ri: K Dood van bovenaf Overwinteren in de zomer met Pingu Multi Media Thuis studeren via het net wordt volwassen T Pop en klassiek op dvd ZATERDAG 1 JULI 2000 SAMENSTELLING FRANK BUURMAN EN JAN VAN DEI i W R In bijna elk huishouden staat tegenwoordig een personal computer. Maar wat doen we er mee en wat kunnen we er mee? In de rubriek PC Wijzer elke week een onderwerp voor de thuiscomputeraar. Vragen en suggesties kunt u sturen naar: internetredactie@damiate.hdc.nl Internetten via kabel of ADSL Voor het volgen van een oplei ding of cursus hoef je niet meer per se naar een opleidingsinsti tuut of een school: dat kan ook heel goed op afstand. Verschil lende bedrijven bieden hulp middelen aan voor studeren via het internet. Zo langzamerhand wordt dit virtueel leren steeds volwasse- ner, vooral door een steeds ver der doorgevoerde integratie van cursusmateriaal, beoordelings systemen, voortgangscontrole en dergelijke. Zo heeft Lotus Development in samenwerking met IBM de nieuwe versie van LearningSpace uitgebracht, een systeem van 'e-learning' waar mee de student op afstand 'live' interactie kan voeren met ande re studenten en met docenten in het virtuele klaslokaal. Voor een goed begrip: ook al die an dere studenten en de docent zitten tijdens de cursus gewoon thuis of op een andere locatie. LearningSpace 4.0 maakt het mogelijk om elke gebruiker in zijn eigen tempo te laten stude ren. Voor de voortgangscontro le zijn tussentijdse examens en andere toetsen in te passen. Het lesmateriaal kan via het in ternet aangeboden worden, maar het is ook mogelijk om dat op cd-rom te zetten, zodat tijdens de studie niet constant een verbinding met het internet noodzakelijk is. Binnen het concept kunnen studenten in groepsverband in projectteams samenwerken, online discus siëren of overleggen over de studiestof. Voor het klassikale onderwijs op afstand zijn allerlei hulp middelen beschikbaar. De les sen kunnen worden voorzien van audio- en videomateriaal, er kunnen aantekeningen wor den gemaakt op whiteboards, toepassingen kunnen online worden gedeeld, enzovoort. www.lotus.com/leamingspace FRANK BUURMAN Een bliksemsnelle internetver binding, dat wil iedereen. Om dat te bereiken zijn de laatste jaren alternatieven voorhanden gekomen voor het aloude mo dem. In de vorige PC-wijzer za gen we dat bijvoorbeeld ISDN behalve op snelheid het ook nog op een aantal andere fron ten wint van het traditionele modem. Maar er komen meer alternatieven. Het gegeven dat er naast de te lefoonlijn nog meer kabels het huis in en uit lopen bracht de mensheid op het idee dat ook de televisiekabel geschikt is om digitale informatie doorheen te duwen. Internet via de kabel heeft duidelijk voordelen. Zo betaal je een vaste prijs, zonder ook nog telefoontikken te moe ten afrekenen. Dat betekent dat je nooit meer hoeft te beknib belen op de inlog-tijd. Nooit meer heb je het idee in het ach terhoofd dat de geldkraan zachtjes openstaat terwijl je op internet bent. Met kabel-inter net blijf je, zonder dit knagende gevoel, desnoods de hele dag online als het moet. Terwijl je 's nachts op één oor ligt tank je je harde schijf vol met MP3-bestanden, wat anders een vermogen aan beltikken zou kosten. Bovendien blijf je (net als bij ISDN) telefonisch bereikbaar als je online bent. De snelheid van de verbinding ligt wat hoger dan bij een ge woon modem. De precieze snelheid hangt wel van een aantal factoren af, zodat het re sultaat uiteindelijk toch nog kan tegenvallen. Meestal ligt de data-overdracht in de buurt van de 64 kilobits per seconde, hetzelfde als ISDN. Bepaalde kabel-abonnenten bieden voor meer geld een nog hogere bandbreedte. Natuurlijk is een kabel-abonnement door al de ze voordelen duurder. Pas bij intensief gebruik haal je de kos ten er dus uit. Er doemt nog een mogelijkheid op: ADSL. Dat staat voor Asy- metric Digital Subscriber Line. Deze techniek is op dit moment alleen nog in de grote steden voorhanden, maar het zal waar schijnlijk niet lang meer duren voor heel Nederland kan profi teren van deze snelle lijn. Snel heden tot 1 Mb per seconde lig gen dan binnen ieders handbe reik, en daarmee toepassingen als streamingsideo. ADSL keert weer terug naar de techniek van de gewone tele foonlijn. De truc is dat ADSL een beperking van traditionele modems en telefoons door breekt. Een telefoon geeft aan de telefoonkabel geluiden door met een bereik tussen de 20 en de 4000 Hertz. Een veel groter frequentiebereik heeft voor het doorgeven van enkel stemge luid toch weinig nut. Ook het gehuil en gekrijs van een mo dem blijft binnen dit frequen tiebereik. Maar de lijn heeft veel meer capaciteit: die kan geluid tot tot 1,1 megahertz overbrengen. ADSL maakt deze braakliggende capaciteit ten nutte - en dat betekent een vierbaansweg aan bandbreedte naast het fietspad waar het ou de modem op bleef. SILVAN SCHOONHOVEN De gevechtshelikopter is popu lair bij de makers van vluchtsi- mulaties. De speler heeft de keus uit een aantal zeer goede (en goedkope) programma's, waaronder 'Apache Longbow' van lane's, 'Team Apache' van Simis en 'Apache Havoc' van Razorworks, en er komen regel matig nog betere opvolgers uit. De helikopter heeft zo zijn charme in vergelijking met een supersonische jachtbommen werper. Deze oorlogsmachine gaat veel minder hard, kan op zijn plaats blijven hangen en de vijand tergend langzaam be sluipen. Dat geeft veel meer het gevoel bij de strijd betrokken te zijn dan de afstandelijke bena dering met een op grote hoogte opererende F-16. Daar staat te genover dat een helikopter niet zo makkelijk te besturen is en behoorlijk kwetsbaar is voor het luchtafweergeschut van de vij and. Softwarehuis Razorworks ver raste een jaar geleden met zijn goede helikoptersimulatie 'Apa che Havoc', die inmiddels voor tien gulden in de winkels ligt. Met die simulatie kon met de Amerikaanse Apache en de Russische Havoc worden gevlo gen. De opvolger heet 'Enemy biedt een vlieger- varing in de Amerikaanse Co- manche en de Russische Ho kum. Aardig is dat de twee spel len gecombineerd kunnen wor den, dus alle missies kunnen door vier verschillende helikop ters gevlogen worden. En op In ternet of in een netwerk kun nen de liefhebbers met al die machines weer tegen elkaar gaan vliegen. 'Enemy Engaged' is weer verder verbeterd. De virtuele cockpits, waarin ook de piloot en schut ter zichtbaar zijn, zijn een lust voor het oog en het landschap is vrijwel fotorealistisch. Dit keer wordt er gevlogen in Liba non, Taiwan en Yemen. Een sterk punt van 'Enemy Enga ged' is dat je niet in je eentje vliegt maar deel uitmaakt van een groter geheel, bijvoorbeeld in het kader van een offensief tegen militaire installaties in een stad. Regelmatig maken collega's op de radio melding van hun vorderingen. Vliegen in een Russische of Amerikaan se helikopter maakt wel enig verschil. De Amerikaan is een subtiele, technisch zeer gevan- ceerde sluipmoordenaar, de Rus meer een krachtpatser. Ze hebben ieder zo hun charme. Team Alligator Terwijl de vluchtsimulatoren van Razorworks vriend en vij and combineren legt softwarehuis Simis de nadruk op teamwerk in de lucht van een bepaalde mo gendheid. In 'Team Apache' werd met een groep Ameri kaanse helikop ters de strijd aangebonden, in opvolger 'Team Alligator' trek ken de Russen ten strijde met hun Ka-52. Een opmerkelijke he likopter met dubbele contra-roterende rotorbladen, hetgeen voor een stabielere vlucht zorgt. Veel meer nog dan 'Enemy Engaged' is 'Team Alli gator' een teamspel. De speler leidt een groep van maximaal 15 helikopters, die orde op za ken moet stellen op de Balkan of in voormalige Sovjetrepu blieken. De makers zijn wel zo fijngevoelig geweest om een aanval op Tsjetsjenië uiten be schouwing te laten, dus geen. zinloze slachtingen onder bur gers, maar een 'eerlijke' strijd met een goed uitgeruste tegen stander. Als leider van het alligatorteam dien je zelf een gelouterde heli kopterpiloot te zijn, maar je hebt ook te maken leden van je team die minder ervaren zijn en die je niet al te zware opdrach ten moet geven. Grafisch is Team Alligator iets minder bril jant dan Enemy Engaged, maar er valt toch veel te genieten. De grote uitdaging van het spel is je team intact te houden tijdens meer dan 100 gevaarlijke mis sies, die zich ook in het holst van de nacht kunnen afspelen. En dat is een grote verantwoor delijkheid, ook al gaat het dan om door de computer gecon troleerde collega-vliegers. Enemy Engaged vereist een Penti um II met 64 Mb Ram, 3D-kaart en Windows 95/98. Team Alliga tor draait vanaf Pentium 200 met 32 Mb Ram, 3D-kaart en Windows 95/98. Beide spellen kosten 99 gulden en zijn beschik baar gesteld door Infogrames. Mochten we een lange hete zo mer tegemoet gaan dan kan wellicht het tweede deel van Pingu (Transposia) voor wat virtuele afkoeling zorgen. De aandoenlijke pinguïn is bij de jongste jeugd inmiddels bekend van de televisie (VPRO en eer der op het Belgische Ketnet) en heeft in Engeland al een paar generaties overleefd. Voor de tweede keer nu dus ook op cd- rom en die wordt ongetwijfeld een even groot succes als de eerste. Dat werd een behoorlij ke hit. Niet alleen in Engeland en bij ons, maai ook in Japan, Zweden en Zuid-Amerika. 'Pret op de Zuidpool' is de on dertitel van Pingu 2 en niets is minder waar. In een gebied waar het vaak bar en boos is, beleeft Pingu met zijn vriendjes Pingi en Pingo (ja, Pinga be staat ook, dat is zijn zusje...) en de zeehond Robby veel sneeuwpret. Spelletjes met een flink educatief karakter voor kinderen van 3 tot 6 jaar, die prima aansluiten bij wat die kinderen leren in de eerste groepen van de basisschool. Ui teraard gaat het vooral om spel letjes met een hoog regionaal gehalte: een sneeuwballenge- Pajama Sam ruimt zijn rommel op en een aap helpt met tellen vecht, ijsdansen, verstoppertje in het ijs en sneeuwballenbow ling. Prima allemaal om de be ginselen van het computeren onder de knie te krijgen. Min.systeeemeisen: Pentium 90, 16Mb ram, 16-bit kleurenmoni- tor, Windows 95. Prijs: 49,90 gul den. KIND UU R K Aan het einde van de zomer zal het Belgische softwarehuis Transposia andermaal een stuk of wat nieuwe titels uitbrengen. Daarbij ondermeer het derde deel van Pajama Sam, het alter ego van de 6-jarige Sam, die in de huid kruipt van zijn grote held Pajama Man en spannen de speuravonturen beleeft. Transposia doseert haar uitga ven heel duidelijk, maar weet dondersgoed dat je de aan dacht van de jeugd moet vast houden. Als tussendoortjes ver schenen er daarom twee zoge noemde junior-arcadespellen met Pajama Sam in de hoofd rol. Met Sokkensoep en Verlo ren Voorwerpen wordt de lijn doorgetrokken van de arcade- spellen gebaseerd op de fameu ze interactieve tekenfilms als Putt-Putt en uiteraard Freddi Fish. Pajama Sam doet niet onder voor zijn wellicht iets bekende re broertjes en wordt in het weekeinde van 7 tot 9 juli extra in het zonnetje gezet tijdens het Happy Kids-weekeinde van Transposia in de Belgische kustplaats Westende. Zoals het goede kindersoftware betaamt hebben de avonturen van Sam ook educatieve waarde, want het gaat bijna altijd om het op ruimen van zijn kamer, waar het - oh, hoe herkenbaar... - ei genlijk altijd een bende is. Als Sam zijn sokken moet op ruimen vindt hij - in zijn dro men als Pajama Man - de Sok- O-Matic Nummer III uit, een apparaat, waarmee hij al zijn sokken kan sorteren en in de juiste wasmand kan krijgen. Maar dat gaat niet zo maar. Er komen glijbanen, slagbomen, stootkussens en nog veel meer aan te pas. Op soortgelijke wijze gaat Sam in Verloren Voorwer pen zijn speelgoed te lijf. Daar vliegt hij de door lucht of zit in een speedboot om zijn spullen te verzamelen. Beide cd's heb ben een enorm aantal niveaus, waardoor het spelen heel lang leuk blijft. Min.systeemeisen: Pentium 90, 16Mb ram, SVGA-videokaart, Windows 95. Prijs: 29,90 gulden. Er zijn softwarehuizen die van mening zijn dat je kinderen niet vroeg genoeg achter de pc kunt zetten. Denda uit Oldenzaal bij voorbeeld dat drie schijfjes voor kinderen van een jaar of drie vier uitbracht, waarmee kinde ren de eerste beginselen van kleuren, vormen en tellen on der de knie kunnen krijgen. De reeks heet 'In de Lift' en kent een als liftboy uitgedoste aap als begeleider. Verrassend zijn de meeste spelletjes niet, maar wel uiterst nuttig voor de doel groep. Niet alleen die is klein, ook de prijs en de systeemeisen zijn heel bescheiden en dat is een goede zaak. Weliswaar kun nen de schijfjes een paar jaar mee (tot de leeftijd van zes), maar in de praktijk zijn kinde ren vaak snel uitgekeken op dergelijke programma's. Min.systeemeisen: PC 486, 8 Mb ram, Windows 95, VGA-grafische kaart. Prijs: 14,95 gulden. Tot slot ook nog een program ma van Halloween voor dezelf de leeftijdsgroep, wanneer er begonnen moet worden met le zen. 'Van A tot Alfabet - Leren Lezen' heet het schijfje, dat van oorsprong Engelstalig is en is gebaseerd op het lesprogram ma 'The Usbome First Thou- send Words'. En daar gaat het dus precies om: duizend veel voorkomende woorden in onze taal en in het Engels. Dat laatste is natuurlijk slim, want als je toch een Engels programma vertaalt, is het een kleine moei te om het schijfje tweetalig te maken. Daarmee sla je twee vliegen in één klap: kinderen vanaf 5 voor het leren lezen in het Nederlands en als ze wat ouder zijn (tegen het einde van de basisschool) kan het nog een keer uit de kast voor het leren van Engelse woordjes. Min.systeemeisen: PC 486 DX66, 16 Mb ram, Windows 3.1, 256 kleuren. Microfoon en printer aanbevolen. Prijs: 29,95 gulden. U P Paarden op een schijf to's maken deze cd-rom to| een bijzonder aardig naslaj werk. Voor wie nog meer v» kan er een verbinding wor den gemaakt met speciale tes op het internet. Min.systeemeisen: Pentium 100,16 Mb ram, Windows Internet Explorer 4.0. Prijs: 49,95 gulden. Denda Multimedia uit Ol denzaal heeft iets met die ren. Onlangs werd een nieuw deel toegevoegd aan de serie, waarin ook al delen verschenen over honden, katten, vogels en vissen. Dit keer is het de beurt aan paarden. Voor wie een van de eerdere uitgaven heeft ge zien zal de kwaliteit van dit werkje geen verrassing zijn. Het geeft een compeet over zicht van alles wat met de edele viervoeters te maken heeft. Het ontstaan van het dier, alles over de 180 rassen, maar ook over het kopen van een paard, de verzorging, le ren rijden en paardensport staat op deze Paardenency- clopedie. Video's en veel fo- USB voor Jaz-drive Iomega maakt al sinds jaren de zogenaamde Jaz-drive, een ap paraat om grote hoeveelheden informatie mee op te slaan. Er zijn meer dan 2,5 miljoen exemplaren van de Jaz-drive ver kocht. De machine, die een of twee Gigabyte informatie met hoge snelheid op een speciale Jaz-disc kan opslaan, is vooral populair bij bedrijven. Iomega heeft nu een USB-adapter vooi de Jaz-drive uitgebracht, waardoor het apparaat nog makkelij ker aan te sluiten is. Gebruikers van PC's en Apples kunnen de Jaz nu zelfs inpluggen als de computers al aan staan. De Jaz USB werkt op PC's met Windows 95/98 en Apple Macintosh met Mac OS 8.1 of hoger, mits deze computers de USB-poort ondersteunen. De Jaz-drive kost 899 gulden, een schijf van twee Gigabyte kost 249 gulden, de USB-adapter kost 199 gul den. Overgewicht Via internet is tegenwoordig alles mogelijk, dus ook gewicht verliezen. Het farmaceutisch bedrijf Roche, bekend van het vel mageringsmedicijn Xenical, heeft er een speciale website aan gewijd. Het gaat om een Eet- en Beweegwijzer, die tips geeft voor verantwoord afvallen. De gebruiker voert zijn of haar per soonlijke gegevens in, die met een wachtwoord worden bevei-; ligd, en kan dan van dag tot dag nagaan met behulp van de weegschaal hoe de vorderingen zijn. Wie serieus heel veel kilo! wil afvallen heeft waarschijnlijk niet genoeg aan internet. In da geval kan de website een aanvulling zijn op de behandeling val een diëtiste. www.overgewicht.nl Mooi maken Iedereen kan er compleet anders uitzien. Een andere conclusie is nauwelijks te trekken uit de tweede versie van Cosmopolitan Virtuele Metamorfose. De gedaante wisselingen in kletsshows a! die van Catharine en Oprah zijn kinderspel vergeleken b hetgeen je kunt bereiken mi dit computerprogramma. 0 het allemaal in de praktijk uitvoerbaar is, is natuurlijk de vraag. Het aardige van Virtuele Metamorfose is na tuurlijk dat het zonder risict_ is. Je kunt probleemloos de schaar in je haar zetten en een geheel andere coupe maken. Combineer dat met de juiste make up en acces soires, maak een printje, ga ermee naar de kapper en d< schoonheidsspecialiste en j weet niet wat er naar buiter komt... Min.systeemeisen: Pentium 90,16 Mb ram, 40 Mb ruimt* op de harde schijf, Wimdows 95. Prijs: 69,95 gulden. Tot nu toe blijft het aantal mu zikale titels op dvd nog wat achter in vergelijking met speel films op dit nieuwe medium, maar dank zij de inspanningen van distributeur C-Sales wordt de keus voor de liefhebbers van pop en klassieke muziek in de komende maanden heel wat groter. In samenwerking met het Duitse dvd-label Arthaus Musik en met TDKMediactive brengt C-Sales voortaan elke maand een aantal interessante muziektitels op de markt. Zo wel de gebruikers van een dvd- romspeler in de computer als van een dvd-speler die op de gewone tv is aangesloten, kun nen de schijfjes afspelen. In de popsector staan concer ten op het programma van ar tiesten als Prince, Ricky Martin, Paul McCartney, Elton John, Ti na Turner en nog een groot aantal anderen. Deze maand I: verschijnt onder andere een gistratie van 'Party in the Par 1999', met Boyzone, Steps, UB40 enzovoort. Ook is zojui de documentaire 'The greate records in rock history' op d\ verschenen. De liefhebbers van klassieke muziek kunnen hun hart opl len. Een greep: de Staatsopei Unter den Linden in Berlijn der Barenboim uit 1998 met onder andere Schumann en Beethoven, Ein Deutsches Re quiem van Brahms door de Berliner Philharmoniker ond Abbado uit 1997 en het Zwa- nenmeer van Tsjaikowsky, eveneens onder Barenboim. meeste concerten zijn in brei beeld op de schijven gezet en met perfect geluid in Dolby 1 gital Surround of 5.1. Een aai winst voor de liefhebbers, de distributeur. Cryptogram Horizontaal: 1Galawedstrijd (8); 5. Gemeen rijk? (8); 6. Laks onder de voet gelopen (4); 8. Geschikt om aan te trekken (4); 10. Lijnvoorschrift (5); 12. Kraamcentrum? (5). Verticaal: 1. De misdaad wordt er beter van (6); 2. Duitse dame voor de oplichting (6); 3. Meer dan dit kun je niet invullen! (5); 4. Slordig weergegeven titel (5); 7. Drank van minder niveau (5); 9. Voor een slagwerker die er tabak van heeft (4); 11Relatie op krediet (3) Oplossing van donderdag: HORIZONTAAL: 1 Kostvrouw; 8. obi; 9. cie; 10. punch; 13. tl, 14 ido; 15. op; 17. stulp; 19. Kiev; 20. oele; 21. norne; 23. la; 24. een; 25. et; 26. griet; 28. pre; 30. heg; 33. caissière. VERTICAAL: 1. Ko; 2. Ob; 3. sip; 4. vendu; 5. och; 6. ui; 7. we; 11. uitvoer; 12. colonne; 13. takel; 16. poeet; 17. sen; 18. pee; 22. Reims; 26. gei; 27. the; 28. pc; 29. ra; 31er; 32. ge HET WEER Juni geen hoogvlieger In De Bilt zes zomerse dagen tegen nor maal vier, twee datumrecords (19 en 20 ju ni), een decaderecord (33,6 graad) en zo waar ook een landelijk decaderecord (34,6 graad te Ell en Arcen). Kortom juni heeft zich in het zweet gewerkt ware het niet dat de warmte overschaduwd werd door perio den met koel weer, waardoor de maand wederom geen hoogvlieger is geworden. Het maandgemiddelde bedroeg in De Bilt 16,0 tegen normaal 15,2 graad. Het was wel de twaalfde te warme maand op rij. Vanuit Berlijn werd bericht dat men in het jaar 2000 al 31 zomerse dagen heeft geregi streerd. Alleen in 1992 waren het er tot be gin juli net zoveel. Het normale aantal zo merse dagen in een jaar in Berlijn bedraagt 33 waarvan 27 tussen 1 juni en 1 septem ber. In het niemandsland tussen depressies bo ven de Oostzee en bij Ierland is het van daag goed toeven. De zon laat zich geregeld zien (eerst nog wolkenvelden) en de tem peratuur stijgt op de meeste plaatsen tot 21-22 graden. In het binnenland wordt het waarschijnlijk nog iets warmer: in het zuid oosten 25 graden. De invloed van de de pressie bij Ierland neemt echter toe en kan vanavond in het zuiden en zuidwesten tot uiting komen in een regen of onweersbui. De wind waait zwak tot matig uit richtin gen noordoost en oost. Morgen kans op een regen of onweersbui (overtrekkend zwak front) maar ook zonneschijn en ter peraturen oplopend tot 22-23 graden. Ni het weekeinde trekt een depressie boven Frankrijk, die de honneurs van het lage- druksysteem bij Ierland overneemt, naai het noorden. Het gevolg is dat er zowel o maandag als dinsdag regen en onweersb en tot ontwikkeling kunnen komen. Na opvallend koude nacht in delen van Gel derland werden de opklaringen gisteren gaandeweg breder en breder resulterend temperaturen tot 18-19 graden. Alleen h noordoosten en zuidoosten hadden nog erg veel hinder van de bewolking.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2000 | | pagina 10