4
'Als ze aan de boot komen
dan kan ik heel fel worden'
Zomer 2000
Zuydtwijck
op zoek naar
nieuwe boot
De internationale
party van Van Rijn
/RIJDAG 21 JULI 2000
Het is mooi geweest; hij heeft z'n
diensten de afgelopen decennia
meer dan bewezen. Verpleeghuis
Zuydtwijck uit Leiden, deel uitma
kend van het grotere 'zorgconsor-
tium' de Vlietlanden, gaat op zoek
naar een nieuwe boot voor de po
pulaire rondvaarttochten.
Twintig jaar lang gaan bewoners
van Zuydtwijck en andere ver
pleeghuizen elke zomer vrijwel el
ke dag op avontuur. „De mensen
genieten daar enorm van", weèt
Hans Driezen. „Het is ook heel
apart dat een verpleeghuis dat
aanbiedt."
Driezen is hoofd activiteitenbege
leiding, recreatie en ontspanning
bij Zuydtwijck. „Ik ga over de leu
ke dingen, zeg ik altijd. Met het
team proberen we het leven hier
leefbaar te houden. Dat is een be
langrijke taak."
„Toen we begonnen, was de hui
dige boot breed genoeg. We had
den nog veel lopende patiënten.
De boot is toegankelijk voor rol
stoelen, maar soms komen we in
de knel." Eigenlijk is het schip ge
woon te smal. Daarbij komt dat de
motor die er nu acht jaar in zit,
bijna op is. Er wordt zo vaak geva
ren, dat dat de leefduur van de
motor beperkt. „We krijgen straks
verder nieuwe milieueisen en een
APK voor boten. Hij zou ook een
tikje lager mogen, zodat we onder
meer bruggen door kunnen." Dan
kunnen de bewoners bijvoorbeeld
ook de Leidse binnenstad in.
Over de populariteit van de rond-
vaarten en dus ook de klandizie
heeft Driezen niet te klagen. Met
groot gemak kan hij de boot ver
huren. Swetterhage, het Zeehospi
tium, Leythenrode, zelfs een ver
pleeghuis uit Hilversum boekt ge
regeld vaartochtjes. „Hilversum is
al jaren een trouwe klant. Ze heb
ben dit jaar vier keer ingepland."
Met de Stichting Vrienden van
Zuydtwijck onderneemt Driezen
nu actie. Hoe? „Het moet in elk
geval geld opleveren." De stich
ting gaat op zoek naar sponsors
en boort fondsen aan. „We den
ken zo'n anderhalve ton nodig te
hebben. Het moet een boot op
maat zijn, die aan al onze wensen
voldoet." Driezen hoopt over een
tot anderhalf jaar voldoende geld
bijeen te hebben.
robbert minkhorst
„Er komt zo een rond
vaartboot voorbij", zegt de
stem door de telefoon.
Nou en? Daar varen er
tientallen per dag van op
De Kaag.
Maar op deze verpozen
mensen uit wel vijf ver
schillende landen", repli
ceert de man.
So what? Daar zitten die
boten dagelijks mee vol,
met Amerikanen, Japan
ners en Brazilianen. Daar
varen ze vooral voor, dat is
nou juist de grote aantrek
kingskracht van dit plas-
sengebied.
„Ja, maar deze luitjes be
horen allemaal tot één fa
milie", houdt hij aan.
Kijk, Paul Pijnakker, dat
verandert de zaak. Vertel
op, wat is hier g
„Nou, we hebben dus een
reünie van de familie Van
Rijn. Daar hoor ik als aan
getrouwde bij omdat mijn
vrouw Wilma van haar
achternaam zo heet. Van
Rijn is een bekende naam
in Oegstgeest. Ome Jan bij
voorbeeld kent iedereen als
eigenaar van café De Roode
Leeuw. De oorspronkelijke
familie telt elf kinderen,
variërend in de leeftijd van
45 tot 73 jaar. Uit dat nest
zijn er zeven van de elf uit
gevlogen over de hele we
reld. En nu, voor een lang
weekeinde weer allemaal
bij elkaar gekomen. Mooi
verhaal, toch?"
Zeker. Maar ga verder.
„Drie zijn uit Canada ko
men overvliegen, eentje he
lemaal uit Australië, twee
komen er uit Duitsland en
dan is er nog een uit Polen.
Het weekeinde brengen we
met 135 man door in
Duinrell. Met alle kinderen
en kleinkinderen erbij.
Vandaag zitten we met 70
man op de boot, want niet
iedereen kon vrij krijgen.
De boottocht is trouwens
Door het gezang. Ja, alle
trossen zijn l
Lekker sfeertje zeker aan
boord van de Rijnstroom
met al die Van Rijnen?
„Ik dacht het wel. Als het
goed is, kun je ze al vanuit
de verte horen aankomen.
Nou, prettige dag verder.
Trouwens, nog los van Van
Rijn, de naam Pijnakker
klinkt anders ook bekend
in de oren, maar dan met
betrekking tot het Leidse. ad van kaam
Dat klopt, zo blijkt. Paul is
de zoon van Bouk Pijnak
ker. En die kent elke recht
geaarde Leidenaar van de
gerookte paling op 2 en 3
oktober. Zo, die cirkel op
het water is ook weer rond.
Schipper Gilles van Beelen geniet elke keer weer van zijn tochtjes met de Zuydtwijck
Gilles van Beelen straalt louter
gemoedelijkheid uit terwijl hij
met één hand losjes aan het
stuurwiel de Zuydtwijck over het
water voert. Schuin op zijn
schipperstoel gezeten houdt hij
met een paar snelle blikken de
overige boten op het kanaal in
de gaten, om zich daarna weer
half om te draaien en zijn passa
giers te vermaken met wat we
tenswaardigheden en een paar
grapje^ Zijn ietwat lijzige humor
- 'Dat is zo'n nieuwe boerderij,
ik weet niet of ze daar al oude
kaas hebben' - gaat er bij de
meesten in als koek. Als hij ver
volgens een cd met zeemanlie
deren in de cd-speler stopt, en
vrolijk een paar strofen mee
zingt, zit de stemming er defini
tief in.
Welkom op de loveboat van het
gelijknamige verpleegtehuis
Zuydtwijck.
Nu was de sfeer voor vertrek al
opgetogen. Voor het eerst sinds
weken schijnt de zon volop en
sommige van de passagiers gaan
voor het eerst deze maand echt
weer eens de deur uit. Als de
schipper zijn boot start, klinkt
het groepje als een klas op
schoolreis - maar dan wel één
met een gemiddelde leeftijd van
flink in de zeventig.
Van Beelen geniet net zo veel
van de Zuydtwijck-bewoners, als
de Zuydtwijck-bewoners van
hem.„Het is prachtig. Dit soort
tochtjes gaan nooit vervelen.
Hoe vaak je ze ook maakt." En
vaak hééft hij ze gemaakt, want
hij vaart al twaalf jaar lang elke
zomer de boot over de vaarten
en plassen in de regio. Zonder
betaling trouwens. Van Beelens
stuurmansschap is vrijwilligers
werk. „Tot voor kort voer ik zelfs
vijf of zelfs zes dagen per week in
de zomer. Maar dat doe ik nu
Gilles van Beelen, schipper van de Zuydtwijck. „Dit soort tochtjes gaat
nooit vervelen." foto mark lamers
niet meer, sinds we er twee an- over voor mijn hobby's. Onder
dere schippers bij hebben. Ik andere varen, ja. Ik heb een oud
vaar nu nog maar twee, soms parlevinkertje dat ik helemaal
drie keer per week. En dat is aan het opknappen ben. Een
mooi zo. Dan hou ik nog wat tijd leuk bootje."
De geboren en getogen Katwij-
ker werkte eerst in de visserij en
vervolgens als buschauffeur. Na
zijn vervroegde pensionering
deed hij vrijwilligerswerk voor
het Zeehospitium in Katwijk.
Daar tipte iemand hem op een
goede dag dat Zuydtwijck een
vrijwilliger zocht om op de boot
te varen. „Ik ben eens gaan kij
ken. Het beviel hartstikke goed."
Sindsdien is het schip de
Zuydtwijck zijn troetelkind. „Als
ze aan de boot komen, kan ik
heel fel zijn." Hij heeft met an
dere vrijwilligers in de loop der
jaren het schip opgeknapt, aan
gepast en in de vaart gehouden.
„In het begin zag die boot er niet
uit. Een smerig ding vol met me-
nievlekken. Ze was toen ook he
lemaal niet geschikt voor het
vervoer van gehandicapten. Dat
hebben we allemaal zelf moeten
regelen."
Inmiddels is de boot een uniek
fenomeen dat ook door andere
tehuizen en instellingen wordt
gebruikt. „We varen geregeld
ook voor 't Hofflants Huys, Swet
terhage, het Zeehospitium,
Roomburgh en noem maar op.
Dat is trouwens een manier voor
ons om een beetje geld binnen
te krijgen voor het onderhoud.
Want de andere tehuizen moe
ten wel een klein bedrag aan
huur betalen."
Het schip de Zuydtwijck is voor
de bewoners de afgelopen jaren
alleen maar belangrijker gewor
den, vindt Van Beelen. „De vaar
tochten zijn eigenlijk een van de
weinige uitjes die nog zijn over
gebleven. Vroeger waren er nog
vakanties voor de bewoners.
Naar Lemelen, bij Ommen.
Prachtig was dat. Maar ja, het
werd veel te duur. Voor elke be
woner moest er één personeels
lid mee. Bovendien bleven er
dan, na de bezuinigingen, te
weinig medewerkers achter om
de achtergebleven bewoners in
het verpleegtehuis te helpen. Ik
bedoel, het is begrijpelijk. Maar
het is wel jammer."
Een reden te meer voor Van Bee
len om door te blijven gaan met
zijn vrijwillige schipperswerk.
„Tenminste, zo lang ik mede
werking krijg. Dat klinkt een
beetje dreigend, ja. Maar soms
word ik kriegel als dingen maar
niet gebeuren. Ik weet dat ze het
schreeuwend druk hebben bij
Zuydtwijck, maar als ik tig keer
moet vragen of iets wordt gere
pareerd, word ik dat zat. Geluk
kig is er nu trouwens een vaste
monteur aangesteld, iemand die
op afroep beschikbaar is om din
gen aan de boot te repareren."
Terwijl hij de deining op het
Braassemermeer trotseert - 'je
kunt met deze boot makkelijk
het IJsselmeer op hoor, als je
weet wat je doet - kijkt Leny Ber
kemeier tevreden toe. Ze is een
vaste klant van de vaartochten:
sinds enkele maanden als revali
derende bewoonster en daar
voor vele, vele jaren als vrijwillig
ster. „Gilles doet het leuk. Voor
sommige Zuydtwijckers is dit
hun tweede huiskamer. Mensen
kijken er ook echt naar uit."
Degenen die niet meteen staan
te trappelen om mee te gaan,
worden door mensen als vrijwil
ligster Rie Reijken opgejut. „Be
woners leven er echt van op. Ze
zijn er weer eens uit. Ze doen in
het verpleeghuis van alles voor
je, zeker, maar maandenlang in
hetzelfde gebouw zitten is toch
niet je dat? Mensen kunnen bo
vendien weer eens zelf bepalen
wat ze willen eten. Dat is ook be
langrijk."
wim wegman
Naam: Dick Havenaar (33)
Woonplaats: Leiden
Beroep: ober-kelner
Gezien: restaurant Engelbertha Hoeve in
Leiden
Wat heeft de Engelbertha Hoeve met water?
We doen ontzettend veel met water op onze partij
en. Zo gaan bruidsparen vanaf hier met een rond
vaartboot naar het stadhuis. Daar trouwen ze en
keren daarna terug. Onderweg kunnen we, als ze
dat willen, ook de catering verzorgen.
Komt het vaak voor, dat mensen hier spontaan
aanleggen?
„Ja, heel vaak. Zeker als het mooi weer is, komen
hier 's avonds
Wanneer is de
hoeve een res
taurant ge
worden?
Tot 1975 was
de boerderij
nog operatio
neel, toen is de
boer door de
gemeente uit
gekocht. Daar
na heeft het er
nog een tijdje
als een bouw
val bij gestaan.
Engeltje' heeft
het toen ge
kocht en zij
heeft de hoeve helemaal opgeknapt. Sinds 1981 is
het een restaurant.
Hoe lang werk je zelf al in het restaurant?
„Sinds 1990 en het is perfect. Anders zit je hier niet
tien jaar. Er staat een goed team, er heerst een goede
sfeer en we hebben een goede directie. En natuurlijk
fijne klanten.
Vaar je zelf wel eens?
„Nee. Ik heb er geen tijd voor. Ik zou het graag wil
len. Ik ben inmiddels wel op zoek naar een boot,
maar heb hem nog niet gevonden.
tekst robbert minkhorst
foto wim dukman
Gehandicapten gaan
een dagje het water op
Verstandelijk gehandi
capten uit Leiden en om
geving gaan zaterdag te
water in Leiderdorp. Zij
worden getrakteerd op
een dagje zeilen, roeien
en kanoën door de leden
van roeivereniging Asop-
os de Vliet, zeilvereniging
De Blauwe Schuit en ka
novereniging Levitas.
Zoals elk jaar organiseert
Club 58 een watersport
dag voor verstandelijk
gehandicapten uit De
Leidse regio, de Rijn
streek en de Bollenstreek.
Vrijwilligers van deze
Leidse stichting, die de
dagbesteding en activi
teiten voor gehandicap
ten verzorgt, begeleiden
hen tijdens de vaartocht.
Ook de studenten van de
drie Leidse verenigingen
steken de handen uit de
mouwen. De 25 gehandi
capten verlaten de vaste
wal vanaf het Universitair
Watersportcentrum aan
de Dwarsweteringkade in
Leiderdorp. Van een tot
vijf uur zitten ze op het
water.
Jannetje Bootsma van
Asopos de Vliet weet dat
de watersportdag elk jaar
een groot succes is. „Het
is altijd heel gezellig en
onze leden vinden het
leuk om eraan mee te
helpen. Het is weer eens
wat anders dan studen
ten leren roeien."
Het Leidsch Dagblad geeft elke dag vijf afdrukken van 'Ingelijst' weg aan lezers. Aanvragen - uitsluitend per briefkaart en uiterlijk een week na plaatsing - richten aan:
Leidsch Dagblad, afdeling Promotie, postbus 54, 2300 AB Leiden. De vijf uitverkorenen krijgen 'Ingelijst' binnen drie weken thuisgestuurd.
Als een groene rups
wurmt de sloot zich
tussen het geboomte door
van wandelpark Overbosch
Wie niet oplet
zou zich zomaar
kunnen verstappen
op dit zachte tapijt van kroos
foto: WIM DIJKMAN leksü AD VAN KAAM