)PORT
)e aantrekkingskracht van het vrouwentennis
Een dorp op wielen uit Brabant in de Tour de France
Zustermoord
Meer persoonlijkheden, meer aandacht, maar minder geld
Aangewakkerd door het me
diaoffensief in alle kranten
over de op komst zijnde zuster
moord op Wimbledon weer eens
naar een tennispartij (uitgeke
ken. Williams - Williams. Voor
het eerst in de halve finale van
een Grandslam-toernooi ston
den zusjes tegenover elkaar. Al
leen dadr was al veel om te doen
geweest. Tegen je zusje in de
halve finale!
Zelfs Steffi Graff was dat nooit
gelukt en ook Martina Hingis
(arm kind, heeft voor zover be
kend slechts een moeder en een
verzameling poppen, zelfs een
klein broertje kon er niet af)
wordt al door de tijd op de hie
len gezeten. De gezusters Malee-
va hebben hun kansen verspild.
Die waren met zijn drieën,
maar niet goed genoeg.
Serena, de jongste van vijf zusjes
(je hebt ook nog Yetunde, Isha
en Lyndrea, maar die tennissen
niet) had tot de halve finales
naar eigen zeggen meer tijd aan
het vlechten van haar haar ver
spild dan aan de wedstrijden.
Als waarschuwing aan Venus
was dat niet bedoeld. De twee
doen namelijk alles met elkaar,
ook eikaars haar vlechten. Al
leen tennissen doen ze (als ze
niet met elkaar trainen of dub
belen tenminste: in het dubbel
spel stuurden ze Navratilova
naar het bejaardenhuis terug)
ieder voor zich.
Je zou denken dat ddt toch, de
bekendheid met elkaar geen ge
heim meer is. Daar dacht Jacco
Eltingh, die samen met een me
vrouw het televisiecommentaar
verzorgde, anders over. Met
aangename stem, maar zonder
spoortje van ironie: „Ze kennen
elkaar door en door.
(Echt waar? Waren wij nooit
opgekomen! Door en door nog
wel. Maar vooruit, we zijn ge
nadig, één keertje mag. Als hij er
straks maar niet ook nog de ha
ver en gort bijsleept, dan zappen
wij subiet naar de BBC.)
De partij zelf had minder om
het lijf dan het tennisjurkje van
Venus, dat zag ik met mijn le
ken ogen nog wel. Venus maakte
de minste fouten en kon het in
twee sets eenvoudig af. Serena
kwam niet vrij van de zenuwen
die haar vanaf de eerste slagen
wisseling (waarschijnlijk al
vanaf het opstaan die ochtend)
in de greep hadden. Je vreest
meteen de volgende opmerking
en ja hoor, daar is-ie al: „Serena
gaat gebukt onder de enorme
nerveusiteit", zei de mevrouw
die naast Eltingh zat. In de
tiueede set begon ze er weer over.
Over de parten spelende nerveu
siteit.
Nervositeit!
(Het Latijnse begrip waar 'ons'
woord nerveus van is afgeleid
luidt nervosus. Met een o!) Hou
den commentatoren hier ooit
eens mee op? Met het eeuwig
verhaspelen van het woord ner
vositeit, ik word daar zo zenuw
achtig van.
Zoals zo vaak haalde een wed
strijd die vóóraf al als wedstrijd
van de eeuw was aangekondigd
niet het bijbehorend niveau.
Van de weersomstuit ga je op
andere dingen letten dan op het
tennis. Het commentaar.
Jacco bleef ons bestoken met
onthullingen van het kaliber 'ze
kennen elkaar' (vier keer in
nauwelijks van elkaar verschil
lende varianten) en over de 'ner
veusiteit' van Serena zei hij dat
de volle tribunes van het centre
court natuurlijk in haar nadeel
werkten - nee, lege tribunes, dat
zou een gezicht zijn.
Gelukkig had de mevrouw naast
hem ook haar bezigheden. Bleef
naarstig op zoek naar een glimp
van pa of ma Williams. Zinloos.
Zoals bekend mijden de ouders
Williams de tennisbaan als hun
dochters tegen elkaar spelen.
Blijven in het hotel, de krant le
zen. Of gaan winkelen. Toch
bleef mevrouw de commentator
doorzoeken. En ze zag wat ge
zichten. Gladys Knight, zonder
haar Pips! Dionne Warwick, jéé-
tje! Mensen toch, Tóóómmyy
Cruiuiuiseü! - even viel me
vrouw flauw, maar ze herstelde
zich knap - en daar, kijk dddr
nou, is dat niet? Ja hoor, Cliff
Richard. Zelf! (Graag had ik
haar ook Andy Williams ge
gund. Hank jr. desnoods. Hoe
had ze zich daaruit gered?)
Gelukkig komt aan alles een
eind. Uiteindelijk dus ook aan
Williams - Williams. Gedachte:
was Herman Kuiphof nog maar
tien jaar jonger.
Voor Wim van de Waarsenburg is niets te gek
m van de Waarsenburg zegt het niet hard-
Maar ergens, in zijn achterhoofd, hoopt
op de dag dat hij met zijn bedrijf Movico
tdriekwart (zoals nu) maar het complete
hcomplex van de Tour de France op wie-
zet en er mee door Frankrijk leurt. Gek?
niet voor de 46-jarige ondernemer uit
urne. „Mij is niets te gek."
e afspraak is gemaakt voor donderdagoch-
3 ld, in Tours, op de finishlijn. „Als je een
Btje vroeg komt, kun je mooi zien hoe mooi
snel alles op zijn plek wordt gezet." Mooi
snel, het zijn sleutelwoorden in het betoog
i de Nederlander die binnen vier jaar min
neer verantwoordelijk is geworden voor
aangezicht van het op twee na grootste
irtevenement ter wereld. Een Frans sport-
ïnement, wel te verstaan,
irwijl ik geen woord Frans spreek", lacht
Brabander. „Maar daar hebben we ook
t op gevonden, ik heb een uitstekende tolk
me. Stef Mertens, een Belg, die ook pro-
tmanager is bij ons en hier de leiding heeft,
i'endien spreek ik met Jean-Marie Leblanc
voon Engels. Geen probleem."
t is eigenlijk wel een probleem, is de vraag
je bekruipt als Van de Waarsenburg een
idleiding geeft in de verschillende units die
i de finishlijn staan opgesteld. „Overal
er te zetten, ongeacht helling of bodem."
i te beginnen in het televisie- en radio-
»k. „Hier zijn 120 commentaarposities, 60
bn 60 radio. Verdeeld over twee verdiepin-
en in totaal 32 meter lang. Meer mag niet,
is de maximale ruimte die er voor vrijge-
lakt wordt. Overal."
is zijn trots, ze staan er voor het tweede
jaar. Bouwkosten: twee miljoen. Van de
Waarsenburg weet nog precies hoe het plan
tot stand kwam. „Twee jaar geleden, toen we
bij de presentatie van de Tour voor 1999 wat
zaken evalueerden, liet de Société du Tour de
France weten dat ze ook wat plannen had
met de radio- en tv-units, die toen nog ge
woon met steigers werden opgebouwd. Ik
kwam met wat ideeën, bijvoorbeeld om ze op
twee vrachtwagencombinaties te bouwen. Ze
zeiden dat ik gek was, dat zoiets onmogelijk
was. Maar toen Leblanc er de volgende dag
van hoorde, moest ik de plannen toch uitwer
ken en wel binnen twee weken. Het resultaat
zie je hier."
Dat het geheel op wielen staat en eigenlijk be
staat uit twee trucks, is niet te begrijpen. Alles
is glad en strak afgewerkt, inclusief tapijt en
tv-monitoren. „De Belgische tv was hier van
ochtend om zes uur toen het tussenstuk werd
gemonteerd. Een gevaarte van 12 ton dat bin
nen 10 seconden op zijn plaats stond. Ze kon
den het niet geloven."
Snelheid, dat is een van de voornaamste
voordelen van zijn constructie, zegt Van de
Waarsenburg. „We hebben de Tour sneller
gemaakt. Vroeger waren met deze opstelling
vijftien mensen pakweg zeven uur bezig. Nu
doen wij het met vier man in twee uur tijd. En
's avonds, een uur nadat de eerste renner bin
nen is, mogen wij opbreken. In tweeënhalf
uur zijn we klaar om verder te gaan. Dat bete
kent dat alle andere mensen die bezig zijn
met de zaken eromheen en die dus ook van
ons afhankelijk zijn, 's avonds eerder in hun
bed liggen en 's ochtends later op hoeven. En
dan praat je toch over 350 man."
De 46-jarige geboren Eindhovenaar komt
oorspronkelijk uit de omroepwereld. Deed
voornamelijk productiewerk voor de AVRO,
waaronder Toppop, maar vond het een jaar
of negen geleden tijd voor iets anders. Iets
met mobiliteit, dat hield hem bezig.
„Maar dan vanuit een ander perspectief. Nor
maal wordt er naar gekeken vanuit de trans
portsector. Zo van: Hier hebben we een
vrachtwagen en dat kun je ermee. Ik bekijk
het meer vanuit de marketingkant. Wat wilt u
mobiel hebben en dan kijken hoe we dat in
elkaar kunnen steken."
Bij de Tourstart in Den Bosch in 1995 hield
Van de Waarsenburg voor Philips een voor
Wim van de Waarsenburg op zijn tribune voor zijl
dracht, waarbij mensen uit de Société du
Tour de France gegrepen werden door de
ideeën van de Brabander. „Een paar dagen
later namen ze contact op. Ik heb ook geluk
gehad, bij de Tour waren net op dat moment
plannen gemaakt om de finishaankleding een
ander gezicht te geven." Hij spuide zijn idee-
en en kreeg de opdracht om een ontwerp te
maken voor een mobiele VIP-ruimte. „En nu,
vier jaar later, staat er al de derde."
En dat niet alleen, driekwart van de finis
haankleding wordt begin juli ingereden van
uit Nederland. De Société huurt het. „Ze wil
len het wel kopen, maar daar zitten haken en
ogen aan. Want ik wil wel de exploitatie blij-
i commentaarposities.
ven doen. Het is mijn idee."
Hij loopt naar de speciale truck waar de win
naar direct na de etappe wordt geïnterviewd
en waarin een live verbinding wordt gelegd
met de perszaal. Van de Waarsenburg vraagt
beleefd of hij binnen mag aan een Fransman
die de tijdelijke baas is over de truck. „Maar
natuurlijk", zegt de Fransman. „De truck is
van u, niet van mij."
Dat weet de Nederlander natuurlijk ook wel.
Maar het is een van de handigheidjes waar
mee hij de huurder te vriend houdt. „Het ligt
hier gevoelig", zegt hij, als hij naar buiten
loopt en wijst op de Nederlandse nummer
plaat die op de standplaats steeds wordt afge-
foto gpd
dekt door een schildje van de Tour. „Kijk, hier
maakt het nog niet zoveel uit. Maar als je in
Parijs bent, voor al die tienduizenden chauvi
nistische Fransen, en er staat daar een straat
vol trucks in Tourkleuren maar met Neder
landse kentekenplaten, kan dat toch verkeer
de reacties oproepen."
De kans dat een Frans bedrijf zijn business
('Ik verdien er goed aan, ja. dit is puur com
mercieel') overneemt, acht hij niet zo groot.
„Ze hebben het wel eens over de Franse slag.
Maar de Tour de France is een organisatie
van perfectionisten. Bovendien hebben we
een contract tot minstens 2003 en de opties
voor verlenging zijn er."
r gebrek aan aandacht heeft het
ïwentennis niet te klagen. De tri-
es zijn afgeladen en saai is het ook
ten de baan niet te noemen. Toch
;t de Women's Tennis Association
A) elk jaar weer vechten voor een
ke verdeling van het prijzengeld op
Jrandslamtoernooien. Op Wimble-
ontvangt de winnares van het
ïvventoernooi nog altijd ruim
.000 gulden minder op haar reke-
g gestort dan de winnaar van het
nnentoernooi.
(EN GERTJAN VAN GEEN
aren van dominantie door één of twee
ïlsters heeft het vrouwentennis aan
idte en diepte gewonnen. Martina Navra-
a en Steffi Graf maakten het tennis een-
g en weinig inspirerend, terwijl de man-
jaarlijks andere winnaars huldigden op
rote toernooien.
r de tijden zijn veranderd. De laatste zes
ïdslamtoemooien kenden vijf verschil-
le winnaressen: Mary Pierce (Roland Gar-
Lindsay Davenport (Australië en Wim-
lon '99), Serena Williams (US Open '99),
fi Graf (Roland Garros '99) en Martina
ps (Australië '99). Van dit vijftal kreeg al-
Williams in New York een even grote
jue als Andre Agassi, de winnaar bij de
inen.
groot onrecht, vindt de WTA. Begin dit"
dreigde Martina Hingis zelfs met een
:ot van de Australian Open als de gages
gelijkgetrokken zouden worden. Veel
n kreeg ze niet, de nummer één van de
eld liet haar dreigement ook niet door da-
volgen.
1 al kwam er wel uit onverwachte hoek.
McEnroe, in zijn actieve jaren niet be
id een liefhebber van vrouwentennis,
eef in de New York Times een vlammend
)og om mannen en vrouwen gelijk te be-
n. Hij adviseerde de mannen akkoord te
nu ze de kans hadden. Met andere
irden: de vrouwen zouden de mannen
voorbijstreven.
inroe betoogde dat het niet eens gaat om
>te in het tennis. Het argument dat vrou-
1 maximaal drie sets spelen tegenover
inen een best-of-five op Grand Slams,
Sara Lee/DE-concern, is de komende vijfjaar
naamgever van het circuit. Naar verluidt
kreeg de WTA minder geld dan gehoopt, veel
minder in ieder geval dan de ATP.
De slechte deal met Corel, ongeveer 10 mil
joen gulden in het laatste jaar, werd welis
waar opgetrokken, maar meer dan 15 miljoen
steekt Sanex er jaarlijks niet in. Een schijntje
vergeleken met de mannen en niet het
schoolvoorbeeld van een goede marke
tingstrategie.
Het vrouwentennis mag dan steeds interes
santer worden, de prestaties buiten de baan
vallen soms meer op dan die erbinnen. De
Williams-zusjes worden vaak overvleugeld
door vader Richard die met uitdagende en
soms onzinnige opmerkingen de kolommen
haalt. Serena Williams toonde zich na haar
verlies tegen zuster Venus donderdag geen
professional door op de persconferentie na
afloop een reeks vragen niet te beantwoor
den.
Niet Jelena Dokic, halve-finaliste op Wimble
don dit jaar, krijgt de meeste aandacht, maar
haar vader. De excentrieke Damir Dokic is
berucht om zijn agressieve uitspattingen,
veelal het gevolg van drankgebruik. Hij werd
dit jaar bijna verbannen van Wimbledon, na
dat hij een mobiele telefoon van een journa
list op de grond had gesmeten en Engeland
een land vol fascisten had genoemd. Jelena
zelf maakte zich belachelijk door de WTA er
van te beschuldigen haar loopbaan te dwars
bomen door de loting op toernooien stelsel
matig te manipuleren.
De Airo-Amerikaanse Alexandra Stevenson,
die vorig jaar de laatste vier bereikte op het
heilige gras, sprak dit jaar van openlijk racis
me in de kleedkamers. Haar moeder meldde
dat ze haar dochter moest beschermen tegen
de lesbische invloeden van het gros van de
tennisspeelsters.
Nathalie Tauziat, voormalig Wimbledon-fina-
liste, hekelde in haar onlangs verschenen ten-
nisbiografie de overexposure van de meest
gefotografeerde sportvrouw ter wereld, Anna
Kournikova. Het zou de aandacht van het
tennis afleiden. De minst presterende speel
ster in het circuit krijgt de grootste deals.
De Russische vamp tekende begin dit jaar een
contract met een fabrikant van sportbeha's.
Het leverde haar bijna 30 miljoen gulden op.
De tamelijk ordinaire tekst 'Only the ball
should bounce' naast een levensgrote afbeel
ding van Kournikova, neemt ze daarbij op de
koop toe. Ze is daarmee verreweg de best ver
dienende speelster, ook al won ze nog nooit
een toernooi. Haar reclame-inkomsten per
jaar zijn een veelvoud van haar prijzengeld.
Seks verkoopt en Kournikova weet het.
Dat de Russin meer dan de topspeelsters het
uithangbord van het vrouwentennis is, wordt
niet gewaardeerd door haar collega's. In de
vrouwenkleedkamer, toch al een broeinest
van intriges en jaloezie, worden de overwin
naars van Kournikova op de schouders gesla
gen. Kournikova haalt haar schouders op.
Het zijn slechts enkele voorbeelden uit een
reeks van kleine en grote schandalen, die het
vrouwentennis geen goed doen. En hoewel
het niveau en de spanning zienderogen toe
nemen, is dat een grotere zorg voor de WTA
dan de achterstanden in prijzengeld op de
Grand Slams.
Begin dit jaar dreigde Martina Hingis met een boycot van de Australian Open als de
gages niet gelijkgetrokken zouden worden. foto ap
De Williams-zusjes worden vaak overvleugeld door vader Richard die met uitdagende
opmerkingen de kolommen haalt. foto epa
Anna Kournikova, verreweg de best verdienende speelster,
ook al won ze nog nooit een toernooi. foto epa
deed hij eveneens af als onzin. Fans kopen
kaartjes om persoonlijkheden te zien spelen.
De vrouwen lopen daarbij voor op de man
nen, aldus McEnroe.
De WTA zag deze ontwikkeling ook. Twee jaar
geleden wimpelde de belangenorganisatie
zelfs toenaderingspogingen van de mannelij
ke tak, de ATP, af in de veronderstelling dat
de mannen de vrouwen harder nodig hadden
dan andersom. De motieven van Mark Miles,
chief executive officer van de ATP, om tot een
soort fusie te komen waren waarschijnlijk ge
stoeld op dezelfde veronderstelling, maar
voorlopig heeft de WTA de popularisering van
het vrouwentennis nog niet te gelde kunnen
maken.
Want waar de mannen optimaal incasseren -
de spelersvakbond ATP ontvangt jaarlijks 120
miljoen gulden voor de uitbating van de rech
ten op de toernooien - blijven de vrouwen
achter. De geldschieters stonden na het afha
ken van hoofdsponsor Corel in 1998 niet in
de rij om hun naam te schenken aan de WTA-
tour. Sanex, onderdeel van het Nederlandse
