Loïs Lane ingedikt tot duo
a
COULISSEN
Rent: warme musical over stedelijke bohémi<
Zilveren Veer: publieks- en juryprijs
Erg wei
spektal
bij Kne
Cultuur Kunst
Een voertuig voor herinneringen
[\yere
ZATERDAG 12 AUGUSTUS 2000
De theaters zijn op slot,
spelers en publiek met
vakantie. Na afloop van
een theaterseizoen
resteren alleen nog
enkele beelden.
Kleding, decor, licht,
rekwisieten...
Merkwaardig genoeg
zijn het niet zo zeer de
teksten of de inhoud of
de acteerprestaties die
beklijven. Slechts
beelden, al dan niet
vaag of juist helder,
blijven op ons netvlies
achter. Daarom in deze
zomerrubriek 'De
coulissen' de komende
weken aandacht voor
theatrale vormgeving.
Vandaag deel 3: De
kostuums.
amsterdam kees groenenboom
Het blijft erg wennen voor Ivo van Hove.
„Ik vind dit vreselijk", sprak hij enkele
maanden geleden bij de presentatie van
Van den Endes nieuwe musicalproductie
'Rent' en ook tijdens de eerste repetities
deze week voelde hij zich duidelijk gege
neerd toen hij werd geïntroduceerd met de
toevoeging 'er mag geapplaudisseerd wor
den'.
Van Hove, die uit het gesubsidieerde cir
cuit komt, is duidelijk niet gewend dat er
op deze manier publiciteit aangezwengeld
wordt voor producties die hij regisseert.
Sinds een aantal jaren maakt Van den
Ende van de eerste repetitiedag van een
musical een 'media-event', waar acteurs,
artistieke leiding, musici en technici niet al
leen met elkaar kunnen kennismaken,
maar ook met de pers.
Van den Ende neemt met 'Rent' een risi
co. In New York sloeg deze productie - die
wel vergeleken wordt met 'Hair', omdat de
tijdgeest er zo knap in vervat is - meteen in
als een bom.
In Londen lukte dat al veel minder. De
muziek is vrij stevig, en de productie is niet
opgehangen aan een of meer sterren, hoe
wel de cast bestaat uit acteurs die de nodi
ge ervaring hebben opgedaan in musicals.
Veel hangt af van de 'chemie' tussen de
jonge acteurs.
De Amerikaanse schrijver/componist Jo
nathan Larson baseerde zijn verhaal op
Puccini's 'La Bohème'. Net als die opera
speelt 'Rent' zich af in een milieu van ste
delijke bohémiens. Voor Van Hove schuilt
de aantrekkingskracht van de musical in de
positieve kijk die eruit spreekt, ondanks de
harde thema's - onder meer aids en drugs
verslaving - die erin voorkomen. „Ik kom
uit hoofde van een andere functi
contact met mensen die begin
zijn," aldus Van Hove, „en die he
gehad met 'no future'. Ze willen w
rug in hun leven."
'Leven voor vandaag' is het mol
personages die 'Rent' bevolken,
het leven zit geen groot plan. Zo h
musical ook geen grote structuur
in de grote toneelstukken zit, I
structuur van het bohémienleven
op het toneel te kunnen laten ziei
broeit tussen die mensen." Volj
Hove wordt de Nederlandse
minder realistisch dan de Amerika
De eerste try-out is op 12 septi
Hoorn. De première is op 3 oktol
Stadsschouwburg in Amsterdam.
en 26 april van het volgend jaar is
zien in de Leidse Schouwburg.
MUZIEK RECENS
LIDY van DER SPI
Orgelconcert door Andries k
da) Gehoord 11/8, Hoo§
Leiden.
De organist Andrie
maakt zijn jaarlijkse
door Nederland. Dit
de trip een extra feesti
Knevel is namelijk 30
nist en dat moet gev
den, zou je denken
voor of na het concert
dens zijn optreden va
nig spectaculairs te be
Het programma telt
schieters, van Bach en
de rest is om het ma
biedig te zeggen redeli
tent vulmiddel. Het
koraalspel klinkt ma
kleurloze registratie, z
miek in hele noten,
tremulant op het gehi
Ook Stölzels Trio in
weinig tot de verbee
fantasia in G van Bac
daar voor de pauze
verandering in. Licht
rant vuurwerk met ee
linge overgang naar i
diepe zee van klanken
is de nagalm door de
fantasie eindigt weer
loopjes in een neerwa
raai om de sobere, gr<
melodie in het pedaal
Mozart wordt geen
daan in de te grote c
in 'een' Adagio. De tn
te, simpele melodie
wordt niet strak riti
speeld. Zo ook 'een' R
lichtvoetig hoort te dar
Variaties op 'Merck
sterck' van Cor Kee zij
betwiste hoogtepunt,
variatie op het them
dan gaat de melodif
scholdcen en hinken. I
gendraads in een bro
registratie, of plechtig
schrille dissonanten,
sen en verfrissen. Met
oog naar de fuga en c
digt dit werk in een
fortissimo. Als je denl
uit is valt er nóg een al
dan nóg een.
Tot slot een vrolijke ii
tie, een medley van
psalmen, waarin Knei
lerlaagste en allerhoog
verwerkt in heldere,
lende kleuren. Zo af
men flarden van zinn
waarin ook de Nederla
dries Knevel EO) zich
voelen 'En onze konii
Israëls God gegeven'.
Kiss-gitarist naar Nederland
zaandam Voormalig Kiss-gitarist Bruce Kulick komt naar Ne
derland. Hij is op 30 september het middelpunt van de Kiss-
fanclubdag in Zaandam. Kulick speelde van 1984 tot 1996 met
de legendarische formatie. Hij heeft nu zijn eigen band, Union.
Kiss is momenteel in de Verenigde Staten bezig met een af-
scheidstoemee.
Nieuw seizoen Theater Warenar
wassenaar De theatervereniging Warenar in Wassenaar heeft
een nieuw cultureel programma. Op muzikaal gebied zijn er
vertrouwde voorstellingen van onder anderen 'The Deep River
Quartet' en Selma en Louis van Dijk. Voor het eerst in Warenar
is 'Di Gojim', een Klezmerband. Op cabaretgebied is er even
eens een nieuw gezicht: Tim van der Sluijs. Warenar heeft bin
nenshuis enkele veranderingen ondergaan. Het theater heeft
nieuwe stoelen en de kaartverkoop wordt geautomatiseerd. En
kele andere voorstellingen in het nieuwe seizoen zijn: 'Blind
Date', naar de film van Theo van Gogh en de thriller 'De feest
winkel.' Voor kinderen is er 'Ploefeen vrolijk stuk over piraten.
Het cultureel programma van Warenar wordt tussen 21 en 25
augustus huis aan huis in Wassenaar verspreid.
Nieuwe opleidingen drumfanfare
zoETERWQUDE De drumfanfare 'De Rijntamboers' uit Zoeter-
woude begint maandag 28 augustus met een landelijk muziek
opleiding. Voor trompet, fluit, bariton, trombone en slagwerk
kan een diploma worden gehaald. Er wordt elke maandag in de
Bernardusschool te Zoeterwoude van half zeven tot negen uur
's avonds gerepeteerd.
Tekeningen op Boekenfeest
noqrdwukTijdens het Noordwijkse Boekenfeest presenteert
tekenaar Hendrik den Hoonaard zijn afbeeldingen. Den Hoon-
aart maakte aquarellen en pentekeningen van Noordwijk rond
1900. De Noordwijkse tekenaar licht zijn werk toe op 26 augus
tus tijdens het Boekenfeest op het Lombok in Noordwijk.
De inspiratie van het clubje dat
in 1995 het voorlaatst versche
nen album 'Fireflight' maakte
was opgedroogd. „Het bleek
het beste om ieder zijn eigen
weg te gaan", legt Monique
Klemann uit. Samen met haar
oudere zus ging ze op zoek naar
een andere producer. De En
gelsman Andy Wright reageerde
onmiddellijk na het horen van
de demo. Dezelfde Wright die
eerder werkte met Nathalie Im-
bruglia, Simply Red, Massive
Attack en Eurythmics.
Tijdens de eerste ontmoeting
zei hij tegen de zusjes Klemann:
'Jullie weten het niet meer,
maar ik heb jullie een jaar of
negen geleden ontmoet in De
Melkweg in Amsterdam.' Ze
waren even met stomheid ge
slagen, want zijn naam zei hen
helemaal niks. „Maar hij vertel
de en langzaam kwam alles
weer terugf', zegt Suzanne.
„Het was gewoon een gezellig
gesprek geweest als muzikan
ten onder elkaar. Toen hij die
demo vond, vroeg hij zich af of
dat dezelfde meiden waren als
die hij toen gesproken heeft. Ja
dus. Wat een kroegpraatje was,
heeft uiteindelijk rijpe vruchten
afgeworpen."
De zussen, inmiddels ruime
dertigers, zien er heel relaxed
uit op het terrasje midden in
het Amsterdamse Vondelpark.
Ze mogen het dan vaak verve
lend vinden dat hun uiterlijk
bijna net zo belangrijk gevon
den wordt als hun muziek,
De zussen Klemann: „Vroeger was het wel eens frustrerend dat er alleen maar geschreven werd over twee mooie meisjes, die ook nog liedjes
zongen." publiciteitsfoto
maar zelfs in sobere stijl zou
den de zusjes Klemann zo van
de cover van een glamourma-
gazine afgestapt kunnen zijn.
Ze maken zich overigens allang
niet meer druk over wat er over
hen geschreven wordt. Die tijd
zijn ze voorbij.
Monique: „Vroeger was het
wel eens frustrerend dat er al
leen maar geschreven werd
over twee mooie meisjes, die
ook nog liedjes zongen. En er
stond al helemaal nooit bij dat
we de nummers ook zelf schre
ven. Nu maak* ons *dat niet
meer uit. Het gaat om de eind-
kwaliteit van een song en dat ik
degene ben die het nummer
geschreven heeft, ach, dat doet
er niet meer toe."
Monique en Suzanne vullen
elkaar aan. Enthousiast vertel
len ze over hun producer, die
een zeer groot stempel heeft ge
drukt op hun laatste album. In
de studio was een goede vriend
van Wright aanwezig, producer
Al Stone, bekend van onder
meer Jamiroquai. Monique: „Ze
stonden een en twee op ons
lijstje. Puur geluk, dat ze beiden
mee wilden werken. We willen
zeker nog een plaat met ze ma
ken."
Ondanks de grote inbreng
van Wright heeft de cd het typi
sche Loïs Lane-gehiid, maar is
het geheel net iets steviger en
voller. „Dat horen we wel
meer", zegt Suzanne. „Door de
elektronica is de totale sound
dieper geworden."
Anderhalf jaar lang gingen ze
iedere maand een paar dagen
naar Londen, waar ze aan de
nummers werkten. Wright
schreef de arrangementen en
de zusjes Klemann de teksten.
Wanneer ze weer terug in Ne
derland waren, werkte de pro
ducer de nummers verder uit.
Acht nummers kwamen op de
ze manier tot stand, omdat ze
er nog vier op de planken had
den liggen.
Tijdens de vorige cd's be
stond Loïs Lane nog uit meer
muzikanten dan de Klemanne-
tjes alleen en kwamen de lied
jes uiteindelijk tot stand na vele
compromissen. In het eindre
sultaat konden de zusjes zich
niet altijd vinden. „Laat ik het
zo zeggen: de loyaliteit van de
muzikanten viel soms tegen",
zegt Monique. „We hebben
twaalf jaar lang concessies ge
daan", vervolgt Suzanne.
„Tracks zijn verziekt door de
compromissen. Dat willen we
niet meer. 'Hear me out' is echt
een album van onszelf."
Hoewel de cd net uit is, zal
Loïs Lane weinig optreden. In
november verwacht Monique
haar tweede kind. De zusjes
zien daar geen probleem in,
omdat zij 'Hear me out' als een
cd voor de echte liefhebber
zien. Het album heeft daardoor
tijd nodig om aan te slaan. Mo
nique: „Het zijn geen hapklare
brokken." Suzanne: „Het heeft
lange tijd nodig om in te wer
ken op het publiek."
Gedacht wordt om januari
van het nieuwe jaar pas weer te
gaan toeren. Dan gaan de zan
geressen op pad met muzikan
ten en is Loïs Lane voor even
weer een band.
Autobiografie Beatles op 5 oktober
'We willen geen compromissen meer sluiten
Ze voelden zich weer even
pubers, Monique en Su
zanne Klemann. De zussen
van Loïs Lane waren sa
men op avontuur in Lon
den, waar ze met producer
Andy Wright de onlangs
verschenen cd 'Hear me
out' opnamen. „We zijn
heel na tot elkaar geko
men", meent Suzanne.
„We voelden elkaar weer
eens aan zonder dat we
concurrentie hadden van
buitenstaanders." Want
Loïs Lane bestaat niet
meer uit allemaal muzi
kanten. „Het is nu Mo,
Suus en de producer."
ruswuk De autobiografie van The Beatles ligt op 5 oktober we
reldwijd in de winkels. Dat schrijft Het Boekblad deze week. In
Nederland komen vooralsnog 20.000 exemplaren van het boek
op de markt. De eerste oplage in Groot-Brittannië zal 330.000
zijn, terwijl er in de Verenigde Staten in eerste instantie maar
liefst 850.000 exemplaren worden aangeboden. Paul McCart
ney, Ringo Starr en George Harrison schreven zelf teksten voor
het boek en autoriseerden ook bijdragen van anderen. Van de
vermoorde John Lennon is een compilatie van teksten uit inter
views opgenomen. De publicatie belooft buitengewoon open
hartig te worden. Een van de onthullingen lekte al uit: The Beat
les sloegen in 1996 een aanbieding van 400 miljoen gulden af
om weer samen op te treden. De biografie zal verder vertellen
over het drugsgebruik van de leden en over hun breuk. Het
boek gaat 149 gulden kosten.
Meezingen met Matilde Santing
Amsterdam Meezingen
met Matilde.Santing, dat
kan binnenkort in het Con
certgebouw in Amsterdam.
Santing zingt op de bühne
samen met Jan Kortie, het
publiek fungeert als achter
grondkoor en gaat, al zin
gend, een dialoog aan met
Santing. Het concert, geor
ganiseerd door Jan Kortie
Muziekprodukties, is op
maandag 25 september.
Vanaf kwart over acht kan
er meegezongen worden.
Een kaartje kost 52,50 gul
den.
Wie doen er mee in de race om de Zilve
ren Veer, de jaarlijkse cultuurprijs voor
Leiden en wijde omgeving? Kent u men
sen of organisaties die zich op cultureel
gebied hebben onderscheiden, dan heeft
u tot 22 augustus de tijd om hen aan te
melden met onderstaande bon. Op basis
van de inzendingen neemt de jury van de
Zilveren Veer in september een besluit
over de definitieve lijst van genomineer
den. In de laatste ronde van de Zilveren
Veer, georganiseerd door Nuon, VSB
Fonds, MVKK Kommunikatie BV en het
Leidsch Dagblad, krijgen zowel het pu
bliek als de jury stemrecht. Door middel
van een genummerd stemformulier kunt
u uw voorkeur uitspreken voor de win
naar. Zoveel stemmen als er voor de ge
nomineerden binnenkomen van regioge
noten, zoveel stemmen krijgt ook de de
jury. De stemmen van de juryle
den opgeteld bij de stemmen va
zenders. Zo is de Zilveren Veer t(
tijd een publieks- én juryprijs.
Tijdens een groot galafeest da
vember wordt gehouden, zal i
worden wie uiteindelijk de Zilve
krijgt opgespeld. En het prijzen
6500 gulden in ontvangst neemt,
de duizend gulden en oorkonde
genomineerden sowieso krijgen.
AANMELDING
Omschrijf zo volledig mogelijk met welke activiteit uw
kandidaat zich onderscheidt op cultureel gebied en wel
ke speciale betekenis uw kandidaat heeft voor de regio.
Uw gegevens
Naam.-
Cabaretier Bert
Visscher.
publiciteits
foto»
Cabaretier Bert Visscher bewaart al zijn
kostuums op zolder. Ze tonen de lijn in de
programma's die hij de afgelopen jaren
heeft gemaakt. Zonder die aankleding is
zijn werk eigenlijk onvoorstelbaar. Zijn ty
pes bestaan immers bij de gratie van zijn
excentrieke uitdossing. Er is wel eens ge
suggereerd dat we de echte Bert Visscher
pas te zien zouden krijgen, als hij al die
vormgeving eens een keer zou weglaten.
Het idee alleen al: Bert Visscher als een
stand up comedian op een leeg podium.
Wie kan het zich voorstellen?!
Zelf ziet hij daar ook helemaal niets in.
„Dit is nu eenmaal mijn vorm, ik zie mij
zelf niet vijftien minuten lang achter een
microfoon grappen staan maken. Dat is
niet mijn soort humor. Daarbij zou ik me
niet prettig voelen. Bovendien heb ik daar
gelukkig nog veel te veel energie voor."
De kostuums op zolder zijn een voertuig
voor zijn herinneringen. Bij een bepaalde
trui bijvoorbeeld denkt hij terug aan zijn
optredens voor zaaltjes met 20 toe
schouwers in een ver verleden. Soms krijgt
hij wel eens het verzoek om een bepaald
kostuum opnieuw te gebruiken. Zijn be
faamde creatie van de origami-kunstenaar
is bijvoorbeeld zo'n favoriete act. Hij wei
gert dat echter categorisch. Een program
ma met alleen maar oude succesnummers
zal hij dus ook nooit maken, ook al zou
het gegarandeerd een dolle boel worden.
In zijn laatste programma staat een vol
ledig decor. Van de vele objecten in zijn
vorige optredens naar een geheel sluitend
decor: het is een logische ontwikkeling die
zich al in zijn vorige show met het station
decor aankondigde. Het past perfect bij
deze cabaretier, want sfeer is voor hem es
sentieel. Als het doek opgaat, moet het pu
bliek denken: sodemieter, dat belooft wat.
Het theaterdecor moet dus in orde zijn
en wordt daarom regelmatig gerestau
reerd. Wie Bert Visscher kent, zal begrij
pen dat zijn decor aan slijtage onderhevig
is. Toch is het niet wat we denken. Diens
decor heeft in principe weinig onder zijn
capriolen te lijden. Visscher gaat welis
waar vaak als een dolle te keer, maar weet
precies wat hij doet. Het is gewone slijtage
door het transport en op- en afbouwen.
En wat gebeurt er na een lange tournee
met vele uitverkochte voorstellingen? Bij
de vorige show is het decor naar een ama
teurvereniging gegaan en zijn er circa
veertig objecten tijdens de 'dernière' on
der het publiek verloot. Dat is leuk voor de
souvenirjagers onder ons. Alleen we moe
ten nog even geduld hebben: de tournee
van zijn huidige programma loopt ko
mend seizoen nog gewoon door.
wunand zeilstra
GEGEVENS VAN UW
KANDIDAAT VOOR DE
ZILVEREN VEER 2000
Naam persoon of gezelschap:
Telefoonnummer:
Stuur deze bon naar:
Leidsch Dagblad,
Zilveren Veer,
Antwoordnummer 10050,
2300 VB Leiden.
(Een postzegel is niet nodig.)