De zandhagedis is een kwetsbare soort
Lisse pakt overlast Vierkant aan
rwichtsloos springen
H dertig meter hoog
Duin Bollenstreek
HZMÊÊÊm
Katwijk wil planschade delen
27 WINKELS MET
ZOMERKOOPJES!
en heffing meer voor meegebrachte strandstoelen
)AG 12 AUGUSTUS 2000
&e ncipe stamt uit de ja-
'I ntig. Een reuzensprong
8®' van dertig meter hoog,
321 etend aan een met he-
jvulde ballon van zes
doorsnee. Om vervol-
et een zachte plof weer
ntlf komen. In de Verenig
en werd deze aanpak
1 om grote afstanden
eggen in de woestijn,
cort is het verschijnsel
onder de naam pa
wing. In Noordwijk is
uwe' hype vanaf van-
t te proberen,
jouncing is overge-
ïit de Verenigde Staten,
de oude transportme-
H I ;inds enkele jaren is te-
eerd als ware hype. In
and gebruikt De Tele-
e ballonnen om jonge
er te halen krantenloper
den, door ze een gratis
aan te bieden. Vanaf
zuj i is De Raad Bouw het
bedrijf in Nederland
heliumballon aan het
j Z presenteert. Het be
is c ne Giant Leap uit Cali-
levert en installeert de
n g(
reuzensprong kost 45
per persoon. De pa-
icer wordt aan een
nrj, jamas onder de ballon
gd, gaat door de knieën
hard af. Omdat het he
et lichaamsgewicht op-
Ituderen in deeltijd aan de
Universiteit Leiden
Voorlichtingsavond maandag 21 augustus
tsgeleerdheid
tsgeleerdheid
professionals
m Haag
eke wetenschap
professionals
:n Haag
qjji informatie kunt u opvragen i
pstaande bon. Stuur deze ir
zonder postzegel naar Universiteit
i, Studielijn, Antwoordnummer
2300 VB Leiden. U kunt ook bellen
erkdagen 1
071 5271
eaif071527 72"81-
mailen: studielijn@ics.leidenuniv.nl j
J nternet: www.studereninleiden.nl Universiteit Leiden
doi
mij het programmaboekje van de voorlichtingsavond op 21 augustus
n uur mij informatie over de deeltijdstudie(s)
Bestuurskunde
Pedagogische
wetenschappen
Psychologie
Geschiedenis
Kunstgeschiedenis
Franse taal en cultuur
Engelse taal en cultuur
Godgeleerdheid
Wereldgodsdiensten
Wijsbegeerte
Lerarenopleiding
heft (op vijf kilo na), is de
deelnemer praktisch ge
wichtsloos en kan hij tot een
hoogte van dertig meter sprin
gen.
Vanaf die hoogte is het
bouwterrein zichtbaar waar
De Raad Bouw het luxueuze
Palace Hotel neerzet. Het is
niet toevallig dat deze twee
namen ook op de ballon zelf
staan, aangezien het om een
reclamestunt gaat. Het 'omge
keerd bungeejumpen' is ook
bedoeld als aanvulling op het
toeristisch aanbod van de
badplaats. De attractie is da
gelijks van 15.00 tot 21.00 uur
toegankelijk, en blijft naar ver
wachting tot eind september
in gebruik. Als startpunt is het
terrein van het Bowlingcen
trum, Van Panhuysstraat 100,
gekozen.
Volgens de organisatie is het
parabouncen veilig genoeg
om 'iedereen van 10 tot 100
jaar' deel te laten nemen. De
ballon is voorzien van veilig-
heidslijnen en noodklep, en
zelfs als hij lek raakt kan het
helium niet snel genoeg ont
snappen om de ballon neer te
laten storten. De activiteit
vindt alleen plaats bij goede
weersomstandigheden.
Noordwijks toerisme-wet-
houder Van Nes neemt van
middag om 17 uur de proef op
de som, door zelf als eerste de
sprong te wagen.
noordwukerhout job de kruiff
De zandhagedis staat op de ro
de lijst van amfibieën en rep
tielen, maar of hij daarmee
sterk genoeg is om de bouw
van een motel tegen te hou
den, is onduidelijk. Dat is wel
wat Stichting Duinbehoud wil,
nu blijkt dat het beest voor
komt op de plek aan de Rui-
genhoekerweg in Noordwijker
hout waar een motel moet ko
men.
De rode lijst is in 1996 gepu
bliceerd door het ministerie
van landbouw, natuurbeheer
en visserij. Die lijst is er vol
gens de website van het minis
terie om overheden, beheer
ders en publiek te informeren
over soorten die extra aan
dacht nodig hebben. De zand
hagedis heeft op de lijst de sta
tus 'kwetsbaar'. Dat is minder
ernstig dan de 'bedreigde' of
'ernstig bedreigde' soorten.
De aanwezigheid van zand-
hagedissen - hoeveel is niet be
kend - maakt dat volgens
De zandhagedis.
Duinbehoud pas gebouwd
mag worden als er bescher
mende maatregelen zijn geno
men, of als een gedeelte van
het terrein gespaard blijft. De
gemeente gaat in elk geval op
nieuw naar de bouwvergun
ning voor het motel kijken.
Duinbehoud zelf pleit voor
verplaatsing van de dieren,
maar volgens reptielenkenners
is hun overlevingskans dan ge
ring. Op Texel zijn weieens
zandhagedissen uitgezet, maar
zonder succes.
De zandhagedis wordt 11 tot
17 centimeter lang - het is de
grootste Nederlandse soort -
en leeft vooral in duin- en hei
degebied, bijvoorbeeld op de
Utrechtse Heuvelrug en in het
Nationaal Park Drents-Friese
Wold.
Vroeger was de zandhagedis
in de duinen een algemeen
voorkomende soort. Hij werd
dan ook duinhagedis ge
noemd. Het vangen van de
beesten was een populaire be
zigheid voor kinderen. Meestal
vingen ze alleen zijn staart. Die
kan het beest namelijk in
noodgevallen afwerpen. Zijn
staart is langer dan kop en
romp samen.
De toename van de recreatie
De zandhagedis.
- het dier is mensenschuw - en
de verdwijning van geschikt
leefgebied bedreigen hem
sinds enkele decennia. Ten op
zichte van 1950 is hij in aantal
naar schatting gehalveerd. Ze
ker in de duinen hebben de
zandhagedissen het moeilijk.
Hier en daar in de zeereep is
nog een plek die aan hun wen
sen voldoet. Een gevarieerd
leefgebied is essentieel voor de
zandhagedis. Hij houdt van
openheid, 'maar ook van strui
ken, heide, kruipwilg en helm.
Kale zandplekken heeft het
reptiel nodig om gangen te
graven en eieren te leggen.
Maar dan moeten wel de fa
zanten en vooral meeuwen die
eieren met rust laten. In dat
opzicht doen vossen op hun
beurt goed werk; die beperken
de meeuwenstand.
Het laatste nieuws is dan ook
goed. Volgens tellingen van de
werkgroep monitoring van
Ravon (Reptielen, amfibieën en
vissen onderzoek in Neder
land) herstelt de zandhagedis-
senpopulatie zich de laatste ja
ren alweer enigszins. Warme
zomers en zorgvuldig beheer
hebben daar volgens de tellers
voor gezorgd.
Noordwijkerhout
pakt loze
meldingen
brandweer niet aan
noordwukerhout
monique witteman
Hoewel het aantal loze meldin
gen bij de Noordwijkerhoutse
brandweer steeds verder toe
neemt, is de gemeente niet van
plan harde maatregelen te tref
fen tegen de veroorzakers.
Slechts in gevallen waarbij op
zet in het spel is, probeert de
gemeente de gemaakte kosten
terug te halen bij de daders.
Voor de meeste loze meldin
gen geldt echter dat er geen
echte schuld is, maar dat de au
tomatische brandmeldinstalla-
ties van bedrijven en instellin
gen 'spontaan' afgaan. In alle
gevallen wil de gemeente voor
komen dat deze instellingen uit
angst voor een onterecht alarm
de installatie uitzetten.
Het gemeentebestuur verga
dert dinsdag met de commissie
om geen brandweerkosten voor
loze meldingen te verhalen,
mits er sprake is van opzet.
Geweld, vandalisme en criminaliteit een bron van ergenis
Lisse is de strijd met de
overlast in het centrum
van het dorp nu echt be
gonnen. Zinloos geweld,
vandalisme, criminaliteit
vormen vooral op 't Vier
kant een bron van ergernis
en zorg voor het gemeen
tebestuur en de inwoners.
Overleg tussen horeca, ge
meente, politie en justitie
heeft afspraken opgeleverd
die binnenkort in een
overeenkomst worden
vastgelegd. Vooruitlopend
op dat convenant worden
er al maatregelen geno
men.
usse wim van wanrooy
Wildplassen in het centrum
moet vanaf nu worden voorko
men sinds het gisteren in ge-
bruikgenomen openbare mo
biele toilet en fietsen moeten in
rekken geplaatst worden om
rotzooi te voorkomen. Alles is
nog op proef. Er is echter nog
veel meer nodig. Lisse wil best
susploegen en camera's plaat
sen om de openbare veiligheid
te garanderen. Maar wat kan en
wat mag? Het kan wethouder
en loco-burgemeester Prins
(PvdA) als vervanger van de op
vakantie zijnde burgemeester
Van Zon niet ver genoeg gaan.
Lisse heeft volgens hem na
melijk een behoorlijk overlast-
probleem, met name op*de vrij
dag-avond, de avond dat vol
gens hem Lissenaren bij uitstek
in hun eigen dorp uitgaan. De
werkgroep openbare orde,
waarin de gemeente, jongeren
centrum Magnifiosi, horeca,
politie en bewoners zijn verte
genwoordigd, wil verregaande
maatregelen.
Prins benadrukt dat preven
tieve maatregelen in voorgaan
de jaren, zoals voorlichting op
scholen en speciale avonden in
het jongerencentrum weliswaar
effect hebben gehad, maar nog
niet tot het gewenste resultaat
leidden.
„Eigenlijk willen we meer
mensen als toezichthouder op
straat. Want de politie schiet te
kort omdat die prioriteiten an-
ipipfe., t-
-
ggr
f- -- >3
ÉÊtgf fe-.v-B
IZflR, 1
f\V - -
fMi
ontwikkelaar Foruminvest. Tot
dusverre draaide de gemeente
op voor claims naar aanleiding
van bouwsels die in strijd wa
ren met het bestemmingsplan
en voor omwonenden nadelig
uitpakten.
Van Rhijn Bouw is nog niet
akkoord met de verdeling. Het
is slechts bereid een kwart van
de eventuele planschade te ver
goeden. Het bedrijf vindt dat
het eerder de gymzaal zal zijn
die buren hinder oplevert dan
de appartementen.
Welke verdeling van de plan
schade er ook komt, het is een
eenmalige voor dit project. Kat
wijk publiceert volgende week
een nota over hoe het in de toe
komst met eventuele planscha
de wil omgaan.
Bij de bouw van een nieuwe
gymzaal en zes appartementen
aan de Dahliastraat wil de ge
meente Katwijk de eventuele
planschade - dat is schade die
omwonenden lijden als gevolg
van nieuwbouw - voor de helft
laten betalen door projectont
wikkelaar Van Rhijn Bouw. Tij
dens een inspraakavond over
het bouwplan bleek al dat be
woners er bezwaar tegen heb
ben.
Het is niet voor het eerst dat
Katwijk probeert op die manier
de eigen financiële schade te
beperken. Bij de ontwikkeling
van het centrum is een verge
lijkbare afspraak gemaakt met
Een nieuwsgierige fietser kijkt naar het urinoir, die op 't Vierkant is neergez<
ders legt en met de hele Duin
en Bollenstreek te maken heb
ben. Ze gaan eerder naar
Noordwijk dan dat ze hier naar
toe komen. We willen ook nog
steeds graag een beveiligings
bureau inschakelen, en sus-
ploeg, camera's. Maar het is
lastig. Voor zo'n bureau hebben
we best tussen de 50.000 en
80.000 gulden per jaar over. Ge
meenschapsgeld? Ook Lissena
ren die niets met de overlast te
maken hebben willen graag
naar een restaurant of café. We
doen het dus ook voor hen. Wat
die camera's betreft, de politie
denkt daar anders over. En haar
medewerking hebben we toch
nodig. We moeten aantonen
dat het nodig is. Wij vinden van
wel, maar we moeten steun
hebben."
Tiende biermarkt in Sassenheim
Café De Twee Wezen aan de Oude Haven in Sassenheim organi
seert op zondag 20 augustus voor de tiende keer de jaarlijks terug
kerende internationale biermarkt. Bierliefhebbers en geïnteres
seerden kunnen op een terras in een ontspannen sfeer genieten
van ruim vijftig verschillende biersoorten uit de tap. „We brengen
elk jaar weer bijzondere biersoorten", Zegt Max van der Aart, eige
naar van De Twee Wezen. Vier troubadours zorgen onder de naam
'De Oerknal' voor de muzikale omlijsting. De biermarkt duurtvan
13.00 tot 19.00 uur.
Nu of nooit: kom snel profiteren van de laatste Zomerkoopjes
van dit jaar. Bij alle 27 winkels van de Rijneke Boulevard.
U ziet er meer, u betaalt er minder.
27 winkels dichtbij elkaar. Minder lopen, beter kopen.
U bent er zó. Gratis parkeren.
evoet/marun kramp
ten hoeven in Katwijk niet langer
len als ze hun eigen spullen neer-
op het strand bij een paviljoen,
brengsten van deze omstreden
zijn nauwelijks de moeite van
len waard. „Ik heb liever dat mijn
eel de klant van eten en drinken
!t dan dat het om een knaak gaat
vanwege een stoel of parasol op
ior mij gehuurd stuk strand. Het
is antireclame", zegt paviljoen-
C. van Duyn. Hij verwoordt hier-
et algehele gevoelen van de bran-
het aanboren van een extra in
val enbron was hoofdzaak, maar het
reken van de discussie over het
iro van de gemeente Katwijk, zegt D.
en! evvegen, voorzitter van de plaatse-
ali ïreniging van strandexploitanten,
rdf Ie opmerkelijke actie. Hij spreekt
Lid «rieden tijd. Want ook bij zijn we-
■t op dit moment niet één strand-
enhouder meer die strandgangers
talen voor het neerzetten van zelf
brachte parasols, windschermen
:len.
:a) eer nog, de omstreden heffing is
Izoen nauwelijks geïnd, beweert
m|De publiciteit die over dit onder-
losgebarsten, vindt hij dan ook
li] lelijk overdreven. Bovendien zijn
Ll «nten verkeerd gelegd. „Met sen-
;1
satieverhalen als gevolg. Verdraaiingen
van mijn woorden. Enzovoorts." Maar
hij geeft toe dat zijn 'ludieke actie' even
min 'de schoonheidsprijs' verdient. „We
wilden begrip kweken voor onze proble
men bij de badgasten én de gemeente."
Of de actie van de strandpaviljoen
houders het beoogde effect heeft gehad,
is nog niet te zeggen. In elk geval zijn er
afspraken gemaakt met de gemeente
over een gespreksronde na dit seizoen,
dat volgens Groenewegen door het
slechte weer al als verloren moet wor
den beschouwd. Hij kan nog geen zinnig
woord zeggen over de resultaten van het
overleg.
Er is veel onvrede onder de strandex
ploitanten. De gemeentelijke regels wor
den als knellend ervaren en de pacht
som is fors gestegen. Volgens de pach
ters met tweehonderd procent in vijf
jaar tijd, maar bij de gemeente kan men
zich alleen een verhoging met vijftig
procent uit 1997 herinneren - naast jaar
lijkse aanpassingen met enkele procen
ten. Groenewegen: „De vergaderingen
van de raadscommissies over nota's die
voor ons belangrijk zijn, zijn meestal
veelbelovend. Maar komt zo'n stuk een
maal in de gemeenteraad dan hamert de
burgemeester het er door, zonder ook
maar één aanpassing. Geen partij die
dan nog terugkomt op eerdere kritiek.
Met één hamerslag wordt ons toekomst
perspectief aan gruzelementen geslagen.
Strandexploitanten zijn belangrijke
werkgevers. De sector heeft in Katwijk
400 werknemers. Maar aan alles is te
merken dat de gemeente het strand als
een blok aan haar been beschouwt."
Dat de paviljoenhouders voortaan zelf
moeten betalen voor het legen van de
afvalbakken op het strand was de be
kende druppel.Wethouder Van Paridon
(WD) begrijpt dat niet goed. Katwijkse
bedrijven moeten allemaal voor hun ei
gen afval betalen, dus waarom de
strandexploitanten niet?
Groenewegen wijst echter op een deal
uit het verleden, waarbij de paviljoen
houders de kosten van de douches,
voorheen gemeentelijke eigendom, voor
hun rekening namen en de gemeente
opdraaide voor het afval. „De gemeente
kan nu dan toch niet zo maar eenzijdig
die deal verbreken?"
Daar komt nog bij dat het menig
strandpaviljoenhouder een doorn in het
oog is dat soms wel tweederde van het
vuilnis bestaat uit de verpakkingen en
resten van versnaperingen die elders,
dikwijls bij de bekende hamburgergi
gant McDonald's in de Voorstraat, zijn
gekocht.
Het is de gemeente geweest, stelt
Groenewegen, die de strandexploitanten
heeft gewezen op de mogelijkheid om
deze en andere kosten door te bereke
nen aan de badgasten. „Dat kan door
anderhalve gulden meer voor een kop
koffie te vragen. Maar dat druist in tegen
het familiebadplaatskarakter van Kat
wijk. In Scheveningen kun je gerust 6,50
gulden voor een biertje vragen. Hier kan
dat niet. Vandaar dat we de voorkeur ga
ven aan een heffing op zelf meegebrach
te spullen. Waar het mij om te doen was,
was dat dan de gemeente als eerste in
haar advertenties in het huis-aan-huis-
blad moest uitleggen waarom wij hier
toe overgingen. Dat is in elk geval wel
gelukt."
Wethouder Van Paridon blijft nuchter
als zij wordt geconfronteerd met de
klaagzang van de strandexploitanten.
„Ach, ze dikken hun verhaal aan nu het
weer zo slecht is. Als de komende weken
de zon haar werk doet en de klanten
zorgen voor een goede omzet, dan ebt
de kritiek weg. En dat zijn nu precies de
zaken waarvoor ik niet kan zorgen: klan
ten en mooi weer. Ook zou ik niet weten
hoe ik zou moeten optreden tegen ham
burgerdoosjes in de afvalbakken van de
strandpaviljoens. Maar we gaan in het
najaar of in de winter alles rustig evalue
ren, die afspraak staat."
De wethouder wijst er voorts op dat
paviljoenhouders al tientallen jaren de
mogelijkheid hebben om een vergoe
ding te vragen voor het plaatsen van
strandspullen op gepacht strand. „Er is
dus niets nieuws onder de zon, er zijn in
het verleden ook wel degelijk vergoedin
gen geïnd. Waarom er nu ineens zo veel
aandacht voor was? Misschien wel door
de spandoeken waarop de exploitanten
zelf om een vergoeding vragen."
Leidsch DagbladAiltCHIliVlilV
ANNO 1900
Zaterdag 11 Augustus
HAZERSWOUDE - Wat er gis
teravond gebeuren moest, be
grepen slechts enkelen; doch
het ging als een loopend vuur
door het dorp, zoodat de men-
schenmassa, die zich aan den
Gemeeneweg opstelde, gedu
rig talrijker werd. De 'Harmo
nie' stond aan de brug gereed
om den heer L. Mulder, die
onlangs de geneeskundige
praktijk van den heer P. Wijn,
benevens diens huis met groo-
ten tuin, stalling, paard en rij
tuig heeft overgenomen, en nu
met zijn jeugdige gade van
een huwelijksreisje terugkeer
de, feestelijk in de gemeente
en in zijn woning te ontvan
gen. Tusschen dichte rijen
van belangstellenden rolde
het rijtuig zachtjes voort, ter
wijl de tonen der muziek in de
harten van honderden weer
klank vonden. Diep geroerd
door dit eenvoudig eerbetoon,
steeg het jonge paar voor de
nieuwe woning uit, waar door
familie en vrienden dien dag
alles in gereedheid was ge
bracht om de bewoners be
hoorlijk te ontvangen. In de
tuinkamer en in den tuin werd
nog menig nummer ten ge-
hoore gebracht.
ANNO 1975
LEIDEN-Het Academisch
Ziekenhuis Leiden heeft
sinds enkele jaren een apar
te, zogenaamde hoteldienst
die zorg draagt voor de voe
ding, 'het linnen' en de
schoonmaak van de gebou
wen: verschillende verzor
gende functies zijn op die
manier gebundeld in het be
sef dat zij een aparte, be
langrijke plaats inneemt
naast bijvoorbeeld de medi
sche verzorging. Op de foto
een overzicht van de nieuwe
keuken, waar aan de lopen
de band maar wel selectief
gewerkt wordt
FOTO ARCHIEF LEIDSCH DAG
BLAD
Dinsdag 12 augustus
LEIDEN - Nog steeds heeft de
politie geen directe aankno
pingspunten met betrekking
tot de moord zondagnacht in
de Leidse Hout op de 27 jari
ge Marrie Tegelaar. Men tast
in het duister omtrent het mo
tief van de dader; evenmin
heeft men het moordwapen
gevonden.
Hoewel men gisteren met
assistentie van de brandweer
de sloot langs de Johan de
Kosterweg, waar de moord ge
pleegd werd, heeft leegge
pompt, konden kikvorsman
nen in de droge sloot geen
aanwijzingen vinden.
NOORDWIJKERHOUT-"De
kans dat de Hafakker in
Noordwijkerhout wordt gerea
liseerd, is nu zeer groot gewor-
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na plaatsing een ingevulde cheque (geen
overschrijvingskaart) ler waarde van vijf gulden (voor een exemplaar van 13 BIJ 18 in zwart wit) op te sturen naar het Leidsch
Dagblad, La.v. Leidsch Dagblad Archieven, postbus 54,2300 AB Lelden of door contante betaling aan de balie van het Leidsch
Dagblad aan de Rooseveltstraat 82. U ontvangt de foto binnen drie weken.
den". Dat zegt drs. Kay Okma,
hoofd van de afdeling zwak
zinnigenzorg van de St. Bavo
in Noordwijkerhout.
Gistermiddag hechtte de
Commissie voor Advies en Bij
stand van Provinciale Staten
van Zuid-Holland met acht te
gen drie stemmen haar goed
keuring aan het Noordwijker
houtse experiment. Onder de
voorstemmers was gedepu
teerde Eysink (KVP). De zaak
moet nu nog behandeld wor
den door Gedeputeerde Sta
ten en daarna door staatsse
cretaris Hendriks. Okma ziet
daar echer niet al te veel pro
blemen meer opduiken. "De
grootste barrière was die com
missie en die is nu genomen.
Van de staatssecretaris ver
wacht ik zéker niet dat hij het
plan zal tegenhouden".
De Hafakker is een van vorig
jaar stammend ontwerp van
St. Bavo dat beoogt buiten de
inrichting een samenlevinkje
te scheppen voor zwakzinni
gen en met-zwakzinnigen. De
gedachte daarachter is de
geestelijk gehandicapte mens
een stapje dichter bij de ge
wone maatschappij te bren
gen.
Op een vrij liggend stuk
grond (dicht langs de Zee
straat, in de buurt van het
voetbalterrein) wil men een
huis of vijftig bouwen voor
zo'n 100 zwakzinnigen. De
kosten van het project worden
geschat op 5 miljoen gulden.
Okma heeft de hoop dat bin
nen niet al te lange tijd met de
bouw kan worden begonnen.