ei den Regio
Kwaliteit van water
wordt steeds beter
'Als ik word gepakt voor tien gulden, sta ik voor
ie Robijn Zonder handen kun je niet bedelen
spinnenvanger na
aren op de markt
Ons Doel presenteert zich
met 'gekkigheid' op video
5ostma in
imercursus
uarelleren
jdentenhuizen doelwit inbrekers
In een studentenhuis aan de Jan van Goyenkade is ver
gelijk afgelopen woensdag een insluiper actief geweest. Een
tal kamers werd doorzocht, waarbij de dader gouden kettin-
betaalpasjes en geld meenam. De politie trof geen sporen
braak aan. Ook een studentenhuis aan het Levendaal werd
inbrekers bezocht. Door het openbreken van een deur
d toegang verschaft tot één van de kamers. Er werd niet al-
een grote ravage aangericht, ook verdwenen er stereo-ap-
ituur en geld.
ngo voor 55-plussers
In het verzorgingshuis Van der Willigenhof kunnen 55-
isers woensdag 16 augustus van 15-17 uur terecht voor een
letje bingo. De entreeprijs bedraagt zes gulden. Voor dat
krijgen de deelnemers ook een kopje koffie of thee en de
lokaarten. De zaal van de Van der Willigenhof aan de Apol-
m 264 gaat om 14.45 uur open.
DEN HAAG/LEIDEN CONNIE VAN UFFELEN
Officier van justitie M. Kattouw heeft gistermid
dag 21 en 18 maanden cel geëist tegen twee Lei-
denaars die begin mei een man met geweld van
twintig gulden beroofden. Als het aan Kattouw
ligt komen de twee 18-jarigen verplicht onder
toezicht te staan van de reclassering.
De beroving was 'een beetje tevoren bedacht',
maar eigenlijk was zij ook weer 'niet echt de be
doeling'. Dat verklaarde een van hen. Deze stu
dent was met zijn makker op 8 mei een eindje
gaan rijden op de brommer. Toen hij een man
zag lopen, maakte hij rechtsomkeert en gaf hem
een trap in zijn rug. Het slachtoffer viel op de
grond, waarna de makker van de student een
speelgoedpistool trok en riep: 'Je geld, je geld!'.
De man gaf twee tientjes. „Is dat alles? Je bank-
pasje, je pincode!", riep de student vervolgens.
De man zei echter dat hij verder niets had,
waarna de twee wegreden. Het duo kon worden
aangehouden na een tip van iemand die naar de
politiescanner had geluisterd. Het pistool is
nooit teruggevonden, wel een lege patroon.
De student verklaarde gisteren dat hij na afgif
te van de tientjes om de bankpas had geroepen,
omdat hij dacht dat de man maar een tientje
had gegeven. „Ik scheet al bagger. Als ik word
gepakt voor tien gulden, sta ik voor aap", zo zei
hij. „Het is toch klote als je al die moeite voor
niks hebt gedaan? Als je iemand berooft, ver
wacht je wel meer dan tien gulden."
De officier van justitie eiste tegen hem 21
maanden cel, waarvan zeven voorwaardelijk. Zij
acht de student ook nog schuldig aan diefstal
van autoradio's en hield daarbij rekening met
het feit dat hij al wat vermogensdelicten op zijn
naam had staan. Daarvoor had hij eerder ook
drie weken voorwaardelijke jeugddetentie ge
kregen. Deze moest de man nu maar eens uitzit
ten. Zijn brommer wilde de officier verbeurd
verklaard zien.
De makker van de student moet van de offi
cier maar eens een jaar gaan zitten en krijgt als
het aan haar ligt daarnaast een half jaar voor
waardelijk als stok achter de deur. Bovendien
moet de man de twintig gulden aan het slacht
offer teruggeven.
De officier benadrukte daarbij dat de man al
eerder was gepakt voor het bezit van een traan
gasbusje en twee geweldsdelicten. De man zei
echter dat het pistool 'honderd procent nep'
was en dat hij het alleen maar had meegenomen
om anderen te laten schrikken. Bij een valpartij
met de brommer zou het uit zijn broek zijn ge
rold en zijn verdwenen.
De advocaten wilden kortere straffen met een
groot voorwaardelijk deel. Zij waren van mening
dat de officier niet zoveel nadruk moest leggen
op de misstappen uit hun jeugd. De maat van
de student had bovendien een brief geschreven
aan het slachtoffer, waarin hij aangaf het leed te
willen verzachten.
De rechtbank doet op 24 augustus uitspraak.
A Van
MAKELAAR
Sn tOt
TEKENAAR
Morgen vindt u de
baan die bij u past in
Openingsshot: de camera glijdt
over Leiden. Op de achtergrond
de Marekerk, huizen, lucht,
zon, iets dat je met een beetje
goede wil een skyline kan noe-
Leidse fysiotherapeut helpt verminkte kinderen in Sierra Leone
jemeester Postma gaat
tnsdag op werkbezoek in
Robijn. Het is de bedoe-
dat hij dan kennismaakt
alle facetten van het
h' >n-, zorg- en dienstencen-
:ar m aan de Robijnhof, en
ft bewoners, medewerkers,
sro tuur, cliëntenraad en on-
tiemingsraad. Postma
er Jt verder een rondleiding
e centrale hal, waar on-
meer een kinderdagver-
jes de openbare biblio-
sc ek, de winkel, de kapsalon
jhet fitnesscentrum zitten,
neemt de burgemeester
kijkje in het zorg- en
Hortus Atelier begint een
we zomercursus aquarelle-
De cursus, die wordt gege-
door Anta Walsmit Sachs
ïez Merhottein, is geschikt
beginners en gevorderden.
,s. sssen worden gegeven aan
pjes van ongeveer tien per-
ln n. „De hortus is een plek
d® ispireert. De tropische kas-
net de orchideeën, de vele
vormen met de eindeloze
'ties van de kleur groen, de
nse tuin en de Clusius-
m "i stellen de docenten. De
us begint op woensdag 16
istus in de Hortus Botani-
ian het Rapenburg 73. Voor
natie en een folder kan
len gebeld: telefoon 070-
034 of 070-3863940.
PABLO CABENDA
Het blinde idealisme van de
Leidse fysiotherapeut Max Che
valier (43) is wat gesleten. In de
jaren tachtig zag hij wat de ont
wikkelingshulp oude stijl in
hield: domweg geld pompen.
Hij gaat nu niet alleen naar
Sierra Leone om medische hulp
te verlenen aan de kindsoldaten
en hun verminkte slachtoffers.
Maar ook om zoveel mogelijk
lokaal personeel op te leiden en
te trainen. „Ik ga omdat ik ver
trouwen heb in de doelstellin
gen."
De ontwikkelingshulp in de
jaren tachtig werkte niet. Voor
beeld. Chevalier werkte toen in
een leprozenkamp in Masanga,
Sierra Leone. Er liep een uitste
kende Zweeds chirurg rond.
Een man die één van leprozen
aan beide handen kon opere
ren. Maar de patiënt wilde
maar één hand behandeld heb
ben. Waarom? Hij kon al bede
lend driemaal zoveel verdienen,
dan met werken met twee pro
theses.
„En dat is nu één van die
kwalijke gevolgen van de ma
nier waarop vroeger ontwikke
lingshulp werd gegeven", legt
Chevalier uit. „Hulpverleners
waren nauwelijks op de hoogte
van de sociale, godsdienstige of
psychologische achtergrond.
Slachtoffers gebruiken hun
handicap liever in hun eigen
voordeel dan dat ze medisch
hulp aanvaarden. Om dat te
voorkomen moest er begelei
ding van de patiënten zijn. Je
kunt niet alleen maar geld
pompen in zwarte gaten. Er
was toen geen sprake van visie
op lange termijn en zo gauw de
hulpverleners hun hielen had
den gelicht verviel de gemeen
schap in de oude vertrouwde
ellende en gewoontes." Zoals
het bedelen.
Nu is zelfwerkzaamheid de
leus. Chevalier gaat voor een
jaar naar het grootste vluchte
lingenkamp in Freetown, Sierra
Leone. Zevenhonderd geampu-
teerden, verminkten en slacht
offers met schotwonden, dui
zend poliopatiënten en verlam
den, driehonderd leprozen en
zo'n tweeduizend zwaar ge
traumatiseerde kindsoldaatjes.
Maar, zegt Chevalier in onbe
doeld cynisme. „Je kunt niet
zomaar alle getallen bij elkaar
optellen. De slachtoffers vallen
in verschillende categorieën."
Hij helpt als fysiotherapeut
en coördinator in dienst van de
Franse hulporganisatie Handi
cap International de verminkte
kinderen van Sierra Leone niet
alleen aan protheses en beu
gels. Hij leidt ook plaatselijke
fysiotherapeuten op, die het
werk kunnen overnemen als de
artsen en therapeuten weer
naar een andere brandhaard
zijn vertrokken. De kindsolda
ten krijgen psychische en fysie
ke begeleiding. En, misschien
het belangrijkste, gezamenlijk
met een aantal non-gouverne
mentele hulporganisaties zoals
Unicef en Artsen Zonder Gren
zen wil de Franse organisatie
een 'National Policy for the
Disabled' opstellen. Richtlijnen
die ervoor moeten zorgen dat
de verminkte kinderen in Sierra
Leone behandeld worden vol
gens de normen van de Wereld
Gezondheids Organisatie. En ze
zijn geen overbodige luxe als je
bedenkt dat polio in het West-
afrikaanse land nog steeds ge
zien wordt als een ziekte van de
duivel en kinderen met de re
gelmaat van de klok door het
rebellenleger en hun kindsolda
ten voorzien worden van 'korte
of lange mouwen'. Gruwelijke
eufemismen voor amputaties
boven de pols of de elleboog.
Chevalier maakt zich voorals
nog geen zorgen over zijn eigen
veiligheid. „Freetown is op dit
moment een safe haven. Daar
buiten hebben de rebellen van
het Revolutionair Verenigd
Front (RUF) wél zo'n tachtig
procent van het land in han
den." En dat voorspelt niet veel
goeds. Rebellenleider Foday
Sankoh zit achter tralies, maar
elk moment kunnen de onbere
kenbare rebellen op eigen
houtje ergens amok maken.
Chevalier heeft gehoord dat de
regering een goed evacuatie
plan heeft. „Eerlijk gezegd denk
ik alleen maar: zijn mijn verze
keringen wel in orde?"
De fysiotherapeut is door de
wol geverfd. Hij heeft bij elkaar
zo'n achttien jaar in het buiten
land doorgebracht, waarvan
drie jaar in de brandhaard Sier
ra Leone. Tijdens de Golfoorlog
zat hij vast in Saoedi Arabië.
Een open contract met Handi
cap International zegt dat hij zo
opgeroepen kan worden voor
dienst in bijvoorbeeld Kosovo
of Afghanistan. „Maar helemaal
voorbereid voor de schrijnende
ellende die je zal tegenkomen,
ben je nooit. Een collega vertel
de me van een 12-jarjg jochie
dat onder dwang van de rebel
len de benen van een leeftijds
genootje helemaal stuk heeft
gehakt. En dat onder het oog
van de opgetrommelde familie
leden. Volgens zijn eigen be
schrijvingen duurde dat zo'n
Max Chevalier.
twintig seconden. Als je die gru
welijkheden hoort vertellen en
je voelt die angstpsychose...
Daar is geen psychiater op ge
traind."
En zelfs in zulke ellende is er
foto mark lamers
cynisch genoeg nog gradatie
aan te brengen. Een geampu
teerd arm is erger dan een ge
amputeerd been. „Zonder han
den kun je namelijk niet bede
len."
Rijnland meet nog te hoge concentraties koper
De waterkwaliteit in de Leidse regio wordt steeds beter.
Met name de zogeheten ecologische waterkwaliteit. Dit
betekent dat planten en dieren zich er steeds beter in
thuisvoelen, omdat onder meer de hoeveelheid zuurstof
in het water op orde is. Dat blijkt uit het technisch jaar
verslag over 1999 van het Hoogheemraadschap van Rijn
land.
Volgens woordvoerder C. Gij-
zen is de verbetering van de
waterkwaliteit al zo'n tien vijf
tien jaar gaande, maar zitten er
nog wel stoffen in het water
waar Rijnland zich zorgen over
maakt. Zo worden er nog te ho
ge concentraties koper en nik
kel gemeten. Waar deze precies
vandaan komen, wil Rijnland
nog onderzoeken. Wel is het zo
dat koperen waterleidingen een
rol spelen. „We zijn nu bezig
met de provincies Noord- en
Zuid-Holland en andere part
ners om duurzame bouwmate
rialen te gebruiken. Zodat er
geen koperen waterleidingen
meer bijkomen", zegt Gijzen.
Naast koper en nikkel zit er
ook nog teveel stikstof en fos
faat in het water. Deze stoffen
zijn met name afkomstig uit
mest. Rijnland wil nog onder
zoeken wat de precieze bijdrage
van de landbouw hieraan is.
Ook gaat het hoogheemraad
schap, als waterkwaliteitsbe
heerder, bekijken of de afvalwa
terzuivering nog beter kan. In
1999 maakten de 33 zuiverings
installaties in het gebied van
Rijnland per dag 390.000 kubie
ke meter afvalwater schoon.
De aangeboden hoeveelheid
afvalwater neemt overigens nog
steeds toe, door uitbreiding van
het aantal woningen en bedrij
venterreinen. Vanwege de
bouwactiviteiten en door de
economische groei heeft het
Hoogheemraadschap vorig jaar
dertig procent meer vergunnin
gen moeten afgeven voor werk
zaamheden in haar werkgebied,
dat zich uitstrekt van Wasse
naar tot IJmuiden en van Am
sterdam tot Gouda. Het gaat
daarbij om de aanleg van ka
bels en leidingen voor telefonie
en de spoorwegen. Ook worden
er meer steigers gebouwd, om
dat de verkoop van boten voor
de recreatievaart is toegeno
men.
Rijnland kreeg vorig jaar een
grote hoeveelheid water te ver
werken. Zo'n 1300 miljoen ku
bieke meter. Duizend miljoen
daarvan bestond uit neerslag,
de rest kwam van waterinlaten
en water dat binnenkomt bij
het schutten van sluizen.
Het aantal klachten dat Rijn
land ontving, is in de afgelopen
vijf jaar gestaag afgenomen. Vo
rig jaar waren het er een kleine
vierhonderd. De meeste gingen
over vervuiling van het water
door olie, afvalwater en riool-
storten. Woordvoerder Gijzen
durft niet te zeggen of de afna
me van de klachten nu ook
wijst op een afname van de ver
vuiling. Dat zou Rijnland nader
moeten onderzoeken.
inofobie, de angst voor
jen. Volgens Marjolijn Hal-
Leiden wordt het aantal
en dat de rillingen krijgt
et zien van de kruipende
ls zwaar onderschat. Uit
imte en angst om te wor-
gepest, wordt het onder-
doodgezwegen. Vooral
mannen. Toen een vriend
een jaar of tien geleden
omdat er een spin in zijn
jat maar hij het diertje niet
e weg te halen, hielp zij
een handje. Ze verwijder-
spin, maar besloot ook
te ontwerpen waarmee die
d het voortaan zelf kon
Een paar dagen later was
linnenvanger geboren. Pas
en kwam het apparaat on-
le naam Bugaway in de
)op.
nt ook al is het volgens de
)nkster een 'werelduitvin-
de fabrikanten stonden
'jepaald in de rij. Niemand
;r brood in. Daar is geen
t voor, kreeg zij steeds te
Zo'n beest sla of trap je
dood? Ze werd voor gek
;ten, maar de wetenschap
r talloze mensen met angst
spinnen op haar uitvin-
zaten te wachten, hield
op de been. Dat leidde er-
ze twee jaar geleden via
nnovatiecentrum in con-
wam met een fabrikant uit
ijk die de spinnenvanger
productie nam.
spin doodtrappen of -
hoeft dus niet meer. Ook
eklooi met een glas en een
papier behoort tot het
len. Al is het idee van de
ïenvanger daar wel van af-
#d. De spinnenvanger be-
uit een doorzichtige, half
Bkelk met een steel van 70
neter en een handvat. Zet
Ik op de spin, wesp, rups,
bij, kakkerlak, strontvlieg
nder en sluit de kelk af
het handvat om te draai-
let beestje is gevangen,
naar buiten, draai de kelk
open en het diertje vliegt of rent
weer weg.
De uitvinding is niet alleen
diervriendelijk, maar ook revo
lutionair omdat de meeste be-
strijdingsmethodes volgens het
vernietigingsprincipe werken.
Denk maar aan meppen met
een oude krant, sprays en licht-
bakjes op elektriciteit. Gegaran
deerd dat het insect het loodje
legt. Bovendien blijft door het
gebruik van de spinnenvanger
het behang schoon. Bloed op
de muur is er niet meer bij.
Halier (43) knutselt graag. In
het dagelijks leven bedenkt ze
kruiswoordpuzzels, crypto
grammen en ontwerpt ze wens
kaarten. Ze is trots op haar uit
vinding. „Het is een stevig en
degelijk apparaat. Betrouw
baarheid is belangrijk want
mensen moeten er zeker van
kunnen zijn dat het werkt. De
steel heeft een lengte van ze
ventig centimeter om de af
stand tussen de gebruiker en de
spin, die zo'n angst opwekt, zo
groot mogelijk te maken. Lan
ger dan zeventig centimeter
kon niet want dan is het appa
raat niet meer hanteerbaar."
Ze benadrukt dat het haar
niet om Het geldelijk gewin
gaat. „Op de uitvinding is oc
trooi aangevraagd maar rijk
word ik er niet van. Dat wil ik
ook niet. Het gaat er mij om dat
mensen die bang zijn voor dier
tjes niet meer in de stress schie
ten. De Bugaway is nu verkrijg
baar via internet. Door de fabri
kant wordt gezocht naar ver
kooppunten in Nederland.
Tuincentra zouden leuk zijn
want het is echt een apparaat
dat daar thuishoort."
De spinnenvanger is te koop
via www.bug-away.com, is er in
de kleuren, groen, rood, blauw
en geel en kost 29,50 gulden.
Voor landen waar spinnen een
voor ons ongekende grootte be
reiken en tarantula's, zwarte
weduwes of vogelspinnen wor-
den genoemd, is er een extra
large-versie van de Bugaway
verkrijgbaar.
Marjolijn Haller met haar Spinnenvanger. „Het is een stevig en degelijk apparaat. Betrouwbaarheid is be
langrijk, want mensen moeten er zeker van kunnen zijn dat het werkt." foto hielco kuipers
Woningbouwstichting komt met 'achterbanprijs
men. Dan over het scherm de
titel van de video 'Uw idee, Ons
Doel'. Met als ondertitel: 'Een
sympathieke woningstichting.'
„Dat 'sympathieke' hebben we
niet zelfbedacht hoor", fluistert
directeur Martine Glaser.
Dan komen de eerste perso
neelsleden in beeld. Er stijgt
een nerveus gegiechel op van
de kantinetafel als de bekende
gezichten van collega's in beeld
verschijnen. Zo heb je bijvoor
beeld Harry. Vriendelijke voice-
over. „Als u ouder wordt en u
krijgt woonproblemen, bel Har
ry." En dan volgt Corry, die heel
naturel achter de computer zit,
en Co en de rest van het perso
neel van woningstichting Ons
Doel, dat zich inzet om het wo
nen voor huurders zo aange
naam mogelijk te maken.
Vandaag vindt de preview
plaats van de film die begin
september voor het eerst moet
worden vertoond op Holland
Centraal. Onder het kritisch oog
van regisseur en part-time mas
seur van Ons Doel Ruud Min-
nee, cameraman Mark Bakker,
directeur Martine Glaser en vijf
medewerkers van de stichting
wordt besloten of er nog iets
versleuteld moet worden aan
het nieuwe promotie- en infor
matieproduct.
In een half uur komen de ver
schillende bijzondere projecten
van de stichting voor het voet
licht. Zo leren we bijvoorbeeld
dat Ons Doel het onderhoud
verzorgt van het Centraal Or
gaan Opvang Asielzoekers en
zelf het initiatief heeft genomen
voor de allereerste hartgplek
voor ouderen in Nederland.
Het idee van de video kwam
van directeur Martine Glaser,
die van zichzelf zegt dat ze wel
vaker door dat soort creatieve
ideeën wordt geteisterd. En is
daarmee het zoveelste in een rij
van onalledaagse initiatieven
van een onalledaagse woning-
bouwverening. „Dat een wo
ningbouwvereniging zijn eigen
video maakt is op zich niet zo
heel bijzonder. Maar dat zijn
over het algemeen meer de flit
sende bedrijfsfilmpjes. Dit
dient om informatie te verstrek
ken op een wat minder serieuze
manier, en voor de feedback."
Volgens Glaser is een organi
satie die omgaat met maat
schappelijk kapitaal het ook
verplicht zich maatschappelijk
te verankeren en verantwoor
ding af te leggen aan de samen
leving. „Want de mening van
onze huurders bepaalt mede
onze koers." En ook die mening
krijgt in de video een plaats. De
genomineerden voor de zoge
noemde 'Ons Doel' achterban-
prijs (10.000 gulden voor een
plan dat algemeen maatschap
pelijk werk ten goede komt)
worden dit jaar voorgesteld op
video. Mevrouw W. Spies, die
plannen heeft voor speeltoe
stellen voor gehandicapte kin
deren in het Oosterkwartier, het
bewonersplatform Noord, dat
zich inzet voor een berbertent
als exotisch, multi-culti ont
moetingscentrum. En Stichting
de Haardstee, die een steun
punt voor verstandelijk gehan
dicapten wil opzetten.
Als ludieke intermezzi zitten
tussen de serieuze initiatieven
de alternatieve plannen, die
door de medewerkers in ver
momming worden aangedra
gen. Teamleider verhuur Eric
Olijerhoek speelt Elvis de Boer,
de buurtmanager die op stren
ge wijze de sociale samenhang
in de wijk propageert. Wie zijn
buren niet groet, staat afsluiting
van de waterleiding te wachten.
En Claudet van Kolbach tot Uil-
ezijck, in het dagelijkse leven
beleidsmedewerker Annemarie
van Gils, heeft het idee voor de
galbak ontwikkeld. Naast de
bakken voor glas en voor papier
moet een metalen container
komen, waarin mensen hun gal
kunnen spuwen over de buurt.
Gekkigheidjes.
