ZATERDAGS
BIJVOEGSEL
Kopiëren muziek is
fluitje van een cent
Downloaden
niet strafbaar
Van Napster tot Gnutella, keus genoeg
sSsA
Verklarende
woordenlijst
ZATERDAG 5 AUGUSTUS 2000
Downloaden van muziekbestanden
van internet mag volgens de Neder
landse wet. Minister Korthals van jus
titie zei in mei nog dat het kopiëren
van een of meer exemplaren van een
beschermd werk voor eigen gebruik is
toegestaan. Wie dus MP3'tjes van het
internet haalt, op een cd brandt en
thuis in zijn cd-speler afspeelt doet
niets illegaals. Wie een bij de biblio
theek geleende cd kopieert evenmin.
Datzelfde geldt voor films en video's.
Het is dus niet strafbaar de nu al op
het net beschikbare, complete versie
van Gladiator te downloaden, een
film van dik twee-en-een-half uur.
Zelfs met een ISDN-verbinding duurt
dat echter dagen.
Het draait allemaal om de zinsnede
'voor eigen gebruik'. Wie zijn gekoch
te of gekopieerde muziekbestanden
via Napster of op een andere manier
op het internet aanbiedt is wél straf
baar. Wie een gekopieerd cd-tje aan
een vriend cadeau doet, overtreedt
ook de wet.
Het downloaden en het beschik
baar stellen van software, van pro
gramma's is zonder meer verboden
(tenzij het kleine programma's betreft
die onder de noemer freeware wor
den verspreid). Dat neemt niet weg
dat met bijvoorbeeld de complete
Windows 2000, Office 2000, de laatste
versie van Adobe Photoshop er een
stortvloed aan spellen van het net te
plukken is.
De mogelijkheden van internet lijken vrijwel onbeperkt. Je kunt
contact leggen met iedereen waar ook ter wereld, je kunt
goederen aanschaffen, een reis boeken en electronisch bankieren.
Sinds enige tijd is het zelfs mogelijk voor weinig geld je eigen cd's
samen te stellen. Een doorn in het oog van de muziekindustrie.
Die reageerde dan ook enthousiast toen een Amerikaanse rechter
besloot dat Napster, dat gebruikers de mogelijkheid biedt om
muziek te verspreiden, zijn activiteiten moest staken. De vreugde
bleek van korte duur. In hoger beroep werd die uitspraak
ongedaan gemaakt. Maar zelfs als Napster verdwijnt, zijn er voor
de muziekliefhebber nog voldoende alternatieven beschikbaar.
door JAN VAN DER NAT EN HERMAN J0USTRA
Alsof ze zojuist alle vijf de straf
schoppen raak hadden gescho
ten. Zó blij keken ze, de bazen uit
de muziekindustrie, bij de uitspraak van
rechter Marylin Hall Patel dat Napster zijn
activiteiten moest staken. Met één klap van
de hamer leken twintig miljoen muzieklief
hebbers wereldwijd hun belangrijkste speel
tje kwijt te raken. Niks meer een kast vol mu
ziek opbouwen via computers van anderen,
maar gewoon weer cd's kopen. Twee dagen
later echter, in de volgende wedstrijd, ging
het mis. Twee hogere rechters maakten de
Recording Industry Association of America
(vergelijkbaar met onze Buma/Stemra die
waakt over het culturele eigendom van mu
sici) duidelijk dat Napster voorlopig in de
lucht mag blijven.
Nu is het toernooi nog niet afgelopen,
maar de kans dat een nog hogere rechter en
in laatste instantie de Supreme Court (het
Hooggerechtshof) zich weer achter Hall Patel
opstelt lijkt niet zo groot. Pas over anderhal
ve maand zal bekend zijn wie de nieuwe we
reldkampioen van de muziekverspreiding is.
Napster is nu aan zet. Het bedrijf moet voor
18 augustus zijn argumenten tegen sluiting
indienen, waarna de RIAA weer drie weken
de tijd krijgt voor een weerwoord. De slotver
klaring van Napster moet vervolgens vóór 12
september binnen zijn, waarna een definitie
ve uitspraak zal volgen.
Tot die datum hebben muziekfans dus
nog de tijd om schijfjes vol MP3's te verza
melen. Althans via Napster. Iedereen echter
die iets goeds bedenkt voor het internet
krijgt navolgers. Napster is op die regel geen
uitzondering. Mocht Napster half september
van het World Wide Web worden geveegd,
dan staan anderen klaar om de zaken voort
te zetten. Nu al maken de Gnutella's en
iMeshes goede sier en kunnen ze de inschrij
vingen nauwelijks bijhouden. Dan ook zal
Applesoup zijn opwachting maken. Of dit in
de Hollandse keuken onbekende voorge
recht lekker smaakt, is de vraag, maar de
MP3-wereld zal haar bordje gretig leegslur-
pen. Al is het alleen maar omdat Applesoup
wordt bereid door de keukenbrigade van
Shawn
Fenning, chef-kok van.... Napster.
Het domein bestaat al op het internet en
wie naar www.applesoup.com gaat heeft de
kans zich aan te melden en krijgt een e-mail
op het moment dat de site de lucht in gaat.
Wat er daarna ook gebeurt, Applesoup zal
dan nooit hetzelfde lot zijn beschoren als
Napster, eenvoudigweg omdat er een andere
systeem wordt gebruikt. Waar Napster mu
ziek van anderen verzamelt en die vervol
gens aanbiedt, zal Applesoup - net als nu
Gnutella ('Spread the Sweetness') - slechts
de computer van de aanvrager met die van
een aanbieder verbinden. Op die manier is
er geen sprake van een rechtspersoon en dus
valt er niemand voor de rechter te dagen.
Het kopiëren van muziek is natuurlijk al zo
oud als de wereld. Er is alleen in de loop van
de jaren heel veel veranderd. Niet te tillen
bandrecorders werd vervangen door lichte
cassetterecorders en prompt lagen begin ja
ren zestig de doosjes met de top-10 van de
maand op de toonbank bij de sigarenboer.
Het vermenigvuldigen van muziek nam een
echt grote vlucht toen de lp werd vervangen
door de cd en het glimmende, zilveren
schijfje vele guldens duurder bleek dan het
ouderwetse vinyl.
Toi een paar jaar geleden werden daartoe
voor 99 procent cassettes gebruikt, maar het
Industrie vecht als Don Quichotte tegen illegale productie cd's
steeds goedkoper worden van cd-branders
in combinatie met steeds krachtiger compu
ters verdreef die techniek voor een belangrijk
deel. Het kopiëren of zelf schrijven van cd's
is dankzij uiterst intelligente programma's
als Nero een fluitje van een cent.
Daarnaast kun je ook gewoon MP3's op de
pc laten staan en ze afspelen via een speciaal
programmaatje op de pc of in een klein,
handig apparaatje. De productie van die
MP3-spelers wil Philips snel verdubbelen,
waarmee 'Eindhoven' in feite aangeeft dat de
strijd zinloos is en dus maar kiest voor de
beste aloude oplossing: If you can't beat
them, join them. Het kan natuurlijk niet an
ders of de muziekindustrie weet dat ze met
een Don Quichotte-actie bezig is. Je kunt een
lans in een wiek steken, maar de wind tegen
houden is een ander verhaal.
Napster is niet het enige, maar wel verreweg het
populairste prograrhma waarmee op internet
muziekbestanden kunnen worden uitgewisseld,
het zogenoemde filesharing. De installatie en het
gebruik zijn zeer simpel. Na het downloaden van
het programma staat het in
een wip op de harde schijf.
De gebruiker stelt zelf in
welke bestanden hij be
schikbaar stelt voor ande
ren en naar welke map hij
andermans bestanden wil
loodsen.
Via een server staan alle
MP3- mappen van de ge
bruikers die op dat moment
op het internet zitten met
elkaar in verbinding. Met de
zoekoptie zijn alle gewenste
bestanden vervolgens heel
eenvoudig op te sporen en
te downloaden. Daarbij geeft Napster onder ande
re aan wat voor een soort modem degene heeft van
wie je wilt downloaden, snel (kabel bijvoorbeeld)
of juist langzaam (zoals een 28k8 modem). Ook uit
de kleur van het gewenste nummer valt af te leiden
hoe snel het stuk is binnen te halen. Een groene
kleur levert normaal de beste resultaten op en geel
is wat langzamer. Een rode kleur wrl zeggen dat het
modem van de verzender langzaam is of een onbe
kende snelheid heeft.
Handig is verder dat Napster de belangrijkste
downloadgegevens weergeeft. De gebruiker kan op
zijn scherm zien wat de snelheid is van het down
loaden op dat moment en de tijd
die het naar schatting kost om
de rest van het stuk binnen te
halen. Eén groot nadeel heeft die
manier van werken wel. Als de
gene van wie je een MP3'tje aan
het downloaden bent, zijn com
puter uitzet, heeft de gebruiker
pech gehad. De overdracht
wordt gestaakt en de ontvanger
zit met een bestand dat niet vol-
Jf ledig is. Het binnenhalen van het
bestand kan pas worden voi
lés" II tooid als de eigenaar ervan op-
nieuw het internet op gaat. En
dat kan wel eens heel lang du-
Daar staat tegenover dat via Napster, door het
grote aantal gebruikers, een grote verscheidenheid
aan muziekbestanden valt binnen te halen. Zo was
een paar maanden geleden een nog niet uitge
bracht nummer van Madonna te downloaden en
staat wel uitgebrachte muziek binnen de kortste
keren op het net.
5ï
Het programma iMesh werkt op ongeveer de
zelfde manier, maar het heeft ten opzichte van
Napster wel één groot voordeel. Wanneer je een
bepaald MP3'tje wilt downloaden, zoekt iMesh de
snelste 'leverancier' op. Verdwijnt deze van het
net, dan maakt het program
ma verbinding met een vol-
gende gebruiker die datzelfde
MP3'tje beschikbaar stelt. Op O ja
die manier is bijna elk be- -- --
stand in één sessie binnen te
halen. iMesh kan bovendien 1'
worden gebruikt voor het uit- ÉK
wisselen van allerlei andere
bestanden, zoals teksten, Sglfsr E
software, foto's en video's.
Dat geldt ook voor Gnutel
la, dat in de meest recente versies overigens Gno-
tella heet! Dit programma werkt volgens een ander
concept, omdat het geen server gebruikt. Vanaf de
site van Gnutella haalt de gebruiker een lijst met
IP-adressen van de gebruikers op en voert die ver
volgens in het programma. Met een paar van die
gebruikers maakt het programmaatje vervolgens
verbinding. Omdat die gebruikers ook elk weer met
een aantal anderen in verbinding staan, wordt zo
snel een heel netwerk opgebouwd, dat volkomen
onafhankelijk is. Nadeel is wel dat het downloaden
een stuk langzamer gaat dan normaal. Een snel
heid van 1 Kb per seconde is geen uitzondering. En
ook hier geldt wat voor iMesh geldt: verdwijnt de
gene van wie een bestand wordt binnengehaald
van Het net, dan stopt de transmissie en is het be
stand niet compleet. Een voordeel is weer dat het
aantal gebruikers van zowel iMesh
t als Gnutella snel groeit.
Dat geldt ook voor Scour Exchan
ge, dat op ongeveer dezelfde manier
werkt als Napster. Dit programma
richt zich vooral op de uitwisseling
van video's. Cute MX en
MP3Exchanger zijn twee minder be
ft kende programma's waarmee
MP3'tjes en andere bestanden zijn
uit te wisselen. Op zich werken ze
goed, maar er zijn nog niet zo veel
gebruikers. Het aanbod is daarom gering.
Al deze, en andere hier niet genoemde, pro
gramma's zijn echter niet noodzakelijk om gratis
MP3's en andere bestanden te downloaden. De
liefhebber die zelf geen MP3's beschikbaar wil stel
len, maar alleen wil downloaden, kan ook direct
terecht op een groot aantal sites. Het gaat dan wel
vaak om sites waar slechts MP3's van één muziek
stroming zijn te krijgen, zoals hiphop en dance.
Keus genoeg, kortom.
Domein: plek op het World Wide Web
(www, in de volksmond meestal 'hei
internet') waar aanbieders hun infor
matie kunnen neerzetten.
Downloaden: het halen van gegevens
van het internet naar je eigen compu
ter.
Filesharing: het via internet uitwisse
len van bestanden, zoals MP3's en
films. Letterlijk het delen van bestan
den.
IP-adres: het adres van elke computer
die op het internet is aangesloten. Alle
gebruikers van het internet zijn zo
herkenbaar.
Modem: apparaat dat de informatie
van het internet via de telefoonlijn
vertaalt en andersom. Hoe hoger het
getal, des te sneller is het modem. Zo
is een 28k8 modem vrij langzaam.
ISDN-verbinding: buiten de kabel de
snelste internetverbinding, nog iets
sneller dan via het 56k modem. De
verbinding heeft als groot voordeel
dat de gebruiker telefonisch bereik
baar blijft.
MP3: muziekstuk dat zodanig is be
werkt dat het relatief nog maar weinig
ruimte inneemt op de computer.
Server: centrale computer binnen een
netwerk die bepaalde taken voor zijn
rekening neemt, zoals het beheren
van muziekbestanden
Site: pagina op het internet.
