'Nieuw vuur' evangelisten
Geloof Samenleving
'Geen gezondheid
en rijkdom beloven
Vrouwen bidden om 1
recht evangelist te ziji
Modernisering islam onder leiding van Turks directoraat
MAANDAG 7 AUGUSTUS 2000
VANDAAG
Vandaag 482 jaar geleden, op 7 augustus 1518,
kreeg de reformator Maarten Luther voor het
j AUGUSTUS j eerst een brief uit Rome waarin hij gesom-
I i meerd wordt om binnen zestig dagen in het
Vaticaan te verschijnen, om uitleg te geven over zijn afwij
kende standpunten. Luther ging niet. Hij kreeg van paus
Leo X toestemming om voor een gevolmachtigde commis
sie in Duitsland te verschijnen. Luthers leer en protesten
werden veroordeeld. Het balletje ging rollen dat later tot
het protestantisme leidde.
De kloosterorde der Karmelieten herdenkt vandaag haar
heilige Albertus van Trapani (Sicilië). Hij was een man die
zieken genas, aan duiveluitdrijvingen deed en zelfs een
keer een hongersnood wist te voorkomen.
Wandelen tegen religieus fanatisme
Amsterdam De 37-jarige Phil Ward protesteert met een zeven
maanden durende wandeltocht tegen religieus fanatisme. Hij
loopt van Belfast naar Jeruzalem en doet vandaag Amsterdam.
Vandaar loopt hij verder naar het zuidoosten. Ward begon zijn
'Humanist Millenium Walk' op 3 juni en wil op 1 januari 2001 in
Jeruzalem aankomen. Dat is een tocht van 4.000 kilometer. Tij
dens de tocht bezoekt hij scholen en praat hij met de media
over humanisme. Ward wil de gevaren van religieus fanatisme
onder de aandacht brengen en wijzen op de waarde van huma
nistische principes als verdraagzaamheid en vreedzaam samen
leven.
Afstoffen beeld Boeddha geen corvee
nara Het beeld van de meditterende Boeddha staat symbool
voor de verlichting van Siddharta Gautama, de zoon van een rij
ke Indiaase edelman (560-480 v.Chr.). Hij liet zijn luxueuze le
ven achter zich en ontdekte na vele omzwervingen de samen
hang tussen wedergeboorte (reïncarnatie) en lijden. Ook claim
de hij de weg te zien. waardoor de mens die samenhang kon
doorbreken en verlicht kon worden. Hij heeft in de wereld
sindsdien zo'n 260 miljoen volgelingen gekregen. Op vele huis
altaartjes en in vele tempels staat zijn beeltenis in gips, brons of
steen. In het Japanse Nara staat in de Todaiji-tempel een van de
grootste Boeddhabeelden ter wereld. Het moet op zijn tijd wor
den schoongemaakt. De monniken van de Todaiji-tempel zien
dit niet als corvee, maar als een heilige taak. foto anp
Spiritueel op adem komen bij De Spil
giessenburg Centrum De Spil is een plaats van stilte, bezinning
en ontmoeting voor zowel ouderen als jongeren. De figuur Je
zus Christus neemt er een speciale plaats in. Wie enkele dagen
op individuele basis tot zichzelf wil komen, is in deze zomer
maanden welkom voor een zogenoemde retraite. De Spil in
Giessenburg (ZH) wil mensen zo stimuleren hun geloofs- en
andere levensvragen serieus te nemen. Informatie is te verkrij
gen via 0184-652895 if via http://come.tp/despil.
Billy Graham: Licht brengen in morele en spirituele duisternis
amsterdam anp
Het evangelistencongres Am
sterdam 2000 moet een vuur
ontsteken dat nooit meer dooft.
Die wens uitte Billy Graham
gisteren in zijn videoboodschap
aan de 10.000 evangelisten in
de RAI. Graham, om gezond
heidsredenen niet in Amster
dam, richtte tijdens de slotcere
monie het woord tot de deelne
mers via het beeldscherm.
Amsterdam 2000, georgani
seerd door de Billy Graham
Evangelisatie Organisatie
(BGEA), had het laatste interna
tionale optreden van de 81-jari
ge evangelist moeten worden.
Graham, die herstelt van een
hersenoperatie, bleef echter op
doktersadvies in het ziekenhuis
in Rochester (VS).
Graham zei de fakkel te wil
len overdragen aan een nieuwe
generatie. Hij riep de deelne
mers aan Amsterdam 2000 op
een vuur te ontsteken dat nooit
meer dooft. Dat vuur van geloof
in het Woord van God en van
verkondiging van het evangelie
brengt licht in de 'morele en
spirituele duisternis', leidt
mensen tot het eeuwige leven
en verdrijft het 'gif van racisme,
armoede en onrecht', aldus
Graham.
In een slotverklaring her
nieuwden de 10.000 deelne
mers uit ruim tweehonderd
landen hun gelofte om vastbe
raden voort te gaan met ver
kondiging van de blijde bood
schap. Ze werden bovendien
opgeroepen om een soort con
tract te ondertekenen waarmee
ze zich tot evangelieverkondi
gingverplichten.
De verklaring vat de doelstel
lingen en idealen van evangeli
satie in de 21ste eeuw samen.
Het evangelie zal in de nieuwe
eeuw vooral moeten opboksen
tegen het postmodernisme dat
amsterdam anp
Evangelisten die mensen pro
beren te bekeren door hen rijk
dom en gezondheid te beloven,
gaan hun boekje te buiten. Ver
kondigers van een 'wel
vaartsevangelie' beloven meer
dan Jezus en zijn apostelen ooit
hebben gedaan.
De in evangelische kring ge
zaghebbende Brits-Canadese
theoloog J.I. Packer liet er zater
dag geen misverstand over be
staan. De 10.000 deelnemers
aan het evangelistencongres
Amsterdam 2000 moeten zich
niet inlaten met
vooral het Zuiden die t
geld en gezondheid vooi
len als ze zich aan Jezus
trouwen.
„God staat ons niet
zijn agenda te bepalen"
anglicaanse theoloog
een persconferentie. „A
onze bestellingen bij Gt
nen plaatsen en Hij ver
naar onze pijpen danst,
gelisten die mensen m
beloften voor Christus
laten volgens Packer eei
van desillusies achter.
Tijdens de grote slotmanifestatie in de RAI gisteren werd een video getoond met een boodschap van super
evangelist Billy Graham. Menigeen sloot de ogen en hief de handen ten hemeL foto af> serge ugtenberg
de cultuur in de gehele wereld
beïnvloedt. Tegenover het post
modernisme, dat het bestaan
van absolute waarheden ont
kent, moeten evangelisten met
hernieuwde kracht het evange
lie als enige waarheid voor ie
dereen stellen.
Op de markt van rivaliseren
de godsdiensten en geloofsop
vattingen moeten christenen
vasthouden aan de verkondi
ging van Jezus als enige weg tot
heil, stelt de verklaring. In an
dere godsdiensten zijn wellicht
'sporen van waarheid, schoon
heid en goedheid' te vinden,
maar ze mogen nooit als 'alter
natief evangelie' worden be
schouwd. Aanhangers van an
dere godsdiensten moeten des
ondanks met liefde en nederig
heid tegemoet worden getre
den.
De verklaring roept verder op
tot bijbelgetrouwe verkondi
ging, eenheid onder de 'ware
gelovigen' en integer leider
schap. „Evangelisten staan in
het bijzonder bloot aan de ver
leidingen van geld, seks, trots,
macht, verwaarlozing van het
gezin en gebrek aan integriteit."
Over de sociale verantwoor
delijkheid van evangelisten zegt
de verklaring dat de strijd tegen
armoede en onrecht vaak deu
ren opent voor evangeliever
kondiging. De opstellers geven
hier volgens secretaris ds. W.
van Laar van de Nederlandse
Zendingsraad blijk van een ou
derwetse theologie.
Van Laar was vooral onder de
indruk van de 'aanstekelijke'
geloofsbeleving die christenen
uit het Zuiden tijdens de confe
rentie aan de dag legden. Bij de
Nederlandse deelnemers is het
plan geboren om evangelisten
uit Afrika, Azië of Latijns-Ame-
rika naar Nederland te halen
om de kerken bij de evangelie
verkondiging te helpen. „Evan
gelisatie moet, geholpen door
kerken uit het Zuiden en de
evangelische beweging, een
nieuwe prioriteit van de Raad
van Kerken worden." Tenslotte
hoopt Van Laar dat de oecume
nische beweging in Nederland
van het congres een 'missionai
re stimulans' krijgt.
amsterdam anp
Vrouwen die zich geroepen
voelen om het evangelie te ver
kondigen, stuiten vaak op bar
rières in de samenleving, in de
kerk of in zichzelf. Vrouwen ba
den zaterdag tijdens het evan
gelistencongres Amsterdam
2000 dat God hen desondanks
zal helpen om hun roeping te
volgen.
De rol van de vrouw in de
evangelieverkondiging is in de
evangelische wereld omstre
den. Er zijn niet zo veel vrou
welijke evangelisten, en nog
minder vrouwen die leidende
functies bekleden, had direc
teur John Corts van de organi
serende Billy Graham Evangeli
satie Organisatie (BGEA) eerder
al beaamd.
Daarom is van de 300 spre
kers in plenaire bijeenkomsten
en werkgroepen slechts een
handvol van het vrouwelijk ge
slacht. De werkgroepen die op
vrouwen waren gericht, gingen
onder meer over de rol van
echtgenotes van evan|
en het recruteren van n
die ervoor willen bidd
hun zoons het Woord ga
kondigen.
De Amerikaanse Pami
cock leidde zaterdag di
werkgroep die de roepi
de vrouw als onderwerp
een gloedvol betoog gaf
staaltje evangelische fei
sche theologie weg. Jez
na zijn opstanding nit
niets allereerst de vrouv
het goede nieuws te
spreiden, hield ze haar
voor.
Maar vrouwelijke ev;
ten zetten desondank
hun reputatie of zelfs hu
op het spel als ze hun
volgen. Of ze laten zie
hun eigen angst en onze
weerhouden. Of er zijn
ders en zusters in Chris
hen wijsmaken dat ze
hoorzaam zijn aan God.
die vrouwen werd inten
den.
Turkije bereidt een nieuwe in
terpretatie van de Koran voor,
aangepast aan de moderne tij
den. „Een geschenk aan de is
lamitische wereld", zegt Nuri
Yilmaz, hoofd van het Directo
raat voor Godsdienstzaken.
Maar die wereld raakt er nu al
door verdeeld. Yilmaz vindt
dat vrouwen best hun haren
mogen verven of hun borsten
mogen vergroten. Conserva
tieve moslims zien dat anders.
Is de Koran immers niet het
Woord van God? Dat kan niet
'hervormd' worden.
ankara jessica lutz
correspondent
We willen de islam 'een nieuwe
smaak' geven, zegt Nuri Yilmaz.
Hij is hoofd van het Directoraat
voor Godsdienstzaken in Tur
kije en daarmee geestelijk leids
man van de Turkse imams. Re
centelijk riep hij in Bosnië het
'Islamitische Beraad van Eura-
sië' bijeen.
Vertegenwoordigers uit 26
landen en 10 autonome gebie
den van de Adriatische Zee tot
Mongolië gaven gehoor aan zijn
uitnodiging en schaarden zich
Nuri Yilmaz, hoofd van het Directoraat voor Godsdienstzaken: „De fi-
kih (richtlijnen voor de praktijk -red.) zijn zes- of zevenhonderd jaar ge
leden geschreven voor nomaden. Die voldoen niet meer aan de be
hoeften van vandaag." foto gpd jessica lutz
achter het initiatief om de Ko
ran te 'hervormen'. „De fikih
(richtlijnen voor de praktijk -
red.) zijn zes- of zevenhonderd
jaar geleden geschreven voor
nomadische Arabieren. Die vol
doen niet meer aan de behoef
ten van
De grote afwezigen op het
Beraad waren de Arabische lan
den. „We hebben wel eerder
geprobeerd om met hen om de
tafel te gaan zitten", aldus
Yilmaz, „maar we konden het
nooit eens-worden. Het had dus
geen zin ze uit te nodigen." De
genen die wel van de partij wa
ren, zullen voortaan het Turkse
Directoraat voor Godsdienstza
ken volgen.
Zo hebben ze de Turkse reli
gieuze kalender - die iets afwijkt
van de Arabische - aangeno
men, Turks wordt de gemeen
schappelijke voertaal en ieder
een zal het Latijnse schrift aan
nemen. Lesboeken zullen geza
menlijk opgesteld worden en
ieder zal zijn eigen interpreta
ties van de Koran onder de loep
nemen.
„Er zijn heel veel commenta
ren op de Koran, gemaakt door
individuele schriftgeleerden.
Maar wij werken met een com
missie van zeven man, die voor
elk onderwerp met de betref
fende deskundigen op de uni
versiteiten overleggen", vertelt
Nuri Yilmaz. Volgend jaar moet
het eerste van acht delen uitko
men. Medici, fysici, wetsgeleer-
den en zelfs genetische specia
listen wordt raad gevraagd over
zaken die in de oude commen
taren niet voorkomen zoals ge
netische manipulatie en klo
nen.
De in gebruik zijnde com
mentaren zijn hopeloos verou
derd. Zo staat er nog steeds in
dat de aarde vlak is, dat vrou
wen niet mogen leren lezen
maar naald en draad moeten
leren hanteren en dat democra
tie niet strookt met het gezag
van God. Maar ook in het pas
twee jaar geleden gepubliceer
de Handboek voor de Moslim
van de Stichting voor Gods
dienstzaken, waarvan Yilmaz de
symbolische voorzitter is, staat
nog onder welke omstandighe
den en hoe de man zijn vrouw
mag slaan. „Ja, dat is ongeluk
kig", zegt Yilmaz. „Ik was er
niet toen het besluit genomen
werd dat te publiceren."
Het feit dat Yilmaz benoemd
is door en in dienst is van de
Turkse staat, is precies wat di
verse moslimorganisaties op
hem tegen hebben. Toen Tur
kije in naam van de vooruit
gang in 1924 het kalifaat af
schafte, dat tot dan toe de ge
hele (soennitische) islamitische
wereld geestelijke leiding gaf,
werd het Directoraat voor
Godsdienstzaken ervoor in de
plaats opgericht.
Tot 1950 stelde het niet veel
voor omdat de machthebbers
de islam als een obstakel zagen
voor de modernisering v
kije. Sinds het meerparti
sel ingevoerd werd, zijn
vooral de conservatievf
de macht geweest. Die
het Directoraat een
werktuig en kenden het
meer bevoegdheden toe.
Inmiddels stelt het
90.000 man te werk, om
alle imams in het land
duizendtal in Europa
Yilmaz, sinds 1992 a:
hoofd, bepaalt elke weel
die imams in hun
preek zullen zeggen,
druk van de militairen,
jaar geleden de oorlog v(
den aan het in hun ogen
kende islamitische funt
talisme, nam het parlem
wet aan die de bouw va
keeën, het bestuur ervai
leiding van de gebedsd
onder het gezag breng
het Directoraat.
„Nee, dat is geen inn
van de staat in de godst
meent Yilmaz. „Niema
moeit zich met ons. Hel
toraat bestaat alleen om
ken goed te laten ve1
Heeft niet ieder land een
lijk instituut?"
WEEROVERZICHT BUITENLAND
HHM
Weersvooruitzicht HWS
Geldig tot en met dinsdag.
Noorwegen:
Flinke wolkenvelden en vooral
langs de westkust perioden met
regen en veel wind. In het zuid
oosten opklaringen, afgewisseld
door een bui. Middagtemperatuur
rond 21 graden, langs de west
kust maximaal 15.
Zweden:
Stevige noordwestenwind, van
tijd tot tijd enkele buien, ook met
onweer. In het zuiden meer zon
en overwegend droog. Middag-
temperatuur tussen 19 en 24
graden.
Finland:
Wisselvallig met nu en dan regen,
mogelijk ook onweer. Tussendoor
ook wat zon. Maxima rond 20 gra
den.
Denemarken:
Afwisselend zon en wolkenvelden
en op de meeste plaatsen droog.
Maxima ongeveer 20 graden.
Engeland, Schotland, Wales, Ier
land:
Afwisselend zon en wolkenvelden
en een bui. Lichte stijging van
temperatuur. Dinsdag maxima
van 17 graden in het noordwes
ten tot tegen de 25 graden in de
omgeving van Londen
België en Luxemburg:
Maandag nog wolkenvelden,
maar daarna meer zon en overwe
gend droog. Maxima omstreeks
23 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Zonnige perioden en bijna overal
droog. Middagtemperatuur' oplo
pend tot rond 25 graden. Langs
de kusten van het Kanaal iets la
gere maxima.
Zuid-Frankrijk:
Flinke zonnige perioden en vrij
wel overal droog. Maxima stijgend
tot rond 27 graden op dinsdag.
Spanje:
Vrij zonnig en soms veel wind.
Maxima van 24 graden langs de
Golf van Biskaje tot 38 in Anda-
lusi.
Portugal:
Zonnig. Maxima meest tussen 30
en 35 graden. In het noorden
soms een warme en stevige oos
tenwind.
Mallorca, Ibiza, Menorca:
Flinke perioden met zon en
droog. Maxima rond 30 graden.
Tunesië:
Bijna overal zonnig, maar in het
noorden misschien een bui.
Maxima aan zee tussen 28 en 32
graden.
Canarische Eilanden:
Droog en vooral aan de zuidkant
van de eilanden veel zon. Vooral
eerst nog een stevige noordelijke
wind. Middagtemperatuur tussen
28 en 31 graden.
Duitsland:
Vooral in het midden en zuiden
eerst nog meest bewolkt en kans
op regen- of onweersbuien. Van
het noorden uit geleidelijk droger
en meer zon. Maxima tussen 20
en 25 graden.
Oostenrijk:
Flink wat bewolking en perioden
met regen en ook onweer. Dins
dag geleidelijk droger en meer
zon. Middagtemperatuur tussen
20 en 25 graden.
Zwitserland:
Half tot zwaar bewolkt en vooral
maandag nog kans op enkele bui
en. Dinsdag meest droog en meer
zon. Middagtemperatuur oplo
pend tot rond 25 graden op dins
dag.
Tsjechië en Slowakije:
Maandag tamelijk bewolkt en
buien, ook met onweer en vooral
in Slowakije plaatselijk veel neer
slag. Dinsdag van het noordwes
ten uit droger en meer zon. Maxi
ma tussen 20 en 25 graden, in
Slowakije maandag lokaal nog
warmer.
Hongarije:
Enkele stevige regen- en on
weersbuien, maar vooral 's och
tends ook wat zon. Maandag nog
maxima tussen 25 en 30 graden,
dinsdag iets lager.
Italië:
In het noorden en midden eerst
nog kans op enkele regen- en on
weersbuien. Verder flink wat zon
en droog. Middagtemperatuur
tussen 27 en 32 graden.
Corsica en Sardinië:
Zonnige perioden en nog een
kleine kans op een bui. Maxima
tussen 25 tot 30 graden.
Griekenland en Kreta:
Flinke zonnige perioden en tot
dinsdagavond overal droog. Maxi
ma meest tussen 30 en 35 gra
den, maar met name op de eilan
den in de Egesche Zee met een
stevige noordelijke wind eerst iets
lagere maxima.
Malta:
Zonnig bij maxima van 32 gra
den.
Turkije en Cyprus:
Droog en veel zon. Aan zee maxi
ma uiteenlopend van een graad
of 27 in het noordwesten tot rond
33 in het zuiden en op Cyprus.
DINSDAG 8 AUGUSTUS 2000
Zon- en maanstanden
Zonop 06.14 Zon onder 21.16
Maan op 16.13 Maan onder00.51
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 11.00 23.36 10.33 23.09
Laag 06.46 19.16 06.27 18.57
L O F O
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr. 18 00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00
DIRECTIE
B.M. Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
t. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
REDACTIE
A Maandag, chef eindredactie algemeen
T Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D.C. van der Plas, chef eindredactie regio
J Rijsdam, chef redactie kunst
W. Spierdijk, chef sportredactie
E Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin- en Bollenstreek
W.F Wegman, chef redactie Leiden
TELEFAX
Advertenties: 071-5323 508
Familieberichten: 023- 5317 3371
023-5320216
Redactie: 071-5321 921
Hoofdredactie: 071 - 5315 921
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot
071-5356 230
1 RUBRIEKSADVERTENTIES
071-5128 030 Maandag t/m vrijdag van 8.30 tol
071- 5143 545
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per half jaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging vers
het automatisch afschrijven van het
abonnements- geld, ontvangen 1,-
9 VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binn 1
worden verzonden geldt een toeslag v t
aan portokosten per verschijndag.
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETTI
Voor mensen die moeilijk lezen, slee j
hebben of blind zijn (of een andere
leeshandicap hebben), is een
van het regionale nieuws uit het Lek j.
Dagblad op geluidscassette beschikt j
I,
K
N H U I
26 22 0.0
32 25 0.0
34 27 0.0
20 17 0.2
30 21 0.0
23 14 0.0
Los Angeles halfbew, w,s.O 22 18 0.0
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonderd
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111.