Persoonlijkheid niet van invloed
op kankerprognose
Belangrijke stap in strijd tegen diabetes
Gezondheid
Even "n vlekje wegwerken
GGD wil tbc-patiënt kuur
onder dwang laten af mak
Ontdekker HPU
beticht van kwakzalven
Hardhorendheid verhoog
de kans op valpartijen
MAANDAG 24 JULI 2000
REDACTIE RIEN POLDERMAN 023-5
„Met Jan Plezier. Ik heb groot nieuws, ik ga trouwen! Over
vier weken is de grote dag." Het is telefonisch spreekuur. Pa
tiënten bellen voor kleine problemen, of geven - zoals nu -
ook wel eens leuke dingen door, die ze persoonlijk willen
toelichten. „Maar nu heb ik een klein probleempje, ik heb
zo'n keelpijn. Kan u daar snel iets tegen geven? Ik heb nog
zoveel te doen, ik heb geen tijd om ziek te zijn."
Tja, het is begrijpelijk, en ik wil Jan graag ter wille zijn. 'Heb
je koorts, ben je er erg ziek van, voel je je moe?', Vraag ik op
mijn beurt.
Het lijkt allemaal niet zo ernstig, hij heeft wel last van zijn
keel, en hoesten moet hij ook, maar het meest vervelende is
het tekort aan slaap vanwege nachtelijk hoesten. Keelontste
kingen worden soms veroorzaakt door een virus, soms door
een bacterie. Alleen in het laatste geval kan een antibiotica-
kuur helpen. Bij een virale infectie moet de patiënt uitzieken,
zijn weerstand verhogen en voldoende slapen. Na deze infor
matie kiest Jan voorlopig voor een tabletje tegen de hoest,
opdat hij beter kan slapen. „Ik kom langs, als het erger
wordt", zegt hij. „Ik houd niet zo van al die medicijnen."
Een weekje later meldt hij zich met pijn in zijn rug. „Te hard
gewerkt", denkt hij. „We willen het huis af hebben op onze
trouwdag. En het zit een beetje tegen, de keuken is te laat ge
plaatst, daardoor kom ik nog in tijdnood."
Van de rust waarover we gesproken hebben, is dus niets te
rechtgekomen. De keelpijn is praktisch over, voor zijn rug
pijn wil hij graag een peppil. Dat kan hij wel willen, maar wat
ik voor hem heb is een 'nsaid', dat is een pil, die de rugklach
ten remt door pijnstilling en een ontstekingsremmend effect.
Nog twee weken te gaan tot de grote dag!
Vijf dagen later belt hij weer op, dit maal voor een spoedcon-
sult. „Ik zit nu met mijn hele lijf onder de rode vlekken. Dat
wordt wat op de trouwfoto! En we hebben nog wel een
strandvakantie geboekt na onze trouwdag. U moet er wat
aan doen. Stuur me desnoods maar naar de dermatoloog."
Dat lijkt me een stap te ver. Als eerste denk ik aan een ver
keerde reactie op de nsaid's, die hij voor zijn rug gekregen
heeft. 'Laat die maar direct staan, ik geef een ander medicijn,
waardoor die heftige reactie geremd wordt', besluit ik. „Kom
over vijf dagen maar terug, dan hebben we nog ruim een
week tot je trouwen. Tracht te ontspannen, anders wordt het
er alleen maar erger op." Jan baalt, dat is duidelijk, maar ik
heb goede hoop. Meestal klaart de huid in zo'n situatie op na
vijf dagen.
Na vier dagen is hij terug. „Het gaat echt niet goed met mij",
zegt hij. „Kijk nou toch, het is gewoon geen gezicht."
lans armen en benen en zijn romp zitten onder de rode plek
jes. Zijn gezicht en handen zijn gespaard. Gelukkig voor de
foto! Als ik er overheen ga met een stomp mesje, zie ik een
soort kaarsvetfenomeen. Dit lijkt verdacht veel op psoriasis,
een huidziekte die meestal in familiair verband voorkomt. Ik
ken Jan al jaren, hij heeft nog nooit zo'n huiduitslag gehad.
Ik bel de dermatoloog. Die toont gevoel voor de situatie. Jans
kwaal is medisch weliswaar niet zo urgent, maar sociaal een
nijpend probleem.
De dermatoloog komt tot dezelfde conclusie. Deze vorm van
psoriasis wordt opgewekt door een keelontsteking, de rug
klachten had Jan waarschijnlijk aan dezelfde ziekte te dan
ken. Hij krijgt nu alsnog een hoge dosis penicilline, om de
klacht te bestrijden. Daardoor wordt de huiduitslag minder.
Een crème moet de plekjes wegwerken.
Ian besluit om het nu echt even rustig aan te doen, na de
trouwerij kan hij ook nog dozen uitpakken. Er hangt uitein
delijk niets van af. Hij boft dat zijn huwelijksreis hem met
zijn jonge bruid naar Israël voert, aan zee. Dat komt zijn huid
ten goede.
Als ze terug zijn, komt hij terug bij de dermatoloog. Hij on-
dergaat een aanvullende behandeling
onder een speciaal soort hoogtezon. De
huid blijkt van de kunstzon ook aardig
op te knappen. Jan heeft er vrede mee
en kan het eindelijk opbrengen vol
doende rust te nemen.
Zijn jonge bruid vindt de hele geschie
denis gelukkig geen punt: „Gelukkig zit
het maar aan de buitenkant!"
MARIEKE VAN SCHIE, huisarts
„Iemands persoonlijkheid
heeft geen invloed op het krij
gen van kanker.'" Volgens
prof.dr. R. Sanderman kunnen
we de nog veel gehoorde be
wering, dat iemands persoon
lijke eigenschappen de kans
op kanker vergroten naar het
rijk der fabelen verwijzen. Vo
rige maand aanvaardde hij
met een intreerede officieel
zijn benoeming tot hoogleraar
'psychosociale oncologie' aan
de Rijksuniversiteit Gronin
gen.
„Veel mensen denken nog dat
personen die hun gevoelens
onderdrukken, vaak voor ande
ren klaar staan, maar daardoor
zelf emotioneel in het gedrang
komen, vaker kanker zouden
krijgen dan mensen met een
andere persoonlijkheidsstruc
tuur. Maar die bewering is niet
goed onderbouwd. Goed opge
zette, wetenschappelijke stu
dies, ook van ons, laten niet of
nauwelijks aanwijzingen zien,
dat dit het geval zou zijn. Ver
geet dat verband maar."
De nieuwe hoogleraar, tevens
wetenschappelijk directeur van
het Noordelijk Centrum voor
Gezondheidsvraagstukken
(NCG) van de Groninger uni
versiteit, heeft ook twijfels over
de invloed van persoonlijk
heidskenmerken op de resulta
ten van behandeling en op een
verlengde overleving van kan
kerpatiënten. De aanwijzingen
voor een dergelijke positieve in
vloed noemt hij spaarzaam.
Daarmee wil hij niet gezegd
hebben dat een 'fighting spirit'
bij patiënten met kanker geen
positieve uitwerking heeft. „Het
actief met de ziekte omgaan,
het zich niet bij de situatie
neerleggen geeft wel degelijke
een verbetering van hun kwali
teit van leven. Maar daar zou je
het ook bij moeten laten. Een
'fighting spirit' geeft geen extra
verlenging van het leven, daar
zijn geen bewijzen voor. Patiën
ten die niet over een dergelijke
mentaliteit beschikken, moeten
we geen schuldcomplex aan
praten."
Voor kankerpatiënten is het van
groot belang, dat ze vanuit hun
omgeving sociale steun krijgen.
„Hoe ze die steun oppakken
heeft, zo is gebleken, wel met
persoonlijkheidseigenschappen
te maken." Dat kan positief,
maar ook negatief uitpakken.
Een voorbeeld. „Het is een hele
kunst om open over je ziekte te
praten zonder daarmee ook
voortdurend de aandacht voor
je aandoening te claimen. Het
is essentieel dat er op den duur
niet een heel onevenwichtige
relatie ontstaat met wie die so
ciale steun verleent, zeker wan
neer deze niet de partner is,
maar een vriend(in) of buur -
Prof.dr.R. Sanderman.
man of -vrouw. Dat kan heel
verstorend werken."
In de meeste gevallen zal het de
partner zijn die een sleutelrol
speelt bij het verwerken van de
ziekte. „Meestal werkt dat heel
goed, maar niet altijd. Partners
kunnen ook voor de problemen
weglopen, angstig of depressief
worden."
De klinisch psycholoog is be
trokken geweest bij diverse pro
gramma's om kankerpatiënten
en hun partners bij psychosoci
ale problemen weer richting
aan hun relatie en leven te ge
ven. „Na zo'n vijf tot zes ge
sprekken blijken patiënten en
hun partners met behoorlijk
veel depressieve klachten zich
veel beter te voelen. Maar we
moeten ervoor waken, dat kan
kerpatiënten na de specialist di
rect naar de psycholoog lopen.
Daar ben ik helemaal geen
voorstander van. Heel veel
mensen met ernstige ziekten
doen het uiteindelijk prima. Ze
gaan wel door een diep dal,
maar redden het toch zelf of sa
men met een partner."
Onderzoek van zijn instelling is
er mede op gericht erachter te
komen welke patiënten, al of
niet met een partner, op welk
moment van hun ziekte voor
dergelijke gesprekken in aan
merking zouden komen.
Ook het weer controle hebben
over hun situatie is voor patiën
ten met kanker van niet geringe
betekenis, aldus Sanderman.
FOTO GPD J.DE JONG
„Controle over hun ziekte kun
nen ze niet krijgen, wel over
hun situatie, over hun leven.
Zonder psychotherapie en als
het nodig is, met. Hoe vaak
gaan patiënten niet van de ene
naar de andere behandeling?
Zonder daar al te veel bij stil te
staan, krijgen ze misschien wat
al te veel informele hulp aange
boden, maar durven daar geen
nee tegen te zeggen. Ze worden
geleefd. Door toch het heft
weer wat meer in eigen hand te
nemen, een zekere controle
over hun situatie te scheppen,
kunnen ze hun kwaliteit van le
ven op een positieve manier
beïnvloeden."
HENK HELLEMA»
Diabeten kunnen de insuline-
spuit nog niet massaal weg
doen, daarvoor is de ontdek
king die Canadese artsen heb
ben gedaan nog te pril. Maar
het is wel „heel spannend, een
zeer belangrijke stap", zegt im-
munoloog Bart Roep van de
Universiteit van Leiden. „We
mogen echter geen valse ver
wachtingen wekken bij een
kwetsbare patiëntengroep."
Canadese onderzoekers zijn er
in geslaagd zijn cellen te trans
planteren die insuline produce
ren. De acht patiënten met sui
kerziekte die zijn behandeld
hoeven daardoor al een jaar
lang geen insuline meer te
spuiten. In Nederland verricht
Bart Roep soortgelijk onder
zoek. Ook hij heeft door middel
van transplantaties patiënten
van de insuline afgeholpen,
maar daarvoor waren wel paar
denmiddelen nodig. Het Cana
dese onderzoek biedt uitzicht
op een patiëntvriendelijker be
handeling.
Nederland telt ruim 350.000
diabetespatiënten en waar
schijnlijk loopt een even groot
aantal mensen rond dat diabe
tes heeft, maar bij wie de ziekte
nog niet is ontdekt. Het lichaam
van diabeten maakt geen of on
voldoende insuline aan. Deze
Zo'n honderdduizend diabeten moeten dagelijks nog insuline spuiten.
stof is nodig om de suikerspie-
gel in het bloed op orde te hou
den. Zonder medicijnen kun
nen patiënten in coma raken.
Ook kunnen suikerpatiënten na
verloop van tijd allerlei ernstige
complicaties krijgen zoals nier
functiestoornissen, amputaties
en blindheid.
Suikerziekte (diabetes mellitus)
openbaart zich in twee vormen.
Bij type 1, dat meestal op jonge
FOTO ARCHIEF
leeftijd voorkomt, worden cel
len die insuline produceren,
vernietigd. Bij type 2, ook wel
ouderdomssuiker genoemd,
reageren weefsels niet meer
adequaat op insuline.
De vraag waarom het lichaam
cellen vernietigt die insuline
maken is lang onbeantwoord
gebleven. Vijftien jaar geleden
probeerden wetenschappers al
insulineproducerende cellen
(eilandjes van Langerhans) te
transplanteren, maar het on
derzoek kende veel tegensla
gen. Enerzijds was er het gevaar
van afstoting, anderzijds kon
het lichaam van de patiënt weer
in zijn oude kwaal vervallen:
het vernietigen van de eiland
jes. Pas enkele jaren geleden
werd ontdekt dat een ontspoor
de afweerreactie daarvan de
oorzaak was. Het afweersys
teem van de patiënten maakt
een vergissing en vernietigt de
eilandjes van Langerhans.
„Het transplanteren van de ei
landjes is dweilen met de kraan
open als je niets aan het ziekte
proces doet", legt Roep uit. Het
foute afweersysteem van de pa
tiënt moet worden aangepakt
en tot nu toe ging dat zeer ri
goureus met een middel dat de
complete afweer vernietigde.
Een letterlijk 'paardenmiddel'
want het wordt in het lichaam
van een paard aangemaakt. Het
medicijn werd in Europa ge
bruikt bij zeven patiënten bij
wie de nier en pancreas waren
getransplanteerd en in alle ge
De GGD in Groningen vindt dat
tbc-patiënten in bepaalde ge
vallen gedwongen moeten kun
nen worden om een kuur af te
maken. De GGD wil dit, omdat
is gebleken dat vooral drugsver-
laafden en psychiatrische pati
ënten behandeling van tuber
culose niet afinaken. Daardoor
vormen ze een gevaar voor de
volksgezondheid, stelt de GGD.
In de provincie Groningen is
sprake van een lichte stijging
van het aantal gevallen van tu
berculose. In 1997 waren er 63
gevallen van de ziekte, in 1999
groeide dat aantal tot 75.
Volgens de GGD zouden lai
lijke regels in de Infectiezié
tenwet uit 1998 moeten wo
veranderd, waardoor tbc-p;
enten kunnen worden ged\
gen hun kuur volledig af te
ken. De GGD vindt het vrijv
ge aspect van de huidige wi
een gat in de regelgeving. D
om heeft deze dienst de k\v
aangekaart bij de landelijke
ganisatie van GGD's.
Nieuwe vrouwenziekte is verzonnen
Honderdduizenden vrouwen
lijden aan de nog vrijwel onbe
kende stofwisselingsziekte HPU
(hemopyrrollactamurie). Dat
staat in een boek dat dezer da
gen verschijnt. Allerlei klachten
zoals vermoeidheid, allergie,
depressiviteit, hoofdpijn en mi
graine zijn op HPU terug te
voeren, aldus de auteurs. De
Vereniging tegen Kwakzalverij
is des duivels over het boek.
Volgens de vereniging is sprake
van regelrechte geldklopperij.
Volgens co-schrijver T. de Graaf
en biochemicus J. Kamsteeg
van het Klinisch Ecologisch Al
lergie Centrum in Weert is HPU
een nauwelijks onderkend pro
bleem. In het boek 'Hebt u
HPU? De ontdekking van een
vrouwenziekte' wordt HPU ge
noemd als belangrijke oorzaak
van veel 'vrouwenkwaaltjes'.
Ook zouden de diagnoses ME
(chronische moeheid) en burn
out vaak aan HPU toegeschre
ven moeten worden.
De ziekte is volgens de schrij
vers aantoonbaar doordat in de
urine de stof hemopyrrolact-
am-complex voorkomt. Die stof
zou vitamine B6, zink en man
gaan uit het lichaam afbreken,
waardoor tekorten zouden ont
staan. Kamsteeg schat dat 10
procent van alle vrouwen aan
HPU lijdt. Mannen zouden
minder vatbaar zijn voor de
ziekte, omdat tijdens de zwan
gerschap mannelijke embryo's
met HPU door een miskraam
sneller uitgestoten zouden wor
den.
Volgens De Graaf wordt de
ziekte niet onderkend door de
reguliere geneeskunde. „Je kunt
je afvragen waarom patiënten
zo lang lopen te shoppen met
hun klachten. Dat komt omdat
HPU zich op allerlei terrein
manifesteert. Specialisten i
geneigd alleen te kijken naj
hun eigen vakgebied, tenvij
HPU juist een combinatiei
van allerlei vakgebieden en
ciplines. Specialisten hebh
daar geen oog voor. Daarbij
de pharmaceutische indusi
niets verdienen aan vitamii
HPU is volgens De Graaf ei
Kamsteeg goed te behandé
door een kuur van vitamini
voedselsupplementen. „Gt
zen met onze eetgewoonte
voedingssupplementen, da
wil haast niemand nog aan
zal dus wel met scepsis enl
opgereageerd worden."
Scepsis en hoon krijgen zij
derdaad van de Vereniging
gen Kwakzalverij. „Verschr
lijk wat wordt beweerd", ze
voorzitter en arts C. Rencki
„Het zogenaamde instituut
waar Kamsteeg aan verbon
is, is niets minder dan een
kwakzalvershol. De man is
arts, maar schrijft allerlei si
jes in rare blaadjes. Het is
slechts bedoeld om de ver!
van de supplementen te sti
leren. Vandaar dat de klacfc
zo vaag worden gehouden:
blijft de doelgroep lekker
breed."
Volgens Renckens bestaat!
diagnose, noch de term HP
de reguliere medische geni
kunde. „Dit is moeilijk van
lichting te onderscheiden,
worden weer eens een paa
mensen met vage klachten
het verkeerde been gezet.'
Kamsteeg neemt deze aani
ging niet en wil een proces
gens smaad aanspannen."
vallen was de behandeling suc
cesvol.
In Canada zijn voor het eerst
patiënten behandeld die nog
geen complicaties hebben,
waardoor een ingrijpende
transplantatie van nier en al
vleesklier niet nodig was. De ei
landjes van Langerhans, onge
veer een theelepeltje, werden
via een katheter in de poortader
van de lever ingebracht. Zoals
gehoopt regelden deze cellen
voortaan de bloedsuikerspiegel
door de afgifte van insuline. Bo
vendien slaagden de Canade
zen erin medicijnen te ontwik
kelen die niet het complete af
weersysteem vernietigen, maar
alleen de ontspoorde afweer-
cellen aanpakken.
Ondanks de grote stap voor
waarts moeten mensen met
diabetes niet te veel hoop koes
teren. Een groot knelpunt is bij
voorbeeld het orgaantekort.
Om één patiënt te kunnen hel
pen zijn vijf tot zeven donoren
nodig. De komende tien jaar
blijft dat, verwacht Roep, zeker
nog een probleem. Tegen die
tijd hoopt hij dat de weten
schap in staat is om in het labo
ratorium zelf de insulineprodu
cerende cellen te kweken.
BEREND VAN DE SANDE
Ingreep kan evenwichtsstoornis verhelp
Het herhaaldelijk of gemak
kelijker vallen van oudere
mensen, met allerlei breuken
tot gevolg, kan veroorzaakt
worden door een beschadi
ging van.het binnenoor. Daar
wordt vaak te weinig aan
dacht aan geschonken, aldus
een werkgroep op de jaarver
gadering van de American
Academy of Neurology in San
Diego.
Bij patiënten die telkens weer
vielen of hun evenwicht ver
loren, vond men meestal
functionele stoornissen van
het binnenoor. Zij waren aan
minstens één oor hardho
rend. Deze perceptiedoofheid
komt voor wanneer zenuw
impulsen slecht worden over
gebracht als gevolg van scha
de aan de binnenoorstructu
ren of aan de gehoorzenuw.
Beschadiging van binnenoor
structuren kan al bij de ge
boorte aanwezig zijn of ver
oorzaakt worden door be
paalde geneesmiddelen, door
langdurige blootstelling aan
luid lawaai, door een toena
me van de vloeistofdruk in
het binnenoor (ziekte van
Menière) of door aftakelin
van de oorstructuren met
leeftijd.
Bij het prikkelen van het
evenwichtsorgaan in het!
nenoor reageerden de pati
ten met vertraagde oogbei
gingen. Volgens de neurol
gen kan de evenwichtsstoi
nis dikwijls verholpen vvot
den door een heelkundige
greep of door inspuitingei
Het risico op vallen of ev< u
wichtsverlies neemt dan d iv
delijk af.
Artsen moeten bij patiënt!
die dikwijls vallen, sneller
problemen in het binneiw ,3
denken, aldus een aanbev
ling van het neurologenco
gres, en niet altijd de oorz
zoeken bij de bloeddoorst
ming van de hersenen en
CVA's (cardiovasculaire ai ,4
doeningen) of lichte bertx
ten.
Volgens de neurologen vo ,0
staat een hoortest, gekopp
aan een analyse van de 00
bewegingen, om een juist!
diagnose te stellen.
JOHAN LAMORAL
WÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊmmÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊmÊÊÊÊm
PUZZEL
Kruiswoord-min-een
Niet het gevraagde woord invullen, maar een woord dat bestaat uit
de letters van het gevraagde woord in dezelfde volgorde min 1 letter.
(B.v. Omschrijving "dierenverblijf". Antwoord zou zijn "stal", maar
ingevuld moet worden "sta"of "tal". Welke van die twee het moet
worden, moet blijken uit de kruisende woorden.)
Horizontaal: 1. Naakt; 4. militaire insluiting; 7. schijnvrucht v.d. roos;
9. grappenmaker; 10. drietal; 11. pijn; 13. slim; 14. tamelijk, 17. zacht
hout onder de schors; 18. beetwortel; 19. legering van koper met tin;
21. graansoort; 24. keukengerei; 26. dwaas; 27. vrachtrijder; 29
vermogend; 30. de oudere; 32. vrucht; 33. vogel.
Verticaal: 1. Schrobben; 2. zeehond; 3. gespitste mond; 4. vis; 5. deel
v.h. oor; 6. landstreek, 8. metselspecie; 11. mirakel; 12. wig;
13 mondrand; 15. alom; 16. heilige stier; 17. deel v.e. boom;
19. sterke drank; 20. bundel; 22. ton; 23 insect; 25. peulvrucht;
27. schurk; 28. grote menigte; 30. kinbaardje; 31. belemmering.
HET WEER
Oplossing van zaterdag:
HORIZONTAAL: 1. Asdic;
5. oke; 6. eau; 8. snars;
11. iet; 13. het; 15. ar;
16. eea; 18. ga; 19 ze;
20. au; 21. on; 23. ddt;
25. pi; 26. lub; 28. jas;
29. largo; 32. val; 33. ooi;
34. divan.
VERTICAAL: 1. Akst; 2. sen,
3. Ier; 4. cash; 7. pianola;
9. Ate; 10. statist; 12. er;
14. eg; 16. eed; 17. aat;
22. nu; 24 der; 25. pa;
27. blad; 28. joon; 30. Ali;
31. Goa.
Regen en onweer
Het is al enige tijd prachtig
weer op de Britse eilanden.
Dankzij een krachtig hogedruk-
gebied is het de laatste tijd ta
melijk zonnig met temperatu
ren boven de 20 graden. In het
Ierse Shannon werd zaterdag
bijna 28 graden waargenomen.
Bij ons lijkt het wel of de don
kere dagen voor kerst zijn aan
gebroken.
Ook tijdens het afgelopen
weekeinde kwam de zon er
nauwelijks aan te pas. Pas later
gistermiddag gingen de gordij
nen open en steeg de tempera
tuur in Nieuw-Vennep tot 20,3
graden. Zaterdag werd het daar
niet warmer dan 18,3 graden.
Volgens medewerker Hans
Deerenberg uit Nieuw-Vennep
zijn er in juli maar liefst tien da
gen geweest met een maxi
mumtemperatuur van minder
dan 17, op zes dagen niet eens
16 graden.
Het tegenvallende juliweer
houdt aan; de verwachtingen
voor het weekeinde van medio
vorige week zijn veel te optimis
tisch gebleken. Het hogedruk-
gebied heeft weliswaar zijn bie
zen gepakt maar het behaagde
het luchtdrukmaximum om de
ankers te laten vieren in het
zeegebied tussen IJsland en
Noorwegen. Dat is voor ons te
noordelijk om er gedurende de
ze laatste week van juli profijt
van te hebben.
Bepalend voor de komende da
gen is een Franse depressie die
morgen boven of net ten oosten
van Nederland arriveert. Onder
invloed van het systeem krijgen
we vanavond te maken met re
gen en onweersbuien. Ook
morgen is de kans op buien vrij
groot al lijkt het er op dat de
zwaarste buien over de oostelij
ke helft van het land actief zijn.
Afhankelijk van de positie
de depressie waait de win
het noordoosten of uit hei
noorden tot noordwesten 31
dat laatste geval valt het n
temperatuur weer tegen. I
deze week blijven de buie 5'
sen, soms met onweer, vr 0(
groot. De temperatuur ko 31
dan wel boven de 20 grad 01
maar of er deze maand oc 3(
een zomerse dag in zit lijl
felachtig. De laatste keer!
zonder zomerse dagen ve 5'
was in 1974.
