Herder en bourgondiër tegelijk
God op het Web
a
Geloof Samenleving
Evangelistencongres in
Amsterdam stuk duurder
DINSDAG 25 JULI 2000
VANDAAG
Vandaag 407 jaar geleden, op 25 juli
1593, ging de Franse koning Hendrik IV
van het protestantisme over op het ka
tholicisme. Hij deed dat omdat hij vier
jaar daarvoor in 1589 de Franse kroon
had aanvaard, met de belofte dat hij rooms zou
worden. Hendrik IV was zelf streng protestants op
gevoed. In 1569, tijdens de oorlogen met de katho
lieken streed Hendrik IV nog aan de zijde van de
protestanten, of 'hugenoten'. Zijn huwelijk met de
katholieke dochter van koning Hendrik II van
Frankrijk in 1572, vergrootte de spanning tussen
beide groepen gelovigen zodanig dat luttele dagen
na de bruiloft zich de beroemde Bartholo-
meüsnacht voordeed. Hierin vonden naar schat
ting 20.000 hugenoten de dood. Hendrik IV moest
vervolgens zijn geloof afzweren om het vege lijf te
redden.
De heilige van vandaag is Jacobus Maior, één van
de eerste apostelen. Na Jezus' Hemelvaart is hij
volgens de overlevering gaan preken in en rond het
huidige Santiago de Compostela (Spanje), dat nog
steeds een beroemde bedevaartsplaats is.
Kiev restaureert spiritueel erfgoed
Christenen en moslims slaags in Egypte
cairo Christenen en moslims hebben gisteren in de Egypti
sche hoofdstad Cairo massaal gevochten na de aanrijding van
een christen. Zeker twintig mensen raakten gewond bij het ge
vecht, waarbij honderden mensen waren betrokken. Volgens
ooggetuigen hield een woedende menigte na de aanrijding de
chauffeur van een autobus voor het incident verantwoordelijk.
Zij sleepten hem mee naar een kerk, waar zij hem aftuigden.
Toegesnelde moslims begonnen daarop de kerk met stenen te
bekogelen en probeerden de chauffeur te ontzetten. De politie
zette honderden agenten in om de strijd te stoppen. Al met al
raakten vijftien christenen, drie moslims en twee agenten ge
wond, meldt de overheid.
Opvang en begeleiding kost 82,4 miljoen
AMSTERDAM-MINNEAPOLIS ANP
Het internationale congres van
rondreizende evangelisten, dat za
terdag in Amsterdam begint, kost
zeker 35 miljoen dollar (ruim 82,4
miljoen gulden). Dat is ruim an
derhalf keer zoveel als de vorige
conferentie in 1986. Ongeveer
10.000 evangelisten en kerkleiders
uit ruim 190 landen nemen aan
Amsterdam 2000 deel.
De Billy Graham Evangelistic As
sociation (BGEA), organisator van
het wereldcongres, noemt de bij
eenkomst de grootste evangelisa
tietraining die ooit is gehouden.
De miljoenenbegroting van Am
sterdam 2000 is mogelijk gemaakt
dankzij giften, aldus de non-pro-
fitorganisatie. Amsterdam '86, met
zo'n 8.000 deelnemers, kostte
ruim vijftig miljoen gulden.
Het Jaarbeurs Congrescentrum in
Utrecht zal tijdens de komende
conferentie onderdak bieden aan
7.000 evangelisten, die met de
trein naar de RAI in Amsterdam
gaan. De organisatie zet de ko
mende dagen 3.500 stapelbedden,
289 toiletten en 432 douchecabi
nes voor hen neer. Zo'n 700 vrij
willigers uit 44 landen verlenen tij
dens het congres hand- en span
diensten.
Alle deelnemers kunnen op ver
schillende locaties medische hulp
krijgen in twee klinieken. Ook krij
gen ze een rugzak, twee nieuwe
overhemden en een das. De 6.000
tot 7.000 deelnemers uit de derde
wereld die op kosten van de orga
nisatie naar Amsterdam komen,
ontvangen bovendien tien kle
dingstukken voor zichzelf en hun
familie.
De organisatie van Billy Graham
zegt dat gebed het kenmerk van
haar werk is. Zo beschikt Amster
dam 2000 over een internationaal
gebedsnetwerk, waaraan inmid
dels meer dan 115.000 mensen in
85 landen zijn verbonden die voor
het congres bidden, aldus de
BGEA.
De evangelist Billy Graham zou
het congres in Amsterdam ope
nen. Maar dat blijkt om gezond
heidsredenen niet mogelijk. De
81-jarige evangelist zal zoals ge
meld zijn collega's zaterdagavond
toespreken via een satellietverbin
ding vanuit de Verenigde Staten.
Volgens artsen heeft Graham drie
tot vier weken extra nodig om te
herstellen van een recente ingreep
waarbij vocht uit zijn hersenen
werd weggenomen.
Maar de directeur van Amsterdam
2000, dr. J. Corts, zei vrijdag te ho
pen en te verwachten dat Graham
tijdens de conferentie alsnog
komt, afhankelijk van zijn herstel.
Delen van het congres worden
overigens via satelliet rechtstreeks
naar radio- en tv-stations en inter
netsites over de hele wereld ge
zonden.
WIM DE MUNCK 1929 - 2000
Een goede herder voor de
mensen, iemand die liefde
en vriendschap uitstraalde
en tegelijk iemand die van
feesten hield oftewel een
bourgondiër. Zo omschrijft
Fons de Munck zijn oudere
broer, emeritus-pastoor
Wim de Munck (71) uit Roe-
lofarendsveen. Afgelopen
donderdag overleed hij aan
de gevolgen van een hart
kwaal in het ziekenhuis in
Nieuwegein.
De Munck nam in 1994 af
scheid van de Veense paro
chie H. Maria Presentatie
maar bleef zijn opvolger W.
Broeders tot het laatst hel
pen bij de vieringen. Pas de
laatste zondag zei hij af in
verband met sterke hartrit
mestoornissen.
De Munck begon zijn loop
baan als priester in 1956,
toen hij in de Sint Bavoka-
thedraal in Haarlem werd
gewijd. Zijn eerste parochie
stond in Leimuiden. Daarna
werd hij achtereenvolgens
kapelaan in Zwijndrecht,
Den Haag en Noordwijker-
hout.
In het laatste dorp kon hij
zijn liefde voor het carnaval
ontwikkelen bij carnavals
vereniging de Kaninefaaten,
waar hij na verloop van tijd
tot erelid werd uitgeroepen.
Na Noordwijkerhout werd
Pastoor Wim de Munck. foto archief loek zuyderduin
hij pastoor in Voorschoten.
Daarna diende hij tien jaar
in Roèlofarendsveen.
Zijn broer aarzelt niet om De
Munck een 'warme persoon
lijkheid' te noemen, 'iemand
die de mensen blij maakte,
ook als ze bijzonder verdrie
tig waren'. In 1996 bleek dat
meer mensen dat vonden;
tijdens het carnaval kreeg hij
een onderscheiding 'omdat
hij altijd voor iedereen klaar
staat', aldus de toenmalige
Prins Carnaval.
Een andere verdienste van
de emeritus-pastoor waren
zijn preken. „Die bereidde
hij uitermate goed voor. Hij
schreef ze uit, maar uitein
delijk hield hij ze voor de
vuist weg. Daardoor kwam
het persoonlijker over." De
Munck stond bekend als een
zeer vrolijk man. „Het was
een echte bourgondiër, hij
hield van feesten. Vooral ho-
sfeesten mocht hij graag",
aldus zijn jongste broer.
Bij zijn afscheidsinterview in
1994 in Leidsch Dagblad ver
geleek De Munck zichzelf
met een dokter. „Als pastoor
moet je zijn als een dokter
voor zijn patiënten. Je moet
de kant van de patiënt kie
zen en tegelijkertijd dokter
blijven. Uiteindelijk gaat het
om de mens. Als pastoor heb
ik nooit met de wetten van
de kerk gesjoemeld. Wat ik
wel heb gedaan is kijken
hoever je kunt gaan."
En: „Voor mij is er geen leu
ker beroep dan pastoor.
Maar ik voel nu aan m'n lijf
dat het goed is om te stop
pen. Het lijkt me beter voor
de parochie. Als je op gevor
derde leeftijd komt, neem je
geen grote initiatieven
meer."
Afscheid nemen van de pas
toor kan vanmiddag nog tot
zes uur in het mortuarium
van de parochie Maria Pre
sentatie, Pastoor Onelplein 1
in Roelofarendsveen. De
avondwake is vanavond om
19 uur. Morgen om 10.30
uur wordt de uitvaartmis ge
houden. Aansluitend aan de
eucharistieviering wordt
pastoor De Munck in het pa
rochiële priestergraf bijgezet.
ROELOFARENDSVEEN
JANNEKE DE JONGE
Vrouwen zijn speelgoed", zou de profeet
Mohammed volgens de overlevering
fiebben gezegd. Wie vrouwonvriendelijke
passages wil vinden in de islamitische ge
schriften hoeft dan ook niet lang te zoeken.
Vrouwen in de islam moeten wel beklagens
waardige wezens zijn.
Als zwarte loopvogels zien we ze wel eens
rondscharrelen, als op televisie Afghanistan
of de Sudan weer eens in het nieuws zijn.
Meewarig schudden we het hoofd over zo
veel onderdrukking.
De sluier werkt bij westerlingen zo'n beetje
als een rode lap op een stier. Voor wie opge
groeid is met het ideaal van gelijkheid der
sexen lijkt het een symbool van achterlijk
heid.
In het tumult zou je bijna vergeten de ge
sluierde vrouwen zelf naar hun mening te
vragen over dit omstreden stuk stof. De
website Amin al-Mu'minah ('het geloof van
de gelovige vrouw') is een e-zine voor mos
limvrouwen. De sluier en andere heikele
kwesties komen hier uitgebreid aan de orde.
Nieuw zijn de discussies niet. Eind negen
tiende eeuw al bespraken de islamitische
wetsgeleerden de positie van de vrouw. Dat
was nodig in het licht van alle nieuwigheden
die uit het westen kwamen; vrouwen naar
de stembus, vrouwen op universiteiten, en
op de arbeidsmarkt.
Behoudende moslims ageerden fel tegen dit
Europese normverval, maar anderzijds
knaagde het gevoel de boot te missen en
koesterden velen het verlangen met de mo
dernisering mee te liften. Niemand wil ten
slotte voor achterlijk worden uitgemaakt.
Vooral uit Egypte kwamen de hervormers
die probeerden de islam en vrouweneman
cipatie op één lijn te krijgen. Getuigenver
klaringen van vrouwen die voor de rechter
maar half tellen tegenover die van een man,
ongelijkheid in de echtscheidingswet, poly
gamie. Allemaal hete theologische hang
ijzers die van elke discussie een vast onder-
'God' is een van de meest voorkomende woorden op
het internet. Het zoekprogramma Altavista geeft zes en
een half miljoen verwijzingen naaf pagina's waar je je
licht kan opsteken over religieuze zaken. Zowel kerke
lijke organisaties als obscure religieuze groeperingen
hebben pagina's waar ze zich presenteren. Deze afleve
ring een blik achter de sluier.
http://www.geocities.com/Wellesley/3565
deel waren.
Ook het afleggen van de sluier was een on
derwerp dat onveranderd de gemoederen
hoog deed oplopen. En nog steeds. Is de
sluier niet verplicht dan is die wel weer ver
boden. In Frankrijk moesten politieagenten
tijdens de hoofddoekjesoorlog meisjes tegen
houden die bedekt en wel de school dreig
den te betreden. In het seculiere Turkije ge
beurt nu hetzelfde, deze keer uit naam van
de strijd tegen het fundamentalisme.
Maar wat zegt de Koran, de bijbel van de is
lam, nou precies over de manier waarom
een vrouw zich moet kleden? De website
Amin al-Mu'minah zet de teksten over de
sluiering nog eens op een rijtje. „Zeg tot de
gelovige vrouwen dat zij ook haar ogen
neergeslagen houdt en haar passie be
heerst", spreekt God in de Koran, „en dat zij
haar schoonheid niet toont dan hetgeen er
van zichtbaar moet zijn, en dat zij haar
hoofddoeken over haar boezem laat han
gen."
Bedekken moet dus, maar wat exact? Hier
verschillen de wetsgeleerden van opinie.
Dat het haar van de vrouw moet worden be
dekt, daar zijn ze het over eens. Maar hoort
het gezicht ook tot de 'bekoorlijkheden' van
de vrouw? In dat geval is ook de niqah (ge
zichtssluier) nodig. De meerderheid van de
wetsgeleerden bestempelt gezichtsbedek
king als aanbevelenswaardig, maar niet als
verplicht.
Amin al-Mu'minah citeert een Iraans meisje
dat zegt: „We willen dat mannen ons niet
langer als lustobjecten zien. We willen dat ze
ons beoordelen op onze intelligentie en per
soonlijkheid."
„Ik had gezworen dat ik me nooit zou be
dekken, zelfs niet toen ik moslima werd",
zegt een anonieme moslima op de site. „Ik
dacht dat ik daarmee mijn identiteit zou op
geven." Ze begon met het dragen van een
shawl. Maar de doeken werden langer en op
een dag, drie jaar na haar bekering, besloot
ze tenslotte ook haar gezicht te bedekken.
„Dat was een belangrijke beslissing. Mijn
gezicht werd weer van mijzelf, ik bepaal wie
het ziet. Voor vrouwen is het een totale be
vrijding van wat de maatschappij ons oplegt
als acceptabel. Nu zijn we pas echt vrij."
De Egyptenaar Qasim Amin stelde al in de
jaren dertig de vraag: Is het eigenlijk niet lo
gisch dat de man zich bedekt als hij bang is
te vallen voor de aantrekkingskracht van het
andere geslacht? En zijn vrouwen zoveel
sterker in het weerstaan van de schoonheid
van de man dat zij wel zijn gezicht mag zien
maar hij niet het hare?
SILVAN SCHOONHOVEN
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht HWS
Geldig tot en met woensdag.
Noorwegen:
Vooral in het midden en zuiden
wolkenvelden en enkele regen- of
onweersbuien. Naar het noorden
toe droger en meer zon. Middag-
temperatuur veelal tussen de 18
en 24 graden.
Zweden:
In het noorden droog met gere
geld zon. Naar het zuiden toe
meer bewolking en pittige regen-
of onweersbuien, lokaal met veel
neerslag. Middagtemperatuur
tussen de 17 en 22 graden.
Finland:
In de zuidelijke helft veel bewol
king en van tijd tot tijd regen- of
onweersbuien. Plaatselijk veel re
gen. In het noorden droog en pe
rioden met zon. Maxima rond de
20 graden.
Denemarken:
Nu en dan zon, maar ook wolken
velden en enkele pittige (on
weersbuien. Middagtemperatuur
rond 21 graden.
België en Luxemburg:
Wolkenvelden en enkele regen- of
onweersbuien, met lokaal veel
neerslag. Tussen de buien door
ook nu en dan zon. Maxima onge
veer 23 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Hier en daar stevige onweersbui
en, met lokaal veel neerslag.
Soms ook wat zon. Maxima vèn
20 graden langs Het Kanaal tot
26 graden bij de Duitse grens.
Zuid-Frankrijk:
Vooral dinsdag nog flinke regen
en onweersbuien, met lokaal veel
neerslag. Woensdag droger en
meer zon. Middagtemperatuur
uiteenlopend van 22 graden in
het westen tot 30 graden langs
de Middellandse Zee.
Spanje:
Flinke perioden met zon, maar in
het noorden en noordwesten over
wegend bewolkt en nog enkele
buien mogelijk met onweer.
Maxima tussen de 30 en 38 gra
den, langs de Golf van Biskaje
ongeveer 23 graden.
Portugal:
Vooral in de noordelijke helft be
wolkt en soms nog een regen- of
onweersbui. Naar het zuiden toe
droger en meer zon. Middagtem
peratuur tussen 22 en 26 graden,
in de Algarve warmer.
Mallorca, Ibiza, Menorca:
Flinke perioden met zon en
meest droog. Maxima rond 32
graden.
Marokko:
Flinke perioden met zon, droog
en aan de zuidkust een stevige
noordoostenwind. Warmer met
maxima rond de 30 graden, land
inwaarts veel heter.
Tunesië:
Veel zon, droog en erg heet. Maxi
ma aan zee dichtbij de 40 gra
den, landinwaarts boven de 40
graden.
Canarische Eilanden:
Perioden met zon, aan de noord
kant van de eilanden ook wolken
velden, maar meest droog. Mid
dagtemperatuur dicht bij de 30
graden bij een stevige noordoos
tenwind.
Duitsland:
Wolkenvelden en geregeld stevige
onweersbuien, met hagel en lo
kaal veel neerslag. Woensdag
vooral in het zuidoosten flinke
hoosbuien. Maxima tussen 22 en
26 graden.
Oostenrijk:
Nu en dan flinke onweersbuien,
met veel neerslag. Middagtempe
ratuur tussen de 25 en 30 gra
den.
Zwitserland:
Wat zon, maar van tijd tot tijd ook
veel wolken en pittige regen- of
onweersbuien, met vooral in het
oosten lokaal veel neerslag. Be
nauwd met maxima rond 27 gra
den.
Tsjechië en Slowakije:
Wolken afgewisseld door zon,
vooral in Tsjechi enkele stevige
buien met onweer en veel neer
slag. Middagtemperatuur 24 tot
30 graden.
Hongarije:
Perioden met zon en op de mees
te plaatsen droog. In het noord
westen kans op meer bewolking
en een onweersbui. Heet met
maxima tussen de 30 en 35 gra
den.
Italië:
In het noorden vrij veel bewolking
en kans op buien met onweer.
Naar het zuiden toe meest droog
en veel zon. Maxima tussen de
30 en lokaal 40 graden, in het
noorden net onder de 30 graden.
Corsica en Sardinië:
Perioden met zon en vrijwel over
al droog. Warm met een middag
temperatuur tussen 30 en 35
graden.
Griekenland en Kreta:
Zonnig en droog. Maxima aan zee
oplopend tot net boven de 30
graden, landinwaarts tot 40 gra
den. De wind neemt af.
Malta:
Veel zon en droog. Middagtempe
ratuur oplopend tot 36 graden op
woensdag.
Turkije en Cyprus:
Zonnig en droog. Opnieuw erg
warm met maxima aan de stran
den meest tussen 30 en 35 gra
den.
WOENSDAG 26 JULI 2000
Zon- en maanstanden
Zon op 05 54 Zon onder 21.38
Maan op 01.36 Maan onderl6.51
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 11.50 00.00 11.23 23.33
Laag 07.15 19.35 06.56 19.16
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 7 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voornabezorging:
Ma. t/m/ vr.18.00—19.30
Zaterdag 10.00-12 00 ui
DIRECTIE
B.M. Essenberg,
W.M.J Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
REDACTIE
A. Maandag, chef eindredactie algemeen
T, Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D.C van der Plas, chef eindredactie regio
J Rijsdam, chef redactie kunst
W. Spierdijk, chef sportredactie
E. Straatsma. chef redactie Regio Leiden
R.I M van der Veer, chefredactie
Duin- en Bollenstreek
W F Wegman, chef redactie Leiden
TELEFAX
Advertenties: 071- 5323 508
Familieberichten: 023- 5317 337
023- 5320 216
Redactie. 071-5321 921
Hoofdredactie: 071- 5315921
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17 uur
071-5356 230
i RUBRIEKSADVERTENTIES
071 -5128 030 Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17
071-5143 545
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro) j
per kwartaal (acceptgiro) j
per half jaar (acceptgiro) j
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
het automatisch afschrijven van het
abonnements- geld, ontvangen 1,- korting!
betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van OJ
aan portokosten per verschijndag.
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETTEBAND
Voor mensen die moeilijk lezen, slechte og
hebben of blind zijn (of een andere
leeshandicap hebben), is een samenvattinj
van het regionale nieuws uit het Leidsch
Dagblad op geluidscassette beschikbaar,
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken Lectuur, Grave)
Cyprus
Dublin
Frankfurt
Genève
Innsbruck
Istanbul
Kopenhagen
Las Palmas
Madrid
E K
WÊÊÊÊÊÊÊ
E N H U
I Z E
25 19 00
22 18 00
31 22 0.0
24 20 0.0
31 23 0.0
36 23 0.0
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonderd
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum tel. 071-5269111
kiev» Architecten en uitvoerders zijn druk in de weer met de
restauratie van de kathedraal van het Pechersk-klooster in Kiev.
Bij mooi weer schitteren de met bladgoud bedekte koepels in de
zon. Het complex in de Oekraïense hoofdstad is een van de
oudste spirituele centra in de slavisch-orthodoxe traditie en da
teert uit de elfde eeuw. Op de achtergrond is de rivier de Dnjepr
te zien, de slagader van Kiev. De kathedraal van de Heilige
Maagd is al eens gerestaureerd in de negentiende eepw maar
moest opnieuw worden opgebouwd na vernielingen als gevolg
van bombardementen tijdens de Duitse bezetting in 1941. De
reconstructie van het tempelcomplex is een onderdeel van een
groter project in de stad. De stadsbestuur van Kiev wil een groot
aantal heiligdommen voor het nageslacht bewaren en heeft
daar veel geld voor uitgetrokken.
foto ap efrem lukatsky
