Tatoeage ook voor landrotten
Passanten
Zomer 2000
iavenmeester
raart even niet
Drakenbootrace op
Oosterduinsemeer
Koudekerk
970
Met een afbeelding van Jezus op de rug kregen zeeschuimers niet met de zweep
n eigen boot ligt op het droge. „Va-
n, daar heb ik dit jaar even geen zin
Door zijn met verfspikkeltjes
spetterde brilglazen kijkt Hans van
eef uit over de dobberende schuiten
zijn jachthaven. Zijn hobby is lang,
ng geleden zijn werk geworden.
)us die hobby, die ben ik kwijt."
e 56-jarige havenmeester van Zijl-
cht is nu een beetje een landlubber
ssen de bootjes. Vroeger, ja toen was
j altijd op het water te vinden. Zei-
n, 'want ik ben zelf geen motorboot-
an'. Het was een logische stap voor
jongeling om bootjes te gaan bou-
en. Bootjes? Jachten fabriekte hij, in
-oorschoten. Ja, dat was mooi. Tot na
jftien jaar die werf ermee ophield en
in Kleef moest uitkijken naar iets an-
ks.
>e jachthaven tegenover de Boter-
uispolder ligt behoorlijk vol. Zeil-
>otjes, motorschepen, van alles wat.
eest vaste huurders. Het is sinds de
chtiger jaren Van Kleef z'n bestaan,
aar helemaal begrijpen doet hij het
et: „Dat ligt daar maar te liggen. De
ensen varen maar weinig. Op een
?le mooie zondag gaat misschien 35
v ocent varen, de rest ligt er gewoon."
;n simpele zeilboot kost tweede-
inds misschien tienduizend gulden,
:rekent Van Kleef. Het liggeld is
ireeduizend per jaar. Met een scheve
imlach:Als je 'm tien keer per jaar
ibruikt, dan weet je hoeveel het kost
_ïr tochtje."
m dat liggeld alleen kan de haven-
leester overigens niet leven, zegt hij.
)dt zou mooi zijn..." Wat hij nodig -
ïeft, is klandizie voor z'n watersport -
inkel. En daarvoor zijn weer veel
issanten nodig: eendagslogés, die
iuw nodig hebben of een dekzeil of
ts anders, en daarvoor aankloppen
j de mevrouw Van Kleef die over de
inkel gaat.
et onderkoeld-melancholiek wolkje
at om de havenmeester hangt blijft
ïaangetast als heel even een klein
setje gram bij hem bovenkomt. Want
ij heeft niet zoveel passanten als hij
iu willen. En dat is de schuld van de
imeente Leiden, die de scheepslui
iet borden naar de eigen passanten
aven lokt. „En op die manier onder
lijn duiven schiet."
'eten de dames en heren van de
ant genoeg? Dan gaat Van Kleef
eer terug naar de grote loods. Daar
aan twee forse vletten in de steigers,
'ant het bloed kroop waar het niet
lan kon. Vier jaar geleden ging de
avenmeester - op kleine schaal -
ich weer boten bouwen. Want dat is
>ch het allermooiste. „De laatste boot
il wel voor mezelf zijn, denk ik."
jkïERDAG 29 JULI 2000
m
Het l.eidsch Dagbla
de publicatiedatum
dat mijn zijn beroep te maken heeft. Dat
zie je tegenwoordig trouwens nog steeds.
Een tatoeage moet vaak iemand hele le
vensgeschiedenis in zich hebben. Men
sen denken er lang over na. Maar wat
echt anders is dan vroeger,
is dat iedereen er tegen
woordig een kan nemen.
Vroeger waren het inder
daad alleen de zeelui, de
criminelen, de hoeren: een
beetje de duistere macho
kant. In die tijd vond je nog
zo vijf tatoeage-shops op
Katendrecht. Die zijn nu
allemaal weg, maar tegen
woordig zijn het ook de ad
vocaten die op het Rapen
burg wonen, die een ver
siering willen. Je ziet zelfs
tatoeages in reclames te
genwoordig. Dat had ik
vijftien jaar geleden, toen
ik met mijn shop begon,
nooit kunnen denken."
„Ik ben zelf heel vroeg begonnen met kel-
tische ontwerpen en tribals. Daar ben ik
ook vooral bekend om. Ik deed ze al toen
ze nog niet in de mode waren. Soms ko
men er zelfs mensen uit Duitsland hele
maal naar Leiden toe. Dan rijden ze on
derweg zo tien, twaalf vakbekwame colle
ga's van me voorbij, die die tatoeage ook
heel goed hadden kunnen zetten", zegt
Eus. „Maar ik vind het leuk dat die tradi
tionele afbeeldingen nu ook weer een
beetje opkomen. Ik houd wel van die af
wisseling."
„Ik heb hier veel voorbeelden. Kijk maar
in de boeken... Er zijn toch nog altijd veel
maritieme afbeeldingen te vinden", zegt
Eus. Hij heeft hele stapels platenboeken
en vakliteratuur. Wie zich er een middag
je in zou verdiepen, kan zonder proble
men de geschiedenis van de tatoeage
achterhalen. De fine /me-periode waarin
de tatoeëerders - het woord zegt het al -
steeds fijner gingen werken: dunne lijn
tjes, veel gepriegel. De new wave tijd, de
tijd van de tribals... „Kijk, hier heb ik een
boek over Sailor Jerry. Een van de be
kendste artiesten van deze eeuw. Hij is
groot geworden met zeemanstatoeages."
Eus heeft hem nooit ontmoet, Jerry Col
lins woonde tot zijn dood, in 1973, op
Honolulu. Maar uit een van de kasten in
zijn shop trekt Eus moeiteloos een plastic
plaat tevoorschijn met daarin de afbeel
ding van een zeemeermin gesneden.
Vroeger gebruikten tatoeëerders deze pla
ten veel: ze vulden de lijntjes met zwart
en drukten de afbeelding op de huid. „Dit
is nou een originele Sailor Jerry", zegt
Eus. Een verzamelaarsobject. „Hij was in
zijn tijd een van de weini
ge tatoeëerders die goed
kon tekenen. Zijn werk
wordt nog steeds gebruikt.
En ik heb ook nog een ta-
toeëer-machine van Sailor
Jerry. Hij is die apparaten
op een gegeven moment
zelf gaan maken."
Op de valreep komt Eus
met nog een aardige zee
mansanekdote. Als we
nog verder terug gaan in
de tijd, enige honderden
jaren geleden, zie je dat de
zeeschuimers vaak een af
beelding van Jezus op hun
rug hadden. Dat waren zeelui die aan
boord vanwege de dingen die ze uitvraten
vaak met de zweep in aanraking kwamen.
Tot ze daar op een gegeven moment ge
noeg van hadden. Met Jezus op hun rug
getatoeëerd, begon niemand meer aan
een geseling van zo'n persoon."
Al eeuwen grazen hier de schapen
Het oude spoelhok ziet het aan
Alsof de wereld heeft geslapen
Alleen de klok is doorgegaan
Moeder gaat de piepers jassen
Terwijl vader in zijn oude jas
De melkbussen staat te wassen
Zoals het vroeger was
Het oude spoelhok zag ze gaan
De tijd heeft even stilgestaan
foto: WIM DIJKMAN tekst: ANTON DIEDRICH
Tattoo Eus.
„De meeste
mensen die bij
mij aanklop
pen, hebben
lang en goed
nagedacht. Ik
heb namelijk
een paar
maanden
wachttijd, al
jaren. Je kunt
bij mij niet zo
maar in een
opwelling bin
nenlopen voor
een tatoeage."
Van crimineel tot rechter, van havenar
beider tot kantoorklerk: in elke beroeps
groep vind je tegenwoordig rijen mensen
die hun vel hebben versierd met een ta
toeage. Vaak verborgen, netjes onder een
laagje kleding. Nee, dan
vroeger. „Jaren geleden
zag je ze alleen in de ha
vengebieden, bij zeelui",
zegt Tattoo Eus, Leidens
bekendste tatoeëerder.
„Zeemonsters, pin-ups
achter het stuurwiel,
schepen, ankers, altijd op
de onderarmen, goed in
het zicht. Want een tatoe
age was toen'ook al duur.
Vergelijk het maar met
een gouden ring. De ta
toeage is in Nederland
bekend geworden door de
zeelieden. Zij kwamen te
rug van verre havens met
een versiering op hun li
chaam." Diq simpele, vaak grove afbeel
dingen zie je alleen nog bij de alleroud-
sten. Hoewel... „Op dit moment maken
we een beetje een opleving mee van old-
timer-tattoos", zegt Eus, toch enigszins
vergenoegd. „Niet alleen die afbeeldin
gen die met het leven op zee te maken
hebben, ook de klassieke roos, met een
vaandel er door heen. Het ziet er wel be
ter uit dan de tatoeages van vroeger.
Toen zag je nog wel eens een roos die
meer opeen bloemkool leek. De tatoeëer
ders van vroeger waren vaak tekentech-
nisch niet zo best." -
Laatst nog heeft hij een driemaster op ie
mands bovenarm gezet. „Een gepensio
neerde Katwijker. Altijd op zee gezeten,
maar nooit de tijd gehad om die tatoeage
te nemen. Nu moest het er maar eens
van komen... Zo iemand zoekt toch iets
Mensen wonen, werken of vieren vakantie aan het
water. In de rubriek Passanten aandacht voor
personen die een bijzondere band hebben met water.
Naam: Evert Jongeneel (11)
Woonplaats: Leimuiden
Beroep: scholier De Schakel, Leimuiden
Gezien: op de Oude Wetering
Waar ga je naar toe?
„Ik ga boodschappen doen bij de Digros en de
Schoenenreus in Oude Wetering.
Of Eus zelf een echte maritieme tatoeage
heeft? Nou nee. Grote grafische afbeel
dingen op borst en armen, een mooi por
tret van Rembrandt op het ene onder
been - „ik kom toch uit Leiden" - en een
'kladblok' op het andere been. „Je moet
voordat je professioneel kunt gaan wer
ken toch eerst vooral goed oefenen. Deze
veer, met al die lijntjes, is de eerste tatoe
age die ik ooit heb gemaakt", wijst Eus.
„Mijn vrouw heeft er hier op mijn kuit
ook eens een geprobeerd en deze is er op
gezet door een Samoaan, die ooit op be
zoek kwam. Op Samoa gebruiken ze stok
jes met daaraan een soort harkje. De
puntjes van het harkje worden in inkt ge
doopt en dan slaan ze het harkje in je vel.
Staat er gelijk een heel blokje... Het voelt
alsof je met een zweepje wordt geslagen,
anders dan zoals wij het doen. Dan voel
je de naald niet, maar
meer een branderig ge
voel, alsof je een schaaf
wond hebt."
„Ik heb veel tatoeages, na
tuurlijk, maar eigenlijk
heb ik ze ook niet. Als ik
een overhemd aantrek, zie
je er niets meer van", zegt
Eus. En dan komt toch
weer beroepsethiek om de
hoek kijken. „Als hier een
knul van 18 binnenkomt
voor een tatoeage op zijn
hand, dan weiger ik. Om
die mensen tegen zichzelf
in bescherming te nemen.
Maar de meesten die bij mij aankloppen,
hebben lang en goed nagedacht. Ik heb
namelijk een paar maanden wachttijd, al
jaren. Je kunt bij mij niet zomaar in een
opwelling binnenlopen voor een tattoo."
annet van aarsen
Doe je nog meer op het water?
„Ik zeil ook. Niet dat ik zelf een zeilboot heb, maar
ik ben bij de zeeverkenners. Daar zeilen we in le-
lievletten, je weet wel: van die stalen bakken.
Ga je nog op vakantie?
„Ja, ik ga straks een week op kamp met de scouts
op de Kaag.
Wat wil je later worden?
Bij de marine lijkt me wel leuk. Maar de lucht
macht is ook goed.
tekst ruud sep
foto wim dijkman
Teams van achttien per
sonen kunnen zich opge
ven voor de drakenboot-
races die zondag 1 okto
ber op het Oosterduinse
meer in Noordwijkerhout
worden gehouden. Initia
tiefnemer is het restau
rant Invitation, dat aan
het Noordwijkerhoutse
meer is gevestigd. Daar
vonden ze dat er te wei
nig te doen was op en
rond de plas en werd be
sloten 'The Dutch Dra
gons' aan te schrijven, de
grootste drakenbootclub
van Nederland die niet
minder dan 44 teams telt.
De organisatie heeft voor
de drakenbootraces in
Noordwijkerhout tot nu
toe vijf aanmeldingen
van teams binnengekre
gen. Een team moet al
peddelend varen in een
12,5 meter lange kano. In
de boot zitten achttien
peddelaars, die worden
opgezweept door een
trommelaar en aange
voerd door een profes
sionele stuurman.
De deelnemers aan de
wedstrijden in Noordwij
kerhout krijgen 's och
tends een training en
's middags volgt het toer
nooi. Als het drakenboot-
festival een succes blijkt,
wordt het een jaarlijks te
rugkerend evenement.
Ga je altijd met de roeiboot naar de overkant?
„Nee, ik pak
ook wel eens
de surfplank.
Je kan ook
verderop met
de pont,
maar dat is
minder leuk.
En dan moet
je ook beta
len.
Je hebt ook
een surf
plank?
„Ja, een oude
waarmee ik
alleen ga
peddelen en
ook een nieu
we waarmee
ik echt kan
surfen. Aan
die surfplank ber
ke van der toolen
