ZATERDAGS
BIJVOEGSEL
KABAAL
in familieparadijs
Campagneteam
naar Salou
ZATERDAG 22 JULI 2000
Salou walgt van Nederlandse pubers
Het Spaanse vakantiedorp
Salou wordt deze tropenweken
overspoeld met duizenden
Nederlandse minderjarigen die
komen feesten, zuipen en
hopen op meer. Nadat vorige
week zaterdag drie jongens uit
Kesteren waren opgepakt op
verdenking van brandstichting
in appartementhotel Royal,
staat de badplaats op scherp.
Salou walgt van deze pubers.
De politie treedt dit seizoen
zeer streng op en de gemeente
voert een vergaand
ontmoedigingsbeleid tegen
Nederlanders. De VW heeft het
opmerkelijke standpunt dat ze
deze kapitaalkrachtige klanten
liever kwijt is dan rijk. Het
Nederlandse kamp aan de
Costa Dorada zet zijn
vraagtekens: „Waren het niet
dezelfde jongeren die Salou
groot hebben gemaakt?"
door DIMITRI WALBEEK
Het feestdorp Salou leeft van massatoeris
me, niet van denksport. In het centrale
park aan de Carrer de Carlos Buïgas vindt
deze zomer elke dag een groots opgezet Internationaal
Schaak Festival plaats. Twaalf tafels met schaakstukken
staan dan klaar in de open lucht, maar zelden neemt er
een denksporter plaats. Die zijn hier niet, wat spijtig is
voor de voorzitter van de plaatselijke schaakclub; een
kleurrijk figuur die er openlijk voor uitkomt dat hij het
nog eens tot voorzitter van voetbalclub Barcelona
schopt.
Jonge bustoeristen maken dankbaar gebruik van het
park, maar dan eerder om. een partner te schaken. Me
nigmaal, vooral 's avonds, zijn hier dames die zich over
geven aan hun tijdelijke partner. De jonge Nederlandse
toeristen hebben vaak maar een weekje de tijd om de va
kantie van hun leven te genieten. Dat noopt tot haastige
spoed. Dus weten zij niet van opgeven en spelen zij het
spel van zuipen en seks zonder eerst goed over de zetten
na te denken.
De laatste jaren komen steeds meer Nederlandse pu
bers naar Salou. Ze zijn ook verbaier en wilder geworden.
Ze leggen een steeds hogere druk op-het politieapparaat.
De klachten over vernielingen en overlast nemen toe.
De VW-directeur in Salou, Eduard Moret, walgt van
deze Nederlandse pubers. „We willen die jongeren hier
niet", stelt hij keihard, „We hebben ermee ingestemd dat
ze hierheen komen, we doen ze niet in de ban. Maar op
een gegeven moment zullen we ze een halt gaan toeroe
pen: Stop met die busreizen. We doen er alles aan om
steeds minder Nederlandse jongeren te krijgen. Waarom
denken Nederlanders dat ze zich hier zo kunnen gedra
gen? We hebben dat imago niet in andere landen. Die
jongeren die overlast veroorzaken, komen alleen uit Ne
derland. Gelukkig is dat geen groot land!"
Hij zegt te balen van het 'handdoek-incident' in appar
tementhotel Royal en de houding van de pubers die wor
den aangemoedigd door aanwezige Nederlandse en Bel
gische cameraploegen. Als een camera begint te snorren,
vinden de jongeren dat ze nog idioter moeten doen dan
normaal. „Die kinderen denken met die camera's in de
buurt dat ze James Bond zijn die hier met een License to
Kill mogen rondrennen."
Ander beeld
Het beeld dat de VW voorstaat is dat Salou geen feest
dorp maar een familieparadijs moet zijn. De gemeente
wil zich afzetten tegen de andere costa's en heeft daarom
het tweede grootste pretpark van Europa binnen de ge
meentegrenzen: Port Aventura van de Universal Studio's.
Er zijn op het strand vele Summer Kindergartens waar
kinderen kunnen worden achtergelaten. De begeleiders
daar worden kangoeroe's genoemd, omdat ze zich ont
fermen over de koters. Moret: „In Engeland staat op de
reisfolders dat Salou een 'family paradise' is. Waarom
niet bij jullie?"
De hotelbrand die een week geleden een restaurant en
enkele appartementen aan de Placa dEuropa verwoestte,
ziet de VW-directeur als logisch gevolg van de toene
mende stroom bustoeristen uit Holanda.
Daarbij veronderstelt Moret dat de lezing over de
brand die door de politie naar buiten is gebracht, over
eenkomt met de werkelijkheid. De drie jongens uit Kes
teren zouden in hun appartement dronken aan het keten
zijn geslagen en vervolgens in paniek een brandende
handdoek op de luifel van het restaurant hebben ge
gooid. Er doen in het uitgaansleven ook verhalen de ron
de dat de jongens een brand probeerden te blussen na
kortsluiting in hun kamer en zelfs dat het vuur niet in
hun kamer ontstond. Algemeen directeur J. ter Haar van
reisorganisatie Oad, waarmee de drie reisden, steunt de
verklaring van de jongens. Hij suggereert dat het vuur
niet in hun kamer begon, maar in het verpachte restau
rant onder de appartementen. Hij kan die bewering niet
hard maken. Ter Haar: „Het is een verzekeringskwestie."
Opvallend bij die hotelbrand is dat Salou - pas sinds
1989 een volledig zelfstandige gemeente - in de zomer
een inwonertal van tweehonderdduizend heeft, maar dat
er geen brandweerkazerne staat. De brandweerwagens
moesten uit Tarragona komen, enkele kilometers verder
op. Zo kon het vuurtje een miljoenenschade aanrichten.
De autoriteiten blijven uit gaan van brandstichting
door het trio en kondigen aan harder op te treden tegen
Nederlandse jongeren, die overigens slechts een fractie
van het aantal toeristen in Salou uitmaken. Zestig pro
cent van de twee miljoen vakantiegangers die hier ko
men, is Spaans. Daarna volgen de Engelsen, Ieren, Fran
sen, Belgen en dan pas Nederlanders.
Acties
De ordemaatregelen tegen de holandeses in Salou zijn ri
goureus. Er mogen geen massale kroegentochten meer
worden georganiseerd, bij de minste of geringste overlast
worden ze beboet en de pubers krijgen vrij oubollig ge
stelde flyers uitgereikt op straat. 'Als je wilt genieten van
een toffe vakantie, in het gezelschap van je vrienden, ver
geet dan niet: Amuseer je zonder anderen lastig te val
len', luidt de tekst. Achterop de folders staat dat de poli
tie dit jaar strenger optreedt tegen luidruchtige en dron
ken mensen. Onderop wijzen de autoriteiten er nog fijn
tjes op dat drinken kan leiden tot schade aan de lever of
zelfs een coma.
Een fel tegenstander van de Nederlandse minderjari
gen in Salou is gemeenteraadslid Maria Dolores Oliva.
Met Alberto del Hierro, een raadslid dat zich bezighoudt
met stedelijke veiligheid, stelde zij een in het Nederlands
geschreven noodbrief op aan de touroperators. Daarin
wijzen ze de reisleiders op hun verantwoordelijkheden
die ze hebben ten opzichte van de groepen meestal zeer
jonge pubers. „Rekening houdend met de ervaring van
vorige seizoenen, zal de politiecontrole toenemen opdat
mogelijke onenigheden of rellen kunnen worden voorko
men". schrijven ze. En benadrukken daarbij dat het zo
geheten 'proppen per augustus bij wet is verboden.
Proppers zijn horeca-mensen die op straat proberen
gasten binnen te lokken met allerlei propaganda over
gratis drankjes. 'Het versturen naar of uitdelen aan min
derjarigen van brochures, posters, uitnodigingen of an
dere reclame waarin alcoholische dranken worden ge
promoot, wordt ten strengste verboden', aldus Oliva aan
de touroperators en Nederlandse horeca.
Niet alleen de autoriteiten, maar ook de lokale bevol
king is de luidruchtige Nederlanders spuug- en spuug
zat. Julia López-Madrazo Gonzélez werkt niet in het toe
risme, maar bij de regionale krant Diari in Tarragona. Zij
vertelt ronduit hoe Salou de Nederlanders ervaart. „De
meeste zuipen tot ze neervallen. De volgende morgen
kunnen ze zich niks meer herinneren. De drank is zo
goedkoop hier. Muchos, muchos baco's." En ze maakt
het bekende polsgebaar.
De rechtbankjournalist van de Diari, Angel Juanpere,
die de zaak rond de tres holandeses verslaat, vindt dat de
jongeren hun boekje te buiten gaan in Salou. „Bij de
rechter ontkenden ze de brand te hebben veroorzaakt,
maar hij heeft toch besloten tot een zware ten lasteleg-
ging. Ze hebben zware schade toegebracht aan het hotel
en zullen berecht worden."
De Nederlandse jongeren worden steeds agressiever in
Salou. Ze zijn gebekter, brutaler, sneller aangebrand en
gaan eerder op de vuist. Dat moeten ook de Nederlandse
ondernemers hier toegeven. En er komen ook steeds
méér pubers. Dit hoogseizoen is Salou eigenlijk gewoon
Nederlands. Bussen van Oad en Peter Langhout rijden af
en aan. Op straat komt het geregeld voor dat groepjes
jongens elkaar uitdagen om 's avonds een wedstrijdje
Malibu-cola zuipen aan te gaan. „Kom dan als je durft!"
Nederlands
De terrassen van Nederlandse ondernemers zitten tjok
vol met eigen jeugd. Tenten met namen als Heineken
Hoek, eetcafé Knabbel en Babbel en Broodje van Kootje
verkopen Hollands bier, 's ochtends een broodje kaas en
de rest van de dag broodje haring, kaassouflé of een
broodje fricadel speciaal. Lekker weg in eigen land. Salou
heeft sinds kórt zelfs een Nederlandse shoarmatent,
naast de populaire bar-disco Prins van Oranje.
Bar Oldehove van eigenaar Karst Kremer uit Leeuwar
den heeft zelfs de Berenburg klaar staan voor als er een
wolkje voor de zon schuift. Vreemd genoeg is deze tro-
pentijd vol bustoeristen niet Kremers favoriete jaargetij
de: „Ja, al die jongeren in juli en augustus... Ik heb er
geen last van. hoor. Ik heb geen uitgaansgelegenheid. Zij
komen hier alleen eten. En zij zijn goed voor de kassa.
Maar ik houd toch meer van voor- en naseizoen. Dat zijn
de mooiste maanden hier."
Zoals de VW voor het hoogseizoen al vreesde, gedra
gen de Nederlanders in Salou zich af en toe als beesten.
Afgelopen zaterdag is een illegale kroegentocht nog uit
de hand gelopen. De jongeren betalen geld om vervol
gens een vantevoren ingeschakeld aantal kroegen af te
lopen. Daar krijgen ze dan gratis bier. Honderd man lie
pen echter een tent binnen die niet bij de organisatie
was betrokken zodat ze daar dus moesten betalen. Ze
werden agressief, veroorzaakten overlast en ellende op
straat.
(Zie verder elders in dit Zaterdags Bijvoegsel)
Zuchten de verzekeraars onder de scha
declaims, veroorzaakt door jonge va
kantiegangers aan de Spaanse costa's?
„Nee. eigenlijk niet", zegt Jan Steen
man, algemeen directeur van De Euro-
peesche Verzekeringen die op dit ge
bied de grootste van het land is. Steen
man: „Het regent echt geen forse
claims, in weerwil van wat sommige
media schrijven. En voor zover wij kun
nen waarnemen is er evenmin sprake
van een opvallende toename van het
aantal gevallen waarbij jongere vakan
tiegangers zijn betrokken. Een zaak zo
als die in Salou, is iets uitzonderlijks.
Dat wordt een kwestie voor de aanspra
kelijkheidsverzekering. Hopelijk hebben
die drie jongens een goede rechtsbij-
standsverzekering afgesloten. Ik ben be
nieuwd naar de afloop, want de vraag
lijkt me of je aansprakelijk bent voor
een brand als je in complete paniek een
brandende handdoek over de balkon
rand gooit. Ik heb uit de berichtgeving
tenminste begrepen dat het zo gebeurd
Het Nederlandse Verbond van Verzeke
raars denkt dat een verzekering de
schade vergoedt, al is nog niet duidelijk
welke. In eerste instantie betaalt de
Spaanse brandverzekering van het ge
troffen hotel het hele schadebedrag aan
de eigenaar. Vervolgens kan die verze
kering het geld verhalen op de Neder
landse jongens. Gert Kloosterboer van
het Verbond van Verzekeraars: „In Ne
derland zou dat waarschijnlijk niet ge
beuren, maar hoe dat in het buitenland
zit weet ik niet precies. Waar het echter
eerst-en-vooral om gaat is: hebben die
drie zich verzekerd, ja of nee. Is er een
verzekering afgesloten, dan zijn niet alle
problemen automatisch opgelost. Wan
neer er namelijk sprake is van opzette
lijk gedrag waardoor de schade ont
stond, dan wordt er door een aanspra
kelijkheidsverzekering niets vergoed. Al
leen voor kinderen onder de veertien
jaar is dat anders: zij worden geacht
niet precies te weten wat wel en wat
niet mag."
Nederlandse jongeren aan de stranden
van Salou en Lloret del Mar, krijgen be
gin volgende maand bezoek van een de
legatie van het landelijke campagneteam
'Ben jij sterker dan drank?' De actie richt
zich in eerste instantie op Nederlandse
vakantieoorden, maar heeft een verleng
stuk gekregen naar Spanje vanwege het
drinkgedrag dat de jeugd daar vertoont.
De campagne tegen overmatig drinken
ging donderdag van start in Schevenin-
gen en loopt tot 27 augustus.
Vakantievierende Nederlandse jongeren
drinken excessief veel alcohol. Jongens
halen een gemiddelde van 21 glazen per
dag, meisjes komen tot negen glazen. De
meesten vinden het volkomen vanzelf
sprekend om in de zomer veel te drin
ken. De laatste jaren is het alcoholge
bruik onder jongeren enorm gestegen,
zegt campagnecoördinator Marieke
Wiebing van het Nationaal Instituut
voor Gezondheidsbevordering en Ziek
tepreventie.
Een team van veertig jonge voorlichters
trekt de komende weken langs stranden,
campings en uitgaansgebieden, om de
jeugdigen op hun drinkgedrag aan te
spreken. Met 25.000 jongeren wordt een
gesprek gevoerd. „We nemen een ken
nistest af en een 'Ben jij sterker dan
drank?'-test", zegt Wiebing. „De ene
vragenlijst test puur de kennis van de
jongere over alcohol, de andere bepaalt
wat voor een type hij of zij is. De jonge
ren kunnen er zo achter komen of zij
sterker zijn dan drank en zich bewust
worden van hun gedrag." De campagne
teams denken met schriftelijke informa
tie nog eens 75.000 jeugdigen te kunnen
bereiken. In het verleden nebben soort
gelijke campagnes hun nut bewezen,
zegt Wiebing.
Een aantal Nederlandse horecagelegen
heden doet mee aan de actie. Jongeren
die bezig zijn om in rap tempo dronken
te worden, krijgen van de barkeepers
een lolly met de tekst Doe me een lol(ly),
take a break. Wiebing: „Zo kunnen zij
jongeren er met een knipoog op wijzen
dat ze niet goed bezig zijn."