Nederlandse Bulgaren blij met eigen kerk
a
God op het Web
Geloof Samenleving
Voorlopig geen discussie
over synagoge Tempelberg
_|-t|
DINSDAG 8 AUGUSTUS 2000
VANDAAG
1522 veroverde de islamitische Sultan Süley-
i AUGUSTUS man 1 de Grote van Turkije de Hongaarse
hoofdstad Belgrado op de christenen. Süley-
man, of Soliman, bezorgde de Turken de grootste bloei
tijd uit hun geschiedenis. Tijdens zijn bewind kwam de
hele Arabische wereld onder Turkse heerschappij. De
Europese christenen voelden zich bedreigd door de is
lamitische expansiedrift. Vele oorlogen waren het ge
volg. Sultan Süleyman I stierf in 1566, tijdens alweer
een expeditie naar het opstandige Hongarije.
In die eerste decennia van de zestiende eeuw, de tijd
waarin ook protestantisme opkwam, stierfin 1547 de
rooms-katholieke heilige Cajetanus van Thiene. Hij
stichtte de congregatie der Theatijnen die trachtten op
strikte wijze de apostelen na te volgen. Cajetanus be
streed fel de corruptie binnen de geestelijkheid.
Camdessus krijgt baan in Vaticaan
vaardigheid en Vrede in Vati
caanstad. Camdessus, die
vorig jaar het IMF verliet,
doet dit pro deo, dat wil zeg
gen onbetaald. Hij heeft wel
recht op een onkostenver
goeding, aldus een woord
voerder in Vaticaanstad. De
pauselijke raad, bestaande
uit gelovigen en leken, maakt
zich sterk voor verlichting
van de schulden van de Der
de Wereld. Camdessus heeft
ontwikkelingslanden her
haaldelijk aangeraden met
grote internationale organi
saties samen te werken ten
einde schuldverlichting te
verkijgen.
FOTO AFP ROSLAN RAHMAN
Vaticaanstad Voormalig
topman M. Camdessus van
het Internationaal Monetair
Fonds (IMF) heeft een func
tie aanvaard als lid van de
Pauselijke Raad voor Recht-
Baptisten zoeken 'geheime agenten'
leiderdorp De Baptistengemeente Leiderdorp zoekt 'geheime
agenten'. De gemeente doelt op slimme jongens en meisjes van
4 tot 10 jaar met een goede speurneus, die zin hebben om via
een 'spannende ontdekkingstocht' op de Vakantie Bijbel School
op zoek te gaan naar de waarheid over Jezus. De bijbelschool
wordt volgende (werk)week elke morgen gehouden in of bij het
wijkgebouw Zijlkwartier aan de Van Marckstraat 19 in Leider
dorp. De toegang is vrij en de openingstijden zijn 10.00 tot 11.30
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDS HERVORMDE
KERK
Beroepen: te Lemelerveld (SoW)
J.F. Scheffer te Okkenbroek.
NEDERLANDS GEREFORMEERDE
KERKEN
Beroep teruggenomen: Na onder
ling overleg is door de Neder
lands Gereformeerde kerk te Dor
drecht besloten, het op ds. W.
van der Veer te Maassluis uitge
brachte beroep, terug te nemen.
CHRISTELIJK GEREFORMEERDE
KERKEN
Beroep aangenomen: naar Cu-
lemborg L.A. den Butter, kandi
daat te Vinkeveen die bedankte
voor Drogeham.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen: te Corsica (VS) A.M.
den Boer te Dirksland.
Na tien jaar van plannen maken
den haag harry oosterveen
Na de Grieken en de Russen
hebben ook de Bulgaren nu
een eigen orthodoxe kerk in
Nederland. In Den Haag heb
ben zeventig leden van de Bul
gaarse gemeenschap bnlangs
de eerste christelïjk-ortho-
doxe gemeente opgericht. De
bouw van een echt gebedshuis
moet ergens in de toekomst
plaatsvinden.
Initiator van een Bul
gaars-orthodoxe kerk in Neder
land is de Bulgaarse regering.
Volgens ingewijden bestonden
er al tien jaar plannen voor een
Bulgaarse kerk. „Na de val van
de muur en het communisme
werd het idee geboren", zegt
een woordvoerster van de Bul
gaarse gemeenschap.
,,De oprichting van de ge
meente heeft zolang geduurd,
omdat Bulgarije te maken kreeg
met binnenlandse problemen
als gevolg van de omschakeling
naar een democratie. Maar
misschien is nu de tijd geko
men."
Nederland is een van de lan
den die achterloopt. In België,
Duitsland, Engeland en Frank
rijk bestaan al soortgelijke ker
ken. Nu nog gaan Bulgaarse
medelanders naar een Griek
s-orthodoxe kerk in Rotterdam
en een Russisch-orthodoxe in
Den Haag.
„In principe is er geen ver
schil tussen deze kerken en de
Bulgaarse variant", aldus de
zegsvrouw, „alleen is de ortho
doxe kerk in Bulgarije door on
ze cultuur beïnvloed. Dat kan je
bijvoorbeeld zien aan de ande
re iconen. Inhoudelijk is er niet
veel verschil."
Ondanks dat de Bulgaren te
vreden zijn met de Griekse en
de Russische kerk, zijn ze toch
heel blij dat er nu een eigen ge
meente is. „Het is voor de
meeste Bulgaren toch wel lastig
om helemaal voor een dienst
naar Rotterdam te moeten rei
zen. En we hebben nu eindelijk
iets voor ons zelf."
Als naam voor de gemeente is
gekozen voor 'Paisij van Chi-
lendar'. Paisij was een monnik
uit de 18de eeuw en woonde in
het klooster Chilendar. Hij
schreef als eerste de Slavisch-
-Bulgaarse geschiedenis op, de
Istorija Slavjanobolgarskaja.
Hoewel de oprichting van
Paisij van Chilendar voor veel
vreugde zorgde, zijn de duizend
Nederlandse Bulgaren er nog
lang niet. Eerst zal er geld op ta
fel moeten komen voor de
bouw van een gebedshuis. De
oprichters hopen op een bijdra
ge van de Bulgaarse regering.
„Het Hoofd van de afdeling
Religie van de Raad van Minis
ters, de heer Lubomir, heeft ge
zegd dat er misschien geld be
schikbaar komt", laat de
woordvoerster weten. „Hopelijk
dragen de Bulgaren zelf ook wat
bij. Maar dat is nog toekomst
muziek." Het vestigen van de
gemeente was de eerste belang
rijkste stap. Volgens de zegs
vrouw worden de plaats waar
de kerk komt - mogelijk Den
Haag - en de overheid vanzelf
sprekend ingelicht. „Zij zullen
de kerk moeten registreren. Als
te zijner tijd de bouw van de
kerk gaat beginnen, zullen we
de nodige overheden in kennis
stellen."
Degene die de gemeente gaat
leiden is pastoor Rumen Kala-
jdszyiev, afkomstig uit het Ma
cedonische dorpje Doberiniste.
Op de oprichtingsdag van de
kerk is hij door de Bulgaren ge
kozen als voorzitter ervan. Zijn
taak is nu het opbouwen van de
gemeente. Het ligt in de bedoe
ling dat om de vier jaar een
nieuwe pastoor naar Nederland
komt. Kalajdszyiev zal de eerste
termijn van vier jaar t
rekening nemen.
De geschiedenis van
gaars-orthodoxe kerk
rug tot 864 toen Tsaar
het christendom in Buig
troduceerde. Een aartsb
werd door Constantino]
hoofdstad van het Byz
rijk, aangewezen. Sint
van Ohrid, een volgelin)
missionarissen Cyril en
dius, leidde een groti
Slaven op tot geestelij
werd de basis gelegd
nationale kerk.
Pas na de dood in 927
meon, zoon van Boris 1
de Constantinopel een I
patriarchaat in de toe i
hoofdstad Preslav. Ond
II Bulgaroctonus, evolui 1
kerk tot een aartsbisdt
Griekse karakteristieke
centrum ervan lag in Oh
Aan het bestaan van
kwam een einde toen
ken in de veertiende ee
garije binnen vielen. Pa
de 18de eeuw begon
voor een onafhankelijl
Dat resulteerde in de
van een Bulgaars exart
1870. Maar weer kwam
onmiddellijke erkennii
Constantinopel. Die ki
1945. Het patriarchaat
1953 weer tot leven
Vandaag de dag is meer
ventig procent van de F
christelijk-orthodox. Di
gen zijn katholiek of pro
Moefti Jeruzalem: Anders wereld in brand
jeruzalem ap
Het debat van Israëlische op
perrabbijnen over de bouw van
een synagoge op de Tempel
berg in Jeruzalem is gisteren
voor onbepaalde tijd uitgesteld.
De aankondiging van het debat
had in de islamitische wereld
grote opschudding veroorzaakt.
De Tempelberg in de Oude
Stad van Jeruzalem is zowel
voor joden als voor moslims
een heilige plaats. De moslims
hebben er de Rotskoepel en de
Al Aqsa moskee. Op diezelfde
berg hebben in de oudheid ook
twee joodse tempels gestaan.
De moslims hebben gewaar
schuwd dat de bouw van een
synagoge op de Tempelberg tot
geweld zal leiden. Moefti van
Jeruzalem Ikrema Sabri riep de
rabbinale raad dan ook op het
bouwvoorstel af te wijzen. De
bouw zou de wereld in brand
zal zetten, kondigde hij aan. Hij
sprak over een oorlog 'waarvan
alleen God de uitkomst weet'.
De Israëlische raad van op-
perrabijnen zou gisteren het
voorstel van Haifa's opperrab
bijn Hacohen bespreken. Bin
nen de joodse gemeenschap
bleek echter al gauw grote ver
deeldheid.
Raadsvoorzitter Bakshi-
Doron heeft de discussie echter
afgeblazen tot later datum. Wel
zal een commissie alle aspecten
nog eens onder de loep nemen.
Zilver uit kwikzilver, koper dat groen uit
slaat, en de mens die onverbiddelijk ou
der wordt. Alchemisten, beoefenaren van
een wetenschap zo oud als de sterrenwiche
larij, zochten het Eeuwige Leven in de studie
der metalen.
Altijd waren ze in hun laboratoria druk in de
weer met hun pogingen goud te maken uit
lood. Koningen in de zestiende eeuw had
den daarom altijd wel een paar alchemisten
in dienst, want je wist maar nooit.
En toch ging hen de alchemisten niet alleen
om de onmetelijke rijkdom die in het ver
schiet zou liggen. Ze wisten dat éls ze er in
slaagden goud te maken, ook de sleutel tot
de eeuwige jeugd binnen handbereik lag.
Het Levenselixer, (ook wel Steen der Filoso
fen genoemd) kon immers ouderdom veran
deren in jeugd als lood in goud.
Het was deze transmutatie, het veranderen
van iets lelijks in iets moois, die de kern
vormde van de alchemie. De fraai vormge
geven website Alchymicus biedt een korte
introductie in deze geheimzinnige bastaard
wetenschap. En dat onder onheilspellende
muziek die eindeloos voortkabbelt uit de
speakertjes.
In hun geknoei waren de alchemisten de
voorvaderen van de moderne scheikunde.
De lucht in hun werkplaatsen was zwaar en
verzadigd van lood. Buizen met salpeterzuur
en ammoniak pruttelden. Ovens loeiden om
metaal tot smelten te dwingen. Damp sloeg
neer op het glas van kolven en de lucht van
zwavel op de longen.
Alchemie verhoudt zich tot scheikunde als
astrologie tot sterrenkunde. Net als astrolo
gie wilde de alchemie de relatie tussen mens
en kosmos onderzoeken, een blik werpen
achter de coulissen, waar de Schepper aan
de touwtjes trok. En dat alles natuurlijk met
het einddoel er zelf beter van te worden.
Hoewel de moderne scheikunde ontegen
zeggelijk veel te danken heeft aan het werk
'God' is een van de meest voorkomende woorden op
het internet. Het zoekprogramma Altavista geeft 29,6
miljoen verwijzingen naar pagina's waar je je licht
kunt opsteken over religieuze zaken. Zowel kerkelijke
organisaties als obscure religieuze groeperingen heb
ben pagina's waar ze ach presenteren. Deze afleve
ring: Goud maken konden de alchemisten niet. Dan
maar de ziel naar een hoger plan brengen.
i M i
http://www.webzure.com/gold
van de alchemisten,-zaten laatstgenoemden
er helaas naast. Lood zou nooit veranderen
in goud, hoe je het ook kookt, destilleert,
smelt, perst, in bijtende zuren oplost,
mengt, koelt of in vuren oppookt.
Hoewel zelfs dë beroemde natuurkundige
Newton zich in de zeventiende eeuw nog
bezighield met de Kunst, was de hoop op
het levenselixer toen eigenlijk al vervlogen.
Toch is alchemie nooit dood geweest - en
dat is te danken aan de alchemisten die be
sloten het over een andere boeg te gooien en
hun wetenschap tot een spirituele kunst te silvan schoonhoven
verheffen. Het knoeien met kwik, koper en
zwavel was volgens hen niet meer dan h<
lage, materiële aspect van de alchemie.
Waar het eigenlijk om ging was de studie
van de transformatie van de ziel. „Zo bov
zo beneden", was het devies. De wereld
lompen en metaal was een afspiegeling i
hoe het daarboven was. Wie de aardse eli
menten beheerste, kon ook God manipul
ren. En bovendien zichzelf op een hoger
plan brengen.
Want zoals alle materie in de ogen van di
chemist vroeg of laat in goud moet veran
ren, zo groeit elk mens groeit uiteindelijk
naar een hoger bewustzijn. Maar normaa
gesproken schiet dat niet op. De alchemi
doet niets anders dan het natuurlijke pro
versnellen. En zo heeft de Kunst tegenwc
dig zijn toevlucht gevonden onder de rok
van de New Agp en cje spirjjualitejt.
Ook de website Alchymicus verdedigt dat
alchemie als fysieke wetenschap misschii
aan geloofwaardigheid heeft ingeboet, m
dat de psychologische waarde nog steeds
staat als een huis. „Het veranderen van n
taal in goud is maar één dimensie van de
chemie, want het metaal en het goud km
nen ook begrepen worden als de mens, ii
zijn zoektocht naar het volmaken van zijr
eigen wezen."
Het is wel zo veilig het maar bij het symb
sche goud te houden. Daarbij hebben alc
misten het als religieuze scheikundigen t<
genwoordig beter dan vroeger. Toen ging
nog wel eens een alchemist rochelend en
bloedspugend de pijp uit door een Leven t
elixer met een ingrediënt teveel. Het w
de ook wel eens dat een laboratorium de
lucht in ging. Daarnaast wilde er nog wel
eens een kop van een romp af gaan
alchemist de hooggespannen verwachtin
van de vorst niet waar kon maken.
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht HWS
Geldig tot en met woensdag.
Noorwegen:
Flinke wolkenvelden en vooral
langs de westkust perioden met
regen en veel wind. In het zuid
oosten opklaringen, afgewisseld
door een bui. Middagtemperatuur
bij Oslo 21 graden, langs de
westkust maximaal 15.
Zweden:
Wisselvallig weer met van tijd tot
tijd enkele buien, ook met on
weer. In het zuiden meer zon en
overwegend droog. Middagtem
peratuur uiteenlopend van 15
graden in het noorden tot 21 in
het zuiden.
Finland:
Wisselvallig met nu en dan regen,
mogelijk ook onweer. Tussendoor
ook wat zon. Maxima dalend tot
rond 17 graden.
Denemarken:
Afwisselend zon en wolkenvelden
en op de meeste plaatsen droog.
Maxima ongeveer 18 graden.
Engeland, Schotland, Wales, Ier
land:
Wolkenvelden en af en toe regen
of motregen. Slechts af en toe
zon. Maxima tussen 16 en 22
graden.
België en Luxemburg:
Wolkenvelden en vooral dinsdag
af en toe regen. Woensdag meer
zon en temperatuur oplopend
naar 23 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
In het noorden 'vooral' dinsdag
wolkenvelden en enkele buien. In
het midden ook geregeld zon.
Woensdag overal meer zon en
maxima oplopend naar 25 gra
den.
Zuid-Frankrijk:
Flinke zonnige perioden en
droog. Maxima 27 tot 32 graden.
Spanje:
Vrij zonnig. Maxima van 24 gra
den langs de Golf van Biskaje tot
38 in Andalusi.
Portugal:
Zonnig. Maxima meest tussen 30
en 35 graden.
Mallorca, Ibiza, Menorca:
Zonnig met maxima rond 30 gra
den.
Marokko:
Veel zon en droog. Maxima aan
het strand tussen 28 en 36 gra
den.
Tunesië:
Vrij zonnig met maxima aan zee
tussen 28 en 35 graden.
Madeira:
Flinke zonnige perioden en
droog. Maxima ongeveer 25 gra
den.
Canarische Eilanden:
Droog en vooral aan de zuidkant
van de eilanden veel zon. Mid
dagtemperatuur tussen 28 en 31
graden.
Duitsland:
Geregeld zon en vooral in de zui
delijke helft van Duitsland enkele
buien. Maxima tussen 22 en 26
graden.
Oostenrijk:
Geregeld zon en nog slechts een
enkele bui. Middagtemperatuur
ongeveer 25 graden.
Zwitserland:
Zonnige perioden en kans op een
bui. Middagtemperatuur 25 tot
28 graden.
Polen:
Zonnige perioden en vooral in het
zuidoosten nog enkele regen- of
onweersbui. Middagtemperatuur
rond 21 graden, in het zuiden
iets warmer.
Tsjechië en Slowakije:
Geleidelijk meer zon en overwe
gend droog. Dinsdag echter eerst
nog enkele buien, met name in
Slowakije. Maxima tussen 20 en
25 graden.
Hongarije:
Zonnige perioden en vooral dins
dag nog een enkele (onweers)bui.
Middagtemperatuur ongeveer 25
graden.
Italië:
In het noorden kans op een enke
le regen- of onweersbui. Verder
flink wat zon en droog. Middag
temperatuur tussen 27 en 32
graden.
Corsica en Sardinië:
Vrij zonnig en droog. Maxima tus
sen 25 tot 30 graden.
Griekenland en Kreta:
Vrij zonnig, in het binnenland en
kele stapelwolken. Maxima op de
eilanden rond 28 graden, in het
binnenland 35.
Malta:
Zonnig bij maxima van 32 gra
den.
Turkije en Cyprus:
Droog en veel zon. Aan zee maxi
ma uiteenlopend van een graad
of 27 in het noordwesten tot rond
33 in het zuiden en op Cyprus.
WOENSDAG 9 AUGUSTUS 2000
Zon- en maanstanden
Zon op 06.16 Zon onder 21.14
Maan op 17.17 Maan onderOl .19
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 12.14*00.00 11.47 23.33
Laag 07.24*20.10 07.05 19.51
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
ssa
bewolkt
onweer
W warmtefront
Sf*
regen
sneeuw
koufront
AÉt
opklaringen
hagel
lagedruk
mist
windrichting
H hogedruk
zonnig
19 temperatuur
luchtdruk in
—1000— hecto pascal
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/ vr.18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-512
DIRECTIE
B.M. Essenberg,
W.M J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
REDACTIE
A Maandag, chef eindredactie algemeen
T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D.C. van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie kunst
W. Spierdijk, chef sportredactie
E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin- en Bollenstreek
W.F. Wegman, chef redactie Leiden
TELEFAX
Advertenties: 071- 5323 508
Familieberichten: 023- 5317 33
023- 5320 216
Redactie: 071-5321 921
Hoofdredactie: 071- 5315921
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 to
071- 5356 230
RUBRIEKSADVERTENTIE!11
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot C
071- 5143 545
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per halfjaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging vers
het automatisch afschrijven van het
abonnements- geld, ontvangen 1,-1
betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binr
worden verzonden geldt een toesf
aan portokosten per verschijndag.
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETT I
Voor mensen die moeilijk lezen, slee
hebben of blind zijn (of een andere
leeshandicap hebben), is een
van het regionale nieuws uit het Lei
Dagblad op geluidscassette beschikt i
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken Lectuur,
Z I
K
N H U
Buenos Aires onbewolkt
Casablanca zwaar bew
Johannesburg onbewolkt
Los Angeles zwaar bew.
19 10 0.0 New Orleans onbewolkt
22 17 0.0
23 11 0.6
34 24 27.0
21 13 0.0
28 22 0.0
2 22 18 0.0
29 24 36.0
31 25 0.0
32 25 0,0
33 24 72.0
30 19 1.0
31 20 0 0
21 13 0.0
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonderd
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111
De Bulgaarse patriarch Maksim (rechts) is nu ook leider van de Bulgaarse orthodoxe kerk in Nederland. Op
de foto links de Roemeense patriarch Teoktist, die onlangs bij Maksim op bezoek was.
FOTO EPA VASSIL DONEV
