Walasse Ting blijft
/ogels en bloemen schilderen
ZATERDAG 22 JULI 200
Overzichtstentoonstelling in Spanbroek van razend populaire schilder
Voor het eerst sinds jaren is er in
Nederland weer een tentoonstel
ling van Walasse Ting, de wereld
beroemde beeldende kunstenaar die een ge
neratie geleden vrijwel elk Hollands dpor-
snee-interieur opvrolijkte. Met reproducties,
die toentertijd bij duizenden van de offset
persen afliepen, wel te verstaan want een
handgeschilderde Ting ging menige porte
monnee te boven. Geen enkele kunstenaar
ter wereld - zelfs Picasso, Dali en Chagall
moeten in dit opzicht postuum voor hem
buigen - 'verkoopt' meer prentbriefkaarten
van zijn werk dan de heer Walasse Ting, mo
menteel woonachtig in een school in Am
sterdam-Zuid, waar hij een gymnastiekzaal
inrichtte als atelier en waar hij in de ver
bouwde lokalen met zijn ruim veertig jaar
jongere vrouw buitengewoon comfortabel
huist.
Geen enkele bekende schilder ter wereld
ook heeft zo'n enorme productie als Walasse
Ting, die ervaart dat hij op rijstpapier veel
sneller kan werken dan op doek. „Ik maak
nog steeds vijf schilderijen per dag." Ook de
enkele keer dat hij op linnen werkt, gaat het
in een moordend tempo. Zelfs het tien meter
lange en ruim twee meter hoge klapstuk van
de expositie is in één dag geschilderd. „In
acht uur tijd", preciseert de meester, die dit
pièce de résistance met drieste levensdrift te
lijf ging. „Ik ben er als een worm ingekropen
en heb er een -enorme energie van gekregen
maar ik heb die dag wel acht keer van T-shirt
moeten wisselen..."
Het Frisia Museum denkt kennelijk mon
diaal want deze expositie - die alleen werk
van de laatste twee jaar bevat - is de Summer
Exhibition Walasse Ting gedoopt. En met
recht kan men dit recente overzicht een zo-
mertentoonstelling noemen. Of beter gezegd
een zomerse tentoonstelling. Waar de weer
goden het laten afweten, doet Walasse Ting
de zomer geuren. Zijn werk geeft je het ge
voel van opwaaiende zomerjurken en welrie
kende kamperfoelie.
Veel mensen denken dat Walasse Ting een
vrouw is. Zij baseren die mening op de figu
ren die ze zien: kleurige bloemen en vogels
en decent naakte vrouwen met aangezette
oogpartij, volle lippen en een roos in het
haar: alsof een schoonheidsspecialiste hen
zojuist heeft opgemaakt.
Maar ook een man kan de verfijnde lust en
schoonheid bezingen, ook van Ting mogen
we de slagroom van de taart snoepen. Daar
bij barst zijn werk bijkans van de zomerse
energie en verschaft het de kijker optimisti-
Durtrturu. utrecteur vuri net
Amsterdanis Stedelijk
Museum Sandberg kocht ooit
vier schilderijen van hem
maar tot een overzicht van de
razend populaire schilder
Walasse Ting is het daar nooit
gekomen. Kosmopoliet Ting
streek deze week neer in het
Noord-Hollandse polderland.
Zalen vol kleurige schilderijen
op rijstpapier en een
reusachtig schilderij op linnen
zijn tot 1 oktober te zien in het
Frisia Museum in Spanbroek.
Walasse Ting: „Ik hou van een heldere blauwe hemel en van frisse meisjes. Voor mij geen Picasso-vrouwen met één oog of met een verwrongen gezicht."
FOTO CPD JOOP BOEK
De schilderijen van Ting zijn tot 1 oktober te
zien in het Frisia Museum in Spanbroek.
FOTOS ANP
sche inspiratie. Waar haalt de 73-jarige, in
Shanghai geboren kunstenaar al die chi, al
die levenskracht vandaan?
Snelheid
Gestoken in een bloemenjasje met zwart
fond antwoordt Ting allerbeminnelijkst:
„Ons lichaam zit boordevol energie. Matisse
zei al: 'Mijn lichaam zegt tegen mijn geest
dat het sneller, sneller en sneller moet'. Ik
geloof ook in kracht en snelheid. Ik schilder
een werk in pakweg twee uur. Die vlotte ma
nier van schilderen levert de beste werken
op. Een mens kan heel snel leven. Een auto
kan tweehonderd kilometer per uur, een snel
vliegtuig tweeduizend maar een mens kan de
draaisnelheid van de aarde, zo'n 12.000 kilo
meter per uur, bijbenen."
De man die de binnenhuisarchitectuur in
Nederland zodanig beïnvloedde dat zelfs Jan
des Bouvrie jaloers op hem was - ook Britse
en Scandinavische huisinrichters moesten
rekening houden met zijn vrolijke kijk - blijft
volharden in zijn thema's: vrouwen, vogels
en bloemen. Wie hem vraagt of we in al die
opgewekt geschilderde werken schoonheid,
liefde en geluk mogen lezen, zegt Ting: „Ik
hou van een heldere blauwe hemel en van
frisse meisjes. Voor mij geen Picasso-vrou
wen met één oog of met een verwrongen ge
zicht. Ik ondervind veel plezier van schoon
heid en liefde. Ik schilder met veel liefdes
energie.
Van Gogh en Matisse konden hun pure
liefdesenergie op doek overbrengen. Als je
dat kunt, ben je geslaagd als schilder. Een
schilderij is niets dan een stuk linnen en de
papegaai die er in verf op staat is maar een
beeld. Het is de kunst om er met je gevoel er
bij een geheel van te maken. Het is net als
met goed voetbal. Het Nederlandse team is
geen Europees kampioen geworden omdat
ze geen voetbal kunnen spelen zonder bal.
Ze waren te veel gefocust op de bal. Terwijl
ze het spel in al zijn onderdelen hadden
moeten spelen. Net als in een gunfight,
waarin je niet naar de revolver tuurt maar op
de totale lichaamstaal en houding van de te
genstander let."
Markt
Hij benadrukt nogmaals dat hij vanuit zijn
gevoel schildert. „Ik leg mijn ziel en zaligheid
in de schilderijen." Maar hij geeft met een
knipoog ook aan dat de vraag van de markt
hem niet ongevoelig laat. „Die papegaaien
doen het goed in Zweden en Denemarken.
Ze houden daar niet van olieverf. Ze willen
heldere kleuren boven de open haard."
Snel, kleurig en razend populair. Ting als
Ikea-schilder? Ting: „Goede kunst is als goed
voedsel en we moeten niet bang zijn om te
genieten van het eten. Zolang we het eten
maar respecteren. Mijn schilderijen zijn
peaceful en happy. Millet was ook vredig. De
mensen in zijn landschappen hadden res
pect voor de aarde."
Ting houdt van het Nederlandse platte
land: van de roodgedakte boerenhuizen in
het groene veld onder een strakblauwe lucht
geniet hij intens. „Rood en groen zijn zeer
krachtig. Ik gebruik ze vaak, maar dan graag
in een kruidige, hete en gepassioneerde af
leiding ervan. Ik gebruik altijd acrylverf en bij
voorkeur rijstpapier omdat de kleuren op pa
pier transparanter blijven dan op linnen."
Ting: „Een vrouw kan zich een vlinder of
een bloem wanen. Dat is wat ik wil schilde
ren."
En als op een van zijn doeken een vrou
wenfiguur een boeket bloemen aan de lip
pen van een paard aanbiedt? Ting: „De vrou
wen op mijn schilderijen zijn zoet en dragen
bossen bloemen. Maar ze zijn o zo wild van
binnen. Dan mag je vrouw, bloemen en
paard van mij als seks-symboliek beschou
wen. Seks is zeer gezond. Eerst word je ver
vuld van tederheid en begeerte en vervol
gens word je hol van binnen. Je blaast alle
kracht uit. Je bent als lucht, één met de na
tuur. Helaas bereiken maar weinig mensen
die bewuste staat."
Hartstocht
De optimistische hartstocht die Ting voelt,
draagt hij op zijn werk over. En hij doet dat
als de professionele clown, die vak en privé-
leven van elkaar kan scheiden. Ook al is een
August verdrietig, hij kan spelen dat hij zich
opgewekt voelt. Ting: „Als ik bedroefd ben,
wil ik alleen zijn, dan moet ik geduld hebben
en goed naar mezelf luisteren. In de herfst en
de winter ben ik vaak wat depressief. En dan
denk ik aan die zomerse taferelen die ik heb
meegemaakt of nog zal meemaken en dan
stroomt er toch weer voldoende levenskracht
om aan het werk te gaan."
Hij woonde in zijn jeugd in Shanghai en zijn
eerste kunstwerk trok meteen drommen pu
bliek: voorbijgangers zagen hem op de stra
ten van de stad tekenen en krijten. Ting
vluchtte in 1952 uit het land waar hij 23 jaar
eerder geboren was, omdat het communisti
sche regime hem niet zinde. Hij kwam in Pa
rijs aan en hij liet zijn Chinese stijl varen. In
de Franse hoofdstad maakte hij kennis met
Cobra-kunstenaars, maar er bleef een we
zenlijk verschil tussen de uitingen van de
protestbeweging Cobra en de meer ethische
kunst van Ting.
„De Fransen kopen geen schilderijen",
zegt Ting en hij verhuisde naar New York,
waar hij omging met Pop Art kunstenaars als
Warhol, Lichtenstein en Oldenburg. „Ik be
gon pas te verkopen in New York. Daar wo
nen veel kapitaalkrachtige joodse mensen:
artsen, schrijvers, musici."
De kunstenaar exposeerde in 1973 samen
met Sam Francis en Joan Mitchell als de
Fresh Air School. Eerder liet hij zich al gewil
lig beïnvloeden door zijn nieuwe, Ameri
kaanse omgeving. Hij illustreert dat als we
een recent schilderij bekijken. „Dat deed ik
vroeger ook", zegt Ting als hij wijst op het
met spatten bevlekte vrouwenportret. „In de
jaren vijftig heb ik abstract expressionistisch
geschilderd en ook met spatten gewerkt zo
als Jackson Pollock. Maar ik ben toch maar
weer teruggekeerd naar mijn eigen vrouwen,
bloemen en vogels."
Shockerend
Ting stortte zich ook op poëzie en proza. Hij
schreef shockerende gedichten: een groot
contrast met de lieflijke kunst die hij maakt.
Veel van zijn poëzie bestaat uit opsommin
gen. Zo heeft Ting vijf jaar geleden een poëti
sche lijst opgesteld, waarin hij per jaar zijn
grootste zegening telt. De lijst begint met: '1
jaar: zing mijn eerste lied' en eindigt met: '68
jaar: schilder eerste walvis'. Wat is de mooi
ste ervaring die hij heeft meegemaakt? Zon
der aarzelen maar met een stevige spot om
de lippen antwoordt Ting: „Mijn eerste Rolls
Royce."
Met een geamuseerde blik relativeert hij
zijn opmerking. „Artiesten houden ervan
contant geld bij zich te dragen. Zij willen
goed kunnen eten. Maar geld is ook niet al
les. Ik was laatst met twee collega-schilders
in een grote stad en wij wilden daar smake
lijk gaan lunchen. Er was een nationale feest
dag in het land en hoe we ook zochten in dat
centrum van die stad, alle restaurants waren
gesloten. Daar sta je dan met een zak vol
geld, maar met een knorrende maag."
ROB B0UBER
'Summer Exhibition Walasse Ting'. Tot
en met 1 oktober in het Frisia Museum,
Spanbroekenveg 162, Spanbroek/Op
meer. Elke dag geopend van 10 tot 17
