c
Wilde Westen zonder whisky en wapeni:
Verstandig besluit
Gesprek van de Dag
Extreme expeditie door Maleisië:
500 kilometer door de jungle
M
ZATERDAG 22 JULI 2000
Commentaar
Willem-Alexander is opgestapt uit de politiek en diplo
matiek zeer gevoelige commissie die nieuwe leden
voor het Internationaal Olympisch Comité voordraagt.
De prins had eerder al het voorbehoud gemaakt zich
bij gevoelige kwesties uit de beraadslagingen terug te
trekken en zich van stemming te zullen onthouden.
Na zijn inwerkperiode is hij nu tot de conclusie geko
men dat de nominatiecommissie desondanks een po
tentieel mijnenveld blijft. Zijn persoon zou in de prak
tijk moeilijk kunnen worden losgemaakt van de beslui
ten van het IOC-orgaan.
Het is een verstandig besluit van de kroonprins. Zoals
de Rijksvoorlichtingsdienst het omschreef vreest de
prins dat hij in die functie 'te veel te maken zou krijgen
met gevoeligheden jegens personen en organisaties'.
Het lidmaatschap van de nominatiecommissie was
daarom meteen al vol risico's.
Overigens was de toetreding van kroonprins Willem
Alexander tot het IOC vanaf het begin niet onomstre
den. De omkoping, corruptie en machinaties die aan
het licht kwamen rond de aanwijzing van onder meer
Atlanta en Salt Lake City, zijn zaken waar het toekom
stige staatshoofd zich verre van moet houden. Het re
cente schandaal bij een andere grote internationale
sportorganisatie, de FIFA, de farce rond de aanwijzing
van Duitsland voor de organisatie voor het wereldkam
pioenschap voetbal in 2006, is daarvan een huivering
wekkend voorbeeld.
Het siert de prins dat hij zelf het besluit heeft genomen
en dat daar geen druk van buitenaf voor nodig was.
Het getuigt van een grote mate van realiteitszin. Pre
mier Kok heeft dan ook met instemming kennis geno
men van het besluit van de troonopvolger.
Verstoppertje spelen
Zwitserse reuzenschildpadden
kunnen geen maat houden
Anders dan Nigrita (onder) weet Jumbo nog niet wat hem
boven het hoofd hangt De reuzenschildpad, die 213 kg
weegt, wordt op dieet gezet. foto reuters
Ze heten dan wel reuzenschildpadden, toch zijn er ook
voor hen grenzen aan wat ze naar binnen mogen
schrokken. Dat hebben de Galapagos-schildpadden in
de dierentuin van het Zwitserse Zürich inmiddels moe
ten ondervinden. De jonge dieren uit de kolonie zijn
op dieet gezet, nadat biologen hadden vastgesteld dat
ze liefst tien keer zoveel wogen als hun soortgenoten in
het wild.
Niet dat de beesten in Zürich niet gezond zijn, haast
een woordvoerder te benadrukken. Er zijn geen aan
wijzingen dat het overgewicht de organen van de top
zware beesten in het gedrang heeft gebracht of dat ze
te veel vet zouden hebben ontwikkeld, maar toch is be
sloten dat de dieren het voortaan met minder calorieën
moeten doen.
Zürich heeft al sinds 1989 een speciaal reuzenschild-
padden-onderzoeksproject. De afgelopen elf jaar zijn
er 29 Galapagos-reuzen geboren in de Zwitserse die
rentuin. Het zwaarste exemplaar, Jumbo genaamd,
weegt 213 kilo. Vooral in hun eerste jaren groeien de
beesten als kool. Op het moment dat ze uitgegroeid
zijn wegen ze 5.000 keer meer dan toen ze uit het ei
kropen.
AP
haar bijvoorbeeld 'Missisipi Goddamvan Nina Simone zin
gen of 'Goldfinger' van Shirley Bassey. Het helpt niet. Zelfs
Goddam klinkt uit haar mond als pardon. De lieve schoon
dochter zit er zo ingebakken dat ieder lied of iedere rol inne
mend aan het publiek wordt geserveerd. Haar sterke punt is
die schoondochter en daar verschuilt zij zich in, wat er ook
gebeurt. En zo wordt op het toneel haar sterke punt een han
dicap. Daar wijs je dan zo'n leerlinge op. Dat geeft een hoop
ellende. Want het is al doodeng om met al je zekerheden op
het toneel te gaan staan. Maar als die zekerheden je worden
afgepakt door een vervelende leraar dan wordt een toneel
vloer de Noordpool.
Ander voorbeeld. Ik had een paar jaar geleden een jongen in
de klas die fantastisch kon zingen. Het ene lied nog virtuozer
dan het andere. Maar de liedjes die hij zong, bleven je beter
bij dan de jongen zelf. Dus ik gaf hem steeds simpeler deun
tjes te zingen. Hoe eenvoudiger het lied hoe nerveuzer hij
werd. Hij had zich altijd in zijn zangtalent kunnen verstop
pen. En toen dat niet meer mocht moest hij eigenlijk opnieuw
beginnen. Dat viel tegen natuurlijk.
U vraagt zich misschien af waarom ik die kinderen niet met
rust laat. Wat is er tegen een ideale schoondochter of een vir
tuoze zanger? Het punt is dat het publiek niet wezenlijk geïn
teresseerd is in schoondochters en virtuositeit. Het publiek wil
een individu zien met al zijn voors en tegens. En niet een ar
tiest die zich achter een facade verschuilt. Hoe opgesmukt of
briljant die facade ook is.
Ik heb almaar het gevoel dat al deze zaken ook buiten het to
neel hun geldigheid hebben. Maar laat ik me bij mijn leest
houden.
Tot zover mijn verhandeling over de menselijke ziel.
Oudste cowboydorp van Nederland ligt in Den Haag J
vc
enselijk
Veel teams halen door uitputting, blessures
en tijdsoverschrijding de eindstreep niet.
Toch vertrekt een vijfkoppig Nederlands
team op 7 augustus vol optimisme naar
Maleisië, waar op 21 augustus de meest ex
treme expeditie-race ter wereld begint.
Tachtig teams uit meer dan dertig landen
hebben ingeschreven voor de Eco Challen
ge. Ze moeten in maximaal veertien dagen
vijfhonderd kilometer door de jungle trek
ken op jacht naar de hoofdprijs van 55.000
dollar (132.000 gulden).
Het Nederlandse team, dat aantreedt onder
de naam Dutch Mountains, heeft zich een
jaar intensief voorbereid. Deelnemers zijn
Rob Lammers (Ede), Toine Dorelijers (Val-
kenswaard), Madeleine Bolsius (Maas
tricht), René Wienholts (Ede) en Bea van
Santen (Lunteren). Tijdens de voorberei
ding hebben de vijf leden vijftien uur trai
ning per week gehad. Zowel een goede
In een bijna vergeten uithoek van Den Haag ligt het oudste cowboydorp van Nederland. De vijf bewoners leven
als rondtrekkende cowboys. Zonder elektriciteit en andere moderne geneugten. „Het cowboyleven was erg arm."
Het avondlicht hult de houten
gebouwtjes in een rode gloed.
'Blacksmith', 'Bank' en 'She
riffs Office' staat erop. Daar
voor eèp kleine paardenbak
waarin twee Shetlanders loom
in de rondte wandelen. De
Amerikaanse vlag hangt bewe
gingsloos in top. Tussen het
passeren van twee treinen is al
leen het gezang van vogels te
horen. „In dit gebouw zat vroe
ger begrafenisondernemer Bury
M. Deeper", vertelt Ben Rams
hackle, als hij langs de bank
loopt. Hij is de oprichter van
Laredo, het eerste cowboydorp
van Nederland. Het ligt in Den
Haag aan de Loolaan, omringd
door treinsporen, weggedrukt
in de hoek van een volkstuin
complex. Dit jaar bestaat het
acht jaar.
Ramshackle is in het dagelijks
leven PIW. „Penitentiair inrich
tingswerker. Een duur woord
voor cipier". Na het werk gaat
hij naar Laredo. „Negen van de
tien keer blijf ik hier ook slapen.
In de 'Head Quarter'". Naast de
Sheriffs Office in de hoek staat
de 'jail'. „Als mensen hier wil
len slapen, dan gooien we ze in
de gevangenis", lacht Ben. De
tralies zijn van betonstaal en in
beide cellen staat een stapel
bed.
De keuken, de 'Cantina', staat
naast de gevangenis. Buiten
bungelt een pan aan een stalen
frame boven een vuurplaats.
„Ik kook het liefst op kamp
vuur", vertelt Nelly Casman, die
de 'Cantina' runt. Ben wandelt
de Saloon binnen en gaat zitten
aan de stamtafel. „Sorry, even
een modern vuurtje", zegt hij
als hij met een lucifer zijn si
gaar aansteekt. „Eigenlijk zou ik
de tondeldoos of twee vuurste
nen moeten gebruU^p', maar
soms moet je concessies doen."
Op de emaillen kacfiél en het
servies na is alles vah hout; zelfs
de kan waaruit Nelly de koffie
tapt. De alom aanwezige die-
renvachten completeren de ge
zelligheid.
In de hoek zit nog een man.
Van achter ziet hij eruit als een
indiaan met zijn groen-bruin
leren pak met franje. Om zijn
middel hangt een buidel met
vredespijp en vuurstenen. Dan
draait hij zich om en slaat de
schrik je om het hart. De
Het cowboydorp aan de Haagse Loolaan.
vlechtjes blijken in werkelijk
heid pootjes van e,én vos te zijn
die rustig op zijn Hoofd ligt.
„Een slachtoffertje van een au
to-ongeluk. Een vriend van me
heeft er een muts van gemaakt.
Nee, ik ben geen indiaan, maar
een jager. Wist je wel dat de ja
gers het Wilde Westen hebben
ontdekt? Charlie Beauregard,
aangenaam."
In het dagelijks leven heet Ben
Ramshackle Bertus Staak, is
Nelly zijn vrouw Nelleke en
Charlie hun zoon Richard. De
twee andere bewoners Jenny
Kaye en Granny Dee, dochter
respectievelijk schoonmoeder
van Bertus, zijn er vanavond
niet. Nelly is vernoemd naar
een goudzoekster die aan het
eind van de vorige eeuw leefde.
Ben Ramshackle (vrij vertaald:
Ben Bouwval) heeft bewust ge
kozen voor een niet-bestaande
naam, en niet voor bijvoorbeeld
Billy the Kid.Als je in een wes
ternclub Billy the Kid roept, kij
ken er minstens twaalf mensen
om. Daarbij hebben we respect
voor de doden. Waarom namen
van doden gebruiken, als je ze
zelf kunt verzinnen?'
Eén keer in de week, meestal op
zaterdagavond, komen de be
woners van Laredo samen.
Waar ze zich op zo'n avond
vooral mee bezighouden? „Met
materiaal verzorgen", vertelt
Charlie.Als je als burger uit je
broek scheurt, dan gooi je 'm
weg. Als cowboy repareer je al
les. De leren franjes willen nog
wel eens losschieten. Dan heb
je weer wat te doen." Nelly
houdt het op: „Gezellig samen
zijn, lekker babbelen en infor
matie ophalen uit boeken over
het Wilde Westen. Tv is er niet,
want we hebben geen elektrici
teit."
„In de zomer gooien we met
bijlen en messen in een boom
stam", voegt Ben er aan toe.
„De vrouwen gooien hoefijzers
om een paaltje."
Voor vanavond staat patat frites
met frikadel op het menu. Dat
is eigenlijk niet zoals het hoort.
„Cowboys eten meestal chili
con carne", vertelt Nelly. „Het
hangt er vanaf wat-ie ter be
schikking heeft", verbetert
Charlie haar. „Dat verschilt per
streek." „Maar in Texas toch
vooral chili con carne", houdt
Nelly vol. En Laredo ligt ten
slotte in Texas, op de grens met
Mexico.
Het Nederlandse Laredo staat
voor iedereen open. „Je hoeft
nu geen lid meer te zijn. Wie wil
kan gewoon langskomen, ten
minste als je aangepast gekleed
bent", vertelt Ben. „En je je aan
de regels houdt. „Alcohol,
drugs en wapens zijn uit den
boze."
Nelly heeft de liefde voor het
cowboyleven van haar ouders
meegekregen. „We gooiden al
met mes en bijl op een leeftijd
dat het eigenlijk niet mocht. We
hebben wel vier schuurdeuren
aan flarden gegooid." Daai j,,
heeft ze nog wat anders gec
„Maar uiteindelijk keer je t(
weer terug."
Bens liefde voor Amerika d< J
teert van de bevrijding, toei
zeer geïmponeerd was doo:
Amerikanen. Het liefst was
160 jaar geleden geboren.,
had ik aan de kant van heti
den, als rebel, kunnen mee
vechten in de burgeroorlog
Waarom als rebel? „Omdal
op zijn Hollands
tijd al een eigenheimer ben w
weest." 2
Charlie was liever nog eerd pj
geboren. „Zo rond 1800, d<a;
zou ik trapper zijn gewordf^
Lekker elke dag de bergen h'
veel contact met de indiani
Wist jij trouwens dat indiai l
heel vaak verkeerd werden
grepen? Ze kwamen schrei
wend op de blanken af, ma
daar bedoelden ze niets kil 1
mee. Maar de blanken schi D[
direct met scherp.j:
Ben: „In principe zou ik oc
dolgraag indiaan willen
maar ik heb een snor, bors
een een kaal hoofd en datl
je bij indianen niet tegen,
ly is resoluut: „Je kunt als b
ke helemaal geen indiaan z
Bijna hadden ze een ranch
kocht. In Canada. „Ik wilde
grote kudde koeien", zegt
Op een informatieavond o
emigratie bleek echter dati
veel te duur was. Nu moetf
het doen met twee Shetlan
ny's, twee fretten, twee hoi
een kat en een stelletje een
„De beesten leven in harm
met elkaar. Als ik naar de p
den loop om ze te voeren,
roept de hond de eenden
bij elkaar. Zo van 'het is eti
tijd'."
Ook ziet hij geregeld spere
vleermuizen en uilen en éi
keer zat er zelfs een ijsvoge
langs het slootje. „Als ik hi
over het bruggetje loop en
cowboykleren aantrek dan
glijdt alle stress van me af
telt Ben als hij afscheid ne
„'s Avonds, als de zon one
gaat, dan moet je de vogel
eens horen. Dat is echt pn j;
De Britse politie heeft de auto van minister
van Binnenlandse Zaken JACK STRAW tot
stoppen gedwongen, omdat die veel te hard
reed. Volgens de krant The Sun reed de Ja
guar 103 mijl per uur (165 km/h), op een
snelweg waar maar 70 mijl per uur is toege
staan. Straw zat niet zelf achter het stuur.
Zijn chauffeur is op de bon geslingerd en
dreigt zijn rijbewijs kwijt te raken. Het is be
leid van de Britse rechters om bij snelheids
overtredingen van meer dan 30 mijl per uur
het rijbewijs in te trekken en een boete oplo
pend tot bijn 2900 gulden op te leggen. Vol
gens The Sun had Straw op de dag van het
incident haast, omdat hij te laat was voor een
afspraak met premier Tony Blair.
De voorzitter van de Italiaanse nudisti
eniging, PAOLO GUERRA, wil psycholo
op gluurders afsturen om hen te heipep
gens Guerra overdrijven de gluurders a
„Gisteren gingen zij met zijn vijven om
meisje staan om haar te bekijken. Tem
is zij weggegaan. Vanaf vandaag zullen r
hun hulp bieden om met hun ontregeld
sualiteit in het reine te komen" kondigi
erra aan in de krant Corriere del la Sera,
Cretan's Guiseppina Spadaro, secretaris
de vereniging, had een ander idee voor
gluurders. Zij stapte in de duinen rond
naaktstrand van Capocotta op hen af ei
beerde hen over te halen ook al hun klé j
uit te trekken en op het strand te gaanl i
gen.
Het gevoel voor humor is niet erfelijk, maar wordt be
paald door iemands opvoeding en persoonlijke omge
ving. Dat staat in een Brits onderzoek waaruit het Duitse
tijdschrift GESUNDHEIT deze week citeerde. De onder
zoekers legden 71 eeneiige en 56 twee-eiige tweelingen
een aantal spotprenten voor. Eeneiige tweelingen heb
ben precies dezelfde genen, terwijl twee-eiigen door
gaans maar voor 50 procent genetisch gelijk zijn. Als ge
voel voor humor erfelijk is, zouden eeneiige tweelingen
dus om dezelfde dingen moeten lachen. Maar bij het be
kijken van de cartoons deden zij dat niet vaker dan hun
twee-ei ige tegen hangers. I n tegenstel I i ng tot andere per-
soonlijkheidskenmerken spelen genen bij het gevoel voor
humor blijkbaar geen rol, concludeerden de onderzoe
kers.
De Sociale Club BARAJAS is op last van de gemeente Madrid
sloten. De club had een vergunning als sportclub, maar er werk i
ongeveer 150 prostituees. Het in roze tinten uitgevoerde compl
niet ver van de internationale luchthaven Barajas, heeft vijf bai
drie restaurants, 150 slaapkamertjes en een kapsalon. Er ware:
schatting 2000 klanten per dag en daarmee was de club het gfi
bordeel van Spanje. De autoriteiten hebben de club onder mee
sloten omdat die enkel over een vergunning voor sportief centri
chikte. Er bestaan overigens geen vergunningen voor bordeleni
land. De club was voorts de oorzaak van talrijke auto-ongelukke
de snelweg van Madrid - Zaragoza. Sommige automobilisten be
ten op het laatste moment een bezoek aan de club te brengenf
remden plotseling voor de entree van de Sociale Club. Die heef
daardoor de bijnaam 'het remspoor' gekregen.
conditie als technische vaardigheden zijn
van groot belang in de Eco Challenge. De
deelnemers moeten kunnen hardlopen,
zwemmen, duiken, mountainbiken, zeilen
en kanoën.
Nooit eerder wist een Nederlandse ploeg
de zware expeditietocht winnend af te slui
ten. Een zestiende plaats in Marokko (1998)
was de beste klassering tot dusverre. Vol
gens teamcaptain Rob Lammers zijn de ex
treme warmte (40 graden Celsius), de hoge
luchtvochtigheid (bijna 90 procent) en de
dichte jungle van Sabah ditmaal de belang
rijkste struikelblokken. Het team heeft zich
met een budget van anderhalve ton goed
kunnen voorbereiden. Het expeditie-racen
is genomineerd om in 2004 als demonstra-
tiesport onderdeel te gaan uitmaken van de
Olympische Spelen.
GPD
Team 'Dutch Mountains': klaar voor de extreme uitdaging.
Vandaag weer eens een onderwerp waar ik verstand van heb:
de men- selijke ziel. Ik zag op de televisie een documentaire
met de Hollywoodster Rod Steiger. De in ter-
viewer prees hem om een mooie filmscène
waarin hij geluidloos huilde. Steiger zei: „Ik
had in die scène inderdaad geen tekst om
\V J i me achter te verschuilen.Mooi ge-
i zegd. Hij had het niet over tekst om
1i zie/? mee uit te drukken maar over
tekst om zich achter te verschuilen.
Ik geef al een jaar of wat les op de
Theaterschool in Amsterdam en ik
kom er langzaam achter dat de
leerlingen de tekst inderdaad niet
gebruiken om zich er in uit te
drukken maar om zich er achter te
te verschuilen. Niet alleen de tekst
trouwens. Zelfs hun sterke punten
worden vaak als schuilplaats aan
gewend. Een paar voorbeelden.
Een vrouwelijke leerling op de Klein
kunstacademie ziet eruit als de ideale
schoondochter en gedraagt zich ook
als zodanig. Ze heeft haar repertoire
samengesteld uit Willeke
Alberti-nummers. Je wilt als leraar wel
eens zien of zo'n leerlinge nog andere
zaken in haar mars heeft. Dus je begint
met haar het Willeke-repertoire af te
pakken. Zodat ze geen teksten meer heeft
om zich achter te verschuilen. Je laat
