Theologen keren zich tegen
zaligverklaring van Pius IX
Geloof &c Samenleving
Medium jaagt 'boze geest' weg
r
Internationale gebedsdag
voor Molukken bepleit
Dominee van eerste uur nu ereburger Eisenhüttenstadt
Meer zendelingen weg
uit Rusland sinds Poetir
Kruistocht Duitse prelaa
tegen homo's ten einde
MAANDAG 24 JULI 2000
VANDAAG
nn Vandaag 48 jaar geleden, op 24 juli 1952,
uó ontstond er een conflict tussen de rooms-
katholieke kerk en China's machtige man
Mao Tse Toeng. Bisschop Tsjou Tsji Tsji
van Nantsang weigerde namelijk een verzoek van Mao
aan Rome over te brengen. De communistische leider
wilde door paus Pius XII tot 'paus van China' worden
benoemd. Het is er nooit van gekomen.
Op 24 juli is het de feestdag van de heilige Christina van
Bolsena, een Italiaanse die in circa 304 als christelijke
martelaar stierf omdat zij maagd wilde blijven. Haar
beulen wilde haar verdrinken met een molensteen om
haar nek. Maar Christina en de steen bleven drijven. Ze
moesten haar uiteindelijk met pijlen doorboren.
Emeritus-pastoor De Munck overleden
roelofarendsveenEmeritus-pastoor De Munck uit Roelof-
arendsveen is donderdagavond na een zware hartoperatie in
het ziekenhuis in Nieuwegein overleden. De Munck was tussen
1984 en 1994 als pastoor verbonden aan de Veense parochie H.
Maria Presentatie. Hij is 71 jaar geworden. De pastoor is opge
baard in het mortuarium van de parochie Maria Presentatie,
Pastoor Onelplein 1 in Roelofarendsveen. Afscheid nemen kan
vandaag en morgen tussen 10.00 en 18.00 uur. De avondwake is
morgenavond om 19.00 uur. De uitvaartmis is woensdag om
10.30 uur. Aansluitend aan de eucharistieviering wordt pastoor
De Munck in het parochiële priestergraf bijgezet.
Protestantse hulporganisaties fuseren
utrecht-zeist De interkerkelijke organisatie voor ontwikkelings
samenwerking ICCO, de hulporganisatie Dienst over Grenzen
(DOG) en de Stichting Oecumenische Hulp (SOH) fuseren ko
mend najaar. De nieuwe organisatie zal 160 arbeidsplaatsen tel
len, zo hebben de protestantse instellingen bekendgemaakt. De
drie organisaties richten zich op structurele bestrijding van ar
moede en onrecht in de armste ontwikkelingslanden. De fusie
moet het werk efficiënter maken. De totale omzet van de insti
tuten is 258 gulden per jaar. Huidig ICCO-voorzitter mr. P. Lod-
ders-Elfferich, wordt voorzitter van het fusiebestuur.
Opnieuw leden Falun Gong opgepakt
peking De Chinese politie heeft zaterdag korte metten gemaakt
met aanhangers van de Falun Gong. Zij probeerden precies een
jaar nadat hun beweging verboden werd, aandacht op zich te
vestigen op het Tiananmenplein in Peking. Zodra de politie tus
sen de dagjesmensen op het plein iemand in lotuszit of een an
dere verdachte pose ontwaarde, werd hard ingegrepen. Een
vrouw werd door een agent in burger bij de enkels over de keien
gesleept, terwijl een ander haar bij haar haren vasthield. In het
verleden heeft de Falun Gong, een combinatie van meditatieoe
feningen en boeddhistische en taoistische leerstellingen, grote
mensenmenigten op de been gebracht. Tijdens de herdenkings
dag zaterdag demonstreerden slechts enkele verspreide groep
jes demonstranten. Het is niet bekend hoeveel aanhangers zijn
opgepakt.
Paus gaf in 1850 opdracht voor bouwen muur rond joods getto
Rooms-katholieke theologen uit binnen- en buitenland
verzetten zich tegen de zaligverklaring van paus Pius IX
op 3 september. Volgens hen zou de zaligverklaring de
Rooms-Katholieke Kerk ernstig schaden. Het zou bij veel
gelovigen twijfel zaaien aan de oprechte bemoeienis van
de kerkleiding met verzoening en waarheid in de wereld.
ruswuk anp
Dat staat in een verklaring van
het comité van directeuren van
Concilium, een progressief in
ternationaal theologisch tijd
schrift. De regeerperiode van
Pius IX, die van 1846 tot 1878
duurde, kenmerkte zich volgens
de theologen door zware poli
tieke en theologische crises. Hij
probeerde zich te verzetten te
gen alle veranderingsgezinde
stromingen in denken en cul
tuur, aldus de critici.
Talloze rooms-katholieken
hebben volgens hen te lijden
gehad van het autoritaire en
'paternalistische' systeem dat
Pius EX in kerk en bestuur op
bouwde. De paus probeerde
vele theologen door afgedwon
gen verklaringen onder ede te
hinderen in hun zoektocht naar
waarheid.
De theologen verwijten Pius
IX ook dat hij het dogma van de
pauselijke onfeilbaarheid heeft
gepropageerd en doorgedmkt
tijdens het Eerste Vaticaans
Concilie. Bovendien stond de
19de-eeuwse paus volgens hen
bekend om zijn anti-joodse da
den.
Zo liet hij in 1850 de muren
van het joodse getto in Rome
weer opbouwen, waardoor de
joden opnieuw in hun vrijheid
werden beperkt. In het geheim
gedoopte kinderen werden ont
voerd. Ook werden de joden
speerpunt van een sterke beke
ringsdrang.
Paus Johannes Paulus II heeft
in maart tijdens een omvangrij
ke schuldbelijdenis ook verge
ving gevraagd voor die misstap
pen. „Hoe kan men een van de
kerkelijke daders in hetzelfde
jaar zalig verklaren waarin men
zijn daden ten overstaan van de
hele wereld betreurt?", vragen
de theologen zich af.
De verklaring is onder ande
ren ondertekend door de Nij
meegse oud-hoogleraar dr. E.
Schillebeeckx, de Nijmeegse
hoogleraar dogmatische theo
logie prof.dr. H. Haring, de Til-
burgse hoogleraar Oude Testa
ment dr. E. van Wolde, de Zwit
serse theoloog H. Küng, de
Duitse theoloog J. Metz en de
Duitse moraaltheoloog D.
Mieth.
hilversum-yogjakarta anp
y_ Een internationale gebedszon-
v dag voor de Molukken. Dat is
v het voorstel van scriba (secreta-
y ris) ds. B. Plaisier van de Samen
op Wegkerken. Het plan staat in
de onfwerpverklaring die de
Gereformeerde Oecumenische
Raad vandaag in Yogjakarta be
spreekt.
Plaisier en de gereformeerde
predikant dr. D. Visser, vice-
voorzitter van de GOR, zaten in
een commissie die een verkla
ring over de Molukken moest
opstellen. Die bevat voorstellen
over de wijze waarop de GOR
moet reageren op de situatie op
de Molukken.
In het NCRV-radioprogram-
ma Schepper Co keerde Plai
sier zich gisteren tegen interna
tionaal ingrijpen onder verant
woordelijkheid van de Verenig
de Naties. „Interventie door de
VN zal de situatie van de chris
tenen alleen maar slechter ma
ken. De moslims hebben na
melijk het idee dat er sprake is
van een internationale samen
zwering tegen hen", zei Plaisier.
De GOR-commissie pleit wel
voor een internationaals onder
zoeksteam en voor het toelaten
van journalisten en hulporgani
saties. De commissie beticht de
Indonesische regering van be
sluiteloosheid.
Bij het door sociale tegenstel
lingen aangewakkerde geweld
tussen christenen en moslims
op de Molukken zijn sinds be
gin vorig jaar enkele duizenden
mensen om het leven gekomen.
De laatste weken is duidelijk
geworden dat delen van het le
ger samenwerken met geweld
dadige moslims. Ondanks de
vele slachtoffers blijft president
Wahid van Indonesië gekant te
gen internationaal ingrijpen.
Taipei Een zogenoemd medium joeg gisteren tijdens een boeddhisti
sche processie in de Taiwanese hoofdstad Taipei met tempelvlaggen
en brandende wierook een 'boze geest' weg, die gesymboliseerd werd
door de gestalte links. Het medium hoort bij een van de tempels in de
wijk Hsimenting in Taipei, die gebouwd zijn door migranten van het
Kerktoren halve eeuw taboe in voonnalige staalstad DDR
eisenhüttenstadt epd
In de staalstad Eisenhütten
stadt, vijftig jaar geleden in het
oosten van de voormalige DDR
uit de grond gestampt, mocht
geen kerktoren komen. De
toenmalige DDR-leider Ul-
bricht bepaalde dat er naast die
van stadhuis en cultureel cen
trum geen torens in de mo
delstad mochten komen. Ds H.
Brauer, predikant van het eer
ste uur, is afgelopen weekeinde
tot ereburger benoemd.
De derde partijdag van de
SED, de communistische partij
in de DDR, besloot op 24 juli
1950 dat er een nieuwe stad
voor de staalindustrie moest
komen. De naam was Eisenhüt
tenstadt of Hoogovenstad. De
architecten hadden in hun ont
werp ook een kerk met vierhon
derd zitplaatsen gepland. Na de
rede van Ulbricht, die de ker
ken aanduidde met 'individua-
listisch-kapitalistische institu
ten waar de mensen dom wor
den gemaakt', was daarvan
geen sprake meer.
De eerste predikant in Eisen
hüttenstadt, H. Brauer, preekte
aanvankelijk in een woonwagen
van een Westduitse zendingsor
ganisatie. „Die stond vlak bij de
ingang van de staalfabriek",
herinnert de inmiddels 83-jari-
ge Brauer zich. Maar door de
antikerkelijke sfeer keerden veel
mensen de kerk de rug toe.
Na drie jaar kon de kerkelijke
gemeente een barak kopen,
maar ze kreeg geen toestem
ming die te plaatsen. Pasen
1954 werd in een tent met 180
zitplaatsen gevierd. Korte tijd
later kwam er toch toestem
ming voor een noodgebouw,
dat in oktober 1954 werd inge
wijd. Het was voor enkele jaren
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht HWS
Geldig tot en met dinsdag.
Noorwegen:
Perioden met zon, maar vooral in
het midden en zuiden geleidelijk
meer bewolking, gevolgd door
enkele regen- of onweersbuien.
Middagtemperatuur veelal tus
sen de 20 en 25 graden. Langs
de westkust wat frisser.
Zweden:
Overwegend veel bewolking en
vooral in het midden van het
land pittige regen- of onweers
buien, lokaal met veel neerslag.
Middagtemperatuur dalend naar
20 graden, in zware regenval so
wieso lagere temperaturen.
Finland:
Overwegend veel bewolking en
van tijd tot tijd regen- of on
weersbuien. Plaatselijk veel re
gen. In het noorden droger en af
en toe zon. Maxima tussen de 20
en 26 graden, dinsdag in het
noorden minder warm.
Denemarken:
Maandag meest droog en gere
geld zon, dinsdag meer bewol
king en toenemende kans op een
regen- of onweersbui. Middag
temperatuur rond 22 graden.
Engeland, Schotland, Wales, Ier
land:
Langs de Noordzee wolkenvel
den, elders perioden met zon. In
zuiden meer bewolking en enke
le regen- of onweersbuien. Mid
dagtemperatuur van 16 graden
in het uiterste noorden tot ruim
20 in het zuiden.
België en Luxemburg:
Overwegend veel bewolking en
vooral maandag stevige onweers
buien, met hagel en lokaal veel
neerslag. Maxima ongeveer 22
graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Overwegend veel bewolking en
stevige onweersbuien, met hagel
en lokaal veel neerslag. Dinsdag
wat droger. Maxima van 20 gra
den langs Het Kanaal tot 25 bij
de Duitse grens.
Zuid-Frankrijk:
Meest bewolkt en geregeld re
gen- en onweersbuien, vooral in
de Alpen en op het Centraal
Massief met veel neerslag. Dins
dag op veel plaatsen weer droog.
Middagtemperatuur tussen 25
en 30 graden, maar maandag in
het westen wat lager.
Spanje:
Flinke perioden met zon, maar in
het noorden en noordwesten
overwegend bewolkt en enkele
stevige buien met onweer. Maxi
ma tussen de 30 en 38 graden,
langs de Golf van Biskaje onge
veer 23 graden.
Portugal:
In de noordelijke helft bewolkt
en regen- of onweersbuien. Naar
het zuiden toe droger en meer
zon. Middagtemperatuur tussen
22 en 26 graden, in de Algarve
warmer.
Mailorca, Ibiza, Menorca:
Eerst nog kans op een enkele bui
met onweer, maar snel droog en
steeds meer zon. Maxima rond
30 graden.
Tunesië:
Veel zon, droog. Maxima aan zee
tussen de 35 en 40 graden,
landinwaarts boven de 40 gra
den.
Madeira:
Af'en toe zon en een kleine kans
op een bui. Maxima ongeveer 24
graden.
Canarische Eilanden:
Flinke perioden met zon en
droog. Middagtemperatuur rond
28 graden bij een stevige noor
denwind.
Duitsland:
In het noorden eerst nog wat zon
en droog. Verder van het zuiden
uit bewolkt en geregeld stevige
onweersbuien, met hagel en lo
kaal veel 'neerslag. Maxima tus
sen 20 en 25 graden, maandag
in Beieren wat warmer.
Oostenrijk:
Van het westen uit toenemende
bewolking, en vooral dinsdag
zware buien met onweer, hagel
en lokaal veel neerslag. Middag
temperatuur ongeveer 27 gra
den, dinsdag wat frisser.
Zwitserland:
Bewolkt en zware buien, met on
weer, hagel en veel neerslag.
Dinsdag in het westen geleidelijk
droog en wat zon. Maxima rond
25 graden.
Italië:
In het noorden vrij veel bewol
king en kans op buien met on
weer en hier en daar misschien
veel neerslag. Naar het zuiden
toe droog en veel zon. Maxima
tussen 26 en 30 graden, in het
zuiden oplopend tot boven de 35
graden.
Griekenland en Kreta:
Zonnig en droog. Maxima aan
zee oplopend tot net boven de
30 graden, landinwaarts tot bij
na 40 graden. Op de Egeische
zee maandag nog enige verkoe
ling bij een stevige noordelijke
wind. Dinsdag minder wind.
DINSDAG 25 JULI 2000
Zon- en maanstanden
Zon op 05.52 Zon onder 21.40
Maan op 01.10 Maan onder 15.32
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 10.36 23.16 10.09 22 49
Laag 06.04 18.35 05.45 18.16
Weerrapporten 240708 u
wind temp neersl
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Vlissingen
Maastricht
Aberdeen
Barcelona
Berlijn
Boedapest
Dublin
Frankfurt
Genève
Helsinki
Innsbruck
Istanbul
Klagenfurt
Kopenhagen
Las Palmas
Londen
Luxemburg
Madrid
Mailorca
Malta
zwaar bew.' o2
zwaar bew' w2
onbewolkt' zo 2
motregen'
licht bew
15 19'
15 21'
15 22'
13 21'
15 22'
1.4 16'
15 21'
14 22'
15 21'
15 22'
10 17'
21 28'
16 21
18 29'
17 25
15 22'
27 30'
14 16'
16 24
19 27'
20 20
16 24'
22 25'
17 26'
16 18
21 26'
19 24'
19 23'
13 19'
16 24'
18 27'
22 32'
24 30'
24 30'
24'
110.0
200.0
180.0
190.0 Nl«
130.0 0s10
160.0 Pa,iis
160 0 praa8
220.0 Rome
230.0 Spht
190 0 Stockholm
2000 Warschau
160.0
c£2&
bewolkt
onweer
W warmtefront
regen
sneeuw
koufront
SÉ*
opklaringen
hagel
lagedruk
mist
windrichting
hogedruk
zonnig
19 temperatuur
_inon— 'uchtdruk ,n.
hecto pascal
Na beschuldiging van 'zieltjeswinnerij'
londen afp
Een toenemend aantal buiten
landse zendelingen is de afgelo
pen maanden Rusland uitgezet.
De situatie van religieuze min
derheden in het land is verder
verslechterd sinds de komst van
president Poetin, zo meldde het
invloedrijke Britse Keston Insti
tute eind vorige week.
Het instituut maakt in ver
scheidene rapporten melding
van zeven recente gevallen
waarbij Amerikaanse zendelin
gen Rusland zijn uitgewezen.
Ze werden vooral beschuldigd
van proselitisme of in gewoon
Nederlands zieltjeswinnerij.
Baptisten of leden van ander
protestantse kerken krijgen bo
vendien steeds vaker te makt n
met tegenwerking van plaatsi
lijke autoriteiten. Volgens
Keston Institute is de situat
verslechterd na de invoering j
1997 van de nieuwe
dienstwet.
Onder Poetin ging de situat
nog sneller achteruit. De wei
vooral bedoeld om de activitr
ten van evangelische zending
organisaties en nieuwe religiei
ze bewegingen aan banden
leggen.
Chinese vasteland. Het medium ging gisteren geheel op in zijn werk en
zakte na het ritueel in elkaar. Van dergelijke mediums wordt gezegd
dat ze boodschappen van de goden doorgeven aan vrome tempelgan
gen.
FOTO AP JEROME FAVRE
bedoeld, maar het heeft uitein
delijk 24 jaar dienst gedaan.
Pas in 1978 kreeg Eisenhüt
tenstadt een echte, stenen kerk.
Uit bezuinigingsoverwegingen
kreeg ook die geen toren, zodat
de klokken nog steeds op
manshoogte hangen. Brauer
werd voor zijn pionierswerk be
loond met het ereburgerschap
van de stad en het Bundesver-
dienstkreuz eerste klasse. Over
de tegenwerking van de staat
wil hij niet klagen. „Andere pre
dikanten in de DDR hebben het
ook zwaar gehad."
JOHANNES DYBA 1930-2000
Aartsbisschop Johannes Fulba.
De aartsconservatieve aarts
bisschop van Fulda, Johan
nes Dyba, is zaterdagnacht
overleden. Hij werd 70 jaar.
Hulpbisschop Ludwig Schick,
die het overlijden gisteren in
Fulda bekend maakte, noem
de geen oorzaak, maar zei dat
de overleden Duitse prelaat
de laatste tijd hartklachten
had.
Dyba was sinds 1983 bis
schop van Fulda. Hij was de
meest conservatieve van de
Duitse bisschoppen. Als eer
ste bisschop verbood hij in
193 in zijn bisdom de rooms-
katholieke adviesbureaus, die
zwangere vrouwen een ver
klaring gaven waarmee ze le
gaal abortus konden laten
plegen.
Dyba wilde niet aan die ver
klaringen meewerken. Hij
vond ze een 'vrijbrief om te
moorden'. Onder druk van
paus Johannes Paulus II na
men de overige Duitse bis
schoppen in de loop van dit
jaar dit standpunt over.
De afgelopen weken deed
Dyba nog van zich spreken.
Hij noemde het Duitse wets
ontwerp 'niet-huwelijkse re
laties' een fatale stap in de
richting van degeneratie. De
grondwet beschermt moe
ders maar geen 'geïmporteer
de lustknapen'. Minister
FOTO EPA ARCHIEF
Daubler van justitie riep hem
op zich te verontschuldigen,
terwijl de basisbeweging Kir-
che von Unten zijn aftreden
eiste.
Dyba zat als secretaris van de
pauselijke nuntiatuur in Den
Haag ook achter de benoe
mingen van Simonis tot bis
schop van Rotterdam en van
Gijsen in Roermond. De be
noemingen versterkte de po
larisatie onder de bisschop
pen.
De overleden bisschop stond
bekend om de ongezouten
wijze waarop hij zijn mening
gaf. In 1991 noemde hij ho
moseksuelen die tegen zijn
opvattingen hadden gede
monstreerd 'tuig en idioten'.
Deelnemers aan een protest
van aidspatiënten eerder dat
jaar waren volgens hem 'cha
oten en flikkers'.
Het idee van de vrouwelijke
priester is door de slang inge
fluisterd, zei Dyba, die femi
nistische theologie dwaas
heid noemde. In 1989 waar
schuwde hij de Duitse
rooms-katholieke theologen
voor toestanden als in Neder
land, waar volgens hem de
helft van de professoren de
paus aanvalt en waar zelfs
ongehuwd samenwonen on
der hen geen uitzondering is.
fulda dpa-epd
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
kantoor
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
abonneeservice
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/ vr.18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00
directie
B.M. Essenberg,
W M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
hoofdredactie
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
redactie
A Maandag, chef eindredactie algemeen
t. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D C. van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie kunst
W. Spierdijk, chef sportredactie
E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin-en Bollenstreek
W.F. Wegman, chef redactie Leiden
telefax
Advertenties: 071-5323 508
Familieberichten: 023-5317 337
023- 5320 216
Redactie: 071- 5321 921
Hoofdredactie: 071- 5315 921
advertenties
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17
071- 5356 230
i rubrieksadvertenties
071 -5128 030 Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17
071-5143 545
abonnementen
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per half jaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
5 an
ƒ38?. Chl
Abonnees die ons een machtiging verstrekken ita;'
het automatisch afschrijven van het [ro
abonnements- geld, ontvangen 1,- kortingp fa
betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland
worden verzonden geldt een toeslag van f
aan portokosten per verschijndag.
leidsch dagblad op cassetteband
Voor mensen die moeilijk lezen, slechteo?
hebben of blind zijn (of een andere
leeshandicap hebben), is een samenvattinj en
van het regionale nieuws uit het Leidsch
Dagblad op geluidscassette beschikbaar,
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken Lectuur, Grave)
half bewverand
20 24
16 24'
17 25
14 24'
22 29'
25 29'
14 15'
18 19
190.0 Buenos Aires licht bew.'
150.0 Casablanca half bew
170 0 Johannesburg licht bew.'
110.0 Los Angeles licht bew.'
1700 New Orleans half bew.'
180.0 New York zwaar bew.
130.0 TelAviv half bew
1100 Tokyo licht bew.'
183.0 Tunis licht bew.'
160,0 Vancouver licht bew
K
N H U I Z
5 .13' l'O.O
20 25' 200 0 ONGEVALLEN DIENST
ui' ?nn Finland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonderd
20 23 1900 feestdagen).
23 27 223 0 Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
23 26 200.0 Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
26 30' 220 0 INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
32 '35' 28'0.0 Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
13 24 100.0 Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel 071-5454545.
25 36' 2300 Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
,0 "Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111.
18 23 1412.0
mi:
aal
