Dwars door buurmans geluidsbarrière
w
Gesprek van de Dag
Haaienbak grootste trekker van Oceanium
Vliegtuigriemen
hip in Noorwegen
I
Reglementen
ZATERDAG 1 JULI 2000
152
Meer smoel voor Kamer
Het parlement heeft de deuren voor twee maanden
gesloten. Tweede-Kamerleden benadrukken dat
het lange reces geen vakantie is. De zomermaan
den worden gebruikt voor werkbezoeken, stages en
denkwerk. Eén van de onderwerpen die na augus
tus zeker weer aan de orde zal komen, is de verster
king van de rol en zichtbaarheid van datzelfde par
lement. Het afgelopen jaar zijn daar een paar inte
ressante voorstellen voor gedaan. Het is een aan
zet.
De Tweede Kamer wil het wekelijkse vragenuurtje
uitbreiden en de premier op dinsdag 'zijn eigen
uurtje' geven, naast een tweede vragenuurtje op
donderdag. Dat betekent dat de minister-president
een belangrijker en zichtbaarder rol in de regering
gaat krijgen. Een gevoelig punt in het Nederlandse
staatsbestel, waarin de premier altijd meer op de
achtergrond is gebleven dan in andere landen.
Maar het is een logische en goede ontwikkeling.
Het betekent ook dat er meer over hoofdlijnen van
beleid kan worden gesproken. De Kamer moet
daarvoor dan wel haar best doen. Het vraag- en
antwoordspel met de vakministers ontaardt nu te
vaak in detaillistisch geneuzel. Het serieus onder
vragen van de premier kan ook kiezers (en kijkers)
meer bij het parlement betrekken. Wanneer het
vragenuurtje in de vroege avond wordt gehouden
en uitgezonden is dat nog beter.
Het plan van de Kamer om een eigen onderzoeks
bureau in te stellen, is een vooruitgang. Te lang
heeft het parlement geroepen om meer invloed en
inzicht in het beleid. Te vaak hebben de Kamerle
den een afwachtende houding aangenomen en pas
gereageerd wanneer de regering of de Algemene
Rekenkamer met een rapport kwam. Met een on
derzoeksbureau kan de Kamer beter eigen accen
ten leggen, en meekijken met de regering. Op die
manier krijgt het gewenste dualisme - regering en
parlement in een eigen rol, en niet als twee handen
op één buik- gezicht en een serieuze kans.
It'Êr
Maartje ging buitenspelen
Ooit was ze de eerste echte Nederlandse anchor-wo
man. Natuurlijk, Eugenie Herlaar, Lous Haasdijk
en Marga Kamlag-Van Arnhem gingen haar voor,
maar toen was televisie, hoe nieuw ook, nog heel ge
woon. Met Maartje deed een televisie-persoonlijk
heid haar intrede, je keek naar het nieuws, maar je
keek ook naar Maartje. Dat had je bij haar voor
gangsters niet.
Maartje ging ook buitenspelen. Bij het Capitool, bij
NOS-Laat en Nova en bij Buitenhof. Twee jaar gele
den vertrok ze bij Buitenhof, vorig jaar bij Nova. Al
leen het buitenspelen bleef over, in en rond het ge
vaarlijkste bos van Nederland: de paleistuinen.
Royalty-verslaggeefster werd ze, naar het roemruch
te voorbeeld van BBC's Jenny Bond. Binnen een
maand raakte Maartje verdwaald. Ze had geen vas
te eindredacteur meer, die haar de weg wees en haar
waarschuwde voorde vele valkuilen in het bos. De
ene keer zocht ze als verslaggeefster de waarheid
rond de vermeende wederhelft van de kroonprins,
de andere keer becommentarieerde ze een koninlijk
bezoek, nog een andere keer moest ze het onver
klaarbare verklaren in een bericht van de Rijksvoor
lichtingsdienst over de gezondheid van de prinsge
maal. Géne bij de kijker, gêne bij Maartje.
Met vakantie in Toscane - die roemruchte plek waar
eerder Nederlandse voorvrouwen hun tragisch lot in
de ogen keken - haakte Maartje af
Haar opvolgster Pia en haar navolgster Loretta stop
pen er ook mee bij het 'grote nieuws'. Ook zij gaan
buitenspelen. Pia in de operatiekamers van de Ne
derlandseziekenhuizen voor het programma Vinger
aan de Pols, Loretta weet het nog niet.En Wil? Wil
gaat met vakantie tot 4 september, maar doet een
belofte.Zaterdag 30 juni 2001 vertelt hij in zijn laat
ste stukje van het nieuwe televisieseizoen, hoe het
Pia en Loretta in het bos is vergaan.
Met twee maanden vertraging,
maar toch nog net voor de zo
mervakantie, gaat in de Rotter
damse diergaarde Blijdorp vol
gende week het Oceanium
open voor publiek. De officiële
opening is pas eind dit jaar of
volgend jaar. Donderdag 6 juli
kunnen de eerste bezoekers te
recht in het nieuwe gedeelte
van de dierentuin. Dat moet,
om financieel quitte te spelen,
150.000 extra bezoekers per jaar
naar de dierentuin trekken, bo
venop de 1,4 miljoen van vorig
jaar. „Dat moet wel lukken,
want zelfs zonder Oceanium
draaiden we dit jaar al erg
goed", aldus directeur A Dor-
resteyn. Maar hij houdt zijn
hart vast voor een eventuele
stormloop.
Grootste trekker van het Oce
anium is ongetwijfeld de 'haai
enbak'. In dit bassin met ruim 3
miljoen liter water zwemmen
haaien, roggen, grote schild
padden en kleinere vissen. Er
doorheen loopt de langste haai-
entunnel van Europa (26 meter)
In diverse kleinere bakken zijn
exotische koraalriffen en barra
cuda's te zien, maar ook scho
len makreel. Er is niet alleen vis
te zien. Ook bijvoorbeeld pape
gaaiduikers zijn onder en boven
water te zien aan het begin van
het complex, en Californische
zeeleeuwen aan het eind.
Aan het Oceanium, dat 65 mil
joen gulden heeft gekost, is
twee jaar gebouwd. Voor de
dieren moesten de omstandig
heden zo optimaal zijn, dat ze
zichzelf voortplanten. En dat is
met veel zeedieren in gevan
genschap tot nu toe nog niet
gelukt. Het is van veel zeedieren
zelfs niet eens bekend hoe en
onder welke omstandigheden
ze zich voortplanten. Als blijkt
dat bijvoorbeeld de Atlantische
mensenhaaien het niet doen,
dan zullen er geen nieuwe meer
uit het wild worden gehaald, al
dus Dorresteyn.
Om de omstandigheden opti
maal te laten zijn, wordt
'schoon' zeewater uit de
Noordzee aangevoerd. In het
Oceanium gaat 7 miljoen liter
water om. Mede door allerlei
natuurlijke filtermethoden
hoeft de diergaarde maande
lijks maar maximaal 400 kubie
ke meter water aan te voeren.
De Noorse luchtvaartmaatschappij Braat-
hen's heeft te kampen met een merkwaar
dig veiligheidsprobleem: stoelriemen in
haar vliegtuigen verdwijnen vaak omdat ze
momenteel erg in de mode zijn als kleding
accessoire. Het probleem speelt sinds ee
jaar en neemt toe", zei Braathen's-woord-
voerder Stig Martin Solberg.
Vooral jongeren stelen de riemen om veeU
extreem wijde broeken rond hun middel t<
snoeren. Volgens Solberg verdwijnen ge
middeld vijf riemen per dag. „Je ziet er vee
mensen mee op straat lopen", zei hij.
Kledingwinkels verkopen ook riemen in de
vliegtuiglook, maar echte geven blijkbaar
meer status. Solberg zei dat de maatschap
pij de politie inschakelt wanneer diefstal
wordt geconstateerd. Ook worden maatre
gelen getroffen om diefstal moeilijker te
maken.
Vervanging van een riem kost maar 250
kroon (67 gulden), maar de kosten worden
beduidend hoger wanneer een passagier
niet meekan omdat bij een stoel de riem
ontbreekt of wanneer het toestel vertraginj
oploopt. Braathen's overweegt de kosten
op dieven te verhalen, aldus Solberg.
In de Haaienbak met ruim 3 miljoen liter water zwemmen haaien, roggen, grote schildpadden
en kleinere vissen. Er doorheen loopt de langste haaientunnel van Europa (26 meter), foto aa
NSG strijdt al 30 jaar tegen lawaaipapegaaien
Blaffende honden bijten niet, maar kunnen horen en zien wel doen vergaan. De muilkorf is er bijna goed
voor. Hoe fijn zou het ook niet zijn de open raamzanger die uren huis houdt als anti-heldentenor voor
goed een flink toontje lager te laten zingen. Dan valt het hem ook moeilijker de volumeknop van zijn ste
reo op volle kracht vooruit te zetten. Bij de Nederlandse Stichting Geluidshinder (NSG) in Delft proberen
ze al dertig jaar met tips, campagnes en adviezen te voorkomen dat lawaaipapegaaien en geluidsgestoor
den als enge buren naar eikaars leven gaan staan. „Helaas zien sommigen geen andere uitweg dan ver
huizen."
Natuurlijk zijn vooral de buren de
lastposten die met hun ketelmu
ziek, gebonk en gestamp het leven
onleefbaar maken. Zelf houden
we, dat spreekt, altijd rekening
met anderen. Niets zo makkelijk
als onkruid wieden in de tuin van
de buurman. Los daarvan zegt bij
na een miljoen Nederlanders zich
mateloos te storen aan het geklos
van bovenburen, die zich als oer-
hollandse boerenkinkels op klom
pen over harde vloeren voortbe
wegen.
Jaarlijks verwerkt de NSG 4.000 tot
5.000 informatie-aanvragen; tele
fonisch en tegenwoordig ook per
e-mail. Van klagers, maar ook van
potentiële overlastbezorgers als
musici die indachtig het devies
'een goede buur is beter dan een
verre vriend' advies inwinnen aan
gaande te nemen maatregelen om
geluid te dempen. Onder geen be
ding wordt bij de Nederlandse
Stichting Geluidshinder uitgegaan
van de aloude Nederlandse wijs
heid 'klagers geen nood', want die
benadering zou volgens adviseur
Jan Kramer geen recht doen aan
de problematiek van geluidover-
last. In wezen, zo stelt de NSG-me-
dewerker, staat het veroorzaken
ervan gelijk aan het plegen van
huisvredebreuk.
Door ervaring wijs geworden, is
Kramer wel geneigd de klachten te
filteren door ze te toetsen aan het
gemiddelde. Doordeweeks geldt
net hoorbare, uit een aanpalende
woning afkomstige muziek tussen
negen uur 's morgens en negen
uur 's avonds als acceptabel. „Ik
hou er ten eerste rekening mee dat
hulpvragers geneigd zijn hun ver
haal te overdrijven om aandacht te
vragen voor hun probleem. En als
ik dat heb aangehoord, laat ik we
ten wat de gemiddelde Nederlan
der acceptabel vindt en dan moet
de beller zelf maar uitmaken of-ie
een zeurpiet is, ja of nee."
In het rapport 'Hinder en andere
zelf gerapporteerde effecten van
milieuverontreiniging in Neder
land' maakte het TNO in opdracht
van het ministerie van VROM in
februari de resultaten openbaar
van een onderzoek naar geluids
overlast. Veertig procent van de
4.000 respondenten gaf op meer
dan eens hinder te ondervinden
Neerlands hondendeskundoloog nummer 1 Martin Gaus (rechts) in
strueert Jan Kramer van de NSG hoe de overlast van blaffende honden
te beteugelen. foto capital photos
van de buren en 22 procent zelfs
ernstige overlast. Voornaamste
bron van ergernis (17 procent) ble
ken de oververhitte radio's, televi
sies en stereotorens, wier gejank
en gebral dwars door de geluids
barrières van geïsoleerde vloeren
en muren waren doorgedrongen.
Maar ook lopers en doe-het-zel-
vers laten sommigen uit hun vel
springen. En zo schijnt nog altijd 3
procent van de Nederlandse be
volking zich er in ernstige mate
aan te storen dat eerst buurvrouw
en vervolgens buurman hun nach
telijke plasjes doortrekken.
Kramer: „In de jaren vijftig was ge
luidshinder geen punt van maat-
schappelijke discussie, terwijl het
met de isolatie van woningen toen
beduidend minder was gesteld
dan nu. Maar juist daardoor hiel
den mensen meer rekening met
elkaar. Het waren de jaren dat de
mensen elkaar voorhielden niet
met de deuren te slaan. Waarmee
ik uiteraard niet wil zeggen dat
huizen net als toen minder goed
geïsoleerd moeten worden om bu
ren tot meer geef- en neem-gedrag
aan te zetten. Want vergeet vooral
niet dat vergeleken met de tijd dat
geluk nog heel gewoon was er veel
meer geluidsbronnen zijn bijgeko
men."
Eind jaren zestig werd het onder
werp geluidshinder op een door
professor Muntendam voorgeze
ten congres van sociaal genees
kundigen aan de orde gesteld,
waarbij de gedachtenwisseling
zich vooral toespitste op vliegtuig
lawaai. De verzamelde experts for
muleerden het advies de oprich
ting van een voorlichtende instan
tie op de politieke agenda te plaat
sen. Aldus geschiedde in 1970, met
de financiële steun van het toen
malige ministerie van Volkshuis
vesting en Milieuhygiëne.
De Nederlandse Stichting Geluids
hinder verspreidde door de jaren
heen brochures over allerlei vor
men van burengerucht. Recente
lijk nog over loopgedrag. In derge
lijke folders worden respectievelijk
de problematiek beschreven en
tips verstrekt hoe een en ander valt
te voorkomen. Zo kan bijvoor
beeld veel irritatie bij omwonen
den worden weggenomen door
een haan in een goed verduisterd
nachthok te zetten, gegarandeerd
dat er geen haan meer naar het
beest zal kraaien. Blaffende hon
den bijten niet. Maar als baasje
van huis is, kunnen ze behoorlijk
van hun aanwezigheid blijk geven.
Volgens Kramer, die deze wijsheid
heeft van hondenopvoeder Martin
Gaus, moet in geval van langduri
ge afwezigheid Kazans en Bello's
niet al te veel bewegingsvrijheid
worden gegund. „Niet alle deuren
in huis openzetten, want dan gaan
ze hun onvrede over het alleen
zijn combineren met hun natuur
lijke drift het territorium te bewa
ken. Gewoon een rustig plekje ge
ven in huis, da's in de visie van
Gaus het beste."
De NSG, onder meer gesubsidi-
eèrd door het ministerie van
VROM en gesteund door 1800 do
nateurs, beschikt friet over de
sanctiemiddelen om notoire over
treders aan te spreken op hun Ma
Flodder-gedrag. En feitelijk heb
ben ook rechtstreekse belangheb
benden als woningcorporaties re
latief bezien weinig'machtsmidde-
len in handen om lieden die an
dermans woongenot versjteren te
corrigeren. Ki'ajrièr: ,',Op basis'van
het Burgerlijk Wetboek moet een
verhuurder ongestoord woonge
not garanderen. Maar hoe, dat is
de vraag als een huurder bij herha
ling de naaste omgeving terrori
seert. Hooguit kan er een gesprek
tussen de overlastveroorzaker en
de gehinderde worden gearran
geerd. Helpt dat niet, dan rest er
hooguit een gang naar de kanton
rechter. Er zit niets tussenin."
Burengerucht kan anders wel tot
wanhoopsdaden aanzetten. Ont
stemd door het langdurige gepin-
gel van de buurman besloot ooit
bijvoorbeeld een heethoofd eerst
de bijl in de voordeur te zetten en
daarna in diens piano. En zo kan
Jan Kramer van de NSG zich nog
altijd het telefoontje heugen van
die ene mevrouw, die aankondig
de als spookrijdster een zelf
moordpoging te gaan onderne
men. „Dat leek me typisch een
schreeuw om hulp, vandaar dat ik
contact heb gezocht met haar
huisarts en ook met het gemeente
huis in haar woonplaats voor an
dere woonruimte."
Een samenleving zonder geluids
hinder lijkt Kramer een illusie. Hij
bezocht ooit tijdens een vakantie
Pompeï, alwaar hij met eigen ogen
zag hoe in de Romeinse tijd karren
diepe sporen hebben getrokken in
het plaveisel. „Kun je nagaan wat
voor kolere herrie die paarden en
die karren hebben veroorzaakt.
Over dat geratel van die wielen en
het getrappel van die paarden
werd destijds al volop geklaagd."
GERARD VAN PUTTEN
NSG. Telefoon 015-2562723.
Fax: 015-2578663. E-mail: in-
fo@nsg.nl
enselijk
Twee reglementsvoorstellen krijg ik tegelij
kertijd in de bus. Het eerste komt van het
bestuur van ons flatgebouw. Moet nog goed
gekeurd worden door de vergadering. Ik ci
teer even. Artikel 22, punt 3: Het is niet ge
oorloofd zonder toestemming van de ver
gadering opgaand hout in de tuin te heb
ben, waardoor het uitzicht van de andere
eigenaars of gebruikers en het ontvangen
van licht en lucht door de ramen en ope
ningen van het gebouw zouden worden
belemmerd.
Vooral dat ontvangen van licht en lucht
vind ik mooi. Maar ook die ramen en ope
ningen mogen er wezen. Waarom de aparte
vermelding van de ramen? Waarom zij wel
en de deuren niet inzonderlijk vermeld?
Vragen die vrees ik onbeantwoord zullen
blijven. Evenals de vraag waarom voor op
staand hout toestemming nodig is terwijl er
tegen opstaand ijzer, riet of kunsstof kenne
lijk geen bezwaar is. Die reglementen ma
ken in hun wanhopige poging ieder moge-
lijkheidje af te dekken altijd een wat pot
sierlijke indruk. Ik heb schrik van die regel-
boekjes. Mensen die de wet overtreden heb
ben mij niet vaak last bezorgd. Ik ben ban
ger van de man die in zijn ene hand de re-
gelementen vasthoudt en die met de andere
hand het vingertje heft.
Daarom schrok ik ook toen ik in de krant
een ander reglementsvoorstel las. Burge
meester Mans van Enschede stelt voor om
burgemeesters toe te staan een zwaailicht op
hun auto te voeren. Mans kon tijdens de
ramp het crisiscentrum niet bereiken omdat
hij vastzat in het verkeer. Een eigen zwaai
lichthad uitkomst geboden, stelt Mans.
Tot zover de krant. Waarom iemand die
vastzit in het verkeer niet meer vast zit als
hij een zwaailicht heeft, stond er niet bij.
Maar laat ik ophouden met flauwe vragen.
Ik gun Mans en iedere burgemeester die met
een ramp te maken heeft zijn zwaailicht.
Maar zoveel rampen gebeuren er in Neder
land nou ook weer niet. En ik ben bang dat
vroeg of laat dat zwaailicht voor andere za
ken gebruikt gaat worden. Voor echtgenotes
die anders te laat op een vergadering komen
of voor visite die anders de laatste trein niet
haalt. Een soort Pepergebruik van het
zwaailicht zal ik maar zeggen. En dat we
die ellende houden als allang vergeten is
waari'oor dat licht was ingevoerd. Ik stel
voor Mans zijn zin te geven op voorwaarde
dat er zware boetes komen te staan op onei
genlijk gebruik. Zodat ik niet bang hoef te
zijn dat onze burgemeester met zwaailicht
het opstaand hout in mijn tuin komt ver
wijderen.
RON WOOD, de 53-jarige gita
rist van de Rolling Stones, is in
een Londense kliniek opgeno
men voor behan
deling van zijn al
coholverslaving.
Wood verblijft in
de Priory Clinic in
het westen van
Londen, waar hij
in therapie gaat
om op tijd voor de
wereldtoernee
van de Stones
van volgens jaar
'droog te staan'.
De multimiljo
nair, die in de
tuin van zijn huis
een eigen pub heeft, is na jaren
van overmatig drinken tot de
conclusie gekomen dat het ge
noeg is geweest. Zijn woordvoer
der vertelde aan de boulevard
krant The Sun dat de therapie
een week of drie, vier gaat duren. In
een interview met The Sun zei Wood
onlangs dat hij zelf verbaasd was dat
hij nog leefde na zoveel drankge
bruik. Tijdens het interview dronk hij
volgens de krant vier pints (bijna twe
liter) Guinness-bier in een half uur.
Hij vertelde dat hij dagelijks tien
pints dronk en dat hij daarna overgin
op sterke drank.
De digitale verkoop van een eerste
druk van de Amerikaanse Onafhanke
lijkheidsverklaring heeft bijna 19 mil
joen gulden opgebracht. De New
Yorkse vestiging van het veilinghuis
Sotheby's spreekt van een record voo
internet. De verkoop op de interpagi-
na van het veilinghuis duurde een
dag. De identiteit van de koper blijft
voorlopig onbekend. Van het op 4 juli
1776 door THOMAS JEFFERSON ge
schreven document zijn aanvankelijk
vijfhonderd exemplaren geperst.
