I
Ex-president
van Indonesië
toch vervolgd
Mislukken Camp David nog geen ramp
'Krstic moet geweten hebben van massaslachting'
Buitenland
Bosnische moslims belaagd
lOENSDAG 26 JULI 2000
'réjustunnel gesloten na brand
iambery De Fréjustunnel tussen Frankrijk en Italië is vanmor
en gesloten, nadat een vrachtwagen in brand was geraakt. De
irandweer had het vuur na ongeveer anderhalf uur onder con
trole. Niemand raakte gewond. De vrachtwagen vatte vlam on-
eveer op achthonderd meter van de uitgang van de tunnel in
tankrijk. De tunnel is op dit moment de enige manier om met
Ie auto door de Alpen van Frankrijk naar Italië te komen. Na de
irand in de Mont Blanc-tunnel in maart 1999, waarbij 41 men
en omkwamen, is deze weg voor alle autoverkeer gesloten. Ook
"1 lie brand ontstond in een vrachtwagen.
'itbulls storten zich op negenjarige
■rijs Twee pitbulls hebben in de Parijse voorstad Trappes een
Qfl legenjarige jongen aangevallen en zwaar verwond. Zes voorbij-
angers poogden de honden van het kind af te houden door ze
slaan en te trappen. De jongen moest urenlange operaties
ndergaan, maar verkeert buiten levensgevaar. De eigenaar van
e honden is gearresteerd. Sinds het begin van het jaar zijn
rankrijk bijna 11.000 overtredingen van de wet op gevaarlijke
-lllionden geregistreerd. In totaal liepen daarbij 368 mensen deels
evaarlijke bijtwonden op, onder wie 47 politiemensen.
Steeds meer Russen seropositief
tosKQUHet aantal seropositieven in Rusland is de eerste helft
n dit jaar explosief gestegen. Van de 53.000 geregistreerde ge-
allen heeft bijna de helft zich in de eerste zes maanden van
gemeld. Dat zei de leider van het Russische federale aids-
4.1 ireventieteam, Vadim Pokrovski, gisteren. Volgens Pokrovski
ijn er in werkelijkheid veel meer seropositieve Russen. Ver-
ïoedelijk zijn meer dan 300.000 mensen besmet. Dat aantal
roeit snel, omdat de federale overheid niet voldoende geld
a"eeft voor preventie en bestrijding. In de regio Moskou zou al 5
irocent van de jongeren seropositief zijn. Als er niet meer geld
omt, zullen in 2015 circa 1,6 miljoen mensen met hiv in Rus-
ind rondlopen, zei Pokrovski.
art
- )ok EU dreigt Fiji met sancties
russel Als de autoriteiten op Fiji niet snel de democratie her
tellen, kan dat ten koste gaan van de ontwikkelingshulp van de
uropese Unie aan de eilandengroep. De vijftien EU-lidstaten
litten gisteren in een verklaring hun bezorgdheid over de moei-
jke positie van de grote groep etnische Indiërs op de eilanden-
oep, waar het sinds 19 mei onrustig is. Op die dag bestormde
en groep etnische Fijiërs het parlementsgebouw uit protest te
en de invloed van de Indische minderheid in de politiek. De
estorming was het begin van een gijzelingsactie die pas on-
ings werd beëindigd. Het leger, dat de macht naar zich toe
eeft getrokken, heeft aanzienlijke concessies gedaan aan de re-
ellen, waarop internationaal veel kritiek is gekomen.
lebellen Burundi doden 50 mensen
ujumbura In het oosten van de Afrikaanse staat Burundi heb-
en rebellen een bloedbad aangericht. Ze vermoorden in het
(eekeinde zeker vijftig mensen, zo meldt het Burundese pers-
ureau ABP. De moordpartij deed zich voor in de provincie
uyigi, niet ver van de grens met Tanzania. De daders staken
entallen huizen in brand, en sloegen aan het plunderen. Eer-
er kwamen berichten over hevige gevechten in de buurt van
e hoofdstad Bujumbura tussen regeringstroepen en rebellen.
)e belangrijkste rebellenbeweging CNDD-FDD verwierp giste-
;n het jongste internationale vredesplan. De burgeroorlog in
urundi heeft sinds 1993 meer dan 200.000 levens gekost.
'inochet lijdt nederlaag bij hof
iNTiAGODe Chileense oud-dictator Pinochet heeft in het pro-
da es over opheffing van zijn parlementaire onschendbaarheid
en zware nederlaag geleden. Het hooggerechtshof in Santiago
epaalde gisteren dat er geen advies over de gezondheid van de
-jarige Pinochet zal worden ingewonnen. De advocaten van
e oud-dictator hadden zo'n advies gevraagd, omdat hun cliënt
hun ogen te oud is om berecht te worden in de zaken wegens
;hending van de mensenrechten die tegen hem zijn aange-
pannen. Het definitieve besluit van het hooggerechtshof wordt
as medio volgende maand verwacht. Pinochets onschend-
aarheid is door een lager gerechtshof al opgeheven, maar de
ud-dictator is hiertegen in beroep gegaan.
r lervië pakt gebruik internet aan
elgrado De Servische regering legt het internetgebruik aan
3 anden. Door toepassing van een speciale wet brengen de be-
tuurders van deze Joegoslavische deelrepubliek alle internetge-
ruikers in kaart, en kunnen ze hun e-mailverkeer controleren,
lat meldde de verboden radiozender B2-92 gisteren. De toe-
ang tot het wereldomspannende computernetwerk wordt door
risverhogingen nog duurder gemaakt. De betrokken wet zou
ïedio juli al van kracht zijn geworden. De Servische regering
rad al eerder hard op tegen andere media. Het regime wil met
jongste maatregel 'de enige deur naar de wereld' sluiten, al-
us een provider in de Joegoslavische hoofdstad Belgrado.
)el Ponte onderzoekt geld Milosevic
icosiA-den haag Carla Del Ponte, de hoofdaanklaagster van het
legoslavië-tribunaal in Den Haag, gaat later dit jaar naar Cy
rus voor een onderzoek doen naar de financiën van de Joego-
avische president Milosevic. Dat zei de Cypriotische minister
an financiën Clerides gisteren. Del Ponte zou de Cypriotische
(gering per brief hebben ingelicht over de 'vertrouwelijke mis-
Milosevic en vier leden van zijn kabinet hebben een groot
irtuin dat naar verschillende oorden gebracht kan zijn, waar-
nder Cyprus", aldus tribunaal-woordvoerder Risley. De VS
ebben Joegoslavische banken op Cyprus er eerder van be-
inde ehuldigd geld wit te wassen voor Milosevic.
lebellen Colombia laten gijzelaar gaan
ineve De Colombiaanse rebellenbeweging ELN heeft gisteren
s gebaar van goede wil een gijzelaar laten gaan die zestien
laanden heeft vastgezeten. De stap volgde op vredesbespre-
iteui hgen in Genève, die zonder concrete afspraken werden beëin-
De bevrijde gijzelaar behoorde tot de laatste vijf van een
roep van 41 ontvoerden. Zij werden in april vorig jaar het
achtoffer van een vliegtuigkaping door de ELN. Het Rode
ruis heeft de vrijlating bevestigd. Zoals verwacht leverde de
sorsveedaagse top tussen ELN en de regering geen resultaten op.
eide partijen benadrukten wel hun toewijding aan de vrede,
laar een datum voor nieuwe gesprekken is niet vastgelegd.
°tvezda gekoppeld aan ruimtestation
'Rolev Het woonverblijf Zvezda is afgelopen met succes ge-
jppeld aan het internationale ruimtestation ISS. Dit heeft het
ussische controlecentrum in Korolev meegedeeld. ISS is hier-
:htfi lee klaar voor zijn eerste bemanning, die op 30 oktober moet
id; riveren. Het station bestond tot nu alleen uit de Russische Za-
fa-module en de Amerikaanse verbindingsmodule Unity,
aardoor bemanningen zich van de ene naar de andere module
illen kunnen verplaatsen. Het woonverblijf Zvezda (Ster) bevat
eerste Europese bijdrage (ESA) aan het station: het compu-
>rbrein. Dat zorgt er voor dat het station in de ruimte blijft.
vezda werd twee weken geleden gelanceerd in Kazachstan.
N-leger nog niet naar Zuid-Libanon
w york De stationering van troepen van de VN-vredesmacht
nifil in het zuiden van Libanon is voor onbepaalde tijd uitge-
eld wegens Israëlische grensschendingen. Het was de bedoe-
igdat de VN-troepen vanaf vandaag de Libanese grens met Is-
lël zouden bewaken. Unifil heeft de Libanese berichten over
Israëlische grensschending bevestigd. De speciale gezant van
N-secretaris-generaal Anpan betreurt het 'onnodige, contra-
roductieve en onacceptabele gedrag van de Israëli's', zo liet
:t VN-informatiecentrum in Beiroet weten. Israël trok zich in
lei terug uit Zuid-Libanon, dat het 22 jaar bezet had gehou-
en. Voor Libanon is rust aan de grens een voorwaarde vooraf
ior het toelaten van VN-troepen in het gebied.
den haag gpd
De massaslachtingen bij Srebrenica
in juli 1995 kunnen niet zijn uitge
voerd zonder medeweten van de Bos-
nisch-Servische generaal Krstic. Dat
zei de Britse generaal Dannett giste-
reri voor het Joegoslavië-tribunaal in
Den Haag, waar Krstic terecht staat
op beschuldiging van volkenmoord.
Krstic kon zich volgens Dannett niet
afzijdig hebben gehouden bij de
'duistere operatie', waarbij meer dan
7.000 mannen uit de moslimenclave
werden vermoord.
Krstic was stafchef van het Bos-
nisch-Servische Drinacorps, dat Sre
brenica op 11 juli 1995 innam. Twee
dagen later werd hij tot commandant
gepromoveerd. Tijdens de massaexe
cuties, die tot zeker 17 juli voortduur
den, was Krstic al bezig met de ver
overing van een andere moslimencla
ve, Zepa.
De advocaten van de generaal voe
ren zijn afwezigheid op als verweer.
Maar volgens Dannett moesten alle
beslissingen met Krstic worden kort
gesloten. Dus ook de slachtingen,
waarvoor de 'machinerie van facilitei
ten' van het Drina-corps nodig was.
„Een commandant heeft totale ver
antwoordelijkheid, Het is voor mij
onvoorstelbaar dat hij zich alleen op
de strijd zou richten en zijn ogen zou
sluiten voor de rest."
Dannett is opgeroepen als militair
expert, omdat hij in Bosnië en Kosovo
het commando heeft gevoerd over
NAVO-troepen. Hij heeft bovendien
een standaardwerk over commando
structuren op zijn naam staan. Ook is
zijn militaire carrière in grote lijnen
hetzelfde verlopen als die van Krstic.
„De overeenkomsten stellen me in
staat mijn opinie te geven", aldus
Dannett. De Brit heeft in Den Haag
alle orders en afgeluisterde telefoon-
en radioboodschappen over de inna
me van Srebrenica bestudeerd.
Dannett wilde gisteren niet specu
leren over de vraag of de Bosnisch-
Servische leiders al op voorhand had
den besloten de moslimmannen van
Srebrenica te vermoorden. „Dat weet
ik niet. In elk geval was het de bedoe
ling om van Srebrenica een zuiver
Servische stad te maken."
Volgens Dannett moet het voor Kr
stic 'geen probleem' zijn geweest om
meerdere acties tegelijk te leiden. De
communicatielijnen naar en van Zepa
waren op 14 juli al in orde. Krstic had
toen drie goed georganiseerde opera
ties in handen: de inname van Zepa,
het onderscheppen van een groep
moslimstrijders die de bossen in was
gevlucht en de verplaatsing van de
burgers uit Srebrenica. De moord op
de moslimmannen was een 'vierde
activiteit'. „De trieste conclusie die ik
moet trekken, is dat dit ook een goed
georganiseerde operatie was."
janja Velid Nurkic, een moslim uit het Noord-Bosnische stadje Janja, en zijn dochter zitten teneergeslagen in hun huis dat even daarvoor
was aangevallen door woedende Serviërs. Velid kreeg daarbij een steen tegen zijn voorhoofd. De onlusten in Janja braken uit nadat een mos
limgezin had geprobeerd terug te keren naar de woning die het vóór de oorlog had bewoond. Het betreffende huis werd echter illegaal be
woond door Serviërs. Een groep protesterende medestanders verhinderde dat het werd ontruimd. Op grond van het Bosnische vredesakkoord
moet iedereen naar zijn oude woning kunnen terugkeren. In de praktijk komt daar niets van. In Srebrenica is vorige week een huis van mos
lims in brand gestoken, duidelijk met de bedoeling de rechtmatige bewoners af te schrikken. foto reuters
Soeharto verdacht van corruptie
Oud-president Soeharto van Indonesië moet zich voor
de rechter verantwoorden voor vermeende corruptie ge
durende zijn bewind. Dat heeft procureur-generaal Mar-
zuki Darusman vandaag besloten. De familie van de pre
sident en leden van zijn vr iendenkring zouden onder be
scherming van de voormalige sterke man enorme fortui
nen hebben opgebouwd.
jakarta theo haerkens
correspondent
De beslissing om de ex-presi-
dent te vervolgen, heeft heel
wat voeten in aarde gehad. Een
team van duurbetaalde advoca
ten heeft er de afgelopen twee
jaar alles aan gedaan om te
voorkomen dat 'Pak Harto' zich
voor zijn daden zou moeten
verantwoorden. De oude baas,
die binnenkort tachtig wordt,
heeft vorig jaar bovendien tot
twee keer toe in het ziekenhuis
gelegen wegens een hersen
bloeding en bloedingen aan de
ingewanden.
De advocaten van de familie
schermen daarom met het on
vermogen van Soeharto om
spanningen te verdragen. Ook
regelrechte hersenbeschadiging
zou een rechtszaak in de weg
zou staan. Soeharto lijdt aan
geheugenverlies en heeft zelfs
moeite zich zijn naam te herin
neren, zeggen de raadslieden.
Medewerkers van het openbaar
ministerie verhoorden hem di
verse malen thuis, omdat hij de
deur niet uit zou kunnen. Hoe
wel hij eind 1998 op provoce
rende wijze verklaarde 'geen
tel aviv ad bloemendaal
correspondent
De topconferentie van Camp
David is gisteren afgelopen zo
als kon worden verwacht: zon
der een beslissende doorbraak.
De hele onderneming was een
gok van president Bill Clinton.
Hij heeft daar geen geheim van
gemaakt. En een gok houdt per
definitie het risico van een mis
lukking in.
Deze aanpak was noodzakelijk
geworden omdat er geen ande
re manieren meer waren om
het Israëlisch-arabische vredes
proces verder te helpen. Bijge
volg is de mislukking, hoe voor
spelbaar ook, een zeer ernstige
tegenslag. Clinton zei op zijn
persconferentie te hopen dat de
partijen na thuiskomst goed
zullen nadenken en daarna ver
der zullen gaan met het zoeken
naar een oplossing.
Hij maakte in aanvankelijk be
dekte, maar later ondubbelzin
nige, termen duidelijk dat hij
vooral de Palestijnse president
Yasser Arafat verantwoordelijk
houdt voor de mislukking. De
Israëlische premier Ehud Barak
omschreef hij als 'buitenge
woon moedig' en 'als een man
op wie het Israëlische volk trots
moet zijn'. Die lof heeft waar
schijnlijk niet alleen te maken
met het vredesproces, maar ook
met de op handen zijnde ver
kiezingscampagnes in de VS en
het belang van de joodse stem
men.
Barak zelf zei dat hij tot het ui
terste is gegaan, maar dat de
koppigheid van zijn Palestijnse
gesprekspartner een overeen
komst in de weg stond. Wat er
precies is besproken in Camp
David en waar de zaak is misge
lopen? Clinton hield het zo vaag
mogelijk, om de partijen niet
voor de voeten te lopen bij
eventueel verder overleg. Jeru
zalem was het moeilijkste punt,
zoveel was wel duidelijk.
Barak was minder omzichtig.
Hij herhaalde een formulering
die de afgelopen dagen ook
herhaaldelijk is gebruikt door
een paar van zijn ministers, na
melijk dat het zijn bedoeling
was Jeruzalem 'verder te ver
sterken'. Dat zou gebeuren op
twee manieren. In de eerste
plaats zou een overeenkomst
met de Palestijnen betekenen
dat de internationale gemeen
schap eindelijk Jeruzalem zou
beschouwen als soeverein Isra
ëlisch grondgebied, en dus ook
als Israëls hoofdstad.
Het akkoord met de Palestijnen
over de stad zou verder inhou
den dat een aantal Arabische
dorpen en wijken onder Pales
tijnse soevereiniteit - dus bin
nen de toekomstige Palestijnse
staat - zouden vallen, in ruil
voor het bij Israëlisch Jeruza
lem trekken van een aantal gro
te nederzettingen op de Weste
lijke Jordaanoever.
Barak vertelde het langs zijn
neus weg, maai- deze oplossing
betekent weinig minder dan
een revolutie in het Israëlische
denken. Palestijnse soevereini
teit over delen van Jeruzalem
was tot voor kort onbespreek
baar. Vooral daarop doelde
Clinton toen hij Baraks moed
prees. Het staat al vast dat de
premier bij zijn terugkeer de
hele rechtse oppositie over zich
heen zal krijgen. Nu Camp Da
vid is mislukt, beschouwt Israël
het aanbod van de ruil als nooit
gedaan, maar dat neemt niet
weg dat er een levensgroot pre
cedent is geschapen. Vooral dat
ergert de oppositie.
Het Israëlische aanbod bete
kent dat Arafat een Palestijnse
staat had kunnen stichten met
Oost-Jeruzalem als hoofdstad.
Barak was bereid daarmee in te
stemmen. Maar Arafat wilde
naar verluidt veel meer, name
lijk volledige Palestijnse soeve
reiniteit over Jeruzalems oude
stad, met de islamitische heilig
dommen. „De arabische leider
die Jeruzalem opgeeft moet nog
geboren worden", vertelde hij
in de loop van de top aan Ba
rak. Met een compromis wilde
hij geen genoegen nemen. Hij
wilde eenvoudig niet de enige
arabische leider worden die in
een vredesverdrag van Israël
minder grondgebied heeft los
gekregen dan hij had verlangd.
Clinton en Barak gaven gisteren
allebei een duidelijke aanwij
zing over de richting waarin ze
De Palestijnse vluchteling Marzouq Salman (65) luistert in Jordanië naar het nieuws over mislukken van
Camp David. Hij is een van de vele Palestijnen die in 1948 door Israël van hun geboortegrond werden ver
dreven. Alleen al in Jordanië wonen 1,5 miljoen Palestijnse vluchtelingen in 13 kampen.
FOTO AP YOUSEF ALLAN
een oplossing zoeken. De Israë
lische premier wees naar arabi
sche leiders die al een vredes
akkoord met Israël hebben ge
sloten. Arafat wil geen compro
mis sluiten over Jeruzalem, om
dat hij dan andere leiders niet
meer onder ogen durft te ko
men. Met andere woorden: als
de Jordaanse koning Abdallah
of - belangrijker nog - president
Mubarak van Egypte de Pales
tijnse president zou vertellen
dat hij zich geen zorgen hoeft té
maken, dan is het Israëlisch-Pa-
lestijnse conflict een stuk dich
ter bij een oplossing. De afgelo
pen dagen hebben Clinton,
Arafat en Barak een paar keer
contact gehad met de leiders
van Egypte en Jordanië, maar
kennelijk zonder direct resul
taat.
Barak reist vandaag terug naar
Israël. Nu hij Clinton aan zijn
kant weet, wil hij ook Europa
ervan overtuigen dat hij er alles
aan heeft gedaan om van Camp
David een succes te maken,
maai' dat Arafat geen duim
breed wilde wijken. De interna
tionale gemeenschap moet
naar zijn mening helpen bij het
beïnvloeden van Arabische lei
ders als koning Abdallah en
president Mubarak. En meer
specifiek wil hij dat de EU het
Palestijnse bestuur duidelijk
maakt dat Europese erkenning
van een Palestijnse staat zal uit
blijven zolang Arafat niet meer
soepelheid toont.
Met zijn oproep aan de partijen
eenzijdige stappen achterwege
te laten, heeft Clinton al aange
geven hoe hij denkt over Arafats
plan op 13 september een eigen
staat uit te roepen. In het Mid
den-Oosten ligt geweld altijd
om de hoek, en niemand weet
precies wanneer het tevoor
schijn zal komen. Frustratie
over het uitblijven van overeen
stemming kan leiden tot hevige
onlusten in de Palestijnse ge
bieden. Maar het bereiken van
een akkoord kan hetzelfde ge
volg hebben. Extremisten zijn
immers nooit tevreden te stel
len.
cent' te bezitten, wordt Soehar
to er van verdacht via liefdadig
heidsinstellingen enorme kapi
talen te hebben vergaard. Het
geld staat mogelijk niet op zijn
naam, maar duidelijk is dat zijn
kinderen en zakenvrienden, on
der wie de in voorarrest zitten
de Bob Hasan, er geweldig van
hebben geprofiteerd.
Het vermogen dat de Soehar-
to-clan bij elkaar wist te schra
pen, zou 30 miljard gulden be
dragen, al wordt daarbij aange
tekend dat de zes kinderen als
gevolg van de economische cri
sis ook enorme verliezen heb
ben geleden. De Soeharto's gel
den niet echt als serieuze en ge
wiekste zakenlui.
De Indonesische president
Wahid meent dat het vermogen
van de familie nog heel wat gro
ter is, en noemde onlangs een
bedrag van 100 miljard. Hij
hoopt in elk geval een deel van
het geld terug te krijgen, en
heeft al aan het begin van zijn
ambtstermijn aangekondigd de
ex-dictator niet in de gevange
nis te willen zien. Wahid wil
hem in ruil voor terugbetaling
gratie verlenen als hij daadwer
kelijk wordt veroordeeld.
Smartengeld
voor maffiabaas
genfeve bob kroon
correspondent
In zijn strijd tegen de georgani
seerde misdaad heeft de Zwit
serse proceur Bernard Bertossa
een gevoelige nederlaag moe
ten incasseren. De 42-jarige
Russische 'zakenman' Sergej
Mikhailov, de vermeende op
richter van een van Moskous
beruchtste misdaadsyndicaten,
krijgt van Zwitserland 1,2 mil
joen gulden smartengeld voor
zijn 'onrechtmatig voorarrest'
van bijna twee jaar. De schatrij
ke Mikhailov had in Genève
maar liefst vijf strafpleiters in
gehuurd, en werd tenslotte na
een geruchtmakend proces in
december 1998 wegens gebrek
aan bewijs vrijgesproken van
'lidmaatschap van een crimine
le organisatie'.
Mikhailov keerde in triomf
naar Moskou terug, maar liet
het er niet bij zitten. Hij be
weerde dat Zwitserland zijn
'mensenrechten en zakelijke
belangen' had geschonden en
eiste een schadevergoeding van
2,4 miljoen gulden.
Spanje verwacht
extra illegalen
barcelona henk van den boom
correspondent
De afgelopen dagenheeft de
politie in Zuid-Spanje vier li
chamen geborgen van verdron
ken illegale immigranten uit
Afrika. De vrees bestaat dat er
nog meer slachtoffers zijn, om
dat de lijken hoogstwaarschijn
lijk afkomstig zijn van een sloep
met vluchtelingen die schip
breuk heeft geleden tijdens de
oversteek van de Straat van Gi
braltar.
Sinds zaterdag heeft de
Spaanse kustwacht ruim vier
honderd illegalen onderschept
die probeerden in kleine boot
jes het Europese vasteland te
bereiken. Onder hen zijn zwan
gere vrouwen en kleine kinde
ren. Elke zomer proberen dui
zenden Afrikanen hun landen
te ontvluchten, maar dit jaar is
de toevloed groter dan ooit.
