LAARS VAN HENEGOUWEN:
Toerisme
KEI3ÜE™CH TEN
Vakantie-ansicht met eigen portret
IJ»
gatverdarrie
land zonder klok
|AG 5 AUGUSTUS 2000
166
Pruimentijd
Op het Muiderslot in Muiden wordt ook dit jaar een
aantal avondfeesten gegeven ter gelegenheid van
het binnenhalen van de pruimenoogst. Het evene
ment (van donderdag 10 tot en met zaterdag 12
augustus van 19.00 tot 22.30 uur) krijgt ditmaal
een extra accent door de openstelling van de zo
juist gereed gekomen warmoeshof, een reconstruc
tie van een vroeg 17e eeuwse groentetuin. In de
burcht worden de bezoekers ontvangen met kaars
licht, muziek en uiteraard een 'ambachtelijk' ge
bakken pruimentaart.
Informatie: Muiderslot, telefoon (0294)261.325.
Ballonnenfeest
De Euromast in Rotterdam biedt als eerste
attractie in Nederland een zogenoemde dip-
Card-service aan. De dipCard, een Deense
vinding, is de eerste intemet-ansichtkaart
waarbij de afzender zelf op de foto te zien is.
Net als bij de traditionele prentbriefkaart
staat aan de ene kant de foto, en aan de an
dere kant een persoonlijke groet aan familie
of vrienden. De kaart kan binnen enkele se
conden overal ter wereld worden bezorgd.
Bezoekers van de Euromast kunnen zich
daar bij de fotograaf melden. Ze krijgen dan
de achterkant van de dipCard om hun groet
te schrijven. Ook geeft de bezoeker één tot
vier e-mailadressen op, waarnaar de kaart
verzonden moet worden. Vervolgens maakt
de fotograaf een digitale foto van de op
drachtgever met op de achtergrond bijvoor
beeld het uitzicht vanaf de Euromast. Euro
mast zorgt er voor dat de foto met groet en
al via het internet wordt verzonden. De digi
tale vakantiegroet kost tien gulden. Voor
beelden van dipCards zijn te vinden op de
Internetsite www.dipcard.com.
FEITEN
CIJFERS
'De Laars van Henegouwen' ligt ten
zuiden van Charleroi, tussen de
plaatsjes Beaumont en het bijna aan
de Belgisch/Franse grens gelegen
Chimay. Het rustige, heuvelachtige
gebied vormt een eldorado voor wan
delaars en fietsers, maar die moeten
hun routes (op basis van bijvoor
beeld Michelinkaart 214 of plaatselijk
verkrijgbare topografische kaarten)
wel grotendeels zelf uitzetten. Be-
wegwijzerde trajecten zijn er nauwe
lijks; fietsen kunnen het best zelf
worden meegenomen.
Chimay is voor die tochten een pri
ma uitvalsbasis. Logies is zowel in
het stadje zelf als in de naaste omge
ving makkelijk te vónden, eventueel
via de plaatselijke Syndicat Initiative
(VW), Vieille Tour, Rue de Noailles 4,
6460 Chimay, België, telefoon (0032)
.60/21.18.46. In Chimay is het kasteel
(met schitterend schouwburgje) de
grootste publiekstrekker. De rondlei
dingen (vijf keer per dag) worden
vaak verzorgd door de prinses zelf.
Door het stadje rijdt - uitsluitend bij
mooi weer - een toeristisch treintje.
Vertrek vanaf de Grand-Place. Ook
worden vanuit Chimay excursies ver
zorgd naar de abdij van Scourmont
waarvan overigens alleen de kerk,
het kerkhof en de tuinen zijn open
gesteld.
Niet ver van Chimay ligt het Lac de
Vïrelles (geopend van 1 mei tot en
met 30 september), met een opper
vlakte van 120 hectare het grootste
meer van België. Er zijn een paar
(korte) wandelroutes uitgezet. Verder
kan er worden geroeid en ook wor
den er met regelmaat excursies ge
houden in het verder ontoegankelij
ke natuurreservaat. Bij Cerfontaine,
ruim twintig kilometer ten noorden
van Chimay, ontstonden in 1978 na
de aanleg van een stuw de meren van
het Eau d'Heure. Op de dicht beboste
oevers (met enkele uitgepijlde, korte
wandelroutes) werd niet alleen een
groot watersportcentrum gebouwd,
maar ook een aquarium, een uitkijk
toren en een bezoekerscentrum. In
formatie: telefoon (0032)
.71/63.35.34.
Iets buiten 'De Laars' (niet ver van
het levendige Couvin; elke woensdag
markt) ligt in Brüly-de Pesche het
voormalige Belgische hoofdkwartier
van Adolf Hiüer. Het is dagelijks ge
opend (lunchpauze van 12.00 tot
13.00 uur) van Pasen tot en met 30
september, maar in oktober alleen in
de weekeinden. Informatie: telefoon
(0032).60/37.80.38. In Charleroi ten
slotte wordt van 7 tot 17 september
de zogeheten 'Floraliën van Hene
gouwen' gehouden. Hoogtepunt van
dit evenement (dat eens in de tien
jaar plaatsvindt) is een grote bloe
mententoonstelling in de Expohal.
Ook is de hele stad versierd met bloe-
Vuurwerk
In Scheveningen wordt van 10 tot en met 13 au
gustus het jaarlijkse Internationaal Vuurwerk Festi
val gehouden. Elke avond worden er om respectie
velijk 22.00 en 22.45 uur twee, uit verschillende
landen afkomstige vuurwerken afgestoken; op vrij
dag komt er om 23.30 uur nog eens eentje extra
achteraan.
Informatie: VW Scheveningen (0900).340.35.05 (75
cent per minuut).
Dierentuinbon
Ook dit jaar is het weer mogelijk een dierentuinbon
te kopen. De bon kost 25 gulden en geeft korting
op de toegangsprijs van twaalf dierentuinen: Artis,
Dierenpark Amersfoort, het Noorder Dierenpark.
Zoo Pare Overloon, Burgers' Zoo, Blijdorp, Avifau
na, Apenheul, Beekse Bergen, Ouwehands, Die
renpark Wissel en het Dolfinarium. Daar ook is hij
aan de kassa's verkrijgbaar.
Stoomtram
Tot en met donderdag 24 augustus is het nog mo
gelijk kaartjes te kopen voor de stoomtram die op
dinsdag, woensdag en donderdag dwars door West-
Friesland rijdt. De NS7742 'Bello' en aanhang ver
trekt om 12.05 uur van het station in Hoorn en
komt na twee lange stops in Wognum/Nibbixwoud
en het wonderschone Twisk om twee uur aan in
Medemblik. De terugreis begint om even na drie-
en. Onderweg krijgen passagiers niet alleen uitleg
over de oude tram, maar ook is er in Twisk een op
treden van onder meer Alkmaarse kaasdragers (op
de donderdagen) en een West-Friese dansgroep
(dinsdag).
Informatie: Stoomtram Hoorn-Medembllk, telefoon
(0229).27.00.02
Ik kampeer graag. Maar niet op een camping. Ik kan niet te
gen de toiletten daar. En de toestanden daaromheen.
Het eerste wat je ziet als je 's ochtends je snufferd uit je tent
steekt, is buurman sloffend op weg naar de wc. Ongekamd
haar, handdoek om z'n nek, zwart behaarde zweetbuik en
doorzichtige plastic sandalen met open gespen. In z'n linker
hand draagt hij een rol toilet-papier en in z'n rechter- een
klotsende emmer met de sanitaire oogst van de afgelopen
nacht.
'Mogge buurman'. 'Mogge'
Zelf stel je de gang naar het onvermijdelijke zo lang moge
lijk uit. Alleen de gedachte aL Privacy? De kleine hokjes met
kletsnatte vloeren zijn van elkaar gescheiden door kniehoge
schotjes en deuren waarachter iedereen te koop zit. Horen en
zien vergaat je.
Kijk, buurman is er ook nog. Te her
kennen aan zijn sandalen. En daar
zit die Fransman met Nike-sokken.
En die Limburger die zo plat praat.
Alle toiletten bezet. Wachten. Gatver-
darrie.
Mini Sail
Scheveningen is aangewezen als één van de vijf
aanloophavens van Sail Amsterdam. Voor de bad
plaats een mooie gelegenheid om van 18 tot en
met 22 augustus een 'Mini Sail' te organiseren.
Grootste publiekstrekker daarin vormt ongetwijfeld
het afmeren van vijf zogeheten tall ships in de Eer
ste Haven. In de Tweede Haven wordt plaatsge
maakt voor tientallen scherpe jachten alsmede di
verse vissersboten en ander 'drijvend erfgoed'. De
meeste schepen kunnen gedurende de 'Mini Sail'
worden bezichtigd.
Tijdens de 'Ballonfiësta' op de Koeweide in Barne-
veld - van woensdag 9 tot zaterdag 12 augustus -
zal een recordaantal 'special shapes' (merkwaardi
ge luchtschepen) de lucht in gaan. Daaronder - we
zijn tenslotte in Barneveld - veel pluimvee, zoals
de 'Vliegende Haan', de Drijvende Pauw' en de
'Varende Kip'. Ook is er een 'Zwevende Windmo
len', een 'Vliegende Aardbei' en - uit België - het
televisiehondje Kinno. Het balonnenballet wordt
elke avond afgesloten met een klank- en lichtspel
annex vuurwerk. De kassa's gaan open om 18.00
uur.
^SSijer gebeurt alles
ird jaar later. 'De
Laars van
j Henegouwen',
ielemaal onderin
België. Geen
bewegwijzerde
[fietsroutes, geen
itomaten en een
ises die zelf de
Idingen verzorgt,
bezienswaardig
len in De Laars'
worden met de
:he uitdrukking
lier" nog het best
:hreven. Dus valt
Ier geen toerist te
;ennen. Wat het
tot een ideale
tiebestemming
maakt.
Zegening van de nieuwe tijd:
nooit meer geld wisselen als je
naar het buitenland reist. Pin
nen kan tenslotte overal. Behal
ve in Henegouwen. Een kilome
ter of vijftig gefietst: trek, dorstig
en een nijpend gebrek aan
francs. Cerfontaine leek redding
te brengen. Op Michelinkaart
214 een redelijk groot plaatsje
halverwege Charleroi en Chi
may. Kon het Belgischer? De
vochtige steentjes van het door
lege winkeletalages en kroegen
omgeven dorpsplein lagen be
zaaid met slap geworden biervil
tjes (Jupilerj en de kleine zomer
kermis worstelde met een och
tendkater. Weinig stemt droef-
geestiger dan een zwijgende
draaimolen in de motregen. Laat
staan een dichte, met blote da
mes bescjiilderde schietsalon.
En als er dan ook nog geen bank
te vinden is.
'Even verderop', wees een uit
zijn bed gevallen kermisvierder.
Hij liep danig uit het roer, adem
de rochelend en zijn opgeblazen
gezicht had de kleur van een te
kort gebraden hamburger. Maar
hij kon wél denken. Wat we daar
wilden, bij die bank. 'Pinnen',
zeiden we. Hij lachte grom
mend. Onmogelijk. In Cerfontai
ne hing geen automaat en he
laas, aan het loket wisselen kon
ook niet. De bank was gesloten.
„Allez, het is tenslotte alweer
half twaalf geweest hè?" En hij
waggelde mompelend verder.
In Nederland gebeurt alles vijftig
jaar later. In Henegouwen hon
derd. De kwaliteit van de café fil-
tre in het dorpscafé was uit de
tijd van koningin Astrid
(1905-1935); de prijs eveneens.
We hadden net genoeg geld.
Maar we wilden ook nog een
hapje eten. Hoe laat de bank
weer open ging. „Morgenoch
tend", vertelde de waard even
vriendelijk als meedogenloos,
„van half negen tot half twaalf."
Dus aten we ons eerste broodje
pas twee uur later in Chimay
(één pinautomaat; tweede in
aantocht). Waar we nadien het
kasteel bezochten. En in het
kostelijke huistheatertje toch tot
de slotsom kwamen dat ze hier,
in 'De Laars.van Henegouwen',
vooral alles maar zo moesten
houden als het was.
Hitier
Een land zonder haast; een land
zonder klok. Hoe laat Réjane
Bouillon, de eigenaresse van
Hostel du Gahy in Momignies,
ons aan het ontbijt verwachtte?
Domme vraag. 'Wanneer u zin
hebt.' Dus duurde het de vol
gende ochtend even, voordat de
warme croissants op tafel ston
den. Maar wat gaf het. Het leek
mooi weer te worden. Buiten
strooide de ochtendzon gouden
confetti over de natglanzende
heuvels en in de tuin kraaide
tussen rustig tokkende kippen
een opgewonden haan. Voor het
echte Henegouwen - hadden we
de avond tevoren gehoord -
konden we het best naar het
oosten gaan. Naar Chimay bij
voorbeeld. En naar de abdij van
Notre-Dame-de-Scourmont.
En naar Brüly-de Pesche bij
Couvin ook. „Wist u dat Hitier
daar een bunker had?"
Nee. Dus wilden we er heen.
Doodstille, soms liniaalrechte
wegen door een woud dat je nog
kan horen ruisen. Alleen rond-
berichten spreken elkaar tegen.
Alles gebeurde in het diepste ge
heim, weet u. Uit angst voor
aanslagen.
De Wolfsschlucht noemde Hitier
zijn hoofdkwartier aan de Bel
gisch/Franse grens, het 'Wol-
venravijn'. In het bedenken van
stoere namen is de Führer altijd
vrij sterk geweest. Vanaf 22 mei
1940 werd per dag
zestien-en-een-half uur ge
bouwd aan een comfortabel Bei
ers chalet alsmede een robuust,
nu dik bemost bunkertje daar
schuin tegenover. Hitier betrok
zijn Belgische residentie met
klein ceremonieel op 6 juni, om
13.30 uur precies. Dat staat vast.
Maar verder moest Danise zich
helaas beperken tot mededelin
gen over twee meter dikke bom
vrije muren, dubbele veilig-
Het onlangs opgeknapte schouwburgje in het Kasteel van de
prinsen van Chimay.
om de even reusachtige als so
bere abdij was wat drukte. Bij de
Abri d'Hitler, een verrukkelijk
uurtje verderop, stuitten we op
Eddy Danise. We waren de enige
bezoekers en hij had verder toch
niets te doen. „Zal ik u rondlei
den?" Buitenkansje. Eerst - aan
de hand van een permanente
expositie - een terugblik op de
niet echt heldhaftige, maar wèl
doelmatige werkwijze van het
Belgische verzet en vervolgens
verhalen over Hitler die in het
vooijaar van 1940 vanaf deze
plek de veldtocht tegen Frankrijk
volgde. Danise wond er geen
doekjes om: een poltron, die
Duitse dictator, een schijtlaars.
Hoe lang-ie hier precies vertoef
de, weet niemand. Acht dagen,
twaalf, vijftien misschien? De
heidsdeuren met extra ontsnap
pingsmogelijkheid en het feit dat
de kazemat was voorzien van
airco en een directe telefoonver
binding met Berlijn.
Prinses
'Klein bier', noemen ze zoiets in
België. Door Van Dale omschre
ven als 'van geringe betekenis'.
'De Laars van Henegouwen' we
melt van dat soort bezienswaar
digheden. En wordt door toeris
ten daarom volledig over het
hoofd gezien. Rust, overal rust.
Elisabeth, de charmante prinses
van Chimay, verzorgt dikwijls
zelf de rondleidingen door haar
kasteel. En rent tussen de bedrij
ven door nog even naar de keu
ken om te vookomen dat er iets
overkookt. Kan makkelijk. Die
paar bezoekers. En wie ooit nog
eens door de Grand Rue van Si
vy fietst, moet niet vreemd op
kijken als-ie plotseling wordt in
gehaald door een vervaarlijk
snuivende coureur met rugnum
mer 28. Op enkele honderden
meters gevolgd door een - want
zo heet dat nu eenmaal - jagend
peloton. Het is koers vandaag,
maar daar ga je de D104 natuur
lijk niet voor afzetten. Voor die
twee verdwaalde toeristen zeker.
'Allez, allez', gillen de uit hun
huizen gekomen dorpsbewo
ners. Wat een feest.
Stier
Vijf minuten later is de hele ka
ravaan alweer achter de horizon
verdwenen. Opnieuw die zalige,
over de heuvels hangende stilte.
Toerfietsers noemen dit soort
wegen montagne-nist. Bergje
op, bergje af. Met in elk dal een
dorpje. Als dat die naam al mag
hebben. Een kerkje, links en
rechts wat okerkleurige huisjes
en één lange rechte straat, ge
plaveid met het craquelé van
opgedroogde koeienstront. Meer
is het nooit. Woont hier iemand?
Ja 's nachts, horen we van de ba
zin van het Chateau Sautin bij
Rance waar we de lunch gebrui
ken. Overdag werken de mensen
grotendeels op het land. Waar
langs nog bordjes staan met het
opschrift 'Taureau mèchant', ge
vaarlijke stier.
'De Laars' loopt achter. Dus
werden - gesubsidieerd door on
der meer de Europese Unie - de
wegen verbeterd, kreeg de prin
ses van Chimay overheidsgeld
om haar kasteeltheatertje op te
knappen en verschenen er - om
nog maar iets te noemen - ten
westen van Cerfontaine een paar
stuwmeren die aan de basis
moesten staan van het grootste
watersportcentrum van België.
Tot nu toe vergeefse moeite. Les
Lacs de l'Eau d'Heure zijn net zo
schitterend als de omgeving
waarin ze liggen. Maar zelfs op
een mooie dag in augustus valt
er nauwelijks een zeil te beken
nen, staan de eigenaren van de
met autobanden afgezette kart-
baan met de handen in de zak
ken gezellig keuvelend over het
rimpelende water te staren en is
de toegangsdeur van de ruim
honderd meter hoge uitkijktoren
bij Plate-Taille op slot. Merk
waardig. Volgens het Institut
Géographic National van Parijs,
bevinden we ons hier precies in
het hart van de Europese Unie.
ROB VAN DEN DOBBELSTEEN
nifcral
l.oof
rust. Ook bij het grootste meer van België, het Lac de Virelles bij Chimay. foto's Belgisch verkeersbureau voor de ardennen brussel