Religieuze jeugd allerminst
immuun voor gebruik drugs
Geloof Samenleving
Vasten voor Tisja be'Av
Evangelistencongres levert wonderverhalen op voor EO
Vleermuiz'
teisteren d
Britse kerl
Kathedraal toch centraal
in film over Harry Potter
Samen bidden als alternatieve aidsremmer
DONDERDAG 10 AUGUSTUS 2000
VANDAAG
u n Vandaag wordt herdacht dat 2.960 jaar gele-
I U den en 1.930 jaar geleden, de joodse tempel in
Jeruzalem werd verwoest. De eerste maal, in
960 voor Christus, waren het de Babyloniërs
die de door koning Salomo gebouwde tempel met de
grond gelijk maakten. Na de ballingschap (597-536 v.C.)
herbouwden de joden hun tempel. Tijdens de Romeinse
bezitting, rond het geboortejaar van Christus, liet koning
Herodes de Grote die tempel nog uitbreiden en verhogen.
De Romeinse veldheer Titus Titus liet de tempel echter
vanwege de joodse opstand in 70 na Christus opnieuw
vernietigen. Alleen de beroemde klaagmuur staat nog
overeind. De joden beschouwen deze dag als een rouw
dag (Tisja be-Av).
Op 10 augustus herdenken katholieken de Italiaanse non
Asteria van Bergamo. Zij stierf naar verluidt de martel
dood rond het jaar 307.
Rel over porno in tv-uitzending Koran
ramallah Onbekenden hebben begin deze week pornoscènes
geplaatst bij stichtelijke verzen uit de Koran die op op de Pales
tijnse televisiezender Al Irsal als nachtprogramma werden uit
gezonden. In reactie op woedende telefoonjes van kijkers toog
de Palestijnse politie 's nachts direct naar de studio's van Al
Irsal. De dader kon niet worden achterhaald. Verantwoordelij
ken binnen de televisiezender sluiten niet uit dat joodse kolo
nisten achter de gewraakte uitzending zitten, meldt de Israëli
sche krant Maariv gisteren. De kolonisten willen Palestijnen
hiermee provoceren, vermoedt Al Irsal.
Heidens feest geadopteerd door kerk
somma vesuviana Olielantaarns zijn aangestoken als onderdeel
van het Lantaarn Festival in het Italiaanse dorpje Somma Vesu
viana. Het feest, dat oospronkelijk heidens was, maakt al sinds
jaar en dag eens per vier jaar deel uit van de kalender van de
Rooms Katholieke Kerk. Het wordt gevierd als ode aan de Heili
ge Maria van de Sneeuw. Plaatselijk wordt het festival ook ge
zien als een hommage aan de doden, die door de gloed van de
lantaarns een baken hebben om niet in de vergetelheid te gera
ken. FOTO REUTERS MARIO LAPORTA
BEROEPINGSWERK
'De kerk zag ik als goedmakertje voor wat ik op straat Uitspookte
dordrecht carel van der velden
Driekwart van de jongeren met
een religieuze achtergrond
drinkt alcohol. Een op de tien
gebruikt soft- of harddrugs.
Christelijk centrum voor versla
vingszorg De Hoop in Dor
drecht deed onderzoek op
christelijke jongerenevenemen-
ten als de EO-jongerendag, de
Wegwijs Gezinsbeurs, Opwek
king '98 en '99 en Flevo Totaal
Festival.
Bijna vijfduizend (4.774) jon
geren vulden de enquête in.
Van deze groep gaf 87 procent
aan regelmatig de kerk te be
zoeken. Het bleek hen echter
niet immuun te maken voor il
legale, aardse verlokkingen. Eén
op de drie jongeren heeft ken
nissen aan de drugs. En tien
procent bekende zelf wiet, hasj,
cocaine of XTC te gebruiken.
,,We hebben de cijfers verge
leken met algemene onder
zoeksgegevens van het Sociaal
Cultureel Planbureau", zegt on
derzoeker H. van der Zaag, ook
hulpverlener bij De Hoop. „De
uitkomsten komen vrijwel over
een. „Christelijke jongeren blij
ken niet te verschillen van niet-
christelijke jongeren."
Van der Zaag is niet verbaasd
over de uitslag. In De Hoop ziet
hij al jaren verslaafden van alle
gezindten voor hulp aanklop
pen. „Uiteraard vind ik het
jammer", zegt Van der Zaag,
zelf reformatorisch. „Je hoopt
dat een christelijke levensstijl
jongeren op het rechte spoor
houdt."
Ex-verslaafde Rieks Dikkema
(20) kwam op de tuinbouw
school in aanraking met soft
drugs. Hij was 13 toen hij ging
blowen. „Kort daarna ging ik
ook XTC en speed gebruiken",
vertelt hij. „Tussen 1996 en
1998 was ik verslaafd aan cocaï
ne. Het werd van kwaad tot er
ger. Ik ging stelen en belandde
in de gevangenis."
De uitslag van het onderzoek
zou in kleinere protestante ker
ken wel eens als een bom kun
nen inslaan. Met de kerk, de
christelijke jeugdsoos en de EO
als ankers wanen veel ouders
zich in een overzichtelijke we
reld waarin geen plaats is voor
drugs. Van der Zaag bevestigt
dit. „Ouders zouden meer aan
dacht moeten besteden aan de
vraag hoe ze kunnen voorko
men dat hun kinderen versla
vende middelen gaan gebrui
ken."
De onderzoekscijfers zijn ver
werkt in het rapport 'Mijn kind
doet dat niet'. Het is een onder
zoek met een missie. „We roe
pen ouders op een open relatie
met hun kinderen op te bou
wen", zegt Van der Zaag. „In
zo'n sfeer kun je op nuchtere
wijze voorlichting geven over
verslavende middelen."
Rieks Dikkema: „Over drugs
werd thuis niet gesproken. Pas
toen ik 15 was. wisten mijn ou
ders van mijn drugsgebruik.
Maar toen was het eigenlijk al
te laat. Als goedmakertje zat ik
elke zondag twee keer in de
kerk, dat beviel mijn ouders
wel."
Jeruzalem Een joodse jongeman leest ijverig in een
religieus boek. Hij en duizenden anderen zijn afge
lopen etmaal naar de Klaagmuur gekomen om er
Tisja be'Av te vieren, de traditionele vastendag van
de joden. Tijdens deze dag, die gisteravond begon
bij zonsondergang en vanavond afgelopen is bij
zonsondergang, eten en drinken de religieuze joden
niet en hebben man en vrouw geen seksuele om
gang met elkaar. Tasja be'Av als 'heilige dag' is in
gesteld als herinnering aan de verwoesting
eerste en tweede tempel in respectievelijk 9
Christus en 70 na Christus (zie ook de rubri^;
daag). Dit jaar waren er meer pelgrims dan
mogelijk vanwege het feit dat de Israëlis en
lestijnen praten over de status van de Oude
ruzalem.
FOTO REUTERS JIM
hilversum anp
Tijdens het evangelistencon
gres Amsterdam 2000 heeft de
Evangelische Omroep vorige
week ongeveer tweehonderd
getuigenissen verzameld over
bekeringen en het ingrijpen van
God in het leven van mensen.
De verhalen zullen in de toe
komst mogelijk voor EO-pro-
gramma's worden gebruikt.
Tijdens het congres van de
Billy Graham Evangelisatie Or
ganisatie had de EO onder de
10.000 deelnemers uit ruim
tweehonderd landen een op
roep verspreid om bijzondere
gebeurtenissen in hun leven bij
de EO-stand op de informatie
markt te melden. „De oogst is
redelijk rijk en gevariëerd", al
dus onderzoeker R. Pijl van de
afdeling verkondigende pro
gramma's dinsdag.
De EO-medewerkers hebben
ongeveer tweehonderd ge
sprekken gevoerd met vrijwel
uitsluitend buitenlandse deel
nemers. Samenvattingen van
de verhalen komen beschikbaar
voor programmamakers. Niet
alle bijdragen zijn volgens Pijl
geschikt. „Als iemand vertelt
dat zijn leven een wending ge
nomen heeft, is dat natuurlijk
fantastisch, maar niet altijd be
zienswaardig."
Opvallend was het grote aan
tal verhalen van vooral Afri
kaanse en Aziatische deelne
mers over wonderbaarlijke ge
nezingen die zij aan God toe
schrijven. In die delen van de
wereld is het volgens Pijl een
'dagelijkse gang van zaken' dat
God mensen redt uit hun licha
melijke en psychische nood.
londen anp
LONDEN ANP
De 1 lde-eeuwse kathedraal van
het Engelse Gloucester wordt
alsnog omgetoverd in Zwein-
stein. Dat is de School voor
Hekserij en Hocus Pocus in de
komende verfilming van het
eerste deel van de razend po
pulaire Harry Potterboeken.
Eerder leende de kathedraal
van Canterbury zich niet voor
de film. De leiding van de ka
thedraal van Canterbury vond
dat ze als beheerder van het
centrum van de Anglicaanse
Kerk rekening moest houden
met de gevoelens van gelovi
gen. Die meenden anti-christe
lijke elementen in de boeken
van J.K. Rowling te bespeuren.
Deken Nicholas Bury van
Gloucester blijkt een andere
mening toegedaan. In de avon
turen van Harry Potter winnen
goedheid, eerlijkheid en integri
teit het immers altijd van leu
gen en bedrog, zegt hij. De boe
ken van J.K. Rowling zullen vol
gens hem net zo klassiek wor
den als In de ban van de ring
van J.R.R. Tolkien en de Narnia-
verhalen van C.S. Lewis.
BOEKBESPREKING
„De wedergeboorte is begon
nen", schrijft de Amerikaanse
arts Larry Dossey als slotzin
van zijn boek over wat hij 'een
nieuwe benadering van gene
zen' noemt. Dossey verdeelt de
geschiedenis van de genees
kunde in drie tijdperken. In het
eerste ontwikkelde de genees
kunst zich tot een wetenschap
pelijke discipline. „De weten
schapsbeoefenaren uit die tijd
zagen de hele wereld, het men
selijk lichaam incluis, als een
geestloze machine. Het be
wustzijn werd gezien als een
materieel proces dat op één
lijn kon worden gesteld met de
werking van grondstoffelijke
hersenen."
Volgens Dossey duurde deze
periode tot het midden van de
negentiende eeuw. Daarna
ontdekten we dat het menselijk
bewustzijn in staat was het
grondstoffelijk lichaam te beïn
vloeden. Onderzoeken toon
den aan dat we bij genezings
processen rekening moesten
houden met een 'placeboreac-
Dat wil zeggen dat iemands
verwachtingen en manier van
denken invloed hebben effect
op het genezingsproces. Ofte
wel de geest heeft invloed op
het lichaam. Deze ontdekking
is het kenmerk van tijdperk II,
zegt Dossey in de inleiding. We
zouden vandaag de dag nog in
deze fase verkeren.
Maar tegelijkertijd, vindt hij,
staan we op de drempel van
tijdperk III. „Nu aan het begin
van het derde millennium,
daagt er een nieuw tijdperk in
de geneeskunde. Dit wordt ge
kenmerkt door datgene wat ik
omschrijf als nonlokaal be
wustzijn.
In Tijdperk III herontdekken
we het oude inzicht dat be
wustzijn zich kan bevrijden
van het lichaam en daardoor
het potentieel bezit om niet al
leen 'lokaal' - dat wil zeggen in
het eigen lichaam - invloed uit
te oefenen, zoals in tijdperk II,
maar ook 'nonlokaal'. Het kan
invloed uitoefenen op dingen,
gebeurtenissen en ook mensen
op afstand, zelfs als zij zich
daarvan niet bewust zijn."
Daarmee is de strekking duide
lijk van het boek "Voorbij het li
chaam', uitbracht door de eso
terische uitgeverij Ankh Her
mes. Na deze inleiding volgen
Larry
Dossey
oorbij
het
lichaam
er hoofdstukken waarin de
schrijver bewijsmateriaal geeft
ter onderbouwing van zijn the
orie over nonlokaal bewustzijn.
Zoals het onderzoek naar de
effecten van gebeden voor pa
tiënten met aids. Van veertig
mensen met aids in een verge
vorderd stadium, die allemaal
de gebruikelijke behandelingen
ondergingen, werden er twintig
willekeurig gekozen. Vervol
gens werden veertig vrijwilli
gers gekozen die deze patiën
ten op afstand probeerden te
genezen door middel van ge
bed. Voor de andere werd niet
gebeden. De patiënten zelf wis
ten niet tot welke groep ze be
hoorden.
Dossey omschrijft uitgebreid
alle condities en omstandighe
den van het dubbelblinde on
derzoek. De slotsom is dat de
patiënten die met nonlokale
genezing waren behandeld
'significant minder nieuwe,
met aids geassocieerde ziekten
kregen'. De aandoeningen
waaraan ze al leden werden
minder ernstig, ze waren min
der vaak bij hun behandelende
arts geweest, minder vaak in
het ziekenhuis opgenomen en
hadden minder dagen in het
ziekenhuis gelegen. Daarnaast
bleek de stemming van deze
behandelde patiënten beter te
zijn dan van de patiënten van
de controlegroep.
Door vaak met wetenschappe
lijke onderzoeken aan te ko
men, en zich regelmatig als een
nuchtere dokter te presente
ren, wil Dossey voorkomen te
worden aangezien voor een,
zoals hij het zelf noemt, 'nieu-
we-tijd-halvegare'. De schrij
vende dokter is een regelmati
ge gast bij het
nieuwe-tijd-talkshowfeno-
meen Oprah Winfrey en heeft
dankzij zijn bekendheid al en
kele nieuwe-tijd-bestsellers op
zijn naam staan.
'Voorbij het lichaam' is niette
min een interessant boek. Ge
makkelijk geschreven, maar
soms ook inhoudelijk te kort
door de bocht. Over de kwestie
'het menselijk bewustzijn' zijn
niet alleen bibliotheken vol ge
schreven, door de meest pro
minente denkers uit alle eeu
wen, de slotsom is dat we er
desondanks nog weinig zinnigs
over kunnen zeggen. Ook al
beweert Larry Dossey dat hij
het wel weet, enige voorzich
tigheid en bescheidenheid
blijft op z'n plaats.
onno van t klooster
Titel: Voorbij het lichaam
Auteur: Larry Dossey
Uitgeverij: Ankh Hermes
Prijs: 49,50 gulden.
Gedekt door hun status 'M
schermde diersoort, ke
vleermuizen de kei r
Groot-Brittannië. Hun
selen en urine breng i. r
schade toe aan de vaa 1
mentale gebouwen. Diev
1981 die vleermuizen t
schermde diersoort afe'
moet op de helling,
Beweging tegen Vleem!™
Kerken. 11
„De huidige wet ge<
muizen meer beschern n
ons historisch en geesi ec
goed", stelt initiatiefi mi
C. Ward van de bevv
een rapport. Het docui
maar liefst honderd
heeft ze aan alle anj
bisschoppen, dekens
dekens en aan andere Cl
ken kerkelijke functio
gezonden. ij-
De wet maakt het kei
wel onmogelijk om v
zen te verwijderen. Op
nietigen van een kolon j 2
muizen staat een boete
oplopen tot 7.000 guide
„De wet heeft oude
kerken van huizen van
anderd in vleermuü
klaagt een priester in
port. Het document
voorbeeld van een kei
zeer onder vleermuize
den had, dat het
zondagse dienst zwart
de poep.
Sommige kerken wet
muizen te verdrijven
zeer sterke soort wiero
die oplossing is kostbi
probleem van vleermi
kerken zal nooit opgei
den totdat de wet het
bouw erkent als een
geval dat beschermin
vervuiling door vlee
nodig heeft", aldus het
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht HWS
Geldig tot en met vrijdag.
Noorwegen:
Zonnige perioden maar ook kans
op een enkele bui, in het zuiden
mogelijk met onweer. Maxima
van 13 graden in het noordwes
ten tot 23 bij Oslo.
Zweden:
Zonnige perioden maar ook kans
op een regen- of onweersbui.
Maxima van 17 graden in het
noorden tot ongeveer 23 in het
zuiden.
Finland:
Donderdag half tot zwaar bewolkt
en een enkele bui. Vrijdag meer
zon en vrijwel overal droog. Maxi
ma iets oplopend tot ongeveer 19
graden op vrijdag.
Denemarken:
Donderdag wolkenvelden en wat
regen. Vrijdag droog en geregeld
zon. Maxima circa 20 graden.
Engeland, Schotland, Wales, Ier
land:
Donderdag eerst nog veel wolken
velden en kans op wat lichte re
gen. Verder droog en geleidelijk
meer zon. Maxima van 17 graden
in het noordwesten tot 24 bij
Londen.
België en Luxemburg:
Vrijwel overal droog en vooral vrij
dag zonnige perioden. Middag-
temperatuur ongeveer 23 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Droog en flink wat zon. Maxima
tussen 25 en 30 graden.
Zuid-Frankrijk:
Zonnig, vrijdagavond in het zuid
westen kans op een onweersbui.
Maxima verder oplopend tot on
geveer 33 graden.
Spanje:
Zonnig. Vrijdag irr het westen wat
meer bewolking en in het noord
westen kans op onweer. Maxima
aan zee rond 32 graden, landin
waarts tussen 35 en 40. Vrijdag
in het westen wat minder heet.
Langs de Golf van Biskaje maxi
ma rond 25 graden.
Portugal:
Langs de westkust ten noorden
van Lissabon wolkenvelden, maar
droog. Elders geleidelijk wat min
der zonnig en in de bergen een
kleine kans op onweer. Maxima
van 22 graden bij Porto tot 35 in
het zuidoosten.
Mallorca, Ibiza, Menorca:
Zonnig bij maxima van 33 gra
den.
Marokko:
Veel zon, maar vooral in het zui
den ook hardnekkige wolkenvel
den. Droog. Maxima aan het
strand tussen 24 graden onder
bewolking tot circa 30 graden bij
zonnig weer.
Tunesië:
Zonnig. Aan zee maxima tussen
30 en 35 graden.
Madeira:
Flinke zonnige perioden en
droog. Maxima ongeveer 25 gra
den.
Canarische Eilanden:
Droog en vooral aan de zuidkant
van de eilanden volop zon. Mid-
dagtemperatuur tussen 28 en 31
graden.
Duitsland:
Zonnige perioden, in het noorden
ook nu en dan wolkenvelden en
kans op een bui. Maxima van 22
graden in het noorden tot 28 in
het zuiden.
Oostenrijk:
Flink wat zon, maar in de bergen
ook kans op een lokale onweers
bui. Middagtemperatuur tussen
25 en 30 graden.
Zwitserland:
Veel zon en vrijwel overal droog.
Middagtemperatuur tussen 27 en
32 graden.
Polen:
Donderdag geregeld zon en vrij
wel overal droog. Vrijdag vanuit
het westen bewolkt en wat regen.
Maxima van 20 graden in het
noorden tot 24 in het zuiden.
Tsjechië en Slowakije:
Perioden met zon maar vrijdag
ook kans op een regen- of on
weersbui. Maxima ongeveer 26
graden.
Hongarije:
Flink wat zon bij maxima van on
geveer 28 graden.
Italië:
Veel zon maar in de bergen kans
op een lokale onweersbui. Maxi
ma tussen 28 en 33 graden.
Corsica en Sardinië:
Zonnig bij maxima tussen 28 en
32 graden.
Griekenland en Kreta:
Zonnig, maar in de bergen ook
stapelwolken en kans op een on
weersbui. Op de Egeische Zee
waait een stevige noordenwind.
Maxima op de eilanden rond 28
graden, op het vasteland 33.
Turkije en Cyprus:
Zonnig, langs de Turkse westkust
ook enkele wolken, lokaal een
vlagerige wind en maxima rond
31 graden. Langs de andere kus
ten middagtemperatuur tussen
32 tot 37 graden.
VRIJDAG 11 AUGUSTUS 2000
Zon- en maanstanden
Zon op 06.19 Zon onder 21.10
Maan op 19.09 Maan onder02.31
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 02.00» 14.45 01.33 14.18
Laag 09.50 22.24 09.31 22.05
L O F
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 7 maart 1860)
kantoor
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres; Postbus 54,
2300 AB Leiden
abonneeservice
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr.18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-512
directie
B.M. Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
hoofdredactie
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
redactie
A. Maandag, chef eindredactie algemeen
T Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D.C. van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie kunst
W Spierdijk, chef sportredactie
E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin- en Bollenstreek
W.F. Wegman, chef redactie Leiden
telefax
Advertenties: 071- 5323 508
Familieberichten: 023-53173 igi
023- 5320 216
Redactie: 071- 5321 921
Hoofdredactie: 071-5315 92lfi
advertenties
Maandag t/m vrijdag van 8.30 to aa
071-5356230 ,b(
lal
071- 5143 545
abonnementen
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per half jaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging vtfui;
het automatisch afschrijven van het
abonnements- geld, ontvangen 1,
betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (bil
worden verzonden geldt een toesla;
aan portokosten per verschijndag.
leidsch dagblad op casset
Voor mensen die moeilijk lezen, sl uw
hebben of blind zijn (of een ander og
leeshandicap hebben), is een sann a(j
van het regionale nieuws uit het li
Dagblad op geluidscassette beschü &ro
informatie 0486-486486 en
(Centrum voor Gesproken Lectuur,
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonden
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestrging Elisabeth tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111.
ion
iaj