Ziekenhuizen mogen
meer operaties doen
Binnenland
remie WW kan flink omlaag
Streep door beweringen
over sekskelders school
Wavin koopt vervolging
voor mensensmokkel af
Groter 'eigen risico'
gemeenten in bijstand
Kamer wil ongewenste
bebouwing aanpakken
Demonstratie Molukkers loopt uit de hand
DNDERDAG 29 JUNI 2000
ANP Algemeen Nederlands Persbureau GPD Geassocieerde Pers Diensten
Mooi7AU is Hex nu Tij? vat ook WIJ
GiRAAN'QE <S|AAN MEEPIKKEN VAN
(7E VOIP16NP& ACTIVITEITEN WAAP
VCPIMINAIITEIT ZICH Op HEEFT QEWOPPDT,
"g- HET G|6706(EKi van
\pk Ek MÊNSENSMOKXEL ÊN
\§Éy?%k ILLÉElALENTPAHSPOPT
OMPÈCpl/ViiMELOJ
VE WINÏ» UITPE TEILEN
,T£ NEMEN, NATUU&tfK-,
(joegen jaar geëist voor cafémoord
trecht Voor moord op de vriend van zijn dochter hoorde een
9-jarige Hagenaar gisteren bij de Utrechtse rechtbank negen
tar cel tegen zich eisen. In de nieuwjaarsnacht had de verdach-
i in een café in Soesterberg veertien schoten afgevuurd op het
T1( achtoffer. Volgens zijn advocaat had hij uit zelfverdediging ge-
aa andeld. Eerder die avond zou zijn dochter hem hebben ge-
ne raagd haar op te halen, omdat haar vriend had gedreigd haar
1 a vermoorden. In de vijfjaar die hun relatie duurde, was zij
ne aak en ernstig door haar vriend mishandeld.
:ie
5g,speker 220 tips Marianne Vaatstra
•euwarden Het aantal tips dat de politie heeft binnengekregen
aar aanleiding van de uitzending van Opsporing Verzocht over
e zaak-Vaatstra, is gisteren opgelopen tot 220. Het programma
laakte dinsdag het daderprofiel bekend van de moordenaar.
)irect na de uitzending kwamen er veertig telefoontjes binnen
ij het onderzoeksteam. Officier van Justitie Severein is tevre-
en maar mensen hoeven niet bang te zijn voor een heksen-
icht: „We zullen zeer zorgvuldig met de tips omgaan. We gaan
cht niet ineens achter iedereen aan die genoemd is."
^rkeerwachter wreekt zich
msterdam Een Amsterdamse parkeerwachter is gisteren aan-
ehouden, omdat hij uit wraakgevoelens een bekeuring zou
|T1( ebben uitgeschreven. Volgens zijn werkgever, de dienst Stads-
ljn( jezicht, werd de parkeerwachter tijdens een autorit gesneden
oor een automobilist. De man noteerde daarop het kenteken
an het snijdende voertuig en schreef een bekeuring uit voor
8^ >ut parkeren. De dienst Stadstoezicht heeft zelf aangifte ge-
)ossier Koerdische dienstweigeraar
"d en haag De Tweede Kamer krijgt vertrouwelijke inzage in het
'geheime dossier over de dood van een Turks-Koerdische
ienstweigeraar. Met die toezegging wil staatssecretaris Cohen
ustitie) de Kamerleden overtuigen dat er geen reden is om te
ivijfelen aan de kwaliteit van het onderzoek naar de doodsoor-
aak van S. Aksoy. De Koerdische asielzoeker overleed vorig jaar
omer, nadat hij Nederland was uitgezet. Volgens officiële le-
ing pleegde hij zelfmoord, maar familieleden en mensenrech-
inorganisaties betwijfelen dat.
turen 2,5 procent ophoog
;n haag Wie huurt van een woningcorporatie, gaat vanaf vol-
ende maand gemiddeld 2,5 procent meer betalen. Dit blijkt uit
en peiling van de vereniging van woningcorporaties Aedes.
luim eenderde van de huurders krijgt een huurverhoging op
et inflatieniveau van 1999 of minder (2,2 procent). Ongeveer
eertien procent van de huurders moet rekenen op een huur-
erhoging van meer dan 3,5 procent.
'olitie maakt eind aan mensenhandel
roningenDe politie heeft vier mannen en een vrouw uit Alba-
lië en Tsjechië aangehouden op verdenking van gijzeling, af-
ersing en mensenhandel. De vijf ronselden in Tsjechië vrou
wen die vervolgens gedwongen werden in de prostitutie in Gro-
ingen te werken. Een 29-jarige Groninger had tegen het vijftal
langifte gedaan. De man had een geronselde Tsjechische hel
len ontsnappen, waarna hij slachtoffer was geworden van
vraak. Hij werd door het vijftal vastgehouden in zijn huis en
;rsJioest een 'schadevergoeding' van enkele duizenden guldens
n lietalen.
I v;
Nederlander wordt gemiddeld 78 jaar
en haag Nederlanders worden gemiddeld 78 jaar oud. Dat
ilijkt uit cijfers van de Verenigde Naties. De beste levensver-
c /achting hebben Japanners, die een leeftijd van 80 jaar berei-
a en. Ronduit dramatisch is het toekomstperspectief voor inwo-
Pe Iers van Sierra Leone die gemiddeld niet ouder worden dan
*e 7,5 jaar. Suriname (67ste) en Turkije (85ste) behoren tot de
ert liddenmoot. Nederland staat in de welvaartranglijst van de 174
?r inden op de achtste plaats,
ta
werknemers nu tien procent
waar volgens het USV 4,2 pro
premies voor WW en WAO cent volstaat. De verlaging van
xjnnen volgend jaar .omlaag, 5,8 procent zou geheel ten goe-
wlt het LISV, het bestuursor- de moeten komen aan de werk-
nic an voor de sociale zekerheid, nemers, omdat die vorig jaar
;t LISV wil dat de verlaging méér premie zijn gaan betalen
de WW-premie geheel ten en de werkgevers minder,
ede komt aan de werkne- In de WAO kan de basispre-
on^rs. Een werknemer met een mie verder omlaag. Sinds 1998
live ton bruto per jaar gaat er worden 'nieuwe' WAO'èrs be-
lardoor zo'n honderd gulden taald uit een premie-opslag
tto per maand op vooruit. voor de bedrijven van wie werk-
Door de historisch lage werk- nemers in de WAO belanden,
isheid kan de WW-premie Omdat per jaar tienduizenden
ik omlaag. Werkgevers beta- arbeidsongeschikten 65 jaar
nu 3,75 procent premie en worden, daalt het aantal ar-
rknemers 6,25 procent over beidsongeschikten dat via de
bedrag dat ze méér verdie- basispremie wordt betaald en
n dan het minimumloon. Bij kan die premie dus dalen,
aar betalen werkgevers en
assen plof van joolen
Het openbaar ministerie in As
sen heeft een streep gehaald
door de beweringen dat de
sekskelder-affaire in Emmer
Erfscheiderveen verband zou
hebben met de Zandvoortse
kinderpornozaak. Het Haar
lemse bureau Zoeklicht kwam
begin deze week tot deze con
clusie nadat bekenden en een
moeder van twee slachtoffertjes
de kinderen op foto's uit Zand-
voort herkenden.
Uit onderzoek van de politie
in Emmen en de Centrale Re
cherche Informatiedienst (CRI)
blijkt dat de foto's oud en uit
het buitenland afkomstig zijn.
Zo is een van de beelden dertig
jaar oud, komt een opname uit
een al lang opgeloste Zuid-
Amerikaanse zaak en zijn de ze
ventien resterende foto's waar
schijnlijk afkomstig uit Noord-
Amerika. Bij de Canadese poli
tie loopt sinds 1998 een onder
zoek naar de herkomst van de
beelden.
Het bureau Zoeklicht, dat on
derzoek doet naar kinderporno
en makers hiervan, vindt de re
actie van justitie te voorbarig.
„De herkenningen zijn voor
een groot deel gebaseerd op
nieuw materiaal dat justitie in
Assen nog niet in handen
heeft", vertelt een woordvoer
der.
Voor ouders uit Emmer Af-
scheiderveen vormden de foto's
een laatste poging om het ge
staakte onderzoek naar de seks
kelders in het dorp nieuw leven
in te blazen. Justitie seponeerde
de zaak nadat TNO en de poli
tie geen aanwijzingen konden
vinden voor het bestaan van de
kelders waar leerlingen van ba
sisschool De Dreef zouden zijn
misbruikt.
Het Zwolse kunststoffenbedrijf
Wavin betaalt Justitie 300.000
gulden om strafvervolging we
gens medeplichtigheid aan
mensensmokkel te voorkomen.
Een oud-bestuurder moet om
dezelfde reden 50.000 gulden
betalen. Bij de mensensmok-
kelzaak waren twee hoge amb
tenaren van de Immigratie en
Naturalisatie Dienst (IND) be
trokken.
Zes mensensmokkelaars zijn
in oktober vorig jaar veroor
deeld, omdat ze in 1996 onge
veer honderd Srilankanen naar
Nederland smokkelden. De 40-
jarige hoofdverdachte werkte
aanvankelijk bij Wavin en mis
leidde zijn werkgever over zijn
activiteiten, waardoor landge
noten naar Nederland reisden.
Toch is Wavin volgens Justitie
schuldig aan medeplichtigheid
omdat drie functionarissen
eenvoudige controles niet uit
voerden en geen stokje is gesto
ken voor de activiteiten van de
man, terwijl het bedrijf wel ge
waarschuwd is door de Neder
landse ambassade in de Srilan-
kaanse hoofdstad Colombo. De
functionaris die volgens Justitie
het meest valt te verwijten,
moet een transactie van 50.000
gulden betalen. Wavin heeft al
aangekondigd dat bedrag voor
zijn rekening te nemen. De
strafzaken tegen de twee ande
ren zijn geseponeerd.
Het gebeurt vaker dat ver
dachten strafvervolging afko
pen door een transactie te beta
len. Justitie heeft bij het besluit
een transactieaanbod te doen
meegewogen dat de zaak be
kendheid zou krijgen. „Dat
heeft een belangrijke uitstralen
de en waarschuwende wer
king", stelt persofficier De
Haas. Ook de forse omvang van
de transactie en de mogelijk
heid de zaak snel te beëindigen
hebben een rol gespeeld. Wavin
heeft zelf ook aangegeven
zwaar te tillen aan de publici
teit. „Het is heel vervelend dat
onze naam bij deze zaak is be
trokken."
Haarlem en Leiden willen naar 50 procent
te kennen gegeven dat ze nog
wel een stap verder willen gaan
met een 'eigen risico' van vijftig
procent. Zij verwachten veel
bijstandsontvangers aan een
baan te kunnen helpen. De
WD en D66 lieten gisteren we
ten dat ze wel aan die wens te
gemoet willen komen, maar
Vermeend hield de boot nog
even af. Hij wil eerst bekijken of
het wel zo verstandig is dat
sommige gemeenten een grote
re eigen verantwoordelijkheid
krijgen dan andere. Als er een
experiment komt met een hoog
eigen risico, zo maakte hij wel
duidelijk, dan hoeven de deel
nemende gemeenten in elk ge
val niet bij hem aan te komen
met de rekening als dat 'eigen
risico' ze geld blijkt te kosten.
Gemeenten gaan vanaf volgend
jaar een kwart van de bijstands
uitkeringen uit eigen zak beta
len. Minister Vermeend van so
ciale zaken en de Tweede Ka
mer hopen dat de sociale dien
sten dan meer werk gaan ma
ken van het aan de slag helpen
van bijstandsontvangers. Hoe
meer er aan de slag komen, hoe
meer geld de gemeenten name
lijk overhouden van het geld
dat ze van het rijk krijgen voor
de uitvoering van de bijstand.
Lukt dat ze daarentegen nau
welijks, dan komen ze tekort
aan de rijksbijdrage en moeten
ze het geld voor uitkeringen uit
eigen zak betalen.
Vijftien gemeenten, waaron
der Haarlem en Leiden, hebben
Borst geeft desnoods extra geld voor wegwerken wachtlijsten
Ziekenhuizen kunnen extra geld krijgen voor operaties om de wachtlijsten in de zorg
weg te werken. Dat geld moet in eerste instantie van de verzekeraars komen, want die
hebben volgens minister Borst van volksgezondheid nog genoeg in kas. Pas als dat
echt nodig is, zal de minister bijspringen.
Lange wachttijden voor medi
sche ingrepen zijn maatschap
pelijk niet aanvaardbaar, bena
drukte Borst gisteren oog eens
in de Tweede Kamer. Om de
wachttijden te verminderen, wil
Borst het budgetsysteem ver
ruimen, waarbij ziekenhuizen
elk jaar een bepaald bedrag
voor een afgesproken hoeveel
heid ingrepen. Als ziekenhuizen
kunnen aantonen dat ze doel
matig met dat geld om gaan,
mogen ze met ziektenkosten-
verzekeraars afspraken maken
over extra ingrepen. De verze
keraars hebben daarvoor vol
doende geld in kas, aldus Borst.
„Maar als alleen wat extra geld
een einde kan maken aan een
maatschappelijk onaanvaard
bare situatie, dan moet dat
worden gevonden."
De Kamer was geïrriteerd dat
de wachtlijsten voor diverse
medische ingrepen nog steeds
lang zijn. Maar Borst wees erop
dat er de afgelopen twee jaar
10.000 oog-, heup- en knie
operaties méér zijn verricht. De
ziekenhuizen hebben dus goed
werk gedaan met het extra geld
dat zij voor het wegwerken van
de wachtlijsten hebben gekre
gen, concludeerde Borst. Maar
ook de vraag is toegenomen,
waardoor het aantal wachten
den maar met drieduizend is
gedaald. Vorige week liet Borst
al weten dat ziekenhuizen extra
medisch specialisten mogen
aannemen in de strijd tegen de
wachtlijsten. Sinds 1996 was
het aantal specialisten per in
stelling bevroren. Borst ver
wacht volgend jaar meer geld te
hebben.
In september wordt begon
nen met de 'veiling' van opera
ties, een plan van de PvdA en
de werkgeversorganisatie VNO-
NCW. Verzekeraars kunnen in
dat systeem een of meer pati
ënten die al (te) lang wachten
op een ingreep, in de 'aanbie
ding' doen. Ziekenhuizen kun
nen dan inschrijven en de in
stelling die de patiënten het
snelst kan helpen, mag de in:
grepen doen. Die ingrepen
gaan dan niet ten koste van het
budget, maar het geld daarvoor
komt uit het speciale wachtlijst
fonds van 100 miljoen gulden.
Pleidooi voor oprichting planbureau
Om ongewenste bebouwing
binnen en buiten steden te
voorkomen, moet de overheid
zwaarder geschut inzetten. De
inspecties ruimtelijke orde
ning moeten meer mogelijk
heden krijgen om op te treden
tegen gemeenten en provin
cies die hun boekje te buiten
gaan. De Rijksplanologische
Dienst (RPD) moet niet langer
fungeren als een afzonderlijk
planbureau. Daarvoor moet
een Nationaal Ruimtelijk
Planbureau komen.
Een werkgroep uit de Twee
de Kamer doet deze aanbeve
lingen in een rapport dat ze
gisteren heeft gepresenteerd.
Minister Pronk van volkshuis
vesting, ruimtelijke ordening
en milieubeheer komt in het
najaar met de Vijfde Nota
Ruimtelijke Ordening. Om
herhaling van fouten uit het
verleden te voorkomen, analy
seerden zeven Kamerleden
onder aanvoering van PvdA'er
Duivesteijn wat er terecht is
gekomen van de voorganger
van de Vijfde Nota.
Een duidelijk beeld van wat
er moet en kan gebeuren is
een eerste vereiste, wil de lan
delijke overheid haar rol van
regisseur van de ruimtelijke
ordening kunnen waarmaken.
Pronk moet ia zijn nota dui
delijk maken waar hij naartoe
wil, en hoe hij dat gaat doen.
De Vierde Nota, van de hand
van minister Nijpels, schoot
daarin tekort.
Ruimtelijk beleid staat of
valt met een goede handha
ving, schrijft de werkgroep.
Sinds het verschijnen van de
Vierde Nota, in 1988, zijn ge
meenten te veel hun eigen
gang gegaan. Ook kreeg de
markt erg veel invloed. Daar
door kwam er van de oor
spronkelijke plannen uitein
delijk soms weinig terecht.
Zo is het volgens' de werk
groep de vraag of steden wel
'compact' bouwen. Er wordt
namelijk meer buiten de van
rijkswege aangewezen grote
bouwplaatsen gebouwd dan
gehoopt, en ook meer ver
spreid.
Met een waterkanon spoot de politie gisteren in Den Haag demonstrerende Molukkers het Plein af.
Een manifestatie tegen het ge
weld op de Molukken is giste
ren in Den Haag uitgelopen op
ongeregeldheden. De mobiele
eenheid en een waterkanon
werden ingezet om het Plein bij
het Tweede Kamergebouw te
ontruimen. Twee betogers en
een agent raakten gewond. Een
betoger overleed, nadat hij tij
dens de manifestatie onwel was
geworden.
In de Tweede Kamer zei mi
nister Van Aartsen (buitenland
se zaken) gisterochtend dat Ne
derland niet van plan is stap
pen te ondernemen die de po
sitie van president Wahid van
Indonesië kunnen schaden. Hij
reageerde op het pleidooi van
een meerderheid van de Twee
de Kamer om de toestand op de
Molukken op de agenda van de
Veiligheidsraad te krijgen.
Tot een uur of twaalf verliep
de betoging, waar zo'n 1.500
Molukkers op af waren geko
men, in alle rust. De politie had
toegezegd de mobiele eenheid
buiten gezichtsveld te houden,
maar greep toch in toen er met
zwaar vuurwerk werd gegooid
en betogers het Tweede Kamer
gebouw wilden binnengaan.
Vijf betogers werden aangehou
den.
Op Ambon zelf is het gisteren
betrekkelijk rustig gebleven.
Volgens het crisiscentrum van
het bisdom Amboina in Am-
bon-stad hebben tussen de
80.000 en 100.000 eilandbewo
ners hun huizen verlaten. Zij
zoeken hun toevlucht tot veili
ger plekken, maar kunnen het
eiland niet af omdat de scheep
vaart nagenoeg stil ligt. Paus Jo
hannes Paulus II deed gisteren
een oproep aan de Indonesi
sche autoriteiten om een eind
te maken aan het geweld op de
Molukken.
n'fEVENHAGEN
