1
AbvaKabo en Kiem
stevenen af op fusie
'Als hij ons pakt,
vermoordt hij ons'
'Hoogovens-familie' blijft in twijfel achter na vertrek topman
Leids bedrijf Pharming
lijdt nog steeds verlies
Essent en NUON strijden
om waterbedrijf Limburg
Economie
Eerste aanvoer voor zuurkool
Lage biedingen op Duitse umts-licenties
KPN grijpt alsnog naast
Bulgaars telefoonbedrijf
NSDAG 1 AUGUSTUS 2000
TO
Britten overwegen steun aan Nissan
5 ,onden De Britse minister-president Blair en minister Byers
Industrie) hebben gisteren met Nissan onderhandeld over de
'•Moekomst van de autofabriek in Sunderland. De Britse regering
lofou 178 miljoen gulden beschikbaar willen stellen om de vesti-
4.8ring open te houden. Bij de fabriek werken 5.000 mensen. Ver-
Q ®Öer werken er nog duizenden in de toeleverende industrie. Vol-
olögens Nissan is de fabriek onrendabel door de hoge koers van
7.7het Britse pond. Topman Ghosn heeft meermalen verklaard dat
jgjle fabriek mogelijk wordt gesloten. Een woordvoerder bevestig-
5.6{le tegenover de Financial Times dat er over steun is gesproken.
9.5)
tkzo koopt coatingbedrijf in VS
isterdam Akzo Nobel neemt de coatingactiviteiten van het
lerikaanse Dexter Corporation over. Het chemieconcern
/ordt hiermee, naar eigen zeggen, wereldleider op de markt
5'^oor vliegtuiglakken. De koopsom is niet bekendgemaakt. De
l^pmvang van Akzo's Aerospace Coatings-activiteiten wordt voor
2 3He overname verdubbeld. De coatingactiviteiten van Dexter zijn
ongevestigd in de VS en Italië. Er werken ongeveer 200 mensen.
uDe omzet over 1999 bedroeg ongeveer 110 miljoen gulden.
Renzine weer drie cent duurder
^q[?en haag De benzineprijzen gaan morgen opnieuw drie cent
s^pmhoog. Ook diesel wordt één cent duurder naar f 1,834. Dat
4^maakte marktleider Shell gisteren bekend. Een liter gewone
^loodvrije benzine kost morgen 2,55 gulden. De prijs van super
roplus ongelood stijgt naar 2,70 gulden en die van super met
Lijoodvervanger naar 2,76. Gisteren werd de benzineprijs al met
i^yijf cent per liter verhoogd.
o!5
ISfeerste Duitse 'green card' uitgereikt
^Neurenberg De Indonesische computerexpert Harianto Wijaya
jfneeft gisteren de eerste Duitse 'green card' in ontvangst geno-
cüinen. Met de verstrekking van tijdelijke werkvergunningen aan
2'4friensen van buiten de EU probeert de Duitse regering 75.000
0;5panen op te vullen in de informatietechnologie. Maar bedrijfs-
4,2ileiders en politici vrezen dat recente aanslagen op buitenlan-
0'Ipers de komst van buitenlandse experts zullen afremmen. Wij-
i'2(aya kreeg een werkvergunning voor vijf jaar en heeft al een baan
i.Ksoftwarebedrijf Aixcom in Aken. In totaal hebben zich 5.400
3'gjkandidaten aangemeld.
*'3
0^Spullen Expo 2000 in de verkoop
2.3(amsterdam Het Nederlandse veilingbedrijf Troostwijk gaat de
^■spullen van Expo 2000, de wereldtentoonstelling in Hannover,
3 j(verkopen. Hoewel het evenement pas op 31 oktober is afgelo-
o.7jpen, hengelt het bedrijf nu al naar kopers. Troostwijk heeft on-
Q gjder meer een monorail met kleine cabines, de toren van Babel
^6<en een groep van 72 zichzelf in groepen organiserende robots in
2 8jde aanbieding. Maar ook meer alledaagse spullen zoals bureau-
19 stoelen en bewakingscamera's zijn vanaf november overbodig.
i.7j„We zijn in gesprek met Amerikaanse pretparken. Maar ook
^•4jmet steden en musea", zegt directeur Dieker.
3,3aet biotechnologiebedrijf Phar-
Mping is nog altijd niet uit de
^Ontwikkelingsfase. Daardoor is
('j|et verlies van het Leidse be-
2,'olrijf over het eerste halfjaar uit-
^•||ekomen op bijna zeventien
)^niljoen gulden.
1 Pharming, dat melk als
grondstof gebruikt voor medi-
lijnen, maakte eerder bekend
jat het hoopt in 2003 quitte te
Iraaien. Op dit moment heeft
jiet bedrijf veel geld nodig. De
0. inkomsten kwamen uit op ruim
'M7 miljoen gulden terwijl de uit
graven stegen tot zo'n 34 mil-
1.jpen.
H Als Pharming medicijnen
vieerlen gpd
'•1
was dat Essent zich alleeh bezig
hield met elektriciteit, gas en af
valverwerking en totaal geen af
finiteit had met water. Maar dat
argument heeft Essent nu on
deruitgehaald. Onder meer met
de recente aankoop van de
Stadtwerke Bremen in Noord
Duitsland, een nutsbedrijf dat
ook water verkoopt aan 100.000
afnemers.
Maar de sterkste troef van Es
sent is de recente alliantie met
het Zeeuwse energiebedrijf Del
ta, dat sinds jaar en dag een wa-
terpoot binnen het bedrijf kent
met circa 150.000 klanten. Delta
Nutsbedrijven en Essent heb
ben directie en raad van com
missarissen van WML dan ook
een brief gestuurd waarin ook
WML wordt uitgenodigd deel te
nemen in de alliantie.
Essent heeft het bod ook aan
de aandeelhouders van WML
kenbaar gemaakt. Dat zijn de
Limburgse gemeenten en het
.provinciebestuur. Die hebben
zich overigens in juni nog tegen
een fusie met NUON uitgespro
ken.
^nergieconcern Essent wil het
^Limburgse waterbedrijf WML
1.inlijven en is bereid daarvoor
j|ijna een half miljard gulden
jll.000 gulden per aansluiting)
5.ip tafel te leggen. Dit maakte
'^ssent-topman Prieckaerts gis
teren bekend.
Met het bod wil Essent, het
grootste energieconcern van
Mederland, NUON de loef af
steken. Want de directe concur
rent is weliswaar bereid hetzelf
de bedrag te betalen, maar ze-
ker 150 WML-medewerkers zul-
len dan naar Friesland moeten
NUON kocht vorig jaar het
l2 Waterbedrijf Friesland waarbij
'2 le Friezen bedongen dat de
eerdere uitbouw van de water
mot vanuit Friesland plaats zal
anden. Essent (10.000 mede-
verkers waarvan 2.200 in Lim-
)urg) is tot nu toe steeds door
^pML (550 medewerkers) bui-
:en de deur gehouden als mo-
;elijke overnamekandidaat. Be-
angrijkste argument daarvoor -
De verkoop van 51 procent van
de aandelen van de Bulgaarse
nationale telefoonmaatschappij
BTC aan het Nederlands-Griek
se consortium van KPN en
OTE, is mislukt. Bulgarije zal
nieuwe procedure voor de
.verkoop in gang zetten, zo
"'meldde de Bulgaarse regering
volgens staatsmedia.
Bulgarije had 31 juli als uiter
datum genoemd om de on-
7 derhandelingen af te ronden.
3 KPN en het Griekse OTE heb-
ben de afgelopen nacht vier uur
lang telefonisch onderhandeld
met de Bulgaarse werkgroep
j, vie de v^/koop begeleidt. Maar
de partijen konden het niet
eens worden.
De onderhandelingen over de
overname lopen al een jaar, en
tot tweemaal toe meldde KPN
dat de zaak vrijwel rond was.
Eind vorig jaar kwam er voor
het eerst een kink in de kabel,
toen de Bulgaarse regering het
oorspronkelijke bod van 510
miljoen dollar van de hand
wees. Begin dit jaar verhoogden
de Nederlanders en Grieken
hun bod met 100 miljoen dol
lar. De verkoop van BTC is in
Bulgarije omstreden. Het is de
eerste mislukte privatisering
van deze omvang sinds de val
van het communistische be
wind.
Bonden willen efficiënter werken
AbvaKabo FNV en FNV Kiem willen nog dit jaar fuseren.
FNV Kiem behartigt de belangen van leden in de grafi
sche sector en de kunst-, cultuur- en mediahoek. Abva
Kabo FNV is er voor de mensen in het onderwijs, de
zorg, de overheid en sommige geprivatiseerde marktsec
toren, zoals de post.
den haag gpd
Door een fusie kunnen de beide
bonden efficiënter werken. Als
ze eikaars kantoren en mensen
gebruiken, blijft er meer geld en
tijd over voor andere dingen.
De bonden, die samen 400.000
leden tellen, willen zich vooral
meer richten op het lobbyen.
„Daar hebben we nu vaak geen
mensen voor", aldus een
woordvoerder van AbvaKabo
FNV.
De ambtenarenbond wil bij
de overheid lobbyen op het ter
rein van de zorgsector, maar
ook bij economische zaken op
het terrein van de nieuwe me
dia en ICT. Door steviger te lob
byen verwachten de bonden
dat ze in een eerder stadium in
vloed kunnen uitoefenen op
belangrijke beslissingen.
„Het opstellen van de Cul
tuurnota, waarin subsidies wor
den vastgelegd voor bijvoor
beeld orkesten, heeft een grote
invloed op de werkgelegenheid.
Daar willen we ons eerder mee
bemoeien", aldus de woord
voerder.
Het is niet de eerste fusie van
de AbvaKabo. Twee jaar gele
den trok de vakbond NOVON,
voor de overheid en de non-
profitsector, bij de AbvaKabo
in. De op een na grootste FNV-
bond voerde ook toen al ge
sprekken met meerdere gega
digden, zoals de onderwijsbond
Aob, maar die liepen op niets
uit.
Eind 1998 voerde de bond
opnieuw gesprekken met de
Aob en de Nederlandse Politie
bond NPB om tot een grote fu
sie te komen. Opnieuw stapte
de Aob uit het overleg. AbvaKa
bo FNV en de NPB besloten sa
men verder te gaan. De werkor
ganisaties die de werkzaamhe
den bepalen fuseerden, maar
de verenigingen niet. Hierdoor
kon de Politiebond haar eigen
identiteit behouden en toch in
tensief samenwerken met Ab
vaKabo.
Volgens Gerard Veth van Ab
vaKabo FNV zoeken de bonden
meer samenwerking sinds de
fusie van de oude FNV-bonden
tot FNV Bondgenoten. „We
streven naar grotere eenheden
waardoor we efficiënter kunnen
werken." De bond sluit fusies
met andere bonden in de toe
komst niet uit. Ook niet met
bonden die niet onder de vak
beweging FNV vallen. „Maar je
moet wel iets gezamenlijks heb
ben." Een fusie met bijvoor
beeld de Horecabond FNV ziet
Veth niet zo snel ontstaan.
Na de fusie ligt een verhui
zing naar Woerden volgens de
woordvoerder voor de hand. In
de winter van dit jaar beslissen
de besturen van de beide bon
den tijdens een congres of de
fusie definitief doorgaat. Bij een
fusie zal er waarschijnlijk ook
een nieuwe naam komen.
ontdekt die succesvol zijn, zul
len de rode cijfers snel verdwij
nen. Onlangs werd bekend dat
het bedrijf een geneesmiddel
heeft gevonden tegen de tot
dusver ongeneeslijke spierziek
te van Pompe. Het middel is ge
baseerd op de melk van een ko
nijn, dat van een bepaald gen is
voorzien.
Sinds vorig jaar is Pharming
genoteerd aan de Amsterdamse
effectenbeurs. Het bedrijf hoeft
voorlopig geen beroep te doen
op dé kapitaalmarkt, want het
heeft nog 107 miljoen in kas.
Het grote publiek kent Phar
ming beter als eigenaar van de
genetisch gemanipuleerde stier
Herman.
zuiD-scHARWQUDEBij de firma Kramer in het Noord-Hollandse Zuid-Scharwoude is gisteren de zuurkoolcampagne begonnen. De komende we
ken wordt er twintig miljoen kilo witte kool verwerkt. De eerste kolen kwamen gisteren bij het bedrijf binnen. De nieuwe oogst zuurkool ligt half
augustus in de groentenschappen.
FOTO ANP HANS STEINMEIFR
berlun peter van nuusenburg
correspondent
Onder zeer strenge veiligheidsmaatregelen
is gisteren in Mainz de veiling van de umts-
licenties in Duitsland begonnen. De zeven
bedrijven die de vergunningen voor de
nieuwe gsm-generatie op de grootste Euro
pese telecom-markt willen bemachtigen,
hebben zich bij de eerste ronde 'terughou
dend' opgesteld, aldus toezichthouder
Scheurle.
Het hoogste bod kwam op naam van de
Duitse Mobilcöm en haar partner France
Telecom. Zij boden ruim 500 miljoen mark
voor één van de vier tot zes uit te geven
vergunning. In totaal boden de onderne
mingen, waaronder KPN met haar Duitse
dochter E-plus, gisteren 2,2 miljard mark.
Dat resultaat bevestigde vermoedens dat
Duitsland de Nederlandse en niet de Britse
trend zal volgen. De verkoop van de Britse
umts-vergunningen leverde 80 miljard op,
veel meer dan verwacht. Dit wekte in
Duitsland hooggespannen verwachtingen.
Men ging er van uit dat minister Eichel (fi
nanciën) rond de 120 miljard mark zou in
casseren. De tegenvallende opbrengst van
de veiling in Nederland heeft deze euforie
getemperd. Experts schatten de opbrengt
nu op 50 tot 70 miljard. Eichel zelf heeft 20
miljard ingeboekt. Hij wil dit gebruiken om
de staatsschuld te verminderen.
De veiling vindt onder strikte geheim
houding plaats. Elke onderneming heeft
twee kopers ingezet. Zij zitten in een ka
mertje in een voormalige kazerne en zijn
uitgerust met een telefoon, een fax en een
computer. Contact tussen de concurrenten
is verboden. De bieders staan alleen in ver
binding met het moederbedrijf. Hun bod
brengen ze via de pc uit. Wie naar de wc
moet, krijgt een veiligheidsbeamte mee.
Deze maatregelen moeten (prijs)afspraken
tussen de concurrenten voorkomen.
De veiling zelf verloopt volgens een zeer
gecompliceerde procedure. De bedrijven,
naast de bovengenoemde alle grote jon
gens in de branche zoals Deutsche Tele
kom, Mannesmann-Vodafone, British Tele
com, KPN en partners Hutchinson Wham-
poa en NTT Docomo, het Spaanse Telefo
nica en Finse Sonera, kunnen twee, drie of
vier frequentieblokken kopen. De verwach
ting is dat uiteindelijk vijf bedrijven met de
licenties aan de haal gaan. Na de eerste dag
zijn alle zeven gegadigden nog in de race.
Olifantenverzorger Pieter van der Valk: „Beginners moeten onge
veer anderhalf jaar meelopen."
FOTO GPD HENK BENTING
De grafstenenmaker, de olifantenverzorger, de pianostem
mer en de koster. Nederland telt honderden beroepen met
slechts een handjevol werknemers. Een serie verhalen over
hun arbeidsvoorwaarden. Vandaag deel 2: de olifantenver
zorger.
emmen rixt albertsma
De Birmaanse olifanten in
het dierenpark in Emmen
hebben de laatste stem bij de
sollicitaties voor hun nieuwe
verzorger. Als één van de oli
fanten in de kudde de verzor
ger niet mag, dan zal de solli
citant op zoek moeten naar
een nieuwe baan.
Olifantenverzorger Pieter van
der Valk maakt al twaalf jaar
deel uit van de kudde, vanaf
de zijlijn. De acht volwassen
vrouwtjes en zes jonge oli
fantjes - de grootste kudde
van Europa - accepteren hem
volledig. Als hij 's ochtends in
de stal bezig is luisteren ze
braaf naar zijn commando's.
Van der Valk begon net als
dierenverzorger toen de kud
de twaalf jaar geleden naar
Emmen kwam. Sindsdien
zorgt hij met nog vier andere
verzorgers voor de dikhuiden.
Om half achts morgens be
gint zijn dag met het voeren
van de olifanten. Zijn werktij
den zijn gebonden aan het
publiek.
„Om negen uur moeten de
olifanten naar buiten, als de
eerste bezoekers komen." Te
gen die tijd hebben ze al uit
gebreid gegeten. Om half zes
's avonds, als iedereen naar
huis gaat, mogen ze weer
naar binnen. Daar kunnen ze
met de hele groep in één
ruimte eten, spelen en sla
pen, dat laatste doen de vol
wassen olifanten trouwens
maar vier uurtjes per nacht.
In de zomer zijn het vaak lan
ge dagen voor Van der Valk.
Door de langere openingstij
den werken de verzorgers 's
zomers tenminste 8,5 uur per
dag. In de winter werken ze
7,5 uur per dag en in het
voor- en najaar 8 uur. Flexi
bele werktijden dus, die aan
het seizoen zijn gebonden.
„De meeste mensen vinden
die wisselende werktijden wel
prettig. Dan ben je 's winters
wat eerder klaar." Ondanks
de kortere werkdagen blijft de
hoeveelheid werk wel hetzelf
de. „Dat is wel eens schippe
ren. Als we de nagels van de
olifanten moeten vijlen, blijft
er minder tijd over om de stal
grondig schoon te maken."
Behendig manoeuvreert Van
der Valk zich tussen de dikke
lijven in de wei. Zachtjes pra
tend tegen de olifanten als ze
iets moeten opschuiven of
een stapje naar achteren
moeten doen. Een van de ou
dere olifanten legt zijn slurf
op het hoofd van Van der
Valk en snuffelt aan zijn oor.
De kleintjes drentelen
nieuwsgierig om hem heen.
„Omdat de olifanten 's win
ters iets later naar buiten
gaan vanwege de kou maken
we de olifantenwei zelf
schoon. In de zomer krijgen
we hulp van scholieren die
iets willen bijverdienen."
En die hulp is welkom, want
de werkdruk bij de verzorgers
neemt de laatste jaren toe,
onder andere door het invoe
ren van de 36-urige werk
week. In de nieuwe CAO is af
gesproken om onderzoek te
doen naar de werkdruk bij de
verzorgers.
„Het probleem bij de olifan
tenverzorgers is dat niet ie
dereen alle werkzaamheden
mag doen. Beginners moeten
ongeveer anderhalf jaar mee
lopen met een ervaren ver
zorger en we werken altijd
met z'n tweeën. Met minder
ervaren mensen, is het dus
moeilijker om snipperdagen
op te nemen", aldus Van der
Valk. „Je vindt ook niet zo
maar een vervanger." Want
ook ervaren krachten van an
dere dierentuinen moeten
enkele maanden aan de oli
fanten wennen.
De verzorgers van olifanten,
slangen, tijgers en vlinders,
vallen samen met alle andere
medewerkers onder de CAO
voor het Noorder Dierenpark,
die onlangs voor negen
maanden is afgesloten met
3,25 procent loonsverhoging.
Al die verschillende beroepen
hebben ook verschillende re
gelingen. Zo is de technische
dienst niet gebonden aan de
openingstijden van het die
renpark, de kassamedewer
kers zijn dat wel. Ook de pau
zes van de 130 medewerkers
van het park lopen uiteen. De
administratieve medewerkers
hebben geen anderhalf uur
pauze, zoals de verzorgers,
die langer blijven om de die
ren 's avonds weer in te slui
ten.
Hoewel sommige verzorgers
met gevaarlijke dieren wer
ken, kennen ze geen 'geva-
rentoeslag'. „We hebben er
wel eens over gediscussieerd,
maar het is nooit ingevoerd
in de CAO. Het probleem is
dat je dan ook moet bepalen
welke dieren gevaarlijk zijn.
En daar verschillen de me
ningen over." De olifanten
zouden zeker onder de 'ge
vaarlijke' dieren vallen,
meent Van der Valk. Want er
zitten zeker gevaren aan het
werken met de olifanten. Zo
ziet het enige volwassen
mannetje in het Dierenpark
zijn verzorgers als indringers
in de kudde. „Als hij ons pakt
dan vermoordt hij ons", al
dus Van der Valk.
umuiden pieter van hove
Ze geven het ruiterlijk toe. De
Nederlandse vakbonden en de
Centrale Ondernemingsraad
(COR) van Corus zien met lede
ogen aan dat bestuurslid A. van
der Velden na ruim 25 jaar ver
trekt bij het grootste staalcon
cern ter wereld. Na de fusie van
Hoogovens en British Steel eind
vorig jaar waren Van der Velden
en zijn collega F. van Duyne de
enige Nederlandse vertegen
woordigers in de top van het
bedrijf. De. precieze reden van
dit onverwachte besluit zal de
gemoederen de komende tijd
bezighouden.
Vast staat in ieder geval dat
niemand staat te juichen bij het
opstappen van de topman.
Vooral niet nu bij het concern,
met name in Groot-Brittannië,
de komende tijd ingrijpende re
organisaties zijn te verwachten.
De verliezen van de Britse vesti
gingen drikken daarvoor een té
zwaar stempel op het hele re
sultaat. Juist een persoon als
Van der Velden had het con
cern met zijn lange-termijnvisie
uit het moeras kunnen trekken,
roepen FNV Bondgenoten en
De Unie in koor.
„Hij dacht altijd tien tot vijf
tien jaar vooruit", typeert Unie
man A. van der Molen zijn
voormalige gesprekspartner.
Ook de andere bonden roemen
zijn doortastendheid en eerlijk
heid bij moeilijke ingrepen.
„Hij stond altijd open voor dis
cussie", aldus J. Mastenbroek
(CNV).
Als afgestudeerd ingenieur
metaalkunde begon Van der
Velden zijn loopbaan bij Ceca-
mines, een mijnbouw- en me
tallurgisch bedrijf in het huidi
ge Zaïre. In '75 volgde de over
stap naar Hoogovens. In re
cordtijd werkte hij zich daar
binnen de directie Staal op tot
voorzitter. Uiteindelijk werd
Van der Velden in 1992 be-
Corus-bestuurslid A. van der Velden (rechts) met op de achtergrond
zijn collega R. Henstra, directeur staal in IJ muiden.
ARCHIEFFOTO UNITED PHOTOS DE BOER POPPE DE BOER
noemd tot lid van de raad van porten van goedkoop staal uit
bestuur. Oost-Europa. In totaal vervielen
De eerste grote uitdaging liet 2.300 arbeidsplaatsen, waarvan
niet lang op zich wachten. De 1.000 via gedwongen ontslag,
staal- en aluminiumfabriek De jaren daarop ging het weer
maakte grote verliezen door de de goede kant op met Hoog-
economisjhe crisis en de im- ovens, resulterend in een re
cordwinst van een half miljard
gulden in '97.
De tweede grote beslissing
van Van der Velden c.s. was vo
rig jaar de fusie van Hoogovens
met het veel grotere British
Steel. De Nederlandse vakbon
den kwamen in opstand, vooral
na geruchten dat honderden
banen in IJmuiden zouden ver
dwijnen. Uiteindelijk liep alles
met een sisser af. De Neder
landse vakbonden sloten met
de Corus-top een werkgelegen-
heidsgarantie af tot 2004. On
danks de goede resultaten bij
de Nederlandse Corus-vestiging
in IJmuiden bleef de situatie
aan de overkant van het kanaal
zorgwekkend, mede als gevolg
door het dure Britse pond.
„We zouden die fusie nu
weer doen", sprak Van der Vel
den enkele maanden geleden
vastbesloten in een interview
met deze krant. „Je kunt pas
over vijf of tien jaar beoordelen
of de fusie echt een succes is."
Inmiddels heeft de Corus-top
forse bezuinigingen aangekon
digd in Groot-Brittannië, waar
bij zo'n 4.000 banen verdwij
nen. Van der Velden beklem
toonde destijds dat het valuta
probleem nu een zaak is die het
hele concern aangaat, en niet
alleen de Britse tak. Dit zou
kunnen betekenen dat dc min
der rooskleurige situatie bij het
concern ook gevolgen voor Ne
derland kan hebben. „Mogelijk
dat het bestuurslid dat niet op
zijn geweten wil hebben", aldus
J. Duynhoven (FNV Bondgeno
ten).
Ook is het denkbaar dat de
reorganisatie in het Verenigd
Koninkrijk volgens Van der Vel
den niet ingrijpend genoeg is.
De Britse vestigingen zijn veelal
verouderd. Mogelijk krijgen de
Britse vakbonden meer infor
matie over het vertrek van de
topman tijdens een ontmoeting
op 16 augustus met bestuurs
voorzitter John Bryant
