Zwevend naar de luchtmacht
Gesprek van de Dag
Bij Jerry Springer van stalking beschuldigde ex vermoord
M
Ockels de lucht in
Stoomcurci
van twee
weken
DONDERDAG 27 JULI 2000
152
Sommentaar
de helpende handen van hun kinderen
hard nodig bij het oogsten en andere
werkzaamheden in het land.
In feite is de grote vakan tie alleen drage
lijk, zo viel in het radioprogramma te be
luisteren, als vaders werkzaam zijn in het
onderwijs. Zo niet, dan zijn het doorgaans
de moeders die de vakantievierende kinde
ren onder hun hoede moeten nemen. Wel
iswaar gaat vader mee met de gezinsva
kantie maar daarna moet hij doorgaans
weer - fulltime - aan het werk. Omdat de
meeste vrouwen deeltijdwerksters zijn,
moeten zij ook een oplossing zien te vin
den voor de dagen dat ze niet thuis zijn.
Oma en opa, het kinderkamp, een logeer
partijtje bij een vriendje of vriendinnetje:
het kan allemaal wel, maar het is een heel
geregel en geplan. Maar ook moeders die
'gewoon thuis zijn', klagen steen en been
over hun leven en huis dat op zijn kop
worden gezet en de noodzaak iedere dag
weer iets nieuws te verzinnen tegen de ver
veling die voortdurend op de loer ligt. Ze
ker wanneer het, zoals de afgelopen we
ken, voortdurend regent.
Het argument dat de grote vakantie niet
korter kan, vanwege het fenomeen vakan
tiespreiding, snijdt in de praktijk weinig
hout. Nog steeds worden honderdduizen
den mensen tegelijkertijd gedwongen huis
en haard te verlaten. Spreiding blijkt ook
in de praktijk nauwelijks een oplossing
voor files en ongelukken op wegen, even
min voor overvolle campings en kusten
overal in Europa. Je hebt op vakantie nu
eenmaal niet alleen met Nederlanders te
maken, iedereen op het noordelijk half
rond gaat met zomervakantie. Eenmaal
terug van vakantie is het door de spreiding
moeilijker geworden om in de vakantie
weken daarna te gaan logeren bij neefjes
of nichtjes of vriendjes of vriendinnetjes
die elders wonen te logeren te krijgen. De
ene regio heeft immers veel eerder vakan
tie dan de andere.
In onderwijskringen is weinig animo voor
het inkorten van de grote vakantie en men
heeft een ijzersterk argument: de nood
zaak bij te moeten komen van een uiter
mate stressvol vak. Daarnaast zou de
voorbereiding van het nieuwe schooljaar
de nodige tijd vergen. Hoeveel tijd dit
daadwerkelijk kost en of iedereen die in
het onderwijs werkt daar zo nauwgezet
mee bezig is, is niet bekend. En ook andere
Nederlanders werken in vermoeiende,
veeleisende banen en zij hebben geen drie
maanden vakantie per jaar, plus ATV-da-
gen. Een ander argument dat bovendien
tegen die grote vakantie pleit, is het feit
dat kinderen bij hun terugkeer in de
schoolbanken veel kennis en vaardigheden
verloren zijn en het ongeveer twee weken
kost om ze weer op het oude peil te bren
gen.
enselijk
Internet meer dan Napster
Een Amerikaanse rechter heeft het bedrijf Napster ver
boden muziek te verspreiden via internet. Daarmee is
geenszins het laatste woord gezegd over een netelige
juridische kwestie met enorm grote economische be
langen. In de eerste plaats is de juridische uitspraak
voorlopig, hetgeen wil zeggen dat de rechter nog van
gedachten kan veranderen. Maar, en dat is belangrij
ker, een juridische beslissing kan de bestaande situatie,
waarin iedere internetgebruiker zijn favoriete muziek
van een andere internetter kan overnemen, niet meer
terugdraaien.
Veel muziekliefhebbers zetten hun favoriete muziek op
de computer. Door al die bestanden aan elkaar te kop
pelen biedt Napster internetters een overzicht van alle
op het net beschikbare digitale muziekbestanden. Wie
iets van zijn gading tegenkomt, kan het gewenste be
stand vervolgens gemakkelijk kopiëren. Met zo'n 20
miljoen deelnemers heeft Napster een gigantische mu-
ziekvoorraad in de aanbieding. De platenindustrie zegt
daardoor op jaarbasis een miljard gulden aan inkom
sten mis te lopen.
Napster moet nu stoppen met muziekdistributie, om
dat het bedrijf 'een website heeft die een inbreuk op
het auteursrecht mogelijk maakt'. Los van de juridisch
aanvechtbare beslissing - Napster maakt immers zelf
geen inbreuk op het auteursrecht, maar wijst internet
ters de weg naar muziekbestanden op het net - gaat
deze rechterlijke uitspraak ook voorbij aan de impact
van het internet, dat zijn populariteit juist dankt aan
het op grote schaal uitwisselen van informatie en be
standen. Het is zeker niet uit te sluiten, zoals eerder al
werd aangegeven, dat de cd-verkoop juist toeneemt
door websites als Napster.
Internet heeft de wereld opengelegd voor iedereen met
een computer. Het wezenlijke kenmerk van het net is
het uitwisselen van informatie op een schier eindeloze
schaal. Wie die uitwisseling aan banden legt, legt het
internet aan banden. En dat is met de huidige techno
logische verworvenheden onmogelijk. Is Napster er
niet meer, dan biedt het net talloze andere mogelijkhe
den om informatie en muziekbestanden door te slui
zen. In die zin is de rechterlijke uitspraak achterhaald
door de dagelijkse praktijk. Het lijkt beter en meer voor
de hand liggend dat de muziekindustrie middels af
spraken met bedrijven als Napster de auteursrechten
probeert te regelen.
De politie in de VS is op zoek
naar een in The Jerry Springer
Show verschenen echtpaar. Een
vrouw die de twee in de show
van stalking beschuldigde,
blijkt te zijn vermoord. De ver
moorde vrouw, de 52-jarige
Nancy Campbell-Panitz is de ex
van de 40 jaar oude Ralf Panitz.
Die is inmiddels hertrouwd,
met ene 42 jaar oude Eleanor.
De show is maandag uitgezon
den. Een paar uur daarna werd
Panitz' ex dood gevonden in
een huis, dat door alle drie
wordt opgeëist en waarin de
drie na de opnames in mei kor
te tijd samen verbleven. De po
litie ging naar het huis na een
melding dat twee vrouwen daar
ruzie aan het maken waren.
Toen de opnames werden ge
maakt, wist Nancy kennelijk
niet dat Panitz was hertrouwd.
Zij zei te denken voor de show
te zijn uitgenodigd omdat hij
mogelijk bij haar zou willen te
rugkeren. Toen Springer in de
show tegen haar zei ,,hij zegt je
toch dat hij dat niet wil",
stormde zij het toneel af.
Panitz zei te hopen dat zij door
de show „nu zo vernederd is
dat zij erkent dat het definitief
uit is". Voor de opnames had
hij verklaard nog seks met haar
te hebben bedreven om haar
tot in de show „in de illusie" te
laten dat hij naar haar terug zou
willen.
De politie wilde niet zeggen hoe
de vrouw om het leven kwam.
Zij verdenkt het echtpaar nog
niet van moord, maar wil het
wel verhoren. Een woordvoer
ster van de show sprak van een
„verschrikkelijke tragedie". De
programmamakers helpen de
politie bij haar onderzoek.
In 1995 vond een moord plaats
als gevolg van een talkshow in
de VS met als thema Geheime
Aanbidders. Daarin bekende de
32-jarige Amedure gek te zijn
op de eveneens aanwezige, vol
ledig verraste Jonathan
Schmitz. Deze 24-jarige, vol
gens eigen zeggen heteroseksu
eel, schoot Amedure drie dagen
na de opname van het pro
gramma dood.
Hij gaf zich vervolgens aanl
de politie, waar hij zijn c'
motiveerde met de publiekt
vernedering in de show. De
treffende aflevering is nooit
gezonden.
De van
belasting
fraude be-
schuldige
tenor LU
CIANO
PAVA-
ROTTI
heeft een
akkoord
gesloten
met de
Italiaanse
belasting
dienst. De
zanger
heeft de
slepende zaak met de fiscus ge
schikt voor een bedrag van om
gerekend circa 28 miljoen gul
den. Dat meldt de Italiaanse
zender Rai Uno. De belastingin
spectie stelde eerder vast dat Pa-
varotti in de periode 1989-1991
zo'n 20 miljoen aan inkomsten
voor de fiscus zou hebben ver
zwegen. Hij gaf Monte Carlo op
als zijn hoofdverblijf, terwijl de
belastingdienst stelde dat de te
nor hoofdzakelijk in Italië woon
de.
Een Oostenrijkse man heeftd1
moord op zijn zoon zelf opgeloss
De jongen was twee jaar gelede
om het leven gekomen toen hi|
van zijn brommer viel en werd N
aangereden. De politie hield he
steeds op een ongeval, maar
moet nu toegeven dat ze fout ze p
De politie ging over tot de arres
tatie van vier mensen nadat de
vader met overtuigend bewijsrr
teriaal was gekomen. Tijdens h
onderzoek van de vader bleek c
zijn zoon lid was van een jeugd
bende die hij wilde verlaten. D=
bende hield zich bezig met in
braken en drugshandel. Al vrij
snel na het ongeval bleek date
met de brommer was geknoeid
Een van de banden was lekgest
ken. Ook had iemand brandsttf
over de brommer gegoten, waa'
door deze onderweg vlam vatte
Het onderzoek van een privé-dt
tective die door de vader aan l>
werk was gezet gaf de doorslag
De detective infiltreerde in de j
bende en legde een getuigenis
van een van de leden op band
vast. Daar kon de Oostenrijkse
politie niet meer omheen.
De grote vakantie
Om mij heen laait de discussie over de
lengte van de grote vakantie weer op. Bij
de kassa van de supermarkt tussen moe
ders met zeurende kinderen. In een tele
foongesprek meteen vriendin die mij ver
klaart er 'helemaalgek van te worden', te
meer omdat zij vier dagen per week werkt
en dus allerlei opvangvoorzieningen
moet regelen, en in een radio
programma dat ik toevallig
aanzette. 'Je doet je huis net
voor niets, ze blijven maar
in en uit lopen, hongerig,
dorstig, met steeds an
dere plannen en nieu
we ideeën', viel uit de
monden van de deel
nemende moeders te
beluisteren, evenals
de verzuchting:
Waarom moet die
grote vakantie zo lang
zijn?'.
Die lengte heeft een his
torische verklaring. De
grote vakantie is een te
gemoetkoming geweest
van de Nederlandse
overheid aan de groten
deels agrarische bevol
king van dit land toen
- de leerplicht werd inge
voerd. Boeren hadden zomers
Tegelijkertijd zijn er ook wel geluiden te
horen die aandringen op een langere va
kantie van minimaal twee maanden. Veel
Turkse en Marokkaanse families benutten
de grote vakantie om uitgebreid terug te
gaan naar hun geboorteland en wensen
daar bij voorkeur twee maanden te ver
blijven. Ieder jaar komen tal van Turkse
en Marokkaanse kinderen dan ook later in
de schoolbanken terug dan Nederlandse
kinderen. Met een grote vakantie van tivee
maanden hoefje niet te spreiden, is de
kans op een zonnige periode in eigen land
groter en kunnen kinderen bij familie en
vriendjes elders gaan logeren.
Zelf had ik vooral de eerste weken moeite
met de grote vakantie: de ontregeling, de
chaos, het gebrek aan structuur. Daarna
ging ik het gaandeweg ervaren als een ge
zellige periode van onthaasting waar kin
deren die de rest van het jaar zo geleefd
worden, ook wel eens recht op hebben. Om
gewoon weer eens helemaal kind te kun
nen zijn, vrij te spelen, lekker in de tijd te
kunnen hangen. Om dingen te leren die ze
op school niet leren, over allerhande zaken
die met het leven zelf te maken hebben.
Maar ik vond het ook altijd weer heerlijk
als de scholen weer begonnen. En ik weer
baas over mijn dagindeling kon zijn.
Kamp om jongeren warm te maken voor baan als straaljager- of helikopterpiloot
Vrijwel geluidloos komt het ranke witte vliegtuig over het glooiende grasveld aanzweven. Net
waar het kaalgeschoren gedeelte begint, zet de piloot de landing in. Dat gaat niet zachtzinnig:
van een meter of twee laat de vlieger de 'kist' met een klap op het gras terechtkomen. „Die had
nog wat te veel vaart", stelt chef-instructeur Goos Hageman droogjes vast. Honderdvijftig jonge
ren uit het hele land nemen deze zomer weer deel aan de Jeugd Luchtvaart Opleiding, een zweef-
vliegkamp dat betaald wordt door de Koninklijke Luchtmacht. Een groot deel van hen vliegt op
het Nationaal Zweefvliegcentrum Teriet, ten noorden van Arnhem.
Doel van de cursus is de jonge
ren warm te maken voor een
baan bij de luchtmacht. „Jaar
lijks meldt zich een groot aantal
aan om opgeleid te worden tot
piloot op een helikopter of een
straaljager", aldus woordvoer
ster Salentijn van de Koninklij
ke Luchtmacht. „Dat wil echter
niet zeggen dat we voldoende
geschikte kandidaten binnen
krijgen. De selectie is erg zwaar.
Van de duizend aanmeldingen
komen slechts enkelen daad
werkelijk in een F 16 of een he
likopter terecht. De Jeugd
Luchtvaart Opleiding is voor
ons een manier al in een vroeg
stadium in contact te komen
met jongeren die feeling heb
ben met vliegen."
Op de start- en landingsbaan
van Teriet hangt een wat on
werkelijke sfeer. De route er
naartoe is bij de ingang gemar
keerd met een bord 'Verboden
Toegang' en 'Alleen voor le
den'. Een zandweg voert tussen
gras- en heidevelden door. Na
enkele kilometers doemen, op
de top van een glooiing, twee
bestelbussen op. Eromheen lo
pen en zitten mensen. Het zijn
instructeurs en jongeren die de
Jeugd Luchtvaart Opleiding vol
gen, het zomerse zweefvlieg-
kamp van de luchtmacht.
De deelnemers willen bijna
zonder uitzondering lucht
machtvlieger worden. „Schrijf
maar op: luchtmacht, ik kom er
aan", zegt branieschopper
Mustafa. De 19-jarige Amster
dammer, geboren in Kazachs-
tan maar al sinds zijn vierde in
Nederland, zit samen met zijn
even oude vriend Hicham op
zijn beurt te wachten. Beiden
hebben dit jaar havo-examen
gedaan. „Ik word straaljagerpi
loot. Het is moeilijk, maar ik ga
het redden", zegt Mustafa. „Ik
heb net mijn eerste landing ge
maakt. Dat is echt kicken. De
adrenaline schiet door je lijf."
„Het is moeilijker dan ik ge
dacht had", zegt Hicham. „In
ieder gevaf moeilijker dan de
computerspelletjes die we altijd
doen."
Op de keurig geschoren, glooi
ende grasvlakte tegenover de
twee bussen is het een komen
en gaan van zweefvliegtuigen.
De lier trekt om de vijf a tien
minuten een toestel de lucht in.
Dat gaat met een ongekende
kracht: het vliegtuig zit in drie
seconden aan de honderd kilo
meter per uur. Dan gaat het
steil omhoog tot drie- a vijfhon
derd meter, waar afgekoppeld
wordt. En dan is het een kwes
tie van zo lang mogelijk boven
blijven.
Iets verder op het grasveld, net
achter plek waar de vliegtuigen
vertrekken, zetten de toestellen
hun wiel weer aan de grond.
Een goede piloot landt niet, die
strijkt neer. Net voor de aarde
bereikt wordt, gaat het toestel
weer iets omhoog, om vervol
gens het gras te aaien en een
meter of vijftig verderop tot stil
stand te komen. Ook Iwan; een
17-jarige havo-scholier uit
Veenendaal, is overtuigd van
een toekomst in een F 16, of
minstens in een helikopter. Hij
kent het traject al uit zijn hoofd.
„Je gaat eerst naar de KMA voor
een vooropleiding en dan ga je
naai' Amerika. Daar leer je het
echte vliegen. De selectie is
zwaar, maar ik kom er wel door.
Het mooie van vliegen vind ik
dat je met je hoofd én met je
handen werkt. En ik ben met al
lebei wel goed."
„Er is inderdaad veel belang
stelling voor het beroep van
jachtvlieger", zegt woordvoer
ster Salentijn. „Maar dat bete
kent niet dat we ook automa
tisch genoeg geschikte kandida
ten binnenkrijgen. Van de dui
zend aanmeldingen zijn er
maar een paar goed genoeg om
daadwerkelijk in een F 16 te
vliegen. De Jeugd Luchtvaart
Opleiding is een manier om al
in een vroeg stadium in contact
te komen met jongeren die fee
ling hebben voor het vliegen."
Er zijn tijdens de cursus geen
mensen van de Koninklijke
Luchtmacht op Teriet aanwe
zig. Toch kijkt Defensie op af
stand mee. De instructeurs
houden tijdens de twee weken
een logboek bij waarin ze van
iedere deelnemer niet alleen de
vaardigheden in de lucht vast
leggen, maar ook zaken als het
functioneren in de groep. Altijd
makkelijk voor wanneer zo'n
jongen (in de groep van 150
deelnemers zijn maar enkelf
meisjes) later inderdaad bij
luchtmacht solliciteert. De ji
geren krijgen deze rapportaj j
zelf ook te zien.
Hoeveel jongeren voor het
derland gaan vliegen, oftew
wat het rendement van de c
sus is. kan de luchtmacht ov
gens niet zeggen.
Instructrice Roelie de Boer,
het dagelijks leven medisch
analist in het Radboud
huis in Nijmegen, vindt het
weldig om de jonge knapen
leren zweefvliegen. „Ze zijn
thousiast en betrokken, ze
men een echte groep. En ze
ren enorm snel." Heeft ze ei
geen moeite mee op een vei
kapte manier reclame te me s)
voor de luchtmacht? „Dit is
alleen een voorportaal voor
luchtmacht. Er doet ook
jongen mee die mavo heel
dat is niet genoeg om piloot
worden. Als het er alleen
om ging personeel voor de
luchtmacht te winnen, zoul
niet uitgenodigd zijn."
;et 1
ft J
>o
m; i
de
Het duurde even, maar
uiteindelijk was het giste
ren rond het middaguur
dan toch zover; de lance
ring met de Sling Shot in
Scheveningen met Wub-
bo Ockels, Nederlands
eerste man in de ruimte,
aan boord.
De ervaring beviel zo
goed dat de gewezen as
tronaut nog zeven keer de
lucht in ging. Telkens met
een van de leerling-ruim
tevaarders die ook voor
de gelegenheid waren uit
genodigd. In zijn enthou
siasme ging Ockels daar
na over tot de bediening
van de gigantische kata
pult, de nieuwste attractie
op de Scheveningse Pier.
Hij trok de pin los waar
door passagiers met een
acceleratie van 0 tot 200
kilometer per uur in an
derhalve secon
de de lucht in-
gingen
Het enthousiast
aftellen van het
publiek voor
Ockels was gis
teravond tel
kens tevergeefs.
Een technisch
mankement
maakte een
vlucht toen on
mogelijk. De
ploeg van de
'katapult' belde
driftig met de
uitvinder van de
attractie in
Duitsland, maar
deze kon op af
stand ook het
antwoord niet
De organisatie kampte
eerder al met de nodige
tegenslagen. Vrijdag had
de Sling Shot opgebouwd
moeten worden. Zwaar
weer verhinderde die dag
de overtocht uit Rotter
dam. En op maandag
maakte de harde wind de
opbouw onmogelijk. Steef
Versprille, exploiteur-di-
recteur van Bungy Jump
Holland, verwacht deson
danks veel van de Sling
Shot. „Ik denk dat het een
sensatie wordt. Hopelijk
wordt het een vaste at
tractie op de Pier. Extre
me sporten of andere ex
treme bezigheden zijn
helemaal van deze tijd.
Mensen zoeken kicks, ze
willen voelen dat ze le
ven."
GPD
Jongeren bekijken de cockpit van het zweefvliegtuigje waarmee ze hun eerste vlucht zullen maken. foto gpd tom van dijke
Begin jaren vijftig hield del
ninklijke Luchtmacht voorl
eerst een zweefvliegkamp
jongeren op zweefvliegcent
Teriet, tussen Arnhem en A;
doorn. De traditie hield in 1
op te bestaan, maar met he
oog op het personeelstekoi
Defensie worden de kampe
sinds een paar jaar weer gel
den. Scholieren verblijven t
weken op een vliegveld - tej
woordig doen naast Teriet c
andere vliegvelden mee - ei
krijgen in die tijd een s'toon
cursus zweefvliegen, „een g
de voorbereiding voor het
gen bij de luchtmacht of bij
KLM."
De jongeren worden gewoi
via de middelbare scholen,
eindelijk worden er 150 toej
ten. Bij de selectie wordt on
meer gekeken of iemand lat
inderdaad bij de luchtmach
werken.
De luchtmacht betaalt voor
dere deelnemer duizend gu
den. De jongeren zelf betalt
250 gulden, plus tachtig gul
voor een luchtvaartkeuring, L
De opleiding duurt twee we
en de cursisten gaan alleen
het weekend ze naar huis. A
vluchten worden met instni
teur gemaakt. De deelnema f
krijgen aan het eind van dei
sus geen brevet. Daarvoor n
een zweefvlieger een flink a -
tal solovluchten gemaakt hi
ben. Ze worden echter wel
acht zelfstandig een vlucht i
kunnen maken.
