najaar een
her voor dikkerds uitgezonden. Big Diet wordt uitge-
door de commerciële omroep SAT1. Tien zwaarlijvigen
binnen 105 dagen zoveel mogelijk gewicht verliezen. De
lat die in een week het minst afvalt, vliegt eruit. De uit-
ke winnaar krijgt zoveel kilo in goud, als zij of hij aan ge-
M irloor.
1 busje vol explosieven gevonden
M ierse militairen hebben 450 kilo springstof aangetroffen
Berlaten bestelbus uit Noord-Ierland. Volgens de Noord-
Blitie is met de ontdekking een aanslag verijdeld op deel
maan een protestantse mars die vandaag in Londonderry
tehouden. De politie zat donderdagavond achter het
Jan nadat de bestuurder een stopteken had genegeerd,
grens met Ierland moest de politie de achtervolging sta-
aan is bezorgd over Duitsland
Het Vaticaan is bezorgd over het geweld van neo-nazi's
iland. Het huidige rechts-extremisme roept herinnerin-
i de holocaust op, zei curiekardinaal Edward Cassidy gis-
Rome tegen journalisten. Christenen en joden moeten
amenlijk tegen de dreiging van extreem rechts verwe
dt de kardinaal.
jkok zakt weg
o De Thaise hoofdstad Bangkok en haar bijna tien mil-
voners dreigen binnen vijftig jaar in zee te verdwijnen
iet snel maatregelen komen tegen de bodemdaling. De
ooi zakt elk jaar een tot twee centimeter, vooral als ge-
n de ongebreidelde onttrekking van grondwater aan de
sen mogen Orange kopen
De Europese Commissie gaat akkoord met de ovema-
het Britse mobiele telefoniebedrijf Orange door France
n. Het Franse bedrijf moet wel het belang verkopen dat
in België heeft in zijn gezamelijke onderneming met het
indse KPN. Zo moet worden voorkomen dat France Te-
;en te groot marktaandeel krijgt in België.
ienegrijnen
en met
tankelijkheid
legoslavische president
c volgende maand
irkozen zullen de Mon-
ien de Joegoslavische
met Servië waar-
verlaten. Premier Vu-
^an Montenegro zei dat
gisteren gepubliceerd
prek met de krant On-
lelijk waarschuwde Vu-
voor overhaaste stap-
hng onafhankelijkheid,
neenschappelijke staat
belang van zowel Ser-
ontenegro, zei hij.
t de Servische nationa-
sevic als president van
wë erg autocratisch op
hebben de Mon-
ise autoriteiten al eer-
teigd met een volks-
)g over onafhankelijk-
1 nu toe heeft het land
og geen concrete stap-
demomen, klaarblijke-
angst voor ingrijpen
in Montenegro gesta-
e eenheden van het
vische leger. Dergelijke
van de strijdkrachten
door de commandant
Joegoslavische leger,
Nebojsa Pavkovic,
Ikend.
De Israëlische minister van regionale samenwerking Pe
res en de Palestijnse president Arafat spreken elkaar dit
weekeinde in de Noorse hoofdstad Oslo. Naar verluidt
heeft Peres een voorstel bij zich van premier Barak, die
de vredesbesprekingen vlot hoopt te trekken. Barak wil
de aandacht concentreren op de kwestie Oost-Jeruza-
lem. Van Palestijnse zijde is overigens vernomen dat het
gesprek in Oslo nog allerminst vast staat.
MANARA-MOSKOU ANP-AFP-EFE-AP
Barak wil dat Israël en de Pales
tijnen elk een afgezant benoe
men voor onderhandelingen
over de toekomstige status van
Jeruzalem. De Palestijnse leider
Arafat heeft desgevraagd ge
zegd nog niet op de hoogte te
zijn van dat voorstel.
De toekomstige status van
Oost-Jeruzalem was eind vorige
maand het grootste struikelblok
bij het mislukte vredesoverleg
in het Amerikaanse Camp Da
vid eind vorige maand. Arafat
wil in dat stadsdeel de hoofd
stad vestigen van de Palestijnse
staat die hij later dit jaar uit
roept. Israël houdt vast aan zijn
soevereiniteit over heel Jeruza
lem.
Beide kampen proberen zo
veel mogelijk internationale
steun te krijgen voor hun op
vattingen. Arafat besloot giste
ren een tweedaags bezoek aan
Rusland, waar hij onder meer
een ontmoeting had met presi
dent Poetin. De kersverse Israë
lische minister van buitenland
se zaken, Ben-Ami, was de afge
lopen dagen in Turkije en
Spanje. Volgens Ben-Ami on
derhandelen de Israëliërs en
Palestijnen over een nieuwe
topconferentie. Nog voor 13
september zouden daar spijkers
met koppen moeten worden
geslagen.
De Russische president Poe
tin verklaarde gisteren tegen
over Arafat dat hij het uitroepen
van een Palestijnse staat blijft
steunen. Anderzijds zien de
Russen liever dat de vredesbe
sprekingen met Israël daad
krachtig worden voortgezet dan
dat de Palestijnen eenzijdig een
onafhankelijke staat uitroepen.
„Het is zeer belangrijk een vre
desakkoord te bereiken", aldus
de Russische minister van bui
tenlandse zaken Ivanov.
De spanningen in en rond Is
raël en de bezette gebieden lij
ken ondertussen met de dag toe
te nemen. Joodse kolonisten en
Palestijnen raakten afgelopen
week herhaaldelijk slaags. Ook
aan de grens tussen Israël en
Libanon loopt de spanning op.
Het Israëlische leger zegt dat de
pro-Iraanse Hezbollah-bewe-
ging zich opmaakt voor nieuwe
aanvallen. „Het is volgens onze
rapporten slechts een kwestie
van tijd voordat ze weer de wa
pens opnemen", aldus een
woordvoerder.
In Israël zelf liep het vredes
beleid van premier Barak giste
ren opnieuw een deuk op. De
leider van de orthodoxe Shas-
partij, die tot voor kort deel uit
maakte van Baraks regering, zei
dat hij de concessies verwerpt
die de premier aan de Palestij
nen zou willen doen. Rabbijn
Ovadia Yosef deed dat in zijn
eerste interview in vijftien jaar.
Het is niet waarschijnlijk dat
Barak zonder Shas voldoende
steun in het parlement krijgt
voor een overeenkomst met de
Palestijnen.
Terwijl politieke leiders bleven
bakkeleien over de toekomst van
Jeruzalem ging de gewone bevol
king van de stad, onder wie een
oude Palestijn en een orthodoxe
jood, gisteren zijn gewone gang.
FOTO AP LEFTERIS PITARAKIS
Rebellen Congo
doden honderden
militairen
Congolese rebellen hebben gis
teren gezegd dat ze honderden
soldaten van het regeringsleger
hebben gedood. Dat zou zijn
gebeurd tijdens een artillerie-
aanval op drie boten waarmee
de militairen over een rivier
voeren. De rebellen, behorend
tot de door Uganda gesteunde
Congolese Bevrijdingsbewe
ging, zeiden ongeveer achthon
derd lijken te hebben geteld.
Maandag begint in de Zambi-
aanse hoofdstad Lusaka een
topconferentie van alle landen
die bij het conflict in Congo zijn
betrokken. Behalve Congo zelf
zijn dat Uganda en Rwanda, die
de rebellen steunen, en de
bondgenoten van Congo's pre
sident Kabila: Zimbabwe, An
gola en Namibië.
Aan de vooravond van de Amerikaanse presi
dentsverkiezingen in 1968 saboteerde de Repu
blikeinse kandidaat Richard Nixon pogingen van
president Johnson om de oorlog in Vietnam te
beëindigen. Nixon had succes en won de verkie
zingen. Pas vijf jaar later, waarin nog 20.763
Amerikaanse militairen sneuvelden, werd met
Vietnam vrede gesloten.
De auteurs Anthony Summers en Robyn Swan
beschrijven Nixons sabotage in het jongste num
mer van het Amerikaanse blad Vanity Fair. Daar
bij baseren ze zich op recent vrijgegeven docu
menten van de Amerikaanse recherchedienst
FBI. De Britse krant The Guardian maakte er de
ze week melding van.
In de herfst van 1968 beijverde de Democrati
sche president Lyndon Johnson zich om de strijd
in Vietnam te stoppen. Op 31 oktober van dat
jaar gaf hij bevel de bombardementen op Noord-
Vietnam te staken. Voor Noord-Vietnam en de
Zuidvietnamese Vietcong was dat een voorwaar
de om aan onderhandelingen in Parijs deel te ne
men. Voor een akkoord was ook deelname van
het door de VS gesteunde bewind in Saigon
noodzakelijk. De Zuid-Vietnamese president
Nguyen van Thieu weigerde echter mee te doen.
Hij deed dat omdat hem door Nixon was voorge
spiegeld dat hij betere vredesvoorwaarden uit het
vuur zou slepen als Nixon eenmaal in het Witte
Huis zou zitten. Enkele weken na het mislukken
van Johnsons vredesinitiatief versloeg Nixon de
Democratische presidentskandidaat Hubert Hu
mphrey. Hoewel Nixon tijdens de verkiezings
campagne telkenmale beloofde dat hij zich niet
zou bemoeien met het vredesinitiatief, wist John
son dat Nixon loog. De Amerikaanse ambassade
in Saigon had namelijk telefoontjes van Nixons
boodschapster Anna Chennault met het Thieu-
bewind onderschept.
Johnson bood zijn partijgenoot Humphrey de
kans met behulp van die gegevens Nixons leu
genachtigheid aan de kaak te stellen. Volgens Va
nity Fair wilde Humphrey dat niet. Hij vreesde
dat de kiezers het zouden beschouwen als een
smerige truc om de politieke tegenstander zwart
te maken. Toen Nixon de verkiezingen eenmaal
had gewonnen, achtte Johnson het niet in het
belang van de Amerikaanse nationale veiligheid
om de nieuwe president alsnog aan de schand
paal te nagelen.
WASHINGTON JOHN WANDERS
CORRESPONDENT
Maandag begint in Los Angeles
de nationale conventie van de
Amerikaanse Democraten. Vi
ce-president èn presidentskan
didaat Al Gore moet er uit de
schaduw van zijn baas Bill Clin
ton treden. Vanuit het hele land
komen 4.600 afgevaardigden
naar het Staples Center in Los
Angeles-. In hun spoor volgen
17.000 journalisten en honder
den lobbyisten van het bedrijfs
leven. Zoals twee weken gele
den het geval was bij de Repu
blikeinse conventie in Philadel
phia trekt ook dit evenement
duizenden betogers van uiteen
lopende pluimage aan. De poli
tie van Los Angeles rekent op
50.000 demonstranten.
De Republikeinse conventie
liep als een Zwitsers uurwerk.
Het team van presidentskandi
daat George Bush had de regie
strak in handen. Of de Demo
cratische conventie even ge
smeerd zal verlopen voor Al
Gore als de Republiekeinse
voor zijn tegenstander Bush,
valt nog te bezien.
In Los Angeles moet Gore zich
definitief bevrijden van de rol
die hij de afgelopen acht jaar
speelde. Een vice-president die
president wil worden, heeft het
traditioneel lastig! Hij verovert
doorgaans soepel de nominatie
van zijn partij, maar winst bij
de presidentsverkiezingen is
minder vanzelfsprekend. Het
zorgvuldig opgebouwde imago
van 'tweede man' blijkt maar
moeilijk af te schudden.
Gore moet nu aantonen dat hij
de kiezers evenzeer aan zich
kan binden als zijn populaire
baas dat deed in 1992 en 1996.
Dat is een lastige opgave, zeker
voor een kandidaat die bij grote
delen van het electoraat te boek
staat als een zorgvuldig gepro
grammeerde robot. Gore moet
in Los Angeles vonken laten
overspringen.
Tot nu toe lag op dat vlak niet
zijn grootste talent.
Helaas voor hem is er in Los
Angeles een prominente partij
genoot aanwezig die eveneens
een gooi doet naar een gekozen
ambt: Hillary Rodham Clinton,
de kandidaat-senator uit New
York. Haar aanwezigheid op de
conventie dreigt niet alleen
aandacht van de media weg te
zuigen in een voor Gore ongun
stige richting. Ook de fondsen
werving van de First Lady
vormt een bedreiging, en wel
voor de 'oorlogskas' van Gore.
Elke dollar die naar Hillary's
campagne gaat, gaat immers
aan Gore's neus voorbij.
Erger nog, ook Hillary's echtge
noot hoopt in Los Angeles geld
in te zamelen. Bill Clinton zoekt
donors voor zijn nog te bouwen
presidentiële bibliotheek in
Little Rock (Arkansas). De actri
ce en zangeres Barbra Strei
sand, een fervent Clinton-sup
porter, organiseert morgen ter
ere van de president in haar
woning in Malibu een exclusie
ve brunch voor honderd geno
digden. Volgens The New York
Times hebben haar gasten per
paar minimaal 100.000 dollar
toegezegd als gift voor Clintons
bibliotheek, sommigen zelfs
meer dan een miljoen dollar.
Als pleister op de wonde zal
Streisand donderdag tijdens
een geldinzamelingsactie voor
Gore's campagne drie liedjes
ten gehore brengen.
Verontrustend voor Gore is
vooral is de massieve aandacht
die het presidentiële echtpaar
de komende dagen krijgt van de
sterren van Hollywood - en
daarmee van de media en het
publiek. Hoe meer aandacht
voor Clinton, hoe geringer Go-
re's kansen om zich te bevrij
den uit de schaduw van de pre
sident.
Al Gore en zijn running mate Joe Lieberman trokken gisteren een tus-
sensprintje tijdens een campagnebezoek aan de staat Pennsylvania.
FOTO AP DOUG MILLS
