Akkoord over kabinet Suriname
DekaMarkt
Sjoemelaars Mexico hebben klus al geklaard
VANAVOND
HÉBBEN WIJ
EEN ANDER DOEL*
-d VOOR OGEN! f
Buitenland
Genen-kraker kiest voor snelheid Fokverbod vechthonden in Duitsland
Explosieve situatie in
gevangenissen Italië
^frv^rband met de EK w^cfctrijd
Nederland - Itali^zjjn wij
avond vanaf 1,8.00 uur gesloten.
DNDERDAG 29 JUNI 2000
Canada beste plek om te leven
;enève Canada is volgens de Verenigde Naties nog steeds de
leste plaats om te leven. Voor het zevende achtereenvolgende
aar voert het land de lijst aan van meest ontwikkelde landen.
Joorwegen, de Verenigde Staten, Australië en IJsland volgen.
Jederland neemt de achtste plaats in. Dat blijkt uit het vanoch-
end gepubliceerde jaarlijkse overzicht van de VN-ontwikke-
ingsorganisatie UNDP. De samenstellers letten op inkomen,
;ezondheidszorg en levensverwachting. Aan de staart van de
74 landen tellende lijst bungelen Guinee-Bissau, Mozambique,
"sjaad, de Centraal-Afrikaanse Republiek en Mali.
Georgië krimpt leger in
bilisi Wegens geldgebrek zal het Georgische leger voor het
:ind van dit jaar met 19 procent worden verkleind. Dat heeft het
larlement van de voormalige sovjetrepubliek gisteren besloten.
1Z let huidige aantal van 47.500 manschappen zal worden terug-
.m jebracht tot 38.400. Georgië grenst aan het roerige Tsjetsjenië
;n heeft een Amerikaanse gift van twintig miljoen dollar geac-
epteerd om zijn grensbewaking te verbeteren.
Gorlog Tsjetsjenië laait weer op
MOSKOUDe strijd tussen Russen en rebellen in de opstandige
lussische deelrepubliek Tsjetsjenië is weer opgelaaid. Tijdens
»en slag van drie dagen tussen het Russische leger en verzets
trijders kwamen deze week zeker 16 Russische militairen om
iet leven. Volgens de Russen zijn zeker 60 Tsjetsjenen gedood,
let hernieuwde geweld volgt op de bewering van de Russische
:ommandant in Tsjetsjenië dat de oorlog voorbij zou zijn.
Vazarbajev president voor het leven
aosKQUHet parlement van Kazachstan heeft wetgeving aan
genomen die president Noersoeltan Nazarbajev tot zijn laatste
idemtocht bijzondere volmachten verleent. Hiermee is de weg
bijgemaakt voor de benoeming van Nazarbajev tot president
/oor het leven. Kazachstan is het tweede land in Centraal-Azië
lat een dergelijk leiderschap krijgt. In december vorig werd ook
al zijn collega Saparmoetar Nijazov in het naburige Toerkme-
distan voor zijn leven benoemd. Nazarbajev zwaait al meer dan
e" elf jaar de scepter over zijn land. Ten tijde van de Sovjet-Unie
ivas hij al eerste secretaris van de Kazachse Communistische
^Partij.
Evacuatie pinguïns van Robbeneiland
(aapstad Dierenbeschermers zijn begonnen de hele kolonie
/an 20.000 brilpinguïns en 10.000 andere zeevogels te evacue-
en van Robbeneiland voor de kust van Zuid-Afrika. De vogels
orden bedreigd door de ruim 1.300 ton stookolie die uit het
[gelopen vrijdag gezonken schip Treasure is gelopen. De olie-
lek breidt zich ook uit naar Dasseneiland, waar 50.000 brilpin-
otïns leven. De autoriteiten zijn gisteren begonnen dat eiland af
- -|e schermen voor de olie.
Twee doden in FAO-kantoor Bagdad
iagdadEen gewapende Irakees is gisteren het gebouw van de
Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) in Bagdad binnenge
drongen om opheffing van de sancties van de Verenigde Naties
legen zijn land te eisen. Met de actie lokte hij een schietpartij
met Iraaks bewakingspersoneel uit, waarbij twee FAO-mede-
werkers, een Somaliër en een Irakees, dpdelijk werden getrof
fen. Zes anderen raakten gewond. Na de schietpartij hield de in-
.33 dringer ruim veertig stafleden van de VN-organisatie twee uur
in gijzeling. Hij is gearresteerd door de Iraakse veiligheidsdienst.
Nederlandse drugsgolf in Duitsland
iamburg De Duitse federale recherche waarschuwt voor een
Nederlandse drugsgolf die het land overspoelt, zo meldt van
daag het Duitse dagblad Bild. Afgelopen jaar bleek ruim 96 pro-
:ent van alle in Duitsland in beslag genomen amfetamine uit
Nederland afkomstig. Dat geldt volgens het Bundeskriminalamt
ook voor 94,5 procent van de XTC en bijna 53 procent van de
Late abortus in VS toegestaan
Washington Het Amerikaanse Hooggerechtshof heeft de be
voegdheid van afzonderlijke staten om late abortussen te ver
bieden gisteren aanzienlijk ingeperkt. Met vijf stemmen tegen
vier vernietigde het rechtscollege een dergelijk verbod in Ne
braska als een 'ongeoorloofde belasting' van de rechten van
vrouwen. Nog dertig andere staten hebben soortgelijke wetten,
maar de rechters waren hêt er niet over eens in hoeverre hun
uitspraak ook voor die wetten geldt. Er zijn dan ook meer
rechtszaken te verwachten.
ashington john wanders
Venetiaan stevent af op presidentschap
De vier partijen van Nieuw-Front in Suriname hebben gisteravond overeenstemming
bereikt over de samenstelling van een nieuw kabinet en de invulling van de ministers
posten. Daardoor is de weg vrij voor het nieuwe parlement om binnen enkele weken
over te gaan tot de verkiezing van Ronald Venetiaan als nieuwe president. Nieuw
Front won op 25 mei de parlementsverkiezingen.
paramaribo armand snuders
correspondent
Eerder deze week leek de kabi
netsformatie juist vast te lopen.
De onderhandelingen verliepen
uiterst moeizaam doordat Pert-
jajah Luhur, de Javaanse part
ner binnen Nieuw Front, lange
tijd het ministerie van natuurlij
ke hulpbronnen opeiste.
De partij heeft dit departe
ment uiteindelijk niet gekregen.
Ze wordt hiervoor gecompen
seerd met twee extra ondermi
nisters en het vice-voorzitter-
schap van de ministerraad.
Daarnaast heeft Pertjajah Lu
hur drie van de vijftien minis
tersposten toebedeeld gekre
gen.
Ook de Surinaamse Partij van
de Arbeid (SPA) krijgt drie de
partementen. De Nationale
Partij Suriname (NPS) en de
Vooruitstrevende Hervormings
partij (VHP) hebben de overige
ministeries verdeeld. De NPS
levert de president, de VHP
krijgt het vice-presidentschap
en het voorzitterschap van het
parlement. Die laatste functie
gaat vrijwel zeker naar de nes
tor van de Surinaamse politiek,
de 83-jarige Jaggernath Lach-
mon.
De overeenstemming over de
kabinetsformatie kwam een dag
nadat de verkiezingsuitslagen
in negen van de tien kiesdistric
ten bindend waren verklaard.
In Nickerie wordt nog onder
zocht of de stembusgang hele
maal juist in verlopen. In dit
disctrict heeft de Hernieuwde
Progressieve Partij (HPP) be
zwaar aangetekend tegen de
uitslag. De partij kwam slechts
enkele stemmen tekort voor
een. zetel in het 51 zetels tellen
de parlement.
Het nieuwe parlement, dat
binnen een maand bijeen moet
komen, kiest een president en
een vice-president. Nieuw
Front heeft 33 zetels, een te
weinig voor de tweederde
meerderheid die nodig is om
een president te kiezen. De
combinatie weet zich op voor
hand echter verzekerd van twee
stemmen van het oppositionele
Democratisch Alternatief '91.
Daardoor valt te verwachten
dat Venetiaan, die al staats
hoofd was van 1991 tot 1996,
uiterlijk eind augustus zal aan
treden als opvolger van presi
dent Wijdenbosch.
mexico-stad katrien gottlieb
correspondent
Mexico kiest zondag een nieu
we president, nieuwe senatoren
en nieuwe burgemeesters. Ook
moet duidelijk worden of de
langst regerende partij ter we
reld, de Partij van de Institutio
nele Revolutie (PRI) die Mexico
al zeventig jaar bestiert, voor
nog eens zes jaar mag bijteke
nen.
Verkiezingen gaan in Mexico
steevast gepaard met beschul
digingen over stembusfraude.
Voor het eerst in de geschiede
nis zijn er ditmaal echter seri
euze pogingen ondernomen
om de verkiezingen zo demo
cratisch en eerlijk mogelijk te
laten verlopen. Ook voor het
eerst heeft de PRI te maken met
een sterke tegenstrever: Vicente
Fox Quesada, de presidents
kandidaat van de Nationale Ac
tie Partij (PAN).
Oppositie tegen de PRI is er al
tijd geweest, maar de macht
wist de partij steeds te behou
den. Ditmaal moet de partij
echter alles op alles zetten om
zijn nogal bleke kandidaat,
Francisco Labastida Ochoa, aan
de overwinning te helpen. Cu
auhtemoc Cardenas van de
linkse oppositiepartij PRD, is de
derde kandidaat, maar zijn kan
sen zijn veel geringer dan die
van de twee koplopers.
Fraude op de verkiezingsdag
zelf is nauwelijks te verwach
ten. De rest van de wereld kijkt
immers mee en bovendien
krioelt het in Mexico van de
buitenlandse waarnemers en
journalisten. Daarom heeft de
PRI-machinerie een groot deel
van het werk al tijdens de cam
pagne gedaan. Waarnemers te
kenen daarbij aan dat fraude
voorafgaand aan de verkiezin
gen in wezen erger is, omdat de
PRI daarbij kan terugvallen op
een betrouwbaar en wijdver
spreid systeem van dwang en
manipulatie.
Een paar voorbeelden. Op het
Met een gigantisch spandoek brengt een medewerker van de Mexicaanse regeri'ngpartij PRI presidentskandidaat Francisco Labastida onder de
aandacht van de kiezers. Zondag gaan de Mexicanen ter stembus. De campagnes werden gisteravond afgesloten. foto »ap» jose luis magana
schiereiland Yucatan deelde
PRI-gouverneur Cervera ruim
duizend wasmachines uit on
der de bevolking. Hij deed dat
op persoonlijke titel en als on
derdeel van een plattelandspro
ject. De wasmachines werden
bekostigd uit de staatskas. De
generositeit, zo beweerede de
gouverneur glashard, had niets
te maken met de verkiezingen.
In de deelstaat Tabasco kwam
ineens geld vrij voor herstel van
de schade van de overstromin
gen die veel bewoners vorig jaar
oktober troffen. PRI-aanhan-
gers zouden 1.200 gulden heb
ben ontvangen en aanhangers
van de oppositie 400 gulden.
Twee weken geleden onthulde
een technicus van de oliemaat
schappij Pemex, dat werkne
mers opdracht hadden gekre
gen een grote campagne voor
Labastida op touw te zetten.
Daarbij konden ze de kantoren,
telefoons en andere voorzienin
gen van het bedrijf gebruiken.
Wie niet wilde meedoen, ris
keerde ontslag. ,,Ik heb nooit
eerder een campagne meege
maakt waarin zo veel geld is
uitgegeven aan het kopen van
stemmen", zei de directeur van
waarnemersorganisatie Alianza
Civica.
Toen bleek dat Labastida het in
het eerste tv-debat tussen de
kandidaten moest afleggen te
gen de oppositie, gaven de sjoe
melaars extra gas. De PRI mag
dan intern verdeeld zijn, als het
gaat om een reddingsactie voor
de eigen kandidaat valt de partij
moeiteloos terug op haar inge
nieuze verkiezingstechnieken
en jarenlange politieke erva
ring. Binnen enkele dagen wa
ren de politieke hulptroepen
aan de slag.
Uit opiniepeilingen blijkt echter
dat Labastida nog steeds geen
ruime marge heeft. Als hij wint,
dan zal dat met luttele procen
ten voorsprong zijn. Tot de mo
gelijkheden behoort ook dat La
bastida het net moet afleggen
tegen de veel charismatischer
Vicente Fox.
De PRI heeft dit risico een tijd
geleden al intern erkend. Daar
om zijn de zogenaamde 'dino
saurussen', de oude garde van
de partij, in actie gekomen. Ze
hebben al hun contacten, rege
ringsgezinde vakbonden, orga
nisaties en bedrijven ingezet
om Fox te verslaan. Wie mate
riële steun van de PRI wil ont
vangen, moet dat met een stem
betalen. Dat is de afspraak, en
die wordt over het algemeen
braaf nagekomen. Voor de ar
me bevolking van Mexico is
geld nu eenmaal belangrijker
dan ideologie.
Millau even
centrum tegen
globalisering
Het Zuid-Franse stadje Millau
is vanaf morgen het centrum
van weerstand in de wereld te
gen globalisering in het alge
meen en Amerikaanse over
heersing van de wereldmarkt in
het bijzonder.
In het 23.000 inwoners tellen
de stadje worden tegen de
40.000 belangstellenden ver
wacht voor het proces tegen Jo
sé Bové, de voorman van de
boerenvakbond Confédération
Paysanne. Bové en een aantal
medestanders moeten terecht
staan wegens plundering, vorig
jaar juni, van een in aanbouw
zijnde McDonald's in Millau.
Bové zat daarvoor negentien
dagen in voorarrest. Sindsdien
is hij uitgegroeid tot boegbeeld
van de strijd tegen het kapitaal
en vóór een zekere kwaliteit van
voedsel en van het leven in
Frankrijk en in de wereld.
Bové kreeg wereldfaam na
zijn protest tegen de Wereld
handelsconferentie in de Ame
rikaanse stad Seattle. Kort daar
op nam hij het op voor de be
langen van de Derde Wereld tij
dens een bijeenkomst van in
ternationale zakenlui en politici
in het Zwitserse Davos.
In Frankrijk is de man uiterst
populair. Geen politicus durft
het tegen hem op te nemen uit
vrees de kiezers voor het hoofd
te stoten. Bové reist de hele we
reld af in zijn strijd voor een
menselijker bestaan, vooral
voor boeren. Zelf is hij in de
buurt van Millau geitenfokker
en maker van roquefort-kaas.
Franse kaas, daar ging het vo
rig jaar om. Uit protest tegen
een Europees invoerverbod van
met hormonen besmet Ameri
kaans rundvlees, besliste Was
hington tot een invoerbelasting
van 100 procent op een aantal
Europese producten. Daaron
der ook de Franse roquefort.
Het bleek het startsein voor
de strijd tegen Amerikaanse
overheersing en het Ameri
kaanse 'slechte vreten'. De di
rectie van hamburgerketen Mc
Donald's in Frankrijk heeft in
tussen alles gedaan om de za
ken te bekoelen. Zelfs de klacht
tegen Bové is ingetrokken. ,,Wij
zijn geen partij in Bové's strijd.
Wij gebruiken louter Franse
producten", heet het.
Toch moet Bové morgen voor
de rechter verschijnen. De Mc-
Donald's-vestiging in Millau is
dan gesloten, evenals trouwens
alle scholen. Het verkeer in het
stadje wordt morgen compleet
stilgelegd en er is duizend man
oproerpolitie naar Millau gedi
rigeerd. De medestanders van
Bové hebben slechts vreedzame
bedoelingen. Er worden spreek
beurten en discussies georgani
seerd over voedsel, over handel,
over financiële belangen en
over het gebrek aan kwaliteit.
Morgenavond wordt de dag be
sloten met een groot, gratis
concert.
drrespondent
ij geldt als een van de meest verguisde weten-
:happers op aarde. Collega's maakten hem uit
jor profiteur, nep-onderzoeker en tuig. Toch zal
53-jarige Amerikaan Craig Venter in de verre
lekomst mogelijk worden herinnerd als een van
helden van de 21ste eeuw. Hij is directeur en
ïede-oprichter van Celera Genomics, het bedrijf
i Maryland dat zo'n belangrijk aandeel had in
ji«e ontcijfering van bijna de volledige genetische
- )de van het menselijk lichaam.
'e suggestie dat de historische doorbraak op het
rrein van de biologie alleen zijn verdiente is, is
njuist. Venter is de eerste om dat toe te geven:
De schoonheid van de wetenschap is dat alle
elangrijke ontdekkingen worden gedaan door
aortborduren op ontdekkingen van anderen."
Ie zoektocht naar de menselijke genen zou
uchteloos zijn geweest zonder de briljante on-
erzoekers James Watson en Francis Crick. Zij
Rtdekten in 1953 als eersten de structuur van
NA.
och is Venters bijdrage buitengewoon belang-
jk geweest. Hij is immers de onderzoeker die
iet zijn eigenzinnige houding vaart gaf aan de
icht op het 'Boek des Levens'. „We leren nu de
j||ial waarmee God het leven schiep", zei de Ame-
kaanse president Clinton deze week met het
odige pathos. Venter zette de zoektocht naar die
lal in de hoogste versnelling,
a een tien jaar durende speurtocht naar een en-
:1 gen, nam Venter vol frustratie afscheid van
jn collega's in de laboratoria van het Nationaal
ezondheidsinstituut in de VS, waar hij tot dan
ie werkte als onderzoeker. Hij vond de werkwij-
van de overheid te stroperig. Het kon sneller,
leende hij. Maar zijn initiatieven en verzoeken
m subsidie werden vermalen in de bureaucrati-
:he molens.
Iet zijn originele voorstellen om de speurtocht
aar de genetische structuur van de mens te ver-
ïellen, vond Venter wel gehoor bij particuliere
ivesteringsmaatschappijen. Dit huwelijk tussen
etenschap en bedrijfsleven resulteerde om te
eginnen in de oprichting van het instituut Hu-
ïan Genome Sciences, dat inmiddels wordt ge
lid door Venters echtgenote, Claire Fraser.
Iet instituut trok al snel de aandacht van presi-
ent-directeur Michael Hunkapiller van PE Bio-
fstems, maker van de machines die het techni-
:he deel van de ontcijfering van de genetische
de voor hun rekening nemen. Hunkapiller gaf
stoot tot de oprichting van Celera Genomics,
j wist Venter over te halen daaraan leiding te
ven. Uiteraard werd het bedrijf uitgerust met
machines van PE Biosystems.
berlijn peter van nuusenburg
correspondent
In Duitsland wordt het fokken
van vechthonden binnenkort
verboden. De ministers van
binnenlandse zaken van de
deelstaten hebben gisteren
met hun Berlijnse collega
Schily afgesproken zo snel
mogelijk een fokverbod te zul
len invoeren voor pittbulls,
Staffordshire-terriërs en bull-
terriers. De deelstaten kunnen
deze lijst nog uitbreiden met
andere gevaarlijke honden.
Het besluit is genomen, nadat
maandag een 6-jarig jongetje
in Hamburg door twee vecht
honden was doodgebeten.
Kort daarna deden zich nog
enkele incidenten met vecht
honden voor.
Schily wil nu snel orde op
zaken stellen. Hij wil ook een
importverbod. De ministers
besloten gisteren ook dat
vechthonden voortaan alleen
aangelijnd en gemuilkorfd de
straat op mogen. Hun eige
naars zullen moeten bewijzen
dat ze het dier de baas zijn en
daartoe een 'hondenbrevet'
halen.
In Duitsland zijn naar
schatting 40.000 vechthonden.
rome hans geleunse
Craig Venter. foto ap rick bowmer
De zoekmethode van Celera Genomics bleek op
merkelijk efficiënt. De plotselinge concurrentie
gaf een enorme impuls aan de werkzaamheden
van het door onder meer de Amerikaanse en
Britse overheden gefinancierde Human Genome
Project. In maart dit jaar ontrafelden Venter en
consorten de genetische structuur van de fruit
vlieg. Het leek nog slechts een kwestie van maan
den aleer Celera Genomics een soortgelijke
blauwdruk gereed zou hebben van de mens.
Craig Venter is een man met lef, een verwoed zei
ler, die zware stormen trotseerde. Hij is wars van
abstracties en bovenal gericht op resultaten die
oplossingen kunnen bieden voor praktische
vraagstukken.
Zeker, er zijn grote financiële belangen gemoeid
met de spectaculaire ontdekkingsreis door de
kleinste en donkerste spelonken van het mense
lijk lichaam. De analyse en vervolmaking van de
genetische code van de mens zal op termijn vrij
wel zeker een revolutie teweegbrengen in de far
maceutische en medische industrie. En in die
sector gaan zoals bekend miljarden om.
Maar er is oqk een hoger doel dan financieel ge
win. Tientallen miljoenen mensen lijden aan
ziekten waarvoor vooralsnog geen medicijn be
schikbaar is. Elk jaar dat een oplossing voor hun
kwalen uitblijft, zullen velen van hen een vroeg
tijdige dood sterven. Er is geen tijd te verliezen
met bureaucratische rimram, beklemtoont Ven
ter al jaren. „Snelheid is van belang", luidt het
motto van zijn onderneming.
wensen look u veel kijkplezier!
correspondent
De situatie in de overvolle Itali
aanse gevangenissen is explo
sief. Gisteren waren er voor de
vijfde achtereenvolgende dag
protesten en opstandjes van ge
detineerden. Een aantal bewa
kers is licht gewond geraakt. En
het dreigt nog erger te worden.
Al weken bespreekt het Itali
aanse parlement of er een alge
hele amnestie voor lichtere
misdaden moet komen of
slechts strafverkorting voor be
paalde groepen gedetineerden.
De discussie vindt plaats onder
subtiele maar niet te negeren
druk van het Vaticaan. Morgen
volgt opnieuw een pauselijke
boodschap over verbetering
van het lot van gevangenen.
Bovendien zal de paus op 9 juli
de beruchte Romeinse gevan
genis Rebibbia bezoeken.
Dwarsligger in de politieke
discussie is Forza Italia, de par
tij van mediamagnaat Silvio
Berlusconi. De oppositieleider
zelf heeft verordonneerd dat
voorstellen van de regerings
partijen en zijn oppositiepart
ner Alleanza Nazionale voor ge
deeltelijke kwijtschelding van
straffen moeten worden ge
blokkeerd. Verlusconi wil een
algehele amnestie, waarvoor
een tweederde meerderheid in
het parlement is vereist.
Die komt er niet, maar in de
Senaat leidde Berlusconi's op
stelling ook gisteren weer tot
besluiteloosheid. Links is na
melijk bang dat een amnestie
(die volgens Berlusconi door
zijn kiezers veel beter begrepen
zou worden dan vervroegde
vrijlating van bijvoorbeeld die
ven en verkrachters) de coali
tiepartijen zal opzadelen met
het imago van 'zacht tegen de
misdaad'. Nog belangrijker is
dat links met reden vermoedt
dat Berlusconi in amnestie een
kans ziet mensen te ontlasten
die zijn veroordeeld of worden
verdacht van politieke corrup
tie.
De gevangenen volgen dit ge
ruzie op tv en in de kranten.
Hun helden zijn twee ex-gedeti
neerden: de wegens corruptie
veroordeelde Milanese finan
cier Sergio Cusani en de voor
malige rode terrorist Sergio Se-
gio. Zij begonnen na de pause
lijke oproep het parlement te
bewerken met voorstellen voor
een wetsontwerp.
Dit leidde tot grote woede
van officieren van justitie. Zo
vindt de Milanese procureur
Francesco Borrelli het 'belache
lijk' dat voorstellen voor een
amnestie komen van ex-gedeti
neerden. Maar Borrelli houdt
wel een slag om de arm. „Een
gedeeltelijk pardon zou kun
nen, maar dan moet het wel ge
paard gaan met hervorming
van het gevangeniswezen", zei
hij gisteren.
Volgens officiële statistieken
heeft 63,7 procent van de ruim
50.000 gedetineerden te weinig
'leefruimte'. In bijna de helft
van de gevangenissen is de si
tuatie kritiek. Elke 120 gevange
nen moeten het daar doen met
slechts honderd plaatsen. De
man die dat het beste kan we
ten is Giancarlo Caselli, voor
malig maffia-bestrijder op Sici
lië en nu directeur van het ge
vangeniswezen. Al in mei waar
schuwde hij: „Een nee tegen
gratie leidt tot gevangenisop
standen die in de zomer dra
matisch kunnen worden".
Maar de politici luisterden
niet. Intussen zijn nu ook de ci
piers het meer dan zat. Gisteren
hielden ze stiptheidsacties en er
hangt een staking in de lucht.
„Ook wij vinden dat het gevan
geniswezen drastisch moet
worden verbeterd", zei gisteren
een vakbondsleider.
