Wahid vergroot rol Megawati
Buitenland
Warm welkom
Voorzichtig optimisme herleeft in Indonesië
et moord op militair Kostunica kan het Milosevic lastig maken
fA verhardt offensief
Moskou zoekt daders
aanslag bij Tsjetsjenen
)ERDAG 10 AUGUSTUS 2000
-renkaart uit ijstijd ontdekt
Op de wanden van de grotten van Lascaux in Frankrijk
sterrenkaart uit de ijstijd ontdekt. De schildering is onge-
6.500 jaar oud en toont drie heldere sterren die tegen-
ig bekend staan als de zomerdriehoek. Ook vonden on-
•kers een kaart waarop de sterrenbundel pleïaden is afge-
zo meldde de Britse omroep BBC gisteren. Volgens de
e onderzoeker Michael Rappenglück tonen de kaarten aan
nze voorouders ontwikkelder waren dan over het alge-
wordt aangenomen. Hij ontdekte onlangs ook in een
ïse grot een sterrenkaart. Deze is 14.000 jaar oud.
lerikanen eren Wiesenthal
ur,ton De Oostenrijkse nazi-jager Simon Wiesenthal (91)
eren geëerd met de hoogste burgerlijke onderscheiding
e Verenigde Staten, de Presidential Medal of Freedom,
ns ziekte kon Wiesenthal de ceremonie in het Witte Huis
iet bijwonen. President Clinton kon veertien anderen wel
coratie om de nek hangen. Onder hen waren dominee Jes-
:kson, en voormalig Democratisch presidentskandidaat
;e McGovem en de econoom.
F Turken krijgen 1348 jaar cel
Een rechtbank op het Griekse eiland Kreta heeft giste-
jf Turkse mensensmokkelaars veroordeeld tot gevangenis-
en van bij elkaar 1348 jaar. De rechters achtten bewezen
vijf mannen het afgelopen weekeinde 334 illegale immi-
en wilden overvaren naar een haven in Griekenland of Ita-
kapitein van het schip kreeg 339 jaar cel en 250.000 gul-
loete. Twee anderen kregen 337 jaar cel en eenzelfde boe-
laatste twee smokkelaars kregen elk 167 jaar en zes
iden cel en een boetes van 125.000 gulden.
hts-radicale sites onder vuur
dorf De regering van de Duitse deelstaat Noordrijn-
alen heeft internetproviders gevraagd rechts-radicale sites
un servers te weren. De oproep is onderdeel van een lan-
e campagne tegen extreem-rechts. De campagne is een re-
op de golf van extreem-recht geweld in Duitsland. Een
werd tweeg gebracht door een racistische aanslag eind
Düsseldorf, waarbij tien ex-Sovjetburgers gewond raak-
)e meesten van hen zijn joods.
>en Noord-India houdt aan
m» De regen in de overstroomde gebieden in het noord
van India houdt aan. Dat heeft geleid tot nieuwe slacht -
waardoor het dodental is opgelopen tot 121. Naar schat-
ijn 5,1 miljoen mensen dakloos geworden. Het dodental
B t verder te stijgen nu dysenterie, diarre en andere ziektes
L" )eginnen te verspreiden.
-aid Ford uit ziekenhuis
a ielphia De Amerikaanse oud-president Gerald Ford (87) is
en uit het ziekenhuis ontslagen. Een week geleden was hij
- ïomen nadat hij op de conventie van de Republikeinse
in Philadelphia was getroffen door een lichte beroerte. Bij
werd in het ziekenhuis tevens een abces op zijn tong ver-
rd.
305
oning voor laptop met geheimen
ngton Het Amerikaanse ministerie van buitenlandse za
lf eeft gisteren een beloning van 25.000 dollar uitgeloofd
informatie die leidt tot het terugvinden van een laptop-
>uter met geheime informatie. De computer verdween in
j" iri uit een vergaderzaal van het ministerie. Volgens bron-
'c2 >ij de Amerikaanse overheid bevat de computer informatie
IjU de verspreiding van massavernietigingswapens en over
im ologie voor deze wapens.
ik8
^jden bij vliegtuigbotsing VS
Een botsing tussen twee vliegtuigjes bij de Ameri-
;e stad Burlington (New Jersey) heeft gisteren zeker elf
;en het leven gekost. Negen van de slachtoffers zaten in
weemotorige Piper Navajo die was opgestegen in Lake-
ila,De andere twee zaten in een uit Philadelphia afkomstige
l. Seminole. Hoe de botsing heeft kunnen plaatsvinden, is
,3li «bekend.
I itsing Reform Party onvermijdelijk
pa beach Een splitsing in de Amerikaanse Reform Party is
LE rmijdelijk. Terwijl de aanhangers van de oerconservatieve
it! uchanan zich opmaken voor een conventie in Long Beach
oo ömië) houden zijn tegenstanders hun eigen partijbijeen-
;t. De partij, die multimiljonair Ross Perot in 1992 oprichtte
il et monopolie van de Democraten en Republikeinen te
:n, wordt al langer door interne twisten verscheurd.
•ezovski wil partij oprichten
ou^ De invloedrijke Russische zakenman Boris Berezovski
gisteren plannen ontvouwd voor de oprichting van een
t isitiebeweging. Hij wil tegenwicht bieden aan de 'latente
ritaire neigingen' van president Poetin. Op een bijeen -
it tekende Berezovski een oproep aan de natie. „Rusland
een nieuwe keus in een autoritaire of een waarlijk demo-
iche staat te leven", zo staat in de verklaring. Als die ge
weerklank vindt, dan wil Berezovski een politieke bewe-
oprichten.
w York krijgt strengere wapenwet
|n_ï De gouverneur van de staat New York, George Pataki,
<9 een wet ondertekend waarin het gebruik van wapens aan
len wordt gelegd. Kindersloten op wapens worden ver-
t en op wapenbeurzen moeten de herkomst van de wa-
en de achtergrond van de koper worden gecontroleerd.
naast wordt een registratiesysteem opgezet voor wapens.
York is de eerste Amerikaanse staat die controles op wa-
teurzen verplicht stelt.
bint jbeil Militairen van het Libanese regeringleger trok
ken gisteren de zone in het zuiden van het land binnen die
meer dan twee decennia door Israël bezet is gehouden. De
regeringssoldaten werden door de plaatselijke bevolking
als helden ontvangen. Nadat Israël in mei zijn troepen uit
Libanon had teruggetrokken, ontstond in het grensgebied
een machtsvacuüm waarin Hezbollah-strijders vrij spel
hadden. Nadat Unifil, het VN-commando in Libanon, vori
ge week al eenheden naar het zuiden had gestuurd, moe
ten Libenese regeringstroepen nu het resterende vacuüm
opvullen. foto epa ramzi haidar
Indonesische president zwicht voor kritiek
De Indonesische president, Abdurrahman Wahid, zal
belangrijke taken overdragen aan vice-president Mega
wati Soekarnoputri. Megawati gaat de kabinetsvergade
ringen leiden en krijgt meer dan tot nu toe invloed op
het beleid. Wahid zal wel de belangrijkste knopen blijven
doorhakken. Ook behoudt hij de eindverantwoordelijk
heid.
jakarta theo haerkens
correspondent
President Wahid deed deze toe
zeggingen gisteravond tegen
over het Raadgevend Volkscon- vooral gebrekkig leiderschap
gres (MPR). Deze volgen op
zware kritiek van de MPR-frac-
ties op Wahids functioneren in
de eerste tien maanden van zijn
presidentschap. Hem wordt
verweten. De president zou on
der meer door zijn vele buiten
landse reizen de zaken thuis
niet goed op orde hebben.
Luttele uren nadat parle
mentsvoorzitter Akbar Tanjung
daarop had aangedrongen, zei
Wahid de noodzaak te zien het
beleid bij te stellen. „Daarom
zal ik de vice-president vragen
de dagelijkse technische leiding
over te nemen." Wahid kondig
de maandag al aan zijn kabinet
te willen stroomlijnen. Die uit
spraak leidde tot allerlei specu
laties. Al snel circuleerde in Ja
karta een lijst van namen van
mogelijke afvallers. Maar er
werd ook gezegd dat de presi
dent een eerste minister wilde
benoemen. Daarmee zou hij
Megawati passeren.
De dochter van Soekarno - bij
de verkiezingen goed voor der
tig procent van de stemmen - is
volgens velen niet capabel voor
een zware politieke en bestuur
lijke rol. Ook binnen haar eigen
partij, de PDI-P, bestaan twij
fels over haar capaciteiten.
Akbar Tanjung is behalve
parlementsvoorzitter ook de
leider van Golkar, tientallen ja
ren het politieke voertuig van
Soeharto. Gisteren lanceerde
hij het voorstel taken over te
hevelen van de president naar
de vice-president. Hij zei alle
vertrouwen te hebben dat Me
gawati het in die nieuwe rol
goed zal doen. Waarnemers
wijzen echter op de ernstige
twijfels die daarover bestaan en
vermoeden dat de Golkar-leider
hoopt de invloed van zijn eigen
partij te vergroten.
Veel gebreken
aan Concorde
bij onderzoek
londen dpa-afp
Onderzoek dat twee jaar gele
den aan de supersonische Con
cordes is uitgevoerd, heeft ver
scheidene ernstige risico's aan
het licht gebracht. Dat blijkt uit
een artikel in het blad New Sci
entist. Vorige maand stortte een
Concorde neer bij Parijs, waar
bij 113 doden vielen.
Enkele gebreken die werden
vastgesteld, hadden tot 'cata
strofale problemen' kunnen lei
den, zoals het uitvallen van mo
toren of het ontstaan van
brand. Beide problemen traden
op bij het verongelukte toestel.
De enige twee luchtvaart
maatschappijen die met Con
dordes vliegen, British Airways
en Air France, hebben nadat
het onderzoek was afgerond
een pakket maatregelen aange
kondigd. Die zijn nu voor de
helft uitgevoerd.
Uit het onderzoek kwamen in
totaal 152 meer of minder ern
stige gebreken naar voren.
Maar ondanks de mankemen
ten voldeden de toestellen toch
aan de veiligheidsbepalingen in
Groot-Brittannië, Frankrijk en
de Verenigde Staten.
Mandela gaat
op bezoek bij
Oost-Timorezen
sydney anp-afp
De voormalige Zuid-Afrikaanse
president Nelson Mandela zal
als speciale gast in Oost-Timor
de eerste herdenking van het
referendum over onafhankelijk
heid bijwonen. Dit meldt de
Australische krant Sydney Mor
ning Herald.
Mandela geldt als fervent
supporter van de onafhanke
lijkheidsstrijd van de Oost-Ti-
morezen. In 1997 verzocht hij
tijdens een staatsbezoek aan
Indonesië de toenmalige presi
dent Soeharto om een gesprek
met Xanana Gusmao, de Oost-
Timorese activist die toen nog
een gevangenisstraf in Jakarta
uitzat. Gusmao werd vorig jaar
vrijgelaten.
Nadat in het referendum op
30 augustus 1999 88 procent
van de Oost-Timorezen voor
onafhankelijkheid van Indone
sië stemde, werd een procedure
ingezet die tot zelfstandigheid
voor het eilanddeel moet lei
den.
Gusmao zal Mandela nu in
Dili ontvangen als voorzitter
van de lokale afvaardiging in
het VN-bestuur over Oost-Ti-
mor.
f ona henk van den boom demonstraties gehouden in de C
jakarta theo haerkens
correspondent
De overdracht van de dagelijkse
leiding van de Indonesische re
gering aan Megawati Soekarno
putri is met voorzichtig enthou
siasme begroet. De rupiah, die
al maanden onder druk staat,
maakte een vreugdesprongetje
van anderhalf procent. Tegelij
kertijd rijzen er vragen. Want
wat precies wordt de taakverde
ling tussen president Abdurrah
man Wahid en vice-president
Megawati Soekarnoputri?
De knieval van Wahid voor de
kritiek van het Raadgevend
Volkscongres (MPR) lijkt voor
een belangrijk deel de kou uit
de lucht te hebben gehaald.
Niemand spreekt meer over af
treden nu de wispelturige presi
dent een deel van zijn werk af
staat aan Megawati. Zij krijgt de
dagelijkse leiding van de rege
ring. Dat betekent dat ze het ka
binetsberaad voorzit, de agenda
voor deze vergaderingen opstelt
en prioriteiten in het beleid
Politiek analist Wimar Witoelar
hoorde 'zoete muziek' toen hij
erover hoorde. Wahid kan zich
nu bezig houden met de grote
politieke lijnen en met het bui
tenlands beleid.
Witoelar ziet een 'elegante ou
verture' naar een nieuwe toe
komst. Die opening moet wel
worden gevolgd door een dras
tische wijziging van het kabinet.
Dat is nu nog een allegaartje
van veel te veel ministers die
bovendien niet goed samen
werken. Veel hangt daarom af
van de wijzigingen die Wahid in
zijn kabinet doorvoert.
In zijn antwoord aan het Volks
congres maakte Wahid gister
avond uitdrukkelijk gewag van
'een reconstructie' van zijn ka
binet in plaats van 'een hervor
ming'. Insiders menen dat het
van 35 naar 25 mensen zal wor
den teruggebracht.
Het ligt in de rede dat Wahid na
zijn toezeggingen meer ruggen
steun zal krijgen van Megawa
ti's PDI-P en van Golkar, de
partij die voorheen diende als
het politieke voertuig van presi
dent Soeharto. De PDI-P is blij
dat Megawati een belangrijker
aandeel krijgt in het uitstippe
len van het beleid. Golkar ziet
mogelijkheden om dat beleid
meer te beïnvloeden dan tot nu
toe het geval was. Volgens lei
dende figuren in de partijen
ontstaat door de nieuwe afspra
ken grotere stabiliteit en is de
kans klein dat de president elk
jaar met het mes op de keel
wordt gedwongen zijn beleid
bij te stellen.
Analist Witoelar ziet ook nieu
we kansen voor de Reformasi
die de laatste tijd niet erg meer
sprankelt. Door de afspraken
tussen Wahid, Megawati en
Golkar boet de Centrale As van
moslimpartijen in elk geval be
langrijk aan invloed in. Aan
voerder van dat moslimblok is
Volkscongres-voorzitter Amien
Rais, die zich de afgelopen
maanden meer en meer profi
leerde als tegenstander van Wa
hid.
Maar er zijn ook minder opti
mistische geluiden. De samen
werking tussen de president en
de vice-president was tot nog
toe niet al te best en waarom
zou die nu ineens beter wor
den? Ook moet nog blijken of
Megawati in staat is goed lei
ding te geven aan het kabinet.
Velen twijfelen aan haar capaci
teiten.
De vrouw die vooral populair
werd wegens haar verzet tegen
Soeharto, heeft tot op heden
niet laten zien dat ze het poli
tieke handwerk in de vingers
heeft. Zo won ze de parle
mentsverkiezingen glorieus,
maar liet ze het presidentschap
door haar vingers glippen.
Ook is tot nog toe weinig reden
om onder de indruk te zijn van
haar bestuurskracht. Ze maakte
enkele trips naar de Molukken,
maar wist geen merkbare bij
drage te leveren aan het beëin
digen van de bloedige burger
oorlog in die oostelijke archipel.
MOSKOU ANP-DPA-Rtr
askische afscheidingsbe-
g ETA heeft gistermiddag
uw toegeslagen. In Pam-
werd de 47-jarige luite-
Francisco Casanova voor
luis doodgeschoten. Een
erder werd een onderne-
ij San Sebastian door een
om gedood en raakten elf
>n in Madrid gewond,
ens door explosieven in
uto. De Spanjaarden heb-
ïassaal gereageerd op de
terreur, die een reactie
zijn op de dood van vier
den op maandagavond,
'amen om toen de explo-
in hun auto vroegtijdig
leerden. In tientallen ste
il dorpen werden gisteren
ngen gehouden. Duizen-
nensen gingen naar het
»che plaatsje Zumaia om
lid te nemen van de dins-
irmoorde ondernemer Jo-
ria Korta.
zijn begrafenis werden
demonstraties gehouden in de
drie Baskische hoofdsteden en
in Madrid. Op verscheidene
plaatsen werden tegenbetogin
gen gehouden door aanhangers
van de ETA. Bussen en auto's
werden in brand gestoken en
gebouwen vernield. Drie men
sen zijn aangehouden. Na de
escalatie van het geweld zijn
verscheidene ministers terug
geroepen van vakantie. Jaime
Mayor Oreja, minister van bin
nenlandse zaken, reisde naar
het vakantieadres van premier
Aznar bij Barcelona om de situ
atie te bespreken. De regering
riep de Spanjaarden op de
kalmte te bewaren en te 'ver
trouwen op de rechtsstaat'
Het openbaar ministerie in
Madrid eiste gisteren 1.168 jaar
celstraf tegen een voormalige
nummer één van de ETA, Fran
cisco Mugica Garmendia, alias
'Pakito of 'Artapalo'. Hij wordt
verdacht van betrokkenheid bij
een bomaanslag in 1988 in Ma
drid, waardoor twee mensen
omkwamen.
boedapest hans gertsen
correspondent
Is de 56-jarige jurist Vojislav Kostunica de
man die Slobodan Milosevic van een nieu
we ambstermijn als president van Joegosla
vië kan afhouden? Dat is sinds maandag,
toen achttien Servische oppositiepartijen
Kostunica als hun gezamenlijke presidents
kandidaat naar voren schoven, de meest
gestelde vraag in Belgrado.
Tijdens de eerste ronde van de presidents
verkiezingen, op 24 september, zal duide
lijk worden of Kostunica het einde van het
Milosevic-tijdperk kan inluiden, maar de
leider van de kleine Servische Democrati
sche Partij (DSS) is op voorhand zeker niet
kansloos. Volgens een recente peiling zou
Kostunica op 42 procent van de stemmen
kunnen rekenen, tegen 28 procent voor
Milosevic.
Dat onderzoek ging echter uit van de ver
onderstelling dat Kostunica de kandidaat
van de gehele Servische oppositie zou zijn.
Vuk Draskovic' SPO (Servische Vernieu
wingsbeweging) heeft echter in de persoon
van de burgemeester van Belgrado, Vojislav
Mihailovic, een eigen kandidaat gesteld en
dat zal ongetwijfeld ten koste gaan van
Kostunica's kansen.
Desondanks verwachten analisten in Bel
grado dat het tot een tweede, beslissende
ronde tussen Kostunica en Milosevic komt.
Ondanks het oneerlijke kiesstelsel, de totale
controle van Milosevic over de media en
het gebruikelijke grootschalige gesjoemel
bij het tellen van de stemmen, kan Milose
vic niet gerust zijn over de afloop van een
direct duel.
Vojislav Kostunica is, electoraal gezien, ver
uit de beste kandidaat die de oppositie in
huis had. De gematigde nationalist heeft de
reputatie zeer principieel te zijn en - in
krasse tegenstelling tot veel andere opposi
tieleiders - niet corrupt. Kostunica is til
sinds 1989 een uitgesproken tegenstander
van Milosevic en diens regime.
Anti-communist is hij al veel langer. In
1974 verloor de jonge, veelbelovende rech
tendocent zijn' baan tijdens politieke zuive
ringen aan de universiteit van Belgrado. In
de jaren tachtig en negentig publiceerde hij
diverse gezaghebbende studies op het ge
bied van constitutioneel recht, politieke
theorie en politieke filosofie.
In 1989 richtte hij met onder anderen de
huidige leider Zoran Djindjic de Democra
tische Partij op, een van de belangrijkste
oppositiepartijen. In 1992 stichtte hij na
een conflict met Djindjic zijn eigen partij.
De afgelopen jaren heeft Kostunica zich
achter de schermen voortdurend ingezet
om de versplinterde Servische oppositie tot
meer samenwerking te bewegen. Het feit
dat hij nu de gezamenlijke kandidaat van
achttien oppositiepartijen is, bewijst dat
die moeite niet vergeefs was.
Voor Milosevic en zijn linkse alliantie is
Kostunica een lastige opponent. Hij is te
veel nationalist om hem makkelijk als
'NAVO-handlanger' of 'landverrader' af te
kunnen schilderen. En in tegenstelling tot
veel andere oppositieleiders hengelt Kos
tunica niet voortdurend naar financiële en
politieke steun van het Westen. In tegen
deel. Kostunica heeft de Verenigde Staten
en de Europese Unie gevraagd zijn cam
pagne niet te steunen omdat dat hem meer
kwaad dan goed zou doen.
Kostunica wijst verder iedere vorm van sa
menwerking met Vuk Draskovic' SPO af
omdat die partij volgens hem slechts in
naam een oppositiepartij is en in werkelijk
heid voor Milosevic werkt.
Militairen bewaken de beschadigde voetgangerstunnel bij het Mos-
kouse Poesjkinplein, waar dinsdag acht mensen de dood vonden bij
een bomaanslag. foto epa aleksandr nemenov
avond, die werd gepleegd tij
dens de avondspits in een voet
gangerstunnel bij een metrosta
tion. Het dodental staat op
acht, het aantal gewonden op
92, van wie er negen nog in kri
tieke toestand verkeren.
Naar aanleiding van de aan
slag zijn de veiligheidsmaatre
gelen in de hoofdstad ver
scherpt. Veel mensen moeten
hun papieren laten zien, en
openbare plaatsen worden ex
tra in de gaten gehouden. De
politie controleert vrijwel elke
vrachtwagen die Moskou bin
nenrijdt op explosieven. De tien
miljoen inwoners van de stad
zijn opgeroepen alert te zijn.
De Tsjetsjeense rebellen heb
ben de Russische regering er
herhaaldelijk voor gewaar
schuwd dat zij hun bommen-
campagne zouden verhevigen,
tenzij Moskou zijn militaire ac
ties in de deelrepubliek staakt.
Het is bijna een jaar geleden
dat de Russen een nieuwe inva
sie in Tsjetsjenië begonnen.
Aanleiding waren zware bom
aanslagen in Rusland die drie
honderd mensen het leven
kostten. De autoriteiten schrij
ven deze aanslagen toe aan
Tsjetsjeense rebellen.
De Russische veiligheidsdien
sten die de bomaanslag van
dinsdag in Moskou onderzoe
ken, richten hun pijlen vooral
op een verband met de aan
houdende oorlog in Tsjetsjenië.
President Poetin, die zelf de lei
ding van het onderzoek heeft
genomen, waarschuwde de be
volking er wel voor de opstan
dige Tsjetsjenen niet onge
grond te beschuldigen. De Tsje
tsjeense president Maschadov
heeft alle betrokkenheid met
kracht van de hand gewezen.
De politie pakte gisteren twee
verdachten uit Tsjetsjenië en
het naburige Dagestan op,
maar beiden zouden niet langer
van de bomaanslag worden
verdacht. Dinsdag verspreidde
de politie het signalement van
drie verdachten, van wie er
twee uit de noordelijke Kauka-
sus afkomstig zouden zijn. Er
zou ook een vierde verdachte
zijn.
Gisteren werd op het trein
station Kazan in Moskou een
nieuwe bom ontdekt in een ba-
gagekluis. De autoriteiten ver
moeden een direct verband
met de aanslag van dinsdag-
