Tijdbom onder Nederlands voetbal
'Uitgangspunt van
clubs is verkeerd'
ZATERDAG 29 JULI 201
'Straks vallen we terug op het niveau Saarland en Luxemburg'
Theo van Seggelen van de spelersvakbond
WCS wordt niet warm of koud van de kri
tiek op het plan van de Europese Commis
sie om paal en perk te stellen aan het ver
kapte transfersysteem. Hij begrijpt de
commotie wel. „Als je het uitgangspunt
hanteert dat de club moet verdienen aan
transfers van voetballers, om de eigen ex
ploitatie rond te maken, verfoei je de plan
nen. Dan is het net als tussen Israëel en de
Palestijnen, dan kom je er nooit uit."
Hij vindt het uitgangspunt van de clubs
verkeerd. Het idee van een club moet vol
gens hem zijn om kampioen te willen wor
den en niet om geld te verdienen aan spe
lers. „Het eerste doel van de club moet op
leiden blijven. We proberen nu een rege
ling tot stand brengen waarbij de ene club
de ander betaalt voor de opleiding van een
speler. De FIFA heeft het voorstel gedaan
van 150.000 Zwitserse francs per jaar met
een maximum van drie jaar. Dat bedrag
vindt de Fifpro veel te hoog en daar is de
Europese Commissie het helemaal niet
mee eens. De Fifpro denkt aan een bedrag
tussen de 50.000 en 75.000 gulden. Als het
om een international gaat, kun je het be
drag verdubbelen. Maar bij een paar ton
houdt het wel op."
Als secretaris van de internationale spe
lersvakbond Fifpro is Van Seggelen nauw
betrokken bij aanpassing van de regle
menten, samen met de wereldvoetbal
bond FIFA en de Europese Commissie.
Het plan van de Europese Commissie is
volgens Van Seggelen helder en duidelijk:
totale afschaffing van het transfersysteem
en een beschermde maatregel voor de
jeugdopleiding. Alleen daarover valt vol
gens hem met de Europese Commissie te
praten.
Het zou betekenen dat een club bij een
tussentijds vertrek van een speler alleen de
restwaarde van het contract (salaris) mag
vragen. Plus een bonus voor een deel van
de betaalde transfersom, maar dan alleen
in een overgangsfase. Van Nistelrooij zou
door deZe plannen aan het einde van het
volgende seizoen niet meer dan negen
miljoen gulden opleveren voor PSV, terwijl
Manchester United dit voorjaar nog bereid
was 65 miljoen gulden te betalen.
De Europese Unie wil per 1 januari 2001 een
einde maken aan de 'slavernij van de
voetbalmiljonairs'. Spelers moet kunnen gaan
en staan waar zij willen en de transfersommen
moeten drastisch worden beperkt, vindt de EU.
Een desastreuze ontwikkeling voor
opleidingsland Nederland, is de sombere
prognose van de voorzitter betaald voetbal mr.
Henk Kesler. Volgens hem leidt de maatregel tot
een 'absolute teloorgang van het Nederlandse
voetbal'. Voetbalmakelaar Ton van Dalen
voorspelt 'een chaos, die spelers stimuleert tot
contractbreuk'. De tijdbom tikt, de lobby is in
volle gang.
De dag had beter gekund. Een
etmaal na de megatransfer van
Luis Figo, die voor 136 miljoen
gulden verhuist van Barcelona naar Real Ma
drid, schuift een zware KNVB-delegatie in
Brussel aan tafel bij de Nederlandse Euro
commissaris Frits Bolkestein. „Om te kijken
wat er nog te redden valt", zegt Henk Kesler
een dag later op zijn kantoor in Enschede. Of
het veel zal helpen?
„Ik ben vandaag in de stad wel zes keer
aangeschoten over Figo", zegt Ton van Da
len op de dag van de 'Brusselse connectie'
op een Enschedees terras. „Maar zo'n trans
fer is een incident, daar kun je het hele sys
teem niet op veroordelen. Ik vergelijk het
maar met drie kunstverzamelaars die probe
ren elkaar de loef af te steken. Dan schiet de
prijs ook als een raket omhoog."
Vooral de exorbitant hoge bedragen zijn
een doorn in het oog van de Europese Com
missie (EC). Commissaris Monti wil daarom
in Europa voor eens en altijd een einde ma
ken aan de regels van de wereldvoetbalbond
FIFA. Die leiden volgens hem tot miljoenen
transfers van sterspelers en kartelvorming
van de rijke clubs en zijn strijdig met de EU-
regels voor het vrije verkeer van personen.
De KNVB voert in Brussel al maandenlang
een lobby om het transfersysteem niet ver
der af te kalven, maar vindt (vooralsnog)
weinig gehoor bij de Europees commissaris
concurrentiebeleid. „Omdat", zegt Theo van
Seggelen, „de EC niet praat over Nederland
KNVB-voorzitter Henk Kesler: „Wat de Euro
pese Commissie voorstaat, is een ongewenste
situatie. Het leidt tot een absolute teloorgang
van het Nederlandse voetbal."
foto gpd carlo ter ellen
maar over Europa. Dat dit systeem voor Ne
derland wat minder goed uitpakt dan voor
Italië ontken ik niet. Maar het valt ook niet te
ontkennen dat Nederland een exportland is.
Welk systeem ook wordt gehanteerd, Neder
land zal nooit kunnen concurreren met het
buitenland. Alleen al niet qua salaris."
Afhankelijk
Het Nederlandse topvoetbal is in financieel
opzicht voor een groot deel afhankelijk van
de verkoop van spelers aan rijke buitenland
se clubs. Het transfersysteem houdt de clubs
in de kleine voetballanden in leven. Toen en
nu, sinds jaar en dag. Daar is vriend en vij
and het wel over eens.
„Voor onze inkoopmarkt", spreekt Kesler
de taal van de clubs, „zijn wij aangewezen
op het buitenland. Voor de verkoopmarkt
moeten wij naar het buitenland, omdat onze
media-inkomsten veel lager zijn dan in
Duitsland, Italië of Engeland. In het seizoen
1998-'99 heeft de eredivisie gedraaid met een
verlies van 113 miljoen gulden. Dat verlies
werd voor een belangrijk deel goedgemaakt
door 85 miljoen aan buitenlandse transfer-
gelden."
Na het beruchte Bosmanarrest uit 1995,
dat er voor zorgde dat voetballers na het uit
dienen van hun contract kunnen gaan en
staan waar ze willen, draaide het circus ech
ter vrolijk door. Kesler: „Het Bosmanarrest is
een groot goed. Maar achteraf niet als je ziet
waartoe het geleid heeft. De spelers en de
makelaars zijn er beter van geworden, de be
drijfstak in het geheel niet."
De clubs reageerden alert en speelden
handig in op de nieuwe situatie door de spe
lers langdurige contracten te geven, om bij
een tussentijds vertrek hoge afkoopsommen
te kunnen vragen. Zodat er uiteindelijk wei
nig veranderde. Dat was tegen het zere been
in Brussel.
„Al jaren geleden", zegt Van Seggelen,
„heeft de Europese Commissie de FIFA ken
baar gemaakt dat hun regels in strijd zijn
met het Europese recht en dat die aangepast
moeten worden. Dat heeft de FIFA gepro
beerd zo lang mogelijk te rekken. Tot ze het
in Brussel zat waren. Pas toen heeft de FIFA
toegezegd dat ze tegemoet zullen komen aan
de wensen van de Europese Commissie om
tot een ander systeem te komen. Het bete
kent afschaffing van het transfersysteem met
een beschermde maatregel voor de jeugdop
leiding."
Kesler noemt het 'een volstrekt ongewens
te situatie' wat de Europese Commissie nu
voorstaat. „De rijken worden alleen maar rij
ker, de rest kan creperen. Al vanaf april zit ik
met kromme tenen in de schoenen. Dit sys
teem is bedacht door mensen die niet enige
affiniteit met sport hebben. Alles wordt in
hun ogen beheerst door economische wet
ten. Ze gaan volledig voorbij aan de wetten
van de sport."
Een tijdbom onder het Nederlandse voet
bal? „Zo zou je het kunnen noemen", zegt
Van Dalen. Hij noemt het een 'kulverhaal'
dat topvoetballers gelijk geschakeld moeten
worden met gewone werknemers. „Dan zou
den ze ook als gewone werknemers moeten
verdienen. Dat is dus niet zo. Ze worden vor
stelijk betaald. Jij hebt dertig jaar gewerkt en
verdient nu misschien 120.000 of 130.000
gulden. Daar krijg je tegenwoordig nog am
per een jeugdspeler voor.
Ze zullen zich nu wel verschuilen achter
de gekte op de transfermarkt, maar om hoe
veel spelers gaat het dan? Twintig, dertig,
hooguit. Meer zijn het er niet. Op een totaal
van 30.000 profvoetballers in Europa. Is dat
een reden om de hele boel op de kop te zet
ten? Ik kan me niet voorstellen dat normaal
denkende mensen zulke regels kunnen in
voeren.
Als een voetballer straks na een jaar, of
misschien wel na drie maanden, zijn con
tract kan opzeggen, denk ik dat het hier snel
bekeken is. Dan zal er in dit land heus nog
wel gevoetbald worden, maar dan is het ni
veau helemaal nul. Dat zeg ik niet als voet
balmakelaar, maar als voetballiefhebber, die
als voormalig manager (bij FC Twente, red.)
weet hoe het werkt bij een club."
Sombere tijden
Als ex-penningmeester van FC Twente weet
Kesler eveneens uit ervaring hoe hard de
In de week waarin het transfersysteem nadrukkelijk ter discussie stond, voltrok zich een mega-overeenkomst. Luis Figo ging voor 136 miljoen
gulden van Barcelona naar Real Madrid. Op de foto boven Figo aan de bal tijdens de EK-wedstrijd Portugal-Roemenië. Op de foto rechts de over
gang naar Real aanschouwelijk in beeld, met rechts de legendarische Alfredo de Stefano. foto's era ap
De Europese Commissie is niet bereid ver
der te gaan, zegt Van Seggelen. „De FIFA
staat onder tijdsdruk en zal door de knieën
moeten en compromissen sluiten. Na
twee jaar discussiëren is het geduld van de
Europese Commissie op. Zij neemt niet
langer genoegen met uitstel en wil dat de
FIFA voor 21 september met een aan
vaardbaar voorstel komt. Zo niet, dan gaat
de Europese Commissie de regels van het
Europese recht strikt toepassen en krijgen
ook voetballers een opzegtermijn van drie
maanden. Net als u en ik"
Het is een drukmiddel, beaamt Van Seg
gelen. „De bedoeling is dat spelers twee
keer per jaar van club kunnen wisselen, in
december en juli/augustus. Alleen niet in
het eerste jaar dat ze bij een club spelen."
Want: het vrije verkeer van personen moet
voorop staan bij een nieuw besluit over
voetbaltransfers, zo vindt de Europese
Commissie.
meeste clubs het transfergeld nodig hebben
om tot een sluitende exploitatie te komen.
Het geldt in ander opzicht ook voor PSV, en
voor de totale ontwikkeling van het voetbal
in ons land. Kesler: „Van Nistelrooy is een
exportartikel voor wie Manchester United 65
miljoen gulden wilde betalen. Zo'n 35 mil
joen daarvan vloeit terug in het Nederlandse
circuit. Het zou rampzalig zijn en redelijk be
dreigend als gaat gebeuren wat zich nu afte
kent."
Dan breken er volgens hem sombere tij
den aan voor het Nederlandse voetbal. „Het
profvoetbal in ons land leeft qua uitgaven
boven zijn stand. Het betekent dat er ge
snoeid moeten worden in de salarissen, of in
de jeugdopleiding. Het leidt tot een absolute
teloorgang van het Nederlandse voetbal en
tot een nog grotere tweedeling tussen de
topclubs en de rest."
Van Dalen heeft inmiddels de eerste signa
len van clubs (Vitesse, Heerenveen) al opge
vangen dat ze stoppen met de jeugdoplei
ding als het transfersysteem wordt afge
schaft. Hij noemt het een 'levensgevaarlijke
ontwikkeling' als de animo verdwijnt om
jeugd op te leiden. „De paar echte talenten
komen wel door, de rest niet meer. Dat zou
dramatisch zijn." Kesler: „Ik heb wel begrip
voor het standpunt als ze dat in een emotio
nele bui roepen. Want ze zullen het uit de
lengte of de breedte moeten halen."
Kesler krijgt er grijze haren van, zegt hij.
„Als het voorstel van de Europese Commis
sie werkelijkheid wordt en de clubs gaan in
derdaad bezuinigen op de opleiding, dan
kunnen we de Oranje-gekte wel vergeten.
Dan kwalificeren we ons niet eens meer voor
een EK of WK en vallen we terug op het ni
veau Saarland en Luxemburg. Daar werkt de
WCS in de Fifpro aan mee. Volstrekt krank
zinnig."
Van Dalen reageert al even bitter. „Een
spelersvakbond hoeft zich geen zorgen te
maken over de toppers, die hebben allemaal
een eigen makelaar. De WCS is er vooral
voor de spelers in de marge van het betaalde
voetbal. Als gaat gebeuren wat de EC wil, be
tekent het dat een veel spelers in de eerste
divisie hun zekerheid verliezen. Daarnaast
krijgen ze een lager salaris en geen tekengeld
meer. Als dit doorgaat, is er geen club in de
eerste divisie die nog een meerjarig contract
wil afsluiten."
Een onzalig idee, vindt Van Dalen. „Waar
om denk je dat Van Raaij zoveel haast had
om Van Nistelrooy te verkopen? Er is straks
een kleine toplaag die enorm profijt trekt van
de nieuwe maatregel. Die spelers worden
nog meer volgestopt. Duizenden anderen
worden er veel slechter van. Als FC Twente
volgend jaar in plaats van 15 of 20 miljoen
nog maar 2,5 miljoen gulden kan vragen
voor Vennegoor of Hesselink is de zaak toch
kapot. Dat is een dodelijke ontwikkeling voor
de kleine voetballanden. Is dat wat meneer
Van Seggelen en de Europese Commissie
voor ogen staat?"
ALBERT GEESING
Theo van Seggelen: „Nederland zal nooit kun
nen concurreren met het buitenland."
