Schilderfestival o
- strand Noordwij
Britse musea verkochte
topstukken voor 'n krat:
Noordbrabants Museu
laat De Gruyter herlev
Nederlandse Pop Art was een
Boddeke en Greenaway regisseren Summerborn Ope
Opera in Italiaanse sfeer
Cultuur Kunst
Taptoe in Breda
breda» De Nationale Taptoe Breda bestaat een kwart eeuw. Tij
dens de jubileumeditie die 24 augustus begint, wordt dan ook
teruggegaan in de tijd. Uniformen van de zeven opgeheven mi
litaire tamboerkorpsen worden uit de kast gehaald voor een op
treden van ruim 175 muzikanten. Bij deze taptoe ziijn behalve
vrijwel alle korpsen van de Nederlandse krijgsmacht drie bui
tenlandse deelnemers: The Lochiel Drill Team (Nieuw Zeeland),
Tambourenkorps der Schweizer Militarmusik (Zwitserland) en
de Bulgaarse Vassil Levski Millitary Academy Brass Band. De
taptoe is van 24 augustus tot en met 2 september op het terrein
van de Trip van Zoutlandtkazerne in Breda.
Maritiem evenement
scHEVENiNGEN/vussiNGEN Voordat Sail Amsterdam op 24 augustus
begint nemen Scheveningen en Vlissingen een voorproefje op
het maritieme evenement. Beide zogenaamde aanloophavens
houden activiteiten rondom schepen die op weg naar Amster
dam vast enkele dagen te bezichtigen zijn. In Vlissingen is van
11 tot en met 20 augustus het Small Sail Festival Vlissingen, dat
in het teken staat van heden en verleden. Ook het 125-jarig be
staan van de Koninklijke Schelde Groep wordt niet vergeten.
Scheveningen heeft van 18 tot en met 22 augustus Mini Sail
Scheveningen, met onder meer Tall Ships (drie- en viermasters)
vissersboten en 'scherpe jachten'.
Grootste Kindersymfonie-orkest
drunen In het Land van Ooit wordt 17 september geprobeerd
'het grootste kindersymfonie-orkest Ooit' te vormen. Onder lei
ding van zanger Henk Westbroek doeri de aanwezige muzikan
tjes (allen jonger dan 14 jaar) een poging om in het Guinness
Book of Records te komen. Om een record te vestigen moet het
kindersymfonie-orkest tenminste 1050 kinderen tellen.
Musicus Ali Farka Touré stopt
new york Een van de belangrijkste Afrikaanse musici, Ali Farka
Touré, heeft zijn afscheid aangekondigd. De zanger en gitarist
wil plaatsmaken voor nieuwe generaties, zei hij in New York. De
Malinees Touré kreeg een Grammy Award voor zijn cd Timbuk
tu. Zijn huidige toernee, de eerste in vijf jaar, zal tevens zijn
laatste zijn. ,,Ik ben 61 jaar, ik heb twee vrouwen en twintig kin
deren en ik denk dat jongeren mij nu moeten aflossen", aldus
de musicus. Op Timbuktu werkt Touré samen met Ry Cooder,
die de wereld eerder liet kennismaken met de Cubaanse groep
Buena Vista Social Club.
klarenbeek gpddiner in Italiaanse, zomerse
sfeer met op het menu onder
De muziek mag dan onmis- meer een Ossobuco a la Mila-
kenbaar Italiaans zijn, bij de nese met pasta,
uitvoering van Rossini's 'La De Amerikaanse sopraan
Gazetta' op 12, 13, 15, 16, 18 Roberta Alexander verzorgt op
en 19 augustus in de Manege uitnodiging van de Stichting
Voorst te Klarenbeek zijn Summerborn Opera drie mas-
overwegend Nederlandse zan- terclasses voor conservatori-
gers betrokken: Tom Sol als umstudenten uit binnen- en
Don Pomponio, Marisca Mul- buitenland. Ze doet dat op 18
der als Lisetta, Bemadette ter augustus om 10.30 en 14.00
Heyne als Madame La Rose en uur en op 19 augustus om
Tom Haenen als Monsieur 10.30 uur in De Vier Seizoe-
Traversen. De overige rollen nen in Twello. Deze master -
worden vertolkt door jong ta- classes zijn gratis toegankelijk
lent uit Nederland en België, voor publiek. Op 17 augustus
zoals Robbert Muuse (Filippo) geeft Alexander om 20.00 uur
Jan Carpentier (Anselmo), een concert in de Dorpskerk
Ineke Vlogtman (Doralice) en te Voorst. Op diezelfde locatie
Axel Everaert (Alberto). Koor speelt op 14 augustus om
en orkest van het Summer- 20.00 uur de violist Jindrich
born Opera Festival begelei- Pazdera.
den het geheel. Kaarten voor de opera-uit-
Het evenement omvat meer voeringen en concerten kun-
dan alleen opera. Na afloop nen worden gereserveerd via
van de voorstellingen op 12, telefoonnummer 038-
13, 18 en 19 augustus is er een 4432112.
Talrijke schilderijen die op een veiling in totaal
tientallen miljoenen guldens zouden opbren
gen, zijn in de afgelopen vijftig jaar door Britse
musea voor spotprijzen verkocht. De topstuk
ken werden als 'onbelangrijk' bestempeld en
belandden zonder publieke bekendmaking
voor een fractie van de waarde bij hun nieuwe
eigenaars.
Kunsthistoricus Christopher Wright ontdek
te de verkopen toen hij onderzoek deed naar
Britse kunst. „Veel musea durven hun misstap
niet openbaar te maken", zegt Wright. De
kunstwerken kwamen terecht bij handelaren,
die de waarde wel goed inschatten.
Werken van onder anderen de Zuid-Neder
landse schilder Anthonie van Dyck en de Fran
se kunstenaar Henri Fantin-Latour gin iz
de uitverkoop, zo meldde Museum S n
Network gisteren.
Het Exeter City Museum verkocht in d
vijftig 160 schilderijen en tekeningei ie
soms minder dan dertig gulden per stuor
medewerkster van het museum, C 1"
Worthington, zegt dat het voornamelijk o
riaanse werken betrof, die toen minder
lair waren. „We zouden ze nu graag ter
len", aldus Worthington.
Een ander treurig voorbeeld is een te la
van John William Waterhouse, die in 196
het Royal Cornwall Museum in Truro vo ev
zend gulden werd verkocht. Nu is de g
waarde 30 miljoen gulden. „We hadde
nodig voor opslag en restauratie", zegt! pi
Daniel, een medewerker van het museui r:
De vertrouwde geur van versgebrande koffie
den bosch anp
Het Noordbrabants Museum in
Den Bosch laat het legendari
sche kruideniersimperium De
Gruyter Zoon de komende
maanden herleven. Een uitge
breide tentoonstelling, bestaan
de uit onder meer authentieke
winkelinterieurs, winkelvoorra
den, productiesystemen en heel
veel historisch audiovisueel
materiaal brengt de bezoeker
terug naar de winkel die het fa
meuze 'snoepje van de week'
introduceerde, aldus directeur
M. van Boven.
Een kwart eeuw geleden ging
de laatste winkel definitief
dicht. Desondanks roept de
naam De Gruyter volgens Van
Boven nog steeds bij miljoenen
Nederlanders nostalgische ge
voelens op. „Ieder heeft zo zijn
of haar eigen herinneringen. De
een denkt met weemoed aan de
prachtige winkel interieurs met
fraaie tegeltableaus en het glan
zend gepoetste koper, de ander
ruikt plotseling weer de zo ver
trouwde geur van vers gebran
de koffie." De leus 'én betere
waar én tien procent' is legen
darisch, aldus de museumdi
recteur, en het snoepje van de
week is onvergetelijk.
Het begon in 1818 allemaal
heel eenvoudig in Den Bosch.
Piet de Gruyter verwerkte in
een kleine werkplaats met een
paardenmolen graan, bonen en
erwten. De kleine grutterij
groeide als kool. Vanaf 1896
opende de onderneming overal
in Nederland winke jj
kwamen er ook vestij e(
België en Duitsland,
zen eigen fabrieken en
een eigen vrachtwa
Omstreeks 1960 telde
drijf alleen in Neder! 2a|
winkels en zeventien f
De Gruyter bood op
ment werk aan ongev
mensen.
Daarna ging het sne|
waarts. De Gruyter blei o,
staat het hoofd te bie °-
de opkomst van een i
nomeen, de superma lie
kwart eeuw geleden 1
bedrijf definitief op teb
De tentoonstelling
Noordbrabants Musei str
zien van 30 septembf 'al
met 14 januari.
Rotterdamse expositie toont werk van W.T. Schippers
Over de schouder meekijken van (amateur)schilders die
les krijgen van bekende kunstenaars. Of slenteren langs
de ezels die op de boulevard en in de duinen staan en
waarop 'professionals' zich uitleven. Vanaf morgen staat
Noordwijk weer in het teken van de schilderkunst tijdens
het Zomer Schilderfestival.
Ernst Voss aan het werk op het Noordwijk Zomer Schilder Festival.
archieffoto dick hocewoning
noordwuk lesley grieten
Elke (amateur)kunstenaar kon
zich inschrijven voor het festi
val en deelnemers mogen schil
deren in alle mogelijke genres
en stijlen. De voorwaarde is wel
dat kunstwerken tijdens het fes
tival worden gemaakt en dat
Noordwijk en omgeving als in
spiratie dienen. De kunstwer
ken die klaar zijn - en wellicht
nog nat - worden direct opge
hangen in de grote festivaltent
bij de vuurtoren. Deze expositie
'Noordwijk Nat' laat zien wat er
tijdens het festival gemaakt
wordt. Liefhebbers kunnen
zondag vanaf 16.00 uur bieden
op de schilderijen tijdens de af-
luitende veiling in de festival-
tent.
Tijdens het schilderfestival
worden onder leiding van pro
fessionele en ervaren kunste
naars workshops gegeven. Zo
geeft kunstenaar Jurriaan van
Hall (hij richtte met Peter
Klashorst en Ernst Voss de
schildersbeweging 'After Natu
re' op) donderdag een work
shop met zomerse titel 'Heetge-
blakerde lijven tegen hemels
blauw'. Peter Donkersloot van
de gelijknamige galerie in Am
sterdam leert zijn cursisten
transparant schilderen met
acrylverf aan de hand van een
kwal. Marlies Korbee geeft een
workshop op een boot voor de
kust, waardoor haar cursisten
een uniek gezicht op Noordwijk
kunnen maken.
Iedereen die zich niet heeft
ingeschreven maar toch de
handen uit de mouwen wil ste
ken, kan dat zaterdag doen in
Hoofdstraat. Daar kunnen crea
tieve mensen meewerken aan
een groot Noordwijks schilderij
van drie meter breed en 1,60
hoog. Het is de bedoeling dat
op dit doek veel herkenbare
Noordwijkse plekjes worden af-
De eerste
streek wordt gezet
uur. Als het schild*
wordt het te koop aai
De opbrengst gaat
goed doel.
Veelbelovende schil
nen een gooi doen
Noordwijk Painting A
deelnemers aan deze n
presenteren zich in d(
stelling 'Noordwijk Di
Nederlands Hervorm
in de Hoofdstraat. Op
positie van Galerie E
tot 30 augustus on S1
werk te zien
Klashorst. De hoofdpi
Noordwijk Painting A
staat uit een
5000 gulden en een w(
hand van de Noordwi'.
stenaar Ine Koopman
slissen wie er gedui
hele festival de hoog
teit levert.
De Noordwijk
Award wordt zaterdag
augustus uitgereikt ti Ni
Schildersbal in de fe
In de Noordwijkse de
van de Amsterdams j.
Donkersloot zijn na a
genomineerde en pri eI
de werken te bewonde
Gustave Asselbergs, Wim T.
Schippers en Woody van Amen.
De eerste overleed in 1967 op
jonge leeftijd, de tweede ont
popte zich steeds meer als tele
visiefenomeen, de derde is nog
altijd beeldend kunstenaar.
Toch hadden ze begin jaren
zestig iets gemeen. Van Amen,
Schippers en Asselbergs waren
alledrie vertegenwoordigers van
de Nederlandse Pop Art. Een
bescheiden stroming, maar
toch. Onder de titel 'Voor mij is
de tube uitgeknepen', naar een
uitspraak van Schippers, laat
MK Expositieruimte in Rotter
dam tot eind augustus werk
zien van deze drie kunstenaars.
Oorspronkelijk afkomstig uit
Engeland, ontwikkelde de Pop
Art zich vooral in de Verenigde
Staten heel snel tot een belang
rijke stroming. Invloed in ande
re landen bleef niet uit. Ook
niet in Nederland, waar diverse
kunstenaars gefascineerd raak
ten door de banale realiteit. Van
Amen refereerde in zijn werk
bijvoorbeeld naar Rizzla-vloei-
tjes en Felix Kattenbrood.
Wat Rob Peré, samensteller
van 'Voor mij is de tube uitge
knepen', betreft zijn Van Amen,
Schippers en Asselbergs de drie
kunstenaars die eruit springen
als je het hebt over de Neder
landse Pop Art. Peré vertegen
woordigt Con Rumore, de Rot
terdamse stichting die sinds
zijn oprichting vijftien jaar gele
den bezig is het publiek mid
dels tentoonstellingen en publi
caties kennis te laten maken
met de 'wat onderbelichte
kunst'.
Zijn fascinatie voor de Pop
Art heeft volgens Peré alles te
maken met zijn fascinatie voor
Amerikaanse kunst. „Die heb ik
al heel lang", legt hij uit. „Het is
de liefde voor het land. Ik zit er
twee maanden per jaar en dat
klarenbeek
tom ruufrok
Er is een mooie traditie ont
staan in Klarenbeek. Vanaf ko
mende zaterdag is in Manege
Voorst de derde Summerborn
Opera te beleven, wederom van
Rossini: 'La Gazzetta'. De initia
tiefnemers hebben dit keer een
aansprekend koppel aangetrok
ken voor regie en dramaturgie:
Saskia Boddeke en Peter
Greenaway, samen eerder ver
antwoordelijk voor projecten
als 'ROSA, a horse drama' en
'Writing to Vermeer' bij De Ne
derlandse Opera.
Het beloven hilarische voor
stellingen te worden, de zes uit
voeringen van Rossini's opera
over de misverstanden die ont
staan door de contactadverten
tie die Don Pomponio voor zijn
dochter Lisetta plaatst. Zijn het
niet de verwikkelingen zelf, dan
toch zeker de prikkelende ver
talingen van Bauke van der
Meer die het publiek bij de les
zullen houden.
„Natuurlijk is het hier anders
werken dan bij De Nederlandse
Opera", aldus Boddeke. „Met
'Writing to Vermeer' probeer
den we de grenzen van de ope
ra te verleggen. Hier hebben we
te maken met een publiek dat
niet gewend is naar opera toe te
bijna altijd met elkaar eens."
Boddeke en Greenaway, ook
in het dagelijks leven een kop
pel, zeggen elkaar in hun ma
nier van denken en werken
goed aan te vullen. Boddeke:
„Ik bekijk de dingen vaak van
uit de emotie. Peter is meer in
tellectueel ingesteld. Soms
botst dat wel, maar vaak levert
het wel iets boeiends op."
Greenaway: „Dat is interessant,
ik denk dat je daar wel gelijk in
hebt. Het heeft iets van een
wonderlijke symbiose van twee
tegenpolen. Aan de andere kant
hechten we beiden ook wel aan
duidelijke structuren, dat is
weer een overeenkomst." Bod
deke: „En de fascinatie voor
beelden natuurlijk, die staat bij
beiden voorop."
'La Gazzetta' speelt zich oor
spronkelijk af in het begin van
de 19e eeuw. In de visie van
Boddeke en Greenaway is de
opera, althans in visueel op
zicht, verplaatst naar het Italië
van de jaren twintig van de 20-
ste eeuw. Een periode waarover
in politiek opzicht veel valt te
zeggen, maar dat is de reden
niet. Greenaway: ,,'La Gazzetta'
is een verhaal over de huwe
lijksmarkt, het zoeken naar een
partner, overspel, prostitutie
misschien wel. Het publiek van
vandaag kan die thema's on
mogelijk plaatsen in d -
sociale context van
eeuw. De jaren twinti y
20-ste eeuw kunnen vi
voor de geest halen
daardoor gemakkelijk as
het verhaal te doorgrol Q
Er is nog een opmer
spiratiebron: de sc m
van de Duitse kunsten Bt
Dix en George Grosz. a
„Om de voorstelling z n
baar mogelijk te make :r
noodzakelijk de perst
delijk te profileren. W
voor commedia dell'a B
ge figuren kunnen kie;
dat was me te gemak! |e
zou geen uitdaging zij
iguren van Dix en G
hoewel op een heel an |c
nier, óók archetypes. a
den als voorbeeld voi
rakters in deze opera." >n
Tot slot: wat hebbe^,
met de muziek van^e
Boddeke: „Ik heb al i
assistente van Dario 5
Rossini te maken geh: ')e
muziek die je vooral 1
ciatief moet gebruiken
ter Greenaway: „Ik bei
hebber van barok e
klassieke muziek, t
muziek uit de 19-de et i
toch wat gereserveerd
denk dat ik het daar m
bij kan laten."
is hun belangstelling voor de al
ledaagse werkelijkheid. 'De tra
ditionele schilderkunst was niet
aan ze besteed', aldus Peré in
zijn publicatie. Schippers ging
daarin het verst, maar ook de
andere twee kunstenaars maak
ten hun schilderen onderge
schikt aan beelden uit de me
dia, waarbij humor een grote
rol speelde.
Voor de tentoonstelling heeft
Peré een beroep gedaan op met
name particuliere verzame
laars. Hoewel Asselbergs al op
vroege leeftijd overleed, heeft
hij toch een behoorlijke hoe
veelheid schilderijen op zijn
naam staan. Peré: „Hij heeft vijf
jaar lang als een bezetene ge
werkt. Zijn broer zei op de ope
ning van de expositie dat Assel
bergs wist dat hij weinig tijd
had. Dat verklaart die enorme
drift om te produceren."
Hij noemt de Pop Art in Ne
derland eerder een incident
dan een stroming. „Het heeft
maar heel kort geduurd," ver
volgt hij. „Vijf, zes jaar. De Pop
Art-beweging in Nederland
paste ook heel erg in het tijds
beeld van toen. Maar ook inter
nationaal heeft het allemaal
niet zo lang geduurd."
In MK Expositieruimte zijn
nu vijftien werken te zien, van
iedere kunstenaar drie. Na bij
na veertig jaar zijn Van Amen,
Schippers en Asselsbergs voor
het eerst weer in een tentoon
stelling verenigd. „In de jaren
zestig blijken ze met z'n drieën
te hebben geëxposeerd in Slot
Zeist, ontdekte ik kort geleden.
Daarom is het nu des te leuker
om ze weer eens bij elkaar te
zien," aldus Peré.
'Voor mij is de tube uitgekne
pen'. Nederlandse Pop Art van
Woody van Amen, Wim Schip
pers en Gustave Asselbergs.
T/m 27 augustus in MK Expo
sitieruimte, Witte de With-
straat 53, Rotterdam.
Saskia Boddeke en Peter Greenawa
gaan. Dus moet het allemaal
wat laagdrempeliger."
„Ook onze manier van wer
ken is anders. Peter en ik heb
ben de gewoonte alles op de
vierkante centimeter vast te leg
gen. Hiér kan dat dus niet, ook
omdat we bijvoorbeeld met een
amateurkoor te maken hebben.
We moeten het allemaal wat
bij de repetitie voor de Summerbori
vrijer laten, maar dat zal déze
productie absoluut ten goede
komen."
Boddeke staat op het affiche
als regisseur, Greenaway (die
vooral naam maakte als regis
seur van films als 'Drowning by
numbers', 'The cook, the thief,
his wife and her lover' en 'Pros-
pero's books') als dramaturg.
Opera, foto gpd/vincentjannink
Hoe zijn de taken precies ver
deeld? Greenaway: „Het is Sas-
kia's productie, laat daar geen
misverstand over bestaan. Mijn
rol is vooral die van klankbord
geweest. We hebben veel over
het concept gepraat, over haar
ideeën met betrekking tot het
verhaal en een actualisering
daarvan. Gelukkig waren we het
al jaren achtereen. De Ameri
kaanse kunst heeft geen rijk
verleden, zoals de Europese.
Het voordeel daarvan is dat er
veel meer wordt geëxperimen
teerd. Om die reden heeft de
Pop Art in de Verenigde Staten
ook zo'n vlucht kunnen ne
men."
'Nergens waren de massame
dia op dat moment zo massaal
als in de VS', verklaart Peré in
de catalogus. 'Nergens was het
onderzoek naar nieuwe materi
alen en technieken zo ver ge
vorderd als juist in dat land.'
En, misschien nog belangrij
ker: in de VS waren ze niet ge
wend om een strakke grens te
trekken tussen kunst met een
grote en kunst met een kleine
'k'. „Daar vind je ook de link
naar juist deze drie Nederland
se kunstenaars", vertelt de sa
mensteller. „Alle drie hadden
ze belangstelling voor de popu
laire cultuur. Alle drie hadden
ze iets met Amerika en alle drie
wilden ze duidelijk de belang
rijkste disciplines in de kunst -
tekenen, schilderen, beeldhou
wen - doorbreken."
'Felix' van
Woody van
Amen uit
1963, te zien
in Rotterdam.
foto gpd
Peré omschrijft met name
Wim T. Schippers als iemand
die nergens in past en ook ner
gens in wfl passen. Iemand die
veel dingen onzin vindt. Woody
,van Amen daarentegen heeft
een soort gekte in zijn werk, die
hem zeer aanspreekt. „Zo puur
kitsch", legt hij uit. „Met daar
bij een religieus element. Een
absurde combinatie die heel
prachtig werd in zijn werk."
Begin jaren zestig was ook
Nederland rijp voor invloeden
van de Pop Art. Wat Van Amen,
Schippers en Asselbergs bindt
